NYINSKIj... SIGAREN Voeding in oorlogstijd De stralende ster uit hel Oosten Thans 90 onderraden in Nederland Totalitaire zege een gevaar voor de Vereenigde Staten Duitsche militaire missie te Rome Marktberichten En zijn vrouw offerde mSt€ Hardnekkige Iersche voedselsfakers HET RAPEN VAN KIEVITSEIEREN Opvarenden van den „Glowworm' krijgsgevangenen Kort verhaal Onze Oost Hi_ TRAGISCHE VERHAAL VAN DEN GROOTSTEN DANSER AL LER TIJDEN. Niettegenstaand zijn lange afwe zigheid. is de naam van den Rus- sischen danser Nijinski nog alge meen bekend. In 1918 moest deze groote kunstenaar worden opgeno men in een sanatorium, daar hij geestelijk ziek was. Thans is hij weer geheel genezen en zal door vrienden in staat worden gesteld zijn verdere leven in Amerika door te brengen. Waar ter wereld het ballet-Diaghilcff op trad en de toeschouwers in vervoering bracht, waar een Karsawina of een Paw- lowa dansten, daar werd haar roem over schaduwd door de kunst, de zeldzame kunst van een Nijinski. In Engeland, in Duitsch- land, in Frankrijk, in Spanje, in alle lan den en groote steden van Europa in alle cultuurcentra van Amerika had het ballet- Diaghileff een geweldigen naam en boven dat alles uit blonk overal den naam .Nijinski". Hii was een danser, die uitdruk king kon geven aan iederen beroering van de ziel, die zich scheen te hebben losge maakt van de wetten der zwaartekracht die door zijn dans vertolkte, wat nog niemand vóór hem gegeven was: liefde en beleving tegelijk. De schoonheid van het leven werd openbaar, als Nijinski danste. De vreugde werd even zichtbaar als de on rustige nacht van het leed en de droefheid, als Nijinski zich verdronk in hartstochte lijke offering aan zijn dans. En een zich verdrinken was het, bijna een zichzelf op lossen. een zichzelf wegspelen naar de ab solute wereld van het gevoel TWINTIG JAAR EN WERELDBEROEMD. De geheele beschaafde wereld omzwermde hem en bereidde hem huldiging op huldi ging. In 1911 straalde zijn ster voor het eerst aan den Parijschen hemel met ver blindende schittering. Hij was juist 20 jaar geworden, bijna een jongen nog, en hij dronk het genot van den roem, in het heer lijke gevoel, door een geheele wereld geliefd te zijn. Bij een voorstelling te Boedapest leerde hij Romola van Pulszki, de schoonste dochter van een Hongaarsch acteur kennen. Het ging Romola zooals zoovele vrouwen in Europa: toen zij Nijinski zag. werd zij p hem verliefd. Doch haar liefde was an ders, dan die der anderen. Zij had hem op offerend, verlangend en deemoedig lief. en zij volgde hem, toen het ballet verder trok in zijn triomftocht door Europa. Als leer linge trad zij toe tot het ballet, en beleefde avond aan avond de vreugde der toeschou- i wers, wannr Nijinski tezamen met Karsa- Bvina en Pawlowa danste. Dat was in 1913. Kort daarop trouwde Nijinski met de vrouw 4ie hem zoo trouw gevolgd was. Diaghileff, fei van meening was, dat een getrouwd •ta geen goed kunstenaar kon zijn, ver "Mi de banden met Nijinski. Deze man de scheiding licht op: alleen viel het ï1» zwaar, niet meer met zijn nartnerin p4"wina te können werken. Hij richtte ci«cn ballet pp, trad daarmee te I.on- feJSucces blöef echter uit. Hij vertrok j p tiwc Boedapest en daar was het. dat 'nu moet eigenlijk ook zonder ^nr.en dansen dat zou nog in- v^\der zijn" SUCCESSEN. Bij het uitbreken van den oorlog werd Nijinski als Rus in Hongarije vastgehouden. Invloedrijke vrienden wisten het toen klaar te spelen, dat hij toestemming kreeg te vertrekken. In 1916 stak hij «net zijn vrouw en dochtertje over naar Amerika, en zijn dansavonden werden weer de suc cessen, die ze voor den