Opnieuw hevige
vliegaanvallen
op Engeland
Textielproducten
Aflevering me;kpioduüten
Duikboot tot zinken
gebracht
Bindtouw voor
den landbouw
Ook concentratie
bij armenzorg
RUIMER IN DE
SCHOENEN
Eenheid in politie
organisaties
Officieren en soldaten
bij de politie
Gez nstoes'aq cn dc naar
dc Oostmark uitgezonden
kinderen
Duitsch legerbericht
Italiaansch legerbericht
Duitsehe zeenoodvlieg-
tuigen aangevallen
Zaterdag is in de Appollolial de vergade
ring gehouden, welke door het provinciale
comité van A. R. Kiesvereenigingcn in Noord
Holland, in overleg met de betrokken instan
ties der Chr. Hist. Unie is belegd en in wel
ke vergadering als sprekers het woord voer
den de hecren dr. H. Colijn en prof. dr. J. R.
SJotcmaker de Bruine.
Voor deze vergadering bestond een zoo
groote_ belangstelling, dat de grootc zaal, die
riiiin 5000 personen kan bevatten bij lange na
geen plaats bood om allen, die de vergade
ring wilden bijwonen.
Daar werd 'n 3-tal vergaderingen achter
elkaar belegd, n.1. des middags te half twee
en te vier uur en des avonds te halfacht.
Nadat de vergadering op de gebruikelijke
wijze was geopend kreeg Dr. Colijn het
woord.
Spr. ving aan met de herinnering aan den
titel van zijn jongste geschrift. Hij heeft de
critick vernomen, dat men niet op de grens
van twee werelden moest blijven staan, docli
moedig dn nieuwe wereld, die voor ons lag,
moest binnentreden. Op zichzelf vereischt
d{e critiek geen wederlegging, omdat spre
ker het er mee eens is. Alleen is het niet
juist, om het nieuwe, dat nog grootendeels
onbekend is, ongezien te aanvaarden en het
oude als waardeloos weg te werpen. En toch
zijn er velen, die dit laatste zonder eenige be
denking doen. Met name geldt de critick dan
ons staatsbestel en liet partijwezen.
Wanneer spreker met die critick gedeel
telijk instemt, dan is dat geen novum. Twin
tig jaar lang heeft hij ip woord en geschrift
op de fouten van do inodenie democratie ge
wezen Fouten, die tot gevolg hadden dn'elf
standighcid van de kabinetten, afliankelijk-
hoid van de politieke partijen, verzwakking
van liet eigen rcolit der overheid. Ook de
volksvertegenwoordiging zelf is in de vervul
ling van haar taak dikwerf gehinderd door
druk van huiten de Kamer.
Maar omdat men op fouten uit het verle
den wijst, behoefi men nog niet alles wat
als nieuw wordt aangeprezen, niet gretig
heid-te aanvaarden.
Rustig waarnemen!
Mén moet rustig waarnemen, maar dit
waarnemen schijnt voor velen moeilijk. Van
alle kanten klinkt het haastig geroen: Er
moet wat ge'xuiren. er moet wat gedaan
worden. En dan. liefst in hetzelfde temno
waarmede de Duitsehe weermacht haar
aanvallen verricht. Men is daarbii al snoe-
dig tevreden en denkt iets gedaan te hebben
wanneer men ergens een kaartic heenstuurt
niet pen adhaesiebetuiging. Maar om iets te
doen is meer noodig.
Om iets te doen is het hebben van bestuurs
macht vereischt en de vrijheid om die be
stuursmacht uit te oefenen. Aan dfe voor
waarde is op het oonenblik echter niet te vol
doen. Begrijpelijk is het ,dat men zoekt naar
een nauwer aaneensluiting, naar een hech
ter samenbinding van het Nederlandsche
volk,, omdat men niet ten onrechte daarin
een soort waarborg zoekt voor het behoud
van wat ons lief is.
Uitvoerig besprak Dr. Colijn de Ned. Unie,
herinnerde eraan, dat de eerste Ned. Unie
(waarvan de- grondleggers uit vijftien perso
nen van ongeveer alle Ned. partijen beston
den), haar werk om redenen, die niet gele
gen zijn in verschil tusschen deze vijftien
hoeren, niet kon voortzetten. Veertien dagei^
later dook plotseling een nieuw Ned. Unie
op met een program dat sterk afweek van
het program van de eerste Ned. Unie.
Op- 31 Juli gaf spr. in zijn advies aan de
kiesvereenigingcn den raad zich voorshands
te onthouden. Dit voorshands zal thans die
nen te vervallen. Zoo. aldus spr., kan het,
niet, want zoo wordt het voor 1/3 van het
Nederlandsche volk onmogelijk om mee te
doen.
