Pootgoedvoorziening 1941 NIPPER EN PELLE Vet moet door koolhydraten worden vervangen GOUD Het lokkende Dc distributie van goedkoope margarine Radioprogramma Voor ingezameld bindtouw redelijke prijs Pakketpost met Daitschland Ons dagelijksch brood FEUILLETON Naar het Engelsch van: OTTWELL DAVIS Landbouw en visscherij worden schadeloos gesteld. In aansluiting op de dezer dagen in de pers verschenen mededeeling van den se cretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van landbouw- en vlssclie- rij over de noodzakelijkheid van het inzame len van in den landbouw gebruikt bind touw. wordt nog nader bekend gemaakt, dat het in de bedoeling ligt voor het inge zamelde touw een redelijke vergoeding te geven. T.z.t. zullen hieromtrent verdere mededeelingen worden gedaan. VOOR WERKLOOZEN EN ARMLASTIGEN. De rijksdienst der levensmiddelendistribu' tie heeft betreffende bovengenoemd onder werp aan de gemeentebesturen een circulai re gezonden, waaraan het volgende is ont leend: Ondersteunde en tewerkgestelde werkloo- zen en armlastigen en de daarmede gelijk- gestelden, kunnen voor het verkrijgen van goedkoope margarine en bak- en braadvet in aanmerking komen, ongeacht of zij in het bezit zijn van vetbonncn, dan wel van boterbonnen. In sommige gemeenten worden door den plaatselijken distributiedienst, aan de in stantie. belast met de distributie van goed koope margarine en bak. en braadvet, na inlevering der bonnen, zgn. „toewijzingen" verstrekt. Dit is echter niet noodtg, aange zien margarine en bak- en braadvet voor werkloozen en armlastigen voorloopig op de normale wijze als voorheen, zonder ge bruikmaking van een toewijzing, bij den rijksdienst der levensmiddelendistributie kan worden aangevraagd. Het innemen der vet en/of l>otcrbonnen behoort steeds plaats te vinden door de ge meentelijke instantie, belast met de distri butie van goedkoope levensmiddelen. Nim mer mogen betrokkenen deze bonnen bij den winkelier inleveren. De kerkelijke instellingen van weldadig heid,* die gebruik maken van de terzake geldende regeling betreffende zelfstandige het door hun benoodigde kwantum marga- distributie aan hun ondersteunden, zullen het door hun benoodigde kwantum marga rine en bak- en braadvet slechts kunnen in ontvangst nemen tegen gelijktijdige over gave van het daarvoor benoodigde aantal vetbonnen en/of boterbonnen, welke zij van hun ondersteunden hebben verkregen. Ongeveer 20V« van de gesteunde kleine boeren heeft van het voorjaar voor een ge deelte van hun steunbedrag goedgekeurd pootgoed ontvangen. Van verschillende zijden wordt gemeld, dat de stand van de betrokken perceelen aardappelen zeer genoemd mag worden en dat men er van overtuigd is een aanzienlijk hoogere opbrengst te verkrijgen. I-ang nog niet alle kleine bouwers zien echter het nut van het geregeld aanscha- fen vari goedgekeurd pootgoed in. Vooral hij de vroegere aardappelteelers in West- Friesland is de toestand verre van roos kleurig. Het is uit de praktijd bekend dat bij het gebruik van prima pootgoed de opbrengst bij de meeste boeren gemakkelijk 2q'/« en bij sommige zelfs 50 V» zou kunnen stijgen. Dit laatste en daarvoor genoemde redenen zijn aanleiding dat ook voor 1941 getracht zal worden niet alleen poters van late maar ook van vroegere aardappelen van het steunbedrag beschikbaar te stellen. „Elke