JAPAN bereid tot """akkertje Alle opvarenden van de „Burgerdijk gered Geheel Frankrijk achter Daladier niet-aanvalsverdrag met Nederland Luguber bewijs voor verkeersongeluk Recherchewerk van luchtfoto's Wie heeft ski's voor de Finnen? Metalen Fokker bommenwerper Regeering pantsert haar hart Russische artillerie berokkent groote schade „Polen heeft geluk gehad" Komt in Finland ttskiloopen" ff Onze Oost Postvluchten op Indië Finland laat zich geen vredesvoorwaarden dicteeren DIT PAST ECHTER NIET IN HET KADER ONZER NEUTRALITEITSPOLITIEK. Het Rijk van den Mikado heeft geen territoriale bedoelingen ten aanzien van Nederland. De Japansche minister van buitenlandsche zaken. Arita, heeft geantwoord op een in terpellatie over de Japansche politiek ten aanzien van de Zuid zee-moeend heden. Mijake, een vooraanstaand lid van de partij der sociale massa, had er op aange drongen, dat de regeering de ontginning der natuurlijke hulpbronnen en de bevordering van handel en immigratie in Britsch Indië, Nederlandsch Indië en op de Philipnijnen zou aanmoedigen. Hij verklaarde zich te vens voorstander van het sluiten van er# niet-aanvalsverdrag, om te bewijzen, dat Japan in dit Zuidzeegebied geen territoriale bedoelingen heeft. Minister Arita antwoordde, dat het voor Japan wenschelijk en noodzakelijk is de economische banden in de Zuidzee nauwer aan te halen, zooals hij reeds in zijn rede in den landdag van 1 Febr. betoogd had. Het is zijn overtuiging, dat Japan door alle middelen moet streven naar ontginning ea gebruik van de natuurlijke hulpbronnen in dit gebied. EEN MISVERSTAND. Bii een niet gering deel van het publiek frr de Auidzeemoeendheden, aldus Arita, be etaat de verkeerde voorstelling of het mis verstand, dat Japan territoriale verlangens heeft. De Japansche regeering heeft daarom alles gedaan en doet nog steeds alles om een dergelijk misverstand of verkeerde voor stelling uit den weg te ruimen. Het misverstand is nog niet geheel ver dwenen, terwijl het aanboren van nie.uwe natuurlijke hulpbronnen het kunnen verster ken. Indien er middelen zijn om de Zuidzee mogendheden er van te overtuigen, dat Ja pan geen territoriale bedoelingen heeft, is. het zeer gewenscht, dat die middelen wor den aangegrepen. HET SCHIP TEN ZUIDEN VAN BISHOP o sr ROCK ZINKENDE. NIEUWE SLAG VOOR DE ILA.L. Gisterochtend is langs radiotelegrafi- schcn weg van het Nederlandsche schip „Edam" van de Holland Ame rika Lijn bericht ontvangen dat be manning en passagiers van het Ne derlandsche s.s. „Burgerdijk", toe- behoorende aan de HollandAmeri ka Lijn allen zijn gered en alles wel is. Eerder deelde het Amerikaansche radio station Mackav (bij New York) mede, nood seinen te hebben opgevangen van de Bur gerdijk. Het schip meldde, dat het, na een aanvaring op GO mijlen ten duiden van Bis hop Rock, zinkende was. Bijzonderheden omtrent de aanvaring wer den niet medegedeeld. De „Burgerdijk" was op 30 Januari van New York naar Rotter dam vertrokken. (Bishop Rock behoort tot de Scilly-Eilan- den bij de ZAV. kust van Engeland). „Burgerdijk" is een stoomturbineschip ge bouwd in 1921 bij C. v. d. Gicssen en Zn. te Krimpen a. d. IJssel, metende bruto 6833 ton en netto 4230 ton. Het is een vracht schip met beperkte passagiersaccomodatie. Deze scheepsramp bpteekent een nieuw verlies voor de H.A.L. Deze scheepvaart mij. verloor sinds den oorlogstoestand reeds twee harer schepen, n.1. de „Binnendijk" (G873 ton), en de „Spaarndam" (8857 ton), die beide op een mijn liepen. In dezen geest, aldus Arita. is het denkbeeld van een nietaanvalsver- drag zeker te billijken. Er zijn ech ter in Europa niet weinig landen, die niet voor non-agressiepacten voelen en andere, die trouw blijven aan hun