Saneering der Spaansche
slsatsfinanc:ën
NIPPER EN PELLE
Het lokkende
Gekroonde hoofden op de
„Amerikaansche Legion?"
Japan ziet Fransche
toekomst somber in
Radioprogramma
Engelsche troepen
uit Sjanghai vertrokken
FEUILLETON
Naar het Engelsch van:
OTTWELL DAVIS
Telegram van Mnssolini aan
onderkoning van Abessinië
Dc defensie-overeeokomst
tusschen Canada en Amerika
Het vliegen boven
Zwitsersch grondgebied
Franco's regeering voor een eer
voile maar zware taakt
De Spaansche minister van financiën La-
raz. heeft zoo juist een door de regeërine
goedgekeurd voorloopig overzicht van de fi
nancieele positie van Spanje tijdens den bur
geroorlog van 1936-1939 opgesteld, zoo meldt
de Frankfurter Zeitung. Uit liet overzicht
dat beschouwd moet worden als een schema
van de financieele ontwikkeling en van de
verschuiving op de binnenlandsche geld
markt blijkt, dat voor den duur van den bur
geroorlog (1 Juli 1936 tot 1 April 1939) de in
komsten van de nationale regeering bedra
gen hebben 3681 millioen peseta's en de uit
gaven 11.944 millioen, zoodat een tekort aan
wezig was van 8260 millioen, dat gedekt
werd door 660 millioen peseta's aan staats-
tegoed bij de filialen van de Spaansche Bank
jn de nationale zone en door het opnemen
van "600 millioen bij de financieele instan
ties die destijds terstond bij een voorloopige
centrale van de Spaansche Bank te Burgos
werden aangesloten. De eigenlijke centrale
van de Spaansche Bank te Madrid werd eerst
vrij aan het einde van den burgeroorlog.
Oorlogsschulden aan Italië.
De oorlogsschulden aan Italië worden aan
gegeven met 5000 millioen Lire (in Mei 1910
zonder goudclausule). Dit bedrag moet in '23
jaar worden afgelost en wel in stijgende jaar-
lijksche termijnen van 80 tot.300 millioen en
tegen een rente (voor het eerst vanaf 30 Juni
1942) van Vi tot 4 procent per jaar.
Het grootste deel van de verbintenis
sen jegens Duitschland zijn door een
krachtiger uitvoer van goederen tij
dens den oorlog geliquideerd. Over de
rest zal eerlang een overeenkomst
gesloten worden. Bij de huidige
koerspositie berekent het overzicht
de door den oorlog veroorzaakte en
thans bestaande schuld aan het bui
tenland op rond 1250 millioen goud
peseta's. Evenals bij de binnenland
sche voorschotten is de nationale re
geering met de helft uitgekomen van
het bedrag dat de autoriteiten van
Madrid noodig hadden.
Herstelmaatregelen.
Het overzicht vermeldt dan welke maat
regelen genomen zijn om herstel te brengen
op de binnenlandsche geldmarkt en het cre-
diet goedkooper te maken. Reeds tijdens den
oorlog werd ervoor gezorgd om de door de
fronten gescheiden volkshuishoudingen la
ter weer zonder moeite te kunnen vereenigen
en vooral om de dreigende inflatie te vermij
den, waartoe aanleiding bestond doordat de
roode regeering 23.000 millioen peseta's had
zoekgemaakt en de nationale regeering 7600
millioen aan voorschotten had opgenomen.
De Britsche troepen te Sjanghai, bestaan
de uit het tweede bataljon van het regiment
East Surrey en het eerste bataljon van de
Seaforth Hooglanders, zijn gistermorgen met
onbekende bestemming uit Sjanghai vertrok
ken, waarmede aan hun dertienjarig verblijf
een eind was gekomen. >ëa een laatste parade
welke door het consulaire corps en andere
vooraanstaande personen werd bijgewoond,
zijn de troepen 's avonds laat begonnen zich
in te schepen.
17
Wel mogelijk, ging Russell voort, In
«lk geval maakten ze het mij niet moeilijk.
Ze behandelden mij met een zeker soort eer
bied en er werd mij meegedeeld, dat ik veilig
zou zijn, mits ik geen poging deed om te ont
snappen. Ik was vrij om overal te gaan waar
ik wilde; in de dalen, op de bergen, rondom
de stad, als ik maar bij het vallen van den
avond weer terug was. Ik kreeg een goeden
naam als medicijnmeester en ik kon uitste
kend opschieten met hun opperhoofd. Daar
door leerde ik heel veel van hun geschiedenis.
