Italiaansche matrozen
ENGELSCHE
SCHATTEN
„Frankrijlts tegenstander lum
slechts een booswicht zijn"
VOOR DE VROUW
Ook onze dochters hebben
NAIAARSKLEEREN noodig
als bewakers van
Gebreide Jumper
Sjanghai, de zonderligste
stad ter wereld
Het werk van
Winterhulp Neder'and
Italiaansch weermachtbericht
Operaties der eenheden
voortgezet
Duitsch weermachthericht
Najaarsstorm belet
de actie niet
Pelgrims verkommeren
Onze correspondent J. K. Brederode, die
weer een levensteeken heeft gegeven.
(Eigen foto-archief)
Shanghai. In October.
Bijna een half jaar is het geleden, dat
plotseling het oorlogsgeweld ook losbarstte
over de lage landen aan de Noordzee en ik
werd afgesloten van mijn lezers. Tusschen
hen en mij lagen vlammen en vuur- Den
laatsten tijd kwamen hier aan verschil
lende adressen brieven aan uit België en
Nederland en dit bracht mij op het denk
beeld mijn werkzaamheid weder op te vat
ten, maar zullen deze brieven ooit
onder het oog der lezers, komen of wor
den het (om den titel van een indertijd
bekend Duitsch boek te gebruiken) „Brie.
fe die ihn nicht erreichten"?
Het antwoord op die vraag ligt in de
handen der censuur.
Voor mij was het een zonderlinge samen
loop van omstandigheden. Ik was naar
China vertrokken om den strijd tusschen
Chineezen en Japanners te gaan bijwonen,
weder „oorlogscorre.spockf.it" te worden,
zooals ik dit was gedurende den oorlog in
Abessinië Te Shanghai waar ik enkele maan
den wilde blijven, stak ik mijn voelhorens
uit om te trachten aan het Japansch
Chineesche gevechtsfront te worden toege
laten, iets, wat natuurlijk langdprige voor
bereidingen zou vorderen.
Ik begon die voorbereidingen in Augus
tus van het vorige jaar (1939), maar na
een maand, in September, brak de oorlog
in Europa uit en natuurlijk kon er in
Europa toen niet de minste belangstelling
meer bestaan voor den strijd in China.
Mijn taak lag van toen af aan in Europa.
Ik schreef in die geest naar ,de hoofdre
dactie van dit blad en verzocht om toe
zending van geld. Door het uitbreken van
den 'oorlog waren de luchtpostverbindingen
echter plotseling aanzienlijk vertraagd. En
kele banken waagden het blijkbaar niet
meer gelden per luchtpost te verzenden, zoo
dat de aangevraagde gelden mij gedeeltelijk
eerst Jan. 1940 bereikten. Deze gelden waren
per scheepsgelegenheid verzonden. Er kwa
men cheques op New York en geen bank
wilde die cheques koopen. Men was alleen
bereid ze ter invordering naar Amerika te
zenden, waarmede weder enkele maanden
verloren gingen. En ik zat ondertusschen te
popelen van ongeduld.
De snelste en goedkoopste reis van hier
naar Europa voert door Siberië met den
Trans-Siberischen spoorweg. Voor deze reis
had ik een Russisch visum noodig, dat
moet worden aangevraagd te Moskou.
Toen ik al mijn gelden en de benoodigde
yisa bijeen had, was het einde Februari. Er
kwamen berichten over ingesneeuwde trei
nen in Siberië. B.ovendien was mijn ge
deeltelijk vrij snel aangekomen geld voor
een aanzienlijk deel opgeteerd gedurende
het bijna een half jaar wachten.
Ik wist uit vroegere ervaring, dat de
sneeuw in Noord-Rusland en Siberië aan
vang Mei begint te smelten en dat dit smel
ten door de lange dagen dan zeer snel gaat
'(in Noord-Rusland gaat dan de zon na acht
uur 's avonds onder en komt voor vier uur
's' morgens op). Ik besloot daarom eerst
nieuw geld aan te vragen en de reis naar
Europa door Siberië uit te stellen tot de
tweede helft van Mei. Groote krijgsgebeur-
tenissen in Europa waren, zoo meende ik.
toch niét té verwachten voor Juli, op zijn
vroegst Juni: een verouderde theorie, waar
over ik me niet te schamen heb, daar vele
kundige generaals eveneens hebben ge
werkt volgens verouderde theorieën en waar
generaals zich in dit opzicht Vergissen, mag
ook e.en journalist zich wel vergissen.
