dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Duitsche oorlogsschepen in Moermansk opgekurkt 1 Sumner Welles vandaag al naar Berlijn Nieuwe Duitsche voorstellen aan Roemenië? Groote steden worden niet ontvolkt Staatsleening ruim volteekend UITGEBREIDE ORGANISATIE GEREED! De slag op de Mookerheide „Ida" aan Engelsche Westkust gezonken EERBERICHT KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) 27 FEBRUARI 1940 68e JAARG. No. 8860 Natuurlijk hoopt ieder, dat evacuatie het ontruimen van haar woonplaatsen door de burgerbevolking nooit meer zal worden dan een ver verwijderde mogelijkheid. Er is ook geen enkele reden om juist nu over evacuatie te schrijven. Maar juist daarom is het mo ment geschikt. Als de nood aan den man komt, immers, is het te laat voor het inlichten der bevolking. Dan moet ieder op de hoogte zijn en weten, wat hem te doen staat. Dan komt het slechts aan op tucht, saamhoorigheid, vaderlandsliefde. Niet in het wilde weg vluchteni groote steden worden niet ontruimd. een tweede waarschuwing. a.t.o. hervat busdiensten over afsluitdijk. Een nieuw vredesinitiatief van Roosevelt in april te verwachten! DE BILT SEINT: HELDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg.MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder DINSDAG Ruim een half milliocn menschen.bij evacuatie De autoriteiten, welke met de voor bereiding van de eventueele evacua ties zijn belast, hebben deze week in een persconferentie opening van zaken gedaan. Wat ons is medege deeld, kan in het kort als volgt wor den samengevat; Voor hen, die zullen worden ge- evacueerd. is gezorgd. Een uitgebrei de organisatie staat voor hen klaar. Voor aUe anderen geldt: evacueert niet! Reeds thans hebben allen, die in geval van nood hun woonplaats zullen moeten ontruimen, daarvan aanzegging gekregen. Wie dus een dergelijk aanzeggingsbiljet niet ontvangen heeft, hoort er niet bij en zal in eigen en in aller belang goed doen, daar te blijven waar hij is. Het a, b, c van de evacuatievoorbereiding is, dat niemand iets anders onderneemt, dan hem door de overheid wordt voorgeschreven. Dus niet in het wilde weg vluchten, trou wens voor auto's, die op eigen gelegenheid evacueeren, worden geen doortochtbewijzen verstrekt. Slechts als ieder op het critieke moment rustig de instructies opvolgt, kan een paniek worden voorkomen.. Hun, die reeds thans verhuizen, wordt door de over heid geen enkele moeilijkheid in den weg gelegd. Indien deze verhuizingen echter een zekeren omvang zouden aannemen, zou, naar ons van bevoegde zijde werd verzekerd, ook daartegen wordén getreden. De zones, die voor ontruiming in aanmer king komen, omvatten in het algemeen de inundatie-velden, alsmede de gebieden, bloot gesteld aan de inwerking van de eigen vij andelijke en de eigen vuurorganen, in het bijzonder van de artillerie en van de vlieg tuigen. De diepte van deze zones bedraagt veelal 10 km. en meer. Ontruiming van groote steden op den voet, waarop zij in andere landen geschied is, is in ons land niet mogelük, aangezien de be volkingsdichtheid een dergelijke verplaat sing niet toelaat. Slechts wijken in de buurt van vitale punten kunnen worden ontruimd. De voorbereidende ontruiming voor onze verdedigingslinie betreft meer dan honderd gemeenten, omvatten de ruim een hall millioen personen, verdeeld over een oppervlakte van meer dan tweeduizend vierkante ki lometers. De ontruiming zal In phasen plaats vinden, welke phasen op machtiging van den opperbevelhebber van land en zeemacht zullen intreden. De bevolking, die thans reeds een eerste inlichtingsbiljet bevattende aanwijzingen over de mede te nemen goederen heelt ontvangen, zal. wanneer de ontruiming op het punt staat aan te vangen, een