de strijd ometen
\TDT TT^ri ~A 1" T7TVT V°°r Vl' p6r 9
de INcU 1KALt/rN rPrr~- Bb"a,n
Het meisje
tarzan en de
vuren van Tohr
uil de JUuicAlo-om
door Edgar Rice Burroughs
Zal Zweden baanbreker worden voor
0 een Scandinavischen statenbond?
JAPAN HEEFT EEN VOEDSELDICTATOR.
Het is een in eiken oorlog voorkomend
verschijnsel, dat, naarmate de strijd langer
duurt en een verbitterder karakter gaat
aannemen, de aanvankelijk correcte hou
ding ten opzichte van de neutralen meer en
meer verloren gaat. De - oorlogvoerenden
gaan langzamerhand het begrip voor de
werkelijke neutraliteit verliezen en meenen
of geven althans voor te meenen, dat zij
tevens voor de belangen van de neutralen
strijden, zoodat dezen dus eigenlijk ver
plicht zijn, hun zooveel mogelijk steun te
verleenen. Door Churchill werd dit onlangs
onbewimpeld uitgesproken; doch ook van
Duitsche zijde werd meermalen betoogd, dat
Duitschland de neutralen wil verlossen van
de Britsche voogdij ter zee. Voor de neutra
len blijft daarbij niets anders over, dan steu
nend op hun recht, zich zoo sterk mogelijk
te maken en zoodoende respect af te dwin
gen. Nu spreekt'het wel vanzelf, dat ver-
eenigde krachten sterker zijn, dan verstrooi
de krachten; en dus maakt zich, vooral bij
de kleinere neutralen, de neiging merkbaar
om tot samenwerking en onderling hulp
betoon te geraken.
- - •- - j
BLOKVORMING BRENGT GEVAREN
MEE.
Het „één voor allen, allen voor één"
maakt echter, dat één neutraal, die-afwijkt
van het pad der deugd, ook de anderen op
het hellende vlak kan brengen. Bij de on
langs gehouden Balkanconferentie werd
dan ook uitgesproken, dat men geen blok
wilde, dat zich vroeg of laat op sleeptouw
zou laten nemen door een der oorlogvoeren
de partijen. Het gevaar hiervoor 'is te groo-
ter indien er staten deelnemen, die. zoo
als Italië ep Turkije, verklaren dat zij wel
is waar „non belligerent" (niet-oorlogvoe-
rend) zijn, maar daarom nog niet neutraal.
M.a.w., zij behouden zich voor om, indien
hun belang dit vordert, één der partijen te
steunen. Van een correcte onzijdigheid is
dus geen sprake. Het is derhalve begrijpe
lijk dat de regeeringen van werkelijk neu-
Het Koninklijk Slot in Kopenhagen.
trale staten een grooten schroom tegenover
blokvorming met andere neutralen vertoo-
FEUILLETON
Naar het Engelsch van
Norman Charlton
17.
Hij verdween door het tuinpoortje. Lilian
schudde een paar maal het hoofd en ging
langzaam naar huis terug.
Als het inderdaad lord Harlsmore's bedoe
ling was geweest regelrecht naar zijn moe
der te gaan, dan had deze dame zich in een
derde-rangs café moeten bevinden, want
daarheen richtte hij zijn schreden, nadét hij
Lilian Turner verlaten had! Toen hg het bin
nenkwam begroette Joseph, die in een ge-
makkelijken stoel zat op een veiligen af
stand van het buffet, hemmet blijkbare
spanning.
En? vroeg hij.
Lord Harlsmore bestelde een whiskey-en-
soda. ik heb het, zei hij triomfantelijk
en het ging veel gemakkelijker dan ik gedacht
had.
Warden stond haastig op. Heb je ook een
spoorboekje voor me zei hij tegen de juffrouw
achter het buffet. Toen hij het gekregen had.
raadpleegde hij het spoorboekje met telkens
een oog op de klok.
Wat zoek je op? vroeg Harlsmore.
