Wie?
Ons
Grepen uit de geschiedenis van het
„Stedelijk Muziekcorps"
(1890-1940)
tijdelijk adres
Een
goede
Gazelle-Rijwielen
Gazelle-Driewielers
GAZELLE-HUIS
JUTTERT1ES
Officieele mededeeling
steeds geopend
Geen bommen op
Den Helder
Luc* van Dam wint
van Sanders
Advertentiën
Betrekkingen
Te koo
Te huur
Maandag 12 Augustus 1940
Tweede Blad
&aditüeuwJ
Een gouden jubilaris
BoJUen
Burgerlijke Stand van Den Helder
Uit het politie-rapport
Het Wangener wielercriterium
feilen
£matdennió
Het tournoci
te Noordwijk
YlieuujLó uit tOik
Visscherij
advertentie
Gemeentelijke
ZEEVAARTSCHOOL
met INTERNAAT
VERZEKERING
BIERSTEKERS
f
M -Admtwt in de
3Uldeu>cfa "Coulant!
De vereeniging was jarenlang zonder een 1
Vaandel, maar in de vergadering van 5 Nov.
1909 kon voorzitter Luijt mededeelen, dat het
corps in het bezit van zoo'n banier was ge
komen. De vereeniging bestond reeds 19 jaar!
De Beschermheer deed zich hierin van zijn
goede zijde kennen.
Een andere gebeurtenis was de naamsver
andering van de Kapel, n.1. de toekenning van
het praedicaat „Stedelijk Muziekkorps", welke
door het gemeentebestuur met ingang van
20 November 1917 verleend werd. 2 December
d.a.v. debuteerde men onder dezen naam met
een concert in „Casino", waar het voorzitter
J>e la Fonteyne was die dit feit onder veel
applaus releveerde. Een hartewensch van
directeur en leden was hiermede in vervulling
gegaan.
Het laatste concours onder den heer van den
Bogaerde vond plaats in Haarlem en ging uit
van den N.-H. Bond (29 Juni 1919). De gang
naar de Bloemenstad werd een deceptie, want
men kwam onbekroond terug!
Dit echec had dit betreurenswaardige gevolg
dat het binnenskamers begon te rommelen,
men gaf elkaar de schuld.
De vergadering, gehouden op 25 September
1919, bracht uitkomst, want na een zeer be
wogen zitting werd per 1 October tot directeur
ibenoemd de heer Jac. ter Hall, tot dien direc
teur van „Winnubst", van welk corps hij 19
jaar lang de leider was geweest en tot den
hoogsten sport van de muzikale ladder had
gebracht. Het was een beslissing die op tijd
genomen werd, want onmiddelijk na diens
optreden keerde het vertrouwen in de gelede
ren terug en werd de positie steviger en
hechter dan deze ooit te voren geweest was.
„De Gouden Eeuw" van het corps.
De heer Ter Hall heeft bijna 10 jaar de
leiding gehad; 10 jaren die een climax vormen
in het zeer bewogen bestaan der vereeniging.
Door zijn entree in het „Stedelijk" verdween
alle apathie, schenen allen begeesterd. De
deserteurs kwamen terug in de gelederen, ver
gezeld van een stroom nieuwe leden, spoedig
was de bezetting verdubbeld; in Mei 1921 ca.
50 orkestleden, in 1925 in totaal 87, en in 1927
-1928 telde alleen de orkestbezetting 62
executanten. Er werd reeds spoedig een tam-
iboercorps opgericht, wat een aantal jaren een
groote afdeeling vormde. Onder Ter Hall leerde
men het corps met recht respecteeren, was het
voorgoed afgeloopen met het negeeren van de
vereeniging. Ook bij de gemeentelijke autori
teiten kwam het corps in aanzien; o.m. werd
de subsidie reeds aanstonds belangrijk ver
hoogd (in een Gemeenteraadsvergadering ge
houden in Januari 1921, werd de subsidie ver
hoogd tot 900.wat een aantal jaren zoo
gebleven is. In Burgemeester Houwing, die in
1921 Beschermheer werd, trof men een man,
die met het corps zeer veel op had, er zich
daadwerkelijk voor interesseerde, wat hij reeds
deed onmiddellijk na zijn ambtsaanvaarding
(in 1915).
