Distributie- maatregelen Hamster geen textielgoederen PETROLEUM» DISTRIBUTIE Alleen ziekenhuizen en gestichten huisbrandolie ONZE TOEKOMST Distributie van thee en koffie N.S.B.-orgaan critiseert Oranje Resten van Engelands expeditieleger trachten zich te redden op komst Zomerschoeisel mag worden gekocht FRANKRIJK ROEPT Zeer strenge straffen zullen volgen MILITAIREN I Stamkaarten afhalen Kluizenaar doodelijk aangereden Voorzorgsmaatregelen in Roemeensch petroleumgebied NIEUWE LICHTINGEN OP Persstemmen over de rede van Rijksminister Seys Inquart frontbericht De wrijving tusschen Littauen en de Sovjets Drie vleeschlooze dagen in Boekarest ENGELAND ZIET DE OORLOG ons thee óf y, pond koifie per maand. Het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd maken in aansluiting op hetgeen reeds betreffende de distributie van koffie en thee werd me degedeeld, bekend, dat in de eerste distri butieperiode, welke loopt van 6 Juni tot en met 5 Juli a.s. op een nader aan te wijzen bon beschikbaar worden gesteld V2 ons thee óf pond koffie. Teneinde de hotels, café's en restaurants in staat te stellen zooveel mogelijk op volle capaciteit te werken, zal aan deze bedrijven een toewijzing worden verstrekt, welke ge lijk is aan 90 procent van hun normale omzetten aan thee en koffie. De thans geldende regeling voor den ver koop van textielproducten is, naar gebleken is, voor velen nog niet duidelijk. Deswege geven wij hierbij nogmaals een uiteenzetting .van de situatie. Een ieder is gerechtigd textielstoffen te koopen, voor zoover hij of zij daaraan be hoefte heeft. De winkeliers mogen echter niet meer dan één stuk tegelijk verkoopen. Onder „één stuk" wordt verstaan: één paar sokken, één costuum, éen overhemd of rok, enz. Bij den koop moet een volgbriefje in duplo worden opgemaakt, waarop vermeld staan: naam, adres, nummer en letter van de distributiestamkaart van den kooper, als mede het gekochte artikel. Het origineel van dit volgbriefje ontvangt de kooper, die dit gedurende tenminste drie maanden moet be waren, terwijl het tweede exemplaar door den winkelier moet worden bewaard. Dit exemplaar dient ter controle, daar de ambte naren van de distributie hieraan kunnen nagaan hoeveel goederen door één kooper in een bepaalde periode zijn gekocht. Is dit naar het oordeel van het rijksbureau voor de distributie meer dan men redeUjkerwijs noodiq kan hebben gehad, dan zal een vervol ging wegens overtreding van het hamsterverbod worden ingesteld. De stralfen, welke hierop staan zijn zeer streng en zullen zonder mededoogen worden toegepast, naar ons van bevoegde zijde werd mede gedeeld. De regeling komt dus hierop neer, dat men zonder bezwaar kan koopent wat men n o 0 d i g heeft. Koopt men echter meer, dan loopt men het risico zich bloot te stel len aan een strafvervolging. Een ieder is verplicht zijn stamkaart aan de winkelier te toonen. In enkele gevallen kan bij hooge uitzon dering de burgemeester van de betreffende gemeente dispensatie van deze regeling ver- leenen. Brandstoffen voor particulier gebruik zijn thans nog niet in distributie. Kolen handelaren mogen aan particulieren echter geen brandstoffen verkoopen, tenzij de koo per in het bezit is van een bewijs, hem ver leend door een distributiekantoor. Deze bewijzen worden verleend aan hen, die geen gasaansluiting hebben en dus genood zaakt zijn op een fornuis of kachel te ko ken. Zij die geen fornuis of kachel heb ben, doch bijvoorbeeld wel een haard, welke niet voor het koken van eten is ingericht, kunnen thans geen kolen krijgen. De verstrekte bewijzen geven recht op een halven hectoliter brandstoffen per week. De industrie valt niet onder deze regeling en kan de normale hoeveelheid kolen