KRUSCHEN
Polder
MESJES
Vrijdag 13 December 1940
Tweede Blad
Behandeling
Gemeentebegrooting
Zware schade
aan Heldersche zeewering
en het strand
De tweede
wW interhulp'collecte"
De eerste trein vervroegd
„Winterhulp" steunt
in Den Helder
Burgerlijke Stand van Den Helder
Uw adreswijziging
9 fietsen
Die sioopende rheumatiek
Tijdschriften
^JxuidMieuw-ó
Weinig prettige „Kerst-surprise"
Naar wU vernemen za! de begrooting
voor het jaar 1941 van de gemeente Den
Helder op Vrjjdag 20 December a.s. in
openbare vergadering behandeld worden.
Naai vv\j voorts van bevoegde zjjde ver
nemen is de eerste sectie-vergadering
vastgesteld op a.s. Dinsdagmorgen, 17
December, te 11 uur 's morgens.
Het schijnt de bedoeling te zijn het
aantal sectie-vergaderingen zoo gering
mogelijk te doen zijn. Vandaar dat er
geen aparte sectie-vergadering belegd
zullen worden, doch gecombineerde. Hier
aan zal de wensch van Provinciale Sta
ten, die met nadruk verzocht hebben bij
de begrooting de grootst mogelijke spoed
te betrachten, niet vreemd zijn.
Overigens zal er waarschijnlijk weinig
tijd overschietei om c'.e desbetreffende
stukken in de sectie-vergaderingen te be
spreken.
Van algemeepe beschouwingen zal dit
jaar wel geen sprake zijn.
Met belangstelling, zij het niet van op-
timistischen aard, zien wij de cijfers der
begrooting tegemoet. Cijfers, die niet an
ders kunnen dan bewijzen, dat de aanvan
kelijke voorspoed, waarmede het begroo-
tingsjaar aanving, in den loop van dit voor
Den Helder zoo rampspoedige jaar op
dramatische wijze is omgeslagen in den
grootst mogelijken tegenspoed.
Men kan zich er op voorbereiden cjjfer-
uitkomsten onder het oog te krijgen, die
onverbiddelijk aantoonen hoe weinig roos
kleurig het in finantioel opzicht met de
gemeente Den Helder gesteld is.
Bij Huisduinen
sloeg 800 meter zand weg
Ons vermoeden, dat zoowel de zeedijk
als het strand het gedurende de Noord
wester stormen van de vorige week, die
van ongemeene hevigheid waren, zwaar
te verantwoorden gehad hebben, blijkt
helaas met de werkelijkheid overeen te
komen.
Inderdaad hebben zeedijk en strand hun
tol aan de orkanen moeten betalen en door
Waterstaat zal in een zoo kort mogelijk
tijdsbestek gezorgd moeten worden, dat
deze beschermers van het land tegen de
zee weder hersteld worden.
De Heldersche zeewering heeft de spits
afgebeten. Op tal van plaatsen sloegen de
golven grootere en kleinere gaten in het
dijklichaam, terwijl ook de pieren den tol
moesten betalen en verre van ongehavend
uit den strijd kwamen.
Bij Huisduinen evenwel hebben wind en
water met succes den strijd gewonnen. Dat
wil zeggen, ter hoogte van het z.g. Kijk-
duinhoofd is niet minder dan 800 vierkante
meter zand finaal weggeslagen, terwijl
ook verderop kleinere stukken strand het
moesten ontgelden.
Het bleef niet alleen bij het strand: ook
de duinen liepen niet vrij. Ook hier ziet
men op tal van plaatsen de resultaten van
het water, dat hoog opgestuwd zijn ver
nielend werk kon uitvoeren. Op sommige
plaatsen is meer dan 10 meter duin weg
gespoeld en ook hier zal veel arbeid ver-
eischt worden, om den toestand weer zoo
te krijgen als vóór het recente stormtij.
Ziende op welke wijze er huisgehouden
is aan zeedijk, strand en duinen, krijgt
men eerst een duidelijk beeld van de
kracht, die deze stormdagen ontketend
werd en waarvan de beschermers tegen
de zee zoo zeer te lijden hebben gehad.