Vroeg in den namiddag van 10 Mei kwam
hier het bericht dat ook over de lage l.an
den aan de Noordzee de oorlogsbrand
woedde. En ik, die naar China was geko
men om er den oorlog tusschen Chinee
zen en Japanners bij te wonen kwam me
zelf voor als iemand die is uitgetrokken
om naar een brand te gaan kijken een
brand die hij niet vinden kan en dan on
derweg verneemt dat zijn eigen huis in
vollen gloed staat.
Voor mij persoonlijk werd de toestand
zorgbarend, bijna zonder geld afgesloten
van mijn bronnen van inkomsten, rriaar ik
troostte me: anderen, landgcnooten, ware"n
nog veel erger door het lot getroffen.
Tóen. enkele weken na de capitulatie van
het Nederlandsche en het Belgische leger,
begonnen brieven met geld aan te komen,
sommige met cheques op New York, betaal
baar na eenige maanden, andere betaalbaar
te Shanghai bij Nederlandsche en Belgische
banken. Deze brieven waren verzonden één,
twee weken voordat de oorlogsbrand uit
brak over de lage landen aan de Noordzee.
Het was geen „vermogen", dat ik ontving,
maar het werd.bijna een „vermogen", om
dat Shanghai is een der goedkoopste steden
der wereld en een der zonderlingste.
Ook nadat Italië den oorlog ver
klaarde aan Frankrijk en Enge
land kon men hier, ter handhaving
van oi'de, patrouilles zien samen
gesteld uit Engelsche. Amerikaan-
sche en Italiaansche militairen.
Natuurlijk keken Engelschen en
Italianen elkander eenigszins scheef
aan en ze spraken nimmer tot el
kander, maar dat zouden ze in vol
len vrede ook niet gedaan hebben,
Onze reis correspondent, de heer
J. K. Brederode met wien wij door
de in Mei ingetreden oorlogstoe
stand elk contact hadden verloren,
heeft weer een levensteeken ge
geven.
Zijn brief uit Sjanghai publi-
ceeren wij gaarne, omdat wij er
van overtuigd zijn, dat onze le
zers weer met belangstelling van
's Heeren Broderode's pennevruch-
len zullen kennisnemen.
want de Engelschen kennen geen
Italiaansch en de Italianen geen En-
gelsch. Thans is het Engelsche
garnizoen van hier vertrokken en
kan men vaak Italiaansche marine
matrozen of soldaten zien als be
wakers van Engelsche banken.
Waar elders ter wereld is thans zooiets
mogelijk?
Nog steeds hebben te Shanghai eiken dag
eenige moorden en roofovervallen plaats en
herhaaldelijk worden hier kinderen en ook
wel volwassenen ontvoerd,' voor wie dan
losgeld wordt verlangd. Maar wat beteeke-
nen deze kleinigheden, vergeleken bij-het
lot, dat vele steden in Euroa heeft getrof
fen?
Gedurende den zomer werden eiken Za
terdagavond in een prachtig park sym-
phonie-concerten gegeven door een orkest
van ruim vijftig man. De dirigent van dit
orkest is. een Italiaan, die goed Neder-
landsch spreekt en met een Nederlandsche
vrouw is gehuwd. In het orkest zitten Rus
sen, Italianen, Duitsch-Joodsche immigran
ten en enkele Chineezen. Dit orkest gaf
dan Duitsrhe. Fransche, Italiaansche, Rus
sische. Noorsche. Hongaarsche, Finsche mu'
ziek, zoowel van „Arische" als van Jood-
sche componisten. Onder het publiek hoor
de men vrijwel alle talen der wereld spre
ken, van Finsch tot Arabisch en Hindoe-
stani. Duitsch hoort men er het meest van
Duitsehe èn Oostenrijksche vluchtelingen,
maar ook vele „Arische" Duitschers waren
er trouwe bezoekers.
Thans is hier de zomer voorbij. De zomer
eindigt hier volgens de tientallen-eeuwen
oude Chineesche wijsheid op 23 Augustus.
Dit schijnt heel vroeg, maar de oude wijs-
beid der Chineezen beeft tenminste dit jaar
gelijk gekregen. Vanaf 23 Augustus viel de
maximum-temperatuur van onge-veer 95
graden Fahrenheit op minder dan tachtig,
de minimum-temperatuur op minder dan
zeventig en bij deze temperaturen zijn er
hier menschen. die het 's avondis „kond"
beginnen te vinden, bij 68 en 69 graden
Fahrenheit Na d,en zeer warmen zomer
zijn hun lichamen niet meer aan dergelijke
„lage" temperaturen gewend.