vrij krijgen. De verkoop van petroleum is thans weer vrij, doch binnen enkele dagen zal hiervoor een regeling in werking treden, welke er op neer komt, dat alleen zij, die geen ande re kookgelegenheid hebben dan petroleum stellen, petroleum kunnen krijgen. Ook Ieerloos schoeisel buiten de distributie. Het departement van handel, nij verheid en scheepvaart maakt be kend, dat Ieerloos schoeisel en zgn. zomerschoeisel tot weder opzegging niet onder de detaildistributierege- ling van schoenen zullen vallen. De verkoop en aflevering van deze soor ten schoeisel door den detailhandel aan par ticulieren is dus voorloopig toegestaan zon der den distributiebon, welke voor schoeisel in hef algemeen is voorgeschreven. Onder Ieerloos schoeisel wordt verstaan: Schoeisel, waaraan geen of nagenoeg geen leder is verwerkt. Onder zomerschoeisel wordt verstaan. Schoeisel, hetwelk door snit en maakwijze kennelijk niet bestemd is, om in den winter te worden gedragen, te weten: Sandalen, open sandaletten, flexibele open gewerkte zomerschoenen, opanken, zomer- sandaletten, vlechtschoenen, biesjesschoenen, linnen schoenen, wit-leder schoenen, open gewerkte schoenen met wit leder gegarneerd, samoa's,.raffia's geheel of gedeeltelijk onge voerde opengewerkte zomerschoenen, door- en doorgeperforeerde zomerschoenen. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de naleving van dit voorschrift streng zal wor den gecontroleerd. Belanghebbenden worden in hun eigen belang gewaarschuwd, zich bij verkoop en aflevering van schoeisel zonder distributiebon, stipt te houden aan de hier bovengenoemde categorieën artikelen. Het departement van handel, nijverheid en scheepvaart maakt met betrekking tot het verkoopen en afleveren van donkere olie be kend, dat met uitzondering van de afleve ringen aan ziekenhuizen en gestichten de af levering en het verbruik van huisbrandolie voor verwarming van lokaliteiten en/of voor voorziening van warm water vanaf heden ge heel verboden. Ziekenhuizen en gestichten komen slechts dan voor huisbrandolie in aan merking, indien vervanging van huisbrand olie door andere brandstof niet mogelijk is. Aan spoor- en tramwegen, autobusdiensten zoomede rivier en binnenvaart mogen selchts worden geleverd de hoeveelheden, welke door den inspecteur-generaal van het verkeer of de door het departement van handel, nijver heid en scheepvaart aangewezen instantie worden vastgesteld. In het algemeen zal door deze instanties voor het vervoer van goederen te land slechts vergunning tot aflevering van donkere olie worden gegeven, indien de te vervoeren goe deren voor het economisch leven van vitaal belang worden geacht De vergunningen tot aflevering van donke re olie voor de rivier en binnenvaart worden verleend door secretariaten en agentschap pen van de bevrachtingscommissies. Voorraden donkere olie aanwezig in tanks, vaten, bussen of anderszins bij houders, die volgens het hiervoor bepaalde niet voor het gebruiken van donkere olie in aanmerking komen zullen ter beschikking moeten wor den gehouden. Er zijn maatregelen in voor bereiding om deze voorraden te vorderen. De burgemeester van Zaandam, het soc.- dem. Eerste Kamerlid In 't Veld, heeft blij kens een verslag in „De Zaanlander" bij de opening van een militair tehuis een rede gehouden, waarin hij o.a. heeft gezegd: „Oranje is de hoeksteen van ons volksgebouw. Als wij dezen hoeksteen uitbreken, dan komt het heele gebouw in gevaar, aldus spr. 