Kedeilanils kolenproductie voldoende
Het meisje
vuren van Tohr
Hoe de Russen
omsingeld werden
uUcU£uncPiAoMri
Uitbreiding
KX.M* luchtnet
Radioprogramma
door Edgar Rtce Burroughs
g},- de kolenhandelaren...
verdienden minder met
pen groothandel.
generaal hagglund zet de
finsche tactiek uiteen.
Opruiende pamfletten
We stookten driemaal zooveel
kolen als ln vorige winters,
(Van onzen eigen verslaggever).
De abnormaal strenge winter, dien wij
thans naar te hopen is. weldra achter den
rug zullen hebben, is oorzaak, dat er gedu
rende de laatste maanden driemaal zooveel
kolen is verbruikt als in voorgaande jaren.
Hebben de groothandelaren dit jaar nu ook
driemaal zooveel verdiend als in een nor
malen winter? En heelt men aan de vraag
naar kolen kunnen voldoen?
Ten einde op deze vragen een
antwoord te kunnen geven hebben
wij dezer dagen een bezoek gebracht
aan een der grootste bedrijven in
ons land op hot gebied van den
groothandel en het was wel een
verrassing te vernemen, dat men
ondanks de groote vraag niet meer
winst heeft gemaakt dan anders;
integendeel verscheidene bedrijven
hebben minder verdiend, omdat de
de grootere omzet meer kosten met
zich heeft gebracht.
De winter heeft zich ditmaal gekenmerkt
door een bijzonder felle koude, die niet zoo
heel lang meer had moeten duren. De voor
raden van de groothandelaren raken wat
de meest gevraagde soorten betreft, uitver
kocht, aanvoer van nieuwe voorraden was
mede ten gevolge van gebrek aan laadruim
te en stagnatie van scheepvaartverkeer
schier niet meer mogelijk.
In tijden van nood-
Statistieken toonen aan, dat Ne
derland in tijden van nood neluk-
kiq kan voorzien in zijn eigen be
hoefte aan kolen.
Het is begrijpelijk, dat ook al zouden de
wateren niet zijn dichtgevroren, er niet een-
twee-drie een organisatie in het leven ge
roepen kan worden, welke het mogelijk zou
maken, dat er alleen Nederlandsche kolen
worden gestookt. Na het uitbreken van den
oorlog bleef de aanvoer uit het buitenland
voor een belangrijk deel bestaan, zoodat men
net als vroeger zelf een keuze kon doen uit
de soorten brandstof, die in den handel wer
den gebracht. A gebruikte nootjeskolen, B
anthraciet, C eierkolen. D cokes, E stookt
Engelsche, F Belgische anthraciet en zoo
zouden wij door kunnen gaan.
Een week geleden werd er reeds
gefuisterd, dat er in ons land 'n ko-
lentekort was ontstaan Dit was even
wel, zooals wij reeds mededeelden,
niet het geval, maar wel kon niet
iedereen op zijn wenken bediend
worden. De groothandelaren hadden
voorraden van grooten omvang,
maar niet van alle soorten, zoodat
gebruikers, die gewend waren een
bepaalde soort te stoken, genoegen
moesten nemen met andere soorten,
die wel in voorraad waren. De felle
koude had evenwel niet veel langer
moeten duren, aangezien in dat ge
val verscheidene groothandelaren
door hun voorraden geraakt zouden
zijn en er dus langzamerhand in
derdaad van gebrek aan kolen ge
sproken had kunnen worden.
Brandstoffen uit eigen mijnen konden
niet worden aangevoerd, omdat de spoor
wegen geen laadruimte ter beschikking had
den en het scheepvaartverkeer gestagneerd
FEUILLETON
was door het ijs. De aanvoeren uit het bui
tenland gaan druppelsgewijs. Dit alles had
ten gevolge, dat de gaten in de voorraden
steeds grooter werden. Tijdens ons bezoek
aan de zeer uitgestrekte terreinen van een
groothandel in ons land hebben wij ons er
van kunnen overtuigen in welk een be
langrijke mate de voorraden zijn gekrom
pen. Ruimten, die anders met huizenhooge
kolenbergen waren bedekt, waren leeg. Aan
bepaalde soorten brandstof was reeds ge
brek ontstaan. Bijvoorbeeld cokes en In
dustrie IV. De laatste soort wordt hoofdza
kelijk gebruikt voor het stoken van cen
trale verwarming. Vooral in de groote ste
den zijn er steeds meer huizen van centrale
verwarming voorzien gebouwd, hetgeen tot
gevolg heeft gehad, dat men tijdens deze
strenge vorstperiode zeer veel vraag naar
deze kolen heeft gehad.