Maar ik had zelf dingen opgemerkt, die ik
van veel meer belang achtte. Beneden de stad
in de vallei vond ik sporen van goud. Ik
Werkte daar ter plaatse twee weken en was
er zeker van, dat het daar door aanslibbing
van het meer reeds eeuwen moest liggen en
ik berekende dat er voor honderd-duizenden
Ponden aan goud daar moest liggen. Vroeger
°f later zouden mijn geneesmiddelen wel op-
naken en dan was het niet buitengesloten, dat
ik verlof zou krijgen om naar de kust te
gaan om mijn medicijnkistje aan te vullen...
dan kon ik verder zien. Maar ik deed in dien
zelfden tijd nog een andere belangrijke ont
dekking: in het paleis van den heerscher was
een groote schat verborgen. Ik kwam er door
puur toeval achter en het kostte me bijna
het leven. Ik geloof nooit, dat ik iemand zoo
Majestueus driftig gezien heb als het opper
hoofd, toen hij mij betrapte, terwijl ik begee-
ri£ naar zijn schatten keek.
De oorzaak van al onze ellende, zei hij.
Als deze vervloekte dingen er niet waren,
z°u ik meester van het heele eiland zijn. van
den eenen kant tot den anderen. Ze brachten
begeerte onder mijn onderdanen en bloedver-
tieten, laag verraad volgde waar zij waren.
Och, wat een ontwaken!
1. „Niet zo hard blaffen,
Karo, anders maak je den
kapitein wakker!"
2. Vlug zijn ze uit de veren
gesprongen om de beman-
ning goeden morgen te
wensen, maar nu be
grepen zij plotseling de
oorzaak van Karo's luide
geblaf.
De krokodillen bereiden hun
een hartelijke ontvangst.
1. „Laten we gauw naar bin
nen gaan, vlug een beetje!"
2. „Waak ik of droom ik? Hoe
z(jn we in ons eentje zo
hier terecht gekomen?"
„Ja, dat weet ik ook niet,
Nipper, laten we ons maar
liever gauw aankleden!"
3. „Help Help!..."
De houding van de regeering der Ver-
eenigde Staten in de kwestie van de route
welke het transportschip „American Legi-
onneemt, verwekt te Washington eenigen
zorg. De „Evening Star'' publiceert een
landkaart, waarin het blokkadegebied
rondom Engeland lasmede drie schecps-
routes zijn aangegeven. De eerste route ten
Noorden van IJsland was door de ..AVieri-
can Legion" op zijn reis naar Finland ge
bruikt. Uiteraard had het schip dezen
koers ook thans' weer kunnen nemen. De
tweede direct ten Zuiden van IJsland loo-
pende route is die, welke Duitschland heeft
voorgesteld. Zij is werkelijk korter eri ligt
buiten het blokkadegebied. De koers, welke
de Amerikaansche regeering heeft voorge
steld, leidt daarentegen rechtstreeks door
het blokkadegebied en is in het geheel niet
kort er.
Daar de regeering der Vereenigde Staten
weigert op t« geven, waarom zij dezen
koers vt>or den veiligsten houdt, wordt in
perskringen te Washington het vermoeden
geuit, dat het schip in de buurt van de En
gelsche kust moet stilhouden om leden van
de Engelsche of van de Noorsche koninklijke
familie aan boord te nemen.
Mussolini heeft als bevelhebber van de Ita-
liaansche strijdkrachten aan den onderko
ning, den Hertog van Aosta, te Addis Abeba,
het volgende telegram gezonden:
Nu door de bezetting van Berbera de ver
overing van Somaliland een voldongen feit
is, verzoek ik Uwe Hoogheid mijn gclukwcn-
schen te aanvaarden en die van het Italiaan-
sche volk, dat met absolute zekerheid de tijd
vakken van den zwaren strijd gevolgd heeft.
Wil mijn dank overbrengen aan generaal
Nasi, aan de bevelhebbers van de afdcelin-
gen, aan de officieren, de onderofficieren,
de nationale en de koloniale troepen. Zij al
len hebben een schitterend bewijs gegeven
an dapperheid en vasthoudendheid, waar
dig den soldaten van het fascistische Italië.
Na een vereischte pauze zult gij u naar an
dere doelen begeven met de volharding en
moed der troepen, die het Rijk beschermen
en het grooter maken in grenzen en macht.
Een gevaar voor Japan.
De defensie-overeenkomst tusschen Ame
rika en Canada staat in het middelpunt
van de Japanschè persbeschouwingen.
De „Asahi Sjimboen" is van meening,
dat op deze wijze de Ver. Staten contact
met den oorlog krijgen. Wanneer de Brit
sche regeering naar Canada zou vluchten,
zal de nieuwe overeenkomst groote betee-
kenis krijgen.