oorlog geweest waren. Romola kon nu weer de beklem ming van zich afzetten, dat zij de oorzaak van Nijinski's ongeluk was geweest. Doch zij maakte zich ongerust over één ding: herhaaldelijk verdiepte Nijinski zich in vreemde gedachten. Hij wilde een danskunst scheppen en prediken, die zich geheel van de muziek zou hebben losgemaakt. De dans op zichzelf, de dans als vol komen eigen kunst. als kunst uiting, die onafhankelijk van ie dere andere kunst alleen door zich zelf openbaring en belevenis wordt. (Heden ten dage zou men een der gelijke opvatting in het geheel niet vreemd vinden; de groote he- dendaagsche danser Harold Kreutz- berg heeft immers bewezen, dat zulk een danskunst inderdaad mo gelijk en een der hoogste vormen der danskunst is!) GEESTELIJKE NEERGANG. Toen Nijinski en zijn vrouw kort na den wereldoorlog naar Europa terugkeerden en zich tijdelijk te Weenen hadden gevestigd, schrokken hun vrienden van de groote verandering, welke zich bij den danser had plaats gegrepen. De vroeger zoo opgewek te, zorgelooze kunstenaar was stil, in zich zelf gekeerd .peinsde vaak langen tijd. Bij tijden leek het, of hij zijn geheuken kwijt was. Soms zat hij urenlang aan een tafel, bemoeide zich met niemand en teekende voortdurend de meest zonderlinge dansfi guren op een groot vel papier (Nijinski was ook een bekwaam teekenaar). Dan weer zag men hem ronddolen in de armste wijken van Weenen; door de nauwste steegjes en sloppen lic> hij. en ging dan een wille keurig armoedig huis in. Spoedig kende men hem daar, en beschouwde hem niet meer met wantrouwen, doch met medelij den. Tenslotte raadpleegden zijn vrienden te- gend en wil van zijn vrouw een beroemd zenuwarts. En het onderzoek van den ge neeskundige bevestigde, wat allen, die Nij inski goed kenden, reeds vreesden: de groo te kunstenaar was geestesziek, naar het scheen ongeneeslijk... Op een zekeren herfstdag begeleidden de vrienden hem en zijn vrouw naar Kreuz- lingen aan de Zwitsersche zijde van het Meer van Constanz. Nijinski wist niet, waarheen hij ging. Liefdevol leidde Romo la hem door de poort. Het gelukte haar te glimlachen, toen zij de vrienden tot af scheid toewuifde. Romola's houding was een bewijs voor haar waarlijk grootsche liefde. Nooit heeft zij in de twintig jaren, dat Nijinski in het sanatorium was, haar man langen tijd ver laten. En wanneer zij hem verliet, dan was het alleen ten behoeve van haar dochter, of om iets voor haar man te kunnen be reiken. Nooit ook heeft zij getwijfeld aan de beterschap van Nijinski, dien de meeste doktoren ongeneeslijk geestesziek hadden genoemd. Is het de goede behandeling in het sanatorium of de vaste liefde van zijn óvrouw geweest, die de genezing hebben gebracht? Waarschiinlijk wel beide. In ieder geval is Nij'nski thans geheel genezen. Tiet is wel niet waarschijnlijk, dat hij zijn danskunst weer zal kunnen her vatten, doch hij is dankbaar, weer in het gewone leven te kunnen terugkeeren. Een hunner gestorven. De 32-jarige Ier Tony Darcy, die bij een razzia in een hotel te Dublin was gear resteerd, is gister gestorven, na gedurende 52 dagen geweigerd te hebben, voedsel tot zich te nemen. Hij was in de gevangenis opgesloten, omdat hij weigerde zijn naam te zeggen. Ten aanzien van een anderen voedselstaker, Thomas Maccurtain, zoon van een oud-burgemeester van Cork, heeft het speciale militaire gerecht te Dublin heslist, dat zijn proces hij werd ver dacht van moord op een detective geen doorgang kan vinden. Hij en andere voed- selstakers verlangen, dat de gedetineerde republikeinen als politieke gevangenen be handeld worden. Ingevolge het bepaalde