Meer omzet minder winst.
Het zal eenige verwondering wekken dat
de winst, die de kolenhandelaren dit sei
zoen hebben gemaakt, geen gelijken tred
heeft gehad met den omzet. De oorzaak hier
van is. dat de groothandelaren veel meer
voor het vervoer hebben moeten betalen,
voor zoover er nog laadruimte beschikbaar
was. De bezorging heeft zeer veel stagnatie
ondervonden door den sneeuwval en tenslot
te heeft de groothandel nog nadeelige ge
volgen ondervonden van... de papierstij
ging. De omzet dit jaar van kolen in papie
ren zakken was zeer groot. De afnemers
wier voorraad uitgeput raakten, durfden
doorgaans tegelijk niet zulke groote voorra
den in te slaan, omdat men meende, dat er
elk oogenblik een einde aan de koude kon
komen. Velen zijn gewend 's zomers kolen
te bestellen tegen goedkoopere tarieven. Dit
alles had ten gevolge, dat zeer velen de ko
len in zakjes bestelden. Deze zakjes, die
doorgaans machinaal worden gevuld, kost
ten voor den oorlog acht-tienden cent per
stuk, de prijs is thans drie cent. Het ver
voer van de kolen per schip bedraagt circa
een gulden per ton, per wagon hebben de
handelaren vijf gulden per ton moeten be
talen. Al deze factoren hebben er toe bijge
dragen, dat ook al drukten zij den kleinhan
delsprijs iets naar boven, vele groothande
laren niet zooveel winst hebben gemaakt
als in andere jaren.
Naar het Engelsch van
Norman Charlton
25.
Zjj keek haar broer ernstig aan. George
heeft veel fouten, maar ik geloof niet dat jij
zijn goede hoedanigheden voldoende op prijs
«telt.
George is een dwaze vogel, zei de mi
nister grimmig.
Hij belde en toen een knecht verscheen,
gaf hij dezen het telegram om het te verzen
den.
Dag, Alfred, zei mevrouw Hemmings
onderworpen.
Ik zie je zeker nog voordat je naar
Woollacombe teruggaat? Je kunt hier logee-
ren.
Als je dat wilt, graag, Alfred.
Hij keek haar aan met een plotseling ge
voel van medelijden.
Je hebt je helemaal overstuur gemaakt,
Anna. Ja, kom hier terug als je bij lady
Harlsmore geweest bent.
Goed, Alfred;.dank je wel voor je vrien
delijkheid.
Het is de eerste keer in je leven, dat je
een raad van mjj opvolgt. Toen wjj kinderen
waren probeerde je me net zoo te behande
len als je nu George behandeld hebt. Maar ik
moest er niets van hebben, weet je wel?
Jjj deed altijd je eigen zin, Alfred; ik
maak je er geen verwijt van.
Je hebt je overleden man ook zoo be
handeld.
Hij, zei mevrouw Hemmings, was een
heilige.
Dat moest ook wel, mompelde Greville
grimmig.
In Maart opening lijn Amster
dam—Parijs. Vier maal per dag
naar Londen.
Op 1 Maart a.s. zal een nieuwe dienstre
geling in werking treden voor het luchtnet
der K.L.M., en der met haar samenwerkende
luchtvaartmaatschappijen ABA, DDL, Sabe
na en DNL. In die dienstregeling zijn ver
schillende uitbreidingen opgenomen. De on
dervinding der laatste maanden heeft ge
leerd, dat de belangstelling voor het lucht
verkeer steeds stijgende is. De uitbreiding
van het aantal diensten wordt vergemakke
lijkt door het lengen der dagen. Na zonson
dergang geldt immers voor bijna alle Euro-
peesche landen een vliegverbod.
