Saamhoorigheid
Volksooderwij;
bij
N1PPER EN PELLE
„Het Witte Kruis
De Mascotte
vergadert
Radioprogramma
Feuilleton
Twee dooden door de duisternis
Sigarettensmokkel lokte
Resoluties aangenomen voor
verlenging lerplichtigen leeftijd,
verlaging leerlingenschaal en
verplicht onderwijs lichamelijke
oefening.
„Volksonderwijs" hield, te Utrecht een
huishoudelijke vergadering, die door afge
vaardigden uit alle deelen van het land
Mer druk bezocht was.
De Alg. Voorzitter, de heer Mr. W. C.
Wandelaar, kon door ziekte niet aanwezig
zijn, waardoor de leiding der vergadering
in handen was van den heer Ds. G. West-
in ij se.
Ma ds openingsrede, welke groote bijval
oogstte, werd Mr. Wendelaar niet overgroo
ts meerderheid van stemmen tot lid van het
Hoofdbestuur herkozen.
In de vacature,- ontstaan door het overlij
den van den heer A. Jansen te Deventer,
werd gekozen de heer B. G. Meyerman te
poetinchem, terwijl de heer J- van Dijke
bij enkele candidaatstelling tot Aig. Secre
taris benoemd werd herkozen.
De rekening en verantwoording over 1939
werd met algemeene stemmen goedge
keurd; terwijl na een korte discussie de be
grooting voor 1941 eveneens met algemeene
stemmen werd vastgesteld.
Na het behandelen van eenige punten
van huishoudelijken aard werd door t H.
B.-lid, den heer N. Kropveld uit Assen een
inleiding gehouden over: „Verplicht onder
wijs in de lichamelijke oefening, verlenging
van de leerplichtige leeftijd en verlaging
van de leerlingenschaal," waarna met alge
meene stemmen een door het Hoofdbestuur
voorgelegde resolutie werd aangenomen.
Deze resolutie luidt:
„De Alg. vergadering enz. gehoord de
inleiding, overwegende:
Dat op verlenging van de leerplichtige
leeftijd door allen, die deugdelijk lager on
derwijs zien als een maatschappelijk belang
van de allerhoogste orde, reeds gedurende
een reeks van jaren met klem van argumen
ten is aangedrongen; dat in het bijzonder
voor die kinderen, die na de lagere school
geen onderwijs meer ontvangen, één jaar
langer onderwijs van buitengewoon groote
beteekenis is;
Dat de nog steeds gehandhaafd wordende
leerlingenschaal belangrijke schade doet
aan dé opvoeding en opleiding van de
jeugd;
Dat voor een harmonische opvoeding van
de jeugd goed onderwijs in de lichamelijke
oefening dringend noodzakelijk is;
Van oordeel:
Dat voor het invoeren van de gewenschte
vérbeteringen naast de genoemde argumen
ten van opvoedkundigen aard, evenzeer ge
pleit kan worden op economische gronden;
Dat immers, zoowel door een verlenging
van de leerplichtige leertijd en een verla
ging van de leerlingenschaal als door het
verplicht stellen van onderwijs in' de licha
melijke opvoeding de heerschende werk
loosheid Onder de leerkrachten doeltreffend
kan worden bestreden;
Dringt aan op:
a. verlenging van de leerplichtige leer
tijd;
b. verlaging van de leerlingenschaal;
c. verplicht onderwijs in de lichamelijke
opvoeding door deskundige leerkrachten;
en noodigt het Hoofdbestuur uit alle moge
lijke moeite te doen om deze wenschen ver
vuld te zien."
Met een' opwekkend woord werd daarna
het zeer geslaagde congres, dat één getuige
nis was van groote saamhoorigheid en
eensgezindheid, door Ds. Westmijse geslo
ten.
Jumbo loopt In de vaL
Plotseling verliest Jumbo
zfln wen wicht; de aarde
wijkt onder de kolussua weg
en hij valt in de Olifanten-
val met al zijn passagiers.
Direct vallen de zwarten
de kleine expeditie aan.
S.O.S! S.O.S!
1. Dat is ook wat moois! Help
Waw Hoo, help!
2. Gemakkelijker gezegd, dan
gedaan. Waw Hoo is op
jacht geweêst in een holle
boomstam en daarin is hij
blijven steken, hij kan noch
vóór- noch achterwaarts.
VECHTOEVER" VERHUURD
MET RECHT VAN KOOP.
Door
H* de Vere Stacpoole
Het oorspronkelijk doel blijve
zooveel mogelijk bewaard.
