Een eere- plicht voor ieder
Heldersch ingezetene
Ingezonden
Vandaag
voor 50 jaar
£en
Een Huwelijksboot
met 1 PK-
havermotor
en Ztuditu}
Vrijdag 14 Juni 1940
Tweede Blad
'Jtad&niejuwj)
Grootsch opgezette nationale colleck rdt
georganiseerd voor oorlogsslachtoffers
1000 mannen en
36 vrouwen
Schapenhoudersatientie
Vondsten uit Piet Vliegend Blaadje
Het Badhuis in gebruik
genomen
de ideale verkooper!
Winkelsluiting ook voor
schoenenzaken
Burgerlijke Stand van Den Helder
Uit het politie-rapport
ïlieuupi uit UhJk
Nieuw grasland
Vijf dagen lang schroeide de oorlogs
vlam over Nederland. Vijf dagen lang
betrok een hernieuwde wereldbrand ons
vaderland in zijn noodlottige greep, vUf
dagen lang werden de elf provinciën
gedompeld in den chaos van den mo
dernen oorlog.
Het waren vijf dagen, die wjj, die
hen moesten doormaken, niet meer zul
len vergeten, dagen, die tot de droevig
ste bladzijden behooren van onze he-
dendaagsche nationale historie.
En dat niet, omdat wij tegen een
oppermachtigen tegenstander het veld
moesten ruimen, maar wèl omdat tè
veel menschenlevens de tol voor deze
vjjf dagen moesten betalen en omdat
tè veel materieele schade daarnaast
door een deel van ons volk geleden
moest worden.
Het is derhalve verheugend dat het
vermaarde Nederlandsche initiatief ook
inzake de hulpverleening terstond pa
raat bleek te zijn. Direct stak men de
hoofden bij elkaar en zoo werd gevormd
het „Nationaal Hulp-Comité 1940", het
welk zich ten doel stelt leniging te
brengen in de ergste nooden, waaronder
deelen van onze Nederlandsche gemeen
schap thans gebukt gaan.
Het parool, dat dit Comité in zjjn
blazoen voert, luidt: allen voor
allen, en het is een parool, dat waard
is nagestreefd te worden en tot volle
ontplooiing te komen. Zoo óóit, dan is
het thans geboden in den buidel te tas
ten. De rijke zal overvloedig dienen te
geven, de minder met aardsche goede
ren bedeelde zal het op bescheidener
wijze moeten doen, en zij die slechts
weinig te missen hebben, sullen alleen
hun penn'ngske kunnen offeren. Maar
geven moeten wjj allen, omdat het ge
ven 'ditmaal is de hoogste plicht van
lederen Nederlander, die zich nog zoo
rijk kan achten, dat hg nog geven kón.
Allen voor allendat geldt voor
ons allen en dus ook voor iederen in
woner van Den Helder.
Ter installatie van het in Den Helder ge
vormde Comité was gisterenavond in het
Raadhuis een vergadering uitgeschreven,
welke door de comité-leden bezocht werd en
die stond onder leiding van burgemeester G.
Ritmeester.
Deze was het, die, na de aanwezigen wel
kom geheeten te hebben, er op wees hoeveel
er door den krijg verloren is gegaan en hoe-
velen zich thans in nood bevinden. Ook onder
diegenen, die immer de vlijt en spaarzaam
heid betracht hebben. Daarvoor is het noodig,
dat de« niet-getroffen Nederlandsche bevol
king thans aan dat andere deel de helpende
hand biedt, om datgene te herstellen, wat
door menschenhanden nog te herstellen is.
Volgende week Zaterdag stelt men zich
voor in Den Helder deze collecte te hou
den en dat op een zoo breed mogelijke
basis. Laat diegenen, die de leiding der
collecte op zich nemen zich voornemen
dat zoo energiek en doeltreffend moge
lijk te doen, opdat Den Helder een resul
taat moge opleveren dat eervol is. Dit is
thans de manier zich een goed Nederlan
der te toonen.
De Comité's zijn als volgt samengesteld:
Ee re-comité:
G. Ritmeester, Burgemeester van Den Helder.
H. Jolles, Schout bij Nacht der Kon. Marine
Comité:
Mr. A. J. Veldman, Voorzitter.