Het aantal diensten, dat dagelijks het ver
keer tusschen Nederland en Engeland onder
houdt, zal tot vier worden uitgebreid. Drie
diensten zullen worden onderhouden tus
schen Nederland, Denemarken en Zweden.
Men heeft nu de vertrektijden zoo vastge
steld, dat men vanuit Londen via Amster
dam Stockholm in één dag kan bereiken.
Hetzelfde geldt uiteraard in omgekeerde
richting.
De luchtverbinding tusschen Nederland
en België wordt slechts in zooverre gewij
zigd, dat de aansluitingen tusschen Amster
dam en Scandinavië gunstiger zijn gewor
den, terwijl bovendien de dienst ook op Zon
dagen zal worden uitgevoerd.
In den loop van Maart worden verder
nog twee belangrijke uitbreidingen ver
wacht; de Norway Air-Express, de dienst
tusschen Amsterdam en Oslo, zal vermoe
delijk op 15 Maar worden heropend. Deze
verbinding, welke vooral in Noorw egen groo
te populariteit geniet, zal dan in beide rich
tingen worden onderhouden.
De tweede luchtverbinding, waarvan de
opening in Maart zal plaats vinden, is de
dienst Amsterdam—Parijs, welke via Diep-
pe zal worden uitgevoerd.
In een gesprek met den correspondent van
het Zweedsche blad de „Dagens Nyheter"
heeft generaal Hagglund, de commandant
der Finsche troepen, die de 18de Russische
divisie hebben vernietigd, gezegd;
Indien wij ten noorden van het Ladoga
meer teg«en een Europeesch leger gevochten
zouden hebben, zouden wij het waarschijn
lijk allang over de grens teruggedrongen
hebben, omdat Europeesche soldaten met
eenig gezond verstand, indien zij in kleine
groepen omsingeld waren, zooals de Rus
sen, zich zouden hebben overgegeven, óf
getracht hebben zich een doortocht te
vechten.
De Russen doen geen van beide: zij
graven zich in en wachten, tot wij
hen uithongeren. Soms werpen zij
barricaden op en verdedigen zij zich
dapper, maar op sommige plaatsen
hadden zij zich zóó diep ingegraven,
dat zij zelfs niet konden vechten.
Op één punt hadden zij de toegan
gen tot hun schuilplaats versperd:
zij bleven twee dagen binnen zitten,
tot wij hen moesten opblazen.
Het Finsche plan de campagne bij de
gevechten ten noorden van het Ladogameer,
aldus vervolgde de generaal, was eenvoudig
maar doeltreffend. Bij het begin van den
oorlog had Finland in deze sitreek slechts
enkele grenstroepen. De Russische divisie
trok langs den weg in marschcolonne op en
de Finsche grenswachters trokken zich te
rug. Toen kwamen de Finsche skitroepen in
actie. Zij trokken aan beide zijden van
de Russen en evenwijdig met hen op. Toen
zij de achterhoede bereikt hadden, sneden
zij den Russen den terugtocht af. Dat was
het eerste stadium.
De Finnen lieten slechts weinig man
schappen ter bewaking van deze divisie
achter en deze soldaten maakten veel ver
toon van bedrijvigheid, om de Russen te
doen gelooven, dat zij door een sterke strijd
macht omringd waren. Intusschen rukte
het gros der Finsche troepen verder naar
de grens op. Deze troepen zuiverden den
sector van Russen, die over de grens kwa
men om de vooruitgeschoven stellingen te
steunen. De geïsoleerde divisie heeft de
Finsche tactiek nooit begrepen en zelfs
nooit getracht door te breken. De Finnen
consolideerden hun stellingen voorzichtig
en stelselmatig en omsingelden de Russen
in kleine groepen. Dat verklaart, dat zij in
vergelijking met de Russen zoo weinig
mannen verloren. Bij deze typisch Finsche
zuiveringsactie werden 160 Russen gevan
gen genomen, terwijl er 300 sneuvelden: de
Finnen hadden drie dooden en zes gewon
den.