Ook muzikaal ging het crescendo; waren er
onder den heer Van den Bogaerde ook reeds
momenten van fraai muzikaal succes geweest,
de periode 1922'27 stond onbetwist hooger,
toen men door de veel grootere bezetting
werken van hoogere muzikale waarde, die
hoogere eischen aan de techniek stelde, kon
vertolken. Men had mer kleuren op zijn palet
en was nu in staat ook symphonische muziek
op de juiste wijze te interpreteeren, wat vroe
ger niet kon. Er werd in die jaren werkelijk
uitstekend gemusiceerd. Door de grootere
inkomsten onderging de muziekbilbiotheek een
aanmerkelijke uitbreiding. Het corps werd
talrijke mooie werken rijker en de Directeur
zelf vervaardigde naast een groot aantal mar-
echen w.o. bekend werden de Festival-
marsch, 't Juttertje en de Liederen-marsch
verscheidene Potpourris en instrumenteerde
diverse kleinere werkjes. Het korps beschikte
toen over een keur van uitstekende solisten
en de verhouding „hout" tot „koper" was
haast ideaal. Het was in die dagen werkelijk
een pracht ensemble. In de Concert-program
ma's was nu verscheidenheid genoeg en ze
stonden dikwijls op hoog peil.
Ook het aantal donateurs steeg op bedui
dende wijze, zóó zelfs dat er 2 donateurscon
certen noodig waren, daar voor één avond de
groote „Casino"-zaal te klein was geworden!
Wij vragen, zou dat alles mogelijk zijn ge
weest, zonder een persoonlijkheid als Ter Hall
Voor ons is het wel zeker dat vóór hem die
groote interesse en offervaardigheid van per
sonen. niet bij het corps betrokken, niet moge
lijk zou zijn geweest.
De heer Pala en zyn werk
1 Mei 19291 Aug. 1939.
In een der dagen van April 1929 berichtte
de heer Ter Hall, dat hij door vertrek naar
Rijswijk per 1 Mei bedankte als Directeur van
het „Stedelijk Muziekcorps". Deze mededeeling
was feitelijk geen verrassing, daar ze reeds
veel eerder verwacht was. 30 April, op den
verjaardag van Prinses Juliana, leidde hij zijn
Afscheidsconcert, waarbjj hem na afloop nog
een huldiging wachtte, daar het corps hem in
optocht en per auto naar zijn woning geleidde.
Uit de talrijke sollicitanten werd tenslotte
de heer Joh. F. Pala gekozen. Van een heel
cfcidero mentaliteit dan zijn voorganger, voelde
hij zirh in deze functie weldra geheel thuis en
wierp zich vol enthousiasme op zijn nieuwe
taak en niets was hem teveel. Kortom, hj;
sloofde zich als het ware voor het corps uit;
een ijver, die jammer genoeg niet altijd de
noodige waardeering vond.
Directeur Pala was niet alleen een voortref
felijk paedagoog, maar ook als componist mag
hem een zekere begaafdheid niet ontzegd wor
den. Voor het StedeUjk heeft hij eenige com
posities geschreven en doen uitvoeren, waarin
hij heeft laten zien met zijn tijd mee te gaan,
terwijl zijn instrumentatie een geroutineerd
vakmanschap verried.
Tijdens zijn ruim 10-jarige directie werd aan
6 concoursen deelgenomen, welke een afwis
selend succes zijn deelachtig geworden.
De vrjj fantastische verhalen over
bommen, die gisteren op Den Helder ge
vallen zouden zijn, kunnen w(j ten
stelligste tegenspreken. Noch op de stad,
noch op militaire objecten zijn bommen
terecht gekomen. Wel is gisterenmorgen
om 12 uur het afweergeschut in werking
gesteld, omdat een Engelsch vliegtuig
boven de stelling was. Dit vliegtuig heeft
eenige bommen in het Marsdiep laten
vallen, en dat is de vermoedelijke aanlei
ding tot het rondstrooien van allerlei ver
halen.