't Is merkwaardige, dat ik als soci aal-democraat de Koningin in bescher ming moet nemen tegen haar trouwste aanhangers. Wie het vraagstuk rustig bekijkt, moet begrijpen, dat er ernstige redenen waren voor onze Koningin om het land te verlaten, o.a. om de staats rechtelijke en volksrechtelijke kanten. Geen enkel staatshoofd is in dergelij ke omstandigheden op eigen bodem gebleven. Niet uit lafheid. De daad der Koningin heeft met lafheid niets te maken, 't Is louter een daad van staat kundig beleid en wel om twee voorname redenen: a. Het belang van Nederlandsch-In- dië, dat niet aan zijn lot mag worden overgelaten: b. Bij eventueele vredesonderhande lingen is het van belang, dat de Ko ningin en de regeering er bij zijn, te meer als er van een compromis zou sprake zijn. Laten wij niet uit het oog verliezen, dat Nederland en de Koningin door sterke banden met elkaar zijn verbon den. „Trouw moet blijken". In dezen tijd juist moeten wij toonen, dat Ne derland trouw is aan het Huis van Oranje en haar tradities". Het orgaan der N.S.B., het „Nationaal Dagblad" teekent hierbij aan: Deze heele redeneering is een voorbeeld van recht praten, wat krom is. Koning Leopold van België verkeerde in dezelfde omstandigheden; hij heeft zijn volk in de nood niet in den steek gelaten; hij heeft zijn strijdend leger niet alleen laten vech ten. De Grondwet, waarop de Koningin den eed heeft afgelegd, bepaalt uitdrukkelijk, dat de zetel van de regeering in geen geval buiten het Rijk kan worden verplaatst. Dit artikel is geschonden: de regeenng heeft zich in de macht van een vreemde mogend heid begeven. Daarmede heeft zij opgehou den een wettige regeering te zijn. De band tusschen Nederland en de Ko ningin is niet sterker dan de band tus schen de Koningin en Nederland. Niet van Nederland uit is deze band en de Oranje traditie verbroken. Trouw moet blijken maar van beide zijden. Als de één zijde de trouw verbreekt, kan de andere zijde zonder tekort aan zelfrespect geen trouw meer er kennen. Ons volk was er vóór Oranje! het zal er ook nog zijn, nadat Oranje den band ver brak. Vele van de thans afgezwaaide militairen zijn niet in het bezit van hun distributie stamkaart. Voor de meeste gemeenten geldt voor hen de volgende regeling: Zij kunnen hun stamkaart afhalen van het distributie kantoor op vertoon van de verlofpas. Mocht de stamkaart niet aanwezig zijn, doordat zij destijds door den corpscommandant niet is opgestuurd, dan dient de betrokken militair zich met zijn corpscommandant in verbin ding te stellen. Hem zullen dan, tot hij zijn stamkaart heeft ontvangen, losse bons wor den uitgereikt. In Aalsmeer is gistermorgen in de vroeg te de 61-jarige kluizenaar, P. Sneeuw uit Aalsmeer, overleden aan de gevolgen van een verkeersongeluk. Dinsdagnacht voelde een militair, die in een auto reed op den provincialen weg HaarlemUtrecht, dat hij over een lichaam reed. Na zijn auto tot stil stand te hebben gebracht, ontdekte hij op den weg een ouden man, badende in zijn dloed. Een dokter werd ontboden, die eel hersenschudding en een gapende hoofd wonde constateerde, als gevolg van een reeds eerder plaats gehad hebbende aanrij ding. De gemeentepolitie van Aalsmeer ver zoekt thans personen, die inlichtingen kun nen geven over dit verkeersongeval, zich op het politiebureau te melden Krachtens de nieuwe bepalingen ter be scherming van de petroleumgebieden heeft het Roemeensche ministerie voor Luchtvaart en Marine, naar D.N.B. meldt, uitgebreide voorzorgsmaatregelen genomen voor de pe troleum in de Donauhaven Giurgiu en in de haven van Constanza. De bemanningen der tankbooten mogen nog slechts met een speciale vergunning de schepen verlaten. Elk vuur aan boord der vaartuigen moet gedoofd worden. Het schoonmaken van de tankbooten in de ha ven is verboden. Overtreding van deze ver ordening wordt gestraft met hooge geldboe ten en gevangenisstraf. In Frankrijik worden, volgens D.N.B., de laatste dagen voortdurend nieuwe