De grootste Finsche verliezen ten noorden
van het Ladogameer zijn veroorzaakt door
de Russische bombardementsvliegtuigen,
waartegen de Finnen niet genoeg gevechts
toestellen ih hét vuur kunnen brengen.
T ARZ AN en de
Twee vrouwen en een fotograaf
te Wormerveer gearresteerd.
In verschillende wijken van Zaandijk wer
den de vorige week pamfletten met een
sterk opruiend karakter huis aan huis ver
spreid.
Burgemeester A. H. van Gelderen achtte
den inhoud van zoo emstigen aard, dat hij
de gemeente-politie en de marechaussee te
Wormerveer belastte met een uitvoerig on
derzoek. Dit leidde er toe, dat twee vrouwen
en een fotograaf uit Wormerveer gearres
teerd werden. Zij zullen ter beschikking van
den officier van Justitie te Haarlem worden
gesteld.
Het pamflet was gericht tegen het mili
taire gezag en den luchtbeschermingsdienst.
DONDERDAG 22 FEBRUARI 1940.
Hilversum I. 1875 en 414.4 m.
AVRO-uitzending.
8.00 Berichten ANP.
8.10 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
40.
Door een net van gangen bracht Mungo
zijn gevangenen tot ze aan een brede trap
kwamen, die ze opliepen. Tot Tarzans verba
zing bevonden ze zich boven op de stads
muur, die omgeven was door uitkijktorens.
Daarna werden ze naar een lift gevoerd, die
leidde naar het, als een fort versterkte paleis.
Voor hen rammelden kettingen. Twee grote
poortdeuren gingen open en sloten zich on
middellijk weer achter de gevangenen. Toen
hoorden ze het geluid van wapens in de gan
gen en het geroezemoes van de stemmen der
bewakers. Het was onmogelijk om uit zulk eer
plek te ontvluchten. Eindelijk kwam de kleine
groep bij een deur, die mooier was dan de
andere. Met een speciale ceremonie werd hij
geopend en Mungo bracht de mensen ln een
groot schitterend verlicht vertrek. Daar op
een troon, welke op een laag platform stond,
zat een gesluierde figuur, Mungo boog diep
en beduidde zijn gevangenen hem te volgen.
De gestalte verhief zich langzaam van de
troon lichtte de sluier op, welke op de grond
viel. Alleen Tarzan gaf geen enkel teken van
verwondering. De anderen stonden verstomd
van verbazing!
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Omroeporkest.
11.00 Weekoverzicht.
11.15 Omroeporkest en soliste.
12.15 De Vagebonden en soliste (12.451.00
Berichten ANP en gramofoonmuziek).
I.30 Viool en orgel.
2.00 Voor de vrouw.
2.30 Zang met pianobegeleiding.
3.00 Brei- en borduurcursus.
3.45 Gramofoonmuziek.
4.00 Voor zieken' en thuiszittenden.
4.30 Gramofoonmuziek.
5.00 AVRO-Weekkaleidoscoop.
5.30 AVRO-Amusementsorkest en solist.
6.30 Sporthalfuur.
7.00 Voor de kinderen.
7.05 Voor militairen.
7-30 Engelsche les.
8.00 Berichten ANP, mededeelingen.
8.20 Concertgebouw-orkest en solist (ca. 9.10
Cyclus „Bouwers van Nederland overzee").
10.20 Gramofoonmuziek.
10.35 Lezing: „Het wetsontwerp winstbelas
ting 1940".
II.00 Berichten ANP.
11.10 AVRO-Dansorkest.
11.4012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum H. 301,5 m.
8.00 Berichten ANP.
8.059.15 KRO en 10.00 Gramofoonmuziek.
10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.45 Berichten ANP.
HOOFDSTUK XVIII.
De gravin.
Mevrouw Hemmings reed naar de Londen-
sche woning van lady Harlsmore. Het schert
send uitgesproken dreigement van haar broer,
dat ze wel eens gearresteerd zou kunnen
worden, nu ze het gestolen sieraad in haar
was, had grooten indruk op haar gemaakt.
