Nsar opheffing van de werkloosheid vuren van Tohr Groote Clown Bizerta en Toulon gebombardeerd BOMMEN OP TURIJN Dominé Boer krijgt f 1500 boete Radioprogramma door Edgar Rice Burroughs Werkzoekende Nederlanders aan den arbeid in het Duitsche Rijk In de gistermiddag te 's-Gra- venhage gehouden persconfe rentie heeft de Generaal- Commissaris, Minister Dr. Rshboeck, een belangrijke uit eenzetting gegeven van de wijze, waarop het nieuwe be wind zich voorstelt het werk loosheidsvraagstuk in Neder land op te lossen. FEUILLETON WAAROM TREUR JE, Geallieerde luchtaanvallen op Italiaansch Oost-Afrika De Rijkscommissaris zoo zette Dr. Fishboeck uiteen acht het een van de meest dringende aangelegenheden om de in Nederland bestaande werkloosheid op te haffen. Volgens het Bureau voor* de Sta tistiek, heeft Nederland buiten de weer macht 295.000 werkloozen. De Rijkscommis saris acht het ook van belang de noodige maatregelen te treffen, waardoor niet slechts het toenemen der werkloosheid wordt ver hinderd, maar ook zorg wordt gedragen, dat het voor iederen Nederlander mogelijk is da delijk werk te vinden. Waar ter wereld deb eginselen van de na- tionaai-socialistische maatschappelijke struc tuur ten uitvoer gelegd konden worden, is steeds gebleken, dat de werkloosheid, een der vreeselijkste geesels van de menschheid, ia zeer korten tijd teruggedrongen en ten- ^totte geheel opgeheven kon worden. De in deze richting te ondernemen'stappen zoo zeide spreker komen overeen met de eveneens door den Rijkscommissaris reeds in zijn rede naar aanleiding van de ambts aanvaarding op den voorgrond gebrachte taak inzake de meest snelle herstelling der in Nederland vernielde bouwwerken. De door den Rijkscommissaris verordende inten- siveering van den wederopbouwarbeid, zal dus de eerste maatregel zijn, welke tot de be strijding van de werkloosheid dient. Om te vermijden, dat door de demobili seering van het leger plotseling een groot aantal werkzoekenden op de arbeidsmarkt verschijnt, voor wie niet dadelijk arbeidsge legenheid geschapen kan worden, kan in gevolge een regeling, die door den Neder- landschen opperbevelhebber van land- en zeemacht in overeenstemming met den Rijkscommissaris getroffen is, de verdere demobilisatie slechts in overeenstemming met de bestaande arbeidsgelegenheden wor den doorgevoerd. De voorloopig niet tot af zwaaien komende soldaten worden voor noodzakelijken en nuttigen arbeid gebruikt. Hierdoor wordt bereikt, dat de op de open bare geldmiddelen nog sterk drukkende kos ten voor het Nederlandsche leger nu in den vorm van een meer nuttige arbeidsprestatie worden omgezet. Verbod tot ontslag. Een derde maatregel, die eveneens door dezelfde grondgedachte is ingegeven, betreft een verbod aan werkgevers hun bedrijven tijdelijk of duurzaam stil te leggen, arbeiders DOOR A. H. KOBER 1 HOOFDSTUK I. Is die Clown krankzinnig geworden? Londen stond voor een raadsel. Op den een en dertigsten Januari 19At brachten de morgenbladen het volgende be richt: Lord Lemaile, een rijke zestigjarige gentleman een groot liefhebber van sport en acrobatiek, was in den nacht van 30 op Januari in zijn landhuis te Richmond, waar hij met zijn dochter Maud, een bekende schoon- heid, woonde, door den beroemaen clown Gol- den aangevallen en bijna gewurgd. De Londenaars schudden het hoofd. Wat mankeerde mister Golden? Vijf weken lang was hij de sensatie van de hoofdstad geweest en nu plotseling deze poging tot moord. Het was een eigenaardige geschiedenis en om er iets meer van te begrijpen zocht men