DE FINNEN
DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
„BURGER DIJK"
trekken terug
Generaal Reijnders
afgetreden wegens
de mobilisatieclubs?
over de
torpedeering der
Productie in Duitschland
moet omhoog
Duitschland smeedt een
nieuwe speerpunt
KONINGSTRAAT. 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
V R IJ D A G
16 FEBRUARI 1940
68e JAARG. No. 8851
Amerika vraagt te
Berlijn opheldering
Sfemmen voor een gemeen
schappelijk onzijdigheidsfront
Aantal stellingen
in den sector van
Summa opgegeven
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBER1CHT
DE BILT SEINT t
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-Mfl. Holland» Noorderkwartier N.V. te Den Helder
WERELDBEROERING
CORDELL HULL.
De Amerikaansche Minister van
Bnitenlandsche Zaken, heeft mede
gedeeld, dat de Amerikaansche am
bassade te Berlijn opheldering tracht
te verkrijgen omtrent de door de
Duitsche pers gepubliceerde verkla
ring, dat ieder neutraal schip, de
Amerikaansche hieronder begrepen,
dat op weg is naar een haven der
geallieerden of een contrabande con
trolestation, door Duitsche duikboo-
ten en kaperschepen „voor goeden
prijs" zou worden verklaard.
Met betrekking tot het bericht, volgens
hetwelk van Britsche zijde is verklaard, dat
Engeland naar aanleiding van het Duitsche
dreigement aan alle neutralen convooibe-
scherming zou aanbieden, verklaarde Huil,
dat het aanvaarden van convooi de risico's
voor koopvaarders natuurlijk zou vermin
deren. Hij weigerde te zeggen welke hou
ding de regeering der Vereenigde Staten op
dit punt zou aannemen.
Volgens Havas heeft Huil nog gezegd, dat
het eenige officieele bericht dat van de Ame
rikaansche ambassade te Berlijn was ont
vangen, inhield, dat de omroeper van de
Berlijnsche radio verklaringen had afgelegd,
in dien zin, dat naar controlehavens op weg
zijnde neutrale schepen getorpedeerd zou
den kunnen worden. De feiten in deze aan
gelegenheid waren echter nog duister.
Vooral onder de kleine neutralen is de
verontwaardiging, maar ook de ongerustheid
groot.
Al naar de mentalietit van den schrijver,
putten de onzijdige bladen zich uit in ver
wijten of juridische aanvallen op de Duit-
•che stellingen.
De Deensche bladen brengen breedvoerige
berichten van hun Berlijnsche corresponden
ten, dat Duitschland door te beweren dat
het zinken van de „Burgerdijk" rechtmatig
geschiedde daarmede alle neutrale schepen,
welke van de eene neutrale haven naar de
andere varen, gewaarschuwd heeft, dat zij
indien zij een controlehaven van de gealli
eerden onderweg aandoen, rechtmatig door
een duikboot kunnen worden aangevallen.
De correspondenten wijzen erop, dat dit
een nieuw precedent schept, dat 't er naar
doet uitzien dat alle Scandinavische handel
hiermede is afgesneden. De scheepvaart
maatschappijen worden geklemd tusschen
de met elkaar in strijd zijnde opvattingen
van Duitschland en de geallieerden met be
trekking tot de blokkade. Dientengevolge zal
volgens de correspondenten dit geval ernsti
ge gevolgen voor de toekomst hebben.
Bijzonder fel is het Zweedsche blad „Ar-
beidersbladet." Het zegt in een hoofdarti
kel, dat tot opschrift draagt „Zeeroof" dat
de methode, welke in den oorlog der duik-
booten wordt gevolgd, gelijk staat met
zeeroof. De blokkade, welke door de wes
telijke mogendheden wordt uitgeoefend, te
gen Duitschland, wordt gevoeld als een har
de maatregel, aangezien hiervan ook de
burgerbevolking te lijden heeft» doch de
neutrale mogendheden zijn den oorlog niet
begonnen en zijn niet verantwoordelijk
voor de oorlogvoering en daarom moeten we
met kracht protesteeren tegen de barbaar-
sche en onmenschelijke methode, waaraan
onze zeelieden in het bijzonder zijn bloot
gesteld. Het tot zinken brengen van de
„Burgerdijk" tusschen twee neutale havens
aldus gaat de „Arbeidersbladet" verder,
is een bedreiging voor de geheele Neder-
landsche scheepvaart en heeft veel verbit
tering gewekt.
Er is alle reden voor de neutrale landen
om samen te werken ter bescherming van
hun wettelijke belangen en hun neutrali
teit.
De blokkade maatregelen, welke door de
oorlogvoerenden zijn ingevoerd en de zee
roof zullen doeltreffende tegenmaatregelen
noodig maken.