traditioneele neutraliteits politiek. Japan heeft geen enkel bezwaar tegen het sluiten van een niet-aanvalsverdrag, indien de Zuid- zeemogendheden daartoe bereid zijn. Na herhaald te hebben, dat Japan geen territoriale bedoelingen ten aanzien van de Zuidzeelanden heeft, en met klem verklaard te hebben, dat Japan niettemin in die stre ken met alle middelen naar economische ontwikkeling moet streven, gaf de minister den interpellant de verzekering, dat de re geering haar best doet den zuidzeemogend- heden het standpunt en de ware bedoelin: gen van Japan te oen begrijpen. Vriendschappelijke peste In verhand met bovenstaand bericht wordt in gezaghebbende kringen opgemerkt, dat Nederland blijkens zijn in Indië sedert tien tallen jaren gevoerde open deur-politiek er prijs op stelt, dat buitenlandsch kapitaal en buitenlandsche ondernemingsgeest in ruime mate deel hebben aan de economische ont wikkeling van het land en zulks ook in de toekomst gaarne zal bevorderen. Zooals bekend, heeft de Nederland sche regeering tot dusver nimmer aanleiding gevonden tot het sluiten van non-agressiepacten, wijl zulke overeenkomsten niet passen in het raam van Nederlands zelfstandig- heidspolitiek. Dat Japan tot het sluiten van zulk een pact bereid zou zijn moet in elk geval als een te waardeeren vriendschappelijke geste worden opgevat. Chauffeur gearresteerd. In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft een automobilist, die over den bree- den Hilledijk te Rotterdam reed, op den rijweg het lijk gevonden van een man, die waarschijnlijk door een auto was doodge reden. De politie werd gewaarschuwd, die het lijk in beslag nam. en een grondig on derzoek instelde. In verband hiej^nede is gistermiddag de chauffeur H. H. die op Katendrecht een kleine garage drijft, aan gehouden en naar het bureau van politie overgebracht. In de garage van dezen man werd namelijk de auto gevonden, waarme de de aanrijding moet zijn gebeurd. Dit werd bewezen doordat tusschen een voor wiel en de as enkele vleeschresten werden gevonden, terwijl ook een stuk» van een autoveer, dat op de plaats van het ongeluk lag, op deze auto paste. Bij het verhoor verklaarde de garagehou der, inderdaad Zaterdagavond laat op den breeden Hillendijk te hebben gereden en een stoot te hebben gevoeld. Hij had dit echter toegeschreven aan den slechten toe stand van het wegdek en niet aan een aan rijding gedacht, zoodat hij was doorgereden De man is in bewaring geste'd. het onder zoek wordt voortgezet. Wegen en waterarmen uit den ouden tijd worden weer zicht baar. Te Rotterdam hield de heer C. A. J. von Frijtag Drabbe, hoofd van den Opnemings- dienst bij den Topografischen Dienst te 's-Gravenhage, een causerie over het onder werp: „De Luchtfoto ontsluiert geheitnen onder het aard- en wateroppervlak", voor de Commissie Rotterdam van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap in de aula der Economische Hoogeschool. In deze lezing werden vele geheimen uit de oudheid, speciaal uit Noordholland en de Wieringermeer ontsluierd. Nadat spr. had aangetoond, hoe een lucht foto tot stand komt, maakte hij duidelijk, dat door bodemkleur, kleur der gewassen, het ge dijen der gewassen den vochtigheidstoestand van den bodem enz., de luchtfoto weet te re- gistreeren, wat zich onder het oppervlak der aarde bevindt. In een 90-tal lichtbeelden zag men, vol gens het Rott. Nsbl., hoe thans nog de dui delijke kenteekenen in het terrein geregi streerd kunnen worden van de kreeken en geulen in de Wieringermeer, waar eens de Zuiderzee spoelde. Maar ook soortgelijke wa terarmen in polders van 150, ja zelfs van 600 jaar oud, kwamen duidelijk naar voren, wat voor den wandelaar verborgen blijft. Maar ook dijken, zelfs