dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Wijziging in nnze hoogste
Zweden weigert Finland
militaire hulp
Duitschland
verweert zich
geallieerden
Italië
Sumner Welles niet
naar Den Haag
Nederlandsche
Marine-missie
naar
Bveg
man
Twee Deensche schepen
getorpedeerd
Naairing blijft Japaosch
steunpunt
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER, TELEFOON 50 (2 LIJNEN) Uitgave der Ultg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
ZATERDAG
17 FEBRUARI 1940
68e JAARG. No. 8852
„Burgerdijk" wèl
doorzocht, zegt Berlijn
SUMMA door de Russen bezet
Thans waarschijnlijk
beroep op de
Volgende week conferentie der Scandinavische landen
Dit nummer bevat 12 pagina's
Duitsch partijorgaan
waarschuwt de neutralen
EERBERICHT
DE BILT SEINTt
LEERAAR M. O.
HELDERSCHE COURANT
rv, -
De mogelijkheid van inbeslagna
me door den vijand, stempelt de
lading veelal reeds tot contra
bande.
Het tot zinken brengen van het Nederland
sche schip „Burgerdijk" door een Duitschen
onderzeeër, wordt in een deel van de buiten-
Jantlsche pers onjuist voorgesteld, aldus een
scmi-officieele mededeeling uit Berlijn. De
gang van zaken is als volgt: Het schip kwam
,van een Amerikaansche haven en werd aan
den ingang van het Kanaal door een Duit
sche onderzeeër aangehouden.
Tot dit doel kwam de duikboot in de na
bijheid van de Scilly-eilanden boven water
en heeft met het hieraan verbonden risico
het schip overeenkomstig het pnjsrecht
doorzocht.
Zooals algemeen .bekend is, zijn voor een
dergelijk onderzoek de scheepspapieren al
leen niet doorslaggevend, doch moeten ook
andere factoren worden overwogen, welke
In de Duitsche prijs-verordeningen uiteen
worden gezet. Nadat het onderzoek overeen
komstig het prijsrecht was geschied, werd
het schip tot zinken gebracht, nadat zorg
was gedragen voor het redden van de be
manning. Het schip is derhalve niet zonder
waarschuwing, noch in tegenspraak met de
internationale regelen, doch overeenkomstig
het prijsrecht tot zinken gebracht.
Indiën de neutrale pers in dit.verband het
begrip contrabande ter sprake brengt, dan
is de Duitsche verordening inzake het prijs
recht op dit punt volkomen duidelijk en in
overeenstemming met de internationale be
ginselen.
Tot het begrip contrabande behoort de vij
andelijke bestemming en deze blijkt uit ver
scheidene punten. De in de scheepspapieren
aangegeven bestemming is hiervoor niet
doorslaggevend.
Een lading, welke op zich zelf be
schouwd voor neutraal gebruik is be
stemd, kan bijv. reeds hierdoor ge
diskwalificeerd worden in haar
eigenschap van neutrale lading, wan
neer zij onder het voorwendsel van
de controle in een vijandelijke ha
ven het risico loopt door den viiand
in beslag te worden genomen. Onder
deze omstandigheden kan hij de be-
sissing op volle zee geen rekening
ermede worden gehouden of het
neutrale schip een Britsche controle
haven vrijwillig opzoekt, dan wel op
grond van een door Engeland uitge
oefende dwang.
v
Van gezaghebbende .Nederlandsche zijde
wordt erop gewezen, dat bovenstaand be
toog elke overtuigingskracht mist. De „Bur
gerdijk" was niet op weg naar een Brit
sche controlehaven en had geen contra
bande aan boord, zoodat de handelwijze van
den duikbootcommandant nóch in het inter
nationale recht nóch in de Duitsche Prisen-
ordnung zelve steun vond. De redeneering,
welke het D.N.B. tegenover de nuchtere fei
ten en de daaruit door de Nederlandsche
pers getrokken logische conclusies volgt, is
hiermede voldoende gekenschetst,
Generaal-majoor Carstens, naaste
medewerker van Generaal Reijn-
ders, naar het veldleger.
Naar wij vernemen, zijn met ingang van
19 Februari a.s. de volgende mutaties in de
hoogere legerleiding te verwachten.
De tegenwoordige sous-chef van den gene-
ralen staf, generaal-majoor N. T. Carstens,
zal worden overgeplaatst naar het wapen
der artillerie als opvolger van generaal-ma
joor J. Harberts, totdusver inspecteur van
dat wapen, die zal worden benoemd tot com
mandant van het 2e legercorps, waarbij hij
zal opvolgen generaal-majoor W. F. Sillevis,
die tot luitenant-generaal zal worden be
noemd en met pensioen gaat. Generaal Sille
vis is bestemd om te worden benoemd tot
commandant van den luchtverdedigings
kring UtrechtSoesterberg. welke functie tot
voor kort door Generaal H. G. Winkelman,
den tegenwoordigen opperbevelhebber, be
kleed werd.
