De neutrale scheepvaart
moet Engeland mijden
DE SCHAT
vuren van Tohr
in de WxyjetJdyx
door Edgar Rice Burroughs
Wetenschappelijke
expeditie in Ned. Indië
Radioprogramma
Ook vervoerverbod van
«De Adelaar" opgeheven
Ontduiking van censuur
te Bombay
Zal de Russische stoomwals
straks stoppen?
Oneerlijke loopjongen
met fantasie
Ondeugdelijke chocolade
m
Alle onzijdig en zullen het voor
beeld van President Roosevelt
dienen te volgen.
De opperbevelhebber van de Duitsche oor
logsmarine, Groot-Admiraal Raeder, heeft
den Berlijnschen vertegenwoordiger van de
Amerikaansche omroep maatschappij Na
tional Broadcasting -Company een onder
houd verleend. Ten aanzien van het verlies
van schepen uit Neutrale landen, zeide
Raeder: de schuld ligt bij de Britsche poli
tiek, die den oorlog zelfs op kosten van de
neutrale en met hulp van neutrale burgers
probeert te voeren. De neutralen staan dus
niet aan het oorlogsrisico bloot door be
weerde met het volkenrecht in strijd zijnde
Duitsche maatregelen, doch door bevelen
van de Britsche admiraliteit.
Vraag van den vertegenwoordiger: De
neutralen staan op het standpunt, dat zij
de onschuldige slachtoffers van dezen oor
log zijn, die zij niet veroorzaakt hebben en
waaraan zij niet willen deelnemen. Moeten
niet alle oorlogvoerenden met dit standpunt
ten minste zooveel mogelijk rekening hou
den en de rechten der neutralen streng eer
biedigen?
Antwoord: wederzijds. De neutralen moe
ten een effectieve -neutraliteit uitoefenen.
Ik hoef dit begrip niet nader toe te lichten,
en uiteraard dienen de oorlogvoerenden de
neutrale rechten streng te eerbiedigen. Hoe
ver een Duitscher in dit opzicht kan gaan,
heeft de kapitein van de Altmark bewezen.
Zij hadden zich met succes kunnen verwe
ren, want de Engelsche torpedojager had
op dit schip, dat vol Engelsche zeelieden
was, niet kunnen schieten. Dat wist ieder
een op de Altmark. De Duitschers hebben
echter elke gevechtshandeling vermeden en
vol discipline onvoorwaardelijk acht gesla
gen op de Noorsche territorialiteitsrechten.
Wat de koopvaardijschepen betreft, ver
klaarde Raeder, dat neutrale koopvaardij
schepen alleen dan het risico ioopen tot zin
ken gebracht te worden, indien zij b.v. zig
zag zonder licht varen, zich met geweld te
gen aanhouding verzetten, inlichtingen
doorgeven aan den vijand, enz. Voorts moe
ten neutrale koopvaardijschepen, wanneer
zij zich toevertrouwen aan het convooi van
vijandelijke oorlogsschepen, volgens het er
kende volkerenrecht rekening houden met
het gevaar van hun vernietiging. Het varen
in convooi is practisch slechts een vervan
ging voor de bewapening der koopvaardij
schepen. Tenslotte stellen neutrale koop
vaardijschepen zich in het bijzonder bloot
aan de gevaren van den oorlog, wanneer zij
zich in de kustwateren van een oorlogvoe
rende mogendheid begeven. Dit geldt heden
vooral voor de wateren aan de Engelsche
kust, temeer daar de Britsche admiraliteit
de neutrale koopvaardijschepen dwingt te
varen in gebieden welke met mijnen besmet
zijn en door het misbruiken van neutrale
vlaggen alsmede door het gebruik van han
delsschepen voor oorlogsdoeleinden het on
derscheid tusschen vijandelijke en neutrale
koopvaardijschepen bijna onmogelijk maakt.
