dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Leen- en pachtwet Matsoeoka-i Berlijn Rome Bezoek van historische beteekenis Verduistereni 7.38 uur FRANKRIJK Ook naar Moskoul op de wip van kracht geworden Bezorgdheid te Washington KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) WOENSDAG 12 M A A R I 1941 69e JAARG.No. 9179 Vereenigde Staten Amerika gaat „zeer zorgelijke" tijden t e g e m o e t naar Vanavond gaat de verduistering in om en duurt tot morgenochtend 8 00 uur Vereenigde Staten tegen de As Overeenkomst van TOKIO onderteekend HELDEKSC COURANT Uitgave der Uttg.-MlJ. Holland* Noorderkwartier N.V. te Den Helder ROOSEVELT ZAL 7 MILLLARD AANVRAGEN TOT HULPVER LEENING AAN ENGELAND. Het Huis van Afgevaardigden heeft de wet tot hulpverleening definitief aangenomen met 317 tegen 71 stemmen. Het Hnis stemde gisteren over de toevoegingen van den Se. naat. President Roosevelt heeft de wet tot hulpverleening aan Engeland zoodra deze hem door het Congres was toegezonden, onderteekend. De wet is daarmede van kracht gewor den. President Roosevelt die gisteren de wet ov hulpverleening aan Engeland bekrachtigde. (Foto archief.) „ANSCHLUSS" BIJ ENGELAND. VOORLOOPIGE COMMENTAAR VAN BERLIJN OP AANNEMEN VAN LEEN- EN PACHTWET. Als „voorloopige cominenitaar" op de aanneming van het voorstel tot hulpver leening aan Engeland door den Ameri- kaanschen Senaat werd. volgens U. P. van gezaghebbende Duitsche zijde de volgende verklaring afgelegd: „Het beteekent niets anders dan een „Anschluss" bij Engeland, waarbij de wenschen van het Amerikaan- sche volk worden genegeerd. Het doel is de positie in Europa terug te winnen, welke door de aanvalsdreigingen reeds is verloren gegaan." EEN REDE VAN MINISTER KNOX. De Amerikaansche minister van marine, Knox, heeft te New Orleans een rede gehou den, waarin hij verklaarde, na aanvaarding van de wet tot hulpverleening aan Enge land, moet elke Amerikaan aan de uitvoe ring van deze wet medewerken. Deze wet beteekent den eersten opbouwenden stap ter waarborging van den vrede voor Amerika, ingeval het nog mogelijk zou zijn. vrede en veiligheid voor de Vereenigde Staten te verzekeren. De minister noemde het nood zakelijk, de vloot en de luchtmacht van de Vereenigde Staten tot de sterkste ter wereld te maken, en ook een groot landleger op te stellen. Persoonlijk gelooft hij, dat de Ver eenigde Staten „zeer zorgelijke tijden tege moet gaan" en dat de toestand als „zeer critiek" beschouwd moet worden. DE AMERIKAANSCHE HULP AAN ENGELAND. President Roosevelt heeft, naar Associated Press meldt, Dinsdag in een conferentie van de voorzitters der credietcommissies van hot congres medegedeeld, dat hij voorne mens is .het congres te verzoeken, 7 mil- liard dollar toe te staan voor de uitvoering van het program tot hulpverleening aan Engeland. De voorzitter van de credietcommissie van den Senaat, Glass, heeft na deze con ferentie verklaard, dat Roosevelt het totale bedrag contant zal verlangen. Sentor Byrnes heeft desgevraagd ver klaard, dat de 7 milliard gedacht zijn als totaal voor den geldigheidsduur van de wet en dat hierin ook begrepen ziin de 1.3 mil liard voor de onmiddellijke levering van aanwezige voorraden. Zeven milliard is het grootste bedrag, dat het Amerikaansche congres in vredes tijd ooit te voteeren heeft gehad. en GROOTE INSTEMMING IN DUITSCHLAND. Voor het eerst sinds 1905 zal een lid van de regeering van Tokio een bezoek aan het Eu- .opeesche continent brengen. Zooals reeds medegedeeld, kan de aan komst van den Japanschen minister van bui- tenlandsche zaken aan Berlijn binnen veer tien dagen tegemoet worden gezien, een feit waaraan groote historische beteekenis mag worden toegekend. Hij vertrekt hedenavond over Mandsjoekwo en Moskou per spoor naar Berlijn. Begrijpelijkerwijze is men in Duitschland zeer ingenomen met het voorgenomen be zoek. In de Wilhelmstrasse achtte men het tijd stip van het bezoek symptomatisch. De mo gendheden van het wereldomvattende drie- mogendheden-pact, zoo verklaarde men van Duitsche zijde, kunnen juist op nieuwe successen bij haar acties op het gebied van de nieuwe orde terugzien. Japan kan voor zich zelf als suc ces de Fransch-Indochineesch-Thai- landsche overeenkomst boeken, die door zijn bemiddeling ondanks alle moeilijkheden van derde zijde tot stand is