De „Hotsji Sjimboen" verwacht een
krachtige uitwerking op het Verre Oosten
en spreekt van een „gevaar" voor Japan,
waarop Japan zich moet voorbereiden. De
„Yomioeri Sjimboen" verklaart, dat de
politiek van Roosevelt in strijd is met het-
geen hij vroeger verzekerd heeft. De z.g.
CanadeeschAmerikaansche verdedigings
commissie beteekent 'n eersten stap tot deel
neming aan den oorlog. De Ver. Staten
streven er ijverig naar de Duitsche over
winning te verhinderen. Knox en Bulljtt
hitsen openlijk op tot den oorlog en in die
omstandigheden zal Japan op den duur
zijn nietinmengingspolitiek niet kunnen
handhaven.
Het Zwitsersche departement van buiten-
landsche zaken deelt mede, dat de Britsche
regeering aan het Zwitsersche gezantschap in
Londen haar leedwezen voor de schendingen
van het Zwitsersche luchtgebied door Brit
sche vliegtuigen heeft betuigd.
Het Britsche luchtvvapen heeft aanwijzin
gen ontvangen al het mogelijke te doen om
het vliegen over Zwitsersch grondgebied te
vermijden.
DE VRIJMETSELARIJ IN FRANKRIJK.
Loges ontbonden.
De Fransche staatscourant publiceert
een decreet, volgens hetwelk de grootste
vrijmetselaarsloges, alsmede het groote Oos
ten van Frankrijk en de groote loge van
Frankrijk als ontbonden worden verklaard.
Moed en ijver ontbreken.
De Asahi Sjimboen zet de berichten van
zijn Europeesche correspondenten over de
toekomst van Frankrijk en de bezette ge
bieden van Nederland en België voort. Alle
correspondenten zijn het erover eens, dat
de toekomst weinig rooskleurig is, daar 't
aan moed en ijver voor den wederopbouw
ontbreekt. Wanneer Duitschland Frankrijk
niet met alle middelen zou steunen en lei
den. zou dc positie van Frankrijk in de
wereld verzinken. Eenstemmig schrijven de
correspondenten, dat de discipline van de
Duitsche troepen in de bezette gebieden en
de wil tot herstel voorbeeldig is. Duitschland
gaat zoo voorzichtig en kalm te werk, dat de
bevolking der bezette gebieden geen reden
tot een vijandige tiouding heeft. De Duit
sche prestaties hebben op politiek en eco
nomisch gebied succes en worden in neu
trale kringen geprezen.
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1940.
Jaarsveld, 414,4 m.
A VRO-ui tzenidn g.
8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
8.30 Orgelspel.
8.50 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Pianovoordracht.
11.00 Huishoudelijke wenken.
11.20 AVRO-Aeolian-orkest.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 Da Capo-orkest.
12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
1.00 AVRO-Musette-ensemble en eoliate.
1.30 Orgelspel.
2.00 Voor de vrouw.
2.10 Omroeporkest en solisten (In de pauze
Cyclus: „In den schijnwerper").
4.00 Disco-causerie.
4.45 Philharmonisch kwartet.
5.30 AVP O-Amusementsorkest, solist en de
Melody Sisters.
6.30 VPRO: Declamatie.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00 Vragen van den dag (ANP).
7.15 Berichten.
7.20 Een koor en „De Speellieden" (opn.).
Nu zijn ze hier en niemand weet het behalve
ik zelf. En niemand zal het ooit weten; na
mijn dood zal hier geen opperhoofd meer zijn
over dezen stam; we zullen weggevaagd wor
den en langzaam uitsterven, zooals onze
broeders, ver weg in Mexico. Maar ik wil een
overeenkomst met u sluiten. Als ik het eerste
sterf, zult gij uw vrijheid hebben. U kunt zes
van mijn muilezels nemen en zes ygn mijn po-
nies en u moogt ze betalen met wat u be
geert.
Er was niets meer te zeggen of te doen dan
een gunstig oogenblik af te wachten om te
ontsnappen. Aan het aanbod van het opper
hoofd dacht ik nauwelijks meer, want hij was
nog een jong man en had menschelijkerwijs
gesproken, minstens nog even lang te leven
als ik. Maar een week of twee later kwamen
er wilde geruchten uit de bergen, dat daar
een blanke was binnengedrongen en dat hij
een aanval op de stad beraamde, waarbij hij
vergezeld zou zijn door een troep ontevre
denen, die hij omgekocht had door hun groote
belooningen te beloven. Men hechtte niet veel
waarde aan de geruchten; toch leek het mij
toe dat de vorst ernstiger keek en dat hij
niet meer zoo ver buiten de stad ging als zijn
gewoonte was.
