Britsche troepen
Wordt vleesvoorziening
stopgezet?
Zuid-Slavische grens
Anti-Duitsche
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER ZA""?°
Prins Paul
in Athene
KRUIDENIERSZAKEN
TOT ZEVEN UUR OPEN
Kanongebulder in
Straat van Gibraltar
Verduisteren i
8.07 uur
BREGMAN
betoogingen te Belgrado
De houding der
Kroaten
Dank aan de politie
Dubieus begrip
van neutraliteit
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
29 MAART 1941
69e JAARG.No. 9194
15000 K.m.
tusschen de wielen
Oud-minister
Slotemaker de Bruïne
ernstig ziek
Ontmoeting Hoare-Eden?
De leen» en pachtwet
Amerikaansch eskader
in het Verre Oosten
HELDERSCHE COURANT
9.9 M A A R 1 194
Uitgave der Ultg.-Mfl. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
I aan de
Waarnemers aan de Zuid-Slavische
grens hebben volgens A.N.P., giste
ren Britsche gemotoriseerde strijd
krachten aan de Zuidslavisch—
Grieksche grens waargenomen. De
Britsche troepen werden gezien te
genover het Znid-Slavische grens-
plaatsje Gjewgjeloe aan de rivier de
Vardar.
Leden van de vroegere Zuid-Sla
vische regeering gearresteerd.
Ter gelegenheid van den staatsgreep zijn
de leden van de vroegere Zuid-Slavische re
geering in den prillen ochtend van 27 Maart
gearresteerd.
Prins-Regent Paul te Athene.
Prins-Regent Paul heeft in den vorigen
nacht, naar het persbureau Avala meldt, met
zijn gezin op eigen verzoek de Zuid-Slavi
sche hoofdstad verlaten. Hij heeft zich naar
Athene begeven.
Koning Peter generaal van het
luchtwapen.
Koning Peter II heeft bij zijn troonsbestij
ging den rang van generaal bij het lucht
wapen gekregen.
Anti-Duitsche betoogersw
In de straten van Belgrado is het Don
derdag tot anti-Duitsche demonstraties ge
komen, waaraan vooral werd deelgenomen
door studenten, leerlingen van middelbare
Scholen en andere opgeschoten jongelui.
De demonstranten voerden behalve Zuid-
Slavische ook Engelsche vlaggen mede. Voor
het Engelsche gezantschap van waar uit
vlugschriften werden uitgedeeld, werden
demonstraties gehouden. De betoogers vie
len Duitschers aan, vernielden de étalages
van het Duitsche verkeersbureau en de lo
kaliteiten van den Zwabisch-Duitschen cui-
tuurbond.
De belangrijkste punten der stad werden
door militairen bezet, het Duitsche gezant
schap werd afgezet. Dutische vrouwen en
kinderen zijn in het gezantschapsgebouw in
veiligheid gebracht. Voor Donderdagavond
werd het tappen van alcohol verboden. Ge
durende verscheidene uren waren de tele
foonverbindingen in de hoofdstad verbro
ken. Het straatverkeer is nog gestremd.
De Engelsche agenten blijven moeite doen
om een anti-Duitsche stemming aan te wak'
keren.
Het Duitsche standpunt.
Van Duitsche zijde wordt verklaard, dat
Duitschland geen stappen te Belgrado heeft
ondernomen, vooral omdat het niet ge
bruikelijk is. dat een regeering de verdra
gen, die door een voorgaande regeering
gesloten zijn, overhoop gooit. In toonaan
gevende Duitsche kringen werd het ver
moeden. dat men positieve berichten heeft
over excessen tegen Duitschers in Zuid-
Slavië, bevestigd. Daartegen zal van
Duitschland uit geprotesteerd worden. Te
Berlijn werd ook bevestigd, dat de nieuwe
Zuid-Slavische minister van buitenlandsche
zaken een onderhoud met den Duitschen
gezant heeft gehad. Op de vraag of men bij
dit onderhoud tot vriendschappelijke over
eenstemming was gekomen, werd van Duit
sche zijde geantwoord, dat de inhoud der
bespreking niet bekend is, zoodat oen der
gelijke versie van Berlijn uit niet bevestigd
kan worden. Verder werd gevraagd of de
Zuidslavische handteekening onder het
driemogendhedenverdrag nog geratificeerd
moet worden om het verdrag in werking
te doen treden. In antwoord daarop verwees
men naar het desbetrefende artikel van het
verdrag, dat zegt, dat het verdrag in wer
king treedt op den dag van onderteekening.
