dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Wedloop
om Narvik
begonnen
Fransche
Wat zal
Italië doen?
Roosevelt
ongerust
Groote brand te Assen
Russisch oordeel over
Britschen tegenspoed
Het net oir spionnen
nog nauwer?
expeditietroepen in
Engeland terug
Aanval op
Joego-Slavië
EEN EEUW HAARLEMMERMEER
Het vuur op tijd
bedwongen
Duitschers blijven
hospitaalschepen
bombardeeren
Chr. Boerenbond
groeit
KONINGSTRAAT 78. DEN HtlDHj. TELEFOON SO R LIJNEN)
Duitschers reeds
250 K.M. ten
Noorden van
Drontheim
Zij hebben zelfs
geen Duitschers
gezien
Koortsachtige bedrij
vigheid in regeerings-
kringen te Rome
Briefwisseling tusschen
Zweedschen Koning
en Hitier
Ultgav» der Uttg.-M|. Hollands Noorderkwartier N V.'te Deo Helder
DINSDAG
7 M E I 1940
68e JAARG.No. 8918
Nu de geallieerden zich uit Midden-Noor-
wegen hebben teruggetrokken, richt zich de
voile belangstelling op het belangrijke ge
bied om Narvik. waar de Noren en Engel-
schen nog steeds worden tegengehoudei#
door het in het begin der Noorsche coup ge
lande Duitsche expeditiecorps, versterkt met
de matrozen der vernielde Duitsche schepen,
tezamen naar schatting ongeveer 4000 man,
welke zich in de stad en op een bergpla
teau in de naaste omgeving daarvan heb
ben ingegraven.
Terwijl de Duitsche troepen uit het zuiden
na Drontheim en Namsos te hebben gepas
seerd, onmiddellijk de weg naar het barre
Noorden hebben ingeslagen om hun strijd
makkers in Narvik te helpen, en reeds 2ó0
K.M. ten Noorden van Drontheim staan,
vervoeren Duitsche transportvliegtuigen on
ophoudelijk materiaal en manschappen, om
hun troepen daar in het hooge Noorden zoo
veel mogelijk te versterken.
Er schijnt onophoudelijk en fel te worden
gevochten en de geallieerden blijven artille
rie aanvoeren, daar de Duitschers zich zoo
krachtig hebben versterkt, dat een aanval
slechts succes kan hebben indien ze door
het kanon is voorbereid.
Over de plannen der geallieerden tast men
overigens in het duister.
Het schijnt, dat troepen zijn geland te
Dodo, waar alle wegen vanuit het zuiden
naar Narvik samenkomen.
Hier wordt Noorwgen als het ware in
tweeën gedeeld en men kan slechts óf via
Zweden, dan wel over zee óf door de lucht
Narvik bereiken, indien men Bodö wil of
moet vermijden.
Dit is dus een zeer sterk strategisch punt
en indien de geallieerden dit stevig in hun
bezit kunnen houden, zou dit van groot be
lang zijn.
Van Britsohe zijde wordt opgemerkt, dat
men in het gebied van Narvik niet te spoe
dig resultaten moet verwachten, daar de
strijd een loopgraven-oorlog is geworden, die
daarenboven niet met kracht kan worden
gevoerd, omdat onophoudelijk sneeuwstor
men woeden, welke elke actie onmogelijk
maken en slechts den verdediger begunsti
gen.
Overdag in de bosschen.
Zondag zijn de Fransche troepen, die
aan den veldtocht in Noorwegen heb
ben deelgenoment in een haven aan
de Schotsche Westkust aan land ge
gaan. Tegelijk schijnen ook eenige
Engelsche troepen te zijn ontscheept.
Generaal Ironside heeft deze teruggekeer
de Britsche en Fransche troepen troepen
fienige uren na hun aankomst toegesproken..
