Niet passief
miaar actief!
NIPPER EN PELLE
Eet peterselie
blij] gezond
Het lokkende
Radioprogramma
Na den val weer
opstaan
en
FEUILLETON
Naar het Engelsch van:
OTTWELL DAVIS
rn de inleiding, welke de heer W. Graadt
van Roggen, gedelegeerd lid van den Raad
van Beheer van de Utrechtsche Jaarbeurs,
ter gelegenheid van de 43e Jaarbeurs giste
ren hield, zeide hij, dat de vraag, waarvoor
wij ons na de eerste verbijstering der schok
kende gebeurtenissen geplaatst zien, is: Hoe
houden wij individueel: ons bedrijf, en
collectief: de economische activiteit van
ons land, zoo goed mogelijk en met de nog
beschikbare middelen, gaande? Kr kon op
die vraag maar een antwoord zijn: door
arbeid. Toen de zakenwereld kon over
zien, wat aan bezit verloren en van de naas
te toekomst te venvachten was, heeft zij, be-
heerscht, weerstand geboden aan de vertwij
feling, die haar dreigde te overweldigen. Ge
makkelijk was, na den val, het opstaan niet.
De ruine op economisch gébied was groot.
Spr. wees vervolgens op de noodzakelijk
heid van het jaarb'eursintermediair.
Treffend waren de bewijzen van aanhan
kelijkheid, die het jaarbeursbestuur in de
afgeloopen maanden mocht ontvangen.
Drie, het jaarbeurs- intermediair kenmer
kende factoren, vragen in verband met de
veranderde omstandigheden zeer bijzonder
lijk de aandacht: het persoonlijk
cont act, als gevolg van de dringende be
hoefte aan herstel van oude en het zoeken
van nieuwe relaties. De aanwezigheid
van het verhandelbare product,
in verband met de vraag naar i^ieuwe arti
kelen en de v o o r 1 i c lit i n g "van het
b e d r ij f s 1 e v e n, zich concentreerend op
de dringende noodzakelijkheid met de be
schikbare middelen het beste profijt voor de
gemeenschap te bereiken.
De najaarsbeurs 1940 getuigt van den
krachtigen wil, die nog altijd ons gewond
bedrijfsleven beheerscht. Deze beurs, zoo kort
na de ramp, die in het economisch bestel
van onze volksgemeenschap zulke diepe
wonden sloeg, is een prestatie, waarop het
Nederlandsche volk later met voldoening
zal kunnen terugzien.
Organisatorisch, administratief en tech
nisch waren buitengewoon groote bezwaren
te overwinnen. Door gelukkig initiatief, ha'rd
werken en toegewijde samenwerking mocht
veel worden beereikt. Meer dan bij eenige
vorige jaarbeurs moest een beroep worden
gedaan op de medewerking van verschil
lende overheids- en semi-overheidsorganen,
Grooter zorg nog dan het vervoer van jaar
beursgoederen baarde de regeling van het
vervoer van Jaarbeurs-bezoekers. Te dezen
aanzien heeft de directie der spoorwegen al
het mogelijke gedaan om het alleruiterste tc
Nipper en Pelle in het hol
van den leeuw.
1. „N-nu g-gaat h-h-het op-p
l-leven e-en d-dood...!"
2. „Ik zou wel eens willen
weten of jij onder je cho
colapantser net zo bleek
bent als ik, Nipper...!"
kunnen bereiken. Voor streken van het land
waar vervoer van Jaarb'eursbezoekers per
spoor niet kon worden ingeschakeld, zijn
door medewerking van het departement van
Waterstaat maatregelen getroffen om door
het laten rijden van autobussen ook daar
mogelijkheden te openen deze najaarsbeurs
onder niet al te bezwarende omstandighe
den te doen bezoeken.
Het internatinale deel van de jaarbeurs-
taak heeft onder de gebeurtenissen der laat
ste maanden natuurlijk zeer geleden. Tegen
over het verloren gaan van buitenlandsche
groepen en een eveneens verminderde indi-
vidueele deelneming van buitenlandsche fir
ma's staat een zeer veel vergroote en belang
rijker belangstelling van Duilsche zijde.