in zijn herinnering naar datgene wat men van dezen mister Golden, den „clown met den gouden lach", wist. Zooals elk jaar was ook nu op den twintig sten December in „Olympia" het kerstcircus geopend. Met een brillant programma, een schitterende aankleeding en een groot succes.. Bertram W. Mills, Engeland's grootste circus eigenaar, pachtte elk jaar de kolossale ha gedurende den Kersttijd. In het midden tan de grootsche ruimte liet hij zijn ciicus op slaan en rondom den rooden ring der manege stegen de steeds breeder wordende cirkels der zitplaatsen; de rest van de ruimte was verhuurd aan de eigenaars van allerlei ca- roussels. rutschbanen. schommels, schiet en ten en kramen zoodat rondom het circus een vroolijke jaarmarkt joelde. Tweemaal per dag hadden de circusvoor stellingen plaats. Dan straalden in de hoog gewelfd e koepel de machtige lampen en go ten een magisch licht over den rooden ring, het witte zaagsel, de roode, groene, gele en of employés te ontslaan of den arbeidstijd brengeifei" 36 Uren in de week tenjS te De Generaal-Secretaris voor sociale aan- gelegenheden heeft deze verordening uitge- vaardigd op grond van een hem door den rijks commissaris gegeven wettelijke machti ging. oor zoover na 9 Mei reeds ontslagen zonder toestemming van de betreffende over heid zijn gegeven, bestaat de verplichting de arbeiders en employé's weer aan te nemen. \an de werkgevers wordt verwacht, dat zij met goed inzicht in den tegenwoordigen toestand vrijwillig alles zullen doen om te beletten, dat de in hun dienst staande ar beiders en employé's hun functies verlie zen en eventueel hen, die sinds 9 Mei ont slagen w-erden, weer aannemefi. Op deze verplichting zal slechts dan 'een uitzondering worden toegestaan, wanneer werkelijk dwin gende gronden het ontslag noodig maken. Zoover echter hierdoor nog steeds een aantal werkwilligen niet aan ar beid en brood geholpen kunnen wor den, zal de Nederlandsche en Duit sche lotsverbondenheid er toe lel den, deze werkzoekende Nederlan ders onmiddellijk onder passende voorwaarden aan arbeid en brood in het Duitsche rijk te helpen zoo ging spreker verder. Op grond Van een verordening van den Rijkscommissaris is er zorg voor gedragen, dat ieder in het Duitsche rijk werkende Ne- derlandei het door hem verdiende arbeids loon, voor zoover hij het niet voor zijn ei gen behoeften in het Duitsche rijk noodig heeft, tot elke hoogte en zonder eenigerlei beperking naar Nederland zenden kan, waar de uitbetaling aan zijn familie of andere door hem gemachtigde personen, onmiddel lijk volgen kan. Het oversturen van de loon- overschotten is van nu af aan, aan geen enkele beperking in de hoogte van het be drag, noch ten aanzien van het deel van het loon. dat de arbeider ontvangt, gebonden. Bepalingen voor Nederlandsche arbeiders in Duitschland. Daarnaast is een aantal voordeelige bepa lingen voor Nederlandsche arbeiders, die in het Duitsche rijk werkzaam worden ge steld, getroffen. In de meeste beroepsgroepen bestaat recht op een vacantiereis naar de eigen woon plaats. Voor gehuwde arbeiders telkens na een ononderbroken werkzaamheid van drie maanden, voor niet gèhuwden na afloop van een half jaar. Hiertoe wordt een passende vacantietijd gewaarborgd en de reis tot de grens heen en terug betaald. De huisgenooten ontvangen in de eerste week na het vertrek naar de plaats van arbeid in Duitschland verdere uitbetaling van den werkloosheids steun. De Nederlandsche arbeiders^ worden onder dezelfde arbeidsvoorwaarden werk zaam gesteld, die voor Duitsche