Gewichtig!
fe, prebihbrurtm
We hebben het
niet geloofd
Verkoop aan
Duitsche troepen
D$BBBLM*N
Zaterdag 25 Mei 1940
Tweede Blad
De mogelijkheden van
ons Lyceum
Het vrachtvervoer met de
spoorwegen
Op het Helder-terrein:
Morgen weer voetbal!
't Orgel speelt weer
De inwisseling van het
noodgeld
ESONA vaart Maandag
avond weer
Burgerlijke Stand van Den Helder
De Heldersche Markt
Ds. C. F. Nolte f
Apotheken
TAVENU wint prijs
tooncel-competitie
in
'■M, -
O
Van dc magere dagen
Leest de advertenties in dit blad!
DC MCCIATC ccrrc
En toch is hei waar
Wilt. See&oldb
Exclusieve Stoffen
Zwem-, Sport- en Poloclub
„De Frisse Morgen"
Ulaai yacui toe Heen?
ftacUriUuwj
De Vesting-Kommandant, Den Helder, be
veelt, dat de volgende voor de burgerbevolking
der gemeente Den Helder belangrijke voedings
middelen, met ingang van Zaterdag 25 Mei
g uur 's morgens, door alle in de vesting Den
Helder geplaatste Duitsche troepen alleen nog
tegen afgifte van een bon kunnen worden ge
kocht: Koffie, thee, suiker, cacao, zeep, schoe
pen en textielwaren.
De bons voor deze waren kunnen door de
Duitsche soldaten onder opgaaf van hun troe-
pendeel en de verklaring van hun kommandant,
dat er geen bezwaren bestaan, worden aange
vraagd bij den Orts-kommandant, Spoorstraat.
De Hollandsche winkeliers zijn allen bevoegd
tegen afgifte van deze bons tot verkoop der
daarop aangegeven waren over te gaan. Vóór
de afgifte der waren moet de Duitsche soldaat
de ontvangst op den bon bevestigen. De ver-
kooper behoudt den bon en levert dien op het
Stadhuis in.
Handelingen tegen dit bevel worden ten
strengste gestraft.
Het is ons gebleken, dat er onder onze
lezers meerderen zijn, die nog niet volledig
op de hoogte zijn van de mogelijkheden, welke
het gemeentelijk lyceum, na de onlangs door
den Raad genomen besluiten, op onderwijs
gebied bij den aanvang van den nieuwen cur
sus zal geven. Wij meenen daarom goed te
doen om er op te wijzen dat, ook na de in ons
land gewijzigde omstandigheden, de besluiten
ten aanzien van den vorm van het lyceum
volledig worden gehandhaafd.
Bij den aanvang van den nieuwen cursus
zal de school als een volledig lyceum ^werken.
Zij zal dan omvatten:
een volledige H.B.S. A
H.B.S. B
volledig gymnasium Alpha
n i» Bèta
Door een samenvoeging van deze scholen
tot één onderwijsinrichting> is het voordeel
verkregen, dat men eerst later, in verband met
den aanleg van de leerlingen kan beslissen,
d.w.z. als de school gedurende twee of drie
jaren is bezocht, welke richting de leerlingen
zullen volgen.
Het eindexamen van de verschillende afdee-
lingen van het lyceum is gelijk aan dat van
alle andere hoogere burgerscholen en gym
nasia, terwijl aan die eindexamens ook de
zelfde rechten zijn verbonden.
Voor nadere inlichtingen kan men zich nog
wenden tot den rector van het lyceum, ter
wijl naar ons is gebleken ook aangifte van
leerlingen voor den nieuwen cursus nog mo
gelijk is aan het gebouw Hoofdgracht 14, in
welk gebouw de school thans weer is onder
gebracht.
Het gaat met het vrachtvervoer per spoor
nog niet naar wensch, al hoopt de directie
ook hier zoo snel mogelijk weer den nor
malen toestand te herstellen. Tot vandaag
wordt nog niet anders dan uitsluitend expres-
goed aangenomen, dat met alle personen
treinen verzonden wordt, doch natuurlijk vrij
wat duurder is, dan het vracht- en snelgoed.