gesteunde kleine boer, die vroege en/of late aardappelen ver bouwd, dient zich zoo spoedig mo gelijk tot jden betrokken assistent van den Dienst voor de Kleine Boe renbedrijven te wenden, alwaar in overleg met die assistent een aan vraagformulier voor goedgekeurd pootgoed kan worden ingevuld". Kleine boeren, die eenige selectie hebben ♦oegepast op de aardappelperceeltjes, die dit voorjaar met goedgekeurd pootgoed zijn beplant, kunnen met succes de poters van deze perceeltjes voor 1941 gebruiken. Men denke in deze bij de komende schaarschte aan poters ook eens aan zijn buurman. Toch verdient het aanbeveling dat ook deze kleine boeren een kleine hoeveelheid prima nieuw pootgoed koopen, goedgekeurd onder N.A.K. plombe en klasse A. Met deze kleine hoeveelheid prima poters kan men dan goedkoop pootaardappelen te len voor 1942. Men denke er dan om dat een dergelijk perceeltje afgezonderd van de andere aardappelperceelen moet liggen en onze speciale aandacht verdient bij de ziek tebestrijding. De assistenten van den Dienst willen garane aanwijzingen geven. Voor kleine boeren, die de laatste jaren geen nieuw pootgoed hebben aangeschaft geldt onder de huidige omstandigheden de dure plicht thans prima pootgoed aan te koopen. Het verstrekken van pootaardappelen door den Dienst voor de Kleine Boerenbe drijven heeft ten doel: a. alle kleine aardappelbouwers attent temaken op en vertrouwd te maken met het nut van geregelde aanschaf van prima pootgoed, b. de handel in goedgekenrd pootgoed, in streken waar deze thans zoo goed als niet plaats heeft te stimuleeren. Het verkeer met dringende pakketten, ijl pakketten en* rembourszendingen tusschen Nederland en Duitschland is opengesteld. ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1940. Jaarsveld, 414,4 m. AVRO-uitzending. 8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gewijde muziek (gr.pl.) 10.30 Causerie „Huiselijke gezelligheid". 10.35 Secco en zijn ensemble. 11.00 Declamatie. 11.20 Secco en zijn ensemble. 12.00 Gramofoonmuziek. 12.45 Berichten ANP, eventueel gramofoon muziek. 1.00 „Les gars de Paris" en soliste (opn.). I.40 Lyra-trio. 2.30 Revue-programma (opn.). 4.00 Omroeporkest en soliste. 5.15 Berichten ANP. 5.30 Gramofoonmuziek. 5.45 Zangklasse van „Zanglust" met piano begeleiding. 6.10 AVRO-Amusementsorkest en de AVRO- Girls. 7.00 Vragen van den dag (ANP). 7.15 Berichten. 7.20 Gramofoonmuziek. 7.35 Cyclus „Nederlandsch provin'Jk"«choon" (met reportage). 8.00 Berichten ANP. 8.15 Omroeporkest en soliste. 9.10 Radiotooneel. 9.30 Gramofoonmuziek 10.00 VPRO: Avondwijding. 10.15 Berichten ANP, sluiting. Kootwijk, 1875 m. KRO-uitzending. 7.00 Berichten (Buitsch). 7.15 Berichten (Engelsch). 7.30 Wij beginnen den dag. 8.00 Gramofoonmuziek. 9.00 Haarlemsche Oratoriumveremiging, Utrechts Stedelfk orkest en solisten (opn.). 9.45 KRO-Kamerorkest (opn 10.30 Gramofoonmuziek. II.15 Berichten (Engelsch). 11.30 Gramofoonmuziek. 12.00 Musiquette. 12.'w Berichten (Duit^ch). 12.45 Berichten ANP. 1.00 Gramofoonmuziek. 1.15 KRO-V.elodisten en solist 2.0./ Berichten (Duitsch). 2.15 Gramofoonmuziek. 2.30 KRO-Melodisten en solist. 3.15 Berichten (Engelsch). 3.30 Gramofoonmuziek. 5.00 Berichten (Duitsch). 5.15 Berichten ANP. 5.30 KRO-orkest en solist. 6.15 Berichten (Engelsch). 6.30 KRO-orkest. 7.00 Vragen van den dag (ANP). 