„Gevaar van sleutelgeld dreigt"
Chamberlain
Het Derde Rijk
in de greep van
koude en oorlog
zal Sumner Welles
volledig inlichten
Dr. C0LIJN naar Gcnèvc
AKKERTJE
f1
Taxi-tarieven
hooger?
Een monument voor
Anthony Fokker
Dr* Goebbels
over neutraliteit
Eerste Kamer
Kóu gevat
Tweede Kamerleden
accoord met nieuwe
Staatsleening
Neem
'n
Postvluchten op Indië
Spoorwegpensioenen
Allerwege schaarschie
en moeilijkheden
Ongerustheid over het tempo der
woning voorziening. Onze be
volking niet voldoende van lacht
«evaar doordrongen?
De Eerste Kamer is gisteren met de be-
ffrootinR van Binnenlandsche Zaken begon-
nen.
De heer Reinalda (s.ddie het de
bat inzette. Raf blijk van zijn onge-
rustheid over het tempo der woning-
voorzieninR. dat naar zijn opvattinR
(fusdaniR is vertraaRd. dat althans
voor arbeiderswoninRen het Revaar
van sleutelReld. dat we twintiR jaren
Releden kenden, weer voor de deur
staat.
Zijn conclusie was. dat het noR is te ver-
Vlijden door het op ruime schaal verleenen
van bijdraRen uit 's rijks kas in de exploi
tatiekosten van volkswoninRen. Ten platte-
lande moeten, aldus spr., velen RenoeRen
nemen met woninRen. die zelfs aan de meest
matiRe eischen niet voldoen.
Ook de heer Bruincman (r.k.) zap weiniR
perspectief meer voor den particulieren
bouw van volkswoninRen, doch beval een
reRelinR voor de hypotheekverschaffinR aan
cm dezen bouw aan te moediRen.
Luchtbescherming.
Verder bepleitte deze spreker het houden
van luchtlJeschcrminRsoefeninRen onder mi
litaire leidinR. omdat in vele Remeenten het
burRerlijk bestuur niet over de kennis en
ervarinR beschikt, dia noodiR zijn om dergc-
lijke oefeninRen met succes te doen ver-
loopen.
Ten opzichte van de Remeentcfinanciën is
spr. vervuld van de Rrootste zorR en som
berheid.
Spr. hoopt, dat de minister niet te zeer zal
vasthouden aan de platonische liefde voor
de „zelfstandigheid" der kleine Remeenten.
De heer Kropman (r.k.) wenschte oprui
ming van krotwoninRen en meer steun van
rijkswege voor de .volkswoningbouwerij en
hield, ten aanzien van de bepaling der kost
winnersvergoedingen, een pleidooi voor groo-
tèrë zelfstandigheid van de plaatselijke be
sturen.
Spr.'s partijgenoot, de heer De Jong. acht
particulieren volkswoningbouw in de tegen
woordige omstandigheden alfcen dan *pnoge-
lijk, wanneer regelingen voor de tweede hy
potheek worden getroffen.
's Nachts te koud om naar den
schuilkelder te gaan.
De heer In 't Veld (s.d.)* sprekende
over de luchtbescherming, zegt dat
meer aandacht moet worden bfe-
steed aati de zelfbescherming der be
volking; deze moet vooral op de
situatie binnenshuis zijn gericht.
Schuilkelders zijn voor de meeste
menschen niet te bereiken, vooral in
den kouden nacht.
Deze spr., alsook de volgende, de heer
Heldring (lib.) dringen aan op meer centrale
leiding bij de luchtbescherming. De bevol
king is nog niet voldoende doordrongen van
de gevaren.
De nat.-soc. woordvoerder, de heer De Rij
ke, wil maatregelen om de geheimhouding
bij het stemmen te verzekeren. Een eenvou
dig timmerman, aldus spr., kan den minis
ter de oplossing van het stemhokjesprobleem
wel brengen!
Spr. gaat, volgens den voorzitter, in zijn
debat buiten de agenda, waarop hij uit de
schriftelijke stukken een passage wil voor
lezen, om te bewijzen dat hij zich aan de
orde houdt. De voorzitter vindt deze voorle
zing echter niet noodig.