Den eerstvolgende trein naar Londen.
Hoe laat is 't nu Kwart voor zessen Er
gaat een trein om 6 uur 30; die stopt alleen
m Bridgeport. We hebben geen minuut te ver
liezen.
In één teug dronk hij zijn glas leeg.
Een oogenblik geduld, waarde heer. ant
woordde de jeugdige graaf, ik ben niet van
Plan me door jou te laten haasten.
We kunnen in het rijtuig praten. Geef
er dan zal ik dit dragen
Dat is absoluut niet noodig, antwoordde
mrd Harlsmore en hij nam het kostbare pak
ket in de hand, die het verst van zgn braven
non.
ZWEDEN NEEMT INITIATIEF.
Een tweede groep neutralen vormen de
Scandinavische staten: Zweden, Noorwegen,
Denemarken en Finland. Hier heeft het ge
mis aan samenwerking er reeds toe geleid,
dat één uit de groep het slachtoffer van
agressie is geworden.
Men kan gerust zeggen, dat, indien
deze staten vast vereenigd waren
geweest en het bewapeningspeil van
alle vier op één lijn had gestaan
met dat van Finland, Sowj et-Rus
land zich wel tweemaal zou hebben
bedacht, alvorens Finland aan te
vallen.
Niet alleen ontbrak een dergelijke samen
werking, doch bovendien is Denemarken
bijna ontwapend, Noorwegen militair zwak
en bezit alleen Zweden een weermacht van
eenige beteekenis, waaraan echter tot voor
kort te veel ontbrak om een krachtige in
ternationale politiek mogelijk te maken.
Thans is Zweden, evenals Nederland, bezig
uit alle macht het weerbaarheidspeil op te
voeren. Daarmede gaat gepaard een herstel
van zelfvertrouwen en het veld winnen van
de gedachte, dat Zweden, als „de eerste on
der zijns gelijken", van de Scandinavische
staten, het initiatief behoort te nemen om
tot een nauwere aaneensluiting te komen.
Een opmerkelijke uiting van deze richting
is een boek, geschreven door den Zweed-
schen majoor van den Generalen Staf Rag
nar Smith, waarin deze een zoodanige nau
we aaneensluiting tusschen de Scandinavi
sche staten bepleit, dat deze naar buiten di
plomatiek en militair een eenheid zouden
vormen. De vraag of Denemarken hierin al
dan niet zou worden betrokken zou er vol
gens den schrijver van afhangen, of dit
land met de radicaal-pacifistische richting
zou willen breken en zich weder bewust
worden «van zijn verplichtingen als sleutel
bewaarder van de Sont.
Verwezenlijking van de denkbeelden van
majoor Smith op dit oogenblik zou er toe
leiden, dat de overige Scandinavische sta
ten hun onzijdigheid in den strijd tusschen
Rusland en Finland prijs geven.
Vooralsnog zijn de betrokken regeeringen
hiertoe blijkbaar niet geneigd. Niettemin is
het o.i. niet uitgesloten, dat het Noorden
zoodanig in het gedrang gbraakt, dat een
aaneensluiting toch tot stand komt.
Dat een Zweedsch hoofdofficier van den
Generalen Staf onder eigen naam een daar
toe strekkend pleidooi kan publieeercn,
toont, dat de Zweedsche legerleiding hier
niet afwijzend tegenover staat.
(Van een bijzonderen correspondent).
Dr. Tadasu Saiki is Japans dieet-
en voedsel-dictator. Aan zijn interes
sant en nationaal werk wijdt Edear
Laytha in het Amerikaansche tijd
schrift „The Commentator" een arti
kel, waaraan wij het volgende ont-
leenen.