de z.g. „weg van Paludanus", een dijk in Noordholland, die pl,m, 1000 jaar geleden in de golven ver dween en waarvan oogcnschijnlijk in het thans weer ingepolderde gebied niets is waar te nemen, kwam duidelijk tot uiting, ondanks dat de resten ongeveer een meter diep in den bodem verborgen liggen. Daarna vertoonde spr. plaatjes van oude gebouwen en sterkten, die ook diep in den bodem liggen en zich toch in de luchtfoto verraden. Een Romeinsch Castellum bij Vechten, waarvan de resten zelfs drie meter diep onder het oppervlak liggen, was duide lijk te herkennen. Op wel heel overtuigende wijze bleek daar na, dat ook de geologische gesteldheid van den bodem uit de foto te „lezen" kan zijn. Men kreeg dan ook den indruk, dat tal van takken van wetenschap bij de luchtfoto ge baat kunnen zijn. Steeds grooter wordt vol gens spr. de kring van belangstellenden en daar moet het volgens hem ook heen, omdat voor één persoon het gebied véél te omvat tend is. Spr. eindigde met een opwekking, dat ie der, die belang kan hebben bii de lucht foto's, deze zal gebruiken voor die tak van wetenschap, welke hij beoefent Groote ski-fabriek verwoest. Het Consulaat van Finland bericht ons het volgende: In verband met de verwoesting van een der grootste ski-fabrieken, verzoekt Finland toezending van ski's, hetgeen op hoogen prijs zal worden gesteld. Zij die hun ski's ter be schikking willen stellen, kunnen deze toe zenden aan de expediteurs Burger en Zn., loods „Stockholm", IJsselhaven, Oostzijde. Rotterdam. Huizen gaf meer dan f 2000. Een te Huizen (N.H.) gehouden collecte voor hulp aan het Finsche volk via het Fin- sche Roode Kruis, heeft de belangrijke som opgeleverd van f2.336.—. PHOTO-TYPE IN AANBOUW. IN DE TOEKOMST LUCHTKRUISERS. In het gedeelte betreffende het departement van Oorlog lezen wij in de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer in zake de Indische Begrooting, het volgende: Indien de betreffende leden met metalen bommenwerpers bedoelen die. eventueel te bouwen door. de N.V. Nederlandsche Vliegtuigenfa- briek Fokker, kan worden medege deeld, dat een prototype in aanbouw is, waarvan de afnameproeven nog niet hebben plaats gehad. Als deze gunstig zullen zijn verloopen, is 't de bedoeling, het prototype- in Neder- landsch-Indië verder te beproeven, waarna omtrent de aanschaffing van een serie der toestellen een beslissing zal worden genomen. Departement van Marine. Wat betreft de te bereiken sterkte van 666 schepelingen met Indisch verband zij mede gedeeld, dat het aantal van deze categorie schepelingen onderscheidenlijk op 1 Januari 1939 en 1 Januari 1940 resp. 170 en 267 man bedroeg. Hoewel het aanschaffen van 1 u c h tk r u i- sers in de bedoeling ligt, laat de huidige personeelbeZetting bij de militaire luchtvaart nog niet toe, dat reeds thans daartoe wordt overgegaan. Tijd voor staatkundige hervor mingen nog niet aangebroken. Nederlandsch Indië streeft groo- tere economische zelfvoorziening na. In de memorie van antwoord aan de Twee de Kamer betreffende de begrooting van Ned. Indië lezen wij o.m. dat de minister in ver band met 's lands financieelen toestand, een korting op de reeds toegekende pensioenen, in welken vorm ook, niet in overweging kan nemen. Toestand van zelfvoorziening. In economisch opzicht staat, naar de mee ning van den minister Nederlandsch Indië er in oeconomisch opzicht thans over het algemeen beter voor dan in 1914. Op het gebied van de voedselpro ductie is practisch een toestand van zelfvoorziening bereikt. g T r p - Een op uitvoer aangewezen tropisch land van den omvang van Nederlandsch-Indië zal steeds een belangrijk deel van zijn produc ten op de wereldmarkt moeten blijven af zetten, omdat het moederland