Dank zij de medewerking van het Kolo
niaal Instituut te Amsterdam, is ook op de
43ste Nederlandsche Jaarbeurs de afdeeling
Nederlandsch Oost- en West-Indië weder
aanwezig.
Voor de vijfde maal vraagt het Nederland
sche Jaarbeursinstituut aandacht voor zijn
jongste spruit, de agrarische jaarbeurs. Een
zeer attractief middelpunt daarvan vormt
in het parterre-gedeelte van het derde
Jaarbeursgebouw de staatszorginzending
van de directie van den landbouw.
Nipper en Pelle zjjn in het
negerdorp niet erg op
hun gemak
„Ze kjjken ons zo liefdevol
aan, Pelle, dat komt me
verdacht voor!"
„Ik sta te trillen op mijn
benen; ik voel een onweer
staanbare drang om er van
door te gaan, Nipper!"
Niet minder belangrijk zijn de eigenlijke
commercieele inzendingen op deze najaars
beurs: de ditmaal zeer talrijke en geva
rieerde collectie landbouwwerktuigen, de in
zendingen van de landbouwsmeden. de be
langrijke groep machinerieën voor de zuivel
industrie, de verschillende inzendingen van
bestrijdingsmiddelen, veevoeder, meststof
fen, de representatieve groepen zaaizaden en
pootgoed, brouwgerst, en geneeskruiden, de
expositie met sierteeltgewassen, de deelne
ming, voor de eerste maal, van het centraal
bloembollencomité, de belangrijke demon
stratie van inlandsch hout, de helaas door
de tijdsomstandigheden niet meer door le
vende paarden en levend stamboekvee verte
genwoordigde, maar toch acte de présence
gevende stamboekvereenigingen dit alles
zal ongetwijfeld, naast hetgeen op het gebied
der voorlichting geschiedt de aandacht
trekken van allen, die bij landbouw en vee
teelt belang hebben.
Groóte gebeurtenissen aldus eindigde
de heer Graadt van Roggen zijn inleiding
schrijven in snel tempo de geschiedenis van
dezen tijd.
Tegenover het machtig wereldgebeuren
zullen wij in geen geval ons passief, in geen
geval negatief, maar onvoorwaardelijk actief
hebben te gedragen.
Van deze levenshouding getuigt de 43e Ne
derlandsche Jaarbeurs metterdaad.
29.
De man had betere dagen gekend, zijn ver
sleten zwarten jas had een goeden snit en
zijn kapotte schoenen deden aan Bondstreet
denken. Nu was hij in hooge mate schunnig
en verrafeld. Een massa vuil, goor haar hing
over zijn schouders en de deukhoed die hij
tusschen duim en vinger hield, bezat weinig
meer van zijn oorspronkelijken vorm en kleur.
Het was gemakkelijk te zien wat de man in
dezen toestand had gebracht. Het stond ge
schreven in zijn doffe oogen en beverige han
den. Hij keek schichtig naar Russell. Deze
laatste stond op en wees zijn bezoeker een
stoel. Toen sloot hij omzichtig de deur.
Ik hoop, dat ik op het goede oogenblik
gekomen ben, zei de vreemdeling.
O, dat is in orde, Goatley, antwoordde
Russel. Laten we op ons gesprek van eer
gisteren terugkomen. Het is zoowat twee
jaar geleden dat je, toen ik aan den anderen
kant van Londen woonde, bij mij kwam en
mij vroeg zekere informaties van je te koo-
pen. Omdat de informaties niet volledig wa
ren, weigerde ik op den handel in te gaan.
Maar ik ben tot je dienst als je mij nu iets
definitiefs kunt zeggen.
De schunnige bezoeker boog zich naar het
vuur en warmde zijn lange blauwe handen.
Zijn mager lichaam trilde van tijd tot tijd,
alsof warmte een gewaarwording was die hij
verleerd had.
Ik denk, dat ik u kan helpen, zei hij.