Thans is het herfst en deze is gekomen
met vruchten, peren, appelen, druiven, en
gerookte paling, lekkere, vette gerookte pa-
lipg, die hier ongelooflijk goedkoop is. En
met regen. Vier-en-twintig uur achtereen
valt hier de regen en een groot gedeelte
der stad is overstroomd en het water staat
tot een halven meter hoog. De trams rijden
niet meer en ook vele automobielen wei
geren dienst en de rickshaw-koelies ma
ken uitstekende zaken. Zij ploeteren met
bloote beenen door het water voor hun
kleine wagentjes en hebben hun prijzen met
honderd of tweehonderd procent verhoogd,
wat ik den armen duivels best gun.
Ik woon thans bij een Russische familie
op de eerste verdieping en ben dus veilig
voor het water. Beneden wonen echter
Joodsche vluchtelingen uit Weenen en zij
zijn weder van huis en haard verdreven,
nu door het water.
J. K. BREDERODE.
Medewerkers dienen zfch uitslui
tend tot de burgemeesters te
wenden.
De persdienst van de winterhulp Neder
land meldt:
Nogmaals vestigen wij er de aandacht-op,
dat het hoofdbureau van de winterhulp Ne
derland is gevestigd: Hofweg 7, in Den
Haag, telefoon 182910 en 182941, terwij] het
gironummer is: 553, ten name van de win
terhulp Nederland.
Zij die zich willen opgeven voor
vrijwillige medewerking, gelieven
zich in het vervolg uitsluitend te
wenden tot den plaatselijken direc
teur van winterhulp Nederland, wel
ke functie wordt vervuld door de
burgemeesters der verschillende ge
meenten.
De toevloed van sollicitanten bij het hoofd
bureau, van Winterhulp is zoo groot, dat
naar men ons mededeelt, het inzenden van
verdere sollicitaties geen doel meer kan
hebben,
In zijn weermachtbericht no. 151 maakt
het Italiaansche opperbevel het volgende
bekend:
De operaties van onze eenheden worden
voortgezet in den sector van Epirus, waar
onze detachementen, na een levendigen
weerstand van den vijand tq, hebben over
wonnen, het bovendeel der vlakte van Vo-
jussa hebben bereikt.
Onze luchtmacht lieeft den geheelen dag
krachtige acties van samenwerking met de
operaties op den grond lot ontwikkeling ge
bracht en wegen, troepen- en autocolonnes,
barakken en verdedigingswerken gebombar
deerd in de zones van Florina, Kastoria en
Janjna. Batterijen en andere* doelen op de
Noordelijke helling van Janina en langs den
weg van Janina naar Kalibaki weiden in
herhaalde duikbombardeinenten getroffen.
Andere vliegtuigen van ons luchtwapen boni
bardeerden de havens Volos, Preveza en
Patras. Tijdens luchtgevechten werd een
vijandelijk jachtvliegtuig neergeschoten. Een
tweede werd waarschijnlijk neergeschoten
Uit hetgeen later is komen vast te staan,
blijkt,, dat tijdens de, luchtacties van 2 Nov,
nog zes vijandelijke vliegtuigen werden ver
nield, behalve de twee, waarvan melding is
gemaakt in legerbericht 150. Het aantal vij
andelijke toestellen, dat op genoemden dag
is neergeschoten, bedraagt dus 11, terwijl
er waarschijnlijk nog een is neergeschoten.
Een van onze formaties jagers, die verken
ningen uitvoerde boven Malta verraste eeni
ge groote, voor anker liggende watervlieg
tuigen, waarop mitrailleurvuur werd ge
richt.
In Oost Afrika heeft onze. artillerie ge
pantserde autotransporten bij den berg Sci-
usceib (Kassala) vernield. Vijandelijke vlieg
tuigen wierpen bommen op Cheren, waarbij
een inboorling werd gedood en vier wérden
gewond, onder wie een vrouw en een kind
Te Neghelli maakte een vijandelijke aanval
slachtoffers noch materieele schade. Een
vijandelijk vliegtuig werd neergeschoten
door het luchtafweergeschut. De bemanning
werd gevangen genomen.
Onze duikhooten, die op dén Atlantischen
Oceaan operèeren, hebben vijandelijke sche
pen met een totaal inhoud van 24000 ton
tot zinken gebracht.
Het opperbevel van de Duitsehe weer
macht maakt bekend:
Ondanks de aanhoudend zeer ongunstige
weersgesteldheid deed het luchtwapen over
dag en des nachts aanvallen op Engeland
en Schotland, met Londen als hoofddoel.
In den tijd van 19 uur tot 6.30 uur lieten
de gevechtsvliegtuigen zonder ophouden
meer dan 1500 bommen van allerlei kaliber
op Londen neerkomen.
