aiweersplinters
faittebtfeó
Deze Heldersche zaken
zijn iedet
m dag open
Tuist in deze tijden
literflesschmi cegnac f 4.SQ
limonade 60 et. per flesch
Al te groot borrelhapje!
Advertentiën
HUIS
.00-5.00 uur
Te huur
Te koop
Diversen
Marktberichten
Vraagstukken van
Enqe'sche schepen in
Amerika op te lappen?
Amerikaansche oorlogsschepen
in Australië
Officieele publicatie
van het Departement
van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart
NUTSSPAARBANK
INRICHTING
INSTITUUT-ENKLAAR,
de bekende Sanders
automatische - begraaftoestellen
Boon's Lijkkistenfabriek, Enkhuizen,
altijd voorraad
onderwijzer
Gevraagd een flink WERKMEISJE
100 v&dhaojiMuacVbdt!
Arbitrage in conflicten
bewapeningsindustrie
Honderden vliegtuigen
boven Huil
De snelheid van geluid, val en
projectiel.
Een medewerker van het Duitsche blad
Sirene heeft gesproken met officieren van de
luchtdoelartillerie, en met natuurkundigen
en herinnert aan een oude frontervaring, dat
geweer- en artillerieprojectielen, die men
hoort, u niet meer treffen. De beginsnelheid
van de moderne projectielen zijn veel hooger
dan de snelheid van het geluid, die gemid
deld „slechts" 333 m. in de seconde bedraagt.
Alleen wanneer na een ongewoon lange baan
de snelheid daaronder gezakt is, kan men
het fluiten van een geweerkogel het huilen
van een granaat hooren voordat het projec
tiel zelf er is.
Maar hoe staat het men scherven van af-
weergranaten, die op den grond vallen? Vol
gens de formules van den vrijen val geldt
voor een hoogte van "2000 m. een valtijd van
20 seconden, 3000 m. ongeveer 25 seconden
en 4000 m. zoo wat 28 sec. Deze getallen zijn
berekend op den vrijen val in het luchtledig.
Valschermsprongen hebben bewezen, dat de
ze verhoudingen in andere gevallen volstrekt
niet opgaan. Alleen de eerste 300 m. nam de
valsnelheid toe. Vervolgens vielen de licha
men met de zich gelijk blijvende vaart van
52.5 m. in de seconde. Want hoe grooter de
snelheid is ook de remkracht van den weer
stand der lucht. Een menschelijk lichaam
met den wrijvingsweerstand, die ontstaat
door de kleeding van een parachutist met ge
sloten scherm, valt dus in feite 4000 m. met
een snelheid van 190 uurkm.
gelijke snelheid in ongeveer 80 seconden of
Met vallende splinters van afweergranaten
staat het in den grond eender. Maar aange
zien de onregelmatige vorm van die splinters
aan den val een draaiende beweging mee
deelt, moet met bijzondere vertraging reke
ning worden gehouden. Men mag dus aanne
men, dat het een minuut duurt alvorens ze
van een hoogte van vier tot vijf duizend m.
neerploffen. De valsnelheid ligt in.de nabij
heid van de aarde ook bij een val *uit groote
hoogte ver onder 'die van het geluid. Men
moet daarom in gedachten houden en hier
loopt deze berekening samen met die, waar
op zoo even gedoeld werd, dat de scherf, die
men hoort aansuizen, den hoorder nog kan
treffen. Hoort men den knal van het sprin
gen boven zich dan bevinden zich de splin
ter natuurlijk al ettelijke seconden onderweg
naar omlaag. Daar dit geluid bij een hoogte
van ongeveer 4000 m. een dozijn seconden be
hoeft om aan den grond gehoord te worden,
de valtijd van de scherven echter veel langer
is, speelt dat geen rol.
Duidelijk kan het doffe schieten van het
zware afweergeschut ergens aan de kim on
derscheiden worden van het harde kraken
van het ontploffen hoog boven m de lucht.