De zitting wordt verdaagd.
u
MOET OOK MET DE INKOMENS
REKENING WORDEN GEHOUDEN?
Aan het verslag van de Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot
het aangaan van een geldleening
of -leeningen ten laste van het rijk
ontleenen wij het volgende:
Men kpn zjch algemeen in hoofdzaak, met
,99r het wëtsoittwerp vereeiilgèh. '1' 0
De mislukte vorige*-
Alvorens nader op den inhoud van het
ontwerp in te gaan, wilden verscheidene
leden eenige opmerkingen maken over het
mislukken van de vorige leening. Zij ga
ven uiting aan hun ernstige teleurstelling
daarover. Een deel dezer leden weet deze
mislukking voornamelijk aan gebrek aan
medewrking bij de groote particuliere be
leggers. Anderen weerspraken deze opvat
ting en gaven als hun oordeel te kennen,
dat slechts één deel van de markt de re
geering in den steek heeft gelaten, n.1. de
institutioneele beleggers.
Sommige leden stelden de vraag, of de
regeering en de Nedcrlandsche Bank, die de
regeering bij de uitgifte van leeningen des
gevraagd behoort te steunen, wel al het
mogelijke hebben gedaan om de vorige lee
ning te doen slagen. In het bijzonder een
intensieve propaganda hadden zij gemist.
Was ook het contact tusschen de regcering
en de verschillende instanties op de kapi
taalmarkt, welke tot het slagen van de
leening konden medewerken, wel voldoen
de?
f 300 millioen te weinig?
Van verschillende zijdep werd er,
mede in verband met de té verwach
ten verdere stijging van den rente
voet, op aangedrongen een hooger
bedrag dan f 300.000.000 te leenen.
Overigens meenden sommige leden op
grond van de statistische gegevens omtrent
de vermogensbelasting, dat de regeering
zich vergist heeft in de berekening van de
opbrengst der verplichte deelneming, voor
zoover die berust op de vermogensaanslagen.
Deze opbrengst zal veel hooger zijn dan 150
millioen.
Sommige leden betwijfelden in verband
met de weinig vaderlandslievende houding
van vele beleggers bij de uitgifte van de
vorige leening, of het wel juist gezien is den
rentevoet Van de thans uit te geven vrijwil
lige leening wederom op 4 pet. te stellen.
Huns inziens ware het een goede correctie
op de houding dezer beleggers, indien de
rentevoet dadelijk op 3 pet werd gebracht.
Andere leden konden zich met het uitge
ven van de nieuwe leening tegen 4 pet ge
heel vereenigen.
Leeningen van provincie en ge
meente.
Van verschillende zijden werd er op
gewezen, dat mede ten gevolge van
de actie van het be leggings front de
provinciën en gemeenten thans al
leen tegen ongunstiger voorwaarden
dan waarop het Rijk nu gaat leenen
geld kunnen opnemen. Meent de re
geering niet, zoo werd gevraagd, dat
het op haar weg ligt' te bevorderen,
dat ook de lagere publiekrechtelijke
lichamen voor hun noodzakelijke uit
gaven tegen redelijke voorwaarden
kunnen leenen?
De looptijd.
Eenige leden waren van oo—1»-', dat het
aanbeveling verdient ,""n. deze leening. al
moge zij d=>n worden aangegaan voor dek
king "u „normale" uitgaven, een 'korten
looptijd te geven, 15 jaar achtten zij ook voor
deze leening een juisten termijn. Wel is
waar zouden de aflossingen daardoor ver
hoogd worden, doch men zou dan tegen la
gere rente kunnen leenen.
Andere leden achtten een looptijd van 40
jaar, zooals de regeering voorstelt, juist
Belasting betalen met obligaties.
Van verschillende zijden werd er op aan
gedrongen vast te loggen, of vrijstelling van
belastingen al dan niet zal worden ver
leend. Er is in dit geval, nu te voren vast-,
staat tegen welke voorwaarden de leening
zal worden uitgegeven, geen enkele reden de
beslissing over het al dan niet vrijstellen
aan den minister over te laten.