Collecten kunnen zich weder op
geven.
Zooals bekend zal de tweede collecte van
„Winterhulp Nederland" plaatsvinden op 27
en 28 December a.s. Verwacht wordt, dat we
derom de beurzen zoo wijd geopend worden,
dat evenals de vorige maal van een succes
gesproken zal kunnen worden.
Voor een belangrijk deel hangt het suc
ces af van het collectantenleger, waar
over het plaatselijk comité beschikt. In dit
verband doen wjj hierbij een oproep aan
allen, die bereid zjjn op die dagen met de
collecte-bus hun vaderlandsche plicht te
doen. Men kan zich aanmelden aan het
Bureau „Winterhulp", in het gebouw voor
Sociale Zaken aan den Kanaalweg.
p°k ditmaal weer zal eveneens door de comité
leden persoonlijk gecollecteerd worden.
Vóór alles geldt echter thans: collectanten
Vóór!
Nog vroeger uit de veeren.
Met ingang van Zondag a.s. zal de
eerste trein, de z.g. materieeltrein, een
kwartier vroeger rijden. Het was al
een vrij onfatsoenlijk uur, waarop deze
trein van Alkmaar en tusschenllggende
stations vertrok, maar van Zondag af,
zal men om 5.58 u. In Alkmaar in den
trein moeten zitten, wil men meerijden
naar Nieuwediep.
De trein stopt in St. Pancras, ver
trekt om 6.10 u. van H. Hugowaard, om
6.18 u. van N.Scharwoude, 6.29 u. van
Schagen. Stopt in Oudesluis, vertrekt
om 6.43 u. van Anna Paulowna en komt
om 6.55 uur in Den Helder aan.
Men houde dus rekening met deze
tjjdenen teekene het aan in onze Win-
terdienstregeling.
Kou, Griep
Neem dadelijk 'n "AKKERTJE"
(tol 4 per dag) en kruip onder
de wol. Ze bekorten de ziekte,
verdrijven koorts en pijnenl
"AKKBttTIBS
Waardebons voor kinderhulp be
schikbaar gesteld.
Zooals men reeds gelezen heeft, worden
momenteel door de stichting „Winterhulp
Nederland" waardebons uitgegeven, waarop
diegenen, die deze bons in hun bezit hebben,
zich in winkels kunnen voorzien van voedsel,
kleeding, enz.
Wij vernemen thans, dat ook voor Den Hel
der een zeer behoorlijk bedrag aan waarde
bons beschikbaar wordt gesteld, speciaal als
eerste hulp aan die gezinnen, die in het bezit
zijn van 1 of meerdere kinderen, en in welke
gezinnen niet voldoende inkomsten zijn om aan
de noodzakelijke behoeften tegemoet te
komen.
Er wordt thans een regeling getroffen,
op welke wijze men dezen steun op de
meest effectieve wijze zal kunnen ver
strekken. Zeer binnenkort zal de uitkee-
ring plaats vinden.
Hierbij moge nog opgemerkt worden,
dat dit bedrag in geen verband staat met
de gelden, die bij de collecte van de vorige
maand opgehaald zijn. Deze vallen buiten
deze eerste actie. Later zal men dan over
de toen opgehaalde gelden beschikken.
Ook de ouders der kinderen, die
naar Wijdenes gaan, en dit noodig hebben,
zullen één of meer van bovenstaande
waardebons ontvangen. De bedoeling is,
dat men daarvoor nog enkele kleinighe
den aanschaft, die niet gemist kunnen
worden of dat de kinderen zelf de bons
medenemen naar Wijdenes.
GETROUWD: H. FORTUIN en H. van Oos
ten. C. Kansen en J. M. Nieuwenburg. K. L.
J. Luiten en J. H. Verheijen. A. de Wit en G.
Revier.
BEVALLEN: P. K. Pasterkamp—Bak, d.
Geef ook het oude adres op.