Tot sous-chef van den generalen staf zal
worden benoemd generaal-majoor H. F. M.
baron van Voorst tot Voorst, die als comman
dant van de lichte divisie zal worden opge
volgd door luitenant-kolonel H. C. van der
Bijl, thans commandant van het eerste regi
ment wielrijders. Overste van der Bijl zal
bovendien tot kolonel worden bevorderd.
De commandant van het 2e regiment veld
artillerie, luitenant-kolonel D. M. Lucardie
zal tot kolonel worden benoemd en naar wij
meenen te weten, het commando zal krijgen
over een van de divisies.
Ten slotte is de bevordering te verwach
ten van luitenant-kolonel V. E. W ilrn'ar, van
den generalen staf, tot kolonel. In zijn nieu
wen rang zal hij chef van den staf van het
fcommando luchtverdediging blijven.
Finland kan niet langer standhouden. Volgens de Zweedsche
„Aftenbladet" heeft de Finsche regeering zich tot de Zweedsche ge
wend en verklaard, dat het over twee divisies vrijwilligers van Zwe
den of elders moet beschikken, of zich om hulp tot de Westelijke
mogendheden moet wenden. De Zweedsche regeering heeft dit be
richt officieel bevestigd, en er aan toegevoegd dat Zweden directe
militaire hulp aan Finland heeft moeten weigeren. Gisteravond werd
vernomen, dat de ministers van buitenlandsche zaken der Scandi
navische landen het einde van de volgende week te Kopenhagen
bijeen komen voor het houden van een conferentie.
FINLAND ROEPT NIEUWE
LICHTINGEN OP.
Te Helsinki zijn nieuwe plakkaten aange
plakt. waarin de mannen, die in 189(i gebo
ren zijn, worden opgeroepen zich 23 Fe
bruari bij de recruteeringscentra te vervoe
gen.
De Russen hebben thans Summa bezet, en
de Finnen trekken zich in nieuwe stellingen
terug. Hiermede is de tweede fase in de be
storming van de Mannerheimlinie ingetre
den.
Aan de flanken van ,do Mannerheimlinie
houden de Finnen nog dapper stand, en de
Finsche luchtmacht heeft het zelfs bestaan
de spoorlijn, welke Leningrad met de Ka-
relische landengte verbindt, te bombardee
ren. Men zegt, dat verscheidene stations in
brand staan. Het doel is duidelijk, Men wil
de aanvoer van, mannen en materiaal ver
tragen.
De Bussen vallen thans ook aan op den
Noordoostelijken oever van het Ladogameer.
De bedoeling schijnt te zijn hier zooveel
mogelijk Finsche troepen vast te houden, op
dat geen versterking kan worden gezonden
naar de Mannerheimlinie.
De stad hajaani aan het meer van Oulu
(Uleaberg) is door veertig Russische vlieg
tuigen aangevallen, die bommen van ver
schillend gewicht beneden een halve ton
hebben uitgegooid, alsmede honderden
brandbommen. Vier personen zijn gedood,
o.m. een dokter en een vrouw met haar
zoontje.
Ernstige bezorgdheid druk* thans de Fin
nen neer; weldra kunnen zij geen nieuwe
lichtingen meer oproepen.tei wijl de Russen
nog over schier onuitputtelijke reserves be
schikken.
COMMENTAREN OP DE ZWEEDSCHE
WEIGERING.
In Zweden zelf zijn verschillenden het niet
eens met de genomen beslissing. In een
Stockholms dagblad wordt geconstateerd, dat
geen enkel regiment zelfs naar Finland
wordt gezonden en men schrijft dan:
Heeft men tijdens de conferentie der Noor-
sche staatshoofden niet besloten, dat Zweden
solidair is met Finland? Heeft de menigte
in de straten van Stockholm niet liaar
vreugde getoond over dit besluit?
Hebben wij niet dagelijks verklaard, dat
de zaak van Finland onze zaak was? Heb
ben wij deze laatste maanden niet de ver
wonderlijke eensgezindheid kunnen opmer
ken van de Zweedsche meening over dit
punt?
Niet alleen met geld.
Gelooven wij met geld ons te kunnen be
vrijden van den moreelen plicht jegens de
wereld? Gelooven wij dus, dat de vrijheid
met geld gekocht wordt?
Ook een bezoek aan Brussel
staat niet op het programma.