Het was op een namiddag dat hij kreupel
terugkwam. Een bediende kwam mij haastig
roepen en zei dat het opperhoofd zijn voet
aan een vergiftige cactus bezeerd had. Toen
wij alleen waren zei de vorst ernstig:
Ik heb hen allen de waarheid verzwe
gen het was geen cactus waaraan ik mijn
voet bezeerd heb. Ik werd vanmiddag in het
bosch aangevallen door een handjevol inboor
lingen die tot nu toe getrouw waren. Ik
trachtte te ontsnappen, maar ik kreeg deze
wond aan mijn hiel en dat beteeker.t mijn
einde.
Ik moest lachen om den angst van den
heerscher, maar hij schudde het hoofd.
Ik weet wat ik zeg, zei hjj, ik ken
dit vergif. Er is niets in uw medicijnkist dat
m(j nog kan helpen en als ik dood ben. zullen
deze lieden naar de stad oprukken en geen
van mijn volgelingen zal er iets van kunnen
oververtellen. Roep de meest betrouwbaren
van mijn mannen bijeen en vertel hun wat ge
beurd is, zoodat zij gereed zijn als het mo
ment komt; maar vanavond nog niet, wacht
tot morgen. Het eenige wat ik verlang is
rustig te kunnen slapen.
Ik ging heen en kwam niet in het paleis
terug voor de maan hoog aan den hemel stond
en alles sliep. Het opperhoofd was in een rus-
tigen slaap, maar z(jn been was vreeselijk op
gezet. Het scheen mij nu dat hij het bij het
rechte eind had gehad.
Erg bedrukt liep ik de maanbeschenen
straat af tot ik bij den grooten dam kwam,
die de stad beschermde tegen overstrooming.
Toen ik daar stond meende ik fluisterende
stemmen te hooren en haastig verborg ik mij
achter een bosch je. Toen dook iemand op in
het maanlicht, zijn gestalte en figuur kwa
men mij bekend voorIk zag iemand dien
ik heelemaal niet verwachtte
Ik weet het! riep Uzali. Samuel Flo-
wer!
HOOFDSTUK XXI.
Een duivel In menschengedaante.
Er viel een lange pauze en toen vervolgde
Russell zijn verhaal.
Ik kende Samuel Flower maar het bleek
mij toen dat ik hem nog niet in al zijn ge
meenheid kende. Ik had van tjjd tot t(jd werk
voor hem gedaan, soms wel eens met een
luchtje eraan, maar toch niets dat bepaald
oneervol was. Maar dezen man opeens aan de
andere zijde van den Eiardbol te ontmoeten,
gaf mij een schok. Ik dacht dat de deugniet
in Londen zat, ijverig bezig met zijn sympa
thiek beroep om onzeewaardige schepen uit
te zenden en voordeel te trekken uit den
schipbreuk. Toen ik er over nadacht, herin
nerde ik mij, dat Flower mij eens verteld had
dat hij in zgn jeugd de heele wereld bereisd
had. En toen begreep ik direct wat 'hij op
deze afgelegen plek kwam uitvoeren. Ik be
greep wat hij voor plannen had tegenover
mijn vriendelijken gastheer en dat h jj aan
het hoofd móest staan van de inboorlingen
die optrokken tegen de stad.
Russell hield even op en nam een sigaret.
Vanuit m(jn schuilplaats bespiedde ik
Flower en zijn trawanten. Er waren nog twee
Europeanen behalve hijzelf, en een half dozijn
inboorlingen stond op een afstand. Ik was
benieuwd wat zij gingen uitvoeren. Toen zag
ik, dat een van de Europeanen voorbijkwam
met iets in de hand, dat een electrische bat
terij bleek te zijn. De man ging met voorzich
tige passen langs de afdamming en maakte
ondertusschen Eianteekeningen in een boekje.
Het is niet zoo moeilijk, zei de man met
het opschrijfboekje. Het plan schijnt uit
stekend uitvoerbEiar te zijn. Er is niet meer
voor noodig dan twee steenen weg te ne
men en een flinke hoeveelheid dynamiet in de
opening te leggen. Ik geloof niet dat wij deze
inlanders hier behoeven te houden; hoe min
der menschen er bij zijn, hoe beter. We kun
nen wel een uitvlucht bedenken om ze naar
de kust te sturen. Laat het maar aan m(j
over, het komt in orde. En hoe vlugger het
gaat, hoe beter of het is.
Russell hield weer even op.