7.15 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten (Duitsch). 8.15 Berichten ANP. 8.30 Berichten (Engelsch). 8.45 Rococo-octet. 9.15 Berichten (Engelsch). 9.30 Gramofoonmuziek. 9.55 Wij sluiten den dag. 10.00 Berichten (Duitsch). 10.15 Berichten ANP. 10.30—10.45; 11.15—11.30; 0.15—0.30 en 1.15— 1.30 Berichten (Engelsch). Zeemanspraatjes. 1. „Op welke manier hebt U Uw been verloren, Kapi tein „Ja, zie je, ik heb mijn beste vriend zó'n trap ge geven, dat mijn been eraf vloog, en ik heb het daarna niet weergezien." 2. „Ik wil jullie eens wat ver klappen: jullie kunt nooit ongestraft met mijn glazen oog spotten hoor!" 3. „Hebt U dan ook een gla zen oog?" „Ja, wel twee een lichtblauw voor de dagen, waarop het zonnetje schijnt en nog een ander, donker oog, dat ik gebruik als. ik slecht gehumeurd ben!" Afrika komt in zicht 1. ,„Land in zicht, lui!" 2. „Jongens, hier voor je zien jullie nu Afrika." 3. „Ze staan op de kust naar ons te wenken, kapitein!" „Ja, dat kan ik me leven dig indenken! De soepketel staat zeker al te wach ten!" In het jongste nummer van het „Neder landsch Tijdschrift voor Geneeskunde" wijdt prof. dr. B. C. P. Jansen een beschouwing aan het brood. Nog altijd zoo schrijft hij is in quan- titatief opzicht brood het belangrijkste van onze voedingsmiddelen. Bij een budgetonder zoek, dat eenige jaren geleden door het Cen traal Bureau voor de Statistiek werd gehou den in 598 gezinnen in Nederland, bleek het gemiddelde verbruik per volwassen man per dag te bedragen 425 gram, dat is ongeveer 1000 calorieën, rond 1/3 van de totale calo rieën-behoefte. Het gebruik van dit relatief goedkoope voedingsmiddel was bij de lagere klassen der bevolking nog iets grooter n.1. gemiddeld 4G7 gr. per dag bij diegenen met een inkomen beneden f 1400 per jaar; echter ook zij, die boven de f 6000 per jaar verdienen aten toch altijd nog 360 gram brood per dag. (De nu gedistribueerde 285 gram per dag geldt niet voor een volwassen man, maar per hoofd der bevolking en is dus met bo venstaande getallen niet zonder meer te ver gelijken). Hoe staat het nu met de voedingswaarde van wittebrood, vergeleken met die van bruinbrood? aldus vraagt de schrijver in het vervolg zijner beschowing. Natuurlijk moeten wij voor de beantwoording van deze •vraag het brood niet beschouwen op zichzelf maar in verband met onze overige voeding. Brood op zichzelf is niet in staat den mensch ln ieven te houden: het heeft eer, export aan enkele zouten, voornamelijk aan kalk, aan de in-vet-oplosbare vitaminen en aan anti scheurbuik-vitamine, terwijl ook de eiwit ten niet -geheel voldoende zijn. Aan den an deren kant is brood een van de voornaamste leveranciers van de vitaminen van het B- complex, van goed opneembaar („availabie") ijzer en van phosphaten, terwijl ook de. ei witten van het brood een belangrijke bij drage leveren tot de totale eiwitvoorziening, al zijn ze dan niet van hooge biologische waarde. De belangrijkste bestanddeelen. het ijzer en de B-vitafninen komen nu voorna melijk voor in de buitenste lagen van de tarwekorrel, zijn dus in bruinbrood in veel rijker mate aanwezig dan in wittebrood. Van dit vitamine-B-complex kennen wij een vijf tal bestanddeelen in zuiveren toestand: het aneurine of vitamine. B 1, het .nicotinezuur- amide of anti-pellagra-vitamine, het lacto- flavine, het