Het is echter niet onwaarschijnlijk, dat
Maandag ook deze goederen weer aangeno
men kunnen worden.
De verzending van goederen per spoor kan
plaats hebben tot dezelfde stations als het
personenvervoer. De eindstations zijn dus:
Hattemerbroek, Apeldoorn, Culemborg en
Schiedam.
Wij meenen, dat velen van onze abonné's
voor die verzending interesse hebben, omdat
er heel wat goederen ter verzending gereed
liggen, waarvan men nog niet wist of ze ver
zonden konden worden.
Om half drie:
Helder-combinatieHospitaal-elftal.
Gevolg gevend aan het verzoek van den
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
om zooveel mogelijk het herstel van de
Sport in het algemeen te bevorderen, heeft
de Voetbalvereeniging „Helder" gemeend
reeds morgenmiddag voor een voetbalwed
strijd zorg te moeten dragen, een voort
varendheid, die in deze tijden niet genoeg
gewaardeerd kan worden. Vanzelfspre
kend kon men nog geen tegenstander
buiten de stad krijgen, doch de wedstrijd
tusschen de zeer sterke Helder-combi
natie en de vertegenwoordigers van het
Hospitaal belooft belangwekkend genoeg
te worden. Immers het Hospitaal elftal
was en is van die kracht, dat het in de
Marine competitie, die voor den oorlog
gehouden werd, ongeslagen bovenaan
stond.
Een ieder, die dus morgen weer eens
een frissche partij voetbal wil gaan aan
schouwen, „tijgt" morgen naar het Hel
der-terrein aan de Sportlaan!
De strijd vangt aan om half drie.
Het Helder-elftal komt als volgt uit
Kousbroek
v. d. Meulen Bakker
Goutier P. Smit Quant
v. d. Bogaerde Himpers Mos
Rottier De Leur
Bij Hospitaal spelen o.a. mee de promi
nente H.R.C.-spelers Dissel en Buitenhuis.
Ergens in den Ouden Helder.
Ergens, op de kruising van drie straten: er
spelen wat kleine kinderen in de vóórzomer-
sche middagzon: ze maken van stof en aarde
zandvormpjes. ze laten helgloeiend-gekleurde
stuiters tegen elkaar aanklikklakken en een
is er bezig met een scherf brandglas gaatjes
in een stuk groezelig bordpapier te smeulen.
Het is stil: zóó stil als het in zoo'n inge
dutte Oude Hekiersche buurt maar zijn kan
om 3 uur 's middags.
Blauw Is de hemel; soms glijden er flarden
sneeuwwitte wolk voorbij: net gebolde zeilen
van een reusachtig fregat. Zeilen, die
immense schaduwen over de huizen en de
straten trekken.
In de verte staat een hond te blaffen. Er
gens anders huilt een kind. Een huismoedertje
staat de ruiten van haar huisje te lappen.
Zoo is deze middag: stil en eenzaam. Er is
geen vroolijkheid. Er hangt iets van drukking
over dit stadsdeel.
Totdat plots die drukkende stilte verbroken
wordt. Eerst waren het een paar kreunende
wielen die naderbij rolden, en dam ineens barst
er muziek los.
Een draiaiorgel speelt.
Het draaiorgel
Wie had er óóit kunnen denken, dat er nog
draaiorgels op de wereld waren?
Wie had er ook één moment aan gedacht,
dat er nog eens een draaiorgel zou spelen?
Heel de buurt wordt verzwolgen door het
draaj orgel-la wijt.
Heel de buurt luistert: de oude moedertjes
in hun leunstoelen, de mannen, die binnen aan
het werk zijn, de kinderen op straat en in de
schemer-donkere kamers.
Het draiaiorgel speelt.
Een man, met de hemdsmouwen tot over
de elbogen opgeschoven, draait aan het zwarte
rad en uit duizend papieren gaatjes stroomt
de muziek. Felle roffers, klagende glissan-
dro's, melancholieke uithalen, opzweepende
forti en wegstervende pianissimi.