soldaten opgeroepen. Het staatsblad publiceert thans een verordening van den minister van oor log, waarbij alle jonge mannen die tus schen 1 October 1919 en 31 Maaft 1920 ge boren zijn, onder dewapenen worden ge roepen. De minister van luchtvaart heeft strenge voorschriften uitgevaardigd, waarmede hij de vliegtuigproductie denkt te stimuleeren. Zoo heeft hij meegedeeld, dat de opdrachten van den staat in alle omstandigheden de De rede van Rijksminister Seys-Inquart heeft bij de Nederlandsche pers een gunstige weerklank gevonden. De N.R.Crt. (lib.) zegt. na te hebben ge constateerd. dat de rede in het algemeen ge tuigde van welwillendheid tegenover ons land: Ons volk heeft zijn gebreken, waarvan het in den loop van de geschiedenis meermalen de wrange vruchten heeft moeten plukken. Telkens opnieuw heeft het zich echter weten te verheffen boven het peil van zijn eigen kleinheden en is het zich de somtijds weinig vermoede reserves aan geestkracht bewust geworden. Thans verkeert ons land wederom in een moeilijke periode. Wij zijn ervan over tuigd, dat ons volk op den oproep van den Rijkscommissaris een loyaal, waardig Neder landsch antwoord zal ge\ en, aldus volhar dende in de houding, welke onzerzijds van achting voor de Duitsche autoriteiten getuigt en welke hun uitdrukkelijke instemming kon verwerven. Het „Vaderland" schrijft o.m.: Er is geen wachten in het leven, ook niet in het leven der volken. Op beslissende mo menten is passiviteit net zoo goed een toe- komstbepalende factor als de flinke daad. Door rustig afwachten maakt men zich zelf echter tot grondstof voor het werk van an deren. Wij hopen, dat de toekomst van ons volk, ook onder de door Duitschlands kracht geschapen conjunctuur in de eerste plaats door eigen werk zal worden bepaald. Door eigen werk in samenwerking! Rijks commissaris Seyss-Inquart heeft ons de mo gelijkheid daartoe aangewezen. In het nieu we Europa, dat het gevolg zal zijn van de zen oorlog, krijgt Nederland een hoogst be langrijke functie en de Nederlandsche mensch zal een eigen leven kunnen leiden. Er is trouwens ook het geestelijke element in dit alles. Wij kunnen onmogelijk zeggen: laat ons nu maar even meewerken, maar met onze gedachten in het verleden blijven leven. Zulk een houding zou tot catastrofen leiden, want de mensch is, gelukkig, niet zoo gemaakt, dat hij goed werk zou kunnen doen bij uitschakeling van zijn geestelijk le ven, van zijn bewustzijn. Zelfs de admini stratieve machine, die men zoo gesmeerd mogelijk wil laten loopen, zou dan weldra stroef draaien en nog slechts een dood ding zijn, hoogstens een instrument van overheer- sching. Ons is echter geen overheersching, maar samenwerking aangeboden! In de „Nederlander" lezen wij: Wij zijn ervan overtuigd, dat de bevolking deze verklaringen met voldoening heeft ver nomen. Niemand, ook niet het Duitsche be stuur, verwacht van ons, dat wij ons ver langen naar onafhankelijkheid onder eigen bewind verloochenen. Over de uiteindelijke rechtpositie van ons land zal eerst later worden beslist. Bijzonde re aandacht verdienen in dit verband even wel de slotwoorden van de proclamatie: „Het Nederlandsche volk zal in de vervul ling van de taak, die uit het gemeenschap pelijk lot voortvloeit, zich zijn land en zijn vrijheid voor de toekomst vermogen te ver zekeren". Wij meenen. dat in de proclamatie van den Rijkscommissaris Rijksminister een kader is gegeven, waarbinnen wij Nederlan ders met behoud van eigen levensstijl en handhaving van ons zelfrespect kunnen bou wen aan onze toekomst. De „Standaard" (A.R.), acht het natuurlijk dat zal moeten worden afgewacht, welke ver ordeningen met inbegrip van maatregelen van wetgevenden aard door den Rijks