Japan treft voorbereidingen om zijn ge-
heele volk te kunnen voeden, zoo noodig uit
sluitend met behulp van de eigen inheem-
sche producten en tegen een kostprijs
van ongeveer 5 cent per persoon per" dag,
Het dieet ziet er een beetje vreemd uit, want
men schrikt er niet 'voor terug daarin alle
bestaande soorten wortelen ja zelfs onkruid
en insecten te verwerken, maar het dieet
zou zijn aangepast aan de tijdsomstandighe
den en daarom is het begonnen. Er zijn al
duizenden menschen in Japan die zich met
het „5-cents-dieet" voeden, daar zijn er bij
die zoo ongeveer de Guineesche biggetjes van
de wetenschappelijke dieet-onderzoekers zijn,
maar toch ook welgestelde menschen die een
voorbeeld willen geven en overigens uitslui
tend bedienden in bedrijven en kantoren
wien deze 5-cents-schotel opperbest gelegen
komt.
Het is de bedoeling dat de geheele bevol
king met het nieuwe dieet kennismaakt ten
einde er niet vreemd tegenover te staan wan
neer onverwachte gebeurtenissen tot voedsel-
schaarschte zouden leiden. In het verleden
hebben gansche gedeelten van het Japan-
sche rijk dikwijls vreeselijk geleden door
mislukte oogsten die nagenoeg tot hon
gersnood leidden en het was dan een nor
maal verschijnsel dat de getroffen boeren
uitsluitend leefden van wortelen, de stengels
van waterlelies en de kafjes van de rijst!
Maar het verbazingwekkende wetenschappe-.
lijk onderzoek dat on het stuk van voedings
vraagstukken thans in Japan gaande is,
heeft toch veeleer een andere achtergrond.
Deze, dat men een definitieve oplossing wil
vinden voor het probleem van een dichte be
volking op een betrekkelijk arme grond.
HET GROOTE PROBLEEM.
De man die deze en dergelijke dingen voor
zijn land onderneemt, is dr. Tadasu Saika,
wiens publicaties op het dieet-gebied hem
een wereldbekendheid gaven. Als directeur
van het „Regeerings Voedings-Instituut"
werkt hij nu al ruim 18 jaar aan het pro
bleem om de kosten van het levensonder
houd in Japan omlaag te brengen. Door in
tijdschrift artikelen, boeken en per radio pro
paganda te makèn, heeft hij het Japansche
publiek opgevoed in het gebruik van goed-
kooper levensmiddelen. Onder dr. Saiki's lei
ding werken thans honderden experts op
voedingsgebied in de provincies, in fabrieken,
ziekenhuizen en tal van groote bedrijven.
Saiki begon zijn programma met het verza
melen van 6000 verschillende inheemsche
voedingsstoffen om de voedingswaarde en
de kostprijs ervan nauwkeurig vast te stel
len. Vervolgens maakte hij tabellen van on
geveer 500 ontbijten, koffiemaaltijden en
warme maaltijden, die elk niet meer kostten
dan 16 sen (ongeveer .een dubbeltje) en die
nochtans voldeden aan de wetenschappelijke
voedingseischen die ér aan gesteld moesten
worden. Boeken waarin de vitamine-waar
den van al deze „menu's" nauwkeurig ver
meld stonden, onderverdeeld in voedsel
voor kinderen, ouderen, enz., werden gratis
onder het publiek verdeeld.
Bovendien bevat ieder vrouwen-tijdschrift
minstens een artikel per maand over dit on
derwerp. Ten slotte houdt dr. Saiki regel
matig radio-causerieën, waarin hij zijn
diëeten toelicht.
BAAS EN KNECHT HETZELFDE MAAL.
In provinciale steden heb ik Saki's experts
aan het werk gezien in gemeentelijke gaar
keukens die er bekend zijn als de „Food
Distribution Unions", en als directeur waar
van voor elk district de commissaris van po
litie van de hoofdplaat^ optreedt. Fabrieken
betrekken hun voedsel van deze keukens en
werkgever en werknemer verorberen aldus
precies hetzelfde maal.
Op het oogenblik zijn de 5-cent-pcr-dag-
maaltijden nog niet wettelijk voorgeschre
ven, maar ze zijn nu eenmaal goedkooper
en voedzamer dan de gewone, niet-weten-
schappelijkisamengestelde maaltijden en zoo
32.