gekomen. In Europa heeft de toetreding van Bul garije tot het driemogendheden-pact, het blok van de orde met een nieuwen beslis- senden bouwsteen versterkt. Wanneer men thans de doeltreffendheid van het driemogendheden-pact op grond van zijn ontwikekling nog eens overziet, kan men hierin slechts een versterking van de in het driemogendheden-pact vastgelegde grondbeginselen zien, nL het vestigen van een rechtvaardige orde in de eigen levens gebieden, geen inmenging in vreemde ge bieden, ondubbelzinnig gekant zijn tegen iedere uitbreiding van den oorlog. In dit verband werd gisteren in politieke kringen te Berlijn een twijfel uitgesproken over de eerlijkheid van de Noord-Ameri- kaansche Leen- en Pachtwet. Wanneer van Amerikaansche zijde wordt beweerd, dat de ze wet een defensief karakter heeft, dan is dit. zoo was men te Berlijn van meening, een al te doorzichtige manoeuvre. Ten slotte vernam men, dat er op het ge bied der internationale politiek vele actuee» vraagstukken zijn, die naar aanleiding van het bezoek van Matsoeoka zouden kunnen worden besproken. Men vermoedt, dat de Japansche gast in het gebouw, dat de Duitsche regeering voor gasten ter beschikking staat. nl. het kasteel Belvedère, zijn intrek zal nemen. „Veelbeteekenend". Over de Japansche aankondiging dat Mat soeoka naar Berlijn zal vertrekken, zeide (Foto archief.) men volgens de „United Press" in bevoegde Duitsche kringen: „Het is veelbeteekenend" dat zijn komst samenvalt met de aanneming van de Leen- en Pachtwet. Het is nog onzeker of Ciano zich naar Berlijn zal begeven om aan de besprekingen deel te nemen. Op de vraag wat het betee- kende toen gezegd werd dat militaire vraag stukken zouden worden besproken, ant woordde men: „Er moet aan worden herin nerd, dat het voronaamste doel van 't drie- mogendhedenpact is. preventief te werken te vemijden dat verdere landen zich in den oorlog zullen begeven. Indien 'n vreem de mogendheid zich be'geerig toont een van de drie mogendheden aan te vallen, dan is het voor de anderen zaak voor doeltreffende hulp te zorgen." Ook naar Moskou? Over de reis van Matsoeoka naar Berlijn schrijft het officieuze bureau Domei in een commentaar, dat aan de reis buitengewone beteekenis moet worden toegekend temeer daar zij geschiedt op een oogenblik van de grootste spanningen en gebeurtenissen in de wereldpolitiek. Dit is bovendien de eer ste reis van een Japansch minister van buitenlandsche zaken naar Europa. Domei legt er den nadruk op, dat het van groot voordeel zal zijn als op de te rugreis van Matsoeoka uit Berlijn door besprekingen te Moskou ook een verdere verbetering van de Russisch-Japansche be trekkingen mogelijk kan worden gemaakt. BEGIN APRIL NAAR ROME. In een officieel communiqué over de aanstaande reis van Matsoeoka naar Europa wordt gezegd, dat de Japansche minister van buiten landsche zaken in de eerste dagen van April te Rome zal aankomen. Het welkom der Duitsche bladen. De Duitsche bladen wijden in hartelijken toon gestelde artikelen aan het a.s. bezoek van Matsoeoka, waarin de gemeenschap pelijke doelstellingen van de mogendhe den van het driemogendheden-pact naar voren worden gebracht. Niet een politieke conjunctuur, maar een belangengemeen schap, dezelfde vijanden in dezen tijd en dezelfde opgaven in de toekomst, hebben de drie mogendheden tot elkaar gebracht. Vastbesloten heeft Japan, zoo schrijft de „Angriff" zich aan de zijde van Duitsch land en Italië geschaard, zoodat thans het pact van deze drie mogendheden de uit drukking is van een gemeenschappelijk front van de levenskrachtigste volken van Europa en het Verre Oosten tegen de Brit- sche wereldheerschappij. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft: „De uitnoodiging tot het bezoek aan Berlijn van den Japanschen minister van buiten landsche zaken werd bij de onderteekening van het driemogendheden-pact door den Op het Velperp'eln te Arnhem wordt een der wegen verbreed tot 10 meter teneinde iet verkeer beter te kunnen leiden. - Het voetpad komt nu achter de boomen te liggen (Foto Gazendam) Rijksminister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop. overgebracht. Wanneer thans het tijdstip voor deze reis is geko men. zal onze Japansche gast zich persoon lijk ervan kunnen overtuigen, welke ge voelens van vriendschap voor hem en het Japansche