Ik ben er zelfs zeker van. Ik ben de laatste
dagen achter dingen gekomen waarnaar ik
lang heb moeten zoeken. U begrijpt wel dat
Samuel Flower
Ah, nu begin je duidelijker te worden,
onderbrak Russell hem. Als je me daar-
WAT DOEN WIJ THANS NOG
IN DEN TUIN?
De Voedingsraad
wenken.
geeft goede
Het kan niet genoeg herhaald worden:
wie van zijn tuin profijt wil trekken, moet
allereerst trachten door een doelbewuste
keuze der gewassen en door een zaakkun
dige bemesting, een zoo noog mogelijke op
brengst van den bodem te verkrijgen. Te
gelijk echter dient men ook de gezinsbe
hoeften en de daaraan verbonden voedings-
eischen in het oog te houden. Derhalve is
het noodzakelijk een zoodanig teeltplan te
ontwerpen, dat men niet op bepaalde tijd
stippen met groenten overstroomd, terwijl
op andere oogenblikken geen mogelijkheid
tot oogsten voorhanden is. Grondbeginsel
moet daarom zijn een zoodanige verbouw
toe te passen, dat men, zoo gelijkmatig mo
gelijk, het geheele jaar door over versche
groenten de beschikking heeft. Want dit
houde men goed in het oog versche
groente is ten allen tijde te verkiezen bo
ven inmaak, ook al mag de kwaliteit daar
van nog zoo goed zijn.
Het „teeltplan" herzien?
Ongetwijfeld zullen vele zelfkweekers, die
dit beginsel in toepassing willen brengen,
hun teeltplan aan een grondige herziening
moeten onderwerpen, waarbij zij de noodige
voorlichting niet kunnen ontberen. Te zij
ner" tijd zullen dienaangaande de noodige
aanwijzingen worden verstrekt. Voor het
heden kan worden volstaan met enkele be
knopte mededeelingen omtrent hetgeen
thans nog in den moestuin kan geschieden,
teneinde in herfst en winter die groenten
op den discli te kunnen brengen, waarvan
het gebruik in bijzondere mate aan de ge
zondheid van het gezin ten goede kan ko
men. Hf.
Ook een goed, samengestelde, oordeelkun
dig bereide en voor den Hollandsclien
smaak aannemelijke maaltijd zal in het
winterhalfjaar licht, wat het gehalte aan
vitamine a en aan carotine betreft, gebre
ken vertoonen.
Dit euvel nu, waarvan men de
beteekenis niet moet onderschatten,
kan ten deele worden verholpen,
indien wij zorg besteden aan het
gebruiken van voedingsmiddelen,
waarin ruimschoots carotine voor
komt, het provitamine, dat, voor
al wanneer het tegelijk met vet in
onze voeding wordt opgenomen, de
kans op een tijdelijk tekort aan vi
tamine a vermindert.
Wij moeten dus op zoek naar ca-
rotine-bronnen, die de moestuin ons
gedurende de wintermaanden kan
leveren. Als zoodanig mo.eten wor
den genoemd: boerenkool, wortelen,
winterspinazie. winterandijvie, blad
selderij. spruitjes en veldsla. Waar
bij de jieterselie afzonderlijk dient
vermeld vanwege baar hoog caro-
tinegehalte, hetgeen het mogelijk
maakt, door simpele toevoeging van
een kleine hoeveelheid van dit geu
rige kruid, een bestaand tekort in
een maaltijd aan te vullen.
Ook in September nog nuttig
werk.
De zelftuiner, die met dit gezichtspunt
voor oogen thans het een en ander wil doen
om de opbrengst van zijn kweekerij aan te
passen aan de gezinsbehoeften, kan ook
in September nog nuttig werk verrichten.
In den vollen grond kunnen nog winter
spinazie en feldsla worden gezaaid. Deze
zijn beide winterhard. Gewone spinazie is
niet tegen yorst bestand, maar kan, indien
direct gezaaid, nog voor den winter wor
den geoogst. Onder glas is het nog tijd voor
zaaisels van spinazie, postelein en snijsla.
Wie nog geen boerenkool heeft, kan zich
wat planten aanschaffen en die uitzetten.