De tijdeljjke adressen van onze geëvacueerde
abonné's zijn in vele opzichten wel van zeer
tijdeiyken aard. Dagelijks komen adreswijzi
gingen by onze administratie binnen en men
noteert de adressen en zorgt, dat de abonné
zijn krant zooveel mogelijk op tijd thuis be
zorgt krijgt. Het is evenwel jammer, dat men
zoo dikwijls verzuimt, bij het nieuwe adres,
het oude te vermelden. Dat geeft een massa
onaangenaamheden.
Wjj verzoeken onzen abonné's dus
vriendeiyk doch dringend by hun nieuwe
adres steeds het oude te vermelden.
Betaal uw abonnementskwitantie
bij eerste aanbieding.
Mogen wij tevens een beroep op u allen
doen, de abonnementskwitantie bij eerste aan
bieding te voldoen? Onze administratie heeft,
tengevolge van al de tijdelijke adressen buiten
de stad, toch reeds zeer veel administratief
werk meer. Wanneer bij de eerste aanbieding
de kwitantie betaalt, bespaart men ons niet
alleen veel werk, doch ook kosten.
Wij danken allen, die hieraan mee willen
werken.
Laat uw fets niet onbeheerd
buiten staan.
Zooals reeds verscheidene malen in onze
krant vermeld werd, is het /erboden zijri fiets
na het tijdstip waarop de verduistering in
gaat, onbeheerd op straat te laten staan. Hier
voor zijn diverse goede redenen en dat er nog
zooveel Nieuwediepers zijn die de hand lichten
met deze bepaling strekt hen niet ter eere.
Overigens... met schade en schande wordt
men wijs. Dat geldt zeer in het bijzonder voor
die 9 Jutters, die eergisteren hun vehikel voor
de deur lieten staan en welke vehikels mee
genomen werden door de politie.
Men kan de rijwielen terughalen aan het
Hoofdbureau, alwaar men tevens een proces
verbaal incasseert.
FIETS GESTOLEN.
Iemand die z'n fiets onbeheerd aan den Ka
naalweg liet staan, kwam naderhand tot de
minder prettige ontdekking dat deze gestolen
was. Aangifte bij de politie volgde en een
onderzoek wordt ingesteld.
Verzekert Uw fiets voor 3 gulden per jaar.
By diefstal krygt U een nieuwe terug.
K. KOS, Koningstraat 76
KERSTBOUTEN GESTOLEN.
Niet iedereen kan zich blijkbaar verzoenen
met de gedachte dat hij de Kestdagen
bout-loos zal doorbrengen. Althans... gisteren
werd bij de politie aangifte gedaan, dat er ten
nadeele van een bewoner van de Badhuisstraat
6 kippen ontvreemd waren, die zich bevonden
in een hok achter het huis.
Een onderzoek naar deze boutdiefstal wordt
ingesteld.
komt voor uit onzuiver bloed. Doe daarom
een~ kuur met Kruschen Zout. De aan
sporende werking op de bloed-zuiverende
organen hergeeft ze hun jeugdige werking;
het bloed gaat weer krachtig stroomen en de
pijn-verwekkende onzuiverheden verdwijnen
langs natuurlijken weg.
Bij apoth. en drog. 1.47, 0.76, 0.41 p. II. incl. O. B.
-
BLAUWE
GILLETTE
De blauwe GILLETTE MESJES danken hun wereld-repufaffG
aan hel feil, dat ze eenig in hun soorf zijn. Zonder twijfel
hebben deze mesjes de beste eigenschappen, welke men zou
kunnen denken, waardoor ze onmisbaar zijn geworden
voor millioenen mannen oyer de geheele wereld. Koopt
spoedig een pakje en begint vanaf morgen ook een£
te profiteeren van de super kwaliteit der
Iék, BLAUWE GILLETTE MESJES A840
ïlieuuM uit lOifc
URK, 11 December 1940.
Door 17 vaartuigen werd heden aan den Ge
meentelijken Vischafslag alhier aangevoerd:
681 pond snoekbaars, van 2490 pond per
vaartuig, prijs 5658 ct.; 128 pond blei, 27
28 ct.; 170 pond baars, 3335 ct.; 115 pond
voorn, 2021 ct en 15 pond karper, 3738 ct.