Directeur Joh. F. Pala.
Op de repetitie was Pala lang geen gemak
kelijk heer. Hij vergde veel en kon soms ge
ducht uitvallen. Voor alles moet echter bedacht
worden dat hij het niet deed voor eigen glorie,
maar om van het corps een first class-ensem-
■ble te maken, wat zich met de besten in den
lande zou kunnen meten. Daarop is altijd zijn
streven gericht geweest en gaf hij zijn geheele
petSoon.
Tijdens de repetitie van 18 Juni 1939 maakte
de Voorzitter bekend dat de dirigent spoedig
-de gemeente zou verlaten daar hij, uit ruim
100 sollicitanten, was benoemd tot leider van
vijf corpsen in en om Rotterdam. De aanbie
ding was zóó mooi, dat Pala meende te moeten
accepteeren. 1 Augustus ging de benoeming
j in en 27 Juli, bij zeer mooi weder en zeer groote
belangstelling, zagen wij hem in het Plantsoen
voor het laatst voor zijn schare staan. Op
dezelfde wijze als eertijds zijn voorganger werd
hij thuis gebracht. Honderden er achteraan en
vroolijke marschmuziek voor zijn woning. Het
corps had wederom een tijdvak afgesloten.
Zoolang er nog geen nieuwe dirigent was, zou
den heer Oost zich met de leiding, belasten.
Tijdens zijn leiding is het corps betrokken
geweest bij een aantal evenementen van his
torische beteekenis, zoomede nog tal van
andere feestelijkheden. Nationale hoogtijdagen,
die niet licht vergeten zullen worden en waarin
Pala en zijn mannen zich kranig geweerd heb
ben. Het waren dikwijls zware en vermoeiende
dagen, maar de wetenschap dat alles zoo'n
mooi en vlot verloop had, het mooie figuur wat
het corps op zulke dagen sloeg, deed dat alles
spoedig vergeten.
Toen Burgemeester Houwing in het najaar
van 1928 de gemeente verliet, zat het orkest
zonder Beschermheer. Maar zijn opvolger, de
heer Driessen, bleek bij zijn entrée onmiddel
lijk bereid de opengevallen plaats te bezet
ten. 27 Juni 1929 werd hij als zoodanig ge
ïnstalleerd. Toen deze echter 6 jaar later
vrij plotseling overleed (20 Dec. 1935) en het
corps in pleno bij zijn begrafenis vertegen
woordigd was kwam men weer voor
hetzelfde feit te staan. Gelukkig bleek even
eens Burgemeester Ritmeester bereid als
Beschermheer op te treden; 7 Nov. 1936
werd hij tijdens een concert in „Casino" door
Eere-Voorzitter Van Loo als zoodanig be
vestigd. Een Beschermheer, die zich terdege
voor het wel en wee van het corps interes
seert!
BESLUIT.
Een nieuwe leider.
Na het vertrek van den heer Pala was er
het Bestuur alles aan gelegen een geschikt
opvolger te vinden. In de ledenvergadering
van 27 Aug. 1939, waar dit punt besproken
werd, werd uit de diverse candidaten ten
slotte de heer Jac. Bos gekozen, de directeur
der Zang- en Reciteervereen. „Harmonie", in
wien het corps een alleszins waardige leider
heeft gekregen. We hoorden van hem twee
winterconcerten, waarvan er één in het wa
ter viel door de bekende militaire order
maar het is nog te kort om een definitief
oordeel te vellen, omtrent zijn werkelijke kwa
liteiten als dirigent. De heer Bos trof het niet,
dat reeds eenige dagen na zijn benoeming de
mobilisatie afgekondigd werd, waardoor ook
het corps getroffen werd en nogal veel met
een incompleet ensemble moest gerepeteerd
worden. Maar dat hij zijn taak serieus opvat
en het corps op peil tracht te houden, staat
onbetwistbaar vast.
