Politieke verrassingen
Nieuwe regeering
in Noorwegen
Winterkleeding
Documenten in
de zaak Maas
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Franco's afgezant op komst
opnieuw bij Hitier
JAPAN bij de as?")
kan gekocht worden
Verduisteren i
7.30 uur
GRAAF ClANO NAAR BERLIJN...
Nederlandsch Roodc
Kruisschip door Engelsch
oorlogsschip beschoten
HET AUTO ONGEVAL
TE OUDESLUIS
Haarlemsche auto's
op lichtgas
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DIPLOMATIEK OFFENSIEF TEGEN AMERIKA?
Staatsraden allen benoemd
uit de, Duitschland
vriendschappelijk gezinde,
organisatie „Nasjonal Samling"
Alle politieke partijen
ontbonden
De gebruikte kleeding
naar het armere deel
der bevolking
GRIEKSCHE ZEELIEDEN
wil'en niet naar Engeland
Zwaar beladen wagens worden met paardenkrachten uit de bietenvelden van de Haarlemmermeer
en duurt tot morgenochtend
7.34 uur
Het ontbrekende
accountantsrapport
moet op tafel komen
EELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-Mlj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DONDERDAG
26 SEPTEMBER 1940
68e JAARG.No. 9039
Het staat vrijwel vast, dat zeer spoedig po
litieke verrassingen zijn te wachten.
Graaf Ciano gaat als Italië's vertegenwoor
diger vandaag naar Berlijn, Franco's afge
zant is daar reeds aanwezig en confereerde
gisteren langen tijd met den Führer en alle
teekenen wijzen er verder op, dat er een in
nig diplomatiek contact is tusschen Tokio en
de As.
Meer en meer gaan daarnaast de Vereenig
de Staten kleur bekennen en hoewel men
zich in vooraanstaande kringen te Berlijn
niet positief uitlaat en zich beperkt er
op te wijzen dat sedert lang reeds een zeer
vriendschappelijk verhouding tot Japan be
staat, verheelt men toch niet- groote belang
stelling te koesteren voor de politieke ont
wikkeling in het Verre Oosten.
Dit sluit in dat men ook te Berlijn de
Britsch-Amerikaansche maatregelen in de
Stille Zuidzee met belangstelling gadeslaat.
TOKIO PROTESTEERT TE LONDEN.
De Japansche ambassadeur te Londen.
Sjigemitsoe, heeft bij den Britschen onder
minister van buiteniandsche zaken Butler
geprotesteerd tegen de arrestatie der Ja
panners in Singapore en tegen het optre
den der Britsche autoriteiten te Singapore,
dat met het volkenrecht in strijd is.
Het protest geschiedde' gelijktijdig met het
vertoog van den Japanschen onder-minster
van buittnlandsch'e zaken bij Craigie, den
Britschen ambassadeur in Tokio.
Volgens de „Jomioeri Sjimboen"
kreen de Japansche ambassadeur
de opdracht de Engelsche regeering
om opheldering te vragen over de
Engelsch-Amerikaansche samen
werking. Bij deze gelegenheid zou
de Japansche ambassadeur ook het
vraagstuk van Fransch Indochina
verklaren.
AFRIKA BIJ EUROPA.
De diplomatieke bedrijvigheid der laatste
dagen moet worden gezien als de voorbode
van een groot diplomatiek offensief, waar
schijnlijk mede gericht tegen de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika.
De Britsche aanval op Dakar, welke ha
ven wel eens de springplank naar Amerika
wordt genoemd, kon wel eens een tegenzet
beteekenen tegen het te Romp genomen be
sluit om Afrika economisch en organisato
risch geheel op Europa te oriënteeren en
daar de Britsche macht uit te schakelen.
En deze tegenzet kon Amerika wel eens
zeer prettig aandoen.
Groote economische landengrocpeeringer
teekenen zich af. geweldige machten bot
sen en opnieuw heeft de wereld het gevoel
dat historische oogenblikken snel naderen.
In een radiorede over de nieuwe
politieke organisatie in Noorwegen
heelt de Rijkscommissaris, Terbo-
ven, medegedeeld, dat staatsraden
benoemd zijn, die met ingang van
heden de leiding der Noorsche re-
geeringsaangelegenheden op zich
genomen hebben.
