Wat verzwegen werd
Eerste cursusvergadering van
Oud-leerlingen RI.W.S.
Ongevaüenfonds voor
luchtbescherming
Marktberichten
Osui koAi öJthKaat:
SCHAGEN
De agrarische jaarbeurs schakel
tusschen boer en fabrikaat
Officieele Publicatie
van het Departement
van Landbouw en
Visscherij
DE AANVOER VAN
VERSCHE VISCH
Bij het kruisen kon men niet naar wille
keur zijn onderplanten kiezen. Algemeen
kan men zeggen, dat soorten die aan zelf-
bevruchting geen bessen geven bij uitstek
geschikt zijn als moederplant op te treden,
terwijl soorten met veel bessen de beste va-
derplanten zullen zijn. Uitvoerige studie is
noodzakelijk om in deze materie een goed
inzicht te krijgen.
Elk zaadje is in staat een nieuw rassoort
te brengen, dat. door verdere vegetatieve
vermeerdering direct constant is. Het zal
dus bij de aardappel niet moeilijk wezen om
in korten tijd over een groote verscheiden
heid van nieuwe rassen te beschikken. Vele
dezer rassen moeten echter weer verdwij
nen, omdat zij bestaande rassen niet kun
nen vervangen. Elke kruising blijft wille
keurig, en de kans iets werkelijk goeds te
krijgen is gering.
Noodig zou zijn een
aardappelstamboek
waarin alle resultaten moeten worden op
genomen. Een zoo volledig mogelijke collec
tie dient beschikbaar te zijn, dit aantal be
draagt thans 500.
Vervolgens doet spr. verschillende mede-
deelingen over het kweeken van aardappel
plantjes uit zaad, waarbij een juiste selec
tie al weer zeer noodig is. Een kweeker
moet behoorlijk weten op te ruimen, zegt
spr. Al moge dit voor pas beginnende kwee
kers weinig bemoedigend klinken, besluit
spr., men moet niet uit het oog verliezen
dat, wanneer het mocht gelukken om enke
le nieuwe waardevolle rassen te winnen,
dit voor de heele Nederlandsche aardappel
cultuur van onschatbare waarde zou zijn!
(Applaus).
De voorzitter brengt ter sprake de vraag
waarom de N.A.K. een zoo gesloten instituut
is. en brengt naar voren, dat de boeren fei
telijk maar slecht op de hoogte zijn van de
werking van dit instituut. Over deze kwestie
zou de heer Ir. Siebenga dezen middag heb
ben gesproken, doch deze was wegens ziek
te verhinderd.
Ir. van Hogen Esch deelt mede, het ant
woord op de vragen van voorzitter liever
aan Ir. Siebenga over te laten, die even
tueel bij een volgende vergadering hierop
terug kan komen.
Voorzitter sluit met een hartelijk dank
woord ook aan dezen spreker, dezen leerza-
men cursusmiddag.
Door EEKA.
Nauwelijks een uur geleden had het stoom
schip de haven verlaten, toen hij haar zag
zitten, alleen in den rooksalon. Zij zag er nog
precies zoo uit als vroeger. Eerder jonger,
haar krullen omlijstten haar ovaal, allerliefst
gezichtje, haar wangen waren rond, en zij
hield ook nog net als vroeger de handen sa
mengevouwen met den rechterduim in de
palm van haar linker hand. Haar rechter
voet iag kinderlijk gekruist over haar lin
ker. En zij had nog denzelfden vagen glim
lach.
„Jack's vrouw! Jack's vrouw!" mompelde
hij hij voor zich heen. „En er was eens een
tijd, dat ik dacht? ja, eens was er die
tijd".
James had tot op zekere hoogte succes ge
had. Hij placht tot zichzelf te zeggen: „De
maatschappij is vriendelijk voor mij geweest!
De zakenwereld heeft fair tegenover mij ge
handeld! Er is geld maar wat dan nog?