L. Bandsma, Vice-voorzitter.
A. M. Engelmann, Penningmeester.
F. A. Oosterhout, Secretaris.
F. I. Wethmar, Inspecteur der Dir. Belastin-
gen.
S. Koning, Directeur Drukkerij v/h C. de
Boer Jr
M. H. Klerk, Directeur bijkantoor Den Helder
van De Twentsche Bank.
K. Hoornsman, P. van der Veer en J. Kreu-
ger, leden van den Raad.
Pastoor A. Koopman, Pastoor C. A. H. v
Veen, Ds. F. Tollenaar, Ds. P. Veenhuizen,
Ds. F W. J. van de Poel, Ds. H. A.
Enklaar, Ds. P. J. Smidts, Ds. W. F. J.
Meiners, Ds. J. H. Jansen, Pastoor (Oud-
Kath.) H. J. Verhey, D. van Buuren.
Dames-leden:
Mevrouw S. J. Ritmeestervan der Feen.
G. M. Jollesde Bruyn.
K. J. Veldman—Bok.
H. G. BandsmaMeijer.
IJ. EngelmannKoeman.
I. W. WethmarHordijk.
C. VolkmaarsNipius.
n F. BottemaFeenstra Kuiper.
J. B. Verhey—Zomer.
F. VismanDaalder.
G. M. Feenstra Kuiper—v. d. Chij.
M. A. van Bolhuis—van Gilse.
D. van LooTjepkema.
M. SmidtsRagetlie.
J. A. MeinersHackenberg.
J. C. Postumavan Vloodorp.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat de
eigenlijke organisatie gelegd wordt in handen
van het dames-comité. Voor alle mogelijke in
lichtingen zal men daarnaast den heer
Oosterhout bereid vinden.
Het zal een collecte worden van huis
aan huis, terwijl daarnaast ook de straat
afgewerkt zal worden.
Besloten wordt dat de eerste vergadering
van het dames-comité zal plaatsvinden heden
middag half 4 in de trouwzaal van het raad
huis.
Er zal een beroep op alle geestelijken in
Den Helder worden gedaan om deze inzame
ling van de kansels af warm aan te bevelen.
De aanwezige predikanten en pastoors geven
bereids hun toezegging daarvoor.
Op een desbetreffende vraag van een
der aanwezigen vernemen wjj, dat de mo
gelijkheid niet uitgesloten te achten is,
dat ook Den Helder zelf zal kunnen pro-
fiteeren van de baten dezer nationale
collecte.
De collecte zal, dit blijkt nu reeds, zeer doei
treffend aangepakt worden. De comité-leden
zullen persoonlijk de collectebus ter hand ne
men en van huis tot'huis gaan. Het comité
zal waarschijnlijk aangevuld worden met an
dere sympathiseerenden tot een 200-tal per
sonen. Den Helder wordt daarbij in 75 wijken
verdeeld, zoodat iedere wijk zoo intensief mo
gelijk „afgewerkt" kan worden.
Na gehouden rondvraag sluit de burge
meester de bijeenkomst.
Hoewel wij volgende dagen nog nadere
bijzonderheden zullen laten volgen be
treffende deze grootsch-opgezette col
lecte, vestigen wij er reeds nu de aan
dacht op, dat diegenen, die een bepaald
bedrag willen storten, een aparte bijdrage
willen schenken, dit kunnen doen öp de
postgiro-rekening van Notaris A. M.
Engelmann, te Den Helder, nr. 32777.
JUBILEUM.
Morgen, 15 Juni herdenkt de heer A.
Bakker zijn 25-jarig jubileum bij de N. V.
E.S.O.N.A., alhier.
Bezochten de Leeszaal in Mei.
De Leeszaal werd gedurende de maand
Mei bezocht door 999 mannen en 36 vrou
wen, totaal 1035 personen.
Uitgeleend werden: 1S3S romans, 1185
jeugdboeken en 803 studieboeken, totaal:
3321 boeken.
Ljjst van nieuwe aanwinsten Juni 1940.
Romans:
Footner, H.: Voortvluchtig. Iependaal, W.
van: De dans om de rinkelbom. Malantjong:
Njai Blanda hersteld. Roth. J.: Tarabas.