Ratificatie is dus niet noodig om het ver
drag in werking te doen treden.
Zweedsche gezant te Belgrado
mishandeld. Toen hij Duitsch
sprak.
De 60-jarige Zweedsche gezant te Belgra
do, Malmar, heeft Donderdagochtend in de
Zuid Slavische hoofdstad een onprettig a\ cm
tuur beleefd. Toen hij met zijn auto door de
stad wilde rijden, werd hij door een stoet
van betoogers tegengehouden. loen nij ii
gebroken Servisch naar de reden vroeg,
werd hem geantwoord, dat men hem
verstond. Hij begon daarna Fransch te spre
ken, doch ook hierin kon hij zich met
staanbaar maken. Tenslotte vroeg hu de Be
toogers, of zij Duitsch verstonden. Toen nij
de eerste Duitsche woorden gesproken naa,
werd hij uit den wagen gesleurd en op den
grond geworpen. Hij ligt thans met liane
verwondingen te bed.
Onzekerheid in Joego Slavische
regeering. Wat zullen de Kro-
aten doen?
In regeeringskringen te Belgrado schijnt
men nog altijd in het onzekere te verkeeren
omtrent de lijn van de politiek. De beraad
slagingen gaan voort Vooral wordt in poli
tieke kringen van de Joegoslavische hoofd
stad de vraag nog besproken, of de Kroaten
in de regeering zullen blijven of niet. Men
meent, dat dit er van zal afhangen, of niet
slechts de regeering, maar ook de Koning de
overeenkomst Tswetkowitsj-Matsjek van 24
Augustus 1939 zal erkennen.
(Deze overeenkomst vormde de bekroning
van langdurige onderhandelingen over de
Kroatische autonomie-eischen. Ten gevolge
van dit accoord volgde de stichting van een
zelfstandig banaat Kroatië en werd Matsjek
als vice-president in de regeering opgeno
men. Red.)
MATSJEK NOG NIET BESLOTEN
De Hrvaski Dnevnik, het te Agram, de
hoofdstad van Kroatië, verschijnende cen
trale orgaan van de Kroatische boeren
partij, die wordt geleid door dr. Matsjek,
tot dusverre plaatsvervangend minister
president, deelt mede, dat dr. Matsjek nog
niet besloten heeft, of hij tot de nieuwe
regeering zal toetreden of niet.
Kabinet bijeen.
Naar Avala meldt, is de ministerraad
bijeengekomen onder voorzitterschap vAn
minister-president, generaal Simowitsj. De
banus van Kroatië, Iwan Tsjoebatsjitsj,
woonde de zitting bij. Nadat deze zitting
was afgelopen, heeft generaal Simowitsj
aan de pers de volgende verklaring ver
strekt.
„In deze moeilijke dagen heeft Joego
slavië zich verontrust gevoeld over de wij
ze waarop de openbare zaak werd behar
tigd. Het wantrouwen openbaarde zich in
de laatste dagen met een zoodanige kracht,
dat er gevaar ontstond voor de openbare
orde Onder den druk van deze beroering in
de openbare meening zijn de tegenwoor
dige veranderingen tot stand gekomen. Op
het oogenblik .waarop Zijne Majesteit Peter
II de macht op zich genomen heeft en een
regeering van nationale eenheid van het
Servische, Kroatische en Sloveensche volk
gevormd heeft, bestaat er geen reden meer
voor deze onrust.