arbeids krachten gelden. Ook worden de arbeids voorwaarden voor de in de afzonderlijke beroepen in het Duitsche rijk bestaande arbeidsgelegenheden volledig bekend ge maakt en zullen aan de werkzoekenden op aanvraag door de betreffende Nederland sche autoriteiten worden medegedeeld. Al deze maatregelen waarborgen dat in de onder het bewind van den Rijkscommis saris staande gebieden, geen arbeidszoe- kende man of vrouw werkloos behoeft te zijn. Alles wordt gedaan, om de bestaande arbeidsgelegenheden in het land zelf te be nutten en uit te breiden. Waar echter deze arbeidsgelegenheden voorshands niet vol doende zijn. wordt arbeidsgelegenheid in t Duitsche Rijk gegeven, onder voorwaarden, welke de levenspositie van den arbeider zelf, alsook het bedrag voor het onderhoud van zijn gezin, op voldoende wijze garan deeren. ITALIAANSCH LEGERBERICHT. Rome, 13 Juni (Stefani). Het hoofd- j kwartier van het Italiaansche leger meldt: Overeenkomstig haar vastgestelde plan nen heeft de Italiaansche luchtmacht nieu- me bomaanvallens ondernomen op vijande- lij-ke lucht, en marinebases. Van bijzondere heteekenis zijn geweest de aanvallen op Bizerta (Tunis) en op Toulon. In Bizerta zijn zware branden ontstaan en is groote schade aan installaties aangericht. Op den grond staande vliegtuigen werden geraakt en negen toestellen werden buiten gebruik gesteld. Al onze vliegtuigen keerden op hun bases terug. In. de Middellandsche Zee heeft een onzer duikbooten een vijandelijken kruiser en een tankhoot van 10.000 ton getorpedeerd. InTo- brouk aan de grens v. Cyrenaica (a. d. N.- kust) hebben onze land-, vloot en luchtstrijd krachten een Éngelsche poging om met vliegtuigen en schepen een aanval te onder nemen, afgeslagen. Er werd lichte schade toegebracht aan de installaties en een van onze kleine mijnenvegers is tot zinken ge bracht. In Italiaansch Oost-Afrika heeft de vijand luchtaanvallen ondernomen op de vliegvel den van Asmara. Goura, Adiougri en Agror- dat, waarbij lichte materieele schade werd aangericht en onder de Italianen en Inlan ders, die op de vliegvelden werkzaam wa ren, een tiental personen gedood werden. Uit een later onderzoek is gebleken, dat on ze jachtvliegtuigen gisteren in Cyrenaica zes marhines hebben neergehaald. Vijandelijke waarschijnlijk Éngelsche - vliegtuigen hebben des nachts boven enkele steden van Noord-Italië gevlogen. Op de open stad Turijn hebben zij bommen laten vallen, welke evenwel weinig schade aan richtten en eenige verliezen veroorzaakten onder de bupgerhevolking. Over dit optre den zal een uitvoerig rapport gepubliceerd worden. Wegens aantasting van eer en goeden naam van ds. Ekering. In het Novembernummer van het orgaan van den Bond van Nederlandsche Predi kanten, verscheen van de hand van den hoofdredacteur van dat orgaan, Ds. Boer, die tevens secretaris van genoemden hon-d is, een artikel, waarin er scherpe critiek op werd uitgeoefend dat een predikant, Ds. Mr. L. C. W. Ekering verbonden was aan een coöperatieve vereeniging op verzeke- ringsgeibied. In de wijze, waarop deze critiek gesteld was, vond ds. Ekering aanleiding een klacht in te dienen bij de justitie en in een civiele procedure wegens aantasting van zijn eer en gorden naam tegen Ds. Boer schadevergoeding te vorderen. De klacht werd gerechtelijk vervolgd en op 9 Maart is Ds. Boer wegens eenvoudige beleediging door den Haagschen politierech ter tot f 25.boete veroordeeld. Inmiddels had de civiele procdure voortgang. Gisteren heeft de rechtbank in deze zaak vonnis gewe zen en overeenkomstig den eisch van de te genpartij Ds. Boer veroordeeld tot f 1500 schadevergoeding en publicatie van het von nis. ZATERDAG 15 JUNI 1940. Jaarsveld, 414.4 m. NCRV.