Vrijdag twee schepen
in nood gered
Abonneert 0 op dit Had
AEZO
JUTTERTJES
Schade-uitbetalin g
Centraal kantoor
vanuit een
RIJWIEL
ïia^tECl
ïiabfiauh
£ttctrê acojmtb
Café „De Krimper",
tDVERTEEREN DOEI ÏERKOOPEI
liet 2uiverste, fijnste keukenzout cïat
üitNeerlandsbodem gewonnen wordt.
1 3 cent per Kilopalc
Te huur
Diversen
Slaapplaatsen
Maandag 9 December 1940
Tweede Blad
MacUnieuukö
Prachtig werk van de „Dorus Rijkers0
Zweedsch stoomschip en Urker botter
Schitterend manoeuvreeren van den
stuurman der- Dorus
N.V. KON. NEDERL. ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO HENGELO
aangeboden
r JUTTERTJES
worden alleen geplaatst
by vooruitbetaling
De kinderuitzending
naar Wijdenes
De vergoeding van de oorlogsschade
voor stadgenooleti
Ons Indisch hoekje
Bijdragen W» H. N»
Rotterdam
in de literatuur
Een boek voor Rotterdammers
en... voor niet-Rotterdammers
ïïieiuuó uit llhJk
Visscherij
De laatste dagen van de vorige week
zijn door de Noord- en Zuidhollandsche Red
dingmaatschappij en dan wel in het bijzonder
voor het station Den Helder onvergeteliijk
geweest. Dagen van vliegend stormweer en
waarbij vrijwel het eene schip na het andere
in nood geraakte. Was Coen Bot, de schip
per van de „Dorus Rijkers" Vrijdagmorgen
nauwelijks binnen, en had hij ternauwernood
gelegenheid gevonden in enkele minuten zijn
ervaringen bij de redding van het Duitsche
stoomschip op de Zuidergronden aan ons
mede te deelen, of reeds opnieuw rinkelde de
telefoon en moest de „Dorus" ten tweede
male dien dag zee kiezen.
Het betrof ditmaal een groot Zweedscli
stoomschip, dat op de ree van Nieuwediep
was aangevaren door een Nederlandsch Roode
Kruis schip.
De positie van het vaartuig was dermate
ongunstig, dat terstond het 2-vlaggensein ge-
heschen werd, waarop de „Dorus" uitvoer.
Na liet schip door de liooge zee bereikt
te hebben, vernam de heer Bot, dat de
bemanning nog niet bereid was het schip
te verlaten. Men meende dat hiervoor nog
geen reden was.
Het schip, dat nog bestuurbaar was,' is
toen door de eigen bemanning op de
gronden achted fort De Harssens gezet.
Hier bevindt het zich ook thans nog.
Later op den dag echter wakkerde de
storm uit het Noord-westen dusdanig aan,
dat aangenomen moest worden, dat de be
manning aan boord van het wrak geslagen
schip in ernstig gevaar verkeerde.
Wederom verliet de „Dorus Rijkers" der
halve de haven van Nieuwediep.
Het was thans vliegend stormweer en
alle stuurmanskunst van de opvarenden
der „Dorus" waren vereischt. Zonder
averij wist men echter de plaats te berei
ken waar de Zweed in haar moeilijke po
sitie zat. Het schip bleek thans het
noodsein geheschen te hebben, terwijl de
bemanning zoo spoedig mogelijk van
boord wenschte te gaan. De bemanning
van het Zweeclsche stoomschip bestond
uit 22 koppen. Het voorschip zat reeds
onder water, terwijl de zware brekers tel
kens het geheele schip bedekten.
Het mocht de equipage van de reddingboot
gelukken alle 22 man van boord te halen.
Toen bleek eveneens, dat het vaartuig
zware schade in .den orkaan opgeloopen had
en dat het inderdaad de hoogste tijd geweest
was dat men van boord ging.
Ook het afhalen van de bemanning ge
schiedde zonder eenig incident. Hoewel dit
moest plaatsvinden onder uiterst moeilijke
omstandigheden. Dat dit gebeurde zonder dat
eenig lid der Zweedsche bemanning verwond
werd mag wel speciaal naar voren gebracht
Worden.
In Den Helder zijn de opvarenden aan wal
gezet.
Of het schip als verloren beschouwd moet
worden, kon men ons Zaterdag nog niet de
finitief mededeelén. Zeker is, dat het, vooral
in dit stormweer, op een critieke plaats zit.
Urker botter In nood.