Dit doet spreker leed voor de zaak, die hem
zeer ter harte ging. Het doet hem ook leed
voor het driemanschp, dat van goeden wille
is, maar dat door onvoldoende inzicht in de
Structuur van liet Nederlandsche volk het
spoor is bijster geraakt.
Op allerlei detailhezwaren tegen het pro
gram gaat spreker thans niet in. Want veel
belangrijker blijft de vraag als het dan niet
zoo kan, wat kan er dan wel geschieden.
Spreker begint op den voorgrond te stellen
dat hij voor zich nog altijd bereid is tot sa
menwerking op zoo breed mogelijke basis.
Die samenwerking was verkregen in het
program van de eerste Nederlandsche Unie.
Die samenwerking is nog mogelijk, indien
men zich niet verliest in fantasieën, maar de
nuchtere, klare werkelijkheid, tot uitgangs
punt neemt. Die nuchtere, klare werkelijk
heid beteekent internationaal, dat men de ge
wijzigde toestanden op het continent van
Europa als feit moet aanvaarden. Hoe de
oorlog ook eindigt, naar den mensgb gespro
ken kan men geen andere uitkomst zien dan
dat het Duitsehe overwicht op het vasteland
van Europa moet worden aanvaard.
Heroriqntcering is ook op sociaal en econo
misch gebied noodzakelijk, al was het alleen
maar door de veranderde verhoudingen, die
op het continent van Europa geboren zijn.
Maar hierbij zal men we] er op hebben te
rekenen, dat sommige sociale of economische
hervormingen zoodanig afhankelijk zijn \an
de toestanden, zooals die na den oorlog zul
len zijn, dat het dwaasheid is er nu reeds
bespiegelingen over te houden.
Al zulk streven schaadt de eensgezindheid
die thans bovcnals noodig is. Dit beteekent
niet, dat men op sociaal-economisch gebied
intusschen niets kan verrichten. Alles wat
kan strekken tot versterking van het gc-
mecnschapsbcsef, tot hechter samenbinding
van het Nederlandsche volk met eerbiediging
van de geestelijke verscheidenhed verdient
met kracht te worden gesteund. Op zulk een
basis zou het mogelijk zijn samenwerking tc
verkrijgen, waarvan nu een derde deel van
het Nederlandsche volk om gewichtige re
denen zich zal hebben te onthouden.
In dit opzicht is er ook in eigen kring nog
heel wat te doen, want ook daar werd wel
wat heel erg naast elkaar heengeleefd. Het
is dan ook verheugend te kunnen zeggen, dat
anti-revolutionairen en christelijk-histori-
scben begonnen zijn hun eigen organisaties
met elkander in aanraking te brengen door
een contact-commissie in het leven te roe
pen, waarin die organities niet elkaar haar
parallel, loopende belangen kunnen bespre
ken.
Dr Colijn besloot met. dé betuiging van
zijn* mfcjrfi't dat 'dó "vormen1, waarórider ccii'
gToütö nationale bcwegiug zich iiioct' open
baren, bijzaak zijn, mits de leidende ge
dachte van die vormgeving Nederlandscli
is in dén histórisclïen zin, dat volksinvloed
niet wordt buitengesloten. Ook de vraag,
welke personen leiding moeten geven, is
bijzaak, mits deze leiders inderdaad bere
kend zijn voor hun taak, zuiver Neder-
landsch denken en voelen en een goede
dosis historisch beSef bezitten en tegelijk
beseffen, dat de Nederlandsche bevolking is
samengesteld uit 1/3 Roomscli-Katholieken,
1/3 orthodox-protestanten en 1/3 op wie het
humanisme beslag heeft gelegd. Met alle
twee aspecten zal rekening moeten worden
gehouden wil men op vruchtbare resultaten
kunnen rekenen.
PROF, SLOTEMAKER DE BRUINE
spreekt vervolgens over het Nederlandsche
volkskarakter.
Spr. ving aan met begrippen van den
volksziel te behandelen. Men kan het zoo
zien, da.t de eenheid van bet nationale, bet
„volkschcV boven al is, zoodat de elemen
ten, dieverscheidenheid brengen, op den
achtergrond moeten treden, al zijn zij op
zichzelf nog zoo waardevol. De diepste
geestelijke overtuigingen hebben dan slechts
recht van bestaan, indien zij zich in de
volksverbondenheid laten invoegen en daar
aan ondergeschikt willen zijn.