Hij zeide o.m.: „Ik geloof, dat ieder van u
er in zijn hart van overtuigd is. dat gij on
der betere omstandigheden een partij voor
de Duitschers zijt. Denk niet, dat gij uit
Noorwegen zijt verdreven. Gij hebt bevel ont
vangen terug te trekken en het is van groot
belang dat uw discipline U heeft doen terug-
keeren. Gij waart een voorhoede en wij had
den gedacht, dat wij U de kanonnen en de
vliegtuigen konden sturen, die het U zou
den hebben mogelijk gemaakt te strijden te-
Ken de machine, die tegenover U stond.
Doch zooals gij weet. liep het ons weidia
Ken".
Geen vijand gezien, slechts vlieg
tuigen.
Een majoor van de Fransche troepen, die
In Schotland is aangekomen, heeft verteld,
dat de Franschen gedurende de tien dagen,
dat zij in Noorwegen waren, geen Duitsche
soldaat gezien hebben. De bewoners van cte
plaats, waar zij landden, waren naar de bos
schen en de heuvels gevlucht, om te ontko
len aan het onophoudelijke bom- en ma
chinegeweervuur der Duitsche vliegtuigen,
die in groepen van tien den geheelen dag
hoven de plaats verschenen. Ook de rian-
sche, Britsche en Noorsche soldaten hielden
zich overdag in de bosschen op, om des
a\onds naar de stad terug te keeren. Wij
waren, aldus deze officier, zeer teleurgesteld
dat wij Noorwegen moesten verlaten zonder
een treffen met de Duitschers gehad te het>-
bne. Wij hebben minstens één Düitschen
bommenwerper door luchtdoelgeschut zien
neerhalen. De Duitsche vloot hebben wij niet
gezien, zelfs geen duikbooten, doeh er wa
ren vele Britsche oorlogsschepen in de buurt
Het leven in Rome gaat schijnbaar zijn
gewone gang en van eenige opwinding, wel
ke een oorlog steeds vooraf gaat is niets te
bemerken.
Toch is het duidelijk, dat in regeerings-
kringen koortsachtig wordt gewerkt. Auto
mobielen rijden onophoudelijk aan voor het
Palazzo Venezia en voor het ministerie van
buitenlandsche zaken en het komen en gaan
hier wijst er op. dat de spanning in het
Middellandsche Zeegebied nog zeer hevig is.
Ondanks de scherpe persuitlatingen en
bedekte bedreigingen van vooraanstaande
Italianen blijft de ltaliaansche regeering
zich in een spookachtig stilzwijgen hullen.
Zij laat niets van haar bedoelingen los en
het valt te begrijpen, dat daardoor tal van
gissingen de ronde doen.
Een Balkan-Finland.
Een opmerkelijke theorie over de plannen
van Italië is wel deze, dat Rome er tegen
zou opzien om aan de zijde van Duitschland
in den grooten oorlog te worden betrokken,
maar anderzijds toch bij een eventueele vre
desconferentie een behoorlijk aantal „fi
ches" op tafel zal willen leggen.
Mussolini zou dus zoeken naar een soort
tweede Finland, een gebied waar het zijn
slag zal kunnen slaan zonder door de geal
lieerden te worden gehinderd.
Een blik op de kaart doet zien. dat Joego
slavië daarvoor als geknipt is. Het land ligt
als gekneld in de ltaliaansche nijptang, de
Engte van Ostronto verhindert den geallieer
den het land te hulp te komen terwijl bo
vendien nóch Frankrenk, nóch Engeland
eenige verplichting tegenover Joego-Slavië
aaanvaardden.
Kortom Rome zou de hoop koesteren, door
een bliksem snellen aanval op Zuid-Slavië,
mogelijk geholpen door Hongarije, de geal
lieerden, evenals Duitschland zoo dikwijls
deed, voor een voldongen feit te plaatsen en
te hopen daarna zijn poistie van niet oor
logvoerende tegenover de geallieerden te kun.
nen blijven volhouden.
