Heerhugowaard herbergt 1300 Nieuwediepers MudiniemuJ De groote trek Een evacuatiedie goed georganiseerd bleek Hier wordt gevestigd! Schuilen bij bomaanvallen Heldersche zaken die open zijn ïlieuuM uit Ua& Capituleeren of doorvechten Geen landverrader spelen Bekendmaking Dinsdag 9 Juli 1940 Tweede Blad Dat was teveel! Misdadige elementen aan het werk Laat Uw rijwiel niet onbeheerd staan! Studie van cadetten en adelborsten Dienstregeling autobusdienst Noord-Holland Visscherij Inschrijving Handelsregister Lichtpuntjes. Er zijn optimisten, ook in dezen tqd, die met ons gelooven, dat er voor Den Helder nog toekomst is, een goede toe komst en toen verschillende zakenlie den het niet langer aandurfden, om in Nieuwediep te blijven, toen was er één van hen, die met groot sprekende let ters op een winkelpand in de Koning straat liet schilderen: „Hier wordt ge- 900 Jutters wachten op het Stationsplein Ergens, tusschen het dorp Schagen en de stad Alkmaar, een huizen-oase in het malsche Noord-Hollandsche polderland, lag gistermor gen Heer Hugowaard te wachten. Een stapeling van grijze, roode en witte huizenblokjes, oprijzend uit het sappig groen van den polder. Met er boven hel-roode daken en nog hooger de witte wolken, die wegzeilden naar zee. Reeds vroeg dien morgen was er beweging In het dorp Heer Hugowaard. Al vroeg zagen de dorpelingen de ambtenaren van het secre tarie langs den weg rennen; daar was een druk geloop op en om het met garaniums ge lardeerde stationnetje, en op het groote veld van Wagenaar. Zoo wachtte Heer Hugowaard op haar nieuwe bevolking, die van het Noorden komen ging en die, door de goede zorgen van Helder- sche ambtenaren 's morgens in den Helder schen evacuatie-trein geloodst waren. Meneer Wijker liep als een pater familias tusschen de duizend Nieuwediepers. Ze hadden zich, een enkele uitzondering daargelaten, gehouden aan de gegeven voorschriften en zoo kon alles een vlot verloop hebben. De laatste ijsco's van Laan werden gekocht en precies 10 uur stoomde de trein met zijn zestien wagens het Heldersche station uit, vóór een locomotief en achter de lange rij ook een jumbo, die het geheel een zetje gaf, tot het op dreef was. Armen zwaaiden, hoofden werden uit de por tierraampjes gestoken, tot de bocht bij de Burgemeester Houwingsingel gemaakt was. Saluut, Nieuwediep, totwij vergeten •ie nooit. Burgemeester Ritmeester had allen nog persoonlijk den raad gegeven, by even- tueele moeilijkheden, zich in verbinding te stellen met den burgemeester van Heer Hugowaard. Het liep tegen half elf toen men zich in Heer Hugowaard ging klaarmaken; dat wil zeggen, op het perron verzamelden zich de dames van den geneeskundigen dienst Anna Paulowna, de fieve „Kruis- vaders", met hun fleurige blouses en vroolijke Schotsche dassen, en de leden van de Burgerwacht. Zij allen stelden zich op en wachtten. De trein was, en hoe ware dat anders mo gelijk, te laat. Geen wonder, als zulk een trein, met zoo'n eindeloos lange sleep wagons, •en minuut of tien over tijd is. Veldwachters stonden aangetreden, een paar nieuwsgierige Heer Hugowaarders hin gen over het hekje bij het station en verderop op den weg waren de auto's geparkeerd. Dat waren veel auto's, alle voorzien van het voor geschreven kaartje, dat vermeldde, dat zij dienst deden bij de evacuatie van de Nieuwe diepers. De trein komt. Onder de horizon vandaan komt dan plot seling een trein opduiken en we weten het: dit is de trein