Er werd krachtig op aangedrongen
dat de aan de inschrijvers op de
vorige leening verleende faciliteit,
C oJ-sdaj^ij, *.bep^ld§0ibelastingen
ihet huri stukken kunnen betaleni,
voor'tiBze categorie van beleggers
bshOuden blijft. Dat men hen thans
over één kam wil scheren met de
nieuwe beleggers, achtte men on
billijk.
Vele leden waren van Oordeel, dat de ge
bruikelijke provisie van 3/8 pet. in dit geval
aanmerkelijk te hoog is.
Eenige leden zouden de bepaling opge
nomen willen zien, dat de leening ,de
eerste vijf jaren niet kan worden afgelost
Eenige andere leden zouden dezen ter
mijn liefst op 10 jaren gesteld willen zien.
Vele andere leden zouden tégen een zoo
danig conversieverbod ernstig bezwaar heb
ben.
De gedwongen leening.
Verscheidene leden meenden, dat de rente
van de gedwongen leening. lager gesteld
kan worden dan 3 pet., nu immers een ieder
het zelf in de hand heeft door inteekening
op de vrijwillige leening te voorkomen, dat
hij aangeslagen wordt.
Van verschillende zijden vestigde
men er de aandacht op, dat alleen
rekening gehouden wordt met
iemands vermogen en niet met het
uit arbeid verkregen inkomen. Dit
achtten vele leden niet juist.-
Personen met een groot inkomen uit ar
beid plegen een belangrijk deel daarvan te
beleggen. Deelneming in de leening zal hun
vaak gemakkelijker vallen dan anderen, die
meer vermogen, doch minder inkomen be
zitten. Men drong ervop'aan het desbetref
fende artikel in dezen zin aan te vullen.
Interview met den grijzen diplo
maat. Gehoopt wordt op mede
werking van niet-Volkenbonds
leden aan den sociaal-economi-
schen arbeid.
Een vertegenwoordiger van het A.N.P
heeft dr. Colijn geinterviewd over de resul
taten van de internationale besprekingen
welke gedurende de afgeloopen week in het
Vredespaleis gehouden zijn. Dr. Colijn kon
echter buiten het officieele perscommuniqué
(dat wij reeds publiceerden) weinig mede-
deelen. „Wèl heb ik geen bezwaar om U te
vertellen", aldus onze oud-premier, dat ik
mij over een dag of veertien naaF Genève
zal begeven, o.a. om met den heer Avenol
de voordracht samen te stellen voor de
nieuw aan te wijzen leden der commissie, en
eveneens om het programma van werkzaam
heden te concretiseeren en het werk op gang
te brengen. En heel veel meer kan ik u wer
kelijk niet mededeelen".
De lezer weet reeds, dat bovenbedoelde
commissie sociale en economische vraag
stukken zal bestudeeren.
Oorspronkelijk zou zij uit 32 leden be
staan. doch later besloot men niet alle 32
zetels terstond te doen bezetten. Dr. Colijn
verklaarde thans, wat hiervan de bedoeling
is. Er wordt nl gehoopt, dat ook niet-leden
van den Volkenbond aan den arbeid sran het
comité zullen willen meedoen. Maar dan
moet men zoo besloot de grijze diplomaat
het onderhoud uit den aard der zaak ook
eenige stoelen onbezet latefi. teneinde de ge
legenheid daartoe open te houden.
Gevolg van de verhoogde benzine-
belasting.
De aangekondigde verhooging van de ben
zinebelasting met circa anderhalve cent, wel
ke reeds is ingegaan, heeft tengevolge ge
had, dat Maandagavond 1.1. te Den Haag een
spoedvergadering in het gebouw van den
Bond voor Bedrijfsautoverkeer in Nederland
B.B.N. is gehouden van de Haagsche huur
auto- en blokbandondernemers, tezamen met
de j^erkcommissie en de ondernemers in
Rotterdam, georganiseerd in den B.B.N., wei-
ka vergadering stond onder voorzitterschap
van den heer A. J. Hagestein te Botterdam.
