IMAH Wat bereikt werd Millioenen op het Heldersche Postkantoor Abonneert U op dit blad MacUnLeuutf De VVV als manusje van alles Ernstige waarschuwing Veelbewogen dagen voor ons PTT-personeel Dinsdag 4 Juni 1940 Tweede Blad Riihet komend jubileum van „Helder's Belang". r i Frissche Morgen-nieuws Burgerlijke Stand van Den Helder Van een paniek als in '14 is geen sprake geweest „Dorcas" Herdenkingssamenkomst Geref. Kerk Consternatie in den Ouden Helder Bom op weiland gevonden Vreemdelingenverkeerzou er nog Vel iemand zijn, die aan de waarde daar van, aan het groote economische belang, twijfelt Men kan deze vraag in ontkennende wijze beantwoorden. Zoowel de hotel eigenaar aan de Scheveningsche boule vard als de kleine pensionhouder, ergens op de Drentsche hei, weten beiden, dat een groot deel van hun bestaan direct af hankelijk is van het werk der V.V.V.'s in Nederland. Want zij zijn het, die in or ganisatorisch verband, den weg banen voor den reizenden Nederlander: De Noorderling brengen zij naar het Zuiden, en den Zuiderling naar het Noorden. Zij zorgen er voor, dat zooveel mogelijk Ne derlanders er van doordrongen zijn, dat niet alleen de Eiffeltoren en het Zwarte Woud, interessant zijn. Dat men waarlijk niet alleen naar Venetië of Noorwegen behoeft te gaan om wijdsche schoonheid te genieten. Zij leeren den Nederlander waar het goed en mooi is in eigen land en zij wil len daarbij den reizenden mensch tevens een goeden gids zijn o p dien weg. Zoo gezien kan men zeggen, dat de Ne- derlandsche V.V.V.'s belangrijk werk hebben verricht bij de „ontdekking" van Nederland. „De drie geboden". In een oude kroniek vinden wij de „drie ge boden" van de V.V.V. „Helders Belang", zoo als die in de eerste jaren van haar bestaan opgesteld werden en die ook nu nog princi pieel nog van krafcht kunnen geacht worden. Zij luiden: a. wegruiming van al datgene wat de plaats onzer inwoning ontsiert; b. stichting van het een en ander, dat tot nut en verfraaiing kan dienen; C. onze gemeente voor vreemdelingen meer aantrekkelijk te maken. Het was vooral het laatste, dat een klem mende behoefte bleek in die dagen. Niet alleen dat Den Helder een slechte reputatie genoot, daarnaast hadden menigvuldige ge meentebesturen het blijkbaar van hoegenaamd geen belang geacht, dat hun stad, ook qua uiterlijk, een eenigszins innemend aanzien had. En dat was iets, waartegen „Helders Be lang" ten strijde toog. Het was geen gemak kelijke strijd, maar men slaagde erin ten slotte die belangstelling voor het werk der V.V.V. te kweeken, welke vruchtbaren arbeid mogelijk maakte. De oogen waren opengegaan voor een ste delijke organisatie, die ook in' de jaren, die daarna kwamen nog menigmaal van zich zou doen hooren. Het eerste congres. Enkele maanden geleden werd in de Hel- dersche Courant het bericht gelanceerd, dat het groote landelijke congres van V.V.V.'s in Nederland in Den Helder zou worden gehou den. Het was aan het enthousiasme en door zettingsvermogen van den secretaris van „Helders Belang", den heer H. C. M. Nypels, te danken, dat men na ampele bespreking op de jaarvergadering in Leeuwarden dit besluit nam. Niet velen zal het echter bekend zijn, dat hien ook een goede 30 jaar geleden reeds dit congres binnen de muren van Den Helder ge houden heeft. En het was een congres, dat als volkomen geslaagd te beschouwen is. Zij het ®ipt uit finantieel oogpunt, aangezien er een niet gering deficit was toen het congres tot het verleden behoorde en de bestuursleden uit eigen zak aanvankelijk de schade vergoeden mochten Verscheidene voorzitters hebben „Hel ders Belang" in de thans bijna voorbije 50 jaren