der Heldersche emigranten. Langzaam nadert hij: eerst niet veel meer dan een traag-kruipende rups, die zich door de poldersche landouwen trekt, dan een trein, samengesteld uit vele, zeer vele wagons. Zwarte rook barst uit de locomotief, die der gelijke krachttoeren niet gewend is. De rails liggen te trillen en te beven, als de trein nog vele honderden meters van het perron ver wijderd is. Dan een oorverdoovend knarsen en piepen, en bijna 1000 Heldersche mannen, vrouwen en kinderen zijn aangekomen in hun nieuwe woonplaats. Portieren zwaaien open... hoofden worden Uit raampjes gestoken... bekende gezichten van gemeenteambtenaren worden zichtbaar... en agent De Haan springt op het perron. Ze zgn er. Langzaam stijgt de 1000-koppige familie uit. De jongsten en jongeren eerst, daarna de oudere generatie en tenslotte, heel langzaam, heel voorzichtig en omzichtig, de oudsten. Dat valt ook niet mee! Het valt niet mee z'n stad te moeten ver laten onder deze omstandigheden. En zeker valt het niet mee, als je de 6 of 7 kruisjes gepasseerd bent. En vooral niet als je dingen hebt, die je niet wil missen en die je niet mocht meenemen. Maar geen nood... want daar zijn reeds de flinke Kruisvaders, die juist gerequi- reerd zijn om voor de bagage te zorgen. Beleefd en voorkomend nemen ze de pak ken en pakjes, de balen en valiezen aan en brengen die naar den overkant. De overkant... dat is het veld van Wa genaar, waar allen zich gaan verzamelen. Dat geschiedt in de meest volmaakte orde en het is hier de plaats het organi- seerend comité in de gemeente Heer Hugowaard een welgemeend compliment te brengen voor zijn goed verzorgd werk. Weliswaar deed men reeds de noodige er varing op bij het onderbrengen van de Amersfoorters, anderhalve maand gele den, maar ook toen reeds bleken de zaken wonderwel te kunnen marcheeren. Op 't veld van Wagenaar. Zoo ging men naar het veld van Wage naar: wat al niet bekende gezichten! Daar waren jonge moedertjes, met de baby's in hun armen, die dit trekken maar „zóó zóó" vonden. Daar waren ouden van dagen, die het er evenmin mee eens waren. Ze spraken zich vierkant uit tegen dit „verkassen", maar gaven daarbij toe dat het de eenige oplossing was. Daar waren stafmuzikanten, die thans in- plaats van met hun piston of trombone ge wapend rollen dekens torschten en bedde- goed. Daar waren HBS-ers en scholieren van andere onderwijsinrichtingen die, galant als ze zijn, de dames ontlastten van te zware be pakking. Daar waren jonge dames, goed in de kleeren gestoken, en met lichtelijk aan- geschminckte lippen, maar er waren er ook, die kennelijk sporen droegen van armoede en misère. Dat trof met name bij een deel der jeugd: een stel arme schooiertjes, haveloos eruitziend, met afgetrapte schoenen en stuk- geloopen kousen. Het haar in pieken over de witte armoe-gezichtjes. Ja, het was niet alles vroolijk, wat dien morgen 't veld van Wagenaar te aanschouwen gaf. Ook niet vroolijk waren een oud moeder tje met haar man: ze zaten op twee witte kussens, die ze zoo maar in het gras neer- gespreid hadden. En ze staarden maar wat vóór zich uit: in de verte van den polder, die in trillenden nevel aan den horizon ver dween. Een vriendelijk ambtenaar maakte een praatje, maar dat was te veel: ineens rolden daar tranen over de wangen van het oude besje, dat geen woorden voor ant woord kon vinden. Dat alleen maar met het hoofd kon schudden Aan den ingang van het land, omsloten door