in art. 17 der vogel- wet 1936 is het rapen van kievitseieren toege staan tot en met 19 April a.s. De verkoop en het vervoer zijn toegestaan tot en met Zondag 21 April. NAAR EEN LANDELIJK VERBAND. Bij de wet van 22 Mei 1937, is o.m. ook artikel 20 der Lager Onderwijswet 1920 ge wijzigd. In het eerste lid van dat artikel is be paald, dat aan elke openbare lagere school een oudercommissie is verbonden. In het tweede lid is bepaald, dat in een gemeente, waar meerd an één oudercom missie bestaat door den gemeenteraad een ouderraad kón worden ingesteld. Het derde lid zegt, dat de inrichting, de wijze van verkiezing van de leden en de verdere bevoegdheden van de oudercom- missiën en van de ouderraden geregeld worden bij algemeenen maatregel van be stuur. De Nederlandeche ouderraad voor het O.L.O., die reeds op 24 Febru ari 1923 was gesticht uit en door de na 1 Januari 1921 ingestelde ou- dercommissiën en de daaruit in on derscheidene gemeenten gevormde z.g. centrale ouderraden, heeft zich op 12 Januari 1939 met een adres gewend tot 396 gemeenten met twee of meer oudercommissiën, met verzoek, wel tot het instellen van ouderraad over te gaan. Tevens werd op dienzelfden datum aan 353 gemeenten met een openbare lagere school verzocht, er voor te zorgen, dat aan die school een ouder commissie werd verbonden. Aangenomen mag worden, dat thans vrij wel aan alle o.l. scholen in ons land een oudercommissie is. Tot het instellen van een ouderraad zijn, blijkens bij den Nederlandschen ouderraad ingekomen berichten van het gemeentebe stuur, tot nu toe 90 gemeenten overgegaan. Het bestuur van den N.O.R.O.L.O. heeft zich beijverd, die ouderraden in het landelijk ver band op te nemen, en slaagde daarin tot nu zeer goed. Teneinde de nieuwe, nu wettelijke, ouder raden ook in het organisatorisch verband me dezeggenschap te geven, wordt op Mei a.s. in het gebouw voor kunsten en wetenschap pen te Utrecht een algemeene vergadering met vertegenwoordigers van de ouderraden gehouden, zoowel van de reeds aangesloten, als. van de overige ouderraden. In welingelichte kringen te Londen wordt vernomen, dat de namen van de overleven den van den Britschen torpedojager, welke gisteravond door de Duitsche radio werden bekend gemaakt, de namen zijn van opva renden van de „Glowworm". door J. BULDER En ik wordt koopman. En wanneer er dan een reunistenfuif van de school is. kom ik hier met een eigen auto, in rokcostuum Met een groote sigaar in je mond, viel Ralph zijn klassegenoot Mark in de rede. en met nauw verholen minachting voegde hii er aan toe: Opschepper. Maar Mark liet zich niet van zijn stuk brengen. Werkelijk, met zijn rustelooze oogen en zijn dunne lippen kon Ralph hem in zijn verbeelding zien zitten als een groot handelsman achter zijn bureau met veel telefoons en bellen, zoals Ralph's eigen va der. En een beetje treurig dacht hij: Ik zal het zoover wel niet brengen, gedichten worden niet betaald en eer ik ooit een boek geschreven heb Maar de jongens lachten. Zij konden het al len duidelijk zien, Jimmy en Dick Bill, hoe Mark na zooveel jaar dezelfde feestzaal zou binnen stappen, een groote man in een on berispelijk costuum, met edn bloem in zijn knoopsgat en om zijn welvarend uiterlijk te completeeren, een groot sigaar in den mond. Ralph kerel hoe gaat het? We hebben van je gelezen in de krant... het succes van ie boeken, ongelooflijk! Wie zou dat vijftien jaar geleden gedacht hebben En wie had gedacht dat jij burgemeester zou zijn, Jimmy, om van Bills professo raat maar niet te spreken! Wat aardig dat we er allemaal weer zijn, luiIk ken hier alleen nog maar on zen