In haar verhitte verbeelding zag ze zich be
schuldigd van medeplichtigheid aan heling.
De huisknecht, die haar aan de woning
van de gravin opendeed, deelde haar mee,
dat lady Harlsmore met 'n aanval van jicht
te bed lag.
Neem mjjn kaartje mee naar boven, zei
mevrouw Hemmings bevend. Ik kom voor
een hoogst belangrijke zaak.
De bediende wilde haar binnenlaten, maar
zij gaf er de voorkeur aan bjj de deur te blij
ven staan, zoodat ze den zwaren koffer in het
oog kon houen. Zij was uitgeput van opwin
ding en honger, want ze had zich nog niet
den tijd gegund iets te eten. Haar knieën
weigerden den dienst en zij was genoodzaakt
op de stoep te gaan zitten.
De huisknecht verraste haar in deze hou
ding en zij krabbelde haastig overeind bjj zijn
verzoek om hem te volgen naar de slaap
kamer van de gravin.
De man was verbaasd toen de bezoek
ster hem vroeg te willen zorgen dat de
zwarte koffer in de hall gebracht werd.
Er is mij niets gezegd, dat u zou blijven
logeeren.
Dat ben ik ook niet van plan; ik kom
alleen maar een bezoek brengen. Maar er zijn
in Londen zooveel dieven.
Uitstekend; gaat u maar vast naar bo
ven, dan zal ik zorgen, dat de koffer naar
binnen gedragen wordt.
- Neen, neen, ik wil het zelf zien.
De man wist niet hoe hjj het had, maar
zei op zijn onbewogen huisknechten toon:
Zooals u verkiest, mevrouw.
Toen de koffer veilig in de hall stond en
de voordeur gesloten was. volgde mevrouw
Hemminsg den bediende de trap op. Haar
vermoeide beenen droegen haar slechts met
moeite, maar zij hield zich staande door de
gedachte, dat zij binnen een paar minuten
van van een zwaren last bevrijd zou zijn.
Zij trad verlegen de slaapkamer binnen,
want haar bekendheid met lady Harlsmore
was maar oppervlakkig. Toen zij binnen
kwam!, stond een jongmensch van zjjn stoel
naast het bed op.
Dat is heel lief van u, zei een stem uit
de kussens.
Het is vriendelijk van u, mjj te ontvan
gen. antwoordde mevrouw Hemmings zenuw
achtig. Een groote, blanke hand werd haar
toegestoken en mevrouw Hemmings drukte
die dankbaar.
Kent u mjjn zoon? Hij komt niet dik-
wjjls in Woollacombe. Hjj heeft 't te druk
met wedrennen en andere beuzelingen, waar
mee hjj zijn tjjd en geld verknoeit. Lord
Harlsmore mevrouw Hemmings.
Mevrouw Hemmings stak den jongen graaf
oevr het bed haar hamd toe en de jeugdige
graaf boog zich op zijn beurt over het bed
heen om haar groet te beantwoorden.
Au, lomperd, je hebt tegen mijn voet
gestooten, kermde de gravin. Pardon, me
vrouw Hemmings vervolgde ze, toen ze zag
dat haar bezoekster verschrikt een stap
achteruit deed. Ik had het niet tegen u.
Neen, ik ben de lomperd, lichtte lord
Harlsmore in. Trekt u zich maar niet te
veel aan wat mjjn moeder zegt; dat doe ik
ook niet.
Het was maar beter, als je dat wèl deed,
mopperde lady Harlsmore, dan was er
kans, dat er nog wat van je terecht kwam.
U hebt tenminste geen last met uw zoon, me
vrouw Hemmings. Ik hoor wel eens, dat hjj
een voorbeeldige jongen is.
Ik... heb veel om dankbaar voor te zjjn,
stamelde mevrouw Hemmings, maar alle
mannen...
O, ik ken de mannen ook. Maar ze zijn
niet allemaal slecht. Toen mijn jongen ge
boren werd, heb ik mjj vast voorgenomen,
dat hij tot een goed man zou opgroeien en de
hemel weet, dat ik er mjjn best voor gedaan
heb.