slechts een klein deel van die producten kan opnemen. Het is intusschen ongetwijfeld raadzaam om, waar mogelijk, een grootgre oeconomische zelfvoorziening van de gebiedsdcelen te be vorderen. Zooals door andere leden terecht werd betoogd, wordt in deze richting door de regeering reeds veel gedaan. Hot ligt in derdaad in de bedoeling op den ingeslagen weg met kracht voort te gaan. Politiek beleid. In verband met het streven onder be paalde groepen in Indië naar meer zelfstan digheid in 's lands bestuur, lezen wij in dfe memorie o.a.: Krachtig neemt de minister stel ling tegenover verlangens, welker verwezenlijking hij in de gegeven omstandigheden funest zou achten. niet slechts uit een algemeen oog punt, doch ook en vooral voor de gezonde staatkundige ontwikkeling van Nederlandsch-Indië zelf. Dat bij sommige Inheemsche voorman nen te dien opzichte niet het recht begrip aanwezig is, dat dezen in hun begrijpelijk ongeduld willen voortsnellen zonder om te zien, moge verklaarbaar zijn, doch de regeering moet om de uitspraak van een ander Volksraadslid te citeeren haar „hart pantseren tegen een toegeeflijkheid, welke volgens nuchtere berekening aan het eind het gewenschte effect niet zal vermo gen te sorteeren". Staatkundige bevoegdheden kunnen niet gezien worden zonder het complement van staatkundige verantwoordelijkheid, en staatkundige verantwoordelijkheid van de leiders des volks is niet denkbaar, zoolang dit volk zelf niet in staat is, althans in groote trekken het staatkundige beleid te overzien. De mate, waarin sedert 1922 in Indië staatkundige bevoegdheden zijn ver leend, stemt nog lang niet overeen met die staatkundige vermogens van het volk in zijn geheel. Op het gebied van de instelling en ve»- dieping van locale en regionale autonomie wenscht de minister met kracht voort te schrijden. Geen commissoriaal onderzoek. Wijl de minister in dezen tijd de moge lijkheid niet aanwezig ziet, principieele ver anderingen aan te brengen in de staatkun dige positie van Nederlandsch Indië in het Koninkrijk en in de plaats van den Volks raad in de Indische staatsinstellingen, is er naar zijn meening geen goede reden 'n com missoriaal onderzoek naar dit probleem te doen instellen. Sociale wetgeving. Een ontwerp van een wettelijke regeling met betrekking tot de arbeidstoestanden in de industrieele bedrijven is gereed gekomen en op het oogenblik bij de Indische regee- I ring in overweging. SUMMA, HET FINSCHE VERDUN. Nieuwe Russische lichtingen op geroepen. Volgens een bericht uit Helsinki, was gis teren het vuur der Russische artillerie bui tengewoon hevig. De gebetonneerde fortifica ties ondergingen een zeer zwaar granaat- vuur, doch de weerstand kon niet worden ge broken. Niet verheeld mag echter worden, dat de schade die door de Russische artillerie was aangericht, vrij belangrijk is. Vier malen wierpen de Russische troepen in opeenvol gende golven hun infanterie naar voren. Zij werd met ernstige verliezen teruggeslagen. Aan het noordoostelijk front van het Lado- gemeer hebben zich geen gevechten van be lang voorgedaan. De Russen hebben een en kel offensief pogen te ondernemen in de streek van Haittojoki, maar dit offensief mis lukte. Bij het Ladogameer hehben de Russi sche troepen gepoogd eenige detachementen over het ijs te sturen, maar de aanvallen werden gestuit door de Finnen, die ver- scliansd lagen op de eilandjes, die overal in het meer liggen. SUMMA, HET FINSCHE VERDUN. De moed en volharding, die de Finnen in den strijd om Summa aan den dag leggen, is van dien aard, dat deze strijd, naar men te Helsinki meent, in de geschiedenis geboek staafd zal blijven als het Finsche Verdun. Het front te Summa is ongeveer twaalf kilo- De