Duitschjand kan den neutralen slechts aan-
rade de politiek van president Roosevelt na
te volgen die aan de Amerikaansche scheep
vaart het bevaren van de gevaarlijke zones
rondom Engeland heeft verboden. Zoolang
Engeland vasthoudt aan zijn methoden, is
er geen bescherming voor de neutrale
scheepvaart in de oorlogszone. Op de slot
vraag van den vertegenwoordiger, of niet
het gevaar bestaat, dat buiten de onmiddel
lijke oorlogszone de Amerikaansche scheep
vaart gevaar kan loopen, antwoordde
Raeder: de bedoelingen van President Roo
sevelt respecteerende, zal de Duitsche oor
logsmarine zooveel mogelijk ernaar streven
schepen der Ver. Staten principieel te ont
zien, waar ook.
FEUILLETON
door MALCOLM HOWES
Daarop volgde de salarisregeling en een
bepaling betreffende het tien procents aan
deel in de bruto-winst. De beloften van den
baron hadden niet ondubbelzinniger kunnen
Worden uitgedrukt.
Geeft u me maar een pen, zei Royson,
het papier op een vloeiboek leggende.
U zult een pen vinden op den inktkoker,
zei de baron een beetje uit de hoogte, terwijl
hij zich boog over een paar papieren op een
hoek van de tafel.
Er flitste plotseling een idee door Royson's
hoofd.
Hij teekende „Richard King", vloeide den
jukt zorgvuldig af, en keek met een vreemden
blik naar zijn nieuwen naam en dacht aan de
gevolgen van zijn herdoop.
Wanneer en waar moet ik me voor mjjn
dienst aanmelden, sir vroeg hij.
Von Kerber keek op.
Laat ik eerst den datum en het bedrag
Van uw salaris invullen.
De baron deed het en teekende het stuk.
Laat dit in Somerset House zegelen, voor
het geval van een ongeluk, ging hjj voort.
Een van mijn bedienden zal als getuige tee
kenen. Steek, vöór hij binnenkomt, deze en
veloppe in uw zak. Ze bevat de helft van uw
eerste maandsalaris vooruit en u zult er een
kaartje in vinden met het adres van een kleer-
hiakersfirma, die uw uitrusting op onze kosten
«1 leveren. Ga daar morgen vroeg heen. Meld
n Woensdagmiddag om vier uur bij dezelfde
U'nia. Ze zullen dan uw bagage klaar hebben
en u volledige aanwijzingen geven. Van dat
°°genblik af bent u in mijn dienst. En nu is
n 6r zwÜgen het parool!
e baron drukte op een electrische schel.
Even tijd, om de brilleglazen schoon te ma
ken. Mevrouw Roosevelt, de echtgenoote van
den president der Vereenigde Staten, tij
dens haar rede voor het Amerikaansche
Jeugdcongres, dat te Washington vergader
de.
Naar wij vernemen ontving de directie
van de krachtvoederfabriek „De Adelaar"
te De Bilt gisterenmorgen de ministerieele
beschikking, waarin werd medegedeeld,
dat het vervoerverbod voor artikelen in
haar fabriek vervaardigd, is opgeheven.
De fabriek werd, zooals bekend, in ver
band met de voor het vee zoö gevaarlijke
miltvuurepidemie in het begin van 4^ iaar
op last van de regeering gesloten.
TARA-BEMANNING HEDEN TE ROTTER
DAM.
De maatschappij „Vrachtvaart" te Rot
terdam deelt mede, dat de bemanning van,
de „Tara" hedenmiddag om 16.23 uur aan
het station Delftsche Poort te Rotterdam
aankomt.
Nederlandsche vrouw erin be
trokken.
Twee Duitsche vrouwen, van wie één de
echtgenoote van den plaatselijken natio-
naal-socialistischen leider is, een Neder
landsche en vier Italianen, allen te Bom
bay, zijn tot een dag hechtenis en een
boete van 100 ropijen veroordeeld wegens
ontduiking van de postcensuur. Bij niet-
betaling van de boete wordt drie maanden
gevangenisstraf opgelegd.
De rechter heeft slechts de kwestie der
ontduiking bezien en het aan de uitvoe
rende macht overgelaten, welke maatrege
len ten aanzien van den inhoud der brie
ven moeten worden genomen.
De echtgenoote van den nationaal-socia-
listischen leider had in haar brieven mel
ding gemaakt van de bewegingen van
troepentransportschepen.