tweede waarschuwingsbiljet ontvangen. De eigenlijke ontruiming geschiedt vol gens de aanwijzingen van het militaire ge zag. Zij wordt echter voorbereid en zoo noo- dig geëffectueerd door de burgemeesters der te ontruimen gemeenten. Tot de voorberei ding behoort het verdeelen der bevolking in drie klassen a, b, en c. Klasse a bevat de onmisbare personen, die zullen moeten blij ven- Klasse b bestaat uit personen, die in de eerste plaats moeten vertrekken (hiertoe behooren vóór allen de buitengewoon dienst plichtigen). Groep c omvat de overigen. De burgers zijn thans reeds ingelicht over de bagage, die zij moeten en die, welke zij mogen medenemen. In het algemeen zal niet meer dan handbagage kunnen worden meegenomen. In de eerste plaats dekens, di verse papieren zooals geboorte- en huwelijks- acten. geld, waardepapieren.' polissen, distri butiekaarten, mondvoorraad e.d» HET TRANSPORT. De afvoer uit de gemeente is nauwkeurig voorbereid. Voor elke gemeente is een af- voerstation of een afvoerhaven aangewezen, al naar gelang het vervoer per trein of per boot geschiedt. De gemeente is verdeeld in wijken van 1000 personen (d.i. één trans port), met een onderverdeeling in groepen van 50 personen, waarbij het gezinsverband zooveel mogelijk blijft gehandhaafd. Vluchtoorden onbekend. Voor elke gemeente, die verlaten wordt, zijn thans reeds de vlucht oorden- aangewezen. Om redenen van militaire geheimhouding weet de burgerij niet, waar de vlucht oorden liggen, doch de burgemees ters der vluchtoorden zijn volledig op de hoogte, zoodat zij voortdurend contact kunnen hebben en thans reetjs alle voorbereidende maatre gelen kunnen treffen. Het vervoer naar die vluchtoorden ge schiedt met den trein, met booten en met auto's, al naar gelang de plaatselijke om standigheden. Tot in de puntjes is de dienstregeling hiervoor uitgewerkt. Voor patiënten zal verplegend personeel meereizen. Afhankelijk van de vervoersafstanden en behoudens onvoorziene omstandigheden rekent men er op, dat, dag en nacht door werkende, het bedrijf in het inlaadstation binnen twee etmalen afloopt, soms eerder. Sprekende cijfers. Het onderwerp, dat hier beschouwd is. be treft soms zeer groote aantallen, hetgeen duidelijk wordt, als men verneemt, dat b.v. den aanval op één der linies, het zich mede brengt 't vervoer en van circa 150.000 perso nen naar de vluchtoorden met behulp van bijna 100 treinstellen en ruim 150 schepen met een half zoo groot aantal sleepbooten, ongeacht nog de reederij booten, die inge schakeld worden. Het zal dan kunnen gebeu ren, dat bovendien 75 schepen van het nor male type met hun sleepbooten in dienst moeten worden gesteld voor het transport van het vee. En dit alles moet bij voorkeur op een dag aanvangen. Ordeverstoring en overtreding van gegeven bevelen zijn ontoelaat baar en zullen onmiddellijk en des noods zonder pardon met den ster ken arm worden geregeld. Een zeer uitgebreide organisatie, waarin het burgerlijke en het militaire gezag ieder een aandeel hebben is tot stand gekomen, om een eventueele ontruiming vlot te doen verloopen. Het is voor velen een geruststel ling, dat in geval van nood de verzorging der te evacueeren personen in handen van bevoegden is. Het geldt ook hier; Nederland paraat! Te Parijs wordt verklaard, dat zich te Petsamo en Moermansk eenige Duitsche oor logsbodems, waaronder duikbooten, bevin den. Dit is, aldus wordt gezegd, de reden van de aanwezigheid van Britsche oorlogs schepen in deze buurt. In verband met den ijstoestand kunnen de Duitsche schepen niet oostwaarts varen: zij moeten zich naar het westen begeven. De Engelschen kruisen voor de kust in afwachting van het vertrek der Duitsche schepen. H.M. de Koningin heeft Maandag