De Noordhollandsche Vereeniging voor
Ziekenverpleging „Het Witte Kruis" een
onderdeel van det Vereeniging „Het Groene
Kruis" heeft gisteren in Krasnapolsky. te
Amsterdam een algemeene vergadèring ge
houden. welke zeer druk bezocht'was.
O.a. waren Dr. van der Biekel, inspecteur
der Volksgezondheid, en verschillende ver
tegenwoordigers van „Het Groene Kruis" ter
vergadering aanwezig. 4
De voorzitter, de heer G. J. van Leer&um,
notaris te Winkel, herdacht in zijn ope
ningsrede allereerst het overlijden van den
algemeen secretaris, dr. B. S. H. Stieler,'
arts te Hilversum, die gedurende 40 jaar
deel heeft genomen aan het werk van het
„Witte Kruis". Met waardeering herdacht
de voorzitter het werk der afdeelirigen tij
dens de evacuatie in de oorlogsdagen, met
enkele woorden besprak vervolgens de heer
Van Leersum het feit, dat deze maand het
„Witte Kruis" 65 jaar zal bestaan.
De periodiek aftredende bestuursleden H.
J. Bult en G. J. van Leersum werden herko
zen.
Na eenige discussie zijn de jaarverslagen
van den secretaris en den penningmeester
goedgekeurd. Een voorstel van de afdeeling
Amsterdam tot wijziging van artikel 12 van
het huishoudelijk reglement, werd verwor
pen. De vergadering machtigde vervolgens
het hoofdbestuur op zijn verzoek teneinde
het werk voor de geestelijke volksgezond
heid voort te zetten op de jaarlijksche. be
grooting een bedrag vanlf 1800 uit te trek-
ken
Vechtoever.
Het belangrijkste punt van bespreking va,n
deze vergadering vormde wel het verzoek
van het hoofdbestuur tot machtiging van
het aangaan van een overeenkomst waarbij
het tehuis „Vechtoever" aan de stichting
Arheidsjnrichtingen voor geestelijk onvol
waardiger! te Amsterdam voor don tijd van
30 jaar wordt verhuurd met het recht de
stichting in de gelegenheid te stellen
Vechtoever" eventueel te koopen.
Dit tehuis werd sedert 1934 niet meer ge
ëxploiteerd als rusthuis, doch als herstel
lingsoord. De kosten bleven ondanks deze
verandering echter zoo hoog dat het hoofd
bestuur verdere exploitatie niet meer ver
antwoordelijk achtte. Een voorstel op de;
vergadering In 1939 om het tehuis weg te
schenken werd verworpen.
Nu de stichting A.G.O. zich bereid ver
klaard heeft „Vechtoever" te huren en de
kosten voor de reparatie en eventueele ver
bouwingen voor haar rekening te nemen,
acht het hoofdbestuur de juiste oplossing
gevonden.
Vertegenwoordigers van verschillen
de afdeelingen drongen er tijdens de
discussie over dit voorstel op aan,
dat in de overeenkomst wordt vast
gelegd, dat het oorspronkelijke doel
behouden blijft.
Het verieenen van het recht van
koop aan de stichting ondervond
veel tegenstand.
De voorzitter antwoordde hierop, dat de re
sultaten in de laatste twaalf jaar zoo on
gunstig zijn geweest, dat het beter is het
geld, dat daaraan in de toekomst zou moe
ten worden gespendeerd, beter aan een an
der doel kan worden gegeven. Van een be
zit, dat veel geld kost kan men zich beter
ontdoen. Het sociaal, hygiënisch doel zal on
getwijfeld 'gehandhaafd blijven.
Nadat de voorzitter had medegedeeld, dat
de A.G.O. vermoedelijk de overeenkomst
niet zou aangaan, indien het recht tot koop
zou vervallen, werd het bestuursvoorstel
aangenomen.
Nadat de begrooting 1941 en de rondvraag
aan de orde waren geweest, sloot de voor
zitter deze 83e algemeene vergadering.
Droeve taak van de
politie.
Haagsche
de roeien met slechts ->één riem. Zij moesten
de boot maar stil laten drijven op den stroom
totdat het daglicht hen in staat zou stellen te
zien hoever ze van de kust waren afgedreven.
Er zullen beslist heel wat booten voorbij
45.
Hij beweert, dat wij verloren zijn,
antwoordde het meisje. Hij is zijn roeiriem
kwijt en nu is het onmogelijk tegen den
stroom op te komen. Ofschoon deze gelukkig
n'et zoo hevig is, hebben we hem toch tegen.