De ingegane verhooging op de benzinebe
lasting heeft tengevolge zoo werd betoogd
dat de prijzen voor het vervoer per huur
auto en blokbandtaxi herzien zullen moeten
worden, daar de tegenwoordige tarieven niet
meer houdbaar zullen zijn. Welke verhoo
ging dit zat moeten worden, zal nog nader
worden bezien. In Rotterdam is men voor
prijsverhooging door een percentage-toeslag
op den ritprijs, dat de meter aanwijst, in Den
Haag evoelde men meer voor 'n verande
ring van den taxameter. Men acht den toe
stand voor het taxibedrijf ernstig, hoewel de
mate van eventueel noodzakelijke verhoogin
gen beperkt wordt door de vraag, in hoeverre
stijging van den ritprijs der taxi's tot gevolg
zal hebben, dat men andere vervoermiddelen
gaat gebruiken.
Mén beschouwe een vervoerverschuiving
als het vermoedelijke gevolg van deze nieu
we regceringsmaatrcgel en meende, dat het
publiek de nadéclen hiervan zou ondervin
den, door minder comfort en minder snel
heid in vervoer.
Comité gevormd.
Op uitnoodiging van den burgemeester
van Haarlem, dr. J. E. baron de Vos van
Steenwijk, zijn een dezer dagen ten stadhui-
ze aldaar een aantal personen bijeen geko
men, teneinde overleg te plegen omtrent de
van verschillende zijden naar voren geko
men gedachte de nagedachtenis van onzen
grooten landgenoot Fokker op blijvende
wijze te huldigen.
Er heeft zich ihans een comité gevormd,
hetwelk de totstandkoming van een monu
ment, Fokker waartlig, zal bevorderen en
dat voor dit doel 'in ons land gelden bijeen
■wil «brengen!'V
•Reeds werd besloten als plaats, waar dit
monument zal verrijzen, de gemeente Haar
lcm te kiezen, de stad waar Fokker zijn
jeugdjaren heeft doorgebracht en zijn eerste
stappen op de uitvindersloopbaan heeft ge
zet.
Het Comité-Fokker-monumcnit, waarvan
de burgemeester van Haarlem 't voorzitter
schap op ttlch heeft genomen, bestaat o.m.
uit de heeren Ernst Crone, voorzitter van het
-Vaderlandsch Fonds ter aanmoediging van
's Lands Zeedienst (Kweekschool voor de
Zeevaart). J. W. G. van Hengel, comman
dant van H.M. vliegkamp de Mok, A. Ples-
man.f directeur der Koninklijke Luchtvaart-
Maatschappij voor Nederland en Koloniën
en tal van andere luchtvaartautoriteiten.
De Paus stelt belang in de Ame-
rikaansche stap.
Chamberlain heeft in het Lagerhuis
sprekende over de missie naar Euro
pa van den onderstaatssecretaris
van Buitenlandsche Zaken der Ver-
eenigde Staten, Sumner Welles, ge
zegd:
„Ik behoef nauwelijks te zeggen
dat de Britsche regeering harerzijds
den vertegenwoordiger van den pre
sident zal verwelkomen en hem vol
ledig in vertrouwen zal nemen met
het oogmerk den president er bij be
hulpzaam te zijn zich een oordeel te
vormen van den tegenwoordigen toe
stand."
Belangstelling van den Pans.
Volgens over het algemeen welingelichte
kringen op het Vaticaan heeft de Paus gis
teren een boodschap doen toekomen aan de
nuntii te Parijs en Berlijn en den apostoli-
schen delegaat te Londen, waarin zij op
dracht krijgen bevoegde kringen te polsen
naar hun meening ten aanzien van het be
zoek van Sumner Welles. De boodschap
van den Paus drukt, volgens de U. P., voorts
den vurigen wensch uit dat alle katholie
ken zullen bidden voor den vrede, doch dat
zij tegelijkertijd eiken openlijke wrijving zul
len vermijden met de burgerlijke autoritei
ten van het land, waarvan zij onderdanen
zijn, over belangrijke beslissingen van vi
taal nationaal belang.