Er is nog één lid dat den heer Wernecke
als directeur heeft gehad, n.1. de heer Mar-
tinus Grooff.
In zjjn gansche geschiedenis heeft het
corps altijd klaar gestaan om andere ver-
eenigingen door haar muziek financieel te
heipen of hunne uitvoeringen op te luisteren.
Nooit klopte men te vergeefs aan, steeds
was men bereid te helpen, ook al waren er
soms wel eens bezwaren aan verbonden. We
noemen de vereenigingen „Moed, Volharding,
Zelfopoffering" en het „Dorus Rijkersfonds",
waar hei corps zich in den loop der tijden
altijd veel aan heeft laten gelegen liggen.
Onze Wandelsportvereenigingenkwamen zij
van een Vierdaagsche of andere afstands-
marsch terug, het was het Stedelijk, dat hen
met jubelende fanfares binnenhaalde en naar
hun home begeleidde. Het Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantiekolonies; ook
voor deze nuttige instelling heeft het corps
gewerkt. Het Kinder St. Nicolaasfeest heeft
de laatste jaren steeds in de vereeniging een
trouwe metgezel gehad, wanneer de goede
Sint afgehaald moest worden en men met
heih door de stad trok. Gymnastiekdemon-
straties werden door haar opgeluisterd, ter
wijl men ook voor wedstrijden van andere
sportvereenlgingen (bij bijzondere gelegen
heden) van de partij was. Met sommige van
onze zangvereenigingen is meer dan eens
samengewerkt. En zoo is er nog meer, maar
uit deze korte samenvatting blijkt wel, hoe
do gouden jubilaris een haast onmisbaar
element is geworden ln onze samenleving.
De bokswedstrijden, welke door promotor
Huizenaar op de Kreekbaan te R'dam georga
niseerd waren, mochten zich. gezien het nogal
ongunstige weer, in een vrij druk bezoek ver
heugen.
De hoofdpartij was het gevecht om den
titel in het middengewicht. Leen Sanders
moest dezen voor de tweede maal verdedigen
tegen den jeugdigen Luc van Dam. Van Dam
liet in de eerste zeven ronden het initiatief
aan Sanders, die daar gaandeweg een nuttig
gebruik van maakte en dan ook weldra een
duidelijken voorsprong had.
Vanaf de negende ronde kwam Van
Dam meer en meer in actie, doch de kam
pioen verdedigde zich uitstekend en was
zeker niet de mindere van zijn jeugdigen
tegenstander. Deze laatste bleek, vooral in
de veertiende en vijftiende ronde, over
meer kracht te beschikken, doch de groote
routine en vooral de zeer goede dekking
van Sanders wogen daar zeer zeker tegen
op. Algemeen meende men dan ook, dat
hij als winnaar zou worden aangewezen,
doch de jury dacht er anders over en wees
Van Dam als winnaar aan.
Door deze op zijn minst genomen vreemde
beslissing moest Sanders dus zijn titel afstaan
aan Luc van Dam.
Aantrekkelijk was het gevecht tusschen
Robert Disch, lichtgewicht kampioen en Am.
Lagrand, vedergewicht kampioen. Het werd
gevoerd in een zeer hoog tempo, waarbij
vooral de snelle aanvallen van Lagrand op
vielen. Disch verweerde zich echter uitstekend
en zoo eindigde dit gevecht ten slotte onbe
slist.
verstopping, overmatig vet wil doen
verdwijnen en de schadelijke gevolgen
aambeien, rheumatiek, zenuwachtigheid
wil voorkomen, die zuivere bloed en
Ingewanden met
Dr. Schiefter's Stofwisselingzoot-
Het resultaat is verrassend! Men bespeurt
terstond den grooten dienst aan de ge
zondheid. men gevoelt zich vrijer en beter
flacon t t.as. Dubbele tiacon I 17S bij apotheken
•n vakdrogisten.
van 10 Augustus 1940.
GETROUWD: P. A. Smits en J. W. Scheur
kogel.
GEEN GOEDE ROL.