Toch moeten we doen wat we kunnen met den
overgebleven riem, om te zorgen dat we niet
terug drijven. Ik zal het roer hanteeren en
dan moeten jullie cm de beurt roeien met
den ovGrs'GblGvpn riGin i -v**-
Zij stapte langs de slap in elkaar gezakte komen en dan' laten we ons door een van en
«guur van Achmat, die maar steeds voort- opnemen, beweerde het meisje y
gmg met weeklagen en greep de roerpen. Na moest haar gelijk geven. Het gaf mets zien a
eenige oogenblikken, terwijl Cray met den te,tobben. van den
moed der wanhoop met den eenigen riem slechts het monotone ruischen van de
roeide, steeds van rechts naar links en om- oceaan verstoorde de Sr lU,e .r°n^0I^eth™00rfic,
gekeerd, terwijl bij het overslaan kleine straal- nu en dan echter vond 7,?t barsten doch
w,t„ aen „P£?£2%
telde hem op allesbehalve liefdevollen toon
wat voor soort kerel hij was en dan hield
Achmat maar weer wijselijk een poosje zijn
mond dicht.
Eindelijk kwam de zon. De sterren ver
dwenen een voor een, de maan geleek een
bleeke geest in een wazig, blauw kleed en in
het Oosten rees de zon uit de rossig lichtende
Om ongeveer middernacht hebben eenige
Haagsche agenten, met behulp van een
dreg, uit het water van 't Groenewegje ter
hoogte van de Spinozastraat, het lijk opge
haald van den 59-jarigen D. II. H. uit Voor
burg. Vermoedelijk is hij kort tevoren door
de duisternis te water geraakt.
Gistermorgen om ongeveer half acht is in
een van de kanalen op het terrein van de
groenten- en fruitmarkt de 24-jarige land
bouwer J. B. uit Rijnsburg te water ge
raakt en verdronken. De oorzaak ligt ver
moedelijk in de duisternis.
De ontgoocheling kwam bij den
rechter.
De schaarschte aan sigaretten in dezen
tijd is oorzaak geweest, dat twee Utrechte
naren op 22 October voor de rechtbank ver
schenen, die anders nooit of te nimmer in
aanraking met de justitie zouden zijn ge
komen.
De 33-jarige koetsier G. J. v. d. O. had zich
in diensttijd bij van Gend en Loos herhaal-
d< lijk schuldig gemaakt aan diefstal van
pakjes sigaretten, welke voor winkeliers be
stemd waren. De 29-jarige grondwerker C.
J. W. kocht van verdachte groote hoeveel
heden sigaretten en verkocht deze weer voor
grof geld.
Dit „handeltje" ging zoo goed, dat de man
nen steeds vrijmoediger werden en ten slot
te tegen de lamp liepen.
Tegen den koetsier eischte de officier van
justitie indertijd acht maanden gevangenis
straf met aftrek, terwijl de grondwerker zes
maanden met aftrek tegen zich hoorde
eischen.
De Utrechtsche rechtbank veroordeelde
den eersten verdachte 'tot zes maanden niet
aftrek, terwijl de grondwerker er met zes
maanden voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaar afkwam.
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1940.
Jaarsveld, 414,4 m.
KRO-uitzending.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Wij beginnen den dag.
8.30 Gramofoonmuziek.
10.00 KRO-orkest.
10.30 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 KRO-orkest.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 KRO-orkest.
1.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Orgelconcert en gramofoonmuziek.
3.00 Gramofoonmuziek.
3.15 Zang met pianobegeleiding.
3.30 Gramofoonmuziek.
3.45 Zang met pianobegeleiding.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.10 Cabaretprogramma Cgr.pl.).
4.30 Ziekenpraatje.
4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 VPRO: Cyclui „Lezen in den Bijbel".
5.15 Vragen van den dag en beursber. ANR.
5.30 Voor de jeugd.
5.50 Gramofoonmuziek.
6.00 Rococo-octet en soliste.
6.35 Propag anda-toespraak.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
7.00—7. JA Nieuwsberichten ANP, sluiting.
Kootwijk, 1875 in.
N CRV-ui tzending.
7.00 Berichten (Di'itsch).
7.15 Gramofoonmuziek.
7.oi) Berichten (Engelsch).
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.10 Schriftlezing en meditatie.
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.35 Gramoff inmuziek.
9.00 Berichten (Duitsch).
9.15 Gramofoonmuziek.
10.50 Cello met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
11.30 Berichten (Engelsch).
11.45 Gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP,
1.00 Jac. Stoffer's sextet. (1.301.45 (Berich
ten Engelsch).