Gisteren is Sumner Welles, de Ame
rikaansche onderstaatssecretaris van
Buitenlandsche Zaken, die heden
scheep gaat naar Italië, te New York
aangekomen, waar hij de berichten
heeft tegengesproken, volgens welke
hij tijdens zijn reis ook een bezoek
zou brengen aan Den Haag en Brus
sel. Voorts zeide hij, dat hij in Napels
aan land zou gaan en voor zijn te
rugkeer ui* Europa geen enkele ver
klaring meer zou afleggen.
Voor zijn vertrek naar New York, heeft
Sumner Welles nog een onderhoud gehad
met Cordell HulL
Mevrouw Welles zal haar echtgenoot naar
Italië vergezellen, zij zal daar blijven, ter
wijl hij de verschillende staten van Europa
bezoekt*
Hebben wij vergeten, dat onze mi
nister van •buitenlandsche zaken op
Nieuwjaarsdag openiijk gezegd heeft
dat ons land in gevaar verkeert te
worden vernield? Thans weten wij
allen, dat de eerste verdedigingslinie
van het Noordelijke land ligt op de
Karelische landengte. Er zijn alleen
'nog dwazen, die gelooven, dat het
de laatste linie is.
Interventie in den Noordschen oorlog mag
ons niet mengen in den Europeeschen oor
log. Dat willen wij niet. Wij zijn gekomen
op het oogenblik, waarop men vrijwilligcrs-
regimenten naar het front kan zenden zon
der de neutraliteit te schenden. Het bevel,
dat men ze zou geven, zou kort zijn: Z.M.
de Koning veroorlooft, dat dit regiment ver
trekt als vrijwilligers ter verdediging van
het Noorden. Zij, die niet willen komen, kun
nen het zeggen'en alles zou geregeld
zijn.
Aandrang toty hulpverleening in
Canada.
In het parlement van de provincie Toronto
hebben eenige leden gevraagd Finland te
helpen. Kolonel Hunter stelde voor in de
begrooting een belangrijk bedrag ter be
schikking te stellen voor het opleiden en
zenden van troepen naar Finland. Een mil-
lioen dollar zou volgens hem voldoende zijn
om een divisie, welke reeds is opgeleid,
naar Finland te zenden. Ook wilde hij het
recruteeren van vrijwilligers voor Finland
niet geheim houden.
Bezoek aan fabrieken van ma-
rinematerieel.
Naar wij vernemen heeft een Ne
derlandsche Marinemissie onder lei
ding van den gep. Vice-Admiraal A.
Vos zich naar Italië begeven ten
einde aldaar eenige fabrieken en in
richtingen op het gebied van mari-
nematerieel te bezoeken.
Duitschland maakt twee Fin
sche houtbooten buit.
Voor de oostkust van Engeland
zijn Donderdagavond twee Deen
sche schepen getorpedeerd. Het zijn
de „Rhone" (1064 ton) en de „Sleip
ner" (1006) ton. 39 overlevenden
zijn in Engeland aangekomen, 22
man worden vermist. Er bestaat on
gerustheid over het Noorsche schip
„Bisp", dat ver over tijd is. Men
vreest, dat het in de Noordzee is
vergaan.
56 uur in open boot.
Na 56 uur in een open boot te hebben
rondgezwalkt zijn 15 overlevenden van het
Britsche s.s. „Langleeford", groot 4622 ton.
gisteravond in Ierland in uitgeputten toe
stand aan land gekomen. De „Langleeford"
die van Boston op weg was naar Engeland
is door den vijand Woensdagmorgen tot
zinken gebracht. Een man overleed in de
reddingboot. Een twéede boot met den
kapitein en de overige leden der bemanning
wordt vermist.
De reederij van het tot'zinken gebrachte
Deensche s.s. „Martin Goldschmidt" deelt
mede, dat vijf leden der bemanning door
een Noorsch schip zijn gered. Vijftien<-rnan,
waaronder de kapitein en alle officieren,
zijn om het leven gekomen.
Finsche schepen door Duitschers
buitgemaakt.
De radio van Helsinki heeft gister-
aVóild medegedeeld, zoo meldt Reu
ter uit Londen, dat de Duitschers
twee voor Engeland bestemde Fin
sche schepen met een lading hout
opgebracht en verbeurd verklaard
hebben.
De strijd tegen de duikbooten.
Naar Reuter verder uit Londen meldt, is
gisteren op de Noordzee een Duitsche duik
boot door een Britsch vliegtuig gebombar
deerd en mogelijk vernietigd. Van offici-
eele zijde wordt nog medegedeeld, dat de
Britsche torpedojager, die de vorige week
op één dag twee Duitsche duikbooten tot
zinken heeft gebracht,'de „Antelope" is.
Wilde overwinningsberichten der
Finnen moet men nuchter bekij
ken.
GEEN SCHAAKFIGUUR VAN
ENGELAND WORDEN.