adermine en het pantotheenzuur, terwijl "wij weten, dat er nog andere, tot nu toe in kristallijnen toestand verkregen stof fen toe behooren. Nu is goed bruinbrood veel rijker aan aneurine dan wittebrood. Honderd gram bruinbrood bevat ongeveer 180 y, 100 gram wittebrood ongeveer 40 y aneurine. Bij een gebruik van. 400 gram brood per dag maakt dit dus een verscliill van ruim 500 y aneuri ne. Indien wij nu in aanmerking nemen, dat in de rest van onze voeding over het alge meen neit meer dan ten hoogste een 1000 y aneurine aanwezig is, dan zien wij dus, dat het eten van bruinbrood een zeer belangrij ke verbetering van onze aneurine-voorzie- ning geeft. De schrijver besluit zijn artikel met de op merking: Tenslotte is er nog een factor, waar wij in dezen tijd rekening mee moe ten houden. Het is namelijk niet uit gesloten, dat onze vetvoorziening be langrijk slechter zal worden. Dan moet dus een deel van het vet door koolhydraten worden vervangen; en nu is aneurine in het bijzonder noo- dig voor de stofwisseling der kool hydraten; bij vetrijke voeding is veel minder aneurine noodig dan bij het koolhydraatrijke diöet. Het is daarom zeer gunstig, dat ook het nu gedistribueerde „wittebrood" verder is Uitgemalen tot 80 pet. dus meer vitaminen, ook meer aneurine bevat dan het vroegere „echte wittebrood" dat van tanve werd ge bakken, die voor 70 pet. was uitgemalen. Het is verder een gelukkige omstandigheid, dat niet, zooals in den vorigen wereldoorlog, het brood wetenschappelijk onderzocht wordt, nadat het gedistribueerd is, maar dat nu de Rogeering onderzoek laat verrichten over verteerbaarheid vitamine-göhalte bakwaarde en zoo voort, vóórdat tot definitieve samen stelling van het te distribueeren brood wordt overgegaan." 13 Ik wist dat Flower verbitterde vijanden heeft gemaakt en ik weet dat ze hem vroeg of laat te pakken zullen krijgen. Maar ik hoopte dat die tijd nog niet was aangebroken. Het laat mij koud of hij aan zijn einde komt op de manier die hij verdient, maar zoolang hij hier op aar de rondwandelt, is er voor mij nog tijd om mijn geld terug te krijgen. Dus is het op het oogenblik in mijn belang om Flower te be schermen. Op Russell's kEimer gebruikten zrj een haastig maai en Wilfrid trok een avondcos- tuum van Russell aan, dat hem paste alsof het voor hem gemaakt was. Daar Kingsway niet ver was, gingen ze te voet naar het theater, waar het ontzettend druk was. Een lange file van auto's kroop langzaam tot voor den ingang. Het duurde lang voor Russell en Wilfrid de hoofdtrap bereikt hadden. In de groote vestibule hielden de meeste gasten sul, om naar kennissen uit te zien. Wilfrid draaide zich naar Russell om en merkte dat deze in de beschouwing van een schilderij verdiept was. Op hetzelfde moment ontdekte hij Be®-" trice Galloway vlak achter zich en vlak bij haar, met een norsch gezicht, Samuel Flower. Dit is een onverwacht genoegen, zei Wilfrid zacht. Het meisje bloosde en toen de kleur weer wegtrok, merkte Wilfrid dat ze er slecht en bedrukt uitzag. Voel je je niet heelematil goed? vroeg hjj. Dat wel, antwoordde Beatrice met een zweem van moedeloosheid in haar stem, maar ik voel me zoo gedrukt. Het is zoo vreemd, met al onze relaties en al onzen rijk dom schijnen we toch geen echte vrienden te hebben. Een heb je er in ieder geval, antwoordde