Sandemose. A.Er stond een bank in 't
groen. Stacpoole, H. de Vere: De vrouw in
het spel: Wallace, L.: Ben-Hur. Zweig, S.,
Brandend geheim.
Buitenlandsche roman:
Flexner, Marion W.: The young Victoria.
Studiewerken
Benink, (Mej. G. H.): Vertaalde oefeningen
van het Esperanto leerboek. Elsevier's ge
ïllustreerd maandschrift, 1938, jrg. 48. Gatti,
A.: Tam-tams in de nacht. Hlirlimann, M.:
Die Wunder Asiens. Servaas de Bruin,
H. P. Dewald: Italiaansch woorden boek, 2
dln. Tolstoj, L.: De levende gedachten van
Tolstoj. Wandelaar, De, 1938, jrg. 10.
Geschenken
Baudissin, Eva von: Kinder einer Familie.
Bergvan Dantzig, Jeanette van den: Het
eeuwige oogenblik Idem: Het tijdruimte
spectrum. Bosch van Drakestein, G.: Henri
Bakker. Brochures, Eenige, betreffende cre
matie. Det E. J. van: Gedenkboek 18741934
v. d. Bond van Nederlandse onderwijzers.
Esperanto boeken, Eenige. Fred. de Groote.
R. Koser: Friedrich der Grosse, F rijns, W.
M.: Grotius in „Peter en Pauwels". Gemeen
telijk Lyceum Den Helder. Gids voor Lunte-
ren. Goethe, W. von: De groene slang. Goede
raadgever, De: De almanak voor drankbe
strijding. Hoeveel belasting betaal ik over
1940/1941? Hoogeland, Het, na 45 jaar. Le-
winDorsch, Hannah: Die Technik in der
Urzeit, 3 dln. Nota over de economische ver
dediging van de Nederlandsche volkshuishou
ding. Ost, H.: Lehrbuch der chemischen Tech
nologie. Rademaker, L. A.: Crematie. Sickesz,
W. C.: Quo Vadis? of, De weg naar „onge
kende welvaart". Tollens, H.: Tafereel v. d.
overwintering der Hollanders op Nova Zem-
bla. Verslag v. d. Nat. levensverzekering-
Bank te Rotterdam over 1939. Verslag der
werkzaamheden van de jachtcommissie.
Onder verwijzing naar de advertentie,
welke gisteren in dit blad werd opgenomen,
vestigen wij nogmaals de aandacht op de mor
gen (Zaterdag) te houden algem. vergadering
van de Vereeniging van Schapenhouders in
Nederland V.V.S. ,in Hotel Paardshoofd te
Alkmaar. De vergadering vangt aan te 8 uur.
Diverse, voor de schapenhouders zeer be
langrijke vraagstukken, zullen ter tafel ko
men, zoodat het gewenscht is dat een zoo
groot mogelijk aantal belanghebbenden deze
bijeenkomst bijwoont.
i
Bij de opening van het Badhuis te Huis
duinen lezen tdj:
't Publiek was vrp gemengd. Nevens burge
meester en leden van den gemeenteraad zag
men officieren van Land- en Zeemacht, ge
neeskundigen en verder burgers van allerlei
rang en stand, 't Was er stikvol, en nochthans.
't grootste getal der belangstellenden moest
buiten blijven staan.
Aan de trap die naar 't strand leidt, zag
men een onophoudelijk dringen van beneden
naar boven en van boven naar beneden. Men
wilde toch gaarne den aanblik ook eens van
de strandzijde genieten. Nu, die viel niet tegen.
Met de strandstoelen werd door speelgrage
jeugd wel wat ruw geleefd; maar wie zou op
zulk een dag niet 't een en ander door de vin-
pers willen zien. Die zelfde jeugd werd zeker
door 't zien van 't Badhuis en de badstoeltjes
geinspireerd, want honderden knapen en meis
jes zagen we met opgestroopte kleederen in
«ee loopen.
Na 't einde van 't concert zakte de menigte
zoolangzamerhand af. In de zaal bleef een
aantal genoodigden zitten onder een vriend
schappelijk glas wjjn. Toasten werden uitge
bracht voor den bloei der onderneming en voor
de personen, die daarmede in verband staan.