Alles per pond.
OP HET TWEETAL.
Ds. E. du Marchie van Voorthuijzen, Chr.
Ger. predikant, komt voor op het tweetal te
Oosterbeek. Verleden jaar mocht Ds. Van
Voorthuijzen ook een beroep van Oosterbeek
ontvangen.
NIEUWE DIRECTEUR.
Tot directeur van de Nieuwe Chr. Gem.
Zangveree'niging „Zanglust" is gekozen de heer
Louwe Kramer, organist van de Ger. Kerk op
Urk.
Mcrks Magazijn. Noyember-nummer. Uit
gave Fg. Morks, Dordrecht. Dit nummer
opent met een bespreking over de figuur en
het werk van prof. Jan Walch, een persoon
lijkheid in Nederland van wien inderdaad nog
veel te weinig bekend is. Tal van interessante
bijzonderheden leest men in dit artikel over
Walch, bijzonderheden waarin zeker menigeen
belang zal stellen. Dit nummer bevat voorts
enkele uitstekende verzen, o.a. van Bram van
Strienen en C. Buddingh. De limmericks van
Alex van der Heide zijn origineel.
Schetsen uit t Buitenvetd
Niets is Hollandscher dan dit polderland.
Niets ademt zoo sterk den geest van dit
waterland, als de polders, die zich lieten in
sluiten tusschen opgeworpen dijken. Niets is
zoo wijdsch, niets zoo oneindig, zoo ontzaglijk
„nationaal" als het polderlandschap in Noord
Holland.
En dit geldt ook voor het land ten zuiden
van Den Helder, waar vele honderden men-
schen heentogen op de warme dagen van een
lang-voorbij en zomer, teneinde daar de rust
te zoeken die hun eigen stad hun onthield. Zij
trokken in bij de polder-bewoners.
En zij zijn er gebleven.
Ze leven er in de oneindigheid van dit lage
land, en zijn tevreden met wat dit hun bood.
Dat waren: rust, veiligheid en de oneindig
heid van dit land.
Daar is veel overeenkomst tusschen de zee
en den polder.
En _dit is dan ook de oorzaak, dat zij, die
uit Den Helder kwamen, den polder begrijpen,
de schoonheid in den zomer, èn de barre
woestenij, die dit lage land in den winter
wordt.
De zee is onmetelijk. Over de zee kijkt men
heen tot waar het oog zich verstrikt in de
paarlemoeren verten van de horizon. In dat
mysterieuze knooppunt der gebundelde verten.
De zee is grillig als een vrouw, schoon als
een Vestaalsche.
Niet altijd.
Als de winterstormen, zooals nu, over de
daken van deze eenzame stad huiveren, als
die huiveringen worden tot bulkende orkanen
en gierende tornado's, dan is de zee het beest
dat zijn aanval waagt op de dijken.
De zee... ontzaglijk mooi, ontzaglijk in haar
verschrikking.
En de polder...?
De polder is even wijd als de zee. Ook hier
verliest het oog zich in de verten van een
wazig verschiet.
Als eindelooze golfbrekers in dit ook nu
nog groene land strekken zich de wegen.
Kaars-rechte linialen, die zich rekken, kilo
meter na kilometer.
Ze dringen zich in de horizon en men weet
het einde er niet van.
Langs de wegen smalle banen water.
Dat zijn de slooten.
Er om heen rijst het riet.
En in het riet zingt de polderwind z'n lied.
Een weemoedig lied in den winter. Niet zoo
uitbundig als de orkaansche symphonieën
van den Noordwester in Nieuwediep. In ver
gelijking déérmee is het niet meer dan een
mild andante, een gedempt menuet, dat zich
in al haar teere bescheidenheid aandient.
De landen...
De polder.
Maar de polder is de zee.