Verder moet men in rekening brengen de
opstelling van de stukken, die een batterij
vormen en het punt waar zich de waarnemer
bevindt. En dan onthoude men ook, dat de
snelheid van het geluid niet altijd 333 m. in
de seconde bedraagt. Ze wisselt met tempe
ratuur en luchtdruk en bedraagt bij 20° kou
de ongeveer 320, bij 20° warmte om en bij de
340 m.
Vroeger is reeds opgemerkt, dat men, in
dien het schot zich in de rich'ting van den
waarnemer beweegt, den knal in de lucht
lang voor het daaraan beantwoordende af
schieten kan hooren, aangezien de granaat
den waarnemer veel sneller nadert dan de
geluidsgolven van het afschieten. Wat er
precies bij een luchtaanval voorvalt kan men
niet met het oog volgen. Wel kan men na
gaan, dat in het lichtende spoor van de lich
te afweerprojectielen de laatste vuurstrepen
de eerste schijnen te achterhalen.
Hoever nu is het afweervuur te hooren? De
wisseling in gordels van geluidkracht tre
den slechts in geval van zware ontploffingen
op. Die geluiden planten zich met de zeld
zaam lage snelheid van 300 tot 227 m. in de
seconde voort. De buitenste zone van hoor
baarheid kan tot 350 km. gaan. Voor onlplof
fingen van zwaar afweergeschut beschikt
men niet over soortgelijke waarnemingen.
Wel moet men zich inprenten, dat dit vuur
in bepaalde weersomstandigheden en bij een
zeker wolkendek vgn 30 tot 50 km. zoo niet
dikwijls nog verder te hooren is.
MEDEDEELINGEN VAN KNOX.
De Amerikaansche minister van marine,
Knox, heeft in de persconferentie medege
deeld, dat Engeland verzocht heeft om
marinewerven van de Vereenigde Staten
te mogen gebruiken voor herstel van de in
den oorlog beschadigde schepen. Door de
Vereenigde Staten, aldus Knox. is tot dus
ver niets gedaan om aan dit verzoek te
voldoen. De marine heeft weliswaar eenige
beschikbare werven, die de Engelschen
zouden kunnen gebruiken. Het Engelsche
verzoek is de laatste drie of vier dagen,
dus na de aanvaarding van de wet op de
hulpverleening aan Engeland, ingediend.
Heden komt een tweede eskader
in Australië aan.
De „New York Times" meldt uit Welling
ton (Nieuw Zeeland), dat de Amerikaansche
kruisers „Brooklyn" en „Savannah", alsme
de de zesde divisie torpedojagers in Auck-
land zijn binnengeloopen. Dit is het eerste
bezoek van oorlogsschepen sedert tien jaar.
Het bezoek van de zware Amerikaansche
kruisers „Chicago" en „Portlandtezamen
met de torpedojagers „Clark". „Cassin".
„Conyngham", Downes" en „Reid" van de
Amerikaansche Pacific-vloot. wordt a.s. Don
derdag te Sidney verwacht
Volgens een bericht uit Canberra is het
Australische parlement tot de volgende
week Dinsdag verdaagd, opdat de ministers
en afgevaardigden kunnen deelnemen aan
de ontvangsten ter eere van de Amerika»-
gpViO rvioa-'no
NON FERRO METALEN VOOR
DUITSCHE BESTELLINGEN.
Naar aanleiding van de
plaatsing van Duitsche bestel
lingen hier te lande, heeft de
Zentralauftragstelle te 's-Gra-
venhage onlangs aan een aan
tal belanghebbenden in een
circulaire een uiteenzetting ge
geven over de procedure, welke
ter zake dient te worden ge
volgd. Ook in de pers zijn over
deze aangelegenheid diverse
publicaties verschenen, terwijl
daarenboven reeds enkele ver
gaderingen aan dit onderwerp
zijn gewijd.
Het Rijksbureau voor Non-
Ferro Metalen heeft thans in
een uitvoerige circulaire (no.
