de strijd ometen \TDT TT^ri ~A 1" T7TVT V°°r Vl' p6r 9 de INcU 1KALt/rN rPrr~- Bb"a,n Het meisje tarzan en de vuren van Tohr uil de JUuicAlo-om door Edgar Rice Burroughs Zal Zweden baanbreker worden voor 0 een Scandinavischen statenbond? JAPAN HEEFT EEN VOEDSELDICTATOR. Het is een in eiken oorlog voorkomend verschijnsel, dat, naarmate de strijd langer duurt en een verbitterder karakter gaat aannemen, de aanvankelijk correcte hou ding ten opzichte van de neutralen meer en meer verloren gaat. De - oorlogvoerenden gaan langzamerhand het begrip voor de werkelijke neutraliteit verliezen en meenen of geven althans voor te meenen, dat zij tevens voor de belangen van de neutralen strijden, zoodat dezen dus eigenlijk ver plicht zijn, hun zooveel mogelijk steun te verleenen. Door Churchill werd dit onlangs onbewimpeld uitgesproken; doch ook van Duitsche zijde werd meermalen betoogd, dat Duitschland de neutralen wil verlossen van de Britsche voogdij ter zee. Voor de neutra len blijft daarbij niets anders over, dan steu nend op hun recht, zich zoo sterk mogelijk te maken en zoodoende respect af te dwin gen. Nu spreekt'het wel vanzelf, dat ver- eenigde krachten sterker zijn, dan verstrooi de krachten; en dus maakt zich, vooral bij de kleinere neutralen, de neiging merkbaar om tot samenwerking en onderling hulp betoon te geraken. - - •- - j BLOKVORMING BRENGT GEVAREN MEE. Het „één voor allen, allen voor één" maakt echter, dat één neutraal, die-afwijkt van het pad der deugd, ook de anderen op het hellende vlak kan brengen. Bij de on langs gehouden Balkanconferentie werd dan ook uitgesproken, dat men geen blok wilde, dat zich vroeg of laat op sleeptouw zou laten nemen door een der oorlogvoeren de partijen. Het gevaar hiervoor 'is te groo- ter indien er staten deelnemen, die. zoo als Italië ep Turkije, verklaren dat zij wel is waar „non belligerent" (niet-oorlogvoe- rend) zijn, maar daarom nog niet neutraal. M.a.w., zij behouden zich voor om, indien hun belang dit vordert, één der partijen te steunen. Van een correcte onzijdigheid is dus geen sprake. Het is derhalve begrijpe lijk dat de regeeringen van werkelijk neu- Het Koninklijk Slot in Kopenhagen. trale staten een grooten schroom tegenover blokvorming met andere neutralen vertoo- FEUILLETON Naar het Engelsch van Norman Charlton 17. Hij verdween door het tuinpoortje. Lilian schudde een paar maal het hoofd en ging langzaam naar huis terug. Als het inderdaad lord Harlsmore's bedoe ling was geweest regelrecht naar zijn moe der te gaan, dan had deze dame zich in een derde-rangs café moeten bevinden, want daarheen richtte hij zijn schreden, nadét hij Lilian Turner verlaten had! Toen hg het bin nenkwam begroette Joseph, die in een ge- makkelijken stoel zat op een veiligen af stand van het buffet, hemmet blijkbare spanning. En? vroeg hij. Lord Harlsmore bestelde een whiskey-en- soda. ik heb het, zei hij triomfantelijk en het ging veel gemakkelijker dan ik gedacht had. Warden stond haastig op. Heb je ook een spoorboekje voor me zei hij tegen de juffrouw achter het buffet. Toen hij het gekregen had. raadpleegde hij het spoorboekje met telkens een oog op de klok. Wat zoek je op? vroeg Harlsmore. Den eerstvolgende trein naar Londen. Hoe laat is 't nu Kwart voor zessen Er gaat een trein om 6 uur 30; die stopt alleen m Bridgeport. We hebben geen minuut te ver liezen. In één teug dronk hij zijn glas leeg. Een oogenblik geduld, waarde heer. ant woordde de jeugdige graaf, ik ben niet van Plan me door jou te laten haasten. We kunnen in het rijtuig praten. Geef er dan zal ik dit dragen Dat is absoluut niet noodig, antwoordde mrd Harlsmore en hij nam het kostbare pak ket in de hand, die het verst van zgn braven non. ZWEDEN NEEMT INITIATIEF. Een tweede groep neutralen vormen de Scandinavische staten: Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland. Hier heeft het ge mis aan samenwerking er reeds toe geleid, dat één uit de groep het slachtoffer van agressie is geworden. Men