9
Op de heenreis landde de Gier gis
teravond te Alexandrië en de Peli
kaan te Singapore; op de terugreis
arriveerden de Nandoe en de Oehoe
resp.te Rangoon en te Napels.
Actie voor duurtetoeslag?
De bond van Gepensionneerden bij de Ne-
derlandsche Spoor- en tramwegen is te
Utrecht in vergadering bijeengekomen.
Het hoofdbestuur werd gemachtigd actie
te voeren voor verbetering der positie van
bepaalde groepen gepensionneerden, zooals
de oud gepensionneerden en de invaliden
met klein pensioen, zulks in verband met
de stijging van de kosten van het levens
onderhoud. Ten slotte werd het hoofdbe
stuur gemachtigd een eventueele actie tot
het verleenen van een duurtetoeslag aan
de gepensionneerden in het algemeen te be
vorderen.
DE VERHOOGDE BENZINE BELASTING.
Niet mokken achter het stuurrad!
Maar de liefde moet van
twee kanten komenl
De K.N.A.C. schrijft, dat de nieuwe ben
zinebelasting ten behoeve van het Leenings-
fonds, aan de f 30 millioen, welke het motor-
wegverkeer reeds jaarlijks naar den fis
cus brengt, nog f 7y2 millioen toevoegt.
Niet naar den grooten en ouderen spoor
wegbroeder gaat men aldus de K.N.A.C.
om steun als het land in financieelen nood
is, noch naar de groote massa der wielrij
ders.
Het beroep zal beantwoord worden, al zul
len daardoor helaas slachtoffers vallen. Doch
niet gerechtvaardigden trots zal de motor
rijtuighouder de motoriseering van ons le
ger gadeslaan, die door hem betaald wordt,
betaald moet worden, zij het ten koste
van groote offers.
Thans geen tijd om te mokken achter het
stuurrad!
Maar daar klopt iets niet!
Kan in zulk een hoogst ernstigen tijd dan
werkelijk dat reeds zoo overbelaste wegver
keer door een pennestreek van de Regeering
ook nog worden belast met millioenen ver
slindende medische keuringen, voertuigkeu
ringen, koplampenkeuring (1942).
Waar blijft verder de door de K.N.A.C. zoo
dikwijls gevraagde versoepeling van de mo
torrijtuigenbelasting (kaarten op korteren
termijn; het recht om enkele dagen langer
op een oude en enkele dagen eerder op een
nieuwe kaart te mogen rijden, enz.)? Waar
blijft het ingrijpen van die Regeering in on-
gewenschte gemeentelijke parkeerbelastin
gen en onnoodige parkeerbelemmeringen
(als het parkeeren bij nacht)? Waar blijft
de zoo logische opheffing van de onnuttige
provinciale legesgelden voor de rijbewijzen?
Waar het duidelijke streven om de admi
nistratieve beslommeringen van de Rijtijden-,
wet niet te doen uitstrekken tot hen, voor
wie zij oorspronkelijk nooit bedoeld kun
nen zijn geweest?
En kan die Regeering ten opzichte van
dat wegverkeer, waarop zij zoo'n ernstig be
roep doet, volstaan met de simpele mededee-
ling, dat sneeuwruiming op de verkeerswe
gen geen Staatstaak is?
De liefde zal ook hier van twee kanten
moeten komen.
De openbare meenina der opa
zijdigen mag zich niet uiten.
Minister Goebbels heeft het woord
gevoerd op een conferentie van 500
sprekers der N.S.D.A.P. In zijn rede
zeide hij o.m. dat het niet mogelijk
is, en zich niet laat vereenigen
met het begrip neutraliteit, een on
derscheid te construeeren tusschen
openbare meening, een staatsmeer
ning en Duitschland b.v. van staats
wege de verzekering van neutrali
teit te geven, doch tegelijkertijd
aan de openbare meening iedere
publicistische aanval tegen het Duit
sche volk en zijn leiders te veroor
loven.