NEUTRALE SAMENWERKING.
Deze stem, welke samenwerking der neu
tralen bepleit, vindt men ook in een arti
kel van het Ilsbl. over-de Burgerdijk-torpe-
deering.
Het blad zegt o.a.:
De nieuwe Duitsche opvatting, die den
naam „rechtsopvatting" onmogelijk kan
dragen, raakt de zeehandel»- eu scheep-
vaartbelangen van alle zeevarende onzijdige
mogendheden- Maar ook van de anderë zijde
van den kant der geallieerden, wordt het
recht aangetast, zij het dan ook in milderen
vorm. Het zal noodzakelijk kunnen worden
dat de onzijdigen, de kleinen èn de grooten
een zoo breed mogelijk gemeenschappelijk
onzijdigheidsfront vormen pm zich in
scherp protest tegen de machtsmisbruiken
van weerszijden schrap te zetten. Want in
de vrijheid van de zee ligt de levensadem
voor hen allen.
Illusie!
Bij het uitspreken van den wensch om
alle niet-oorlogvoerenden tezamen te bren
gen in een front van onzijdigen, met het
doel den tegenstanders eerbied af te dwin
gen voor het recht denkt men ongetwijfeld
Dan zijn wij onoverwinnelijk,
economisch, militair en moreel,
oordeelt minister Göring.
MILLIOEN POOLSCHE LANDARBEIDERS
NAAR DUITSCHLAND.
Economisch zijn wij niet te overwinnen,
militair zeer zeker niet en in onze houding
in geen geval. Aldus zeide minister Göring
gisteravond, in een rede, welke door de ra
dio werd uitgezonden.
De hoop, ons uit te hongeren en daardoor
onze weerstandskracht te breken, hebben de
Engelschen blijkbaar zelf reeds opgegeven,
oordeelde Goering en bijzondere hoon is het,
wanneer Engeland thans van de vetblokka-
de tegen Duitschland spreekt en zelf ge
dwongen is een vetkaart in te voeren, die
den Engelschman elk voor zich minder vet
toebedeelt, dan de Duitscher heeft.
aan hulp van de machtigen, Amerika, Ja
pan en Italië.
Ongetwijfeld zullen de Vereenigde Staten
zooveel mogelijk helpen, maar hun afkeer
om in den strijd te worden medegesleept, is
te algemeen bekend om hun protesten veel
invloed te doen hebben. En de Duitschers
zullen, ondanks hun bewering, dat ook
Amerikaansche schepen zullen worden tot
zinken gebracht, indien ze naar een geal
lieerde haven onderweg zijn, wel oppassen
om de bedreiging in een daad om te zetten.
De torpedeering van de „Lusitania" in 1017.
die Amerika aan geallieerde zijde in den
strijd bracht, is een te goede waarschu
wing.
Overigens, een bloc van onzijdigen onder
leiding van Italië en Japan, zal de bewon
deraars van dit idéé zelf ongetwijfeld niet
erg toelachen.
Tusschen hamer en aambeeld.
Het ziet er naar uit, dat de onzijdige
scheepvaart, speciaal dan die der kleine
neutralen, tusschen hamer en aambeeld
komt te zitten en de klappen zal hebben op
te vangen.
Want ook het middel der convoyeering
onder Britsche vlag. dat zoo ijverig door
den lokkenden Engelschen vogelaar wordt
aangeprezen, kan door de direct aan Duitsch
land grenzende onzijdigen natuurlijk niet
worden aanvaard.
Hoe men de zaak ook keert of wendt het
ziet er somber uit met de toekomst van
onze scheepvaart en daarmede van onze
voedsel- en grondstoffenvoorziening.
GEEN BELANGRIJKE GEVOLGEN?
Gisteravond is in Heisinki ver
klaard, dat met het oog op den ver-
schrikkelijken druk der Russen op
de Karelische landengte de Finnen
zich hebebn teruggiUokken uit de
eerste linie van stellingen op een
aantal punten in den sector van
Summa.
Het gisteren uitgegeven Russische leger-
bericht luidt:
Op 15 Februari hebben de Sovjettroepen
hun succesrijke acties op de Karelische land
engte voortgezet. De vijand trekt terug en
laat wapens en oorlogsmateriaal achter. Hij
lijdt ernstige verliezen. De Sovjettroepen zijn
nabij het station Kamara gekomen. Op 15
Februari hebben de Sovjettroepen 53 verde
digingswerken bezet, met inbegrip van 21
stalen en betonnen artillerieforten. In de an
dere sectoren bedrijvigheid van verkenners
en in een aantal gebieden botsingen tus
schen infanterie-eenheden. De Sovjetlucht
macht heeft met succes vijandelijke troepen
en militaire doelen bestookt. Zes vijandelij
ke vliegtuigen werden tijdens luchtgevech
ten neergehaald.