volk bij de Duitschers en Itali anen bestaan. Gedurende de reis van Matsoeoka naar Europa zal de premier Konoje zich met de aangelegenheden van het ministerie van buitenlandsche zaken belasten. Matsoeoka's loopbaan. De Japansche minister van buitenlandsche zaken. Josoeke Matsoeoka. werd in 1880 in de provincie Jamaeoetsji geboren. Hij studeerde in de Vereenigde Staten aan de universiteit te Oregon in de rech ten en trad na zijn terugkeer in Japan in dienst van het departement van buiten landsche zaken, waar hij in 1904 legatie secretaris werd. In 1914 werd hij eerste se cretaris aan de Japansche ambassade te Washington. In 1916 werd hii benoemd tot secreitaris van den toenmaligen minister van buitenlandsche zaken en in 1919 lid van de Japansche delegatie op de vredesconfe rentie te Versailles. Na deze conferentie verliet hij den buitenlandschen dienst. In 1930 werd hij tot lid van den Japan schen Rijksdag gekozen en in 1932 nam hij deel aan de vergaderingen van den Volken bond te Genève. waar hij het Japasche stand punt in het Mandsjoerijsche conflict krach tig verdedigde, het „Rapport Lytton" dat Japan het recht tot een nieuwe ordening in Mandsjoerije ontzegde, bestrijdt, en tenslot te het vertrek van Japan uit de liga van Genève aankondigt. In Juni 1940 wordt hij, na aftreden van de regeering Jonai, minister van buitenland- sche zaken in het kabinet Konoje. De loopbaan' van den thans 61-jarigen mi nister duidt op de ongewone energie en vastberadenheid van dezen man, die alle moeilijkheden overwint en de doeleinden na streeft, die hii in het belang van zijn land juist acht. Als vicepresident van de Zuid-Mandsjoe- rijsche spoorwegmaatschappij gaf hij op een hoogst verantwoordelijken post leiding aan den geweldigen economischen opbouw van Japan in Mandsjoekwo en schiep hij voor Japan een economische basis, die het land van de Engelsche en Amerikaansche dreige menten onafhankelijk maakte. Als minister van buitenlandsche zaken was het zijn taak Japan los te maken uit de gevaarlijke verbindingen met Engeland en Amerika, daar hij bad ingezien dat deze twee staten den opbouw van een Ja pansche invloedssfeer in het Verre Oosten in den weg stonden. Van toen af aan voer de Matsoeoka ongehinderd de politiek, die leidde tot het sluiten van het driemogendhe den-pact. De groote machten, welke tenslotte de eindstrijd in deze, zich tot een wereldcon flict uitbreidende oorlog, zullen strijden, beginnen zich thans duidelijk af te teeke nen. Aan den eenen kant staat Duitschland en Italië met de kleinere Europeesche partners van het driemogendhedenpact, alsmede he^ maritiem sterke Japan, aan de andere zijde het Britsche wereldrijk en de Vereenigde Staten Het bezoek van Matsoeoka, de Japan sche minister van buitenlandsche zaken, aan Berlijn kan moeilijk anders gezien worden dan een reis van groote historische beteekenis, die waarschijnlijk bekroond zal worden door een nauwer toehalen van de reeds gelegde banden van vriendschap en wapenbroederschap Ongetwijfeld zullen de besprekingen, wel ke hij komt voeren, hoofdzakelijk loopen over de houding der V.S., die immers op twee wijzen een spaak in het wiel der as trachten te steken Eenerzijds probeert Washington het grondstofarme Japan door een krachtige Zuidzeepolitiek, voorloopig nog op eco nomische dwangmaatregelen gebaseerd, van het driemogendhedenpact los te wer ken, althans Japans invloed te verzwak ken, anderzijds tracht Amerika de strijd in Europa te neutraliseeren door Engeland de daarvoor noodige wapens te verschaffen. De as zal nu ongetwijfeld trachten Roose- velt's greep op Europa en het Verre Oos ten te verzwakken. Hoe? Dat is vooralsnog het geheim van de mi litaire staven der landen van het driemo gendhedenpact, maar dat men door een krachtigen slag zal probeeren de Amerikaan sche politiek schaakmat te zetten mag als zeker worden aangenomen. Dat er een zeker evenwicht in krachten is ingetreden valt het beste te constateeren uit de veel krachtiger houding van Frank rijk, dat bij monde van' Admiraal Darlan met een optreden der Fransche vloot dreigt als Engeland niet bereid zou worden gevon den om de toevoer van levensmiddelen naar het niet-bezette Frankrijk toe te staan. Inderdaad zijn in de thans ingetreden oor- logsphaze de nog ongeschonden en zeer krachtige Fransche maritieme strijdkrach