En in al die jaren, had hij het antwoord
op deze vraag niet durven aanvaarden en
daar zat zij nu voor hepv, Mary! Deze jonge,
kinderlijke vrouw, die daar in dien diepen
stoel, in den rooksalon van een mailboot zal
en naar de paar honderd (tSpsagiers keek,
die zich vermaakten met dansen.
James was er zich wel degelijk van be
wust, dat een soort droom hem daar op die
plek, waar hij ongezien naar haar kon kij
ken, vasthield, niet in staat deze tien jaar
van zijn zwijgen te verbraken.
„Getrouwd met Jack!" herhaalde hij bij
zichzelf, juist als in dien tijd (een hij de vree-
selijkste pijn had gevoeld, nadat zijn stu
diegenoot Jack hem verteld had. dat hij van
Mary hield en met haar zou trouwen.
James meende, dat deze pijn in de voorbije
jaren verdwenen was, maar dat was niet
zoo. Want nu voelde hij, haar opnieuw, zij
was nooit weggeweest, hij had haar alleen
maar verdragen, en was zoon beetje aan
haar bijzijn gewend geraakt.
En nu zat Mary daar, zoo jong, zoo meisjes
achtig, zoo heelemaal nog zooals zij geweest
was toen zij vroeger op hem wachtte in de
kleine danszaal van het hotel thuis. Zijn hart
begon wild te kloppen toen hij voelde, dat
zijn voeten hem, heelemaal vanzelf, naar
haar stoel brachten. Het was nu te laat om
terug te gaan en het was ook nutteoos nog
langer te wachten.
„James, neen maar, James, ben jij het wer
kelijk?"
Hij zou nu graag iets verstandigs hebben
gezegd, zoo maar voor de vuist weg een aar
dige opmerking, enkele woorden, een goed
geplaatst zinnetje, dat haar teruggevoerd zou
hebben naar die vroegere jaren.
„Ja. het is lang geleden, niet?" zei hij on
benullig.
„Ja, erg lang Hij is in Frankrijk in
consulairen dienst!" zei Mary met haar jon
ge stem, en haar blauwe oogen in de zijne.
„Hy is in Frankrijk," herhaalde James in
zichzelf. Zij had niet gezegd: Jack is in
Frankrijk, maar eenvoudig: hij is in Frank
rijk.
„Hoe gaat het met Jack?" vroeg hij met
eeh poging tot enthousiasme.
„Hij maakt het best, wij zijn gelukkig. Ge
lukkiger dan iemand dien ik ken," antwoord
de zij zacht en keek hem aan.
„Ja Mary, wij zijn nu volwassen."
„Ik weet het, ja, ik weet het," antwoordde
zij haastig. Nu keek zij hem weer aan.
„Is het leven vriendelijk voor je geweest?"
„Ja erg vriendelijk, dank je."
„O, ik was er zeker van, dat het dit zou
zijn, je was een geboren succes. Hoewel er
toch eens een tijd was, dat je het niet aan
kon, zooals je me toen schreef
„Wil je daarover praten?"
„Neen, ik wil dansen."
Zij danste met haar kin tegen zijn schou
der. Hij herinnerde zich dat gebaar zoo goed.
Ilaar linkerhand lag als een nietige vuist op
zijn schouder. Ook dit herinnerde hij zich
zich, en ook, hoe zij haar oogen sloot, en haar
TEI.EN VAN AARDAPPELWRATZIEKE
VRIJE SOORTEN NOODZAKELIJK,
ANDERS ONZE EXPORT BEDREIGD.
De heer Van der Oord, voorzitter van de
Vereeniging van Oud-leerlingen der Rijks-
landbouwwinterschool, kon op de eerste
cursusvergadering, gistermiddag in het
Noordhollandsch Koffiehuis gehouden, een
talrijk publiek het welkom toeroepen. On
der de aanwezigen merkten wij op de hoe
ren Loggers, burgemeester van Barsinger-
horn, eereleden der vereeniging, dames van
de Landbouwhuishoudschool en leden van
de vereeniging Hollands Noorderkwartier,
waaronder de heer G. Nobel.