Nadat Coen Bot en zjjn maats eenigen
tyd aan wal geweest waren, kwam tegen
het invallen der duisternis opnieuw een
bericht binnen van een mogelijke stran
ding. De geruchten spraken van een Ur
ker botter, die achter den strekdam van
de haven in nood verkeerde en noodseinen
uitzond.
Wederom koos de „Dorus" zee. Zonder dat
een der opvarenden zich bekomemrde over
de vermoeienissen en gevaren, die pas ach
ter den rug waren, stapte men opnieuw in
en zette koers naar de plaats waar men ver
onderstelde, dat het schip in nood verkeerde.
Men zocht lang achter den dam, zonder
echter iets gewaar te worden van een schip.
Eerst veel later bleek, dat de eerste mede-
deelingen onjuist geweest waren en dat het
vaartuig pp een geheel andere plaats zat. Het
zat in de buurt van het Kuitje en wel in een
bijzonder ongunstige positie.
Er was geen andere manier om het schip
te bereiken dan via de droogten. Na kort
beraad werd besloten, dat de „Dorus" alles
in het werk zou stellen om de opvarenden
uit hun hachelijke positie te redden.
De botter zat op slechts 3 meter water,
en gezien het zware weer, de storm had
zijn hoogtepunt inmiddels bereikt, was
dit allesbehalve een gevaarloos onderne
men. Integendeel, alle hands op de
„Dorus" waren noodig om het schip door
de zware rollers heen te brengen.
Men vernam, dat het vaartuig reeds water
maakte en spoed was geboden. Welnu, hier
aan liet de bemanning van de „Dorus" het
niet ontbreken en na tal van pogingen slaag
de men er eindelijk in verbinding te krijgen
met den Urker.
Toen vernam men, dat het vaartuig 3 man
aan boord had; schipper was de heer De Boer
van Urk.
t
Nadat dezen overgegaan waren begon
eerst feitelijk het zwaarste werk voor de
reddingboot. Men was hier namelijk in
bijzonder gevaarlijk vaarwater; daarbij
bevinden zich hier verschillende wrakken
van schepen, die kortgeleden aldaar ge
zonken zijn. Uiterst voorzichtig navigee-
was dus wel geboden.
Slingerend en stampend zette de „Dorus"
koers naar de haven. Vlug ging het niet in
het noodweer, en menigmaal geschiedde het,
dat men vreesde, dat men dezen tocht niet tot
een goed einde zou brengen. Evenwel, ook
thans bleek, dat er op de „Dorus" kaerels
van sta-vast zijn, mannen, die hun werk niet
alleen verstgan, doch in staat zijn in het
zwaarst denkbare stormweer zonder stukken
een wrak van een der gevaarlijkste gronden
te halen.
Zoo manoeuvreerde de kleine reddingboot
naar de haven. In het stikdonker van den
-nacht. Zonder lichten... zonder bakens. Hoe
men dezen tocht ook bekijkt, zij zal als een
meesterstukje van redderswerk opgeteekend
blijven. Bravo Coen Botbravo stuurman
en overige leden van de bemanning!
Des nachts kwam de „Dorus" met haar
sleep binnen. Na uren van worstelen met de
opgezweepte zee, na uren werken met het
slingerend vaartuig achterop.
Toen gingen de geredde Urker slapen, na
dat zij Coen Bot en de zijnen uit den grond
van hun hart bedankt hadden voor deze red
ding.
Toen gingen ook de mannen van de
„Dorus" naar huis.
Dien nacht yverden zij niet weer opgeroe
pen om naar zee te gaan......
Dagen, die in Den Helder niet spoedig ver
geten zullen worden en die de roemruchte na
men van deze zeeridders weer eens naar vo
ren hebben gehaald.
Heden overleed na een
kortstondig lijden onze
beste collega,
CORNELIS BEERS,
in den ouderdom van 31
jaar.
Hij ruste in vrede.
Commandeur en personeel
Sloepenloods.
Den Helder, 6 Dec. 1940.
Wjj koopen alle soorten
FLESSCHEN, KRUIKEN,
JAMPOTTEN, enz.
Dykstraat 20, I en Helder.
ANDIJK.
Uit de hand te koop het van
ouds bekende
te Andijk-West, met kolfbaan,
garage,, inventaris, enz.
Te bevragen brj notaris W.
SPAANDER te Andijk.
Te koop: Damesfiets met lamp;
Transportfiets; eiken 1-p. Ledi
kant; wat Tirhmerhout; Verwar-
mingskachels 4.en 5.
Haardkachel; eiken Buffet je.
Adres: Middenstraat 100.
vanaf f 2.— per jaar
Assurantiekantoor Koningstraat 90
Telefoon 984
neem
Wy koopen alle soorten
FLESSCHEN, KRUIKEN,
JAMPOTTEN ENZ.