Men kan het bedoelde feit echter ook al
dus hanteeren, dat men de diepste begin
selen niet op den achtergrond kan laten
dringen, omdat een aldus gekochte eenheid
te duur gekocht zou zijn. Vraag niet
zoo klinkt het dan dat wij bij onzen harts
tochtelijken dienst aan ons eene volk het
geestelijke beneden het nationale schatten.
Dit kunnen wij niet!
Wij hier beneden in de Apollo-lial al
dus spreker zeggen onvoorwaardelijk
het tweede.
Neem ons, zooals wij zijn!
Neem ons, zoo vragen wij, ten bate van
ons volk, zooals wij zijn. Vraag ons niet
het heiligste, dat wij bezitten, buiten het
openbare leven te plaatsen. Vraag dat niet,
juist ter wille van ons volk.
Vooreerst zoudt gij door anders te doen,
onszelf verzwakken en daarmede dus liet
volksgeheel Met- verzwakte stukken kan
men niet een krachtig geheel bouwen. Wat
wij zijn, zijn wij door Christus, niet enkel
voor de binnenkamer, doch ook voor het
openbare leven. Maak niet van ons halve
meriscfien of minder dan dat.
Spr herinnerde aan de woorden van den
rijks-commissaris, die ons geestelijk goed
bewaard 'wil zien.
Laten Nederlanders niet pogen het ons te
ontnemen!
Er is helaas reden, dit met grootcn ernst
tc zeggen. Nipt van Duitschers doch \an Ne
derlanders, particulieren en ambtenaren, ont
wareti wij pogingen, die als ze doorgezel
werden op zeer groot verzet zouden nioeten
stuiten in de kringgen, tlie hier vergaderd
zijn, doch waarlijk niet allen bij rechtzinni
ge protestanten doch evenzeer bij R. Katho
lieken en vrijzinnigen.
Men moet nog een stap verder gaan in het
bepalen van het Nederlandsche volk. Nie
mand verstaat de Duitsehe ziel buiten Lu-
ther om, niemand verstaat de Nederlandsche
buiten Calvijn om.
Wij in Nederland vragen, dat hetgeen God
ons geschonken heeft doordringe niet alleen
in de kerk docli ook in de opvoeding, de
school, de jeugdbeweging, den barmhartig-
heidsdienst. Onze christelijke instituten wil
len wij met man en macht bewaren. Wie
daarvan afdoet, verarmt het Nederlandsche
nationale karakter, aldus spr.
Gevaar voor het nationale?
Spr. gaf als zijn meening, dat deze opvat
ting niet behoeft te leiden tot ondermijning
van het nationale. „Nationaal" zonder vul
ling is leeg.
Na den jongsten storm wankelen perso
nen, groepen, ja hcelc partijen. Wie thans
zal blijven staan, behoeft een houvast voor
zijn handen hoven en voor zijn voeten he
neden, Wie dit missen, worden duizelig.
Het Christelijke is niet het secretarische
doch liet nationale bij uitnemendheid. Spr.
eindigt met een roep om eenheid van allen,
die houwen op hetzelfde fundament: niet de
waarschuwing dat men in dezen kring alle
pharizeisme n'ioet bestrijden, met den drang,
dat dit geestelijk bezit de zware verantwoor
delijkheid doe heseffen jegens heel ons volk
Want christelijk is nationaal!
Naar aanleiding van de vele vragen, hoe
gehandeld moet worden ten aanzien van
tcxtielgocderen, die reeds vóór 29 Juli gc-
kpctihMmaar fUOg jhet geleverd zijn, wordt
medegedeeld, dat in afwijking van alle ter
zake reeds gepubliceerde mededeelingon de
aflevering van reeds vóór 29 Juli gekochte
„groote stukken" slechts is toegestaan, in
dien hiertoe vergunning is verkregen van
den plaatselijken distributiedienst.
Deze vergunning moet schriftelijk worden
aangevraagd bij dén distributiedienst van
de gemeente, waar men in het bevolkingsre
gister is ingeschreven, en is slechts geldig
gedurende een ni»and na dagteekening.
Bij afgifte van een speciale vergunning
tot aflevering dezer „groote stukken" wor
den door de ndistributiedienst 30 punten van
de textieikaart verwijderd, indien de punten
waardeering van 'net gekochte „groote stuk"
tezamen met die "van de reeds op het aan
vraagformulier voor de textieikaart opgege
ven „groote stukken", meer dan 30 punten
bedraagt. Indien echter bij de uitreiking der
persoonelijke textieikaart deze 30 punten
reeds van de kaart waren verwijderd, omdat
aanvragers zich andere „groote stukken"
hadden aangeschaft, worden hij de uitrei
king van de speciale vergunning geen ver
dere punten van de kaart afgeknipt.