Baasnee zeg, wie komt daar binnen? Dat is Mark toch niet? Het was Mark. Een onberispelijk rokcostuum, een anjer in het knoopsgat, afgemeten tred, een „cap tain of industry! Na een waardige begroe ting met den baas, trad hij langzaam en plechtig op zijn vroegere klassegenooten toe. Hallo, lui, hoe gaat 't er mee? Wel, zei Ralph, jij bent tenminste precies degene geworden, dien wij ons vijftien jaar geleden hadden voorgesteld. Haha die is goed!! Maar ik heb over jou gelezen en over jou ook, Jimmy, ko losaal, zeg! Apropos, steek eens op, kerels, we kunnen er in ieder geval een sigaar bij rooken. En jawel, daar kwam de sigaar te voor schijn, de groote. de geweldige sigaar, die hem nu wel zéér beslist in de klasse van de erg fortuinlijken plaatste. Ralph voelde bijna een gevoel van angst, toen hij de si gaar opstak. Toen Mark hem even later bij den arm greep en hem naar een hoek troonde, kon Ralph het gevoel van vereering voor den grooten man, bijna niet onderdrukken. Zoo. en vertel me nu eens... dat boek va jou Maar wat heb je zelf in al die jaren uitgevoerd, kerel? Ik? In den handel, hè, veel op reis ge weest. jauen lang, jaja, dat gaat zoo... maar hoe vind je die sigaar? Goed hè, dacht ik wel... een heel bijzonder merk... Tja, als je er prijs op stelde zou je door mijn bemiddeling wel een paar kistjes kunnen inslaan... wat zeg je daar va'.' Zal ik je adres even noteeren? Enne... dat andere boek dat ze van je aangekondigd hebben, waar gaat dat over? Misschien een onbescheiden vraag hè... jaja, ik vind het leuk je weer eens ontmoet te hebben, ver duiveld aardig... ik ga nog even naar de andere lui, ja. enoim druk.., op die siga ren kun je rekenen... een buitenkansje dat je mij vanavond gesproken hebt. Nou adieu hoor. het beste! Eenigszins uit het veld geslagen, keek Ralph hem na. Dezelfde opschepper van toen, niets veranderd. Uit pure verbazing had Ralph vijf kistjes besteld... Kijk nu ging hij van Jim naar Bill, het onderhoud tussrhen die twee was maar kort, dat was te beeriipen. Ging hij nu al weg? Inderdaad. Mark liep in de richting van den uitgang. Buiten stond natuurlijk een onmogelijk dure. groote wagen... toch eens even kijken, voor de aardigheid. Hij was juist in de h8ll. toen Mark in een auto stapte. Onder de hooge booglamp was de auto goed te onderscheiden. Hii was klein en er stonden letters op het portier. Het was de reizigersauto van een siga renfabriek. VAN DE DUITSCHE SCHEPEN IN INDIë. De her-beslagging op het Duitsche schip „Cassel", te Soerabaja liggend, is opgeheven nadat een bedrag van f 50.000.was gestort op een bank in Nederland. Naar Aneta verneemt is thans beslag ge legd op een gedeelte van de lading, door de „Nordmark" uit Europa aangebracht. Deze lading werd onlangs gelost en in gouverne mentsentrepot te Tandjong-Priok opgeslagen De beslaglegging geschiedde door de Asia- tic Petroleum Company. ANTI-JAPANSCHE UITINGEN. In verband met het herhaaldelijk uiting geven aan anti-Japansche gevoelens is de „Pewarta Soerabaja" aangewezen als een periodiek, waarvan de verschijning tijdelijk kan worden verboden. PRIJSOPDRIJVING. De Volksraad ontving een ontwerp-ordon- nantie tot wijziging van de ordonnantie ter voorkoming van prijsopdrijving van goede ren, diensten en Jiucen van 13 Mei 1939. De bedoeling van deze indiening is, naar de P.N.R.C. meldt, de hierin vervatte maat regelen op een Mei a.s. te doen ingaan, in verband waarmede een beslissing van den Volksraad vóór 27 April wordt gevraagd. In artikel 1 is tot uiting gebracht dat de bevoegdheid tot voorkoming van prijs-op- drijving alleen geldt onder buitengewone omstandigheden. In