Ons oude orgel
De buurt luistert: de een neuriet mee, de
ander zingt de bekende wijzen op zijn eigen
manier. De jongens van de straat staan om
de muziekkast en kijken de klanken als het
ware eruit. Twee meisjes grijpen elkaar vast
en zwieren in het rond.
Op dat rijdend orgelgevaarte staan de pop
pen: paars en rood en wit. Ze kijken nog
precies als 10 jaar geleden: even welgemoed
alsof er niets in de wereld veranderd is.
Even onbewogen voor het koortsig wereldge
beuren als ten tjjde, toen hun vervaardiger
hen daar op het orgel zette.
De eene deun rolt na de andere uit het
orgel. De orgelman wordt niet moe te draaien.
Zijn naakte armen, zwartig behaard, zijn ge
wend aan de bewegingen. Hjj zou kunnen
draaien wel vier en twintig uur achter elkaar
zonder moet te worden.
De buurt leeft op.
Want ze zijn er weer: alle bekende succes
nummers der 10 laatste jaren. Allemaal: van
Blonde Mientje tot den Trouwen Huzaar en
van Violetta tot Roode Rozen.
En we beseffen, dat het goed is. dat we nog
een orgel hebben. Niet omdat de muziek zoo
mooi is. of omdat we dat voortrollend stuk
orgel uit architectonisch oogpunt kunnen
waardeeren. maar omdat we muziek noodig
hebben en vooral: de muziek die zoo goed en
vertrouwd in 't gehoor ligt.
Gelukkig dat het een benzine-loos orgel is.
en dat er geen gevaar bestaat, dat het ons
afgenomen wordt.
We zouden het kwalijk kunnen missen.
Ons orgel van weleer en dat we haast
vergeten waren.'
SI Mei a.s. laatste dag.
Wij vestigen er de aandacht op, dat de
laatste datum, waarop men het noodgeld
in Den Helder kan inwisselen, bepaald
is op Vrijdag 31 Mei a.s.
Na dien datum zal hiervoor geen gele
genheid meer bestaan.
Wjj vestigen er de aandacht op, dat van
a.s. Maandagavond af de passagiers- en
vrachtdienst van de E S.O.N.A, op Purmerend
weer hervat zal worden, zoodat men weer
vee en vrachtgoed zal kunnen verzenden.
Deze dienst wordt onderhouden door het
passagier-stoomschip „Nieuwediep",
van 24 Mei 1940.
ONDERTROUWD: C. Kuilman en P. J.
Farenhorst.
BEVALLEN: D. C. RieswijkBuijsman. z.;
J. A. Pelsvan Lotten, z.; D. M. van Onna
Willemsen, d.
Wij vestigen er nog eens ten overvloede de
aandacht op, dat de Zaterdagavondmarkt ge
houden wordt op de gewone plaats van 12 uur
's middags tot 7.30 uur 's avonds.
in het voorjaar:
de inwendige organen, oloed en darmen zui
veren, VERSTOPPING, overtollig vei. aambeien,
'beumatische pijnen doen verdwijnen, slakken
en giftstoffen uit het lichaam verwijderen door
een grondige kuur met Dr. Schieffer's
Stofwisselingzout. De weldadige wer
king is verrassend
flacon l t.lS. Dubbele tlacon I 1.71 bl| apotheken en
vaKdrog's'en
Naar wij vernemen, is Ds. C. F. Nolte,
Evang.-Luthersch predikant te Middelburg,
overleden. 35 jaar oud. Ds. Nolte, uit Amster
dam afkomstig, was, na zijn studie aan de
Universiteit aldaar, in 1930 predikant der
Hersteld-Evangelisch-Luthersche Gemeente te
Harlingen geworden, en van daar twee jaar
later naar de Evang.-Luthersche Gemeente te
Middelburg-Vlissingen gegaan. Hij stond niet
alleen als een goed pastor, maar ook als een
theoloog van buitengewonen aanleg bekend,
van wien voor de wetenschap nog zeer veel
kon worden verwacht.
Op Zondag 26 Mei is van 's morgens 8
uur tot 's avonds 8 uur alleen geopend de
apotheek van de firma Smeets—Snel, West
straat.