De fiets van iemand, die in een café aan
het Koningspein een opfrisschertje gebruikte
bleek verwisseld te zijn voor een rijwiel, dst
in kwalitatief opzicht ver in de minderheid
was.
De resultaten van het Wangener wieler
criterium, een wegwedstrijd over 98.1 km, lul
den als volgt:
1. Fondi (Italië); 2. Schoepflin (Zwitser
land); 3. Ortelli (Italië); 4. Preiskeit (D.); 5.
Kessler (D.); 7. Rosenie (Joegoslavië).
Regen en stormwind verstoorden Zondag de
eindstrijden van het Noordwijksche tennistour-
nooi. Alleen die in het heerenenkelspel, te twee
uur begonnen, kon zonder onderbreking wor
den afgewerkt. Borren, die v. Olst ln de halve
finale geslagen had, kwam daarin tegen De
Brauw en dat werd voor wie op een span-
nenden kamp had gehoopt een teleurstelling.
De Brauw was slecht op dreef, had geen ant
woord op het tactische en zeer vaste spel van
Borren en verloor de eerste set met 62. Bij
30 in de tweede set kwam er een opleving.
De Brauw kreeg meer scherpte in zijn forehand,
vond goede passings en haalde op tot 32.
Kwam vervolgens op 400 op zijn service... en
had toen in eens ook al zijn kruit verschoten.
Borren kreeg meer de overhand, speelde hem
weer uit positie, haalde nog de game en won
ook de tweede set (en daarmede de partij)
met 62.
Met voortdurende onderbrekingen werden
daarna de wedstrijden voortgezet, doch alle be
langstelling en ook alle spanning, was verdwe
nen. Het heeren dubbelspel was voor Wilton
en Akkersdijk, het damesenkelspel, na lang-
durigen strijd, voor mej. Mechel, die mej. A.
Kerckhoff in drie sets wist te slaan.
Urk, 9 Augustus.
Door 30 vaartuigen werd heden aan den Ge
meentelijken Vischafslag alhier, aangevoerd:
2520 pond kuilpaling, van 40 tot 350 pond per
vaartuig, prijs 21% tot 23 ct.; 630 pond lijn- of
beugaal, 24 tot 28 ct.; 170 pond snoekbaars,
23 tot 24 ct„ alles per pond.
WETEN SCHAPPELIJKE OPGRAVINGEN
OP SCHOKLAND.
Op het eenzame eiland Schokland is een ten
tenkamp opgericht voor wetenschappelijk on
derzoek, het welk eenige wéken zal duren. Het
onderzoek wordt verricht door 10 studenten,
welke staan onder leiding van Dr. A. de Froe.
Het doel is in de eerste plaats te zoeken naar
resten van schatten, welke in vroegere eeuwen
hebben geleefd. Het voorloopig resultaat is
reeds bevredigend, want men heeft al resten
van een kerk gevonden.
Midden in deze fundeeringen is later de vuur
toren gebouwd, zoodat de graven, die in de
kerkruimte voorhanden waren, verstoord zijn.
De stoffelijke resten uit die graven, welke bij
elkaar waren, zijn door de onderzoekers ge
vonden.
Intusschen ondergaat het eiland Schokland
door de droogmaking der Zuiderzee al een
heele verandering. De kranen van de firma
Blankevoort grijpen de basaltblokken weg en
het personeel ruimt de oude zeepalen op en
verwerkt deze tot brandhout.
Weldra zal misschien het eenzame eiland
Schokland, dat door 2 gezinnen wordt bewoond,
tot het verleden behooren. Het is ongeveer 1
uur varen van Urk gelegen.
TELEURSTELLING VOOR
VOETB ALVEREENIGIN GEN.
De voetbal vereenigingen te Urk hebben Za
terdag veel schade ondervonden. Hun mooie
voetbaltent en keet zijn geheel afgebrand. Het
ongeval is aan kinderen te wijten, welke met
brandbare stof in de keet aan het spelen waren.
Voor de vereenigingen is de schade aanzienlijk.