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Jac. Stoffer's sextet en gramofoonmuziek
3.00 Gramofoonmuziek.
3.30 Berichten (Engelsch).
3.45 Gramofoonmuziek.
4.10 Quatre-mains en gramofoonmuziek.
5.00 Berichten (Duitsch).
5.15 Vragen van den dag en beursberichten
ANP.
5.30 Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.30 Berichten (Engelsch).
6.45 Gramofoonmuziek.
7.007.15 Nieuwsberichten ANP, sluiting.
het meisje het hopelooze van die taak in.
kwam geen vooruitgang in de te zwaar
heiaden sampan. Het was ook ondoenlijk om
de boot te besturen. De stroom trok haar,
hoewel bijna niet merkbaar, toch met zich
mee.
Het was onmogelijk de kust te bereiken.
Achmat had dit begrepen, daarom stak hij
£aen hand uit om op de eefl of anderq ma-
n'er te helpen.
Terwijl het meisje daar zat en het hope
loze van den toestand inzag, kwam een
«oide woede in haar op tegen den man. die
daar maar steeds als een zoutzak in elkaar
Sedoken zat te lamenteeren. Zij schreeuwde
h«m toe zjjn mond te houden, schold hem uit
oor alles wat leelijk was en verweet hem zijn
ommiteit omTöen roeiriem te verliezen. Ten
„ie, riep zij hem toe, dat
eindelijk eens gekomen
nu
was om
En heel ver weg daagde de kust door de
névels, die langzaam optrokken en tenslotte
geheel verdwenen. Toen de lucht helder en
klaar geworden was, konden zij de kust met
haar golvende heuvellijn onderscheiden. Ver,
heel ver weg was het land en nergens een
spoor van een schip!
Achmat, zei Maya, kun jg zeggen
uonrt I hoe ver we zijn teruggedreven? De kust is
r-ZU" nmats te ver weg om iets duidelijk te onderscheiden.
Crays P,aats \l VZ h£t_ van Arafura, of het zou daar
n«ne„' en '7 möer gez^d worden dat 'niets vanAre
AlnShim. inzicht g d-l I mAchmatJ gingJstaan en keek naar het land.
"UoHCIllt
de wel eens iets mocht doen voor
War dollars, die hem in het vooruitzicht
tea en gesteld, zijn best deed om de boot
M«.Vercler afdrijven te behoeden.
Baf r. tensIotte zagen allen in, dat het niets
m zich af te matten met het vermoeien-
Hii scheen zichzelf thans weer meester te zijn
worden. Hij wees naar het Noordwesten.
Arafuaa ligt daar, zei hrj in zijn
landstaal. - De stroom heeft ons er langs
gedreven. Wjj zij" verloren.
Hij sprak thans zeer onverschillig. Het was
alsof hij zijn energie had verbruikt bij zijn
gelamenteer.
Maya vertelde Cray wat hij had gezegd.
Het heeft zeker geen doel om te roeien,
is 't wel? vroeg hij aan het meisje.
Niet het minste. Onze eenige kans ls
een schip.
Er zal er wel spoedig een komen.
Misschien.
En er is toch ook kans, dat de wind
weer opkomt.
Ja.
Beiden dachten met angst aan het feit, dat
zij geen water hadden. Als het lang duurde
voor er een boot kwam, zouden zij dorst
lijden. En dan was er nog veel meer waar
over zij nadachten. Achmat had een grootere
boot moeten nemen met een paar roeiers, om
hen naar Tamar te brengen. Maar Achmat
wilde de vijftien dollar alleen verdienen en
daarom had hij gerekend op den wind om hem
te helpen. Het kwam de beide jonge rnen-
schen voor, alsof dit alles zoo door het nood
lot was beschikt. Mocht ei; dan geen einde
komen aan de gevaren en de angsten welke
zij reeds zoo lang hadden doorgemaakt?
Cray's oogen zochten de kustlijn af terwijl
deze gedachten door zijn hoofd woelden. Plot
seling voelde hrj Maya's hand op zijn arm.
Zij wees naar het Oosten, waar de zon stond.
En daar was een schip! Een stoomboot, een
wolk van rook achter zich latend, kwam
recht op hen af!
HOOFDSTUK L.
Het schip.
Inderdaad, 't schip kwam hun ricliL „i, uit.