hoog-oprijzende iepen, die in den milden zomerbries te zwaaien staan, zit de com missie. Aan een tafeltje buigen zich de hoof den over vele papieren; er is heel wat ad ministratie aan deze evacuatie verbonden. Iedereen is -geregistreerd. Ieder is nu een nummer geworden. Tusschen die hoofden ziet men bekende gelaatstrekken: we zien daar de heer wyker, de heer Schellinger en nog enkele anderen. Er wordt vlot gewerkt, zoodat alles in zoo snel mogelijk tempo afgehandeld kan worden. Want men begrijpt dat deze men- schen heel graag „thuis" zqn en hoe eer hoe liever bij hun nieuwe woonstee aangeland. Een andere moest wel eens wat langer wach ten, maar dit behoorde tot de uitzonderingen. De heer de Bordes. We spreken op het veld nog den heer de Bordes, den Afvoercommissaris; het was aan hem, dat wij enkele vragen stel den met betrekking tot deze evacuatie. Wij vernamen van den heer De Bordes, dat men juist Heerhugowaard verkozen had, omdat deze plaats zoo gunsrtig ligt aan den spoorweg. Men is in zeer kor ten tijd zoowel in Den Helder als in Alkmaar. Heerhugowaard had op 1300 Helder schen gerekend; met den trein en wat f vestigd" en dan volgde de firmanaam. 1 C Het doet goed, dat er meerderen zyn, die vertrouwen hebben in de toekomst, die begrjjpen, dat deze diepe depressie J voorbijgaat en dat het na dezen tijd, C naar we hopen, weer even opgewekt en levendig in Den Helder zal worden als C voor de ramp, die ons land en volk en 1 f in het bizonder onze stad trof. er reeds was, zijn er thans 1200 binnen gekomen. Wat de voedselvoorziening betreft, hierover behoeft men geen zorgen te hebben. Door den voedsel commissaris in Alkmaar, den heer Dekker, is gezorgd dat deze regeling loopt. Overigens machtigde de heer De Bordes ons te verklaren, dat het geheele ver loop der evacuatie niet anders dan voor beeldig te noemen is. Er was vrijwel geen stagnatie, zoodat de desbetreffende instan tie in Heerhugowaard zeer zeker een com pliment toekomt. Wij spreken nog verscheidene „emigran ten" daar op het veld van Wagenaar; men is tevreden, men is dankbaar over de wijze, waarop men naar dit dorp gezonden is en men hoopt hier spoedig de bittere dagen van voorheen te kunnen vergeten. Men begrijpt ook dat men niet voor zijn genoegen hier is gekomen. Dat er altijd nog een woning in Den Helder te wachten staat. Eenzaam en verlaten is het in die woning, maar men is vastbesloten die eenzaamheid daar zoo kort mogelijk te doen duren. Mogen er 1200 Nieuwediepers in Heer Hugowaard verblijf houden... 1200 Nieuwe- diepsche harten bleven in Den Helder. En er zal in de komende dagen menig uur zijn, waarin men z'n heimwee naar onze goede stad zal hebben weg te bijten. Heer Hugowaard is een aardig dorp. De meesten van ons kenden het niet en dat was felteiyk jammer. Want het is zoo'n écht Noordhollandsch dorp, zoo als het daar gestrekt ligt, met z'n lange boomenlanen, en z'n pittoresque huisjes. Met z'n gezellig-intieme winkeltjes, en landelijke bruggetjes. Met z'n wuivende iepen en dik-bekroosde sloten. Met z'n honden-karren over den weg en de aan den weg spelende meisjes, met roode linten en blauwe strikken in de vlas blonde haren. Heer Hugowaardeen tydeiyke dé pendance van Den Helder. Want hoe aardig het is, en hoe koste- lqk landelijk, en hoe veilig het daar mis schien moge liggen voor Bristol Blenn- heims en Hurricanes... boven Heer Hu gowaard gaat altyd nog het volschoone: Nieuwediep. Naar aanleiding van het