geleid: nadat de bekende tandarts Feenders als praeses gedurende geruimen tijd was opgetreden, volgde de heer S. Jaring, in zijn tijd een der meest voor aanstaande ingezetenen van Den Helder; daarna was het de heer W. Biersteker, ft die de leiding overnam, en die op zijn beurt weer opgevolgd werd dooor den heer Kamman. Daarna was, slechts kort, de heer Klerk voorzitter, terwijl het thans Mr. Arn. Veldman is, die als voorzitter der V.V.V. optreedt. Aan het werk. Er stond, bij manier van spreken, een halve eeuw geleden geen boom en geen bank in heel Den Helder en dat was iets, wat die oude V.V.V.-veteranen jaar-in, jaar-uit een doorn in het oog was. Maar nauwelijks was „Helders Belang" gecon stitueerd, of daar kwamen boomen en daar kwamen banken. Ondanks de be ruchte „Kringenwet", die verbood dat in Den Helder, als zijnde militaire stelling, dergelijke „overbodigheden" uitgevoerd werden Men deed meer: behalve de verscheidene uiterlijke verfraaiingen in de stad zocht en kreeg men contact met de directie der Ne- derlandsche Spoorwegen. Den Helder was sedert jaar en dag vrijwel geïsoleerd voor wat het spoorwegverkeer betreft. Er liepen en kele trein per dag, maar die waren er dan ook naar...... Men kreeg gedaan, dat dit isolement opge heven werd, en dat onze stad als gelijkge rechtigde werd aangeschreven bij de andere grootere steden des lands. En er kwamen banken... en er kwamen boomen. De eerste plantsoenen werden aan gelegd, kortom .er ontstond een ander Den Helder. Men achte dit werk in die dagen vooral niet te licht. Men realiseere zich eens, dat er toen nog geen sprake was van een Economische Commissie, van een Maatschappij voor Nij verheid en Handel, van een plaatselijke Mid- denstandsvereeniging. Men had uitsluitend en alleen de V.V.V. „Helders Belang" en al het werk, dat thans door de vier vereenigingen te zamen (gespecialiseerd dus) wordt uitgV voerd, berustte toen bij de V.V.V.-bestuurde- ren. Dat daarbij gemeentelijke subsidie iets was waar niet eens aan gedacht werd, be hoeft eigenlijk geen betoog In federatief verband. Het is circa 30 jaar geleden, dat de meeste V.V.V.'s er toe overgingen zich federatief aan te sluiten bij één groot V.V.V.-lichaam. Dat was een zeer belangrijke stap in de goede richting; men besefte dat het feitelijk niet mogelijk was het gestelde doel inzake vreem delingenverkeer door iedere plaats apart te laten voeren. Er moest een centraal lichaam komen, dat centraal kon optreden en leiding geven. Dat adviseerend en organiseerend kon werken. Ook „Helder's Belang" trad toe tot dit lichaam, en het heeft dit besluit nimmer be hoeven te betreuren. Integendeel! Tentoonstellingen. En „Helder's Belang" werkte Men vraagt voorbeelden? Hier zijn er en kele. Daar was, in 1925, de „Tentoonstelling Stad Den Helder", die op zeer bijzondere wijze slaagde en welke expositie nu nog bij het meerendeel der Nieuwediepers in de her innering gebleven is. Vele duizenden personen van buiten kwamen in die week naar de Atjeh-loods op de Buitenhaven. En daar was, toen de electriciteit haar intrede deed in Den Helder, op het Westplein de „Electrici- teits-tentoonstelling", en daarna kwam de Boltha. Ook de Boltha werd, na ontstaan te zijn dank zij een initiatief van de Maatschap pij voor Nijverheid en Handel, een groot suc ces en zal zeker, als er beter tijden zijn aan gebroken, nog wel eens een herhaling beleven. De V.V.V. deed meer: zij organiseerde de bekende 3-daagsche feesten, zij orga niseerde kinderfestifiteiten en volksfees ten. Men deed alles om belangstelling van buiten te trekken en om Den Helder een middelpunt te doen zijn van het Noordelijk