Eens was hij zee. Eens kerfde ook hier de
wilde winterstormen het water schuim-kop-
pend uit een deinend heelal van water. Eens
waren het ook hier de witte sneeuwe-lijven
van de meeuwen en sternen, die zich dansend
en krijschend van golftop tot golftop lieten
wiegen als blanke zeilen van kleine fregatten
in de zee, die oneindigheid heet.
Eens
Dat is lang geleden.
Zoo lang, dat de rustige vaarten en het riet
en het land er niets meer van weten.
Dat is vergeten en opgeteekend in de
boeken, die de hystorien van de polders om
vatten.
De polder behield één eigenschap van de
zee: haar oneindiheid.
Zie de polder: hoe zij zich uitstrekt van
Noord naar Zuid en van Oost naar West. Hoe
meteloos hij is.
Waar men het oog heenricht: een oneindig
heid van groen. Groen is het nabij, groen zijn
de verten.
De groene wereld van den polder. In den
winter en in den zomer. Slechts in nuance
verschilt hij.
Boven het eeuwig-groen, doorkartelt met
plakken grijs-omwoelde aarde, hangt de
hemel. Een hemel, strak gespannen als een
kobaldsteen gehouwen baldkijn-dak, verder
weg dan menschelijke verbeeldingskracht kan
reiken.
En in den winter?
Nu hangt de hemel laag over de landen. Nu
jagen de donkere schaduwen, die doen denken
aan oerbeesten en centauren, aan vreemde ge
stalten uit een mystieke wereld, aan losge
broken wezens, die door een panische schrik
bevangen voortrennen. Naar een ver en doel
loos einde.
Nu is dé hemel grijs: een enkele maal plekt
een brok blauw van Aet baldakijn in al die
grijsheid, maar al te spoedig verdwijnt het
weer en nemen de rennende centauren weer
bezit van het hemeldak.
De polder ligt onder den hemel.
Onaandoenlijk berustend, sterk!
Hij ligt daar, zooals hij tien jaar geleden en
er over tien jaren nog zal liggen. Massief,
onverwoestbaar.
Hem deert de tijd niet.
Zie de polder en aanschouw een brok prach
tig vaderland.
Proef de essence van uw eigen land uit den
polder, want niets symboliseert dit land van
wijde vlakten en glanzend water, van fel-
bewogen luchten en schuivend riet zóózeer
als dit Noordhollandsch polderlandschap.
De polders zijn de paarlen aan den kroon
van dit land, omdat iedere polder ééns aan het
ontembare water ontworsteld moest worden.
Omdat iedere polder een staal ig van arbeid
van honderdduizend handen.
Een polder wordt niet „gemaakt". Hij wordt
bevochten.
Om het bezit van een polder moet gestre
den en geleden worden. In de worsteling met
het water moeten duizend teleurstellingen en
evenzooveel nederlageri geleden worden.
En uit die nederlagen en teleurstellingen
verrijst, inderdaad als een parel, de polder.
Ziet zóó het polderland.
Ziet het als de winst van ontembaren ar
beidskracht en drieste voortvarendheid.
Ziet zoo, tijdelijke bewonerS van deze einde
loosheid groen en hemel, het land tusschen de
zich voortschrijdende dijken.
En zoo, staande tusschen dien grijzen
hemel, en dien groenen polder..., besef dan
dat dit Uw vaderland is.
Een vaderland met oneindige horizonten, en
met nieuwe landen en nieuwe horizonten
daarachter.
Voelt U sterk in dit land, dat eens sterke
zonen voqrtbracht die de wereld gingen ver
overen in scheepjes, waarvan 'de stuurlui aan
den wal zeiden dat ze de uiterton niet zouden
bereiken.
Stérke mannen in een stérk land.
Puurt kracht en moed in deze «iagen van
vertwijfeling, óók uit de goede aarde van het
land, dat zich daar uitstrekt tusshcen de kim
men van zee en duin.
Uw land... mijn land... ons land.
Ons felbevochten en dierbaarste bezit.
Zie zóó den polder.