kan gerust zeggen, dat, indien deze staten vast vereenigd waren geweest en het bewapeningspeil van alle vier op één lijn had gestaan met dat van Finland, Sowj et-Rus land zich wel tweemaal zou hebben bedacht, alvorens Finland aan te vallen. Niet alleen ontbrak een dergelijke samen werking, doch bovendien is Denemarken bijna ontwapend, Noorwegen militair zwak en bezit alleen Zweden een weermacht van eenige beteekenis, waaraan echter tot voor kort te veel ontbrak om een krachtige in ternationale politiek mogelijk te maken. Thans is Zweden, evenals Nederland, bezig uit alle macht het weerbaarheidspeil op te voeren. Daarmede gaat gepaard een herstel van zelfvertrouwen en het veld winnen van de gedachte, dat Zweden, als „de eerste on der zijns gelijken", van de Scandinavische staten, het initiatief behoort te nemen om tot een nauwere aaneensluiting te komen. Een opmerkelijke uiting van deze richting is een boek, geschreven door den Zweed- schen majoor van den Generalen Staf Rag nar Smith, waarin deze een zoodanige nau we aaneensluiting tusschen de Scandinavi sche staten bepleit, dat deze naar buiten di plomatiek en militair een eenheid zouden vormen. De vraag of Denemarken hierin al dan niet zou worden betrokken zou er vol gens den schrijver van afhangen, of dit land met de radicaal-pacifistische richting zou willen breken en zich weder bewust worden «van zijn verplichtingen als sleutel bewaarder van de Sont. Verwezenlijking van de denkbeelden van majoor Smith op dit oogenblik zou er toe leiden, dat de overige Scandinavische sta ten hun onzijdigheid in den strijd tusschen Rusland en Finland prijs geven. Vooralsnog zijn de betrokken regeeringen hiertoe blijkbaar niet geneigd. Niettemin is het o.i. niet uitgesloten, dat het Noorden zoodanig in het gedrang gbraakt, dat een aaneensluiting toch tot stand komt. Dat een Zweedsch hoofdofficier van den Generalen Staf onder eigen naam een daar toe strekkend pleidooi kan publieeercn, toont, dat de Zweedsche legerleiding hier niet afwijzend tegenover staat. (Van een bijzonderen correspondent). Dr. Tadasu Saiki is Japans dieet- en voedsel-dictator. Aan zijn interes sant en nationaal werk wijdt Edear Laytha in het Amerikaansche tijd schrift „The Commentator" een arti kel, waaraan wij het volgende ont- leenen. Japan treft voorbereidingen om zijn ge- heele volk te kunnen voeden, zoo noodig uit sluitend met behulp van de eigen inheem- sche producten en tegen een kostprijs van ongeveer 5 cent per persoon per" dag, Het dieet ziet er een beetje vreemd uit, want men schrikt er niet 'voor terug daarin alle bestaande soorten wortelen ja zelfs onkruid en insecten te verwerken, maar het dieet zou zijn aangepast aan de tijdsomstandighe den en daarom is het begonnen. Er zijn al duizenden menschen in Japan die zich met het „5-cents-dieet" voeden, daar zijn er bij die zoo ongeveer de Guineesche biggetjes van de wetenschappelijke dieet-onderzoekers zijn, maar toch ook welgestelde menschen die een voorbeeld willen geven en overigens uitslui tend bedienden in bedrijven en kantoren wien deze 5-cents-schotel opperbest gelegen komt. Het is de bedoeling dat de geheele bevol king met het nieuwe dieet kennismaakt ten einde er niet vreemd tegenover te staan wan neer onverwachte gebeurtenissen tot voedsel- schaarschte zouden leiden. In het verleden hebben gansche gedeelten van het Japan- sche rijk dikwijls vreeselijk geleden door mislukte oogsten die nagenoeg tot hon gersnood leidden en het was dan een nor maal verschijnsel dat de getroffen boeren uitsluitend leefden van wortelen, de stengels van waterlelies en de kafjes van de rijst! Maar het verbazingwekkende wetenschappe-. lijk onderzoek dat on het stuk van voedings vraagstukken thans in Japan gaande is, heeft toch veeleer een andere achtergrond. Deze, dat men een definitieve oplossing wil vinden voor het probleem van een dichte be volking op een betrekkelijk arme grond. HET GROOTE PROBLEEM. De man die deze en dergelijke dingen voor