ongeluk, dat gisterennacht in de Ooievaarstraat ge beurd is en waarby aan het leven van een jongeman een einde werd gemaakt, hebben we er nog eens op gewezen, dat men in geen geval by bomaanvallen naar buiten moet hollen. Bij eersten im puls zou men daartoe misschien over gaan, omdat men het gevaar wil ont vluchten. Naar buiten hollen beteekent echter in 95 van de honderd gevallen, het gevaar tegemoet loopen. Wie in huis is bij een bomaanval zoeke dek king op die plaats in zijn woning waar het meeste weerstand is, onder de trap, in de W.C., waar vier muren stevigte geven. Men moet dan een voltreffer op zqn woning krijgen om doo- delijk getroffen te worden en die kans van voltreffers is niet zoo groot, zooals we Zater dag nog hebben geschreven. De practijk is er om onze meening te bevestigen. De meeste bommen, by het laatste bombardement, zijn op open plaatsen gevallen en de meeste men- schenlevens zgn te betreuren onder de vluch telingen. Blgf dus in uw woning en leg U, zoo mogeiyk, plat op de vloer, omdat de scherfwerking altijd in schuine richting naar boven is en men dus het minste trefkans heeft als men zoo dicht mogeiyk by den vloer is. Laat ons hopen, dat deze practische wenken nimmer dienst zullen doen, doch we hebben nu eenmaal rekening te houden met de omstandig heden. Vergoeding voor de geëvacueerden Door een misverstand is in ons nummer van Zaterdag de wekeiyksche vergoeding voor de geëvacueerden als een dagelijksche onder steuning vermeldt. Niet 75 cent per dag, maar per week, wordt aan een man uitgekeerd, aan een vrouw 50 cent. voor een kind 25 cent, tot een totaal van 2.50 per week. In dit nummer is de lijst van Heldersche zaken opgenomen, die dageiyks open zijn. Men raadplege deze lqst by het doen van zijn in- koopen. wy dringen er nogmaals ernstig op aan doe, voor zooveel mogeiyk, uw inkoopen bg den Helderschen middenstand. Help in dezen tyd uw stadgenooten, die door de omstandig heden sterk gedupeerd zijn, wier inkomsten totaal stilstaan en die de stad trouw gebleven zijn. Wy geven gaarne toe, dat het eenige moeite kost om uw inkoopen 's avonds mee te nemen, naar uw tydeiyk oord. Draag deze moeite echter gaarne om uw stadgenooten te helpen. U helpt daardoor mede Den Helder be woonbaar te houden. Wy weten niet of deze bizondere en onaange name omstandigheden van langeren of korten duur zullen zqn en daarom moeten we ons zoo veel mogeiyk, van het begin af, instellen op het steunen van den Helderschen middenstand. Er zyn, zooals u uit de advertenties ziet, heel wat zaken open op alle gebied. Uw komst naar Den Helder is dus niet tevergeefs. Blgf, indien mogelgk, overdag in Den Helder. Zich vergrepen aan de goederen van geëvacueerde stadgenooten. Het biykt dat eenige duistere elementen zich nog steeds niet kunnen onthouden van het stelen van voorwerpen uit woningen van personen, die geëvacueerd zqn. Van de politie vernemen wy thans, dat een bewoner van de Louisesteeg tot de droeve ontdekking moest komen, dat men gedurende zyn afwezigheid zijn woning was binnen gedrongen en daaruit had ontvreemd een radio-toestel, een servies en een bus koffie. Een bewoner van de Kerkgracht deed voorts aangifte dat men uit zijn woning een glasruit gesneden had en zich zoodoende toe gang tot de woning verschaft had. Een hoe veelheid kaas werd uit den winkel gestolen. Tenslotte gaf een bewoner van de le Em- madwarsstraat aan dat uit zijn woning ver dwenen bleken te zijn enkele