De jongens van de Klaverwei door Leonard
Roggeveen. Uitgave G. B. v. Goor Zn's uit
geversmij. N.V., Den Haag. Prijs ingen f
Roggeveen en van Goor is een gelukkige
combinatie van een uitstekend schrijver van
kinderboeken en een uitgever, die de kunst
verstaat zijn .uitgaven smaakvol en aantrek
kelijk te verzorgen.
De Klaverwei is een tuinderij ergens in de
omgeving van Schagen, waar een gezond
Hollandsch gezin zijn leven slijt. Een leven
zonder groote gebeurtenissen, zonder schok
kende feiten en spannende avonturen, maar
frisch, gezellig, huiselijk. Een gezin waaraan
men zich in onzen tijd van zooveel kapot
gezinsleven kan laven. Roggeveen teekent dit
alles levendig. Onze kinderen van 10 jaar en
ouder zullen ervan genieten.
Jan Lutz teekende een aantal aardige plaat
jes tusschen den tekst, die het geheel ver
levendigen.
Het onbekend land door H. Golden, geïll.
door Pol Dom. Uitgave Gebr. Kluitman, Alk
maar. Prijs ingen. 1.20, geb. ƒ,1.90.
Het wildwest drama, het rooversavontuur
in het oerwoud of de eindelooze prairiën zal
zijn bekoring houden voor de jeugd. Ook al
veranderen de tijden, de smaak voor deze
lectuur verandert niet. Zoo zal dit boek van
Golden zijn afnemers wel vinden, want het
vereenigt alle eigenschappen, die aan boven
genoemde boeken gesteld kunnen worden. Het
is dramatisch, het is romahtisch en het ia
vol avontuur.
Golden vertelt alles vlot en met verve, zoo
dat hij zijn jonge lezers meesleept. Natuurlijk
staan naast de misdaad de moed, volharding
en vriendschap, die uiteindelijk zegevieren.
Onze jongens ,van 14 j. en ouder zullen er
eenige spannende uren van genieten.
De Wieg der Menscheid, door Dr. J. H. Post
Verschenen bij A. J. G. Sfrengholt's Uitgevers
Mij te Amsterdam in de Corona-serie (werken
over wetenschap, kunst, cultuur en ontdek
kingsreizen). Prijs ingen. 4.90, geb. in
prachtband 5.90.
Het zoo juist verschenen boek „De Wieg der
Menschheid" behandelt de matei ie over het
ontstaan van den mensch, zijn afstamming en
vormt alzoo het voorspel der menschelijke
beschavingsgeschiedenis.
Dit boek werd wel op de prettigst mogelijke
wijze samengesteld. Hier nu eens geen dor en
levenloos relaas van gebeurtenissen, die tien
duizenden jaren geleden zich hebben afgespeeld
Hier geen ondoorkoombare woestijn van feiten
en hypothese'n. Geen geieerd getheoretiseer
over datgene wal wel iedereen uitermate
belangwekkend vindt, doen dat niet iedereen
bevatten kan.
Het boek „De Wieg der menschheid" is een
uitstekend boek. Uitstekend samengesteld,
uitstekend geïllustreerd met meer dan 300
illustraties en... uitstekend geschreven. Dit is
de voornaamste eigenscnap var. deze uitgave:
dat zij zich zoo vlot laat lezen en dat ook
leeken er alles uit kunnen halen wat de auteur
er in legde. Een voortreffelijk boek. Eer. boek
waarvan men zou wenschen, dat het tal van
vrienden kreeg. Opdat men zal kunnen kennis
nemen van de wondere gebeurtenissen, die
zich in de grijze oudheid met onze voorouders
hebben afgespeeld.
Dit is een boek, waaraan de spanning, het
boeiend element, niet ontbreekt. Integendeel,
de pagina's leven en dank zij de wijze waarop
hier de stof weergegeven is, mag men spreken
van een boek, dat ongetwijfeld tot de leer
zaamste en meest leesbare van den laatsten
tijd behoort. En dat niet alleen voor hen, die
zich op dit gebied hebben gespecialiseerd.
Integendeel!
Raadpleeg
onze advertentiekolommen
voor Uw inkoopen