artikel 5 is het stellen van een termijn hetgeen bij amendement het vorig jaar in de ordonnantie was inge bracht geschrapt. De regeering acht het namelijk, onder de gegeven omstandigheden, beter zich van het stellen of verlengen van een termijn te ont houden. Nederlandsche Vereeniginq van Huisvrouwen. De Nederlandsche Vereeniging van Huis vrouwen hield gisteren en vandaag in Leeuwarden haar zeven en twintigste alge meene vergadering. In haar openingswoord zeide de voorzit ster, mevrouw Ch. Neytzell de Wilde—-Mac Gillavry dat .een ander nieuw leven thans voor ons allen is begonnen. Het is verheu gend te constateeren, dat algemeen wordt getracht van de omstandigheden het beste te maken. Gemeenschappelijke moeilijkhe den brengen het besef, dat gemeenschappe lijk een uitweg moet en kan worden gevon den. Dat de groote vrouwenvereeniging daar in een zeer werkzaam aandeel zou willen nemen, spreekt vanzelf. Na dit openingswoord werden de huishou delijke punten van de agenda behandeld. Mejuffrouw S. H. de Glee, voorzitster van den Bond van Leerkrachten bij het Nijver, heidsonderwijs, voor meisjes, sprak op den tweeden dag over: „Wat doet 't nijverheids onderwijs voor ons huisvrouwen, onze doch ters en ons personeel?" Indirect, aldus spr., doet het nijverheidsonderwijs daar zeer veel voor, want wat het voor de dochters doet, dat doet het voor de huisvrouwen der toe komst. Dr. W. K. H. Feuilletau de Bruyn, gepensi- onneerd kolonel Ned. Ind. leger, sprak tot slot van de vergadering over de voeding in oorlogstijd. Spr. behandelde allereerst de er varingen welke wij den vorigen oorlog bij de voedselvoorziening van ons land hebben op gedaan. Met de voorraden voor onze voedsel voorziening van het overzee-verkeer en van de voorraden, welke wij hebben opgeslagen, behooren wij zuinig om te springen. Het is zeer de vraag of dit wel steeds gebeurt. Spr. schetste het namelooze leed, dat voor al de huisvrouw en moeder door een tekort aan voedsel heeft te lijden. Daarna behandel de spr. de ervaringen, die men tijdens den wereldoorlog heeft opgedaan met de samen stelling van het voedselrantsoen. Men moet beter gebruik maken van de groote reserve welke in de magere melk zit. Door krachtige propaganda dient men er op te wijzen, dat bij nagelkaas veel minder vet, maar niet veel minder eiwitten bevat dan volvette kaas en dus een belangrijk eiwitvoedsel is. Spr. kwam tot de conclusie, dat ten aan zien \an de volksvoeding tal van goede maat regelen zijn genomen door de regeering, door vereenigingen en door de conserveeringsiiv dustrieën. Dit neemt niet weg, dat er nog zeer veel moet worden gedaan. In een radiotoespraak tot de democrati sche jongerenclub van Reno heeft sena tor Pittman. de voorzitter van de Ameri- kaansche senaatscommisise van buiten- landsche zaken als zijn meening te kennen gegeven, dat „de vrede en de veiligheid der Vereenigde Staten terstond via Zuid- Amerika, Midden-Amerika en Mextico be dreigd zouden worden", indien de oorlog in een totalitaire overwinning eindigde. Een zelfde dreiging zou echter volgens Pittman niet bestaan, als Engeland en Frankrijk overwinnaars zouden zijn. OPVALLENDE MAATREGELEN IN ITALIAANSCHE HOOFDSTAD. Volgens U.P. zouden er belangrijke ge beurtenissen in Italië ophanden zijn. De rede. die Mussolini a.s Zaterdag zou hou den in een conferentie van leiders der „wereldtentoonstelling 1942", is plotseling, zonder opgaaf van redenen, uitgesteld, hoe wel allerlei hooge autoriteiten, buitenland- sche gezanten en de pers reeds uitnoodi- gingen hadden gekregen. Het is mogelijk, dat Mussolini pas op 30 April a.s. zal spre ken bij