een bezoek gebracht aan Limburg en troe peneenheden van het leger geïnspec teerd. Naast de vor stin de territoriaal bevelhebber in Zuid Limburg, overste Govers. Koningin bezichtigt gedenkplaat van Lodewijk en Hendrik van Kassau. H.M. de Koningin heeft gisteren, vergezeld van de hofdame, Jkvr. van Tets, en haren arjudant den generaal-majoor, Jhr. de Jon ge van Ellemeet, een bezoek gebracht aan legeronderdeeien in Zuid-Limburg. Vervolgens bracht $e Vorstin een officieus bezoek aan Heumen, gemeente Malden, ten einde een eenigen tijd geleden door de al daar gelegerde militairen aangeboden ge denkplaat, welke is aangebracht tegen den toren van de protestantsche kerk, te be- zicthigen. De gedenkplaat stelt Lodewijk' en Hendrik van Nassau voor, die tij deus den veldslag op de Mookerheide, nabij Heumen, sneuvelden en wier lichamen nooit gevon den zijn. Z.K.H. Prins Bernhard heeft gisteren on verwacht enkele legeronderdeeien in Noord- Brabant bezocht. Met ingang van Woensdag, 28 Februari a.s. zullen de A.T.O.-diensten over den Afsluitdijk weer normaal worden gereden. Naar U. P.- meent te weten, hebben Mus- solini en Ciano aan Welles duidelijke aan wijzingen gegeven, betreffende de Italiaan- sche eischen in eenig toekomstig vredes verdrag. In diplomatieke kringen wordt als vast staand aangenomen, dat behalve de alge meen bekende Italiaansche eischen. betref fende Tunis, de spoorweg van Djiboeti naar Addis Abeba en een redelijk aandeel in de controle op het Suez-kanaal, door de Italiaansche leiders ook hun economische eischen te berde zijn gebracht. Sommigen waarnemers zou het niet ver bazen, indien bij Welles' besprekingen te Rome ook de gemeenschappelijke Itali- aanschAmerikaansche vrees voor moeilijk heden, voortvloeiende uit de geallieerde contrabandecontrole ter sprake zou zijn gekomen. Bepaalde diplomatieke kringen zijn ge neigd, om aan te neten, dat onvoorzie ne omstandigheden voorbehouden de missie van Welles vermoedelijk zal leiden tot een hernieuwd vredesinitiatief van Roosevelt in April, nadat de president en zijn raadgevers gelegenheid zullen hebben gehad, om het rapport, dat Welles bii zijn terugkomst zal inleveren, te besfudeeren. Welles zending, haar draagwijdte en mo gelijke gevolgen waren op de buitenlandsche ambassades en gezantschappen het gesprek van den dag en in sommige kringen zocht men ijverig naar gegevens om snel de re- geeringsinstanties in het buitenland in te lichten. Speculatieve beschouwingen werden hoofdzakelijk gewijd aan de mogelijkheid, dat Hitier en von Ribbentrop geneigd zou den zijn. vredesplannen te bespreken, op de basis van een herstel der souvereiniteit van Polen en Tsjecho-Slowakije. teruggave van koloniën aan Duitschland en verminde ring der bewapening. Indien de Russen Viborg veroveren, wordt het zeer waarschijnlijk geacht, dat Welles' aanwezigheid te Berlijn. Parijs of Londen zal samenvallen met een poging tot bemid deling in den Russi'sch-Finschen oorlog en een dergelijke ontwikkeling zou een onver wachte rol kunnen spelen bij Welles werk zaamheden in Europa, Naar wij van bevoegde zijde verne men, is de i Staatsleening 1940 ad f 300 millioen, waarvoor de gelegen heid lot inschrijving tot gistermid dag vier uur openstond, ruim vol teekend, zoodat eenige korting op de bedragen, waarvoor werd ingeschre ven, zal moeten worden toegepast. Gisteren conferentie met Musso- lini en Ciano. De Amerikaansche onderstaatssecretaris van buitenlandsche zaken, Sumner Welles, heeft gisterenmiddag omstreeks 5 uur een onderhoud van een uur gehad met Mussoli- ni. 