-Uitzending. 6.30—6.50 VPRO. 8.00 Berichten ANP. 8.05 Schriftlezing, meditatie. 8.20 Gewijde muziek (gr. pl.). 8.30 Gramofoonmuziek. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Pianovoordracht en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten. r ARZ AN en 124. Om Kailuk verdere bestraffing te bespa ren, bracht Tarzan zich zelf in gevaar door te zeggen: „Waarom vraagt u mij niets. Ahtea?" De koningin lachte venijnig. „Ach, Tarzan, zoo dus jfi weet ook iets van dat complot! Dat verwondert me niet. Goed, ver tel j(j dan maar wat je weet." „In de eer ste plaats is hij er niet verantwoordelijk voor," zei de aapman, terwjjl hij op Kailuk wees. „Weet je dan, wie dat wel is?" vroeg Ahtea grimmig. „Ik zal die vraag beant woorden als Kailuk vrijgemaakt is." De woe de van de koningin bereikte haar kookpunt, doch ze deed wat de aapman haar vroeg. „Spreek nu," beval Ahtea. „Zeg me, wie zijn stem tegen mij durft te verheffen. Wijs hein en jou lot zal gemakkelijker zijn." „Ik ben niet bang voor mijn lot, ik kan wel op mezelf passen," zei Tarzan. „Maar wat denkt U te doen met O'Rourke en Kailuk?" „Het is duidelijk voor iedereen, wat mijn plannen met O'Rourke en Kailuk zijn. Ze dragen een gouden halsband. Dat beteekent dat ze als voedsel voor de leeuwen zullen worden geworpen gedurende de feesten van Pantu." „Dan zult U Uw plannen moeten wijzigen," riep de koning van de jungle uit! 12.15 Gramofoonmuziek. 12.45 Berichten ANP. 1.00 Melodia en gramofoonmuziek. 2.30 Christelijke lectuur. 3.00 Gramofoonmuziek. 3.15 Christelijke liederen (gr. pl.). 3.30 Officieele mededeelingen, eventueel gra mofoonmuziek. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek. 5.00 Handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Orgelspel en gramofoonmuziek. 6.30 Bü bel vertellingen. 6.50 NCRV-orkest. 7.30 Officieele mededeelingen, eventueel gra mofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP. 8.15 NCRV-orkest en soliste. 9.00 „Groeiend geestelijk leven", causerie. 9.20 Concert, schriftlezing. 10.00 Berichten ANP, sluiting. Kootwjjk, 1875 m. VAR A-Uitzending, richten. 11.15—11.30 n.m. Be- 8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek (9.00 9.15 Berichten, Frans). 10.00 Klarinet en piano. 10.30 Gramofoonmuziek. 10.45 Orgelspel. 11.15 Berichten (Engelsch). 11.30 Gramofoonmuziek. 12.00 Esmeralda. 12.30 Berichten (Duitsch). 12.45 Berichten ANP. 1.00 VARA-orkest. (1.45—2.00 Berichten, Fransch). 2.002.15 Berichten, Duitsch). 2.50 Fragmenten uit de operette „Balalaika" (opn.). met goud bestikte livreien en de gepoederde pruiken der pages. Dan trokken, terwijl de muziek met een zachte wals begon, lang zamerhand aanzwol en tenslotte een triomf- marsch snelde, de beste artisten der wereld turners, koorddansers, goochelaars, acro baten, kunstfietsers, paardrijders en roof dieren door de manege. En dan brak opeens de muziek af, terwijl rondom het rumoer van de jaarmarkt ver stomde. De pages, de knechts, de stalmeesters en regisseurs gingen in twee rijen tegenover elkaar staan. Want nu kwam de clou. de sen satie van het programma, „de man met den gouden lach". Tusschen de twee rijen door liep vlug maar struikelend en zigzag, een nauwe lijks middelgroote, tamelijk dikke heer in een ouderwetsch versleten jacquet met een wan delstokje en een grijzen bolhoed op zijn bol len kop, waarvan de groote ooren