Op 4 November en in den nacht van 4 op
5 November ondernamen formaties gcvechts-
vliegers bovendien talrijke aanvallen op be
langrijke militaire doelen, zooals vliegvel
den, industrie- en vcrkeersinrichtingcn, als
mede op munitieopslagplaatsen en barak-
keh. Daarbij werden o.a. in Wattisham en
Ford opnieuw hangars getroffen en een
groot aantal vliegtuigen op den beganen
grond vernield. Na nachtelijke aanvallen op
Coventry en Liverpool konden verscheidene
hevige ontploffingen en branden worden
waargenomen. In Ilillington, Edinborough-
Leith en andere plaatsen van Schotland kre
gen fabriekscomplexen zware treffers, welke
hevige ontploffingen teweegbrachten.
Voortgegaan werd met het leggen van
mijnen voor Britsche havens. De vijand on
dernam geen vluchten naar het gebied van
het Duitsehe Rijk. Een Britsch vliegtuig, dat
de kust van het Kanaal naderde, werd neer
geschoten.
Eén eigen vliegtuig wórdt vermist.
Uit Beiroet melden de bladen, dat 4000
inboorlingen uit Nederlandsch Indië, die een
jaar geleden als pelgrims naar Mekka zijn
getrokken, aan de Saoedisch-Arabische kust
vergeefs wachten op een schip, dat hen huis
waarts kan brengen. Reeds zijn 800 hunner
aan ziekten en tengevolge van de doorstane
vermoeienissen gestorven.
PIERRE LAVAL GEEFT EEn
ANDEREN WEG AAN.
Het orgaan „Moniteur", dat nauwe be
trekkingen onderhoudt met Pierre Lavaj"
verzoekt de Franschen definitief met een
noodlottig verleden te breken, gevaarlijk
vooroordeel,en af te leggen en de harten te
openen voor den nieuvven tijd. De Fran
schen zouden zich stellig niet in dezen tos.
stand bevinden, wanneer zij de bedoelingen
en voornemens van hun tegenstanders heter
ingezien en inderdaad met het Duitschland
van Hitier gelegenheid tot een loyale ge.
dachtenwisseling gehad hadden.
De demagogen in Frankrijk lfcoben óp
internationaal gebied dezelfde me
tboden gebruikt als bij de binnen-
landsche politieke tegenstellingen in
Frankrijk. Voor hen kon de tegen
stander slechts een kwaadwillige
booswicht zijn. Door het net van
leugens heen. dat valsche revolu-
tionnairen in dienst der plutocratie
voor hun oogen spanden, hebben de
Franschen niet kunnen onderschei
den, wat opbouwend, wat jong en
dynamisch in de ondernemingen
der aangrenzende volkeren was.
In de Figaro bespreekt Lucien Ronder
eveneens den moreelen grondslag der
DuitschFransche samenwerking aan wel
ker top loyaliteit en waardigheid moet
staan. De nederlaag, zoo betoogt hij, heeft
onvermijdelijke gevolgen. Het is meer dan
kinderlijk zich te verbeelden,, dat de over
winnaar deze gevolgen niet te zijnen gunste
zal gebruiken. De eerlijkheid tegenover de
nederlaag veroorlooft den overwonnene den
overwinnaar recht in de oogen te zien.
Het elementaire verstand eischt echter
dat van het oogenblik der onderteekening
van den wapenstilstand alles gedaan wordt,
om de onbetwistbare loyaliteit v. Frankrijk
aan het licht te doen treden. Een hechte
FranschDuitsehe samenwerking zal loyaal
zijn, of zal het niet zijn.
Alhoewel de kin-
derkleeding niet
zoozeer aan mode
onderhevig is als
die der volwasse
nen, zijn er toch
steeds bepaalde
richtsnoeren, die
men in acht dient
te nemen. Vóór
alles moet reke
ning gehouden
worden met mo
dellen kleuren en
weefsels, die noch
opvallend noch
somber dienen te
zijn. We zullen
van de kinderen
met gaarne mi
niatuurdametjes
maken en daarom
zal eenvoud van
lijn en sobere
garneèring even
zeer als eisch ge
steld moeten wor
den als modellen,
waarin de jeugd
zich gemakkelijk
kan bewegen. Bij
kinderjurken spe
len vooral losse
jurken en han
gers, die met
blouses gedragen
worden
te rol.
Door
gaande
worden
een groo-
school-
meisjes
veelal
plooi- en zesbaans
rokjes gedragen
met rechte taille
band afgewerkt
en opgeknoopte
draagbanden,
waarbij zoowel
jumpers als blou
ses gedragen kun
nen worden.