de herdenking van de Garibaldianen die in 1841 bij Rome vielen. Een Duitsche militaire missie, onder leiding van een vooraanstaand generaal, is gister in Rome aangekomen voor besprekingen met de Italiaansche staf. Opnieuw hebben studenten tegen Enge land betoogd, nu te Milaan. Ook deze betoo ging. evenals die van gisteren te Rome, werd door de politie uiteengedreven. De Duitsche militaire missie, verneemt U.P., zal fabrieken bezoeken, die munitie en militaire uitrustingstukken vervaardi gen. Deze missie zou een onderdeel zijn van de normale Duitsrh-Italiaansche sa- merwerking. Andere militaire missies be vonden zich reeds in Italië, voor verschil lende doeleinden: militaire uitvindingen, aankoop van oorlogsmateriaal, enz. In bevoegde Duitsche en Italiaansche kringen meende men, dat de komst van de ze Duitsche militairen geen verband hield met de laatste gebeurtenissen op internati onaal terrein, maar alleen als een ver sterking van de aspolitiek. De missie zou verscheidene militaire manoeuvres bijwo nen en legerplaatsen bezoeken Binnenkort wordt ook een Japansche militaire missie verwacht. Londen blijft kalm. In Engelsche kringen, meldt U.P. uit Lon den, meent men echter, dat de mogelijkheid van een Italiaansche deelneming aan de oor log eer geringer is geworden, daar de aan vankelijke indruk, die het Duitsche optreden in Denemarken en Noorwegen in Rome heeft gemaakt, sterk verminderd is door het ant woord van de Geallieerde vloot en de aan komst van een expeditieleger. Men meent, dat de Duitsche militaire missie wel mis schien een voorbereiding van een latere deel neming aan de oorlog kan zijn, maar dat veeleer de bedoe!ingzouzijn„psychologische druk" op de Geallieerden te oefenen. WIER1NGEN GEEN BOOY MAAR BOOG. Door een onduidelijkheid in het schrift, lie ten wij te Wieringen(het gezelschap de Booy inplaats van de Boog optreden. Het boogje voor de Booy is dus bestemd voor de Boog. PURMEREND, 16 April. Gem. Kaasbeurs. Verhandeld 23 partijen, wegende 69.000 Kg., handel vlug, hoogste prijs f 20.50. 2 stapels kleine Boerenkaas, wegende 447 Kg., prijs f 20.—, handel goed. 1208 Kg. boter 1.551.59 per kilo. Runderen, totaal 678 stuks: 280 Vette koeien 6684 ct. per kilo, matig: 148 gelde koeien f 110—190 per stuk, matig; 220 melkkoeien f 180— 260 per stuk, matig; 30 stieren 56—64 ct. per kilo, matig; 7 paarden f 125—400 per stuk, vlug; 40 vette kalveren 7895 ct. p. kilo, stug; 40 graskalveren f 40—80 per stuk. stug; 1204 nuchtere kalveren: voor de slacht f 12. voor de fokkerij f 13—19 P- stuk, matig; 185 vette varkens v. d. slacht 59—61 ct. per kilo, matig; 90 magere var kens f 20—35 per stuk, matig; 270 biggen f 14—22 per stuk. matig; 866 schapen f 16 3o per stuk, 93 bokken f 3—12 per stuk, 73 lammeren, kipeieren f 3.20—3.60, eend eieren f 2.90, 500 Noordhollandsche blau wen (Kuikens) f 1.20—1.30 per ktlö. 2900 oude kippen en hanen: wit en rood 5214 60 ct., blauw 6062V4 ct.p er kilo, konijnen f 0.302 200 eenden 40—60 ct. per stuk- duiven 40 ct. per paar, 50 kievitseieren f 10 ct. per 100 stuks. Coöp. Centrale Eierveiling. Aanvoer: 125.000 eondieren f 3—3.05, 110.000 kipeiere» f 3.10—3.70. BROEK OP LANGENDIJK, 17 April. Aanvoer: 1600 Kg. uien 1.30—2.20, grove 1.60—1.80._ 1900 Kg. peen 1.50—3, 700 Kg kroten 1.50. 5000 Kg. roode kool 8.509.50 44 bos raharber 6.70—8 80. 63200 Kg. gel' kool 5.20—610, D. witte kool 4.40—4.70. NOORDSCHARWOUDE, 17 April. Aanvoer: 6300 Kg. uien 1.30—2, drielingen 1- grove 1.80-2.20. 290 bos peen 2.50, roode kool 8.60-11.10, witte kool 4.60- 4.90, gele kool 5.90—6.20.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 6