zijn land onderneemt, is dr. Tadasu Saika, wiens publicaties op het dieet-gebied hem een wereldbekendheid gaven. Als directeur van het „Regeerings Voedings-Instituut" werkt hij nu al ruim 18 jaar aan het pro bleem om de kosten van het levensonder houd in Japan omlaag te brengen. Door in tijdschrift artikelen, boeken en per radio pro paganda te makèn, heeft hij het Japansche publiek opgevoed in het gebruik van goed- kooper levensmiddelen. Onder dr. Saiki's lei ding werken thans honderden experts op voedingsgebied in de provincies, in fabrieken, ziekenhuizen en tal van groote bedrijven. Saiki begon zijn programma met het verza melen van 6000 verschillende inheemsche voedingsstoffen om de voedingswaarde en de kostprijs ervan nauwkeurig vast te stel len. Vervolgens maakte hij tabellen van on geveer 500 ontbijten, koffiemaaltijden en warme maaltijden, die elk niet meer kostten dan 16 sen (ongeveer .een dubbeltje) en die nochtans voldeden aan de wetenschappelijke voedingseischen die ér aan gesteld moesten worden. Boeken waarin de vitamine-waar den van al deze „menu's" nauwkeurig ver meld stonden, onderverdeeld in voedsel voor kinderen, ouderen, enz., werden gratis onder het publiek verdeeld. Bovendien bevat ieder vrouwen-tijdschrift minstens een artikel per maand over dit on derwerp. Ten slotte houdt dr. Saiki regel matig radio-causerieën, waarin hij zijn diëeten toelicht. BAAS EN KNECHT HETZELFDE MAAL. In provinciale steden heb ik Saki's experts aan het werk gezien in gemeentelijke gaar keukens die er bekend zijn als de „Food Distribution Unions", en als directeur waar van voor elk district de commissaris van po litie van de hoofdplaat^ optreedt. Fabrieken betrekken hun voedsel van deze keukens en werkgever en werknemer verorberen aldus precies hetzelfde maal. Op het oogenblik zijn de 5-cent-pcr-dag- maaltijden nog niet wettelijk voorgeschre ven, maar ze zijn nu eenmaal goedkooper en voedzamer dan de gewone, niet-weten- schappelijkisamengestelde maaltijden en zoo 32. Toen Tarzan uit de boot omhoog sprong, grepen zijn vingers een taaie liaan beet. Met de lenigheid van een aap verdween hg in het gebladerte. Maar beneden hem werd de boot steeds sneller naar de afgrond gevoerd. De aapman sprong vlug op de grond en begon een wanhopige worsteling met de boot. Zijn doel was een reusachtige boom, die vlak bg de bocht van de rivier stond en zijn zware takken over het' water uitstrekte, enkele me ters voor de waterval. Toen hg de boom bereikt had, sprong hg er in en verdween in het dichte gebladerte. Even later verscheen hij weer. Van zijn schou der haalde hg zijn lasso van gevlochten gras, maakte het eene eind aan een tak vast en wierp het andere in de boot. d'Arnot en O'Rourke grepen er naar, daarna Burton Dr. Wong. Met al hun krachten hielden ze het vast ert daardoor kwam de boot tot stilstand. Janette zat bevend in elkaar gedoken, want het voorste gedeelte van de boot hing al over de waterval. Als de lasso brak, waren ze verloren! is het begrijpelijk dat het gebruik ervan zich langzamerhand door het geheele land ver spreidt. Brood was onbekend in Japan, totdat Commodore Perry de deur van het Japan sche rijk voor de Westerlingen openzette. Maar nog heden ten dage vindt ge het uit sluitend in de restaurants voor vreemdelin gen, aangezien de rijst hét hoofdproduct blijft. Maar het Voedsel Instituut heeft bak kerijen ingericht ten einde in tijd van nood brood te bakken uit stroo en bladeren. ARME KATTEN. Gedurende de laatste 10 jaar hebben 250 des kundigen van 't Instituut bijzonders gege vens verzameld en geregistreerd omtrent alle in Japan groeiende en vóórkomende plan ten, onkruid en bloemen inbegrepen. Al die planten en al die'bijzonderheden zijn op ta bellen vermeld, zoodat men een duidelijk overzicht heeft. Saiki heeft zelfs geëxperi menteerd met ingemaakte honden en katten, slakken, kikvorschen en sprinkhanen. Hij beschrijft katten als „een delica tesse" en ratten als „een bijzonder smakelijk voedsel". Toen