gouverneur-generaal verde digt zich tegen de gruwelverha len over de Duitsche wandaden. Polen heeft een groot geluk gehad, al dus betoogde de gouverneur-generaal van dit thans onder Duitsche bezitting staande gebied, Dra Frank, tegenover journalisten, dat de oorlog zoo kort heeft geduurd. Desondanks waren de toestanden, die wij hier hebben aangetroffen, zeide spr., buiten gewoon deerniswekkend. Wat ons hier bij zonder heeft getroffen, was de achterlijk heid op elk gebied in zaken, welke in andere landen vanzelf spreken. Dat steden met ruim een half millioen in woners geen rioleering bezitten, in den mo dernen zin van het woord, is, geloof ik, een toestand, welke alleen Polen kende. De Poolsche boer was verwaarloosd en verarmd de Poolsche arbeider zonder socialen voor zorg en zonder ziekenzorg, de ambtenaren zonder garantie voor hun betrekking en de autoriteiten zonder helderen zin voor orga nisatie. Wat de woningtoestanden betreft, gemiddeld huisden acht personen in een ka mer en was een bed voor drie menschcn beschikbaar. Dr. Frank zette vervolgens uiteen, hoe er naar gestreefd zal worden de productie op te voeren en den Polen daardoor een menschwaardig bestaan te verzekeren. Thans werken reeds weer ruim 380 groo te bedrijven met ongeveer 800.000 arbeiders De productie aan ijzererts bedroeg in 1938 90.006 ton in 1940 zal zij ruim 300.000 ton bedragen. In 1941 zal deze productie volgens onze ramingen een half millioen ton bereiken. In het bestuursapparaat bedient het gou vernement zich zooveel mogelijk van de medewerking van Poolsche ambtenaren. Al leen de opperste controle instanties moeten uiteraard in Duitsche hand blijven. Alle groote gemeenten hebben hun Poolschen burgemeester behouden, die weer recht streeks onder een Pool, den zoogenaamden woid ifaat. De samenwerking tusschen de Dr. Frank. Polen en de Duitsche overheid is uitste kend. Niet alleen bij de spoorwegen en de posterijen, maar ook bij de politie gebrui ken wij Polen. Dr. Frank verklaarde de vroegere Pool sche regcering, die volgens hem geheel van de joden afhankelijk was, schuldig aan alle ellende, welke de Duitschers in Polen aantroffen. *Daartegen zijn afdoende maat regelen genomen, maar, aldus Dr. Frank wanneer men beweert .dat ik 13.000 studen ten heb laten ombrengen en dat ik duizen den menschen de bosschen heb ingedreven en daar heb laten verhongeren, dan zeg ik daartegenover, dat dit alles niet waar Dr. Frank verklaarde tenslotte dat, strijd met de geruchten, ook priesters geen haar is gekrenkt. Ook de kunstschatten zijn niet vervreemd, de armste bevolking is we kenlang door de overheid verzorgd. Wij willen, zoo betoogde dr. Frank, tenslotte in het Oostelijke gebied, waar zoo lang strijd en twist gewoed heeft, een vreedzame ge meenschap vestigen van Duitsche leiding en van Poolsch leven en ik zou dankbaar zijn, wanneer de pers ons hierbij hielp. Op de heenreis landden de Toren valk en de Pelikaan gisteren resp. te Singapore en te Jodhpur, terwijl de Oehoe op de terugreis te Basra arri veerde. meter breed en in deze nauwe ruimte hebben de Russen duizenden mannen en machines geworpen. Wanneer hun mannen wegge maaid zijn en de overlevenden vermoeid ra ken, brengen de Russen nieuwe troepen in het veld om hen te vervangen,. De Russen in dezen sector zijn goed uitgeruste beroepssol daten. Alle rust, die de Finnen krijgen, is een paar uur voor middernacht voor de Rus sen bij het aanbreken van den dag hun aan vallen hervatten. Dezelfde Finnen weer staan iederen nieuwen aanvalsgolf der Rus sen. Sedert het offensief op de landengte be gon, hebbën de Russen naar schatting niet minder dan 9.000 man en meer dan 100 tanks verloren. De Finsche verliezen moeten thans ook verscheidene