ZWEEDSCHE NEUTRALITEIT ZAL
WORDEN GEEERBIEDIGD.
Ih de tweede helft van April
hebben volgens D.N.B. de Koning
van Zweden en de Fuehrer schrifte
lijk van gedachten gewisseld over
de politieke toestand.
Deze gedachtenwisseling heeft
naar de Duitsche en Zweedsche re
geering openlijk hebben verklaard,
de volledige overeenstemming in
zake de toekomstige politieke hou
ding van beide landen jegens elkaar
bekrachtigd.
Het Zweedsche ministerie van buiten- I
landsche zaken bevestigt de Duitsche mede-
deeling over een briefwisseling tusschen
den koning van Zweden en Hitier over den
politieken toestand. Bij deze gelegenheid
heeft Zweden opnieuw met klem verklaard
naar alle zijden neutraal te willen blijven,
terwijl van Duitsche zijde de verzekering
werd gegeven, dat deze neutraliteit gehand
haafd zal worden.
TE WASHINGTON TERUGGEKEERD,
OMDAT HU DE ONZEKERHEID OVER
DE GEBEURTENISSEN IN EUROPA
NIET LANGER KON VERDRAGEN.
Roosevelt is gistermiddag per specialen
trein van zijn ontspanningsoord te Hyde
Park naar Washington - vertrokken. Er is
niet medegedeeld, waarom de president 8
uur eerder vertrokken is dan oorspronkelijk
het plan was.
Later wordt gemeld:
Bij zijn terugkeer te Washington
heeft Roosevelt de pers medegedeeld,
dat hij zijn verblijt te Hyde Park be
kort had, omdat hij de onzekerheid
der gebeurtenissen in Europa niet
kon verdragen. Op de vraag, oi Italië
aan den oorlog zou gaan deelnemen,
antwoordde Roosevelt, dat hij des
middags een telefonisch onderhoud
met Washington had gehad, doeh
daarbij minder had vernomen dan
uit de kranten.
WONING VAN DEN COMMISSARIS
DER KONINGIN IN VLAMMEN.
GEVAAR VOOR HET GOUVERNE-
MENTSGEBOUW. BRANDWEER
UIT ASSEN EN GRONINGEN TAS
TEN HET VUUR AAN.
Vannacht te ongeveer kwart voor
vier, werd de politie en brandweer te
Assen gealarmeerd, aanvankelijk
voor een schoorsteenbrand in de
ambtswoning van den Commissaris
der Koningin in de provincie Drenthe
mr. dr. R. A. de Vos van Steenwijk,
aan de Kloosterstraat no. 1.
Spoedig echter kwam men tot de
ontdekking, dat het hier geen schoor
steenbrand, doch een uitslaanden
brand gold, welke zich zeer ernstig
liet aanzien, te meer daar de ambts
woning onmiddellijk grenst aan het
Gouvernementsgebouw aan den
Brink.
De Asser brandweer rukte dan ook
onmiddellijk met groot materiaal uit
om het vuur te bestrijden, doch reeds
dadelijk na aankomst was het duide
lijk dat ook hulp van elders noodza
kelijk was, zoodat groot alarm werd
doorgegeven naar Groningen, van
waar de brandweer eveneens met
groot materiaal naar Assen toog.
Onmiddellijk werden de plaatselijke auto
riteiten gewaarschuwd en begaven zich o.a.
de burgemeester, de gemeente secretaris, als
mede eenige wethouders en gemeenteraads
leden, de president v. d. rechtbank, de vice
president en de officier van Justitie, zich
naar het terrein van den brand, waar de in
specteur van politie, voor de noodige afzet
ting zorg droeg.
Tegen half zes het vuur reeds
bedwongen.
Nader wordt gemeld, dat personeel van
den Commissaris der Koningin zelf de
brand ontdekte in den rechtervleugel van
de woning en aanvankelijk de brandweer
alarmeerde voor een schoorsteenbrand.