deel der provincie. Huisduinen werd evenmin vergeten. Daar lag een aardig dorp, waarin de V.V.V. reeds geruimen tijd mogelijkheden gezien had. Hierover echter in een volgend artikel. Aan hen die „geprikt" zijn en dit niet de tweede en derde maal willen doen. In een onderhoud, dat wij gisteren met den directeur van den Gemeente lijken Geneeskundigen en Gezondheids- dient, dokter Rienks, hadden, verzocht deze ons er met nadruk bij de Helder- sche bevolking de aandacht op te wil len vestigen, dat het ten zeerste te ont raden is zich aan de tweede en derde enting tegen typhus te onttrekken. Het is nX gisteren gebleken, dat en kele personen, die zich na de eerste „prik" eenigszins ongesteld voelden, besloten hadden niet meer tot de twee volgende „prikken" over te gaan. Het is ten zeerste te ontraden dit te doen en speciaal geldt dit voor hen, die zich ongesteld gevoeld hebben. Die genen toch, aldus zeide ons dokter Rienks, blijken gereageerd te hebben op het serum en zijn dus gevoelig. Juist ZIJ dienen zich dus NIET te onttrek ken aan de enting. Wij meenen er goed aan te doen deze waarschuwing hier neer te schrijven, vertrouwende dat de 17200 „geprikten" van de vorige week hun gezond verstand zullen laten spreken en zich door een ietwat stijven arm of een gevoel van lichte „grieperigheid" niet zullen laten weerhouden zich voor een dreigend ge vaar te behoeden. Gisterenmorgen hadden zich reeds 745 gegadigden aangemeld, waarvan 650 „geprikten" van de vorige week en 95 nieuwelingen. In de Zondag gehouden vergadering van de Sportclub Frissche Morgen deed de Voor zitter, de heer H. de Graaf, mededeeling van de moeilijkheden, die door de tijdsomstandig heden zich voor de Sportclub voordeden. In de Zwemkroniek van 30 Mei schrijft de Polo-Commissie van den K.N.Z.B., dat er moei lijkheden zijn ontstaan in de organisatie der zomercompetitie door de beperkte vervoerge- legenheid. Hierdoor is het niet mogelijk een aantal vereenigingen in te deelen, onder andere de Frissche Morgen. Men zal begrijpen, dat deze mededeeling In de Heldersche zwemwereld met teleurstelling is ontvangen. Een ieder begrijpt, dat het thans onmogelijk is om des avonds even een reisje naar de Zaanstreek te maken, om daar een match te spelen. Teneinde nu deze moeilijkheden te ondervangen zal het bestuur aan de be treffende Bondsinstanties en de betrok ken vereenigingen voorstellen de wed strijden zooveel mogelijk op Zondagen te laten spelen, waardoor ook de Helder sche club in de competitie zal kunnen uit komen. Het bestuur hoopt dat dit voorstel goed gunstig zal worden ontvangen en dat het vorige jaren zoo talrijke publiek ook in de komende zomermaanden van de mooie sport zal kunnen genieten. van 3 Juni 1940. ONDERTROUWD: W. de Vries en T. Bruné. BEVALLEN: A. H. Kiljan—Spoel, d.; J. M. GerardsKohl, z.; J. HendriksEngel, z. OVERLEDEN: C. Krijnen, (m.), 83 jaar; wed. P. Bakker, geb. P. Strijder, 72 jaar; A. C. van Rooij, (m.), 29 jaar; J. Oost—Post, 74 jaar. In de historische dagen, die Den Hel der van den lOden tot den 15en Mei heeft meegemaakt, was het enkele malen op vallend hoezeer het postkantoor in het middelpunt der belangstelling stond. Nu eens was dit in verband met de uitbeta lingen van pensioenen of girobiljetten, dan weer was het voor het gebruik maken van de mogelijkheid welke geschapen was voor het telefoneeren of versturen van post, kortom, zoo óóit, dan bleek in die vqf onheilsdagen welke plaats het Post kantoor in de gemeenschap inneemt. Ook zelfs als het een oud kantoor is... 100 plichtsbetrachting. Gisteren hebben wij ons voor een onderhoud gewend tot den directeur van P.T.T. ter plaatse, den heer M. N. D. Augustijn, en hem gevraagd naar de ervaringen van hem en zijn personeel in die dagen. Het deed sympathiek aan, dat de heer Augustijn aanving met het brengen van een eere-saluut aan zijn geheele personeel, van hoog tot laag en van jong tot oud. Ik heb op mijn menschen vertrouwd, aldus de eerste P.T.T.