Wil men heel den winter over versche pe
terselie en bladselderij twee uitnemende
carotinebronnen beschikken, dan moet
men de planten nu. ontdaan van de groot
ste bladeren in de koude bak zetten, ver
der vorstvrij houden en op tijd luchten.
Heel practisch is ook een tonnetje waarin,
op onderlingen afstand van. 10 centimeter,
gaten zijn geboord. Onder het vullen met
aarde wordt in elke opening een plant ge
plaatst. terwijl aan de bovenzijde even
eens planten kunnen worden gezet.
Men geeft de aarde regelmatig water, zet
het tonnetje op een vorstvrije lichte plaats
en zorgt er voor, dat, door af en toe te
draaien, alle planten behoorlijk licht krij
gen. Spoedig is de ton met fijn loof over
dekt, waarvan geregeld kan worden ge
sneden.
Deze wenken zijn uiteraard in de eerste
plaats bestemdvoor de zelftuinders, doch
de vaktuinbouw zou aan onze volksgezond
heid een goeden dienst bewijzen door zich
in zoo ruim mogelijke mate toe te leggen
op den verbouw van caroline-houdende
groenten voor winterverbruik. In dit ver
hand zij nog in het bijzonder de aandacht
gevestigd op de omstandigheid, dat op het
oogenblik veel kasruimte beschikbaar is,
die zich zeer goed eigent voor de cultuur
vai^ peterselie en bladselderij..
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1940.
8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 G mofoomnuziek,
1J0.30 Voor de vrouvv.
10.35 Zang en orgel.
11.00 Huishoudelijke wenken.
11.20 Omroeporkest.
12.001.2.15 Gramofoonmuziek.
12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek.
1.0C AVRO-Amucementsorkest en solist.
2.00 Voor de vrouw.
2.10 Het Nieuw Follandsch strijkkwartet.
3.00 Cyclus „Vrouwenberoepen in Nederland"
3.30 Secco en zijn ensemble en gran lonmuz,
5 15 Berichten ANP.
5.30 De Vagebonaen en solisten,
6 30 VPRO Cyclus „Lezen, in de Bijbel".
6.45 Gramofoonmuziek.
mee kunt helpen, zal ik je goed betalen. Je
ziet eruit, alsof je best een paar pond kunt
gebruiken.
Dat is het niet alleen, mompelde Goat
ley, ofschoon een paar goudstukken mijn
redding konden zijn. Als u mij vraagt hoe ik
deze twee jaar heb geleefd, zou ik het u niet
kunnen vertellen. Ik ben hoe langer hoe die
per in de modder gezakt. Op het oogenblik
ben ik aan mijn laatste penny en ik zal uit
mijn kosthuis weg moeten als ik vanavond
niet minstens een souvereign weet op te doen.
U zou ze geen kosthuis noemen, de holen
waar ik gewoond heb; ze zijn nog niet eens
goed genoeg voor een hond. En terwijl ik
zonder kleeren en met een leege maag rond
loop, heeft deze schurk het "beste van het
beste genoten. En daarbij mijn eigen vleesch
en bloed, mijn volle neef! Ik zou wel eens
willen weten wat Samuel Flower nu was, als
ik er niet was geweest! Ik gaf hem de kans
om fortuin te maken; ik heb hem op de lad
der gezet. En toen hij dacht, dat hij me niet
meer noodig had, hielp hij me naar den kel
der, alsof ik zijn doodsvijand was. Denkt u,
dat hij ooit geld gemaakt zou hebben in Bor-
neo als ik hem niet een handje geholpen
had? Ik zeg u dat ik hem wel zou willen
vermoorden. Maar daar heb ik de zenuwen en
durf niet voor. Ik ben zoover heen dat als ik
hem op straat zou tegenkomen en hij mg een
shilling zou toegooien, ik hem dankbaar zou
oprapen. Maar er zijn wel anderen, die wel
moed hebben. U bent een van hen, mr. Rus
sell. Ik kan u den weg wijzen om hem te ver
nietigen zooals hjj mij gedaan heeft en hem
tot een schurftig schaap te maken in de
oogen van zijn medemenschen. Ik heb op
deze vergelding jarenlang gewacht en het lot
is mij eindelijk gunstig geweest.