afstonden. Pas waneer de man midden in de manege stond, kon men zijn gezicht duideifik zien. het was een goedaardig, werkelijk ontroeiend vollemaansfacie, met een kolossalen neus en waterblauwe varkensoogjes. Hij scheen ge heel verrast door het schelle licht der op hem gerichte schijnwerpers, keek verlegen om zich heen, nam tenslotte zijn hoed af. maakte een linksche buiging en fluisterde door de stilte: „Neem me niet kwalijk Golden!" Het klonk gegeneerd en meisjesachtig schuchter, zoodat de zevenduizend toeschou wers een medelijdend lachje op hun gezicht kregen. Maar wanneer vlak daarop zijn hoed. dien hij nerveus heen en weer had gedraaid uit zfin hand wilde glippen en hij het hoofd deksel met een grappige beweging weer vast greep, stiet hij een kort, blatend lachje uit en een dreunend gelach antwoordde hem van alle kanten. Wanneer het verklonken was, waagde mister Golden opnieuw dat blatende lachje, ditmaal alleen wat stoutmoediger en weer donderde de echo uit zevenduizend kelen. Dit spelletje herhaalde zich nog een paar maal en telkens gaf de clown zijn lach een andere nuance, terwijl hij door weinige, maar zeer grappige bewegingen en een allerfijnste mimiek niet meer dan een knipoogje, een vertrokken mond het lachkoor om zich heen deed afnemen en aanzwellen en ten slotte tot een orkaan liet toenemen. Men kon niet beweren, dat die clown Gol den erg veel deed voor de zestig Pond Ster ling, die Bertram Mills hem per dag als gage betaalde; hij bewoog zich nauwelijks, speelde met zijn stokje, zijn hoed, zijn vingers en ver trok zijn gezicht een beetje. Maar de uitwer king daarvan was enorm, zijn lach stak on- feibaar aan, het was werkelijk een gouden lach. Hfi beheerschte hem virtuoos, kietelde zijn toeschouwers tot uitbarstingen van vroo- lijkheid en liet hen proesten en gillen, hard of zacht, zoo lang of kort als hfi het verkoos... Maar dan zwaaide hfi opeens met zfin hoed, legde zijn stokje op den schouder, wierq^ zfin ronden kop overmoedig in den nek en begon te marcheeren, struikelend en zingend als een dronkeman. En dan kwam de „gouden lach", zoo volmaakt vrfi van elk aardsch gewicht, zoo jubelend, juichend animalisch en eerlfik, dat de menschenmassa uit één mond mee- lachte, de Lord in de loge even onbeheerscht als de dokwerker op de galerij, dat zevendui zend menschen zich in dat bevrijdende, heer lijke lachen verloren en deel hadden aan deze eindelooze vroolijkheid Twintig maal in elke voorstelling moest de clown in de manege terugkomen om voor het razende applaus te bedanken. Hfi verscheen dan telkens in de houding van een dronke man, steunend op zijn stokje. Hij zong niet meer, lachte niet meer en boog slechts nog stom, bescheiden en ernstig. De collega's die hem achter het gordijn konden gadeslaan, be merkten hoe zeer zfin werk hem vermoeid had. Wanneer hfi eindelijk terugkwam, was hij totaal uitgeput. Dan verscheen onmiddellijk zijn gezellin, een magere, leelijke vrouw, pakte hem stevig vast en wikkelde hem in een groote wollen deken, ZQOdat hfi nauwe- lfiks meer tot aan de taxi kon loopen, die buiten al te wachten stond en hem dadelfik naar zfin stoel bracht. Natuurlijk ging de vrouw mee. Men noemde haar de „groene", omdat haar haren waarschijnlijk tengevolge van een slecht toegepast verfmiddel, een groenen glans hadden. „Zeg jongens hfi huilt! De groote clown huilt!" zei de kleine zestienjarige Armida van de acrobatentroep', die na Golden optrad, op gewonden tegen de andere leermeisjes. „Ik heb het, toen hfi uit de manege kwam en vlak langs mij