Welverdiend was de hulde aan den architect,
den heer J. Munter en den aannemer, den heer
P. de Waard toegebracht.
Des Zaterdagsavonds te 8 uur.
In aansluiting op het request, ingediend
door alle Heldersche zaken op het gebied van
kleeding, manufacturen, textiel en meubelen,
is zoo juist ook de Heldersche Schoenen-
handel er toe overgegaan een verzoekschrift
van gelijke strekking bij B. en W. in te die
nen, teneinde deze Zaterdagavondsluiting te
8 uur ook voor deze schoenenzaken bindend
te maken.
Het wekt geen verwondering, dat in aller
lei groepen van winkelzaken ditzelfde voor
nemen uitdrukking vindt. Nog meerdere
groepen van vele tientallen winkeliers zijn
doende alle hetzelfde punt in gelijke strek
king aan de orde te stellen, zoodat het zich
nu reeds laat aanzien, dat deze gemotiveerde
wensch van werkgevers zoowel als van werk
nemers zoo algemeen wordt, dat binnenkort
wel op een gemeentelijk besluit in dezen zin
gerekend kan worden.
van 13 Juni 1940.
GETROUWD: A. H. Visje en J. van der
Leek; P. Sloothaak en J. Post; H. J. Bos
kamp en M. M. van den Hooff; C. M. Brou
wer en C. Ran.
BEVALLENA. TydemanRougoor, z.
OVERLEDEN: L. Arpeau, m., 75 jaar;
Wed. W. J. Vos, geb. M. de Groot, 97 jaar;
Wed. E. H. Kochtik, geb. A. Kerkhof, 81 jaar.
De eerste in Den Helder
Dat de benzine voor het aangaan van
een huwelijk een vrijwel onmisbare fac
tor is, dat was iets, wat niemand van
ons feitelijk ooit beseft heeft. Men beseft
het n u wel, nu de Fordjes, Chevrolets en
Buicks op stal gezet zijn, in verband met
het niet meer aanwezig zijn van de ben
zine, zonder welke brandstof het nog
steeds tot de onmogelijkheden behoort
een auto op gang te krijgen.
Een deel der trouwlustige Nieuwedie-
pers pleegt dit momenteel wandelend te
doen. Een ander deel vindt dit echter
niet in overeenstemming met de waardig
heid van een zoo plechtig gebeuren en
zoekt naar nieuwe mogelijkheden.
Er z jj n mogelijkheden en gisteren aan
schouwde Den Helder er een van. Waar
van U in onderstaande regelen verteld
wordt.
Op de Loodsgracht, bij de garage van den
heer Van Koningsbruggen, stonden twee paar
den, een bus en een auto. De auto was de
huwelijks-auto van garage Korsman, de be
kende Chevrolet waarin reeds menig jong
paar naar het stadhuis getransporteerd werd.
De bus was een touringcar, een voor 22 per
sonen en een paar honderd kilo vracht. Een
bus waarmede in normale omst&ndig'heaeii
excursies door mooi Nederland gemaakt wor-
dCDie bus en die auto stonden daar buiten de
garage. In den regen, die neerzeeg, uur na
uur, en waarvan iedereen wist te vertellen dat
hij voor héél den dag zou zijn.
En dan waren er twee paarden. De eene
viervoeter was een fiksch uitziend dier, maar
de andere had zorgen. Een paard dat een
levensmoede indruk maakte.
Er waren twee chaffeurs en twee voerlie
den. De eersten om de beide auto's te sturen,
de andere twee om de paarden, die deze auto s
zouden trekken, te leiden.
Het was een historisch gebeuren, te zien hoe
de trouwe mustangs voor de auto's gespannen
werden, om daarna in een sukkeldrafje Oost-
slootstraatwaarts te zeulen. Een beeld, dat
de voorbijgangers en de bewoners der Loods
gracht die naar buiten kwamen stormen met
ficht zullen vergeten.
DB GROOTE KERK TE ROTTERDAM.