Eerste spreker is de heer Ir. J. de Boer
uit Utrecht, dj» het onderwerp
„DE AGRARISCHE JAARBEURS"
behandelt, Spr. schetste hoe het instituut
jaarbeurs gegroeid is uit de jaarmarkten der
vroegere eeuwen. De bekende Leipziger
Messe was zeven eeuwen geleden de eerste
het kweeken van aardappelva
riëteiten en hetgeen daarmee
verband houdt
Spr. begint er de aandacht op te vestigen,
dat in onderscheidene landen de laatste jaren
het kweeken van nieuwe aardappelrassen
veel belangstelling heeft, vooral in Duitsch-
land, waar men dit op groote schaal doet.
Met suces. want van de 64 in de soorten
lijst opgenomen variatiön zijn nog slechts
drie vatbaar voor aardappelwratziekte. Vrij
zeker zullen na 1941 nog alleen onvatbare
rassen verhandeld mogen worden Het ge
volg daarvan zal voor ons land zijn, dat
onze export van consumptie en pootgocd
van het ras Eersteling niet meer mogelijk
zal zijn. Het Duitsche rijk steunt de kwee
kers krachtig. Nederland mag niet achter
blijven, en er is hier te lande nog veel,
wat in dit opzicht verbeterd kan worden,
ook hier moet men voor aardappelwrat-
zickte onvatbare soorten krijgen, want als
Frankrijk en België het Duitsche voorbeeld
gaan volgen is het met onze export hope
loos. Nu beschikt Nederland niet over de
juiste soorten, en dat is allereerst noodig.
Daartoe moeten de kweekers ook hier wor
den gesteund, opdat zij niet bijvoorbeeld
beurs. Op de jaarbeurzen kan men in te
genstelling met de jaarmarkten slechts op
monster koopen. In de oorlogsjaren '14r—
'1&, ontstonden door de internationale ver
keersmoeilijkheden andere jaarbeurzen, in
1917 in ons land te Utrecht. Spr. schetst
dan den arbeid op de jaarbeurs in het al
gemeen. de Utrechtsche jaarbeurs kreeg in
1921 een internationaal karakter en behield
dat. Zij bleef elk halfjaar haar'poorten ope
nen. eerst voor standhouders met indu-
strieele producten, in 1936 ook voor aanbod
van agrarische prpducten. Een en ander
ging niet zonder moeilijkheden, maar door
een goede organisatie werden ook op het
nieuwe terrein goede resultaten verkregen.
Agrarische jaarbeursbemiddeling moet voor
al gezien worden als contact tusschen fa
brikant en boer, de plaatselijke handelaar
zal in veel gevallen ingeschakeld blijvert.
Een beurskarakter met groote omzetten
bereikt men niet, de agrarische jaarbeurs
behoudt meer een tentoonstellingskarakter
niet een commercieelen ondergrond. Tegen
over de coöperaties staat de agrarische
jaarbeurs neutraal, ook zij vinden er hun
plaats.
De landbouwvoorlichtingsdienst neemt
op de agrarische jaarbeurs een voorname
plaats in.
Door het vertoonen van een tweetal films
verduidelijkte spr. zijn voordracht. De agra
rische jaarbeurs beoogt niet het maken van
winst, zij wil slechts een algemeen propa
gandistisch karakter dragen, zonder^ een
vlucht in het industrieele intermediair te
nemen.
Tot slot ging spr. in op het landbouwten
toonstellingswezen, waarvan hij de agrari
sche iaarheurs als centralisatievorm ziet.
Nadat voorzitter, den heer de Boer harte
lijk heeft bedankt en gepauzeerd is, is het
woord aan den heer Ir. J. A. Hogen Esch,
die spreekt, over
Buyen behaalde het nationaal kampioen
schap op de schaats, waarvoor wedstrijden
Zaterdag en Zondag werden verreden te
Bergen. De start voor de 10.000 M. tusschen
Buyen (rechts) en Koops.
(Foto Pax-Holland)
In opdracht van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied, werd
Zondag in het Koloniaal Instituut te Am
sterdam aan 1000 Amsterdamsche kinderen
een warmen maaltijd verstrekt. De kleinen
lieten het zich best smaken.