Dykstraat 20, Den Helder.
•■■••(■■••(■■•■IIMIIIUMIKIM
■MI.IIUU'IIIIIMlil
Te huur te Rijswijk, by Helder-
sche damt1 groote, zonnige
KAMER, met vrij balcon, en een
kleine slaapk. met vaste wascht.
en kast. Desgew. m. gebr. v.
keuken. Brieven onder No. 175,
aan het Bureau van dit blad.
HEERENHUIS TE ALKMAAR
komt over een paar maanden te
huur van 850.per jaar op
jaarcontract.
Brieven onder No. 176, aan het
Bureau van dit blad.
Gem. vry Huis te huur voor
voor net klein gezin.
,,'t Oude Slot", Schoorl.
Verloren tusschen Ruyghweg
en Vlotbrug De Kooij qen tasch
met studieboeken en stamkaart
met pasfoto. Verzoeke terug te
bezorgen, teg. bel.: Balgweg 51,
Breezand.
Plaats voor meer kinderen.
Vooral meisjes!
De animo om zijn kinderen de Kerst-
vacantie te Wijdenes te laten doorbrengen
blijkt niet gering. Verschillende ouders dien
den een verzoek in bij Sociale Zaken en straks
zullen tal van Heldersche kinderen profijt
trekken van de voor Winterhulp geschonken
gaven.
Een verheugende mededeeling is, dat
van den burgemeester van Wijdenes be
richt binnenkwam, dat er meer kinderen
geplaatst kunnen worden, dan aanvan
kelijk werd opgegeven. Het gevolg daar
van is, dat men royaler zal kunnen zijn
met zijn toewijzing van kinderen voor
dit vacantieuitstapje.
In totaal zullen een veertigtal meisjes en
een tiental Heldersche jongens in het N.-Hol-
landsche dorpje een vriendelijk onderkomen
vinden. Het aantal meisjes, dat geplaatst
kan worden, is dus grooter dan dat van de
jongens. Naar verhouding werden echter tot
op heden meer plaatsen, gevraagd voor jon
gens. Heldersche ouders, die daarvoor in aan
merking komen, en hun dochtertjes eens een
paar prettige weken van onbezorgd genieten
wenschen te geven, melden zich dus aan bij
Sociale Zaken. Er is nog plaats!
Ds. J. H. JANSEN OP EEN TWEETAL.
Ds. J. H. Jansen, predikant bij de Evangeli
satie, alhier, is geplaatst op het tweetal voor
de Ned. Herv. Kerk, te Vorden.
Door de schade-enquête-commissies zijn
voor het meerendeel de gegevens voor de toe
passing van het besluit reeds bij elkaar ge-,
bracht. Na onderzoek der schadegevallen,
waarbij de schade dient te worden gewaar
deerd aan de hand van de voorschriften van
het besluit en deszelfs uitvoeringsvoorschrif
ten, die goeddeels reeds tevoren in overleg
met het Departement van Financiën aan de
schade-enquête-commissie zijn bekend ge
maakt als aanwijzingen van de commissie
oorlogsschade, doen de schade-enquete-com-
missies voor ieder schadegeval, dat tot haar
competentie behoort, een voorstel tot vast
stelling der schade aan den secretaris-generaal
van het Departement van Financiën. Na vast
stelling der schade kan de aan de getroffene
uit te keeren bijdrage worden bepaald. Dit zal,
met uitzondering voor de vergoedingen vóór
huisraad, centraal geschieden, waarbij de in
middels door de stichtingen 1940 verleende
bedrijfscredieten en de door den algemeen ge
machtigde verstrekte voorschotten en credie-
ten voor herstel van woningen en vaartuigen
in mindering der bijdragen worden gebracht.
Tenslotte zullen de bijdragen vanuit een cen
traal kantoor betaalbaar worden gesteld.
De ultkeering der bydragen.
Op de bijdragen voor huisraad e.d. worden
de reeds uit de overheidskassen verstrekte
gelden voor aanschaffing van kleeren en huis
raad e.d. in mindering gebracht. Als regel zal
slechts nieuw goed, dat werd verstrekt, bij
deze verrekening in aanmerking worden ge
bracht. Tweedehands goed daarentegen nief.
De uitvoering van deze verrekening zal ge
schieden onder leiding van de contactcom
missie voor de directe hulpverleening, welke
haar zetel heeft aan het Departement van
Binnenlandsche Zaken. Deze commissie han
delt daarbij overeenkomstig de door den secre
taris-generaal van het Departement van Fi
nanciën te geven aanwijzingen.