300 d.d. 1 Maart 1941) nog eens
een samenvattend overzicht
gegeven van alle voorschrif
ten, welke bij de uitvoering
van Duitsche bestellingen, met
betrekking tot non-ferro me
talen, in acht dienen te worden
genomen. Deze circulaire is
door genoemd Rijksbureau aan
een groot aantal belangheb
benden toegezonden. Indien
een belanghebbende onderne
ming geen circulaire mocht
hebben ontvangen, wordt deze
alsnog op aanvrage door het
Rijksbureau voor Non-Ferro
Metalen toegezonden.
AANMELDINGSPLICHT
voor houders van concessies
en eventueele andere ge
rechtigden tot opsporing of
winning van aardolie of
aardgas in het gouverne
ment-generaal.
De Directeur van het Rijks
bureau voor Aardolieproducten
brengt op verzoek van de Grup-
pe Mineraloel der Ruestungs-
inspektion Niederlande ter ken
nis van Nederlandsche belang
hebbenden, dat in het Verorde
ningenblad voor het Gouverne
ment-Generaal, Teil 1, nr. 66,
uitgegeven te Krakau op 4 De
cember 1940, een verordening
voorkomt betreffende de ver
plichting voor houders van een
concessie en eventueele andere
gerechtigden tot opsporing of
winning van aardolie of aard
gas, zich zoo spoedig mogelijk
doch uiterlijk op 31 Maart 1941
schriftelijk te melden bij het
daarvoor aangewezen kantoor
van het Mijnwezen in,het gou
vernement-generaal, een en an
der op straffe van het vervallen
van hunne rechten.
Voor nadere bijzonderheden
raadplege men de betreffende
publicatie, opgenomen in de Ne
derlandsche Staatscourant van
17 Maart 1941, of wende zich
voor inlichtingen tot het Rijks
bureau voor Aardolieproduc
ten, .Zeestraat 100104, 's-Gra-
venhage.
Twee Amsterdammers reden een
rare schaats.
Twee Amsterdammers hadden meer ge
dronken dan goed voor hen was, en in de
zen toestand wandelden ze door de le Schin
kelstraat. Hun vertroebeld oog werd daar
eensklaps getrolfcn door een boter- en kaas
pakhuis en omdat kaas nu eenmaal bij een
borrel hoort, kwamen zij tot kwade gedach
ten. „Laten wij een kaasje nemen", zei de
een, die trek in iets hartigs had en hij on
dernam een stormloop op de deur van het
pakhuis. De tweede man voelde iets voor
het plan en schaarde zich aan de zijde van
zijn makker in de dronkenschap. Het slot
werd geforceerd en de mannen drongen bin
nen en toen zij het pakhuis verlieten was de
eigenaar drie groote Goudsche kazen armer.
Met spijt in zijn stem, vertelde de bedrijfs
leider van dit levensmiddelenbedrijf over de
kazen, die elk vijftien kilo wogen en dus een
wel wat al te uitgebreid „borrel-hapje" vorm
den voor de inbrekers, die gisteren zich
moesten verantwoorden voor de Vierde Ka
mer der Amsterdamsche rechtbank.
45 K.G. kaas tegen f 1.45, dat beteekende
Denk om de fietsbanden Voorzichtig
heid is de moeder van de porcelein-
kast. Glasscherven op straat dienen
onmiddellijk opgeruimd te worden
(Foto Schimmelpenningh)
Geboren
Pierre Franyois Johannee,
Zoon van
P. F. L. LAFÊRE
en
A. C. M. LAFÊRE
SCHIPPER.
Den Helder 18 Maart 1941.
Jan Verfailleweg 24.
Hiermede betuig ik mijn
oprechten dank voor de vele
blgken van deelneming, onder
vonden tijdens de ziekte en bij
het overlijden van onze geliefde
Vrouw en Moeder,
SUZAN N A GREIDANUS
VISSER.
In het bijzonder dé H.H. Dr.
M. J. W. Rienks en den Heer
L. Bandsma voor het medeleven
al dien tijd aan haar bewezen.
J. W. GREIDANUS.
Barsingerhorn, A 64.