Ik ben er van overtuigd, zei mevrouw
Hemmings verlegen, dat Uw pogingen met
succes bekroond zrjn.
Lady Harlsmore lachte, tot haar vrooljjk-
heid overging in gekreun.
Daar zou ik wel andere verhalen over kun
nen doen, mevrouw Hemmings.
Mevrouw Hemmings had weinig lust om
naar de jammerklachten van haar gastvrouw
over haar zoon te luisteren; daarvoor was ze
niet gekomen en ze vond dat het nu tjjd
werd om van wal te steken.
Ik kom met een eigenaardige bood
schap zei ze, toen de gravin zweeg. Als
ik u vertellen mag wat het is, zal ik u niet
langer ophouden. Ik kwam...
U moet vooral niet denken, dat u te
veel bent, antwoordde de gravin vriendelijk.
Ik ben bljj u bjj mij te zien. Misschien
heeft u succes als u mjjn zoon eens vertelt
hoe u over lichtzinnige jongelui denkt. Ik
heb gepraat tot ik er heesch van was.
1.00 Musiquette.
1.25 Gramofoonmuziek.
I.40 Musiquette.
2.00 Hadwerkuurtje.
2.55 Gramofoonmuziek.
3.00 Vrouwenhalfuurtje.
3.303-55 Gramofoonmuziek.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Handenarbeid voor de jeugd.
5.45 Orgelspel en gramofoonmuziek.
6.45 C.N.V.-kwartiertje,
7.00 Berichten.
7.15 Internationaal overzicht.
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Berichten.
8.15 Christ. oratoriumvereeniging „Con Arno-
re", soilsten en het Nederlands kamerorkest
(9.159.40 Causerie „Vijftig jaren Arbeids
inspectie").
10.40 Gramofoonmuziek.
II.00 Berichten ANP.
11.05 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
Dat doe ik liever niet, antwoordde me
vrouw Hemminge bedremmeld. Ik heb
heusch genoeg aan mjjn eigen moeilijkheden.
U weet niet wat moeilijkheden zjjn, zei
de gravin schertsend. Hoe dikwijls heb ik
u niet benijd, als ik u met dien zoon van u
samen zag!
Misschien zijn mijn moeilijkheden wel
grooter dan u kunt vermoeden. Mijn zoon is
niet heelemaal zooals u denkt. Maar laat ik
u nu liever vertellen waarvoor ik gekomen
ben.
U ziet bleek! En ik ben zoo onbeleefd
geWeest u niets aan te bieden. Wilt u een
kopje thee of misschien een glas wjjn?
- Niets, dank u. Lady Harlsmore ik ben
hier gekomen om u te zeggen... dat uw
diamanten diadeem gevonden is.
Wat?!
Lady Harlsmore ging verschrikt overeind
zitten, maar met een kreet van pjjn viel zjj
weer in de kussens terug. Op het gezicht
van haar zoon was een angstige trek geko
men.
Ja, hjj is gevonden. Waar en wanneer
kan ik u niet vertellen; mijn broer de minis
ter, heeft mij in het belang van het onderzoek
verboden bijzonderheden mee te deelen.
Maar wie heeft hem gevonden!
Ik.
U?!
Ja. Het is een vreemde geschiedenis,
maar mjjn lippen zjjn verzegeld; vraag mjj
niets meer. Ik ben er heelemaal van streek
van.
Dat is wat moois, dat ik geen vragen
mag doen over mjjn eigen diadeem, mopperde
de gravin; maar toen ze naar de bleeke be
vende bezoekster keek, verzachtte haar blik.
Het is erg vriendelijk van u mjj te ko
men vertellen, dat mijn diadeem gevonden is.
Weet u ook waar hjj op het oogenblik is?
Ik heb hem bjj mii
Bjj u?
Ja!
Er was in het strakke, bleeke gezicht en
de neergeslagen bogen van mevrouw Henv-
mings iets schuldbewusts. Lady Harlsmore
«as geschrokken. Het was te dwaas te ver
onderstellen, dat deze dame den diadeem had
weggenomen, maar waarom zag ze er in vre
desnaam dan zoo schuldig uit?
(Wordt vervolgd.)