(Foto Pax-Holland)
als de pionier Veenhuizen in armoede ster
ven..
De N.A.K. doet wat hij kan, vanaf 1934
is 2500,beschikbaar gesteld voor de
kweekers waar onvatbare rassen in de
practijk ingang hadden gevonden, en ook
wordt 2000,— per jaar als aanmoediging
beschikbaar gesteld. De regeering steunde
jaarlijks door 100.te subsidieeren.
Door een en ander neemt de ambitie van
het kweeken wel toe, hetgeen spr. met voor
beelden en cijfers aantooont.
Voor alles gaat het erom, dat de
kweekers zoo tijdig mogelijk weten
of zij een zaailing moeten oprui
men en waarom zij deze moeten op
ruimen.
Het kweeken van nieuwe rassen en het
onderzoek dient onder centrale leiding te
staan! Dat onderzoek moet bevatten:
a. Wratziekte onderzoek.
b. Gebruikswaarde onderzoek.
c. Buzondere proefnemingen.
Vervolgens behandelt spr. de voortplan-
tingsmethoden, waarbij men vaak uit vrees
voor degenatie zijn toevlucht nam tot het
winnen van planten uit zaad.
Overgaande tot de meer technische pun
ten stelt spr. in het licht hoe de nieuwe
aardappelvariëteiten kunnen ontstaan door
knopmutatie en door het kweeken van
zaad. Bij vermeerdering van knollen zullen
de nakomelingen constant zijn v. de afwij
kende eigenschappen. Op deze wijze zijn al
zg. knopmutanten ontstaan, als Eigenhei
mer, Roode Eersteling, Bonte Roode, Star
en Zeeuwsche bonte. Het kweeken van zaad
is voor het verkrijgen van nieuwe varitei-
ten verreweg het belangrijkste.
krullen zijn wang streelden.
„Ik veronderstel, dat wij werkelijk volwas
sen zijn, James? Zou het helpen, als ik eens
met je praatte? Wij moeten de boeken af
sluiten. Ik wil je helpen om de balans op ie
maken, als je als je met mij op het dek
wil wandelen."
Het fosforiseerende kielwater van de groo
te oceaanboot liep in het maanlicht spits to»,
een zachte toets van pathos-gevend aan de
verdwijnende dingen, dingen die langzaam
en pijnlijk verdwenen en die nooit terugkeer
den.
„Ik moet wel kort zijn, James," begon zij
dadelijk. „Ik was er zeker van dat ik nooit
gelukkig met jou kon zijn. Niet heelemaal
gelukkig, begrijp je? Gelukkig, zooals een
vrouw izch altijd verbeeldt, dat zij zal wor
den als zij voor het eerst liefheeft en in het
geheim droomt van een huwelijk. F.n zelfs als
zij later weet, dat het huwelijk niet gelukkig
is, dan zal zij toch nooit die oude illusie los
laten. Ik wilde die illusie niet loslaten. Geen
van jullie beiden sprak over je gevoelens,
toch kende ik ze, maar Jack was mijn beste
vriend, het scheen wreed voor een van jul
lie beiden. Het was ook wreed, maar zoo gaat
het dikwijls
Toen heb ik een brief geschreven, heel een
voudig
James hoorde nog de echo van haar zach
te stem als een zucht over het dek van het
schip zweven.
„Dank je Mary, dank je heel erg, maar wat
staat er op de andere bladzijde? Wij zou
den immers nu de balans opmaken?"
„Ja, James het is beter. Ik zou je dit alles
liever niet hebben verteld, maar nu ik je zag,
VERSTREKKEN VAN VOOR-
SCHOTTOEWIJZINGEN VAN
KAAS.
Het Rijksbureau voor de
Voedselvoorziening in Oorlogs
tijd deelt het volgende mede.
Zooals bekend, konden han
delaren en detaillisten, die
niet over voldoenden voorraad
beschikken, van de Nederland
sche Zuivelcentrale voorschot
toewijzingen ontvangen voor
hoeeveelheden kaas in over
eenstemming met hun omzet.