Wilfrid met overt'-'ging. Aan dezen rme dacht ik op het oogen blik niet, zei Beatrice met een dankbaren blik. Ik weet niet of het goed is dat ik je in ver trouwen neem, maar ik moet rnjj uitspreken. Kun je het zoo schikken dat ik je vanavond nog spreek? Als je om één uur hier op deze plaats komt? Ik zal dan wel naar beneden komen onder het voorwendsel dat ik een be- kends zoek. Ik ben gaarne tot je dienst, zei Wilfrid, dus tot straks. Door de drukte werden zij nu van elkaar ge scheiden en spoedig verdween Beatrice uit zijn gezichtskring; Wilfrid wilde de zaal binnen gaan, maar Russell draaide. Onze plaatsen zijn op een van de midden- rijen van de stalles. Wacht liever nog tot de meesten gasten er zijn. Iemand die ik ken heeft mij beloofd te zorgen dat wij op het too- neel kunnen als het dansen begint Opeens viel Wilfrid hem in de rede en wees naar de trap. Kijk, dat is ook eigenaardig dat dat kereltje daar zich gecostumeerd heeft als een inboorling van Borneo, terwijl onze hoofden vol zijn van dat achoone eiland. Hij is schitte rend gegrimeerd. Ik bedoel dien kleinen man die de trap opgaat met die alEinke dame in het geel. 'Russell keek in de richting die zijn vriend aanwees en ontstelde zichtbasr. Gecostumeerd! Gegrimeerd! Geen kwestie van. Dat is zijn wkre gedaante. Ik geloof dat de poppen weer aan het dansen gaan! HOOFDSTUK XVI. Hoe langer dr. Mercer den kleinen mam na keek, hoe meer ook hij overtuigd raakte dat het geen vermomming was. Hij was klein en tenger en zijn kleeren zaten onberispelijk. Zijn huid glansde als perkament en zijn rustelooze oogen dwaalden naar alle zijden. Als hij zich niet zoo op zijn gemak scheen te voelen in deze omgeving, zou ik mij kunnen voorstellen dat het het Opperhoofd van een of anderen volksstam is. Maar dat is natuurlijk nonsens: tot welke nationaliteit deze man ook behoort, hij is iemand van opvoeding en be schaving. Het eene sluit het andere niet uit. Er wonen in Noord-Oost Borneo een paar stam men die op een heel hoog beschavingspeil staan. Persoonlijk heb ik een opperhoofd ge kend, wiens beide zonen aren opgevoed op een Engelsche kostschool. Maar daar zie ik Franklin, juist den man d'.-n ik zoek! Russell ging met Wilfrid de trap op en legde toen zijn hEind op den schouder van een artist uitziend man. Ik blijf u maar steeds lswtig vsillen met verzoeken, zei Russell, dit is mijn vriend Wilfrid Mercer. Zoudt u ons niet aan een of ander costuum kunnen helpen in uw eigen kamer U bent toch altijd een wonderlijke snaak, zei de inspiciënt van het theater lachend. Wat voor grap moet er nu weer uitgehaald worden? Ik zal u beiden wel het een en ander aantrekken. Het spijt me alleen dat ik geen gelegenheid zal hebben bij de grap tegenwoor dig te zijn. Dezen kant uit! Een half uur later mengden Russell en zijn vriend zich tusschen de vroolijke gemaskerden. Ondertusschen bleek de Aziaat verdwenen. Vroeg of lEtat zien we hem toch weer, zei Russell opgewekt. Heb ik je al verteld hoe het programma is? Eerst optreden van ver schillende artisten, een soort variété, dEiarna souper dat geserveerd wordt op het tooneel aan afzonderlijke tafeltjes. Ondertusschen wordt de zaal ontruimd voor het bal. Maar nu gaan we beiden onzen eigen gang en spreken af om als het signaal voor het souper gegeven wordt, elkaar hier te ontmoeten. Mercer keek op