„EFA" stofzuiger aangeboden,
z.g.a.n„ van 70.voor 85.
met volle garantie.
Adres: Sluisdijkstraat 84 (hoek
Go versstraat)
zonder veilige berg
plaats vermeerderen de
zorg en verminderen het
inkomen (renteverlies)
DOUCHE-
KANAALWEG 178-179
t/o. de R.H.B.S.
Beide dagen zoowel voor
Dames als Heeren.
TARIEF:
Per bad f 0.275,
Abonnement 10-baden f 2 50
ONDERSTAANDE BON
LOOPT 23 MAART AF
leveren wij aan vele Gemeenten
en Begrafenisondernemingen:
Vraagt prijs en photo s aan. Attesten ter inzage.
Alleenvertegenwoordiging voor Noord-Hollandt
,M P.nwhand.l. Tdef. no. 236.
aangeboden
Te huur kamer met keuken
en slaapgelegenheid voor klein
gezin.
Inlichtingen bij P. de Wit,
Boschweg I 41, 't Zand.
Gemeente TEXEL
(2e klasse).
Sollicitanten worden gevraagd
voor
a. aan de o.l. school te Den Burg
en
b. aan de 0.1. school te Den
Hoorn.
Stukken aan den Burge
meester vóór 26 Maart 1941.
Bewijzen van goed zedelijk
gedrag over te leggen na ont-
vangen mededeeling.
Zoo juist ontvangen:
Aanbevelend,
slijterij Wed. A.v. d. LINDE,
2e Schagendwarsstraat 16
ELECTRO-LUX stofzuiger aan-
geboden voor 18.Met volle
garantie.
Adres: Slulsdijkstraat 84 (hoek
Goversstraat).
aangeboden
Te koop stalen kajuit Motor
boot, lang 7 m. Voorzien van
keuken, slaapgelegenheid en
W.C. Ligplaats Alkmaar
Inlichtingen Zuid-einde D 18
Hoogwoud.
Nog plaats voor r.ette
commensaals.
Adres: Badhuisstraat 130,
Huisduinen.
van 8—7 uur. Goed loon.
Adres: Badhotel Huisduinen.
CAFE'S
MANUFACTUREN ENZ.
Café „Oud-Holland", 't Hoekje,
WeststraatZuid straat.
Is doorloopend geopend.
CA REI. COLTOF,
Spoorstraat, hoek Koningstraat
Telefoon 202.
Geopend var 10 4.30 uur.
GARAGES
RADIO, ELECTRICITEIT
EN SANITAIR
GARAGE KORSMAN,
Tel. 571, Kanaal weg 103.
Is dagelijks geopend. Ook voor
Trouwauto's.
L. SCHELT1S,
Toonkamer Keizerstraat 115.
Den geheelen dag geopend.
GARAGE MANSHANDEN
Regelmatig geopend
Taxi's en Frouwauto's.
Tel. 538 Nieuw Nr. 2958
Middenweg 189191
SLIJTERIJEN
O. M. MOS,
Langestraat 48. Telef. 47L
Normaal geopend.
ongeveer f65.— strop voor den kaashande
laar en het was te begrijpen dat de recht
bank niet tevreden was met het excuus dat
het een kwajongensstreek was. Twee groote
mannen die werk hebben op Schiphol, kun
nen dergelijke kwajongensstreken niet straf
feloos bedrijven.
De Officier van Justitie dacht er precies
zoo over en eischte tégen den inbreker acht
maanden en tegen zijn medewerker zes
maanden gevangenisstraf.
De rechtbank zal op 2 April uitspraak doen.
President Roosevelt heeft Woensdag een
uit 11 leden bestaand bureau voor arbitrage
voor conflicten in de bewapeningsindustrie
geinstalleerd. In het decreet van Roosevelt
wordt gezegd, dat het arbitragebureau moet
ingrijpen, zoodra het ministerie van arbeid
melding maakt van een conflict, dat de pro
ductie of het transport van bewapenings
materiaal dreigt in gevaar te brengen en dat
door de gebruikelijke arbitragecommissie
van het ministerie van arbeid niet kan wor
den bijgelegd. Het arbitragebureau krijgt
volmacht om alle conflicten nauwkeurig te
bestudeeren en voorstellen uit te werken
voor het bijleggen daarvan. Het bureau heeft
echter geen machtiging tot gedwongen arbi
trage. Het arbitragebureau bestaat uit ver
tegenwoordigers van openbare leven, de ar
beiders en de werkgevers.