Aangezien aan degenen, die
daarvoor in aanmerking kon
den komen, thans voldoende
gelegenheid is geboden om
hiervan gebruik te maken, zul
len deze toewijzingen na 15
Januari niet meer worden af
gegeven. Aanvragen, na dien
datum in het bezit der Neder
landsche Zuivelcentrale geko
men, zullen niet meer in be
handeling worden genomen,
behoudens in zeer bijzondere
gevallen, ter beoordeeling der
Zuivelcentrale.
lijkt het mij toch goed„ ik heb je oogen ge
zien, James". Zij keek hem smeekend aan.
„Ik heb heusch altijd gedacht, dat jij er niet
omgaf, James". „Heeft Jack ooit over den
tijd gesproken toen hij en ik samen woonden
ais studenten en 's avonds gingen zwem
men?"
„Neen, wij spraken nooit over jou. Het was
een zwijgende overeenkomst, wij hielden ons
daar beiden aan."
„Eens op een zomer, toen wy zeven weken
vacantie hadden, van college, ging ik, van-
huis teruggekomen, op een avond alleen
zwemmen, Jack was er nog niet, ik veron
derstelde, dat hij nog thuis bij zijn ouders
was. Ik slenterde eerst een poosje over de
pier, toen ik ineens iemand om hulp hoor
de roepen. Ik dook in het water, en vond
hem. Hij vocht verschrikkelijk. Wij worstel
den eerst een tijdlang onder water, dat doet
een drenkeling vaak. Ik dacht: wij gaari er
beiden aan!
Maar ik kwam er goed af, alleen had ik
een gemeene pijn in mijn schouder, de een
of andere spier was gescheurd. Mijn familie
spendeerde een hoop geld aan een specialist.
Maar het scheen mij niet te kunnen helpen.
Het was, omdat ik meende, dat jij dacht,
ddt ik het mij niet aantrok", legde hij onhan
dig en verward uit.
„En ik kon je toen niet alles vertellen, nu
kan ik dat wel! De jongen dien ik dien
avond redde, was Jack."
James was er zeker van, dat hij nu tranen
in het maanlicht zag glinsteren en hij dacht
een seconde dang, dat niets zoo veelzeggend,
niets zoo welsprekend en aandoenlijk was
dan tranen in het maanlicht en stilte.
Het zou prettig zijn geweest haar nu te
kunnen troosten met een opmerking, ol* en
kel maar een simpel gebaar, maar er viel
hem niets in, dan alleen haar naam. Mary...
Mary!" zei hij heel zacht en legde een oogen-
blik zijn trillende hand op de hare.
Schadeloosstelling op basis van
dagloon.
In het verordeningenblad is opgenomen
een besluit van de secretarissen-generaal
van de departementen van sociale zaken en
van hinnenlandsche zaken betreffende de
instelling van een luchtbeschermingsonge-
vallenfonds.
Hierbij is bepaald, dat zij. die al of niet
tegen loon werkzaamheden verrichten bij
den luchtbeschermingsdienst, met inbegrip
van hen. die krachtens artikel 12 van de
wet betreffende bescherming tegen lucht
aanvallen tot het verrichten van werk
zaamheden gevorderd zijn. zijn verzekerd
tegen geldelijke gevolgen van ongevallen,
hun in verband met die werkzaamheden
overkomen, voor zoover zij niet reeds
krachtens de bepalingen der ongevallenwet
1921 of der land- en tuinbouwongevallenwet
1922 verzekerd zijn.
Alle geldelijke schadeloostellingen worden
naar een door den burgemeester vastge
steld dagloon berekend. Deze vaststelling
geschiedt tegelijk met de inschrijving bij den
luchtbeschermingsdienst, dan wel op het
tijdstip van vordering krachtens artikel 12
van de wet betreffende besrlierming tegen
luchtaanvallen. Voor hen. die hij het in wer
king treilen van dit besluit reeds aan den
dienst verbonden of gevorderd waren,
wordt het dagloon binnen een maand na
den dag van het in werking treden van dit
Buyen wordt na afloop van de race in zijn
jas gestoken en door zijn trainer weggeleid.