-man in Den Helder, en zij hebben mij niet in den steek gelaten. Alles en iedereen bleef op zijn efi haar post, en ik heb van de eerste tot de laatste minuut op honderd procent plichtsbetrachting mogen rekenen. Zonder geld. Wat de gevolgen der gebeurtenissen op ons kantoor waren? Zoodra de gebeurte nissen hun loop namen, werd ftet kan toor gesloten, terwijl het publiek op een nette manier op straat gezet werd. In den nacht van den llden op den 12den Mei achtten de militaire autoriteiten hier ter plaatse het noodzakelijk de gelden in beslag te nemen. Men zat toen bij ons, aldus de heer Augustijn, letterlijk zonder geld. 2 Millioen in kas. Lang heeft die toestand gelukkig niet geduurd. In den nacht van den 14den op den 15den kregen wij het geld weer terug en nog iets extra's bovendien. De uit Gro ningen en Friesland terugtrekkende troe pen militairen hadden namelijk de kassen van de kantoren aldaar medegenomen, zoodat ik op een gegeven oogenblik be schikte over niet minder dan33 post- kantoorkassen. In totaal vertegenwoor digden die kassen een geldswaardigen in houd van ruim 2.000.000 gulden. U zult nog wel weten, dat wij op een der dagen geen uitbetalingen hebben kunnen doen. Enkele oude menschen die hun pensioen niet uitbetaald kregen, hebben zich waarschijnlijk zorgen gemaakt, maar er was volstrekt niets aan de hand. Ik had alleen gebrek aan de noodige contanten. De Nederlandsche Bank in Amsterdam sprong echter bij en stuurde ruim een millioen gulden. En dat was meer dan voldoende om de Heldersche ingezetenen te nelpen. Alles uitbetaald. Toen het geld er was, kregen we het wel even warm aan de loketten. 6 Loketten werden voor uitbetalingen geopend en door de politie werden bij ieder loket steeds 5 personen tege lijk toegelaten. Maar al moest men wel eens wat lang wachten, er ging er niet één zonder geld naar huis. Er werd uitbetaald tot de allerlaatste cent. Van een paniek geen sprake. Of er op abnormale en verontrustende wijze gelden opgevraagd zijn dien lOden Mei? Vol strekt niet, en van een paniek is nog minder sprake. Iedereen die een spaarbankboekje bezat wilde, en dat is ook te begrijpen, wat geld in huis hebben en kwam dat opvragen. Maximaal werd bij ons 50 gulden uitbe taald, en eenmaal moest dat zelfs vermin derd worden tot 25 gulden, toen we krap kwamen te zitten. De cijfers illustreeren overigens het beste het rustige van de uitbetalingen. In de maand Mei werd voor rond 36.000 gulden ingelegd en voor rond 114.000 gulden uitbetaald. Normaal be draagt de uitbetaling een ton, zoodat de Mei-uitbetalingen slechts circa 25 procent hooger waren dan de normale. In de kluis. Tijdens het bombardement hebben we natuurlijk ook angstige momenten mee gemaakt. Een deel van ons heeft, zoo goed en zoo kwaad als dat ging, gescholen in... de kluis. Ook tijdens dit bombarde ment heeft men echter zijn zenuwen bij ons beheerscht. Speciaal vermeld mogen worden tijdens de duur van den oorlog de telefoniste's. Zij toch moesten steeds op hun post blij ven zitten. Een woord van waardeering komt hun daarvoor mijns inziens wel toe. De postverzending, Hoe ging het eigenlijk met de verzending van de post? Wat de post betreft, daarbij stonden wij uiteraard voor niet geringe moeilijkheden. Wij hebben een auto-dienst op Alkmaar georga niseerd welke dienst 