Toen Tarzan uit de boot omhoog sprong,
grepen zijn vingers een taaie liaan beet. Met
de lenigheid van een aap verdween hg in het
gebladerte. Maar beneden hem werd de boot
steeds sneller naar de afgrond gevoerd.
De aapman sprong vlug op de grond en
begon een wanhopige worsteling met de boot.
Zijn doel was een reusachtige boom, die vlak
bg de bocht van de rivier stond en zijn zware
takken over het' water uitstrekte, enkele me
ters voor de waterval.
Toen hg de boom bereikt had, sprong hg
er in en verdween in het dichte gebladerte.
Even later verscheen hij weer. Van zijn schou
der haalde hg zijn lasso van gevlochten gras,
maakte het eene eind aan een tak vast en
wierp het andere in de boot. d'Arnot en
O'Rourke grepen er naar, daarna Burton Dr.
Wong. Met al hun krachten hielden ze het
vast ert daardoor kwam de boot tot stilstand.
Janette zat bevend in elkaar gedoken, want
het voorste gedeelte van de boot hing al over
de waterval. Als de lasso brak, waren ze
verloren!
is het begrijpelijk dat het gebruik ervan zich
langzamerhand door het geheele land ver
spreidt.
Brood was onbekend in Japan, totdat
Commodore Perry de deur van het Japan
sche rijk voor de Westerlingen openzette.
Maar nog heden ten dage vindt ge het uit
sluitend in de restaurants voor vreemdelin
gen, aangezien de rijst hét hoofdproduct
blijft. Maar het Voedsel Instituut heeft bak
kerijen ingericht ten einde in tijd van nood
brood te bakken uit stroo en bladeren.
ARME KATTEN.
Gedurende de laatste 10 jaar hebben 250 des
kundigen van 't Instituut bijzonders gege
vens verzameld en geregistreerd omtrent alle
in Japan groeiende en vóórkomende plan
ten, onkruid en bloemen inbegrepen. Al die
planten en al die'bijzonderheden zijn op ta
bellen vermeld, zoodat men een duidelijk
overzicht heeft. Saiki heeft zelfs geëxperi
menteerd met ingemaakte honden en katten,
slakken, kikvorschen en sprinkhanen.
Hij beschrijft katten als „een delica
tesse" en ratten als „een bijzonder
smakelijk voedsel". Toen ik hem eens
bezocht bracht zijn bediende een
schaal bruingebakken sprinkhanen
binnen die met een sausje van soya-
boonen overgoten waren. Hij at ze
met een gretigheid of het gebakken
aardappeltjes waren. Hij bood mij
ook wat aan en ik durfde niet te
weigeren. „Arigato", „dank U" ik
onderdrukte mijn afkeer en slikte
een der gebraden insecten door.
Het smaakte niet slecht! En dr.
Saiki legde mij aan de hand van
statistische gegövens uit dat de
voedingswaarde van sprinkhanen
grooter is, dan van eenige visch-
soort.
Maar dr. Saiki strekt zijn onderzoekingen
ook verder uit. Hij experimenteert evenzeer
om de minimale voedselbehoeften bij ver
schillend soort werk vast te stellen. Politie
agenten, postboden, onderwijzers en hand
arbeiders worden in het Instituut volgens
het menu van Saiki gevoed. Een paar uur
later zet men ze in glazen hokjes aan het
werk, (weven, steenen hakken of ander
zwaar werk) en daarbij wordt hun uitge
ademde lucht opgevangen. Door controle
met allerhande instrumenten wordt hun
prestatie-vermogen vastgesteld en dit alles
brengt men op kaarten om tot de gewensch-
te conclusies te komen.
Dr. Saiki werkt hard voor het welzijn van
zijn land en zijn volk. En Japan gelooft in
hem, wetend dat onder zijn leiding aan den
grootsten nood weerstand zal kunnen wor
den geboden.
vriend verwijderd was. Er zijn een paar
punten, die ik eerst eens terdege met je be
spreken wil.