Sandler over hulp aan Finland.
De Zweedsche oud-minister van buiten-
landsche Zaken, Sandler, heeft in Oslo het
woord gevoerd en aangedrongen op het
verstrekken van meer vrijwilligen mili
tairen hulp aan Finland. Het geheele
Zweedsche volk, zoo zeide hij, deelt deze
meening, hetgeen wellicht de beste weg zal
zijn om uit de moeilijkheid te geraken. Wij
hebben geen waarborg, dat de Russische
stoomwals zal stoppen te Torneaa of Kir-
kenes. De gevolgen van den oorlog kun
nen alleen vermeden worden door eigen
oorlogsmiddelen, d.i. oorlogsmateriaal en
manschappen.
Een 16-jarige loopjongen, in dienst bij een
firma in de Spuistraat te Den Haag werd
de vorige week Vrijdag met kwitanties de
stad ingestuurd. De jongeman inde voor
een totaal bedrag van ruim f 100.doch in
plaats van naar de Spuistraat terug te kee-
ren, smeet hij z'n fiets op een plein tegen
een boom, reed per tram naar het station
en nam een enkele reis naar Apeldoorn.
Hier kocht hij een windbuks, een zaklan
taarn en een sigarettenaansteker en be
sprak een mooie kamer in een groot hotel
te plaatse. De hoteleigenaar kwam het ge
val verdacht voor, temeer omdat hij zag,
dat het jongmensch minderjarig was en
veel geld bij zich had. Hij waarschuwde de
politie, die den oneerlijken loopjongen op
transport heeft gesteld naar Den Haag,
waar hij in bewaring is gesteld, omdat het
niet de eerste keer is, dat de jongen heeft
getoond onbetrouwbaar en oneerlijk te zijn.
Nadat enkele kleine kinderen te Rotter
dam Zondagavond een kinderfeestje hadden
bezocht, waar ook verschillende snoeperijen
waren genuttigd, hebben zich bij drie kin
deren vergiftigingsverschijnselen voorge
daan.
De driejarige Geertje Piso, die in de Gaes-
beekstraat woont, en de tweejarige' Eddy
Hart, eveneens uit die straat, werden op
advies van huisarts en controleerend genees
heer van den G.G. en G.D. naar het zuider-
Ziekenhuis vervoerd, waar ze ter verple
ging moesten worden opgenomen. Hun toe
stand was den volgenden morgen bevredi
gend.
Een ander kind, de driejarige Loesje To-
lenaar, wonende op de Bree, vertoonde even
eens vergiftigingsverschijnselen, doch be
hoefde niet in het ziekenhuis te worden
opgenomen.
Bij ingesteld onderzoek bleek, dat. de kin
deren ondeugdelijke reepen chocolade had
den gegeten. De chocolade is in beslag geno
men en zal door den keuringsdienst van
waren worden onderzocht.
TARZ AN de
50.
Breng den Rathoriaansen gevangene hier
heen!" beval Ahtea en enkele ogenblikken
later trad een afdeling bewakera binnen met
een bevenden gelen man. Vlug werd hij met
kettingen op het ijzeren netwerk vastgebon
den, dat zich op de uitgestrekte armen van
het beeld bevond. „Wie ia de man?" vroeg
Tarzan. „Een spion van de troep van Rathor,
mijn vijanden," verklaarde de koningin. „En
nu moet hij sterven!" „Bedoelt U, dat hij
gedood wordt zonder hem de kans te geven
voor zijn leven te vechten?" vroeg O'Rourke
verontwaardigd. „Zwijg!" beval Ahtea, „an
dera laat ik U zijn plaats innemen op Pantu'p
Te Gorontalo (Ned. Indië) is aangekomen
het Amerikaansche jacht „Cheng Ho" waar
van eigenares is mrs. Archbold, hoofdaan
deelhoudster van de Standard Oil.
Het jacht werd te Hongkong gebouwd
voor een wetenschappelijke expeditie, ge
naamd de Fairchild Garden Expedition.
Dr. Fairchild is president-emeritus van
de Fairchild Tropical Garden in Florida.