Het is gebleken, dat de toestand van de
groote kerk te Rotterdam niet zoo hopeloos is
als aanvankelijk werd gedacht. Aldus ver
klaarde in» een onderhoud met de Nieuwe
Rotterdamschc Courant ir. A. van der Steur,
die de leiding van de kunst bescherming te
Rotterdam op zich heeft genomen. Omtrent
den toren valt nog niets te zeggen. De fundee
ring zal wel niet geleden hebben, doch men
wil eerst nauwkeurig weten, wat er in den
voet van den toren gebeurd is, alvorens men
naar boven kan gaan. De grafmonumenten, die
thans op een der binnenplaatsen van het
museum Boy mans zijn opgeslagen, zijn wel
eenigszins beschadigd, doch niet zoodanig, dat
ze onherstelbaar zijn.
BARAKKEN ALS KERKGEBOUWEN.
Prof. dr. H. H. Kuyper deelt in het week
blad ,J)e Heraut" mede, dat voor de gemeen
ten, wier gebouwen door de oorlogsomstandig
heden zijn verwoest door bemiddeling van
prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine te Was
senaar barakken verkrijgbaar zijn, die tijdelijk
als kerkgebouwen of voor andere doeleinden
dienst kunnen doen. Kerkeraden die daarvoor
in aanmerking wenschen te komen kunnen
zich rechtstreeks tot prof. dr. Slotemaker de
Bruine wenden.
DE MIDDERNACHTZENDING.
Het is dit jaar 50 jaar geleden, dat de statu
ten van de Nederlandsche middernacht zen
ding vereeniging de koninklijke goedkeuring
ontvingen. In verband met de omstandigheden
zal dit jubileum niet feestelijk worden her
dacht. De vereeniging organiseert echter een
steunactie door middel van bonnen ten be
hoeve van de kas. Wie aan deze actie deel
neemt ontvangt een geschenk.
VACATURE-BEURTEN.
Aan de ringen der Nederlandsche Hervorm
de kerk is opgedragen geworden noodregelin-
gen te treffen om, gezien de moeilijke ver-
keersgelegenheid, de verdeeling der predik
beurten met zoo weinig mogelijk bezwaar voor
de ringpredikanten te doen geschieden artikel
tl en 2B reglement vacaturen in de Hervorm
de kerk). Inplaats van morgenbeurten, zullen
nu wel de reeds hier en daar voorkomende
middagbeurten gegeven moeten worden. De
ringpredikanten zouden dan de diensten in
eigen gemeente niet stop behoeven te zetten
en het hinderlijke „geen dienst" in de preek-
beurtlysten behoeft dan niet nog erger te wor
den.
fBuiten verantwoordelijkheid van de Redactie
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
Den Helder, 13 Juni 1940.
Geachte Redactie,
Het bericht in Uw blad van heden over de
stopzetting van het onderwijs aan de Ko
ninklijke Militaire Academie, is naar mijn
meening, niet geheel juist. Het is ons als volgt
bekend gemaakt:
„De cadetten van het oudste studiejaar zul
len de aanstelling tot officier verwerven; de
cadetten van het Ie en Ile studiejaar worden
in de gelegenheid gesteld om zich een andere
werkkring te zoeken. Om dit laatste te ver
gemakkelijken zal de toestemming worden
gevraagd om enkele categorieën cadetten door
leeraren der K.M.A. een nuttige voorbereiding
te doen geven. Zoo zou aan de cadetten van
de Artillerie en Genie zoodanig onderwijs kun
nen worden gegeven, dat zij in het a.s. najaar
onmiddellijk met vrucht hun studie aan de
Technische Hoogeschool te Delft kunnen vol
gen. De cadetten der Militaire Administratie
zouden kunnen worden opgeleid voor het prak
tijk-examen boekhouden en voor het examen
voor assistent-accountant. Zij kunnen dan in
den belastings- en accountantsdienst worden
ingeschakeld. Bovendien zou hun les kunnen
worden gegeven in gemeente-administratief
recht en gemeentelijke comptabiliteit. Zij, die
niet in staat zijn om een andere betrekking
te verkrijgen of zich hiervoor te bekwamen
en niet in hun levensonderhoud kunnen voor
zien, zullen bij de leger-onderdeelen, welke
nog bestaan, worden opgenomen."
Hoogachtend,
Cadet-vaandrig,
K. J. STADTMAN.
13 Juni 19^0, ten 9.30 uur voor het Heldersche Raadhuis...
En zoo ging het, de auto's, de volbloed Ara
bieren en de chauffeurs naar de bruidsstraat.