liep, duidelijk gezien: hfi had tranen in zijn oogen!" „Onzin! Waarom zou de groote clown hui len! Hfi zal wel gezweet hebben", was het antwoord. Maar het kleine ding bleef erbfi dat Golden gehuild had. „Mogelfik is natuurlfik alles", zei de chef van de troep schouderophalend en daarmee was de zaak afgedaan. Mister Golden was voor Engeland geheel nieuw en niemand herinnerde zich hem ooit tevoren gezien te hebben. Er werd gezegd, dat Mills hem vanuit Amerika geëngageerd had. waar hfi kort tevoren in een niet al te groot variété gedebuteerd had. In Londen 3.15 Berichten (Fransch), 3.30 Orgel en zang. 4.00 Rosian-Ladies. 4.30 Reportage. 4.50 Gramofoonmuziek. 5.00 Berichten (Duitsch). 5.15 Gramofoonmuziek. 5.35 VARA-orkest. 6.15 Berichten (Engelsch). 6.30 Gramofoonmuziek. 6.40 VARA-orkest. 7.15 „Rotterdam 600 jaar", lezing. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten (Duitsch). 8.15 Berichten (Engelsch). 8.30 Berichten ANP. 8.45 Rosian-orkest. 9.15 Berichten (Engelsch). 9.30 VAR A-strijkorkest (opn.). 10.00 Berichten (Duitsch). 10.15—10.30 Berichten ANP. 11-1511.30 Berichten (Fransch). werd in ieder geval de „man met den gou den lach" in enkele dagen beroemd, hfi kreeg zooals men van de agenten kon hooren prachtige aanbiedingen met reusachtige ga ges, zoodat hij in de volgende drie jaar op een dagelijksche verdienste van minstens zestig Pond Sterling kon rekenen, hetgeen zelfs in vakkringen een sensatie was. Maar de collega's spraken nog meer over iets anders: de groote teruggetrokkenheid na melijk waarin Golden leefde. Hij scheen bijna menschenschuw, vertoonde zich slechts in het circus wanneer hfi moest optreden en ver dween onmiddellfik daarna weer, terwijl hfi angstvallig elke ontmoeting uit den weg ging. Dat deze gereserveerdheid geen hoogmoed kon zfin, daarover was men het achter de coulissen van Olympia wel eens. Enkele artisten veronderstelden, dat Golden niet gezond was. Anderen verdachten hem er van een stille drinker te zijn. Of zou hfi mis schien veel teleurstellingen achter den rug hebben en een groot leed meedragen De oude manager van den Hongaarschen ruitertroep, een man, die al zeventig jaren met allerlei circussen was meegetrokken, zei, dat hfi her- haaldelfik menschen ontmoet had, die inner- lijk geheel gebroken en toch in de manege buitengewone artisten waren geweest. „In e'k geval is de „man met den gouden lach" nerveus en overgevoelig, en mij dunkt, dat hfi van binnen niet heelemaal in orde is", zei de eerste regisseur. „Want wat de kleine Armida pas verteld heeft, is inderdaad waar: Golden, de groote clown, heeft af en toe tra nen in zfin oogen. Ik heb het zelf gezien, zoowel voor rijn optreden als daarna". En deze ziekelijk verlegen man, deze stille, schuchtere Golden was nu bijna een moorde naar geworden, en had Lord Lemaile, die nog bovendien een der beschermheeren van het kerstcircus was. aangevallen en half ge wurgd Onbegrijpelijk Het was in den nacht van den dertigsten Januari gebeurd na de laatste voorstelling van MiU's Kerstcircus. De artisten, die hadden meegewerkt, wisten het volgende te berich ten: Mister Golden, het tweede nummer na de pauze, was na zfin optreden niet zooals gewoonlijk door het gordijn naar zfin garde robe gegaan, maar verdwenen door den in gang v: n het publiek, die daar tegenover lag Een portier had gezien, dat hfi "vlug in een wachtende wagen stapte. Het was de wa^en van Lord Lemaile, welke den clown begroette waarna zfi samen wegreden. Wordl vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 3