Spoedig bleek evenwel de brand van veel
ernstiger aard te zijn, daar het vuur reeds
op de zolderverdieping woedde en zich
spoedig mededeelde aan de eerste etage.
Onmiddellijk werden maatregelen genomen
om den inboedel te redden, waarvan een
eroot gedeelte behouden kon worden.
Intusschen was de Groningsche brandweer,
onder leiding van den commandant, den
heer Ploegh ter plaatse aangekomen. die
met de Asser brandweer het vuur, dat zich
inmiddels tot den beganen grond had uil
gebreid, met kracht bestreed, daar er groo*
gevaar dreigde voo het aangrenzend gou
venementsgebouw. dat op de plaats stap
van het in 1884 gesloopte klooster en waar
in de archieven alsmede het museum var
Drentsche oudheden zijn ondergebracht
Gelukkig slaagde men er in na betrekke
lijk korten tijd den brand meester te wor
den en tegen half zes had men het vuur
geheel bedwongen, zoodat gevaar voor uit
breiding niet meer bestond en men met
de nahliissrhing kon beeinnen.
Zoowel de ambtswoning van den Com
missaris als bet gouvernementsgebouw zijn
rijkseigendom. VanzelfsnreVend trok deze
brand in een zoo rustige plaats als de
Drentsche hoofdstad veel helangstellin«-
doeh onder leiding van de nolitie kon he'
bln«sch'ng«TVPrk rustig voortgang hebhen
Tegen half zes. had men. nadat de gez-
menlijke hrandweeren met negen straler
het vuur hadden bestreden, den brand he
dwongen. Vele hulpvaardige handen hie'
pen mede om zooveel mogelijk van den in
boedel te redden.
Ook op visschers, boeren, vrou
wen en kinderen en zelfs op
koeien in de weide wordt door
vliegers geschoten.
Het Noorsche Telegraafagentschap meldt,
dat Duitsche vliegtuigen voortgaan onver
dedigde Noorsche hospitaalschepen en pas
sagiersschepen aan te vallen. Er zijn 29 per
sonen gedood of gewond, toen het Noorsche
schip Queen Maud, dat gewonden aan boord
had, bij Gratanger werd gebombardeerd.
Het schip zelf werd beschadigd, hoewel
overal duidelijk groote roode kruisemblemen
waren aangebracht.
Honderd vrouwen en kinderen waren aan
boord van het kustvaartuig Richard With,
toen dit ter hoogte van de Noordkust van
Noorwegen werd gebombardeerd en uit ma
chinegeweren beschoten. De passagiers bega
ven zich in reddingbooten aan wal. Er werd
niemand gedood en er is slechts geringe
schade.
Een ander stoomschip, de Tordenskjold,
werd eveneens uit de lucht gebombardeerd
en uit machinegeweren beschoten. Van de
passagiers, w.o. zich een groot aantal Fin-
sche vluchtelingen bevonden, vrouwen en
kinderen, die naar hun haardsteden terug
keerden. werden een paar gewond. Het
Noorsche telegraafagentschap zegt, dat de
Duitsche vliegers ook schieten op visschers,
boeren, vrouwen, kinderen en zelfs op
koeien in de weide.
„SCAPA FLOW NIET VEILIG
MEER".
Het Russische vakvereenigingsorgaan
„Troed" levert het eerste commentaar in
de Russische pers op de terugtocht der
Geallieerden in Noorwegen „Noorwegen is
een nieuw slachtoffer van het Britsche im
perialisme". schrijft het blad, dat verder
betoogt, dat de Britsche vloot naar de
Middellandsche Zee is overgebracht, omdat
Scapa Flow niet veilig meer is. Het orgaan
acht verder de intrede van Italië in den
oorlog waarschijnlijk.
De Noorsche reeeering was een speelbal
in de handen van de Britsche regeering.