Deze staatsraden zijn: voor handel, hand
nijverheid, nijverheid en visscherij: Halvor-
sen Johannessen, voor scheepvaart Irgens,
kerk en school prof. Skarike, binnenland-
sche zaken Hagelin, sociale zaken prof. Mei-
dell, voorziening Ravner, politie Lie, justi
tie Rissnes, landbouw Onstad Fretheim, fi
nanciën Sandberg, volksvoorlichting en cul
tuur Lunde, lichamelijke opvoeding Stand,
openbare werken Hustad.
In zijn rede zeide Terboven, dat met de
capitulatie van het Noorsche leger en de
vlucht van den Koning en de Regeering-
Nijgaardsvold naar Londen voor het Noor
sche volk een volkomen nieuwe politieke
toestand is ontstaan. Uit kringen der oude
partijen had hem het verzoek bereikt, dat
hij zou toestemmen in onderhandelingen
over een politieke reorganisatie op grond
van de werkelijkheid.
Hij heeft daarbij kunnen uitgaan van het
feit, dat de oude partijen het Noorsche volk
in een ongekende politieke, economische en
Reestelijke afhandelijkheid van de hngei-
sche politiek hebben gebracht, terwijl de or
ganisatie der „Nasjonal Samling jan den
aanvang af openlijk en eerhjk heeft gepleit
voor een samengaan met het Duitsche
Daarom moet aan deze organisatie ook de
politieke leiding van het land worden op-
gedragen. Niettemin heeft hil in de door d
oude partijen gevraagde onderhandelingen
toegestemd, vooral om in het he'jin,fr
het Noorsche volk niet bil voorbaat de mo
gelijkheid af te snijden dat de overgang tot
de nieuwe inzichten een mterhlken
zou krijgen, zoodat de verandering zien ge
makkelijker zou kunnen voltrekken.
De onderhandelingen met de onde
partijen moesten Dinsdag echter wor
den afgebroken, omdat daarbij ge
probeerd werd, den partijen door ju
ridische manoeuvres beslissenden in
vloed op den Rijksraad te verschaf
fen.
De gevolgen, voortvloeiende uit dezen toe
stand zijn:
1. Het Koninklijk huis heeft vooral, nu
de twee-derden meerderheid van het Stor
ting zelf het reeds heeft afgeschreven
geen politieke beteekenis meer en zal niet
meer naar Noorwegen terugkeeren.
2. Hetzelfde geldt voor de eveneens' ge-
emigreerde regeering-Nygaardsvold.
3. Tengevolge hiervan is iedere aci ie in
den zin of ten gunste van het Koninklijk
Huis of van de gevluchte regeering natuur
lijk verboden.
4. De werkzaamheden van den bestuurs
raad zijn geëindigd.
5. De oude politieke partijen zijn vandaag
ontbonden. Bijzonderheden worden nog be
kend gemaakt.
6. Nieuwe aaneensluiting voor politieke
actie van eenigërl'ei aard wordt niet geduld.
Tenslotte zeide de Rijkscommissaris: „Als
steeds ben ik bereid, met alle deelen van het
Noorsche volk kameraadschappelijk samen te
werken en met alle kracht mede te werken
aan den herbouw van het Noorsche bedrijfs-
MAAR HET OUDE COSTUUM,
JAS OF MANTEL INLEVEREN.
i
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van han
del, nijverheid en scheepvaart maakt
het volgende bekend:
Iedere houder of houdster van een
textielkaart kan tegen inlevering van
een heerencostuum, een wollen de
ken, een- wintermantel of een win
terjas (dames, heeren of kinder) bij
een. daarvoor ter plaatse aan te wij
zen. kleeding-comité onder overga
ve van bon A der textielkaart een
bewijs in ontvangst nemen, waarop
de winkeliers gerechtigd is een win
terjas. wintermantel of de stof daar
voor bestemd, af te leveren, terwijl
de winkelier bij deze levering be
halve het inleveringsbewijs. tevens
de bon AA van den textielkaart in
ontvangst moet nemen. De inleve
ring van de genoemde textielgoede-
ren dient te geschieden vóór 13 Oc-
tober a.s.