de klok en zag dat het op slag van eenen was. Als hij Beatrice Gallo way niet wilde laten wachten, moest hij zich haasten. Op het tooneel trad juist een beroemd opera-kwartet op, zoodat het gemakkelijk was nu onopgemerkt de verlaten trappen af te gaan naar de vestibule. Enkele paartjes zaten half verborgen achter de palmen. Al spoedig ontdekte Mercer Beatrice, die alleen zat. Ze herkende hem direct ondsmks zijn costuum, ais iemand uit de „Drie Musketiers" en het feit dat het bovengedeelte van zijn gezicht gemas kerd was. U dacht zeker niet mij zoo gecostumeerd te zien, begon Wilfrid, maar mijn vriend Swan Russell heeft dit klaar gespeeld en nu kan ik gelukkig met u praten, zonder den argwaan op te wekken van Mr. Flower. Maar waarom ben je bang voor hem vroeg Beatrice. Je hebt hem toch niets ge daan. Integendeel, hij heeft alle reden om jou als een zijner beste vrienden te beschouwen. Dat zou je zoo zeggen, zei Wilfrid pein zend, maar eerlijk gezegd, geloof^jij dat je oom mij goed gezind is? Beatrice aarzelde even voor zij antwoordde. Als je het mg eerlijk vrELagt, ik weet het niet, antwoordde ze. Mijn oom is plotseling zoo anders tegen iedereen en ook tegen mij. Hij is bang voor iets. Ik ben er zeker van dat ons een groot ongeluk boven het hoofd hEingt. Het is beklemmend en zenuwsloopend. Ik heb niet het minste begrip ervan, wat het kan zijn. Ik weet bijvoorbeeld niet waarom wij vtinavond hierheen moesten, waarom wij zoo overhaast van Maldon Grange weggingen. Zou je denken dat al die geheimzinnigheid iets te maken heeft met de poging tot inbraak op Maldon Grange Wilfrid trachtte een plausibel antwoord te bedenkén. Er werd niets bij gewonnen het meisje de waarheid te zeggen en aan den an deren kant, mocht hij haar door te groote achterhoudendheid niet nog meer verontrusten. Ik ben beLng, dat ik het je niet vertellen kan, zei hij. Bedoel je, dat je het niet vertellen wilt? vroeg Beatrice. Je weet dat je mij vertrouwen kunt. Laat me doen zooals ik geloof dat het beste is. Ik vraag je voorloopig geduld te hebben. Wat er ook gebeurt, persoonlijk dreigt jou geen ge vaar. Waarom kwel je je met sombere ge dachten, terwijl het hier feestelijk is? Beatrice boog zich tot Wilfrid en fluisterde: Luister. Eerst amuseerde ik mij uitste kend en dacht aan geen kwaad. Maar ik kan er niets aan doen dat ik het gevoel niet van mij af kan zetten dat de bedreiging hier aan wezig is. Ik heb er zelfs een bewijs voor. Her inner je je nog dat ik je op Maldon Grange vertelde van die magere hand, die door een gebroken glasruit in de deur met een lus naar den klink zocht? Wilfrid knikte. Die hand heb ik hier weer gezien. Egn half uur geleden kwam een van mijn kennis sen bij me en bood mij wat aan. We gingen naar een van de koffiekamers, waar een aan tal menschen om het buffet stonden, de mees ten dronken champagne. Ik stond er naar te kijken, toen drie heeren binnenkwamen en champagne bestelden. Een ervan was klein van gestalte en stond met zijn rug naar mfl toe gekeerd, zoodat ik zijn gezicht niet kon zien. Een van zrjn begeleiders leunde op de toon bank en nam een glas champagne, dat hij den kleir.e man presenteerde. Toen deze het aannam, herkende ik de gele gekromde hand, die ik had zien grijpen naar de deurklink in de serre! (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 7