De in het afgeloopen seizoen door den Al-
gemeenen Nederlandschen Dilet>.nten Tooneel-
bond georganiseerde landelijke competitie-wed
strijd had de volgende uitslag:
1. het Zeister Tooneel, Zeist, 285 punten.
2. T.A.V.E.N.U., Meppel, 264 punten.
3. Oud Haagsche Brandweer, 254 punten.
4. Kunst na den Arbeid, Den Haag, 253
punten.
5. T.A.V.E.N.U., Den Helder, 249 punten.
6. Onder Ons, Amsterdam, 247 punten.
De jury bestond uit de heeren: Ernst Groe-
neveld, Roeland van Ruyven en Jan Ubink.
„TOONKUNST" HERVAT REPETITIES.
Zooals men in een advertentie in dit num
mer kan lezen, worden de repetities van
„Toonkunst" hervat. In studie zijn genomen
de werken „Samson" van Handel en Bach's
„Matthaus Passion".
DOBBEl MAN N V NIJMEGEN
Er is iets veranderd. In Neder-
land.*. en in Den Helder.
Wij hebben feitelijk allemaal ons
leven op een andere basis dienen te
zetten en net zooals vroeger, toen we
nog 6 jaar waren, in het ganzenspel
„in den put" kwamen en dan „een nieuw
leven" moesten gaan beginnen, zoo zijn
we ook nu met z'n 37.000 Nieuwedie-
pers aan zoo n nieuw leven begonnen.
Dat dit met schokken en schokjes
gepaard gaatja, dat is te begrijpen.
De een past zich gemakkelijk aan en de
ander zit nog in een hoek te klagen en
te murmureeren en piekert over moge
lijkheden om z'n oude, gemakkelijke en
zorgenvrije leventje voort te zetten.
Denzulken geven wij voorshands weinig
kans. Er is teveel veranderd!
Neem nu bijv. die kennis van mij, die
ik van de week ontmoette. Ik sprak
den man en hij zei me. dat hij. ten tijde
van de moeilijkste momenten, die we in
Den Helder meegemaakt hebben, de
heilige belofte afgelegd had om voor
altijd op z'n bloote knieën naar z'n werk
te kruipen.
Welnu, diezelfde man ontmoette ik
gisteren en wat zei hij? Dat het een
schandaal was, dat ze hem z'n benzine
hadden ontnomen, zoodat hij per lijn
twee naar z'n kantoor moest
Ik vraag U
]a. die distributie. Onze vaders en
grootvaders plakten de overgeschoten
brood-, schoen- en petroleumkaarten
van '14 in een mooi boekje met stijven
kaft en lieten dit, als zijnde een curiosi-
teitswonder, aan ons zien. En wij keken
onze oogen eraan uit en dachten: wat
waren dat een tijden!
En nu hebben wij dat alles zelf. Nu
zitten wij midden in de distributie van
alle artikelen, die we nooit als „luxe
als weldaad beschouwd hebben. En we
zijn gaan beseffen, dat de schoenen aan
onze voeten tenslotte toch maar waar
devolle dingen zijn, dat de kolen in het
brandstoffenhok toch meer waard wa
ren dan we altijd gedacht hadden, dat
de petroleumboer toch feitelijk een be
langrijk mensch is. dat we het dage-
lijksch brood van den bakker nooit
eigenlijk ten volle gewaardeerd hebben.
En we leeren dat alles nu waardee
ren. Van de 10 druppels benzine in on
zen sigarenaansteker tot de 2 liter pe
troleum, die we een half jaar geleden
hamsterden en bewaarden.
]a, we leeren „omstaan"We leeren
te waardeeren die dingen des dagelijk-
schen levens, die we vroeger beschouw
den als er bij behoorend en waarvoor
men niet in het minst dankbaar be
hoefde te zijn.
Waarmee we maar willen zeggen,
dat er uit deze magere dagen, die op de
vette volgen, nog wel iets te leeren valt
voor menigeen.