Het doel van de expeditie is het bestudee-
ren en verzamelen van tropische zaden en
planten, in het bijzonder van palmen. De
Fairchild Tropical Garden, in Zuidelijk Flo
rida, beschikt over 300 soorten palmen.
Het Indische gouvernement zegde alle
hulp toe. De boot heeft toegang tot alle ge
sloten havens. Ook zal een studie worden
gemaakt in den plantentuin te Buitenzorg,
met medewerking van prof. Baas Becking.
Voorts zullen bezoeken worden gebracht
aan den gouverneur-generaal.
Dr. Fairchild is reeds voor de vierde
keer in Nederlandsch-Indië o.a. was hij hier
in 1895 en 1899, toen hij samenwerkte met
Melchior Treub. Dr. Fairchild is een vuri
ge bewonderaar van de Indische natuur,
waarvoor hij in Amerika propaganda maakt
door het schrijven van boeken en andere
pubicaties. Per jaar bezichtigen een half
millioen bezoekers in Florida de tropische
planten, hetgeen eveneens de belangstelling
voor Indië bevordert.
WOENSDAG 6 MAART 1940,
Hilversum I. 1875 en 414,4 m.
VARA-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. en 7.30
—8.00 VPRO.
8.00 Berichten ANP.
8.10 Orgelspel.
8.45 Gramofoonmuziek.
9.30 Keukenpraatje.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor de arbeiders in de Continubedrijven.
armen. Ook Tarzan kwam in opstand bjj deze
vreselijke terechtstelling. „U kunt met Uw
gevangenen doen wat U wilt, Ahtea," zei hjj,
„maar wjj wensen deze terechtstelling van
een hulpeloos mens niet bjj te wonen. U zei,
dat we vrij waren om te gaan, als we dat
willen, en we hebben besloten om te gaan."
Terwijl de aapman zich omdraaide, gaf Ahtea
een kort bevel. Onmiddellijk was het kleine
gezelschap omringd en ieder werd van ach
teren vastgegrepen door twee bewakers. Tar
zan wrong zich los, doch op hetzelfde ogen
blik zette Mungo de punt van zijn zwaard op
de borst van den aapman.
11.30 Voor de vrouwen.
12.00 Gramofoonmuziek. t
12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
I.00—1.45 VARA-orkest.
2.00 Causerie „Naadverbindingen",
2.30 VARA-orkest.
3.15 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 Orgelspel.
6.30 Causerie „De boekenweek".
6.50 Pianoduetten.
7.00 VARA-Kalender.
7.05 Felicitaties.
7.10 Causerie „Ordening van het bedrijfsleven".
7.30 Bij belvertellingen.
8.00 Herhaling SOS-berichten.
8.03 Berichten ANP.
8.15 Uitzending voor het Joodsch Nationaal
Fonds.
8.25 Rosian-orkest.
9.10 Radiotooneel.
9.30 Zang en piano.
9.55 VARA-Varia.
10.00 Causerie „Schuldig of onschuldig?"
10.10 Fragmenten uit de operette „Rose Marie"
10.40 Medische vraagbaak.
II.00 Berichten ANP.
11.10 De Ramblers.
11.4512.00 Orgelspel.
Hilversum II. 301,5 m.
NCRV-Uitzending. 6.307.00 Onderwijsfonds
v.d. Scheepvaart.
8.00 Berichten ANP.
8.05 Schriftlezing, meditatie.
8.20 Gramofoonmuziek. (9.309.45 Gelukwen-
schen).
10.30 Morgendienst.'
11.00 Gramofoonmuziek.
De knecht met het wassen gezicht verscheen,
schreef moeizaam „William Jenkins" en ge
leidde Royson naar de deur.
Een gesloten rijtuig met twee paarden stond
voor de deur, en Royson herkende den koetsier.
Het was dezelfde Sponge, die negen uur
geleden in de modder van Buckingham Palace
Road had rondgetold. De man kende hem ook,
want hij groette eerbiedig met de zweep.
Niet veel schade gehad, vanmorgen? riep
Dick.
Neen, mijnheer. Ik ben later naar huis
gereden met gebroken disselboom en al, zei
Sponge.
Dit is niet hetzelfde span, wel?