paren schoenen, benevens een ijzeren kistje, inhoudende een aantal papieren. Een bewoner van 'de Goversstraat deed nog aangifte, dat men bij hem 6 kippen en een haan gestolen had. Diverse karretjes weer genept. Zoo ooit dan is het thans geboden, dat men voor z'n fiets zorgt. Ze zijn meer waard dan ooit te voren. Iemand die zijn vehikel depo- neerdj in de Poststeeg kwam tot de onaan gename ontdekking, dat een ander er zich over ontfermd had. Nummer twee zette z'n fiets ergens aan de Zuidstraat neer. Het verging hem al niet beter. Nummer drie overkwam precies hetzelfde op de Hoofd gracht, terwijl nummer vier zijn fiets kwijt raakte toen hij die op het terrein van de Wa- tersportvereeniging aan de Buitenavond ge zet had. Overgangscursussen aan de K.M.A. Op de Koninklijke Militaire Academie te Breda zullen met ingang van 15 Juli a.s. cursussen aanvangen in het kader van den opbouwdienst, zoo meldt de Bredasche corr. „De Telegr.", welke beoogen de cadetten een burgerlijk beroep te doen kiezen. Voor de technische vakken zullen deze cursussen drie en voor de administratieve vakken zes maan den duren. Deze cursussen zijn ook toeganke lijk voor adelborsten. Het te geven onderwijs zal de cursisten in de gelegenheid stellen de studie aan een universiteit voort te zetten. Cadetten van het wapen der genie zullen zich kunnen bekwamen voor het volgen van het onderwijs aan de Technische Hoogeschool. De cadetten der administratie zullen een cursus in accountancy e.d. kunnen volgen, terwijl anderen het beroep van leeraar in li chamelijke opvoeding kunnen kiezen. De cur sussen, welke onder leiding staan van den gouverneur der K.M.A.generaal-majoor H. C. G. baron van Lawick, zullen worden ge geven door leeraren van de K.M.A. Onder de advertenties in dit nummer vindt men de dienstregeling opgenomen van de N.V. autobusdienst N. Holland, voor den dienst van Alkmaar op Den Helder. De eerste bus van Alkmaar vertrekt 's morgens 6.05, aankomst Den Helder 7.15 u. De laatste bus van Den Helder vertrekt 19.55, aankomst Alkmaar 21.05. Voor verdere bizonderheden zie men de adver- tie. URK, 8 Juli. Zeventig (70) vaartuigen voerden jj. Zaterdag aan den Gemeenteiyken Vischafslag alhiera an: 9860 pond kuilpaling, van 20500 pond per vaartuig, prijs 1416 ct.; 380 pond iyn- of beugaal, 2330 ct.; 300 pond snoekbaars, 19 tot 22 ct. per pond en 110 man den nest, prqs 25 tot 35 ct. per mand. Dat de stelling, als zou de aal- en paling ook langzamerhand uit de voormalige Zuiderzee gaan verdwijnen op misrekening berust, moge nu nog weer biyken uit den aanvoer van de maand Juni van het vorige jaar en van nu. Verleden jaar werd aangevoerd door 9 tot 65 vaartuigen 78.034 pond kuilpaling tegen den prqs van 17 tot 28 ct. per pond. Nu was het in de vorige maand 114.328 pond kuilpaling door 7 tot 70 vaartuigen, welke werd verkocht voor 131^ tot 22 ct. per pond. De vorige week waren over het algemeen de vangsten goed te noemen. De groote motorvaartuigen, welke visch- ten van Maandagnacht tot Woensdagmorgen maakten vangsten tot 700 pond per etmaal. De weekbesommingen waren tot 225 gulden per groot motorvaartuig. Ons land heeft op dien in de geschiede- nis van ons vaderland donkeren Men Mei moeten capituleeren voor een overmachti- gen tegenstander. Generaal Winkelman, als opperbevelhebber van Land- en Zee macht heeft dit besluit moeten nemen en millioenen Nederlanders zijn hem daar dankbaar voor geweest, omdat ze begre