Noorwegen is thans aan eigen lot overge
laten. inzooverre een doeltreffende hulp
van Eneeland thans uitgesloten is.
De Britschp imperialisten zijn bereid een
:eder te verraden, betoogt het blad. tenein
de de eigen vloot intact te houden. Enge
land nam de verdediging van Noorwegen
op zich. omdat het voor eigen veiligheid
bezorgd was. Het heeft echter een nederlaag
rel eden.
De politiek bleek verderfelijk voor Enge
land zelf, terwijl de Engelschen en Fran
schen tevoren hadden verklaard, dat de Dui'
sche inval op zelfmoord voor Duitschland
neerkwam. Engeland besloot niet het risico
te loopen van een vernietiging van zijn troe
pen en schepen door vliegtuigen en duikboo
ten. Daarom besloot het zich terug te trek
ken.
Mr. dr. baron Rëell, commissaris der Ko
ningin ln Noord-Holland en dr. H. Colijn in
geanimeerd gesprek tijdens het noenmaal,
dat in het Polderhuls te Hoofddorp plaats
vond ter gelegenheid van de herdenking van
het eenwfeest der droogmaking van de Haar
lemmermeer.
Dit besluit vervolgt het blad, heeft de lta
liaansche politiek bij haar voorbereiding op
een strijd met Engeland verhaast. Het blijft
natuurlijk mogelijk, dat de berichten over
Italië s bereidheid tot de oorlog voorbarig
zijn en niet zoozeer beoogen Engeland te in-
timideeren, dan wel de Britsche regeering de
gelegenheid te geven, haar nederlaag in
Noorwegen te verontschuldigen. Het is ech
ter duidelijk, besluit de „Troed", dat de Brit
sche aftocht voor Engeland een tegenslag is,
wel kb ongetwijfeld de Britsche regeering zal
dwingen haar vloot te hergroepeeren, waar
bij Scapa Flow als hoofdbasis zal worden op
gegeven.
C.B.T.B. kreeg 609 nlenwe leden.
Aan het jaarverslag van den Christeijlken
boeren- en tuindersbond over 1939 is het vol
gende ontleend:
De bond heeft 8 leden, n.1. de Provinciale
afdeelingen Friesland, Groningen, Drenthe,
Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland-Bra
bant en Zeeland.
Op 1 Januari 1940 bedroeg het aantal plaat
selijke afdeelingen 397 en het aantal indivi-
dueele leden 18764.
Bij vergelijking met het voorgaande jaar
blijkt, dat het aantal plaatselijke afdeelingen
is toegenomen met 8, het aantal individueele
leden met 609.
STEMMEN UIT DE TWEEDE
KAMER OM OOK NALATIGHEID
STRAFBAAR TE STELLEN.
Blijkens het verslag van de vaste com
missie voor privaat en strafrecht over
het wetsontwerp spionnage enz. is deze
commissie van oordeel dat ook schuld in
nalatigheid, waardoor staatsgeheimen aan
een vreemde mogendheid bekend worden,
strafbaar moet worden gesteld.
De commissie heeft hier het oog op per
sonen bij wie in ieder geval strafbare
en hoogst gevaarlijke nalatigheid aan
wezig was en dus allerminst „onschuldi-
gen De commissie zai het op deze gron
den op prijs stellen, indien de minister
rijn standpunt in deze aangelegenheid op
nieuw wil overwegen en. indien hij bii zijn
aanvankelijke opvatting blijft deze nader wil
motiveeren.
MENSCHLIEVENDHErD IN OORLOGS
TIJD.
Gisterochtend heeft een Duitsch water
vliegtuig boven de Westkustt der provincie
Schonen tusschen Kullen en Hoegenaes ge
vlogen, bij welke laatste plaats het daarna
op zee daalde.
Een Zweedsch vliegtuig steeg op en waar
schuwde een schip, dat het watervliegtuig
en de bemanning in veiligheid bracht.