Neen, mijnheer. Dit paar is voor het
theater, de bruinen zijn voor het park.
Dus was Hiram Fenshawe Esq., de eigenaar
van het jacht, en bezat hij minstens twee
prachtige equipages met bespanning. Hjj
moest een rijk man zijn. Was hij de vader van
dat knappe, aristocratische jonge meisje? Of
was hij misschien haar broer? Wat zou hij
zijn? vroeg Richard zich af. „Er wordt mis
schien gevochten", had von Kerber gezegd.
Dat deed Dick plezier. Hij had zijn stervende
moeder moeten beloven, dat hij geen soldaat
zou worden en de goede vrouw was gestorven
in de gelukkige overtuiging, dat haar zoon
niet als zijn vader een vroegen dood zou
vinden op het slagveld. Zoo was de idee bij
hem gerijpt om als er eens een oorlog in een
van de koloniën zou uitbreken, den veldtocht
mee te maken als oorlogscorrespondent, nu
hij het niet als officier zou mogen doen en in
zijn vrijen tijd was hij veel gaan lezen over
vreemde landen, over uitheemsche volken en
hun zeden, over oiide tijden en hij had zich
ontwikkeld tot een vlot verteller, terwijl hij
door gymnastiek en sport zijn lichaam lenig
en vaardig hield. Maar die verlangens werden
nu op den achtergrond gedrongen' door zijn
nieuwe taak. De zee lokte!
Peinzend zette hij koers naar het park.
Maar hij had nauwelijks de stille schaduw der
boomen bereikt, toen een man, die hem, zon
der dat hij het had gemerkt, gevolgd was
sinds hij het huis van von Kerber verliet,
hem inhaalde en op den schouder tikte.
Neemt u me niet kwalijk, zei de vreemde,
maar bent u niet de heer, die een half uur
geleden baron von Kerber bezocht?
Ja! Overrompeld vergat Dick een oogen-
blik op zijn hoede te zjjn.
En nu hebt nu net zjjn huis verlaten?
Mag ik om vergissing te voorkomen, uw
naam vragen?
Zeker! Ik heet Royson, Richard Royson!
En uw adres?
Een klank van voldoening in de stem van
den vreemdeling hield een waaschuwing ih.
Dick was zich direct bewust, dat hjj uit zijn
nieuwe rol was gevallen. Dit ergerde en hjj
keek zijn ondervrager vlak in het gezicht..
Voor ik u" eenige verdere inlichtingen
geef, wil ik weten, wie u bent, zei hjj.
Dit optreden scheen indruk te maken.
Wel, mjjnheer Royson, ik heb er niet op
tegen u te vertellen, dat ik een particulier
detective ben, was het onheilspellende ant
woord. Ik sta in dienst van een heer, die een
zeer ernstige aanklacht tegen von Kerber zal
indienen, en omdat ik reden heb om te ge-
looven, dat u op het oogenblik nog maar wei
nig in deze zaak betrokken bent, heb ik de
opdracht u een hooge belooning aan te bie
den voor mogelijke waardevolle inlichtingen,
die u mjjn cliënt kunt geven of hem in de
toekomst zou kunnen verschaffen.
Werkeljjk? vroeg Dick, die in tweestrjjd
was, of hij den man al dan niet een pak slaag
zou geven.
Ja. Dit is geen gewone zaak. Von Ker
ber is Oostenrijker en mijn cliënt Italiaan. U
weet wel, hoe die twee volken elkaar haten
en deze twee hebben bovendien een persoon-
ljjke veete.
Wat wenscht uw opdrachtgever te we
ten? vroeg Dick.
Wel, om te beginnen, wil hij weten,
waarom von Kerber een bemanning werft
voor het jacht, dat Aphrodite heet.
Dus dan heeft hij al iets ontdekt?
O, dat was gemakkelijk genoeg. Ieder
een kan een half dronken matroos uithooren.
De particuliere detective sprak vertrouwe
lijk. Hjj verbeeldde zich, dat hij de soort hand
langer, die hjj noodig had, te pakken had,
een spion, die hoogere intelligentie bezat.
Veronderstel, dat ik u dat nieuws bezorg,
wat krjjg ik dan?