We hebben méér geleerd dan dit al
leen. Ineens hebben we beseft, dat er
veel twist, veel vete en veel haat leefde
tusschen ons, die plotseling overbrugd
kon worden. Overal werd vrede geslo
ten. Niemand was meer eens anders
vijand. Ineens besefte men, dat men
elkaar noodig had. Men zocht steun en
vond die: bij z'n huisbaas, die men
vroeger had willen „vergeven", bij z'n
schoonmoeder, bij z'n vroegeren kame
raad, die je nog een tientje schuldig
was bij iedereen. Men zocht en vond
steun bij de „waarzegsters", die thans
een gouden tijd beleven en de mensch-
heid koeien met gouden horens beloven.
Men liet zich de horoscoop trekken
enzoovoorts
]a, er werd veel vergeten van oud
zeer en van oude misère. Alle oude
koeien werden in de diepste sloot be
graven en er wordt niet meer over ge
sproken. Ook dat was de winst van
deze magere dagen.
En tenslotte werd de Witte Bioscoop
gesloten, maar dat was uitsluitend een
verlies. Men zal, voorloopig althans niet
meer. zitten op de roodgetrijpte stoel
tjes, die zich zoo leenden om den arm
om den hals van een ander te slaan.
Men zal niet meer tijd en werkelijkheid
kunnen vergeten bij het altijd sensatio-
neele programma van de Cassidy's, de
Jack Holt's en den „Man met het IJze
ren Masker"
Dat is voorbij
Voor Zondag 26 Mei
Ned. Herv. Gem. (Nieuwe Kerk, Weststraat).
Geen dienst.
Westerkerk (Helden der Zeeplein)
's Morgens 10.30 uur, Ds. F. W. J. v. d.
PoeL
Geref. Kerk (Julianapark)
's Morgens 10 uur: Ds. Tollenaar.
N.m. 5.45 uur: Ds. Veenhuizen.
Gerei. Kerk (Rehoboth-Kerk)
's Morgens 10 u.: Ds. Veenhuizen.
's Avonds 5.45 u.: Ds. Tollenaar.
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat)
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur
Leesdienst.
Chr. Geref. Kerk (Steengracht)
v.m. 10 uur en n.m. 5 uur Leesdienst.
Herst. Ev. Luth. Gem. (Weezenstraat).
's Morgens 10.30 u. Ds. W. J. F. Meiners.
Doopsgezinde Gemeente (Kerkgracht).
's Morgens 10 u.: Ds. P. J. Smidts.
Oud-Katholieke Kerk iLangestraat
s' Morgens 10 uur, dienst, Pastoor H. J.
Verhey.
Evangelisatie (Palmstraat)
'sMorgens 10 uur: Ds. J. H. Jansen.
Evangelisatiegebouw (Vijzelstraat
's Morgens 10 uur: Samenkomst,
's Avonds 7 uur: Samenkomst.
Leger des Heiis
7.30 u.: v.m. Bidstond.
10 uur v.m. Heiligingsdienst.
8 uur n.m. Verlossingssamenkomst.
Kerk van Jezus Ihristus, Janzendw air 8.
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur.
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente
's Morgens 9 uur, Ds. M. v. Wichen.
JULIANADOKP
Ned. Herv. Gemeente
's Morgens 10.30 uur Ds. M. van Wichen.
Zendingsgebouw „De Ster der Hope"
Geen opgave ontvangen
PORTRET ATELIER
JAOoe BOER
Een dag voor het uitbreken van den oor
log reden we met een auto van Utrecht
naar Amsterdam. Een tocht langs de
Vecht, die in duizend wendingen door dit
schoone landschap kronkelt en snel rijden
onmogelijk maakt. Gelukkig, want het zou
jammer zijn om door dit lente-wonder met
grooten vaart te rijden. We konden dus
volop genieten van de schoonheid van dit
deel van ons land. dat gelukkig ook door
den oorlog niet geschonden is. Wat een
prachtige oude huizen staan daar langs
dien stroom te droomen. wat een weelderig
aangelegde tuinen vindt men daar. wat een
verscheidenheid van lente-kleuren vertoo-
nen zich daar voor het oog.