commissaris zullen worden genomen, maar de geest, die uit proclamatie en rede spreekt doet, gelijk wij reeds zeiden, hopen. dat.een goedwillende samenwerking tusschen de nieuwe hecrschcrs en ons volk mogelijk zal zijn. De „Maasbode" (R.K.) merkt op, dat de rijkscommissaris ook een oogenblik over „nationale eer" sprak. Daarin ligt opgesloten, dat ook van ons verwacht wordt, dat wij ons in de bestaande omstandigheden zullen schikken met waar- d i g he i d. De bezettende macht verwacht van ons correctheid en die medewerking, welke strekken kan tot het reëel belang van het land. Maar zij verwacht van ons geen kruiperig heid. Integendeel, wij houden er ons ten volle van overtuigd, dat het voor haar een teleurstelling zou zijn. als zij deze bij het Nederlandsche volk, an welks moedige sol daten de Rijkscommissaris hulde bracht, zou moeten ontdekken. Met kruipen brengt men het niet ver, noch in letterlijken, noch in fi guurlijken zin. Een fier en zelfbewust gevoel van nationale waardigheid, die op gepaste wijze rekening houdt met de bestaande om standigheden, zal ons niet worden euvel ge duid, maar veeleer worden gewaardeerd. De „Volkskrant" (R.K. arbeiderspartij) schrijft aan het slot van haar betoog: Het begrip Duitschland omtrent ons volks karakter hebben wij met een zelfde begrip te beantwoorden: zóó zal een elkaar verstaan en een samenwerking worden verkregen, die tot welzijn van beide landen zal strekken en voor ons volk de te brengen offers tot het onvermijdelijke minimum zal beperken. Over den nieuwen toestand schrijft het „Nationale Dagblad" (N.S.B.) een artikel, waaraan wij deze conclusie ontleenen: Daarmee is voor ons volk. dat nog om kijkt naar hetgeen viel, een nieuw verschiet geopend. Wij zijn steeds goede Europeanen geweest: laat ons ook in de toekomst goede Europeanen zijn en medewerken aan het doel van Duitschland's Führer: blijvende vrede en zedelijke ordening voor allen, die van goeden wil zijn. Het „Volk" (S.D.A.P.) betoogt ten slotte o.a. het volgende: Wij, Nederlanders, levende uit een groote historische traditie, waarin wij meer dan eens gedwongen werden ons volksbestaan in de waagschaal te werpen, bezitten een na tuurlijk begrip voor geschiedkundige ontwik kelingsgangen. Dat doet ons rustig zijn, ook in het barnen van den tijd. Een rust. die het fundament vormt van ons bouwend vermo gen en op haar beurt weer wortelt in de kracht van ons volkseigene. Het heeft ons zeer getroffen, dat de Rijkscommissaris in zijn rede gewaagde van de vrijheidsoorlogen onzer geschiedenis, daarbij een fijngevoelig begrip toonend voor hetgeen op den bodem van onze volksziel ligt als levende kern kracht en stuwend vermogen bij den toe- komstigen arbeid, die. in lovale en innige samenwerking met onze Oosterburen, zal moeten worden verricht. „Wij komen niet hier" aldus de Rijks commissaris „om een volkskarakter in het nauw te brengen en te vernielen, of om aan een land de vrijheid te ontnemen.... Wij willen dit land en zijn bevolking nóch im perialistisch in het nauw drijven, nóch aan dit land en zijn volk onze politieke overtui ging opdringen. Deze woorden getuigen van een diep in zicht m het Nederlandsche volkskarakter en en zij vormen bovendien een actieve bijdrage tot de verwerkelijking van de tevens door den Rijkscommissaris geuite gedachte dat er niets is wat Duitschers en Nederlanders zou kunnen verhinderen elkaar met achting te bejegenen. Een uitspraak, die wij gaarne tot de onze maken, aldus liet S.D.A.P. orgaan. De oorlogsbuit nog niet te schat» ten. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Terwijl de kern van de Fransche troepen in Noordoost-Frankrijk vernietigd of gevan gen is bieden uiteengedreven en ingesloten afdeelingen op sommige plekken nog verzet Dit zal binnenkort gebroken zijn. De aanval tegen de resten van het Engel, sche leger in de vlakke nog slechts enkele kilometers diepe en door opstuwingen der kanalen beschermde kromming langs de kust tusschen Furnos-Bergues en ten westen van Duinkerken, is aan den gang. De vijand biedt hier taaien weerstand, en poogt zoo- veel mogelijk soldaten, zij het zonder uitrus- ting, op de schepen te redden. De om Cassel ingesloten Engelsche strijd krachten werden bij de poging om naar het noorden door te breken, vernietigd. De kern der Duitsche divisies in Artois en Vlaande ren is voor nieuwe opdrachten vrijgekomen. Het aantal gevangenen en de hoeveelheid buit kon ook nog niet naar schatting worden vastgesteld. Op 30 Mei werd de bedrijvigheid van de luchtmacht door de weersgesteldheid zeer na deelig beinvloed. Desondanks werden de ha venwerken van Duinkerken opnieuw aange vallen. De oorlogsmarine nam in het geheele Nederlandsche en in het Belgische en Fran sche kustgebied dat in Duitsche handen is de kustverdediging op zich. Een Duitsohe „Schnellboot" gelukte het, een vijandelijken torpedojager door een tor pedo voor de Belgische kust tot zinken té brengen. In den nacht op30 Mei ondernamen Brit- sche vliegtuigen wederom aanvallen in Noord-Duitschland, op niet-militaTre ob jecten. Nergens werd schade van beteekenis aangericht. In het Zuiden van Holstein werd een vijandelijke machine door jagers neer geschoten. In Noord-Frankrijk verloor de vijand drie Fransche vliegtuigen, en voor Stavanger een Britsch gevechtsvliegtuig in luchtgevechten Twee eigen toestellen worden vermist. voorkeur hebben. Verder heeft hij de onder- nemers met straffen bedreigd, indien de lei veringstermijnen niet worden nagekomen. Tevens zijn strenge maatregelen aangekon digd tegen het personeel der vliegtuigfa brieken, voor het geval de arbeiders de pro ductie in gevaar zouden brengen. De door Littauen benoemde speciale com missie tot het onderzoeken van de in de Sovjetnota genoemde gevallen van verdwij ning van leden der in Littauen gelegen! Russische garnizoenen, is in Wilna met haar werkzaamheden begonnen en heeft reeds eenige gevallen onderzocht. Daar de Sovjets tot dusver in de geheelë aangelegenheid geen concrete voorstellen gedaan hebben, neemt men in Littausche kringen aan, dat na opheldering van de incidenten een basis voor overeenstemming gevonden zal worden om dergelijke geval len voortaan te vermijden. De Littausche regeering schijnt bereid te zijn een regeeringsvertegenwoordiger naar Moskou te zenden, indien Moskou een des- beteffenden wensch uit.'In zekere politieke kringen te Kaunas heeft men het volste vertrouwen in de betrekkingen tusschen Littauen en de Sovjetunie en neemt men absoluut aan ,dat de kwestie op vriend- schappelijken grondslag zal worden bijge legd. Boekarest. (D.N.B.) De bur(?emeester ïr^l Boekarest heeft een nieuwen vleesch- Pr? "j,8* v?°f de stad aangekondigd, zoo- ^ai"i Bians drie vleeschlooze dagen per week heeft. rteze daRcn is de verkoop en het ver- „'u'k van gevolgelte, wild, visch en worst- waien echter toegestaan Toestand van nerveus afwachten in Londen. De Londensche correspondent van Stock holm» Tidningen meldt, volgens D.N.B-, dat men in de Engelsche hoofdstad, wanneer Jphnia hef Oosten waait, het kanon- vi ve'dslagen in Noord-Frankrijk 'aand«ren hoort. Uit de badplaatsen 6 jge'sche Zuidoostkust valt eiken t/lnl„i°P teKenoverliggenden oever het vTn H» v oorlog te zien, het vuren i„ ano?,nen en het branden van steden rip lpen' Br valt in Londen, zoo besluit n.r! P,0n(ient' thans een toestand van eus afwachten te constateeren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 10