Terwijl Goatley aan het woord was, had
Russell onderwtjl wat eten op tafel gezet en
hij noodigde zijn bezoeker uit te eten en te
drinken.
Goatley wachtte niet op een tweede uit-
noodiging. Hij viel als een wolf op den kou
den maaltijd aan. Langzamerhand verdween
de hongerige blik uit zijn oogen en hij leun
de achterover in zijn stoel en stak de sigaret
aan die Russell hem aanbood.
Vertel me nu wat je ontdekt hebt, je
zult er goed voor betaald worden, zei Russell
aanmoedigend. Ik wou wel dat je me het
spoor van Jansen kon verschaffendat ts
waarnaar ik dagen aan het zoeken ben ge
weest.
Goatley lachte terwijl hij zichbaar van zijn
sigaret genoot
Wel, dat is het juist wat ik u kom ver
tellen. Luistert u maar eens naar wat rnjj is
overkomen gisterennacht. Ik was op weg
naar Drury Lane, waar mijn „tehuis" is en
liep langs de zijde van Gowerstreet,_ waar het
huis van Samuel Flower staat. Het was al
heel laat en juist toen ik bjj het huis kwam,
zag ik een man bij de huisdeur praten met
een van Flowers bedienden. Ik bleef staan
en luisterde. Mijn gehoor is buitengewoon
scherp en ik kon alles hooren wat er gespro
ken werd. Ik hoorde dat de late bezoeker Sa
muel Flower over zaken wilde spreken en dat
mjjn dierbare vriend nog niet thuis was. Er
was iets eigenaardigs in het accent van den
bezoeker, dat mij bekend voorkwam en deed
wachten tot hjj weer op straat zou komen.
U kunt nu zeker wel raden wie het was?
Ik denk van wel, zei Russell opgewekt.
Je. komt me vertellen, dat je Jansen ein-
deljjk teruggevonden hebt. Wel, dat is geen
slecht nachtwerk voor je geweest.
HOOFDSTUK XXXV.
Jansen's verbljjf.
Is deze inlichting u vjjf pond waard vroeg
Goatley. Deze informatie is inderdaad vijf
pond waard, zei Russel met nadruk. Voor
al als je, wanneer ik dat wil, de hand op de
zen man kunt leggen. En wat gebeurde ver
der?
Wel, ik bleef rondloopen en verloor den
Hollander geen moment- uit het oog. Ten
slotte keerde hij naar Gower Street terug.
Den tweeden keer dat hij bij Flower's huis
aanbelden, was hij gelukkiger. Hij bleef on
geveer een uur binnen en toen hij er weer
uitkwam, was hij blijkbaar heel tevreden met
de resultaten van zijn bezoek en wandelde
opgewekt naar Gray's Inn Road. Ik volgde
hem tot aan een huis, waar ik vermoed dat
hij woont, want hij opende de deur met een
sleutel en ik zag dadelijk licht in een van de
ramen boven den winkel. Het is een klein
huisje; er woont een vogelkoopman, ik denk
dat hij er een paar kamers heeft. Ik heb den
naam en het adres.
Schitterend! riep Russell enthousiast.
Den je dat Jansen er nu is?
Hij was er een half uurtje geleden. Ik
ben regelrecht van Gray's Inn Road hierheen
gekomen.
Russell stond op, nam wat geld uit zjjn
zak en gaf het aan Goatley.
Hier zijn om te beginnen de vijf pond,
zei hij. En het hangt van jezelf af of het
de laatste zullen zijn, of dat ze honderdvou
dig vermeerderd zullen worden. Als je van den
drank af kunt blijven, ziet de toekomst er
niet slecht voor je uit. Ik zou nu willen, dat
je terugging en een oogje op Jansen houdt en
7.00 Vragen van de dag (ANP).
7.15 Berichten.
7.20 Gramofoonmuziek.
7.45 Gramofoonmuziek of reportage.
8.00 Berichten ANP.
8.15 Orgelspel, de „Song Singers" en de
Hawaiian Serenaders".
9.00 Cabaretprogramma.
9.30 Omroeporkest en solist.
10.15 Berichten ANP, sluiting.
»vOotwijk 1875 m. VARA-Ultzending.