De bydragen voor de andere categorieën
goederen, evenals de bijdragen voor huis
raad boven 2500.zullen in contanten
worden uitgekeerd, met dien verstande,
dat de bijdragen voor verlies van onroe
rend goed en schepen tydeiyk zullen wor
den geblokkeerd, totdat besteding voor
nieuwbouw verzekerd is.
De bijdragen worden verleend ten behoeve
van de zakelijk rechthebbenden op de verloren
gegane goederen. Met de rechten van hypo
theekhouders e.d. zal derhalve worden reke
ning gehouden. De uitbetaling zal in den regel
geschieden aan de eigenaren der verloren ge
gane goederen, alhoewel daarbij volgens het
beginsel, dat de bijdragen al diegenen, die
zakelijke rechten op de goederen bezaten,
moeten ten goede komen, met de rechten van
pandhouders e.d. kan worden rekening ge
houden. Dit wordt vergemakkelijkt door de
instelling van het centrale verrekenkantoor,
onderdeel van de afdeeling oorlogsschade van
het Departement van Financiën.
Naargelang de schadegevallen door de
schade-enquête-commisslën worden afge
wikkeld, zullen de bydragen worden be
taalbaar gesteld.
Dit laatste wijst er opnieuw op, dat men er
verstandig aan doet, zijn schade zoo spoedig
mogelijk op te geven en te latep herstellen.
Doet mej dit, via de commissie van den
wederopbouw, die haar zetel heeft ten Raad-
huize, alhier, dan is men verzekerd van de
meest snelle wijze van afhandelen.
Breezand: slaapkamertje. Beddengoed mee
brengen.
Ons Indisch hoekje, van Dr. H. F. Tille-
ma, heeft, dat weten we, vele trouwe lezers.
De populaire wijze, waarop onze medewer
ker zijn stof aan de lezers voorzet, is oorzaak,
dat Indië dichter bij de lezers wordt gebracht.
Niet het minst dragen daartoe bij de rijke
illustraties, genomen uit een schat van foto
materiaal, door Dr. Tillema zelf gemaakt in
ons Insulinde.
Ons werden gezonden een aantal gebun
delde Indische hoekjes. Een vijf-en-zeventig
tal praatjes bij plaatjes, gedrukt op glad pa
pier, waardoor het foto-materiaal oneindig
veel'beter tot zijn recht komt dan op kranten
papier en bij krantendruk.
Deze smaakvol verzorgde hoekjes, met een
aardig en frisch omslag, worden in den han
del gebracht tegen den prijs van 75 cent.
Voor dit werkelijk goed verzorgde boekje
een zeer geringe prijs.
Het is goed, dat we in onzen tijd het
besef aan het rijke koloniale bezit van
ons land, Ned.-Indië, levendig houden en
dat we ons verdiepen In wat tal van pro
minente Nederlanders daar tot stand
hebben gebracht.
Wie de Indische hoekjes, in meer blijven-
den vorm, wil bezitten, schaffe zich dit 157
pagina's tellende boekje aan.
Van H. M. werd nog ontvangen een be
drag van 1.25.
V GEVONDEN VOORWERPEN:
Een zilveren colliertje; twee belastingmer-
ken in étui; een distributiestamkaart; een
grijze heerenhoed; een mondharmonica; een
tasch met boeken.
VERLOREN VOORWERPEN:
Drie belastingmerken, drie distribu-tiestam-
kaarten, een bruin lederen damesportemon-
naie, inh. ongeveer 6.50, een zilveren broche
in den vorm van een Zeeuwsche knop, een
donkerblauw lederen damesportefeuille, inh.
ongeveer 6.een bon rijwielstalling en
eenige andere papieren, een blauw geruit
zakje, inhoud één paar dameskousen en 4
stukjes zeep, een bruin lederen portemonnaie
inhoud 22.50, een zilveren damesarmband,
een donkerrood lederen damestasch, inh. 2
portemonnaies, distributiestamkaart en eeni
ge foto's, een blauw gabardinejas.
'n Zomervacantie in Oosterzeel, door A. P.
Schelling. Geïll. door Hans Borrebach. Uitgave
Gebr. Kluitman, Alkmaar. Ing. 1.20, geb.
1.90.
Een vroolijk en uitgelaten stel jongelui,
nichten en neven, vieren gezamenlijk hun va-
cantie op de Veluwe. Met elkaar nemen zij de
zorg op zich van een meisje van zes jaar.