Midlands en voorts de Britsche hoofdstad
met de havens aan de Theems hevig aan
gevallen zijn.
Van militaire zijde wordt hieromtrent nog
officieel meegedeeld, dat alle vliegtuigen
van deze nachtaanvallen onverlet zijn te
ruggekeerd. Hiermee wordt overtuigend de
bewering van het Engelsche ministerie van
luchtvaart weerlegd, dat de Enge,lsche af
weer tegen nachtaanvallen den laatsten tijd
aanzienlijk verbeterd is.
DEN HELDER
LANGE REIS VAN KOPEREN DOPPEN.
Eenige maanden geleden verdwènen van
het terrein van de Rijkswerf een partij ko
peren doppen. Deze is door de Rijkspolitie
te Schagen opgespoord en in besiag geno
men bii den Helderschen geëvacueerden
koopman van Pr., thans te Schagen. Van
Pr. kocht ze van zekeren L. Sw„ eveneens
te Schagen. deze betrok ze van een inwo
ner uit Den Helder, die ze heeft gekocht van
een kostganger. Deze kostganger was werk
zaam op de werf en wordt als de dader be
schouwd. De Heldersche politie heeft de
zaak verder in onderzoek.
ANNA PAULOWNA
Tienduizenden brandbommen
uitgeworpen.
De herhaalde aanval van het Duitsche
luchtwapen op Huil, het grootste Engelsche
oliemolencentrum, was buitengewoon he
vig, naar het D.N.B. verneemt Vele honder
den vliegtuigen bombardeerden in voortdu
rende aanvallen tusschen half tien en drie
uur des nachts bijna zonder onderbreking
de voor den oorlog belangrijke doelen en
wierpen weer vele honderden tonnen bri
santbommen van alle kaliber en vele tien
duizenden brandbommen uit Groote bran
den ontstonden, die met buitengewone snel
heid om zich heen grepen. Ook deden zich
ontploffingen in de haveninstallaties voor
Voorts verneemt het D.N.B. dat ook tal
rijke haveninstallaties aan de Zuidoost- en
Zuidwestkust van Engeland benevens vlieg-
'--'dori en industrieele installaties in de
DISTRIBUTIEKANTOOR VERPLAATST.
Het distributiekantoor is niet meer in
maar in het gebouwtje naast het gemeente
huis gevestigd.
LOOP DER BEVOLKING
4 ertrokken: Th. Runia en echtg. naar
Harenkarspel. Woudmeer; T. Rotgans—
Kuiper naar Wieringen, Haukes, Poelweg
18: J. Provoost en gezin naar Wieringer-
meer, Nieuwesluizerweg; G. 'de Jager en
echtg naar Barsingerhorn, Mieldijk C 77a;
I. C. Geluk naar Haarlemmermeer, Vijf
huizen.
Ingekomen: Wed. H. de KriekSlaper
van Rotterdam, Beijerlandschelaan 5; Mei
A. E. Huiberts van Zijpe, K 108; Mej. J.
Griep van Vlissingen, Bloemenweg 7; E.
Dekker—Gerbers van Groningen, Raben-
hau pst raat 3; J. van Ellen en gezin van
leringen, Koningstraat 6; Mej. C. M. Leek
van Bergen, Loudelsweg 20; Mej. N. Hol
lander van Callantsoog. Voorweg B 44 - q
Slot van Wieringerwaard, Groote Buurt A
6. P. Dellebeke en gezin van Wieringer
waard, Oudesluizerweg; A. Klos en gezin
Ea39aV,0ringerWaard' Nieuwesluis Oostdijk
POLITIE
Gevonden: wit kinderwandje.
kapjgloren: blauwe kiuderwant en regen-
DOKTER OLREE'S FEEST
Het zilveren jubileum van dokter Olro»
zal niet op den Hen April (Goede Vrfdïg)
gevierd worden, maar op Dinsdag 8 April.