Gezamenlijke problemen, gezamen
lijk oplossen.
Naar wij vernemen heeft de Nederlandsche
vereeniging voor armenzorg en weldadig
heid het initiatief genomen om te komen tot
ecu nauwere aaneensluiting en samenwer
king van de vele instellingen en 'lichamen
op het gebied der maatschappelijke zorg.
Onder de huidige omstandigheden zien ook
deze instellingen zich geplaatst voor veler
lei nieuwe, gemeenschappelijke problemen
en moeilijkheden. Bij de behandeling daar
van kan een centraal punt ongetwijfeld een
nuttige functie verrichten.
Dit centrale punt was reeds aanwezig in
de Nederlandsche vereeniging voor armen-
zog en weldadigheid, welke o.a. ten doel
heeft, een band te leggen tusschen alle li
chamen en personen, die zich bewegen op
het terrein van liet maatschappelijk steun-
wezen. Het is dus niet noodig een nieuwe
organisatie op te richten.
M*et ingang van 10 Augustus 1940 is de
tijdelijke aflevering van gecondenseerde
melk, melkpoeder, blokmelk en gesteriliseer
de melk in blik verboden. Dit verbod geldt
niet voor afleveringen van magere melk
poeder en voor leveringen aan de Nederland
sche zuivelcentrale, afdeeling zuivel. Even
min geldt dit verbod ten aanzien van nor
male afleveringen door producenten of han
delaren, niet zijnde detaillisten, aan de in
dustrie, welke melkproducten pleegt te
verwerken.
Aan winkeliers is het toegestaan hun
voorraad gecondenseerde melk of melkpoe
der te verkoopen. Aanvulling van hun voor
raad zal tengevolge van dit verbod tijdelijk
niet mogelijk zijn.
Zuinig zijn!
Aangezien de aanvoer van grondstoffen,
waaruit bindtouw (bindertwine) vervaardigd
inoet worden, door de oorlogsomstandighe
den stop staat, is de uiterste zuinigheid in
he gebruik van dit bindmiddel geboden.
Landbouwers, die bindtouw verbruikt heb
ben voor het binden van hun oogst, worden
derhalve met den meesten aandrang aange
maand. dit bij het machinaal dorschen vrij
komende bindtouw niet te laten verloren
gaan. doch het zorgvuldig in te zamelen en
te bewaren. T.z.t. zal nader aangegeven wor
den, wat met dit ingezamelde, gebruikte
bindtouw gebeuren moet. doch onder de aan
dacht van alle belanghebbenden wordt nu
reeds gebracht, dat de hoeveelheid ingeza
meld bindtouw mede als maatstaf zal dienen
voor het verkrijgen van bindtouw voor den
volgenden oogst.
Heden de eersten in functie.
Naar het Hsb verneemt, zullen met ingang
van heden zeven officieren bij de Amster-
damsche gemeentepolitie in dienst treden
voorloopig met een proeftijd van een jaar.
Van deze zeven gewezen officieren wordt er
één hoofdinspecteur, één inspecteur eerste
klasse, vijf worden inspecteur tweede klasse.
Aangewezen als hoofdinspecteur is de heer
H. Slager, die bij de verkeerspolitie wordt
geplaatst. De andere heeren worden op ver
schillende secticbureaux geplaatst. Voorts
vernemen wij. aldus 't blad, dat Maandag 19
dezer ongevper 300 ex-soldaten van verschil
lende wapens als agenten bij onze politie in
dienst zullen komen, alle ter opleiding tot
agent en met een proeftijd van één jaar.
Aangezien gebleken is, dat de verstrekking
van schoenenbonnen eenigszins ruimer kan
plaats vinden, kunnen personen, die op goe
de gronden en ten genoegen van de leiders
der distributiediensten kunnen aantoonen,
dat zij behoefte hebben aan nog een paal
schoenen, een desbetreffend verzoek bij de
plaatselijke distributiediensten indienen.
De leiders van deze diensten zullen aan de
hand van deze verzoeken beslissen, of op
grond daarvan schoenenbonnen kunnen wor
deii verstrekt.
De Secretaris- Generaal, wnd. hoofd van
het Dept. van Sociale zaken heeft een brief
gezonden aan onderscheidene gemeentebe
sturen, waarin hij mededeelt goed te keu
ren, dat de gezindsledentoeslag voor kinde
ren, uitgezonden naar dc Oostmark, aan de
ondersteunde hoofden van gezinnen wordt
doorbetaald.