Bood en blauw
zijn kleuren, die
men gaarne voor
meuiesjurken
kiest-, evenals rui
ten en strepen.
Bphalve wollen
weefsels is ka
toenfluweel, z.g.
waschbaar flu
weel practisch tn
het dragen. Bij
het verbreeden of
verlengen van jurken wordt dankbaar ge
bruik gemaakt van de mogelijkheid om
twee kleuren of verschillende weefsels te
verwerken. Een zeer apart effect biedt de
combinatie van wollen weefsels met brei
werken, die vooral te pas komt als men een
klein lapje stof tot zijn beschikking heeft
om oud tot nieuw te verwerken. Men heeft
verschillende mogelijkheden en kan b.v.
pas en mouwen breien Of wel voorpanden
of rug en mouwen. Eén ding is zeker, n.1.
dat er een groote vrijheid bestaat ten op
zichte van het vermaken van meisjesjurken
en mantels. Deze laatste kan men b.v. ver
lengen of verbreeden met behulp van bont-
stof een materiaal; dat vele mogelijkheden
hiedt. Heerljik warm is een bovendeel in
den vorm van een bolero van bontstof.
Onze schets geeft twee aardig gekleede
meisjes te zien en wel rechts een met een
hanger, bestaande uit zesbaans, klokkend
IN TWEE KLEUREN.
Wanneer men nog voldoende resten wol
heeft, kan men zonder punten te offeren
bijgaande jumper breien, eventueel kan
men, indien men althans de beschikking
heeft over een kleine hoeveelheid, in een
andere kleur bijkoopen (5 punten per 100
gram).
rokje met recht vierkant uitgesneden bo
vendeel, waaronder katoenen of flanellen
blouses worden gedragen. Het manteltje
leant zich uitstekend voor koude herfstda
gen en is van dezelfde stof als het rokje
gemaakt, doch teggngevoerd met een laag
flanel en watti-ne en daarna in ruiten door
gestikt. waardoor het heerlijk warm kleedt
Links een eenvoudig jurkje met anarte
ferst^klng-tVan en je,e k]euren wol In plat-
Men^iUUI^e7°erd (in schuine richting).
2 i 2V 1 ,langi, omgebogen lijnen, die
eerst me^' ki eIk.ander verwijderd zijn
eerst met kleermakerskrijt aangegeven
ne steeklef nmCn de" trekken ™t klei-'
line aan vont g een andere verdee-
wëfkte wo^eïkan8^'^
ties 7enhir,„«i v- kleine strenge-
jes zephirwol koopen, die puntenvrjj zijn.
(Nadruk verboden)
(G. C. M.—S.)
Zandkleur met rood, bruin en beige,
grijs en oud-blauw zijn enkele geslaagde
combinaties.
Begonnen wordt met een patroon te tee
kenen op papier, dat daarna uitgeknipt en
vergeleken wordt met een bestaand klee-
dingstuk. Eventueel zal men het dan bree-
der of smaller kunnen maken. In het eerste
geval knipt men het patroon in de lengte
door en légt beide deelen eenigszins van
elkander, (helft schouders), terwijl men
een vouw over de lengte van het papier
spelt, indien het patroon te wjjd mocht
zijn.
Onder het breien vergelijkt men het werk
telkens met het patroon en meerdert of
mindert naar gelang zulks noodig zal blij
ken te zijn.
De stippellijn geeft het anders gekleurde
gedeelte aan.
Begonnen wordt met het boord van den
rug, dat in geribd patroon gebreid en zes
c.M. hoog is, daarna vervolgt men het werk
in heen en weergaande toeren recht en ave-
recht. Vanaf de stippellijn wordt het voor
pand in twee deelen gebreid voor het spl»,
dat met een ritssluiting gesloten wordt. De
diepere halsuitsnijding geeft het voor pa no
aan, terwijl de hals aan den rug nagenoeg
geen ronding heeft. Zooals de schets aan
geeft. zijn de mouwen van de kleur va
den pas. doch dit kan men uitvoeren naar
gelang van de hoeveelheid lichte en donk
re wol. die men heeft. n
Nadat zij- en schoudernaden, verbonde
zijn, wordt het split met de rits afgeweri
Aan het eindg komt een kwast. waf,?vt
het open- en dichtmaken vergemakkelh
wordt. De rolkraag wordt op 85 steken e®'
breid, eveneens in tricotsteek ter hoog
van 30 toeren. js
Nadat deze kraag in de halsronding
gezet, rolt men hem naar buiten
haalt de smalle einden met een draad
een.