BOB MAAS SLAAT BUSSEMAKER.
Nadat Bussemaker van de Marine Jacht
club Zaterdag een fraaie overwinning op
Bob Maas behaald had, nam laatstgenoemde
gisteren, op den laatsten dag van de Hol-
landweek 1940, revanche en won verdiend
met zijn „BEM".
Maas won hiermede den hoofdprijs van de
Hollandweek 1940.
Wie naam en adres opgenomen wil
zien, geve het aan ons kantoor op of
zende zijn opgave aan onze admini
stratie te Den Helder, met insluiting van
25 cent aan postzegels of geld.
Knip het adres van Uw kennissen uit
inderstaande adressen meteen uit of
noteer het.
J. HUIGEN,
v/h De la Reestraat No. 11.
T(jd.: Spoorstraat No. A 57. Oudkarspel(N.-H.)
is beter dan de
beste reiziger I
Zij wordt namelijk
nooit teruggestuurd
DEN HELDER.
Wij leveren weer uit voorraad
en
Directeur Bosdie thans de scepter zwaait.
Voor de navolgende opleidin
gen, welke 3 September a.s. aan
vangen, is de aanmelding open
gesteld
TWEEJARIGE CURSUS
STUURMANSLEERLING A.S.
Minimum eisch van toelating:
Mulo-diploma A of overgang
van 2e naar 3e klasse van een
H.B.S., met goede cijfers voor
wiskunde en natuurkunde. Voor
anderen is toelatingsexamen
mogelijk op 3 en 4 September
1940.
Voor bezitters van het eind
diploma H.B.S. B bestaat ge
legenheid voor een éénjarige op
leiding.
RADIOCURSUS
voor de SCHEEPVAART
en voor de LUCHTVAART.
Geëischt wordt MULO-diploma
of 3 jaar H.B.S.
Aan de school zijn eveneens
verbonden opleidingen voor 3en,
2en en len Stuurman Groote
Handelsvaart en een Voorberei
dende cursus voor den twee
jarigen cursus voor stuurmans
leerling A.S.
Prospectus op aanvraag.
Inlichtingen worden verstrekt
door de afd. Onderwijs, Raad
huis.
Keizerstraat 118
lel. 234
Vraagt prospectus
Assurantiekantoor Koningstraat 90
Telefoon 984
KONIJN
ELKEN DAG GEOPEND
TE KOOP:
Ameublementen vanaf 10.
I en 2-p. Ledikanten met spiraal,
Waschtafels, Nachtkastje. Spie
gel, Schilderijen, 2-p. Bedsteden,
Linnenkast, Dienstbodenkastje,
Haardfauteuil. Vloerkleeden, 16-
els,' Handnaaimachine, Hand-
waschmaoiiine met wr., Heeren
en Da mes rijwiel, wit en zwart
emallle Fornuis, enz. enz.
Langestraat 67.
aangeboden
Gevraagd een nette Werkster,
voor Dinsdags.
Adres; Mevr. K. Koning
Klein, Bassingracht 1.
Gevraagd een aankomende
MONTEUR.
Held. Radio Centrale,
Gravenstraat 24.
Aanmelden Dinsdag tusschen
12 uur en half twee.
gevraag
TE KOOP:
Nieuwe schoenen zonder bon.
Spotkoopje.
Dames- en Kinderschoenen, leer.
Langestraat 67.
SCHOENMAKERIJ
van
P. VAN HORIK,
Gravenstraat 79.
Werkzaamheden hervat.
EENIGE HUIZEN
te koop gevraagd, ter waarde
van 2000,
Adres: Bureau van dit blad.
Hand- of Trapnaaimachine te
koop gevraagd. Iets defect, geeu
bezwaar, tegen billijken prijs.
Brieven onder No. 117, aan het
Bureau van dit blad.
SCHRIJFMACHINE
te koop gevraagd.
Brieven onder No. 132, aan het
Bureau van dit blad.
gevraagd
Te huur gevraagd een Huls
met 4 slaapkamers.
Volledige opgaven onder No.
129, Bureau van dit blad.