(Foto Pax-Holland)
besluit vastgesteld. Bij de vaststelling
wordt rekening gehouden met door den
verzekerden uit andere hoofde genoten loon
of inkomsten. Met inachtneming van het
vorenstaande wordt het loon bepaald op
2.50, 3,-, 3,50, 4,-, 4,50, 5,-,
5,50, 6,-, 6.50, 7,-, 7,50 of
8,-— per dag.
De aanvoer van versche visch uit zee was
in de afgeloopen week niet belangrijk.
Verschillende factoren belemmeren eenigs-
zins behoorlijke vangsten, o.a. het ongun
stige vallen van het getij, waardoor de kust-
visschers eerst laat in den ochtend de ba-
ven konden verlaten en weer vroeg moesten
binnenvallen. tengevolge waarvan de
vischtijd zeer beperkt was. Ook de vorst
der laatste dagen heeft een nadeeliger in
vloed op de vischvangst uitgeoefend. Door
de koude verwijderde de visch zich van de
kust en zocht dieper water op. De aan
voer beperkte zich dan ook hoofdzakelijk
tot schar, terwijl sardine in betrekkelijk
geringe mate werden aangevoerd. Andere
viscbsoorten o.a. kabeljauw, tarbot, griet,
enz. bleken geheel te zijn verdwenen of
kwamen heel sporadisch aan de markt. In
dien het klimaat zachter geworden is. zal
meer aanvoer van laatstgenoemde soorten
kunnen worden verwacht.
De aanvoer van zoetwatervisch. liet. ook
als gevolg van de vorstperiode der vorige
week, veel te wenschen over. Door de ge
ringe aanvoer waren ook de prijzen der
7.oetwatervi«"h zeer boog. Snoekbaars no
teerde f 2. f9 per Kg.
BROEK OP LANGENÜIJK. 13 Jan.
Aanvoer: 12200 Kg. roode kool 5.50. 41000
Kg. gele kool i.40. 44500 Kg. Deensche witte
kool 3.90. 5400 Kg. uien 5,—. grove uien
5.—. 1900 Kg. peen 3.60. 400 Kg. bieten 2.S0.
NOORDSC.HARWOUDE, 13 Jan.
Aanvoer: 2730 Kg. roode kooi 5.50. 5900
Kg. gele kool 4.40. 74300 Kg. Deensche
witte kool 3.90. 4000 Kg. uien 5.500 Kg.
rammenas 10.80.
ALKMAAR, 13 Jan.
Andijvie 15—21. boerenkool 1.504. bleten
2.80. gele kool 2—4.40. groene kool 2—4.40,
knolselderie 6.5011. prei 11.6017.10. pe
terselie 8.10 roode kool 5.selderie 1.60
4. spruiten 715. uien 25. witte kool 3.80,
wortelen 3.60, wascbwortelen 7.50—10.50,
witlof I 911. idem II 5.507.
ZWAAG. 13 Jan.
Veilinesvereen. „Bangert en Omstreken".
Uien 45. bieten 2.502.80. prei 611,
Savove kool 3.904.10. gele bew. kool 3—
4.40. roode kool 45.50. boerenkool 2.90390
spruitkool 1030. witlof 1623.80, breek-
peen 3.20—3.90. andijvie 1,315. knolselderie
A 7.10—9.90 idem B 3.605.40. Goudreinet-
ten 1423. Winterian 1718. Westl. Louw
19—21. Noten 52. IJsbout 19. Sint Remi 19,
f.rn tijool 16
WARMF.NHUÏZF.N. 13 Jan.
Uien 5.roode kool 5.50. gele kool 4.40,
Deenscbe witte kool 3.90. Aanvoer: 425 Kg.
uien. 38900 Kg. roode kool. 7^00 Kg. g<de
kool. 37800 Kg. Deensche witte kool.