2 maal per dag naar Alkmaar reed. Alkmaar zorgde op zijn beurt dat een auto eveneens tweemaal per dag op Amsterdam kon rijden, zoodat men, al reden de treinen niet, toch post kreeg. Aangezien ik begreep dat duizenden men schen in Den Helder natuurlijk in spanning op bericht van hun familieleden zaten te wachten, heb ik toen dien Zondag een extra bestelling laten verzorgen. En ik geloof wel, dat het publiek dit op prijs gesteld heeft. Met de telegrammen was het ook niet een voudig. Toen het telegrafeeren niet meer mogelijk was, werd door ons een der jongere krachten met de motor naar Alkmaar gezon den, die telkens terugkwam met enkele hon derden telegrammen, die het Alkmaarsche kantoor uit Amsterdam had laten halen. Tegelijkertijd bracht de motorrijder dan de honderden expressebrieven mee. Dat alles ging weliswaar niet zoo vlot als normaal, maar er is gewerkt zoo hard als men kon en voor het publiek is datgene ge daan wat er mogelijkerwijze gedaan kon worden. Wat tenslotte de regeling van de geld zaken betreft, in '14 verliepen deze heel wat ongunstiger dan thans. Toen was er inderdaad sprake van een „run" op de spaarbanken, iets waarvan nu geen sprake geweest is. Volgens een advertentie in dit nummer is, door de bijzondere omstandigheden, de ver loting van de Naai- en Handwerkvereeniging „Dorcas" tot nadere aankondiging uitgesteld. De herdenkingssamenkomst in de Geref. Kerk, Julianapark, aanvankelijk bepaald op 4 Juni, is volgens advertentie in dit nr., tot nader datum uitgesteld. DOBBEIMAN N V, NIJMEGEN i Helders Belanq. Hier ziet men mevrouw en burgemeester. Een fnlZa in oe eLcZ ranZt toenmalige bestuur der VVVbtf «V» afscheid Houwing, in gezelschap^ bHrgemeester van Den Helder. Een vrij ernstig ongeluk heeft gister morgen plaats gegrepen in den Ouden Helder. Een los werkman bij de Gemeentereiniging was op den Koningsweg bezig het paard voor een der wagens van de reiniging te spannen toen het dier waarschijnlijk ergens van ge schrokken is en op hol sloeg. Dit gebeurde toen de man juist bezig was het dier in te spannen. Door het op hol slaan verwarde de man zich in het tuig van het paard, en hier aan was het toe te schrijven, dat hij meege sleurd werd. In volle vaart holde het opgewonden dier van den Koningsweg via het Dijkje naar de Smidstraat; over heel dien weg werd de man meegesleurd over de straat. Geen wonder dat hij zich ernstig ver wondde en met kneuzingen, ontvellingen en andere verwondingen opgenomen werd, toen men er eindelijk in slaagde het paard tot staan te brengen. Bij den heer Breg- man werd het slachtoffer binnengedra gen. Dokter Rienks verleende de eerste hulp, waarna de man naar de St. Lidwina vervoerd werd. Gisteren werd aan de politie kennis ge geven, dat zich op het weiland van een boer aan den Huisduinerweg, een bom bevond. De politie stelde zich in verbin ding met de Duitsche militaire overheid, die maatregelen nam. Het bleek een En- gelsche lichtbom te zijn, afkomstig uit een vliegtuig. Het is goed er nog eens aan te herin- ren, dat men in zijn eigen belang aange raden wordt bij het vinden van vreemde voorwerpen daarvan steeds terstond aan gifte te doen bij de politie of dichtstbij zijnde Nederlandsche of Duitsche militaire post. SLECHT VERDUISTERD. De politie constateerde gisteren in een win kel in de binnenstad, dat bewoners een licht reclame hadden laten branden. Aangezien er niemand thuis was, werd de voordeur gefor ceerd en doofde men het licht. JanWaar ga je naar toe van avond Anny: Laat je koud! Jan: Dan ga ik alleen naar „DE TOELAST" Anny: Dan mag je met me mee.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 5