ten van zeer groote beteekenisvoor bei de partijen. Het verslagen Frankrijk, dat ook nog be schikt over een goed geoefend en toegerust koloniaal leger is thans, door de loop der omstandigheden, min of meer op de wip ko men te zitten en dit is aan de politiek, welke Vichy thans volgt, duidelijk te merken. Men kan er zich dan ook van overtuigd houden, dat Darlan's waarschuwing niet langer door Churchill zal kunnen worden genegeerd. Het inzetten van de Fransche vloot aan de zijde der spilmogendheden want hierop zou het breken der Britsche blokkade practisch neerkomen! zou voor de Britsche zaak zeer slechte gevolgen kun nen hebben. Dat Hitier thans bezig is om te trachten de krachten van zijn bondgenooten te co- ördineeren, opdat de slag welke den An- gelsaksischen democratiën straks zal tref fen, zoo hard mogelijk aankomt, is wel ze ker. De acties van Berlijn en Rome op po litiek terrein gaan meèstal samen met die op militair gebied en het is daarom te ver wachten dat wat thans nog onder de op pervlakte wroet en werkt, spoedig zich aan de oppervlakte zal afteekenen. Vreugde in Thailand. Dank aan Japan. In een zoo juist gepubliceerd gemeenschap pelijk communiqué van Japan, Frankrijk en Thailand worden de aanvaarding en onder teekening van het Japansche bemiddelings voorstel tot bijlegging van het grensconflict tusschen Thailand en Indochina bekend ge maakt. Het communiqué deelt mede, dat Indo china aan Thailand het district Paklay, als mede de gebieden in het westen, noordwes ten en zuidwesten van Kambodja, die vroe ger tot Thailand behoorden, heeft afgestaan. Al deze gebieden worden gedemilitariseerd. Twee eilandengroepen in de Mekong, name lijk Khong en Khone, komen eveneens onder Thaisc.he souvereiniteit, doch zullen ge meenschappelijk worden bestuurd. Japan garandeert het definitieve karakter der overeenkomst, terwijl Frankrijk en Thai land uiting geven aan hun waardeering, voor de inspanning en de correcte houding, die Japan zich in het belang van den vrede heeft getroost. De plechtige onderteekening van de over eenkomst over de regeling van het grensge schil tusschen Thailand en Fransch Indo china is gistermiddag in de ambtswoning van den ministerpresident Konoje geschied. Vreugde in Thailand. Met luide, blijde stem heeft de premier van Thailand, Loeang Bipoel, gistermiddag om twee uur per radio het geheele volk onmid- delijk na ontvangst van het officieele be richt omtrent de onderteekening van het verdrag tusschen zijnl and en Frankrijk de herkrijging van de verloren gebieden kond gedaan. Hij wees op de rechtvaardigheid en fairness van de Japansche regeering, be toond op de bemiddelingsconferentie, en gaf uiting aan zijn diepgevoelden dank jegens deze regeering wegens de succesvolle be ëindiging van het grensgeschil. Over Darlans verklaring. Diplomatieke kringen te Washington, toonen eenige bezorgdheid in verband met de maat regelen, die admiraal Darlan heeft aange kondigd tegen de Britsche blokkade. Ver klaard wordt, dat de spanning, die aldus in de Fransch-Engelsche betrekkingen onstaat, een ongunstigen invloed op de belangen der Vereenigde Staten zou kunnen hebben. Het wordt dan ook niet geheel onwaarschijnlijk geacht, zegt S.P.T., dat president Roosevelt zoowel te Londen als te Vichy een poging zal doen om alsnog een andere oplossing voor deze kwestie te bewerkstelligen. De New Yorksche bladen wijden groote aandacht aan de aankondiging van de regee ring te Vichy, dat zij de Engelsche blokkade zal trachten te breken, desnoods met be hulp van de Fransche vloot. In aansluiting hierop wijzen de bladen op een verklaring van den Britschen ambassa deur te Washington. Lord Halifax, dat der gelijke bedreigingen niet van invloed zullen zijn op de Britsche blokkademaatregelen. De „New York Daily News" doet een be roep op president Roosevelt. om zijn invloed bij de Britsche regeering aan te wenden ten gunste van de aanvaarding van het plan- Hoover. of om tenminste een vergunning te krijgen levensmiddelen naar het onbezette gebidd van Frankrijk te kunnen zenden. Het blad besluit zijn artikel met de woor den: „tot nu toe heeft de regeering der Ver eenigde Staten geweigerd ook maar één vin ger uit te steken om eenigen invloed op de Engelsche blokkade-politiek te oefenen."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 1