We hebben het niet geloofd en toch
is het waar, dat de lente zoo schoon ge
komen is. Het is of alles nog rijker is dan
andere jaren en wat hebben we gezucht
van den winter, toen de thermometer twin
tig en meer graden vorst aanwees, weken
lang. We hebben er aan getwijfeld, of er
nog iets zou leven, we hebben in ons pessi
misme gedacht, dat alles wel dood zou
zijn. Wat hebben we met bezorgden blik
naar onze tuinen gekeken, die we van het
najaar zoo verzorgd hadden voor den win
ter en wat is het alles meegevallen, wat is
er weinig doodgevroren. Het lijkt of alles
nog schooner is dan andere jaren, of de
vorst en de felle kou de planten en boomen
goed gedaan hebben. Er zijn er maar heel
weinig, die het begeven hebben. Zie naar
uw tuin. kijk naar de boomen langs den
weg, naar de bloemen en planten in de par
ken en plantsoenen. Er is een weelde, een
overdaad, een rijkdom zoo schoon, dat men
er stil van wordt.
We hebben het niet geloofd, en toch j
het is waar.
We leven maatschappelijk ook in win
tertijd. Fel zijn de stormen, die het maat
schappelijk bestaan teisteren, die de funda
menten van ons geestelijk leven schudden.
,Er zijn er velen, die niet gelooven, dat er
eens. wie weet hoe spoedig, een tijd zal
komen, waarin er weer rust en vrede en
welvaart zal zijn, een tijd waarin de geesel
van den oorlog neergelegd zal zijn, waarin
we weer zullen denken aan opbouw, aan
genieten van de schoonheid, die in de na
tuur is, waarin we zullen praten over va-
cantie, over uitstapjes naar binnen- en
buitenland. Een tijd waarin we weer onge
dwongen zullen lachen, waarin we weer
vreugde zullen beleven aan alles wat er
rondom ons te genieten valt.
Die tijd zal komen, zal wellicht spoedig
komen, omdat we allen voelen, dat het
tempo waarmee deze oorlog gevoerd
wordt, snel tot een beslissing moet dwin
gen. Even zeker als na den grauwen nacht
iederen morgen het licht weer overwint,
even zeker als na den winter, hoe fel en
rauw ook, het lenteleven openbloeit, even
zeker zal na dezen donkeren tijd het licht
van den vrede weer stralen over onze
wereld.
Laat die zekerheid ons bemoedigen in
dagen van twijfelmoedigheid. We zijn ge
slagen, ja, maar we kunnen ons nog oprich
ten en straks gaan we, neen, nu reeds be
ginnen we aan den opbouw en dat doen we
staande naast elkaar, elkaar schragende en
helpende, elkander bemoedigend en snel
vergetend het donkere leed dat eenige
weken lang over ons leven gehangen heeft.
MAATKLEERMAKER
Koningstraat 30 - Tel. 830
Bovengenoemde vereeniging opent a.s.
Maandag het zwemseizoen, alles is dan weer
voor de ontvangst gereed.
Het groote vlot zal zijn plaats weer vinden
tusschen de pieren, evenals de groote attrac
tie „de draaiende ton".
Het sportveld zal als van ouds tusschen de
beide andere pieren gevestigd worden, zoo
dat er voor alle leden weer een ruime zwem-
gelegenheid is geschapen. Zonder eenige last
van elkander te ondervinden, kunnen zij naar
hartelust rondspartelen.
De Poloclub zal ook dit jaar weer in de
Polo-competitie van den K. N. Z. B. uitko
men, zoodat er weer spannende wedstrijden
te verwachten zijn.
De hoofdzaak is een mooie en warme zo
mer en wij wijzen er nog^ even op, dat het
zwemmen aan den dijk, mits men zich houdt
aan de raadgevingen van badmeester Kwin-
kelenberg, absoluut ongevaarlijk is, daar er
geregeld toezicht wordt uitgeoefend. Een
ieder kunnen wij aanraden lid te worden van
één der plaatselijke zwemvereenigingen, die
kosten noch moeite sparen, daar een ideale
zwemgelegenheid te scheppen, welke verre
is te prefereeren boven het water uit de
grachten en Noord-Hollandsch Kanaal, waar
van het besmettingsgevaar niet denkbeeldig is.
Rialt o-theater:
„Drie Dolle Dagen."
Tivoli-theater:
In de donkere sloppen van Londen,