's Morgens had hij reeds een bespreking van anderhalf uur met den Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, Graaf Ciano, gehad. Bij het onderhoud tusschen Sumner Welles en Mussolini waren ook Cia no en de Amerikaansche ambassadeur aan wezig. Sumner Welles overhandigde den Duce een door Roosevelt eigenhandig ge schreven boodschap. Amerikaansche diplo matieke kringen verklaren, dat de bood schap, die president Roosevelt door Sumner Welles heeft doen overhandigen aan Mus solini, een eenvoudig schrijven is, waarin tegenover Mussolini gevoelens van hartelijk heid van den president tot uitdrukking wor den gebracht. Dezelfde kringen wijzen er op, dat het do cument Sumner Welles accrediteert als per soonlijk afgezant van President Roosevelt en is opgesteld volgens de protocolaire regels zonder eenige politieke verklaring te behel zen. Vandaag reeds naar Berlijn. Reuter verneemt dat Sumner Welles van daag reeds naar Berlijn zal vertrekken. Hij heeft dus zijn bezoek aan Rome, dat 3 4 dagen zou duren, aanmerkelijk bekort. Dit zou er, naar men meent op kunnen wij zen, dat Sumner Welles zijn informatori- sche reis wil bespoedigen in verband met mededeelingen, welke hij in Rome heeft ontvangen. De bemanning gered. Bij de directie van het Scheepskan- toor J. G. Mulder te Groningen, is gisteravond een telegram ontvangen van kapitein G. Kuur, van het motor schip „Ida", groot 250 bruto ton, thuisbehoorend te Zwartsluis, waar in hij meldt, dat het schip gisteren middag. ter hoogte van St. David, aan de Westkust van Engeland is ge zonken. De bemanning is gered. Om trent de oorzaak van deze scheeps ramp is tot nu toe niets naders be kend. De „Ida" had een lading steenkolen van Groningen naar Salcombe in Engeland ver voerd en na lossing aldaar een lading ijzer erts ingenomen. Het is nog niet bekend, op weg waarheen het schip zich thans bevond. Behalve de kapitein waren er nog vijf man aan boord. Het schip was in 1931 te Groningen ge bouwd. Verwachting: Zwakke tot ma tige Z.O. tot Z.W. wind, be trokken tot zwaar of half bewolkt, waarschijnlijk eeni ge regen, in het N. en O. zachter, in het Z. en W. zelfde temperatuur als gis teren. DE GRENZEN GEGARANDEERD. De aankomst van den Duitschen economischen onderhandelaar, Clo- dius, die voor gisteren was aange kondigd, is uitgesteld. In officieele kringen zeide men, dat het uitstel te wijten was aan de recente poli tieke gebeurtenissen. In Duitsche kringen is men van meening, dat Clodius in Berlijn besprekingen zal voeren in zake vérstrekkende voorstellen, die Roe menië zullen worden gedaan in ruil voor een Duitsch-Roemeensche economische samenwerking. Het plan, dat thans te Berlijn wordt over wogen aldus genoemde Duitsche kringen zou de Roemeensche grenzen voor een periode van vele_ jaren garandeeren. Duitsch land zou bovendien de mogelijkheid van een niet-aanvalspact tusschen Roemenië en al zijn buren voor een tijdperk van verschei den jaren bestudeeren. In ruil hiervoor zou Roemenië een mil lioen soldaten, die onder de wapenen zijn, demobiliseeren en deze naar het platte land zenden, om meer landbouwproducten te pro- duceeren voor den Duitschen verbruiker. In bevoegde kringen wordt bevestigd, dat Clodius thans, na het Duitsch-Italiaansche handelsverdrag te hebben afgesloten, op weg is naar Berlijn. Het is niet bekend, waarheen Clodius zich daarna zal begeven. In verband met het Duitseh-Italiaansch handelsverdrag merkt de Duitsche pers o. a' jOP- ".^e duce *n den loop van de onderhandelingen persoonlijk heeft geinter vemeerd en zekere instructies heeft gege ven. Het handelsverdrag voorziet in de nood zakelijke gedeeltelijke aanpassing en de uit breiding van de bestaande overeenkomst, teneinde te gemoet te komen aan de zich steeds wijzigende condities, die zich in het economische leven van iederen staat voor doen."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 1