Achmat zat weer in elkaar gehurkt tegen
den mast geleund te slapen. Hg wist van
niets. Naast hem op den vloer lag een klein
doosje, waarin zonder twijfel eenige opium
pillen hadden gezeten, welke door den jongen
waren gebruikt om zijn angst te vergeten.
Hij was nu met zijn geest in het Nirwana, zijn
zorgen en angsten overdragend aan de
Goden.
Laat hem maar slapen, opperde
Maya, Als dat schip zijn koers wijzigt, of
ze zien ons niet, dan zou dit met hem maar
weer tot gejammer leiden als hij wakker
was... Kijk, het schip komt naderbij, zij zul
len ons zeker zien, als zij niet hun koers ver
anderen in de richting van Arafura.
Een paar keer dreigde bij een snellere
strooming in het water de sampan te draaien,
doch Maya wist, door handig met het roer
te manoeuvreeren, dit te voorkomen, zoodat
zij zonder het hoofd om te wenden, het aan
komende schip steeds in het oog konden
houden.
Zij konden nu reeds duidelijk de comman
do-brug van het schip zien. Het scheen een
groote boot te zijn, maar daar was met ze-
kerheid nog niets van te zeggen. Er is niets
bedriegelijker dan du afstand op zee. Toen
de boot dan óok dichterbij gekomen was,
bleek zij kleiner te zijn dan de jonge men-
schen eerst hadden gedacht. Het schip lag
laag op de zee, blijkbaar was het zwaar ge
laden.
Eindelijk was het niet veel meer dan een
paar kabellengten van de sampan verwijderd.
Duidelijk zagen de jonge menschen een in
lander, wiens hoofd door een kleurigen doek
was omwonden, aan het stuurwiel staan en
vlak naast dezen een blanke, wiens hoofd te
gen de zon werd beschut door een zonne-
helm.
Cray stond op, trok zijn jas uit en wuifde
daarmede naar de mannen op het schip, maar
er werd geen teeken gegeven dat dit gezien
was, noch door de mannen op de brug, noch
door iemand anders.
Het schip' was thans .gelijk met de sam
pan en Cray en Maya konden thans duidelijk
den naam „Merdijke" onderscheiden.
Cray zwaaide met zijn jas, zij riepen en
schreeuwden, maar van het schip kwam taal
noch teeken als antwoord. De man met den
helm- had het hoofd naar de sampan toege
wend en keek naar het bootje. Hij wuifde
even met zijn hand, alsof hij de inzittenden
wilde begroeten, wendde toen het hoofd weer
af en sprak tegen den inlander.
Als versuft van teleurstelling keken de
beide menschen in de sampan elkaar aan.
Langzaam maar zeker verdween het schip
uit hun gezicht, terwijl ze het zoo lang mo
gelijk nastaarden.
Het wag onbegrijpelijk. Men had hen aan
boord van het schip gezien, de stuurman had
zelfs gewuifd en men had hen aan hun lot
overgelaten! \yat was daarvan de reden?
Ik denk, dat ze niet begrepen hebben
wat wij wilden, zei Maya. Zij dachten
wellicht, dat wij hen begroetten en vonden
er niets vreemds in een visscherssampan te
ontmoetenEr zal nu wel spoedig een
ander schip langs komen en dan moeten wij
zorgen, dat men begrijpt dat wij in nood ver-
keeren. Ik zal het zeil neerhalen en een zak
doek aan den mast binden, op halve hoogte.
Misschien komt er een weinig wind en dan
zal men begrijpen, dat er iets niet in orde
is met ons.
Over Achmat heenstappend maakte Cray
geholpen door Maya, het zeil los en bond ln
plaats daarvan de zakdoek aan den mast.
Daarna nam Maya de uitgeholde kalebas,
welke zij- voor in de boot had zien liggen,
schepte daarin wat zeewater en verfrischte
daarmede haar gelaat en handen. Haar voor
beeld werd gevolgd door Cray en terwijl deze
het overgebleven water overboord wierp,
kwam plotseling een vliegende visch als een
zilveren pijl uit het water schieten, vloog
over hun hoofden en schoot weer aan de an
dere zijde van de boot het water in. Even
later schoot er weer een over hun hoofd en
daarna kwam een heel schooltje van die
zeldzame visschen aangevlogen. Een van 'hen
vloog tegen den mast en viel verdoofd op den
vloer van de sampan. Bliksemsnel greep het
meisje'het beest beet en sloeg het dood met
den kop tegen den rand van de boot. Daarna
vroeg zij Cray om zijn zakmes, sneed het
rauwe vleesch van de graat en bood Normen
een *tuk aan.
(Wordt verrol"-'