Het in te leveren kleedingstuk moet in
goeden slaat verkeeren ter beoordeeling van
kleeding-comité, hetwelk de eisch kan stel
len, dat het kleedingstuk chemisch gerei
nigd is. Meerdere bedrijven zijn bereid go-
vonden deze bewerking tot dit doel 'tegen
speciale tarieven uit te voeren. Bovenbedoeld,
comité zal onverwijld worden benoemd dooi
den leider van den vlaatselijken distributie
dienst eventueel in oterleimet het gemeen
tebestuur. Van dit comité zullen één of
meer textielhandelaren, lid moeten zijn om
deskundig advies te geven.
In de grootere plaatsen kan de leider van
den plaatselijken distributiedienst in overleg
met den burgemeester een vereeniging
stichten of comité aanwijzen, welke v. dit
werk hot meest geschikt is.
Wanneer de goederen bij het Kleeding-
Comité ter plaatse ingeleverd zijn, zal dit
comité de beschikbare kleeding gratis uitrei
ken na 13 October a.s. aan dat deel der be
volking, dat hieraan de meeste behoefte
heeft. Degene, die ecu gebruikt kleedingstuk
ontvangt, moet daarvoor de bonnen A en AA
van den textielkaart inleveren bij dit comité,
terwijl de gebeele regeling onder controle
staat van den leider van den plaatselijken
distributiedienst, die van het centraal distri
butiekantoor hierover nog nadere instructies
heeft ontvangen.
leven. Ik ben er ook van overtuigd, dat
Noorwegen een groote toekomst wacht in de
wordende reorganisatie van Europa. Van
één ding moet het Noorsche volk 'zich ech
ter bewust zijn: voor een toekomstige na
tionale Noorsche oplossing, die het herwin
nen van vrijheid en zelfstandigheid in groo
te mate mogelijk maakt, bestaat nog slechts
de weg over de „Nasional Samling". Het is
thans een binnenlandsche aangelegenheid
van het Noorsche volk, een beslissing te ne
men."
In den nacht van 22 op 23 September heeft
zich in de nabijheid van het eiland Schou
wen een gebeurtenis afgespeeld, die opnieuw
de onscrupuleuze strijdwijze van de Engel-
schen aantoont. Een Nederlandsch - Roode
Kruisschip werd daar, ofschoon de kenteeke-
nen van het Roode Kruis verlicht en van
veraf te zien waren, door een Engelsch oor
logsschip beschoten.
Zeven Nederlanders verloren hierdoor het
leven.
In den nacht van Zondag op Maandag
lag het Nederlandsche Roode Kruisschip
dwars van Schouwen voor anker, toen tegen
3.15 's morgens een Engelsch oorlogsvaar
tuig üchtkogels afschoot De kapitein van
het Roode Kruisschip verlichtte hierop het
op het schip aangebrachte groote kenteeken
van het Roode Kruis en liet de sirenes loeien.
Ondanks dit werd het schip toch door de
Engelschen onder vuur' genomen. Het kreeg
een voltreffer in de kételinstallatie, welke
ontplofte.
Bij het te water laten van een boot verdron
ken zes leden van de bemanning. Door het
ontploffen van den ketel werd een man ge
dood, een zwaar en drie andere licht gewond.
Het schip moest de haven binnengesleept
worden.
De militaire bevelhebber in Nederland, de
generaal der luchtmacht Fr. Christiansen
heeft als eerste hulp den achterblijvenden
van de aan den Engelschen overval ten of
fer gevallen zeven Nederlanders een belang
rijk bedrag ter beschikking gesteld.
Naar wij vernemen is het getroffen Roode
Kruisschip de LAZ 11, de vroegere „Tndus",
een zeesleeper van de firma Smit en Co. Het
tonnage van het vaartuig is ca. S00 ton. De
bemanning bestond uit IS man.
Het beschadigde schip is na den overval
opgepikt door een ander Nederlandsch hos
pitaalschip, en naar Rotterdam gesleept,
waar het \aartuig op de werven van de
Rott.Droogdok Maatschappij zal worden gere
pareerd.
ZIJ ZIEN EEN ZEKEREN DOOD
TEGEMOET,
Tweehonderdtwintig Gpieksche opvaren
den van het Grieksche vrachtschip Alexan-
dros, dat met een lading mangaanerts naar
Engeland zou varen, hebben geweigerd voor
Engelsche beiangen een zekeren dood tege
moet te gaan. In strijd met de aanwijzingen
van het Grieksche gezantschap te Buenos-
Aires gaf de kapitein geen toestemming tot
afmonsteren, waarna de zeelieden zich
door middel van de pers tot de Braziliaan-
sche autoriteiten gewend hebben. Zij wen-
schen de rest van hun gage te ontvangen en
met het Portugeesche schip Angola, dat
eveneens in de haven van Rio ligt, naar
Griekenland terug te keeren.