Goebbels keerde zich scherp tegen tj,e En.
gelsche interpretatie van het begrip huma
niteit, dat namelijk voor de oorlogvoering
al datgene humaan zou zijn, waarin da
Engelschen zich de meerderen voelden, ter.
wijl het als inhumaan gekenmerkt wordt,
wanneer Duitschland gebruik maakt van
de wapens, waarin zijn kracht ligt. Da
blokkade b.v. aldus spreker, most voot!
humaan doorgaan, omdat de Engelschen de
Rrootste vloot bezitten. Onmenschelijk daar
entegen zou de vliegeraanval zijn, omdat
onze luchtmacht vele malen de meerdere ia
van de Engelsche.
De wereld moet begrijpen, zoo vervolgde
Goebbels, dat de tegenwoordige oorlog een
principieele strijd is tusschen den Duitschen
socialen staat en de Britsche plutocratie.
Wat Frederik de Groote begonnen is en
Bismarck voortgezet heeft, nadert thans
zijn voltooiing. Het nationaal-socialisme
heeft eenvoudig voor de keus gestaan, voor
Hngeland te capitulceren en daarmede
zijn historische taak op te geven of aan
den aanval van Engeland het hoofd te bie
bieden.
De Berlijnsche corr. van het Hsbl. hangt
een somber beeld op van de toestanden in
het oorlogvoerend Duitschland, dat hevig
lijdt onder de vinnige koude, welke ook mid
den-Europa teistert.
Als, de vinnige koude in Midden-Europa
en met name in hét Duitsche Rijk zoo hard
nekkig blijft en men neemt hier in her
innering aan 1928-1929, algemeen aan dat
vóór jie tweede week van Maart ook dit-
maal -de vorst hier geen afscheid zal ne
men dan gaat het er. zegt hij, wat de toe
standen in Duitschland betreft, nog al som
ber uitzien.
Nog weinige weken geleden verzekerden
bevoegde instanties, zoowel als de kranten,
<iat het gebrek aan steenkolen voor huis
brand slechts een voorbijgaand verschijnsel
zou blijken Heden verneem ik van vakkun
dige zijde, dat tengevolge van het gebrek
aan transportmiddelen in Berlijn alleen
liefst 30 der centrale verwarmingen we
gens gebrek aan kolen niet meer function-
neert, wat ongeveer wil zeggen, dat naar ru
we schatting één millioen menschen in niet
of nauwelijks verwarmde huizen moeten wo
nen (want natuurlijk is het gebrek aan
brandstof voor ouderwetsche huizen met
kachels zeker niet minder groot).
De rekening voor eleetrischen stroom is in
die gezinnen, welke zich nog een of- meer
electrische kachels kunnen veroorloven, tot
ht zes- en achtvoudige van het normale ge
stegen. Hout om te stoken ontbreekt vrijwel
geheel, en aangezien ook vele garages niet
meer kunnen worden verwarmd zijn de te
Berlijn nog rijdende auto's (ongeveer 20
van het totaaf) ten deele moeilijk of in het
geheel niet in beweging te krijgen.
-.7- Tallooze-gezinnen hokken in één
enkele, nog slechts matig verwarm
de kamer, tezamen, voor zoover men
kachels en nog geen centrale ver
warming heeft. In vele woningen
is de temperatuur al sedert weken
niet meer boven de 8 a 10 graden Cel
sius te krijgen. De vermogenden
zijn naar hotels en pensions ver
huisd, zoodat te Berlijn nauwelijks
meer een hotelkamer is te krijgen.
Groenten, fruit en aardappelen zijn al lang
niet meer in voldoende hoeveelheden op de
markt, veel is door de vorst bedorven. Daar
entegen is er brood in overvloed, zoodat zelfs
wordt overwogen de rantsoeneering van
brood in te trekken, aangezien zich het psy
chologisch interessante verschijnsel voordoet,
dat de menschen, die de hun verstrekte bons'
voor brood niet ten deele ongebruikt willen
laten, meer brood koopen dan vóór de rant-
soeneering en ook meer dan waaraan zij be
hoefte hebben, zoodat zij dus bij een even
tueele opheffing niet minder dan thans zou
den blijken uit te komen.