ik hem eens bezocht bracht zijn bediende een schaal bruingebakken sprinkhanen binnen die met een sausje van soya- boonen overgoten waren. Hij at ze met een gretigheid of het gebakken aardappeltjes waren. Hij bood mij ook wat aan en ik durfde niet te weigeren. „Arigato", „dank U" ik onderdrukte mijn afkeer en slikte een der gebraden insecten door. Het smaakte niet slecht! En dr. Saiki legde mij aan de hand van statistische gegövens uit dat de voedingswaarde van sprinkhanen grooter is, dan van eenige visch- soort. Maar dr. Saiki strekt zijn onderzoekingen ook verder uit. Hij experimenteert evenzeer om de minimale voedselbehoeften bij ver schillend soort werk vast te stellen. Politie agenten, postboden, onderwijzers en hand arbeiders worden in het Instituut volgens het menu van Saiki gevoed. Een paar uur later zet men ze in glazen hokjes aan het werk, (weven, steenen hakken of ander zwaar werk) en daarbij wordt hun uitge ademde lucht opgevangen. Door controle met allerhande instrumenten wordt hun prestatie-vermogen vastgesteld en dit alles brengt men op kaarten om tot de gewensch- te conclusies te komen. Dr. Saiki werkt hard voor het welzijn van zijn land en zijn volk. En Japan gelooft in hem, wetend dat onder zijn leiding aan den grootsten nood weerstand zal kunnen wor den geboden. vriend verwijderd was. Er zijn een paar punten, die ik eerst eens terdege met je be spreken wil. Verspil in elk geval geen tijd! Hg drong zijn metgezel letterlijk naar bui ten en duwde hem in een huurrijtuig. We kunnen niet voorzichtig genoeg zijn, legde hij uit; het wemelt hier overal van stille kla bakken. In Londen is het veiliger. Veilig voor wie?, gromde de jongeman. En ik zou ook wel willen weten wat voor garantie. Je kunt mij vertrouwen, nietwaar Neen. Warden spande zich in, zoo onschuldig mo gelijk te kijken. Ik geef je mijn woord van eer. Dat is een phrase die in jouw mond niets beteekent, was 't antwoord. Als je eer dood is, hoe is het dan mogelijk, dat je woord is blijven leven? Zijn metgezel staarde hem aan. Hoe kom je aan dat moois? Dat is een zedeles, dat het kelnerinnetje me gegeven heeft. Dat schijnt een lief feeksje te zijn! En waarachtig nog eerlijk ook! De wonderen zijn de wereld nog nite uit, oordeelde Joseph War den. Ze waren spoedig bg het station. Ik neem een kaartje tot Bridgeport, zei lord Harlsmore. Als ik dan eventueel niet mee naar Londen ga, kan ik vandaar met den vol genden trein terug. We zullen wel een leege coupé kunnen krijgen. Hij nam, zooals hij gewoon was, een biljet eerste klas. Zijn metgezel aarzelde even voor hij zijn voorbeeld volgde. Het is goedkooper, merkte hij op, een kaartje derde te nemen en bij te betalen als ze je snappen. Ze vonden een leege coupé en zoodra de trein zich in beweging had gezet, vroeg Warden het kleinood te mogen zien. Alleen maar even een kjjkje, zei hg. Na al de ellende die we er voor hebben gehad, wil ik wel graag weten of de moeite niet voor niets is geweest. Maar de jongeman liet zich niet haasten. Waar ik over tob is dit, zei hij. Dat meisje zou wel eens kunnen gaan informeeren, of ik het werkelijk aan mijn moeder heb terugge geven. En als ze merkt dat dat niet het ge val is, zal ze waarschijnlijk zelf naar haar-toe stappen. Daar komt ze niet achter, trachtte War den hem gerust te stellen. Hoe zou ze dat kunnen? Ze stelt immers vertrouwen in jou? Hij trachtte, ongemerkt het zoo vurig be geerde pakket te pakken te krijgen, maar de jeugdige lord was op zijn hoede. Mijn moeder zou bijvoorbeeld een premie kunnen uitloven en zij zou de advertentie kun nen lezen. De kranten kunnen. melden, dat de diadeem nog steeds niet terecht is. Er zijn honderd mogelijkheden, waar ik nu niet aan denk. En veronderstel dat ze naar je moeder toegaat? Wat dan nog? Dat is nu juist de vraag waar ik mi) het hoofd over breek. Wat gebeurt er dan? Wel, je ontkent de heele geschiedenis Ga zelf maar na wie je moeder eerder geloo- ven zal, haar bloedeigen zoon of een kelnerin