In een artikel, gewijd aan het Finsch-
Russische conflict, wijst de Völkische Beo-
bachter, het partij-orgaan der Nazi's, erop,
dat de wereld in verband met de groote
numerieke meerderheid van de Russische
troepen groote beginsuccessen verwacht
had en toen deze uitbleven, begon te twij
felen aan de gevechtskracht van het Russi
sche leger.
Deze twijfel is, naar de Völkische Beo-
bachter verder doet uitkomen, in de met
Verwachting: Lichte vorst tot
om het vriespunt, half be
wolkt tot betrokken, later
toenemende neerslagkans,
zwakke tot matige wind uit
Zuidelijke richtingen.
Accountantskantoor
Lid N. I. v. B.
Lid Ned. Gen. v. Acc.
Loodsgracht 72 - Tel. 650
WEER THUIS. Matrozen van den slagkruiser ..Repulse", die dezer dagen na een
verblijf op zee van ruim vier maanden In een Engelsche haven arriveerde, ver
laten den oorlogsbodem, om een welver diend verlof te gaan genieten.
Finland sympathiseerende pers, gestegen tot
wilde overwinningsberichten. Het doel van
die tendentieuze overdrijvingen, aldus het
blad. is duidelijk. Daar de feitelijke hulp
der Westelijke mogendheden aan Finland
is uitgebleven en evenzoo moest uitblijven
als voor het opgeruide en met beloften ge
paaide Polen, moet aan de neutrale Noor
sche staten een gemakkelijk en zeker suc
ces tegen de Sowjetunie worden voorgespie
geld. Men wil hen nópen voor de bedoelin
gen van Engeland hun huid op de markt
te brengen en het strijdtooneel, dat een
voor de Westelijke mogendheden even on
verwachte als ongewenschc beperking heeft
gekregen, ook uit te breiden tot het Scandi
navische gebied.
Nuchter blijven!
De werkelijk neutrale en nuchtere toe
schouwer, aldus de Völkischer Beobachter
kan echter slechts met schrik een dergelijke
miskenning van den feitelijken militairen
toestand vaststellen.
Het blad wijst in dit verband op de nu
merieke krachtsverhouding tuisschen Rus
land en Finland en op de afhankelijkheid
van Finland op het gebied der wapehindus-
trie van het buitenland en komt daarbij tot
de conclusie, dat ondanks de prestaties en
dapperheid van de Finsche soldaten het
voor de kenners der wederzijdsche krachts
verhouding geen twijfel kan laten, hoe de
strijd zal afloopen, daar niet de sterkte
van de Mannerheimlinie, niet de z.g. gebrek
kige organisatie, leiding en uitrusting der
Sowjettroepen Finland tot nu toe hebben
gered, doch in de eerste plaats de Finsche
winter, die het aan de Sowjet-Russische le
gerleiding onmogelijk heeft gemaakt haar
verpletterend overwicht te laten gelden.
Als de koude afneemt ziet het er voor
Finland donker uit.
Dan is Finland met een paar duizend
vrijwilligers, eenige vliegtuigen en stukken
geschut niet meer gebaat, dan is het voor
iedere werkelijke hulp te laat. Wederom
zal misschien een staat te grond gaan. die
zijn politieke besluiten op de beloften van
de Westelijke mogendheden gebouwd heeft.
Men kan slechts wenschen, zoo besluit de
Völkischer Beobachter zijn artikel, dat alle
neutrale staten de optimistische beoordee
ling van den militairen toestand in Finland
door de anti-Russische pers zullen herken
nen als een weloverwogen zet in het politie
ke schaakspel van Engeland. Zouden zij
zich in plaats van door nuchter militair in
zicht laten leiden door het gevoel en tot
schaakfiguren van Engeland worden, dan
spelen zij niet hun eigen bestaan.
Het is duidelijk, aldus een commentaar
uit Scandinavische bron, dat het Duitsche
officieele orgaan Zweden heeft willen waar
schuwen om teveel op het Engelsche com-
pas te gaan varen door Finland te gaan
helpen met soldaten.
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van oorlog heeft lachend de berich
ten uit Tsjoengking tegengesproken, volgens
welke de Japansche strijdkrachten zich uit
Zuid-China zouden hebben teruggetrokken,
of dat de Chineesche troepen Pinjang ten
Noorden van Nanning zouden hebben her
overd.
De Japansche troepen zijn zegevierend uit
Pinjang teruggekeerd naar Nanning Van de
Chineesche legermacht van 400.000 man zijn
200.000 gewond of gesneuveld en 100.000 ge
deserteerd.
De Japansche troepen zijn niet voornemens
het zuiden van China te ontruimen, doch
Nanning zal een steunpunt blijven en de Ja
pansche troepen zijn bereid ieder Cliineesch
offensief te verpletteren.