Ik denk, dat u mtj heel dom zult vinden,
zei hg, maar ik begreep op dat moment
7.35 Cyclus „Nederlands provincieschoon"
(met reportages).
8.00 Berichten ANP.
8.15 Omroeporkest en solisten (9.009.25
„Reizen en trekken vroeger en nu", cau
serie).
10.05 Gramofoonmuizek.
10.1510.30 Berichten ANP en sluiting.
Kootw(jk, 1875 m.
NCTV-uitzendlng.
7.00 Berichten (Duitsch).
7.15 Berichten (Engelsch).
7.30 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP.
8.10 Ichriftlezing. Meditatie.
8.25 Gewijde muziek, (opn.)
8.35 Gramofoonmuziek.
9.30 Marcanda-ensemble en gramofoonmuziek.
11.15 Berichten (Engelsch).
11.30 Gramofoonmuziek.
11.50 Gooilanders.
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Berichten ANP.
I.00 Gooilanders en gramofoonmuziek.
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Gramofoonmuziek.
2.55 Zang met pianobegeleiding en gramofoon
muziek (3.15^3.30 Berichten Engelsch).
3.50 Gramofoonmuziek.
5.00 Berichten (Duitsch).
5.15 Berichten ANP.
5.30 NCRV-Harmonie-orkest (opn.).
6.15 Berichten (Engelsch).
6.30 Gramofoonmuziek.
7.00 Vragen van den dag (ANP).
7.15 Berichten.
7.30 Reportage of muziek.
8.00 Berichten (Duitsch).
8.15 Berichten ANP.
8.30 Berichten (Eneglsch).
8.45 Zang met pianobegeleiding.
9.15 Berichten (Engelsch).
9.30 Gramofoonmuziek.
10.0C Berichten (Duitsch).
10.15 Berichten ANP.
10.3010.45 Berichten (Engelsch) en sluiting.
II.1511.30, 0.150.30 en 1.151.30 Berich
ten (Engelsch).
absoluut niet wat ze gingen doen. Ik wist dat
er onheil dreigde. Samuel Flower zou nooit
dezen verren weg gekomen zijn voor niets.
Ik bleef nog een heelen tijd staan nadat
Flower en zijn kameraden vertrokken waren,
maar hoe meer ik erover nadacht, hoe minder
ik er van begreep. Eindelijk besloot ik naar
beneden te gaan om te zien hoe het opper
hoofd het maakte. Met één blik zag ik wat
er gebeurd was, de brave man was dood. Hij
had het dus bij het rechte eind gehad. Hij
was het slachtoffer geworden van een vergif
tigen pijl van een van die ellendige schurken,
die Flower's lijfwacht vormden, in dit uit
hoekje van de wereld.
Het eenige wat ik doen kon was den mor
gen afwachten. Ik ging terneergeslagen en
verdrietig naar mijn eigen kwartier, voelend,
dat ik het beetje overwicht dat ik bezat, nu
verloren had, want door den dood van den
prins zou ik mijn reputatie als geneesheer wel
kwijt zijn.
Ik kon de inboorlingen in den morgen wel
samenroepen en trachten hun duidelijk te ma-
kan wat hun te wachten stond als zij zich
niet door mg lieten leiden, maar zou het wat
geven? Ik raakte tenslotte in een lichte slui
mering, waai uit ik opschrikte door een ver-
schrikkelijken slag en een gebulder alsof een
ongewoon hevig onweer losgebroken was en
oen oogenblik later hoorde ik stroomen van
regen bruisen over de steenachtige straten.
Nog begreep ik niet het gevaar, dat op
komst was, ofschoon het onmogelijk was om
te slapen door het rumoer van het stroomen-
de water. Ik ging overeind zitten in mijn bed
en zag den gelen vloed reeds mijn kamer bin
nendringen en voor ik het wist stond het
water kniediep op den vloer.
En toen begreep ik opeens met onstellende
duidelijkheid wat er gebeurd was. De waar
heid kwam te laat. Ik zag in mijn verbeel
ding den man daar beneden weer berekeningen
maken in zijn zakboekje, ik hoorde wat hij
zei over dynamiet en ik wist alles. Ze hadden
eemge van de zware basaltsteenen van den
dam weggenomen en met behulp van hun bat
terij een dynamietmijn laten springen en een
oogenblik later was er van den dam niets
meer over geweest. De hooge dam was ver
nietigd en het machtige meer stroomde de
stad binnen en bedreigde haar met den onder
gang.
In korten tijd zouden alle mannen, vrouwen
en kinderen vernietigd zijn en de reusachtige
gebouwen uit elkaap vallen als een kaarten-
nuis.
Wordt verrolad