De viering op Goede Vrijdag zou allicht be
zwaren opleveren en nu men den llen
April, den dag dat de benoeming tot ge
meente-arts inging, losliet, is zeker de dag
van benoeming zelf gekozen. Deze benoe
ming geschiedde althans in de raadsver
gadering van 8 April 1916.
BLOEMBOLLENVEILINGSVEREENIGING
„WEST-FRIESLAND" TE ROVENKARSPEL.
De laatste veiling in dit seizoen werd gis
ter gehouden met 400 nummers plantgoed
en een weinig leverbaar. Voor goede par
tijen veel kooplust, zoodat deze nog een
hooge prijs opbrachten. Besteed werd voor:
Allard Pierson 4—6 28. Caesar 6—8 34. 4—6
16. Copernicus 4—6 7—15, Duchess of Kent
610 30, Debonair 46 9. Early Sunrise 4—
6 50, 35 10—24, Early Red 4—6 32. Mar.
Foch 68 40. Frau Eugenie boven 2 22, Nan-
cv Hanks 6—10 18, Herbstzauber 4—6 32, 2-
4 14, rimmaculee 6—8 8. 4—6 3. Isila Bell»
2—4 7. Lilac Wonder 6—10 32, 2—4 20.
Maagd van Orleans 8—10 16, 6—8 20, Orchid
Lilac 68 26. Paradise 24 20, Picardy 6
8 14, 46 40, Roi Soleil 46 20, 24 42,
Vredeniburgh 2—4 11, Prince of Wales 6-6
36. 4—6 20. Yvonne 68 28. alles in centen
per 100 stuks.
Kalen: Allard Pieson 60, J. S. Bach 280,
Caesar 160. Commander Koehl 25, Dr. Denti
130. Early Sunrise 25. Early Red 45 Mar.
Foch 25. Frau Eugenie 80. Golden West 25,
Kassei 25, Mac Laren 45—80. Maagd van Or
leans 25. Oranje Princes 25. Picardy 30,
Rose van Lima 25, Souvenir 25, Wasaga
White Triumphator 25. alles per Liter.
Lmum Henri zaad 325. Regale 100. Teunl-
folium 50 per kilo.
(Oiflcleele noteering).
BROEK OP LANGENDIJK, 19 Maart.
39500 kg. roode kool f 7.50; 91300 kg. ge-
te kool f 6.40: 130400 kg. Deensche witte
j°? 501 13300 kg. uien f 6.grove 1 6;
drieling f 6; 1100 kg. peen f 4.20
^RPSCHARWOUDE. 19 Maart.
48300 kg. roode kool f 7.50; 24400 kg. 'ge-
e kool f 6.40; 170000 kg. Deensche witte
°e J 5799 kg- uien f 6; grove uien
f b, drieling f 6; stek f 1.70—1.80; 3900 kg-
fPe'l4 70 2'10: b 4'2°; C i 2°' 1010 kg' wU
Voorloopige noteering (hedenochtend
uur doorgebeld). Officieele prijzen en aan
gevoerde kwantums van vandaag, publicee-
ren wij morgen.
BROEK OP LANGENDIJK. 20 Maart.
Aanvoer: 7500 Kg. uien f 6.-. 7000
ÉS?1»-' 34°- 26975 Kg roode kool f 7-50'
8642o Kg. gele kool f 6.40, 121975 Kg. Deen
sche witte kool 5.50.
NOORDSCHARWOUDE, 20 Maart.
Aanvoer: 10.000 Kg. uien f 6.— drielingen
1 u—grove f 6.—.
55700 kg. roode kool f 7.50; 30.400 kg. F6"?
kool f 6.40; 138.600 kg. D. witte kool f 5o°