ANTISEMIETISCHE RELLETJES IN
NIZZA.
Naar de „Eclaireur de Xice" meldt,is
het in Nizza wederom tot antisemietische
relletjes gekomen, waarbij de vensterruiten
van Joodsche zaken werden vernield.
aereden op transport naar de suikerfabrieken, waar weer millioenen kilo's verwerkt zullen worden
9 (Foto P«x-Holland)
Vanavond gaat de
verduistering in om
De Centrale Raad te Utrecht heeft, over
eenkomstig Art. 75 der Ambtenarenwet aan
den voorzitter opdracht gegeven het accoun-
tansrapport van der Horst te verkrijgen, ten
einde dat bij de beoordeeling der zaak in
aanmerking te kunnen nemen.
Dit beteekent waarschijnlijk dat de Cen
trale Raad de hem ter beschikking staande
gegevens niet voldoende acht om een oor
deel te kunnen vellen.
Op dit rapport heelt, zooals men weet, de
verdediger van den heer Maas, Mr. Dr. J. A.
E. Buiskool een krachtig beroep gedaan, daar
het naar zijn oordeel voor den heer Maas
gunstige conclusies bevatte en hij van mee
ning was, dat het Ambtenaren Scheidsge
recht te Den Helder van den inhoud daar
van ook inzage had behooren te zijn gege
ven.
Dit accountantsrapport is in alle instanties
van de geruchtmakende ontslagzaak buiten
het dossier gehouden.
De inzittende
Alkmaar der s.
heeren twee
Omtrent het droevige auto-ongeval te
Oudesluis vernemen wij nader, dat behalve
de reeds genoemde mejuffrouw Biemond
in de auto zaton de heeren Vierstra ne van
Wingerden, beiden uit Alkmaar en als op
zichters werkzaam aan het vliegveld „De
Kooy Een der heeren, die ongehuwd was,
had tijdens de draverij feesten te Schagen
met het meisje kennis gemaakt en samen
met zijn tochtgenoot zou hij haar 's avonds
thuis brengen.
Voor het vertrek uit Schagen is het gezel
schap nog door de politie aangehouden, om
dat het toen reeds na tienen was en dus een
speciale vergunning om te rijden dan ver-
eischt is. Men bleek deze vergunning ech
ter te bezitten, zoodat de tocht naar Wie-
ringenvaard, waar het meisje woonde, kon
worden voortgezet.
Daar geen remsporen zijn gevonden, moet
worden aangenomen, dat de auto met groo
te snelheid, zonder poging tot stoppen, in de
diepe Egalementsloot is gereden. Een omwo
nende beweert echter pertinent een gierend
geluid en een klap gehoord te hebben, waar
op hij echter verder geen acht heeft gesla
gen.
De klap kan, naar ons van bevoegde zijde
wordt medegedeeld, verklaard worden door
het te water rijden van den auto. Dit geeft
steeds een geluid als een harde klap.
Gemeentelijke installaties.
De raad Tlezer gemeente heeft B. en W.
een crediet van f 30.000 beschikbaar gesteld
voor het verbouwen van twaalf automobie
len der gemeentereiniging ten behoeve van
de aandrijving van de motoren dezer wagens
door middel van lichtgas, alsmede voor het
aanschaffen van een lichtgas-compressor
installatie, op te stellen in een der gebou
wen van de gemeente-reiniging. Het gas z.al
in flesschen in de daarvoor in aanmerking
komende auto's worden meegenomen en
dan voor de aandrijving vah de motoren
dienst doen. Voor het comprimeeren van het
gas is een installatie noodig met twee com
pressoren. Voorloopig zullen er twaalf wa
gens verbouwd worden. De capiciteit der
installatie-is toereikend voor vijftig wagens.
GRASDROGERIJ IN ZUID-HOLLAND
Geheel in het kader der aanmoedigings
actie van het rijk tot het stichten van gras
drogerijen, vond gistermiddag te Maasland
de officieelc opening plaats van de Coöpe
ratieve grasdrogerij „Delfland".