uit een lunchroom? Ja maar Er is nog nooit een belangrijke misdaad gepleegd, zei Warden op een toon van meer derheid of een of ander mallootige oude of jonge juffrouw heef aan de politie geschreven dat ze het fg'ne er van wist. Niemand die er notitie van neemt, behalve de dokter en die schrjjft een kalmeerend drankje voor. Je hoeft je over haar niet ongerust te maken. Het eeni ge wat je te doen hebt, is brutaalweg te ont kennen. Maar dat neemt niet weg In het allerergste geval kun je je moeder alles eerlijk opbiechten. Dat kun je later net zoo goed doen als nu. Maar het verschil is dat je, als je het nu doet, geen cent krijgt voor al je moeite en getob en als je het later doet en dan zal het honderd tegen een niet eens noodig zijn wel, dan heb je de duiten in handen! Ik geloof, dat je gelijk heb, zei Harls more na een paar minuten gedacht te hebben. De kwestie is nu maar: hoevéél duiten krijg ik in handen Hoe kan ik dat zeggen voor ik het ding gezien heb?, vroeg Warden op verongelijkten toon. Vooruit, voor den dag met het moois! De graaf zwichtte voor de onverbiddelijke logica van dit argument. Hij gaf het pakje aan zijn metgezel, die 't met bijna teedere voor zichtigheid begon open te maken. Toen hij het bruine papier verwijderd had, kwam een ge woon étui te voorschijn. In groote spanning keken twee paar oogen toe, toen de lommerd houder op 't knopje drukte. Doch die oogen werden niet verblind door den glans van schit terende diamanten. Het étui bevatte een klein koperen presse-papier en een stukje papier. Wat is dat!, riep Warden ontzet. Wat is dat!, echode zijn jeugdige metge zel. Warden las wat er op het papiertje stond ge schreven: De oorspronkelijke inhoud van het étui zal door miss Turner, 107 High Street Wool- -lacombe, worden overhandigd aan de gra vin van Harlsmore. Jg verduivelde idioot!, snauwde de lom merdhouder tegen den jongen. Wat staat er? Laat mg eens kijken!, schreeuwde de graaf, terwg'1 hg de hand uit stak. Daar heb je het heele zoodje. Warden gooide alles, briefje, étui, touw, pakpapier en presse-papier in de richting van zgn metgezel. Het zware ding trof de graaf tegen den mond, die bloedend verwond werd. Loop naar de hel! De pgn bracht den jongen in een soort ra zernij en zgn vuist schoot met kracht uit te gen Warden's neus. Vloekend beantwoordde deze den aanval met een stomp, die den graaf languit op de bank deed terechtkomen, maar in een seconde was hij weer overeind en le nig als een wilde kat vloog hij zijn tegenstan der naar de keel. Een oogenblik later worstel den de beide mannen op leven en dood in de enge ruimte van de coupé. Warden was de zwaarste en sterkste van de twee, maar lord Harlsmore was leniger en beter geoefend en het eerste oogenblik scheen hij in de meerderheid te blijven. Met zijn rech terhand hield hij den lonimerdhouder bij den strot en met den linker liet hij slagen rege nen op zijn hoofd. In doodsangst greep War den hem om het middel en trachtte hem op den grond te krijgen. Een paar minuten zwaai den zg heen en weer; toen vielen zij met een bons op den vloer van het rijtuig. Lord Harls more lag onder en zijn hoofd was met een stevige slag tegen den grond gekomen. Zijn tegenstander hield op, zgn armen vielen slap langs zijn lijf en hij sloot de oogen. Warden krabde hijgend overeind Hij keek naar de beweginglooze figuur van zijn reis genoot en het angstzweet brak hem uit. Heb ik hem vermoord?, mompelde hH. Hg bedacht of hg 't lichaam uit de trein zou gooien en zelf zou probeeren te vluchten. Maar dat was hem toch te kras. Het was zelfverdediging, zette hg znn alleenspraak voort; ik zweer het. Hij <-af den eersten slag. Het was alsof Warden zich verdedigde voor een denkbeeldige jury. Maar het duurde met lang of lord Harlsmore gaf alweer teekenen van terugkeerend bewustzijn. Hg bewoog zich even én zijn oogleden knipperden. Deze ver- rusterS6len 816111(3611 Warden aanmerkelijk ge- (Wordt vervolffd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 7