Een Haagsch initiatief.
Vijftien leden van het Haagsche politie
corps van alle rangen zijn dezer dagen bij
eengekomen tot liet stiehten van een geheel
nieuwe vereeniging van het gcheele perso
neel der Haagsche gemeentepolitie, welke
vereeniging den volledigen steun van den
hoofdcommissaris van politie-mag genieten,
die een groot voorstander is van de aldus te
bereiken eenheid.
Men bedoelt uiteindelijk, doch binnen kor
ten tijd den toéstand te bereiken, dat de ge
heel Nederlandsche politie in de groepen:
rijksveldwacht marechaussee en gemeente
politie onder één bestuur zal worden vcr-
ecnigd.
De Nederlandsche inzending voor de Najaar»
messe te Leipzig wordt gereed gemaakt. Een
afbeelding van de bekende Alkmaarsch»
kaasdragers mag bij deze collectie niet ont
breken.
(Foto Pax Holland.)
Het opperbevel der JDuitsche weermacht
deelt mede:
„Een duikboot heeft het 9130 ton metende
gewapende Britsche koopvaardijschip Up-
we.v tot zinken gebracht.
De luchtmacht heeft op 10 Augustus weer
uitgestrekte verkenningsvluchten boven En
geland en de zee gemaakt. Een vijandelijk
gewapend koopvaardijschip werd aangeval
len en zóó ernstig door bommen getroffen,
dat de bemanning het schip verliet. 5 oor
belangrijke Engelsche havens zijn opnieuw
rhijriéïi 'gelégd. Onze gevechtsvliegtuigen
hebben dé vliegtuigfabrieken Norwich aan
gevallen,'waa-rhij een montagehal door boni-
men in brand raakte.
In den nacht van 10 op 11 Augustus zijn
bomaanvallen gedaan op Newport, Swan»
sea, Pembroke en de fabriek van ontplofba
re stoffen Hayle bij St. Ives.
Vijandelijke vliegtuigen zijn gedurende
den nacht in Noord- en West-Duitschland
binnengevlogen cn hebben bommen op niet-
militaire doelwitten geworpen. Te Ober-
hauscn-Sterkrade, Bielefeld en Bochum is
telkens een woonhuis, te Bruchkoebel bij
Hanau zijn vier woonhuizen en een schuur,
in Telgte in het district Munster is een
herberg getroffen. De branden, die ontston
den, konden steeds spoedig gebluscht wor
den door veiligheids- en hulpdienst. Een
vijandelijk vliegtuig van het type Bristol-
Blenhcim is neergeschoten. Een eigen vlieg
tuig wordt vermist."
Het 63ste legerbericht van het Italiaan-
sche hoofdkwartier luidt:
„De Uritsche duikboot Odin, welk verlies
een Britscli communiqué thans officieel
mededeelt, is tot zinken gebracht tijdens
onze operaties, welke reeds in vorige 1e-
gerberichten vermeld waren. De duikboot
had een waterverplaatsing van 1500 ton en
was gewapend met 8 torpedolanceerbuizen,
een kanon cn twee mitrailleurs. De beman
ning telde 55 koppen.
In Britsch Somaliland hebben wij den
pas van Carrin cn Godajera bezet. De op*
marsch duurt voort. Onze luchtformatics
hebben het vliegveld van Erkovit in den
Soedan gebombardeerd. Zij troffen daarbij
rechtstreeks 15 op het vliegveld staande
vliegtuigen en sloegen een aanval van vij-
andeli.jke jagers af. Al onze vliegtuigen zijn
op hun bases teruggekeerd. Een vijandelijk
toestel, dat had getracht El Oeak aan de
grens van Kenya te bombardeeren, is door
liet vuur van onze troepen neergehaald-
Een Engelsche piloot, een kapitein, is go*
vangen genomen.
Naar het D.N.B. van bevoegde zijde wordt
medegedeeld, zijn Duitsehe zeenoodvliegtui"
gen, duidelijk gekenmerkt met het rood®
kuis, door 2 Bristol-BIenheim vliegtuig6
aangevallen.
Een Duitsch zeenoodvliegtuig werd n<rr
geschoten. Dit optreden van de Britsche
vechtsvlicgers, dat geheel in strijd is nl'
bet volkenrecht, is, naar van Duitsehe
wordt opgemerkt, des te verachtelijker.
dat de Duitsehe zeenoodvliegtuigen niet
leen de eigen, doch ook de Britsche vlieg61
die op zee in nood verkeeren, redden.