Zeg vjjf shilling!"
Maar ik ben bijna bereid hetzelfde be
drag te betalen voor het genoegen uw neus
plat te slaan! zei Dick en hij vervolgde: ik
zou maar een beetje oppassen als ik u was!
Dick had een stap voorwaarts gedaan,
maar de detective deinsde tweemaal zoo ver
achteruit.
Ik zal heel voorzichtig zjjn, ging Dick
op sarrenden toon voort, alleen een kleine
stomp, laten we zeggen voor een souverein.
Kom, dat is goedkoop genoeg!
De man holde weg zoo hard hij kon. Roy
son had hem in een paar passen ingehaald
kunnen hebben, maar hjj bewoog zich niet.
Het was niet zijn bedoeling te slaan, enkel
11.15 Viool, piano en gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek. (Om 12.30 Ber. ANP).
12.45 Orgelspel en gramofoonmuziek.
1.45 Consonanten.
2.30 Voor postzegelverzamelaars.
3.00 Consonanten en gramofoonmuziek.
4.00 Zang, piano en gramofoonmuziek.
4.404.55 Felicitaties.
5.00 Voor de jeugd.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.30 Taalles en technisch onderricht.
7.00 Berichten.
7.15 Land- en tuinbouwuitzending.
7.35 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-berichten.
8.15 Arnhemsche orkestvereeniging.
8.55 Causerie over de Wereld-Zendingsconfe
rentie te Tambaran.
9.25 Vervolg concert.
10.10 Berichten ANP, actueel halfuur.
10.40 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
om schrik aan te jagen. Toch vond hij het
verbluffend en hoe meer hjj erover nadacht,
hoe minder hij ingepomen was met zjjn eigen
gebrek aan slimheid, daar hij iets had kunnen
vernemen, zonder zelf iets te hoeven ver-
tellen.
Maar tenslotte kwam hij tot de conclusie
dat zijn eerste opwelling om zich niet met den
spion in te laten, de juiste weg was geweest.
Maar hij wilde niet als een dief nagegaan
worden. Hij zette er den pas in, verliet het
park door Stanhope Gate, sprong op een
voorbijkomendde omnibus, stapte in een an
deren over midden in Oxford Street,en liep
de Regent Street af met een gegrond ver
trouwen, dat hij voor het moment de spion
nen had verslagen. Daarna gedroeg hij zich
precies als vele honderd-duizend jonge man
nen dien avond in Londen deden. Hjj dineerde,
kocht een paar sigaren, een zeldzame
weelde, ging naar een music hall, werd den
onzin daar spoedig moe en ging al vroeg
met den trein naar Brixton, waar hij goed-
koope kamers had.
Den volgenden ochtend ging hij naar den
opgegeven kleermaker in de City. Royson
ontdekte dat hjj, behalve van een volledige
stuurmansuitrusting, voorzien zou worden
van een rijbroek en rijlaarzen, terwjjl ook een
tropenhelm op het programma stond. Hij
stelde geen vragen en vernam, dat den vol
genden dag om vier uur alles klaar zou zijn.
Even later stond hjj weer op straat. Hij was
nog vroeg en hjj had niets te doen.
Met het genoeglijk gevoel van iemand, die
over geld en vrijen tijd allebei beschikt, wan
delde hjj naar Hyde Park. Dicht bij Albert
Gate stond een dame. die haar kastanje-bruin
paard had ingehouden en stond te praten met
een ouden heer, die bij de omheining stond.
Als Royson haar goed had aangekeken, zou
hij zich ongetwijfeld de 'oogen en de fjjne ge
laatstrekken hebben herinnerd. Maar in de
figuur in rijcostuum herkende hjj niet zoo
cIe ilaine-in-sabelbont van gisleren.
Hg liep voorbjj, onbewust van de belang
stelling, die hij had opgewekt. Opeens hoorde
hjj de dame zeggen:
Kijk. grootvader, daar is hjj! Goeden
morgen, mr. King, Mr. Fenshawe en ik had
den het juist over u.
Haar stem zou Royson overal herkend
hebben, die zeldzaam volle en gedistingeerde
stem.
(Wordt vervolgd.)