NIET VEEL INVLOED?
Hoewel het Finsche hoofdkwartier
heeft toegegeven, dat de Russen aan
het Karelische front eenige steun
punten hebebn bezet, is men niet
van meening, dat dit belangrijke
gevolgen zal hebben. De Manner-
Zwaar gepantserde tanks met
vlammenwerpers.
De Engelsche generaal-maioor
Swinton heeft gisterenavond een
radioredevoering gehouden, waarin
hij o.m. zeide, dat zwaar gepanlser
de tanks van aanzienlijke afmeting
volgens ontvangen inlichtingen vlam
menwerpers zouden bevatten even
als stukken geschut. Deze tanks
worden door de Duitschers gepro
duceerd om den speerpunt te vor
men van den bliksemoorlog.
Drie divisies zijn speciaal gevormd om
als speerpunt op te treden in den bliksem
oorlog, zooals gebleken is bij de opmarschen
in Oostenrijk. Tsjechoslowakije en Polen.
Maar, zoo voegde Swinton hieraan toe, in
geen van deze gevallen was de speerpunt
komen te staan tegenover iets, dat overeen
komt met de Maginotlinie. Om tegen een
dergelijken hinderpaal op te treden produ-
ceeren volgens Swintons inlichtingen de
Duitschers de zwaar gepantserde vlammen-
werpende machines.
heimlinie is nog steeds intact. De
tanks van 70 ton. door de Russen in
den strijd gebracht, hadden aanvan
kelijk hun psychologischen invloed
op de Finnen, doch dezen waren
weldra gerustgesteld, toen zij be
merkten, dat d e pantsering dezer
tanks niet tegen het vuur van hun
tankafweergeschut bestand was.
lntusschen brengen de Russen steeds nieu
we rtoepen in het vuur. zonder zich ook
maar eenigszins om de verliezen te bekom
meren. De Finnen bieden met buitenge
wone hardnekkigheid tegenstand. Over het
ijs van het Ladogameer en de Finsche golf
hebben de Russen een reeks nieuwe aanval
len gedaan, doch zij werden door het vuur
der kustbatterijen teruggedreven.
De strijd in de lucht.
Over den strijd in de lucht, blijven de be
richten elkaar precies tegenspreken. Maken
de Russen melding van veel neergehaalde
Finsche vliegtuigen, de Finnen beweren
niet minder dan zestien Sovjet-machines te
hebben vernietigd. In het Finsche bericht
wordt nog gezegd, dat de brandweer van
Wiborg met mitrailleurs werd beschoten.
Voor het eerst in 14 dagen is gisterenmiddag
te Helsinki weer luchtalarm gemaakt. Er
had evenwel geen aanval plaats.
Engeland zal nog een stap ver
der gaan.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter verneemt met betrekking tot de gisteren
in het Lagerhuis gedane mededeelng over
't besluit der regeering aan Britsche onder
danen toe te staan in Finland te gaan strij
den, dat de bevoegde regeeringsdepartemen-
ten thans overwegen, welke verdere stappen
noodig zouden kunnen zijn.
Tot nu toe zijn individueele vergunningen
verleend om naar Finland te gaan, waarbij
rekening werd gehouden met den leeftijd
van den gegadigde en de vraag of hij in En
geland kon worden gemist.
Nu de recruteering te Londen is openge
steld,' is een meer algemeene toepassing
noodig.
Göring.
De Engelschen beroemen zich op de reus
achtige levensmiddelenreserves van hun we
reldrijk en vergelijken deze met den engen
Duitschen bodem. Een andere vraag is ech
ter of deze reserves den Engelschen even
zoo ter beschikking staan, als ons de zeven
millioen ton graan, die als nationale reserve
in pakhuizen en silo's zoo veilig zijn als in
brandkasten.
Voor de verdere oorlogvoering mogen wij
echter niet alleen op onze voorraden reke
nen, doch wij moeten alles doen om de pro
ductie op te voeren.
Millioen Poolsche landarbeiders
naar Duitschland.
Goering besprak daarop de maatregelen,
waardoor de landbouwproductie op bepaalde
gebieden moet worden vergroot. Hij deelde
o.m. mede, dat meer dan een millioen Pool
sche landarbeiders, boven de reeds te werk
gestelde krijgsgevangenen, naar Duitsch
land zullen komen. De eerste honderddui
zend zijn reeds in Duitschland.