pen. dat langer doorvechten, niet alleen de vernietiging van onze weermacht betee- kende. maar dat ook de burgerbevolking zwaar geteisterd zou worden. Het heeft geen zin op dit besluit van den generaal-opperbevelhebber terug te komen. Het werd genomen door den man, die door het vertrek van de regeering de hoogste verantwoordelijkheid droeg en die, naar den mensch gesproken, de beslissing over oorlog of vrede voor ons land, in handen had. Wij hebben ons dus bij dit besluit neer te leggen, zonder verzet. De vrees, dat de bezetter direct tot maat regelen zou overgaan, die onze gevoelens van vrije Nederlanders zouden krenken, is niet bewaarheid geworden. We zijn daar dankbaar voor. In het kader van dien dank past ook ons volk een houding van ridder lijkheid tegenover de macht, waarvoor onze militaire macht moest bezwijken. Dat is een eisch en een plicht van ieder goed Neder lander. Strijkages, vlijerige vriendelijkheid- jes zijn niet noodig, zijn te veroordeelen. maar een eerlijke erkenning van het ver lies, vereischt een ridderlijke onderwerping aan het nieuwe gezag. Het is daarom zoo diep te betreuren, dat er „Nederlanders" zijn, die meenen, dat het een groote verdienste is. in de kaart van Engeland te spelen. Het schijnt niet tot hen door te dringen, dat ze daar door niet alleen spelen met hun eigen leven, maar ook met het leven van hun medebur gers. Het is ergerlijk, dat van ons land uit, blijkbaar regelmatig, geheime uitzendingen plaats hebben, die Engeland attent moeten maken op plaats hebbende militaire maat regelen en tot stand gekomen verdedi gingswerken. We kunnen begrijpen, dat er landge- nooten zijn. die het niet eens waren met het besluit van generaal Winkelman, land- genooten, die meenden, dat het beter was tot den laatsten man door te vechten, dan te capituleeren. We zullen over dit stand punt niet gaan twisten. Alleen weten we. dat ons volk in groote meerderheid den generaal opperbevelhebber, diepen dank verschuldigd is, voor zijn besluit. En wij hebben ons allen daarbij neer te leggen. Dat Engelsche vliegtuigen herhaaldelijk bommen hebben geworpen op niet-militaire doeleinden is mede de schuld van hen die zich niet hebben neergelegd bij het besluit van generaal Winkelman, en die meenen welk een dwaasheid!), dat zij ons land op deze wijze kunnen dienen. Onze stad is zelf eenige malen het voor werp geworden van zoo'n Engelschen aanval, die misschien te danken was aan een „geheime inlichting" van een vaderlan der, die op deze wijze speelde met het leven van zijn mede-stadgenooten. Ridderlijk is zich neer te leggen bij de erkenning van z'n verlies, ook al mag dat voor den militair bitter zijn. Laf is, zich langs duisteren weg te verzetten tegen het huidige gezag en daardoor te spelen met het leven van zijn landgenooten. 25 Juni tot 9 Juli 1940. Bestuurswijzigingen. „Casino", Kanaalweg 158. Machinale Breiinrichting „De Sterke Kous", Zuidstraat 19. Andere wijzigingen. Technisch Bureau W. R. Garritsen, Breewa- terstraat 16, radiohandelverplaatst naar: Zijpe. Rhoer van Dam, Koningstraat 55, handel in wollen en zijden stoffen; verplaatst naar: Alkmaar. Opheffingen. L. R. Jacobs, Jan in 't Veltstraat 84, Vleesch- houwerij. De kantoren van de Centrale Boek houding, Gemeente ontvanger en Con trole belastingen, zijn met ingang van Woensdag 10 Juli 1940 tijdelijk verplaatst naar de Kerkgracht hoek Van Galen straat.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 5