Een bejaarde heer, die zij op de heenreis
ontmoeten, sluit zich by het stel aan en fun
geert als „opa". Een aardig gegeven dus om
er wat vroolijks m te maken. Dat is het,
boek dan ook. Het gaat er gezellig toe in
het clubje, rf.en maakt fietstochten, beleeft
avonturen, heeft plezier. Kortom, het is een
vacantie, die allergenoeglijkst verloopt. Een
boek waaraan men geen eischen mag stel
len, maar dat een gezellige ontspanning
geeft.
Zoo juist is van de persen der Hollandia-
drukkerij N.V. te Baarn verschenen een zeer
belangrijke uitgave, getiteld „Rotterdam in de
literatuur".
In de eerste plaats is dit een belangrijk boek,
omdat men er een keur van fragmenten in
aantreft van prominente Nederlandsche
auteurs inzake de Maasstad. Om er enkelen
te noemen: Bob Stroman, Bordewijk, Jan Prins
Anthonie Donker, Bloem, Speenhoff, Brusse,
Johan de Meester, J. H. Leopold en tal van
anderen. Zij allen zeggen hun meening over
•Rotterdam, elk op zijn eigen wijze. Maar steeds
is die wijze interessant, schoon van vorm,
origineel van uitbeelding.
Deze bundel werd verzameld door P. J. G.
Huincks, terwijl men het boek kwistig illus
treerde met een aantal uitermate goed
geslaagde foto's op kunstdruk van Jan Retèl.
Deze verhoogen uiteraard het cachet van het
boek ten zeerste.
Dit is, beurtelings, een humoristisch boek,
een aangrijpend boek, een boek dat tot na
denken stemt. Het is de boeiende symphonie
van Holland's eerste havenstad en er zullen
er niet velen zijn, die niet gegrepen worden
bij het kennis nemen van dit pakkend relaas
over deze metropool aan de Maas.
Dit boek leeft! Van de eerste tot de laatste
bladzijde. Het grijpt den lezer aan, brengt hem
in de kleurige, bewogen binnenstad van Rot
terdam en laat hem zien het vele schoons wat
zij te bieden heeft.
Rotterdammers zullen genieten van dit
hoek, maar niet minder zij die niet geboortig
zijn uit de Maasstad. En dit is dan niet in de
laatste plaats de groote verdienste van deze
prominente uitgave der Hollandia-drukkerij,
die met het doen verschijnen van dezen bundel
een voortreffelijk werk verrichtte.
Spreken wij de hoop uit, dat dit boek een
zoo ruim mogelijke verspreiding ten deel moge
vallen. ~Het heeft zulks waarlijk, en dat zoowel
door uiterlijk als inhoud, ten volle verdiend.
De prijs bedraagt slechts 2.90 ingen., 3.90
gebonden in prachtband.
Wonderen van de Vooruitgang, door Hein-
rich Kluth. Verschenen bjj W. J. Thieme
Co. te Zutphen. Prijs ingen. 3.50, geb. 4.50.
Voor ons ligt het boek „Wonderen van de
Vooruitgang". Een boek dat een prachtig
cadeau vormt voor oudere en... voor jongere
menschen. Dit is het boek van de vorschers
naar de vooruitgang. Een boek, gewijd aan
natuurkunde, chemie en techniek, doch een
boek, dat juist door de wijze waarop Heinrich
Kluth de stof heeft verwerkt, geworden is tot
een kleurrijk en pakend betoog.
Men leest hier van alle belangrijke resul
taten der wetenschap van de laatste tijden,
men leest van uiterst belangwekkende expe
rimenten, men maakt die experimenten
zelf mee, men leest met intense verbazing
over de topprestaties van de huidge weten
schap en zal niet rusten voor dit boek van
de eerste tot de laatste bladzijde doorge
lezen is. Daarna zullen velen aanvangen met
het herlezen daarvan...
Een, we zeiden het reeds, uniek boek. Een
boek om te bezitten en er in te lezen, iederen
keer als men iets wenscht na te slaan. En
dat komt, in onze eeuw van de techniek,
nogal eens voor.
Een bijzonder boek. Zoowel leerboek als
„lees"-boek. Dat is ook daardoor het geval,
omdat een groot aantal (44) platen en
unieke foto's werd bijgevoegd, dihet cachet
,van dit werk in niet geringe mate stimu-
leeren.
Urk, 6 December. Door 17 vaartuigen
werd heden aan den Ge;n. vischafslag alhier
aangevoerd 850 pond snoekbaars, van 30120
pond per vaartuig, prijs 4852 ct., 180 pond
baars, 2226 ct., 170 pond voorn, 1619 ct.,
en 100 pond blei, 1721 ct., alles per pond.