Verspil in elk geval geen tijd!
Hg drong zijn metgezel letterlijk naar bui
ten en duwde hem in een huurrijtuig. We
kunnen niet voorzichtig genoeg zijn, legde hij
uit; het wemelt hier overal van stille kla
bakken. In Londen is het veiliger.
Veilig voor wie?, gromde de jongeman. En
ik zou ook wel willen weten wat voor garantie.
Je kunt mij vertrouwen, nietwaar
Neen.
Warden spande zich in, zoo onschuldig mo
gelijk te kijken. Ik geef je mijn woord van
eer.
Dat is een phrase die in jouw mond niets
beteekent, was 't antwoord. Als je eer dood
is, hoe is het dan mogelijk, dat je woord is
blijven leven?
Zijn metgezel staarde hem aan. Hoe kom
je aan dat moois?
Dat is een zedeles, dat het kelnerinnetje
me gegeven heeft.
Dat schijnt een lief feeksje te zijn! En
waarachtig nog eerlijk ook! De wonderen zijn
de wereld nog nite uit, oordeelde Joseph War
den.
Ze waren spoedig bg het station.
Ik neem een kaartje tot Bridgeport, zei
lord Harlsmore. Als ik dan eventueel niet mee
naar Londen ga, kan ik vandaar met den vol
genden trein terug. We zullen wel een leege
coupé kunnen krijgen.
Hij nam, zooals hij gewoon was, een biljet
eerste klas. Zijn metgezel aarzelde even voor
hij zijn voorbeeld volgde.
Het is goedkooper, merkte hij op, een
kaartje derde te nemen en bij te betalen als
ze je snappen.
Ze vonden een leege coupé en zoodra de trein
zich in beweging had gezet, vroeg Warden het
kleinood te mogen zien.
Alleen maar even een kjjkje, zei hg.
Na al de ellende die we er voor hebben
gehad, wil ik wel graag weten of de moeite
niet voor niets is geweest.
Maar de jongeman liet zich niet haasten.
Waar ik over tob is dit, zei hij. Dat meisje
zou wel eens kunnen gaan informeeren, of ik
het werkelijk aan mijn moeder heb terugge
geven. En als ze merkt dat dat niet het ge
val is, zal ze waarschijnlijk zelf naar haar-toe
stappen.
Daar komt ze niet achter, trachtte War
den hem gerust te stellen. Hoe zou ze dat
kunnen? Ze stelt immers vertrouwen in jou?
Hij trachtte, ongemerkt het zoo vurig be
geerde pakket te pakken te krijgen, maar de
jeugdige lord was op zijn hoede.
Mijn moeder zou bijvoorbeeld een premie
kunnen uitloven en zij zou de advertentie kun
nen lezen. De kranten kunnen. melden, dat de
diadeem nog steeds niet terecht is. Er zijn
honderd mogelijkheden, waar ik nu niet aan
denk.
En veronderstel dat ze naar je moeder
toegaat? Wat dan nog?
Dat is nu juist de vraag waar ik mi)
het hoofd over breek. Wat gebeurt er dan?
Wel, je ontkent de heele geschiedenis
Ga zelf maar na wie je moeder eerder geloo-
ven zal, haar bloedeigen zoon of een kelnerin
uit een lunchroom?
Ja maar
Er is nog nooit een belangrijke misdaad
gepleegd, zei Warden op een toon van meer
derheid of een of ander mallootige oude of
jonge juffrouw heef aan de politie geschreven
dat ze het fg'ne er van wist. Niemand die er
notitie van neemt, behalve de dokter en die
schrjjft een kalmeerend drankje voor. Je hoeft
je over haar niet ongerust te maken. Het eeni
ge wat je te doen hebt, is brutaalweg te ont
kennen.