Om de productie in het zuivelbedrijf op
te voeren, zal de prijs van^ielk met twee
pfenning per liter en die van boter met 20
pfenning per pond worden verhoogd. Dit
geschiedt echter onder voorwaarde, dat door
besparing van melk in de bedrijven, 2 mil-
liard liter melk boven de hoeveelheid van
thans aan de consumptie wordt toegevoegd.
Wordt deze extra levering niet vervuld, dan
zal de prijsverhooging weer ingetrokken wor-
den.
Verwachting: Om het vriespunt
tot lichte dooi, meest zwaar
bewolkt, eenige sneeuwbuien
Meest matige Noordwestelij
ke wind.
Voor de kust o.a. bij Scheveningen is een ijsbarricade ontstaan, doordat de
schotsen, die van de groote rivieren naar zee afdrijven, door den wind weer
v naar land terugkomen.
VOLGENS MR. WENDELAAR IS DIT DE
OORZAAK DER ONTSLAGAANVRAGE.
In „Het Liberale Weekblad" doet
Mr. W. C. Wendelaar een onthulling
over de oorzaak van het aftreden
van onzen Opperbevelhebber voor
Land- en Zeemacht, generaal Reyn-
ders. De heer Wendelaar zegt, dat
t meeningsverschil tusschen den Ge
neraal en de Regeering niet zoozeer
van technlsch-militairen aard was,
doch onder het begrip militair be
leid viel, n.1. het beleid ten aanzien
van de mobilisatieclubs.
Men herinnert zich de mobilisatieclubs
uit de jaren 19141918. Het waren, aldus
de heer Wendelaar, vereenigingen van socia
listische militairen, gesticht op initiatief
van en geleid door de voormannen der
S.D.A.P. Deze clubs hebben destijds aan de
legerleiding heel wat last bezorgd; maar bo
vendien achtte de huidige legerleiding ze
uit den booze; het leger behoort één en eens
gezind te zijn. Niemand vraagt van de mi
litairen om afstand te doen van hun poli
tieke richting; natuurlijk mag ieder de zijne
blijven aanhangen. Maar dat wil niet zeg
gen, dat de legerleiding nu ook moet toela
ten, dat de gelijkgezinde militairen zich in
afzonderlijke vereenigingen afzonderen. Hoe
dwaas dat is, blijkt reeds hieruit, dat nie
mand er ooit over heeft gedacht, om liberale
of vrijzinnig-democratische militairenver-
eenigingen op te richten."
Naar de heer Wendelaar van ver
schillende zijden vernomen heeft,
had generaal Reynders ernstig be
zwaar tegen de toelating van deze
mobilisatieclubs, doch de minister
van Defensie was het op dit punt
niet met den Opperbevelhebber eens.
Minister Dijxhoorn zou zich hierbij
volgens Mr. Wendelaar hebben laten
leiden door de opvattingen der soc.-
democratische ministers. Dan zou
aldus het Kamerlid bij dit geval
voor de tweede maal in 'korten tijd
voor den dag zijn gekomen, dat zelfs
een uiterst bekwaam deskundige af
en toe de vlag moet strijken voor de
zooveel handiger politici.
Deze kwestie moet tot de opzien
barende ontslagaanvrage hebben ge
leid.
Hoe de clubs werken.
Over de methoden en strekking der mobili
satieclubs zegt de heer Wendelaar nog;
„In welke richting de mobilisatieclubs zul
len werken, is het beste te zien uit een vra
genlijst, welke de A.J.C. de socialistische
jeugdorganisatie op 9 Januari jl. aan haar
gemobiliseerde leden heeft doen toekomen.
In de lijst staat o.a:
Vraag 1. Wat heb je meegemaakt van het
officieel O. en O.-werk?
Vraag 2. Hoe is daarover je oordeel?
Vraag 8. Op grond van welke feitelijke ge
gevens zou je kunnen pleiten voor verbete
ring van de geldelijke vergoeding voor onge-
huwden?
Vraag 12. Over welke zaken heb je ernstige
klachten en waarom?
Vraag 13. Wat heb je ons over den geest
in je onderdeel overigens nog mede te dee-
len?
raag 14. Kun je je oordeel over voeding,
kleeding en ligging met een enkel woord ge
ven?
Het vragen naar klachten, zoo verklaart
mr. Wendelaar, kweekt ontevredenheid en
overigens komt dit alles in strijd met de
handhaving van een goede krijgstucht.
Mr. Wendelaar betoogt tenslotte, dat het
zeer begrijpelijk is, dat generaal Reijnders
niet aan den socialistischen teugel wilde
ioopen en het kabinet op den gevaarlijken
weg is: bevordering van cellebouw zou het
leger stellig verzwakken.
Wat de houding der S.D.A.P. betreft, be
toogt de schrijver, dat men niet tegelijk in
de lïegeering kan zitten en ontevredenheid
kweeken".