De ontwrichting van het verkeer
heeft langzamerhand een catastro
faal karakter aangenomen. Nog
slechts weinige treinen met nor
male tijden vergeleken loopen er
in het Duitsche Rijk en die nog rij
den komen één a drie uur te laat
aan. Onderweg een plaats vinden, al
is het maar een staanplaats, moet als
een bijzonder geluk worden be
schouwd. De treinen worden op het
station van vertrek reeds bestormd,
waarbij zich natuurlijk vaak minder
aangename tafereelen afspelen. Het
is regel en geen uitzondering, dat
men zes tot tien uren staande in de
gangen der treinen de reis moet af
leggen, waarbij vaak nog alle ver
warming ontbreekt.
Zeer ontevreden is men ook over den toe
stand der verkeerswegen. De meeste straten
in de steden en zeker de landwegen zijn na
genoeg niet van sneeuw gezuiverd en bevin
den zich op het oogenblik, daar telkens nieu
we sneeuw valt en de oude reeds lang tot
staalhard ijs is geperst, in een steeds ge
vaarlijker toestand.
Men begint in Duitschland nu langzamer
hand te merken, wat het onder zulke om
standigheden beteekent, bovendien nog oor
log te moeten voeren, en het is geen wonder,
dat men zich gaat afvragen, wat de bevol
king te wachten staat, als straks de fronten
in beweging zouden komen en de fabrieken
en werkplaatsen zich tegen het enorme ver
bruik van levensmiddelen, munitie, trans
portmiddelen enz. van de weermacht opge
wassen zullen moeten toonen.
Nu reeds zijn zeer vele gebruiksvoorwerpen
niet of nauwelijks meer te krijgen en ont-
breetk het aan handwerkslieden om onver
mijdelijke reparaties in de huishouding uit
te voeren. Alles is geordend en dagelijks
komen er nieuwe beperkingen bij. Men kan
zonder bon van de oevrheid zijn auto niet
meer laten herstellen, vele gebruiksvoor
werpen niet meer aanschaffen. Op een
werkman, die een kleine reparatie in de
keuken of aan het electrische licht zal uit
voeren, moet men drie tot vier weken wach
ten en dan blijkt nog vaak, dat hem het
materiaal ontbreekt om de reparatie tot
een goed einde te brengen. De horlogema
ker heeft geen personeel meer om aan huis
herstellingen uit te voeren. Ziin zware
klokken, die nipt kunnen worden vervoerd,
kapot, dan blijven zij tot na den oorlog
thuis stilstaan.
Breken kleine gloeilampjes van matglas
die als vele andere dingen als „luxe" woi*
den beschouwd en niet meer worden aanga-
maakt), dan moet men het verder er maaf
zonder doen. Zoo is het ook met porseleinen
knoppen aan kranen van waschtafels enz.
Daarbij is men er zich van bewust, dat
mien nog pas aan het begin der ongemak
ken staat. Als het straks noodig mocht
woiden de zeer talrijke verloven in te trek
ken, zal het gedeelte der bevolking, dat
thuis moet blijven, pas gaan bemerken, wat
het zeggen wil, dat ook de meeste nu nog
niet gemobiliseerde handwerkslieden hun
zaken sluiten en naar het front verhuizen.
Zonder eenigen twijfel bezit het
Duitsche volk een groot talent voor
organisatie, maar toch onder
vindt men, dat de oorlog tot een
Ontwrichting van het geheele leven
leidt (de met den dag toenemende
zuner financieele en economische
zorgen blijven buiten beschouwing)
die het Duitsche Rijk reeds tegen
net einde van het eerste halve jaar
voor ten deele onverwachte moei
lijkheden plaatst, welke blijkbaar
niet alle kunnen worden overwonnen*.
Vraagt men intusschen den gemiddelden
puitscher op het oogenblik, welke zorg
lem voorloopig het meest drukt, dan is. al
dus eindigt de corr., het antwoord: „Dat
ik mijn geliefden kop koffie niet meer kan
drinken!"