Maar dat neemt niet weg
In het allerergste geval kun je je moeder
alles eerlijk opbiechten. Dat kun je later net
zoo goed doen als nu. Maar het verschil is dat
je, als je het nu doet, geen cent krijgt voor al
je moeite en getob en als je het later doet
en dan zal het honderd tegen een niet eens
noodig zijn wel, dan heb je de duiten in
handen!
Ik geloof, dat je gelijk heb, zei Harls
more na een paar minuten gedacht te hebben.
De kwestie is nu maar: hoevéél duiten
krijg ik in handen
Hoe kan ik dat zeggen voor ik het ding
gezien heb?, vroeg Warden op verongelijkten
toon. Vooruit, voor den dag met het moois!
De graaf zwichtte voor de onverbiddelijke
logica van dit argument. Hij gaf het pakje aan
zijn metgezel, die 't met bijna teedere voor
zichtigheid begon open te maken. Toen hij het
bruine papier verwijderd had, kwam een ge
woon étui te voorschijn. In groote spanning
keken twee paar oogen toe, toen de lommerd
houder op 't knopje drukte. Doch die oogen
werden niet verblind door den glans van schit
terende diamanten. Het étui bevatte een klein
koperen presse-papier en een stukje papier.
Wat is dat!, riep Warden ontzet.
Wat is dat!, echode zijn jeugdige metge
zel.
Warden las wat er op het papiertje stond ge
schreven:
De oorspronkelijke inhoud van het étui
zal door miss Turner, 107 High Street Wool-
-lacombe, worden overhandigd aan de gra
vin van Harlsmore.
Jg verduivelde idioot!, snauwde de lom
merdhouder tegen den jongen.
Wat staat er? Laat mg eens kijken!,
schreeuwde de graaf, terwg'1 hg de hand uit
stak.
Daar heb je het heele zoodje.
Warden gooide alles, briefje, étui, touw,
pakpapier en presse-papier in de richting van
zgn metgezel. Het zware ding trof de graaf
tegen den mond, die bloedend verwond werd.
Loop naar de hel!
De pgn bracht den jongen in een soort ra
zernij en zgn vuist schoot met kracht uit te
gen Warden's neus. Vloekend beantwoordde
deze den aanval met een stomp, die den graaf
languit op de bank deed terechtkomen, maar
in een seconde was hij weer overeind en le
nig als een wilde kat vloog hij zijn tegenstan
der naar de keel. Een oogenblik later worstel
den de beide mannen op leven en dood in de
enge ruimte van de coupé.
Warden was de zwaarste en sterkste van
de twee, maar lord Harlsmore was leniger en
beter geoefend en het eerste oogenblik scheen
hij in de meerderheid te blijven. Met zijn rech
terhand hield hij den lonimerdhouder bij den
strot en met den linker liet hij slagen rege
nen op zijn hoofd. In doodsangst greep War
den hem om het middel en trachtte hem op
den grond te krijgen. Een paar minuten zwaai
den zg heen en weer; toen vielen zij met een
bons op den vloer van het rijtuig. Lord Harls
more lag onder en zijn hoofd was met een
stevige slag tegen den grond gekomen. Zijn
tegenstander hield op, zgn armen vielen slap
langs zijn lijf en hij sloot de oogen.
Warden krabde hijgend overeind Hij keek
naar de beweginglooze figuur van zijn reis
genoot en het angstzweet brak hem uit.
Heb ik hem vermoord?, mompelde hH.
Hg bedacht of hg 't lichaam uit de trein zou
gooien en zelf zou probeeren te vluchten. Maar
dat was hem toch te kras.
Het was zelfverdediging, zette hg znn
alleenspraak voort; ik zweer het. Hij <-af
den eersten slag.
Het was alsof Warden zich verdedigde voor
een denkbeeldige jury. Maar het duurde met
lang of lord Harlsmore gaf alweer teekenen
van terugkeerend bewustzijn. Hg bewoog zich
even én zijn oogleden knipperden. Deze ver-
rusterS6len 816111(3611 Warden aanmerkelijk ge-
(Wordt vervolffd.