duizenden bedragen. Rusland roept twee nieuwe lich- tingen op. Het Zwitsersche Telegraaf-Agentschap ver neemt uit Moskou, dat de lichtingen 1920 en 1921 thans in Rusland onder de wapenen worden geroepen. Uit Helsinki meldt Havas: Gedurende de eerste tien weken van den oorlog in Fin land hebben de Russen vólgens gecontro leerde cijfers 327 vliegtuig verloren, alsmede 594 strijdwagens, 206 in goeden staat verkee- rende kanonnen, 522 automobielen, 1560 paarden, twintig tractors, 63 veldkeukens en 28 geblindeerde auto's. Vier schepen, o.w. een duikboot, zijn door de Finnen tot zin» ken gebracht en andere schepen zijn bescha digd. Behalve gecontroleerde verliezen in de lucht, hebben de Sowjets waarschijnlijk nog verscheidene tientallen a,ndere vliegtuigen verloren. In de lucht. In den loop van den dag van gisteren heb ben de Finsche luchtstrijdkrachten verken- nings- en verdedigingsvluchten ondernomen en vijandelijke concentraties gebombardeerd. De activiteit der vijandelijke luchtmacht bleef beperkt tot enkele operaties boven de frontlinie. Wiborg werd gebombardeerd, waarbij verscheidene burgers om het leven kwamen. Motie van vertrouwen eenstem mig aangenomen. Zaterdagavond om half zeven heeft de Kamer haar beraadslagingen in geheime zitting beëindigd en begon de openbare zitting. Terstond na ope ning hiervan nam de Kamer een stemmig een motie van vertrouwen in de Tegeering aan, om den oorlog tot de overwinning voort te zetten. De motie was onderteekend door de leiders van alle Kamergroepen. Na het aannemen van de motie, welke door de leiders van alle partijen was onder teekend, heeft de voorzitter van de Kamer, Herriot, een toespraak gehouden, waarin hij o.a. zeide, dat niets de nationale eensgezind heid kan breken. De rede van Daladier, daarna, werd door alle leden van de Kamer staande toegejuicht. Vervolgens nam de Ka mer eenstemmig het voorstel van den voor zitter aan, om Vrijdag a.s. het vraagstuk van de censuur te behandelen. Verklaring van minister Tanner, WIJ KUNNEN THANS ELKEN AANVAL AFSLAAN. De Finsche minister van buitenlandsche Zaken, Tanner, heeft het volgende verklaard: Ten aanzien van eenige berichten, gepu bliceerd door de buitenlandsche pers en volgons welke een groote mogendheid zou optreden als bemiddelaar om vrede tot stand te brengen ^usschen Finland en Rusland, verklaar ik, dat de Finsche regeering nie mand iets in dien zin heeft gevraagd en dat mij niets van dit initiatief bekend is. Het Finsche leger heeft sedert zes weken met succes het land verdedigd tegen veel talrij ker strijdkrachten. Tot dusverre hebben wij gestreden met onze eigen troepen en onze eigen hulpbronnen. Thans, nu wij kunnen rekenen op bijstand in wapens en troepen Komende uit verschillende richtingen vol gens het besluit van den Volkenbond, is Hnland in staat de aanvallen af te slaan. Bijgevolg kan men Finland geen vredes voorwaarden dicteeren. Het is mogelijk dat den6 Sn]6! m om!00p zpn lebracht om w buitwT zal komen! 6ren' V°°r °"S Oproep van Finsch skikampioen aan al zijn sportkameraden. heeft Skikampi°en Pekka Niemi, in de huif TP/TCht tot zijn kameraden Ni hen ,Sn (SChe wedstrijden, waarin koinen ÜÖJÏ aan i'ont in Finland te dan welke emen aan andere wedstrijden jaar word» *1? i ln dezen ^Jd van het sprake van <?eh°uden. Er is thans geen doch het n]lnuten of seconden te winnen, leven het uT ho°Kere waarden, nl. het trafen nl k f' vriJ'heid van alle neu- de hlóen, H skll0°pers van Finland en voor he? I J,eus:d strijden uit alle macht i aden uit ^7, i x-'Si(>rni heet zijn kame- landen J Zweden. Noorwegen en de andere tkhoonttelkonl.en noodigt hen uit te komen skiloopen in Finland.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 2