Hier, in de Oostslootstraat, stond men
dromsgewijze aan de deuren. Monden vielen
open bij het zien van dit experiment, en er
werd een wel bjj uitstek verschillend com
mentaar gegeven.
Bij de ouderlijke woning van de bruid, te
weten de woning van den aannemer Ran,
werd halt gemaakt en kregen bruid en brui
gom gelegenheid de 1 PK havermotor in te
stijgen. Nog steeds stroomde de regen in bak
ken van den hemel, zoodat meneer Korsman,
als galant ridder, bij gebrek aan een balda
kijn een parapluie boven de rijk in het wit uit-
jedoschte bruid hield. Even daarna slipte de
oruigom het vehikel binnen.
Daarna beklommen de gasten de bus. Men
verdeelde er zich en nadat de laatste huwe-
lijksganger zich van een zetel verzekerd had,
nam de tocht naar het stadhuis een aanvang.
De belangstelling was, ondanks den regen,
groot. Iedereen kwam aangehold om die
wonderlijke bruidstoet te aanschouwen.
Men vond het „niet gewoon meer". Men
keek z'n oogen uit naar de zeulende paar
den en de gasten achter de beslagen
bus-raampjes. En naar de chauffeurs in
en de voerlieden naast de wagens..»
De geleende paarden deden of ze gek
waren en alsof hun in de laatste plaats
dit alles niets aanging. Moeizaam sjok
ten ze voort, via Loodsgracht, Kanaal-
weg en Kerkgracht en toonden hoege
naamd geen interesse voor de hen aan
gapende burgers.
En zoo voltrok zich deze meest merkwaar
dige van alle merkwaardige huwelgkstochten
die ooit in Den Helder gehouden zijn.
Zoo bereikte men het stadhuis, waar bode
Le Ruiter eveneens met opengesperde mond
ie miraculeuse optocht zag aankomen, waar
-r.Iere „paartjes" met intense belangstelling
tal stoet gadesloegen, en waar de, ondanks
.en regen, altijd aanwezige belangstellenden,
de handen in elkaar sloegen bij zooveel moed.
Er waren er die zeiden: ik zou het
loo pende doen.
Er waren er ook die zeiden dat ze het
zoo ook gaan doen.
Welnu, wij nemen ons petje af voor
den moed om zooveel zin voor originali
teit te toonen en zich zoo weinig aan te
trekken van de Openbare Meening (met
hoofdletters...).
Want iedereen heeft het volste recht
zich zijn eigen huwelgksboot uit te kiezen
en of dit nu een vigelante, een brillante
„moordslee", dan wel een 1 PK haver
motor is... dat gaat niemand iets aan
behalve de bruid en haar bruigom!
MOET U NIEZEN? STAP DAN AF!
Tot welke onaangename gevolgen het kan
leiden, wanneer men, op de fiets gezeten, nie
zen moet, ondervond gisteren iemand in de
Keizerstr. Door den schok geraakte hij tegen
de trottoirband en kwam daarna te vallen. Hij
kon niet meer opstaan en telefonisch werd
voor hem politiehulp ingeroepen. Op medisch
advies werd hij naar het Lidwina ziekenhuis
vervoerd. Het vermoeden was n.1. gerezen, dat
de man een kuitbeen gebroken had.
HOND.
Op het politiebureau heeft weer tgdelijk on
derdak gevonden een vriendelijke, bruine hond.
De eigenaar hiervan is onbekend en liefhebbers
worden uitgenoodigd de hond in oogenschouw
te nemen, opdat de hond wellicht een nieuwe
iaas kan krijgen.
VERTREK.
De Firma Blankevoort van Bloemendaal
gaat Urk binnen korten tijd verlaten. Gelei
delijk aan wordt de zaak voor het vertrek
gereed gemaakt. Wanneer hej bedrijf geheel
zal worden overgeplaatst is nog niet bekend.
Velen op Urk zien deze firma noode heen
gaan, aangezien zij in de jaren, dat zij aan
de Zuiderzeewerken een aandeel had, op Urk
een uitstekende reputatie kreeg.
Thans is men alhier druk bezig, den dijk
in de richting Kampen met graszaad te be
zaaien, zoodat binnen afzienbaren tijd een
groen tapijt den dijk zal bedekken.