7.00 Berichten (Duitsch).
7.15 Berichten (Engelsch).
7.30 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP.
10.00 Orgelspel.
10.45 Gramofoonmuziek.
11.15 Berichten (Engelsch).
11.30 Esmeralda en solist.
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Berichten ANP.
I.00 VARA-orkest.
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Gramofoonmuziek.
3.153.30 Berichten (Engelsch).
3.45 Voor de vrouw.
4.15 Gramofoonmuziek.
4.20 Keukenpraatje.
4.50 Gramofoonmuziek.
5.' Berichten (Luit-
5.15 Berichten ANP.
5.30 Orgelspel.
6.15 Berichten (Engelsch).
6.30 Ermeralda.
7.00 Vragen van de dag (ANP).
7.15 Gramofoonmuziek.
7.25 Reportage.
7.45 Gramofoonmuziek, eventueel reportage.
8.00 Berichten (Duitsch).
«15 Berichten ANP.
8.30 Berichten (Engelsch).
8 45 VAR/-orkest.
9.159.30 Berichten (Engelsch).
10 00 Berichten (Duitsch).
10.15 Berichten ANP.
10.3010 45 Berichten (Engelsch) en sluiting.
II.15—11.30. 0:15—0.30 en 1.15—1.30 Be
richten (Engelsch).
als hjj zijn kamers verlaat, kijk je uit waar
hij naar toe gaat. Je kunt mij vinden in Wan-
derer's Club in Piccadilly, waar ik zal blij
ven tot middernacht. Daarna heb ik voor het
oogenblik je diensten niet meer noodig, maar
je zoudt goed doen om met mij in verbinding
te blijven.
Goatley vertrok, na Russell ook nog op de
hoogte gebracht te hebben van Flower's plot
seling vertrek naar Maldon Grange.
Russell vond dat hij zoo mogelijk moest
zien Uzali te bereiken. Deze laatste was ge
heel gekleed. Hij had juist zijn avondmaal ge
bruikt; de tafel was nog gedekt en de In
diër zat voor den haard de courant te lezen.
Ik heb een ongeval gehad, lichtte hij
zijn bezoeker in. De sporen ervan ziet u
op mijn gezicht. Maar ik voel mij heel goed.
Heeft u nieuws? Ik brand van verlangen om
•het te hooren.
Wilt u niet liever eerst vertellen hoe u
aan die wonden op uw gezicht gekomen
bent?
U hebt gelijk, antwoordde Uzali. U
hebt er recht op om dit te weten.
En hij vertelde wat hem overkomen was.
Vindt u het niet een slecht teeken dat
uw eigen landgenoóten u op die manier aan
gevallen hebben? vroeg Russell ernstig.
Het kan een ongeluk geweest zijn,
meende Uzali. Ik heb deze mannen tot nu
toe niet van aangezicht tot aangezicht ge
zien, zoodat het mogelijk is dat zjj mij niet
hebben herkend. Misschien zijn het priesters.
En als dat zoo is, heb ik niets meer over hen
te zeggen dan u. Eerlijk gezegd vind ik de
situatie ook een beetje verontrustend. Al wat
wij kunnen doen is trachten een van die hee-
ren te pakken te krijgen als zij weer bezig
zijn een aanval op Mr. Flower te doen.
Dat zal dan niet in Londen zijn, ant
woordde Russel. Ik heb zoo juist een man
bij me gehad, een zekere Goatley. Ik ver
onderstel dat u nooit eerder van hem ge
hoord zult hebben, maar hjj was juist degene,
die Samuel Flower op het idee gebracht heeft
de reis naar Noord-Borneo te ondernemen.
Hij weet van de heele geschiedenis net zoo
veel als wij en hij vertelde mij dat Samuel
Flower terug is naar Maldon Grange; gister
avond is hij gegaan. Er is geen twijfel aan of
Samuel Flower is het slachtoffer geworden
van een tweeden aanslag, want hij werd naar
Maldon Grange vervoerd in een ziekenauto.
Uzali sprong opgewonden op.
(Wordt vervolgd