Namens de regeering, waarvan ik de
leiding heb, richt ik allereerst een oproep
aan mijn medeburgers alsmede aan de
autoriteiten om de Koninklijke regeering
bij het volbrengen van haar eerste taak in
deze uren, nl. het handhaven van de orde
en den vrede naar buiten, te steunen. Ik
doe een beroep op de vaderlandsliefde der
Joegoslavische burgers om af te zien van
het houden van betoogingen die onze be
trekkingen met onze buurstaten, waarmede
wij eveneens in vrede en vriendschap wil
len blijven leven, in gevaar zouden kunnen
brengen. Ik verzoek u, u niet te laten ver
leiden tot ondoordachte stappen en geen
gehoor te geven aan de een of andere in
fluistering, van welke zijde zij ook moge
komen. Een absolute orde en een correcte
houding zijn de eerste voorwaarden voor
het succesvol volbrengen van de opgaven,
waarvoor wij ons gesteld zien."
Ook bijeenkomst van
regeering.
Tnrksche
U. P. meldt nit Boedapest dat het Turk-
sche kabinet Donderdagmiddag bijeen is ge
komen.
De zitting, die twee nnr duurde, was, naar
men zegt, gewtjd aan de situatie in Zuid
sla vië.
Het telefoonverkeer van Joego
slavië met het buitenlandher
steld.
Het door de wijziging in de Joegoslavische
regeering verbroken telefoonverkeer tus-
schen Belgrado en het buitenland is na bij
na 24 uur geduurd te hebben, gisterochtend
vroeg weer hersteld.
Reorganisatie van Avala.
Bij het officieele telegraafagentschap Ava
la te Belgrado zouden ingrijpende verande
ringen in de redactioneele bezetting aange
bracht zijn. De leiding zou afgezet zijn. Ge-
comitteerd leider zou thans zijn de hoofd
redacteur van de Prawda Stokitsj, die als
pro-Engelsch bekend staat. Een reeks redac
teuren, die sinds eenigen tijd op den achter
grond getreden waren, zijn op de juiste pos
ten gezet.
MATSOEOKA'S REIS WAS
GEEN PLEIZIERTOCHT.
Acht dagen en nachten aan één stuk
in den trein. Eindelijk bevrijd
van het geratel der wielen.
(Van een V.P.B.-medewerker).
i
Wie zich mocht verbeelden, dat de tocht
van minister Maesoeoka meer een „plei-
zierreisje" was, vergist zich deerlijk. Toen
de minister van zijn afscheidsaudiëntie bij
den keizer terugkeerde, begon zijn reis met
het afleggen van 1000 kilometer door het
Japansche eiland Hondo. Toen was de Ja-
pansche haven Sjimonoseki bereikt. Van
hier ging de reis over zee naar de Kore-
aansehe haven Foesan, die slechts tien uur
duurde. Van Foesan bracht de sneltrein
den Japanschen minister via de hoofdstad
Seoel naar Moekden een afstand van 800
kilometer.
Van Moekden ging het naar Char-
bin, een afstand van nog eens 800
kilometer. Van Charbin bracht een
andere trein hem in matige vaart
Mandsjoelie. dat 1000 kilometer ver
der ligt. Mandsjoelie vormt de
grens tusschen de Japansche en de
Sowjetrussische invloedssfeer.
Vroeger begon de Russische Siberië-expres
zijn reis reeds in Mandsjoelië. Tegenwoor
dig bestaat tusschen de beide grenzen een
strook niemandsland, die Matsoeoka in een
Japanschen trein overstak, tot aan het Rus
sische grensstation Ottpor. Hier ving hel
langste traject van de gansche reis aan,
namelijk de tocht per spoor naar Moskou.
Acht dagen en acht nachten lang raasde
de Siberië-expres door de oneindigde wijdte
van de Sowjetlanden. Over Tsjita en het
Jablonny-gebergte ging het door Mongolië,
langs de oevers van het Baikalmeer, door
Zaterdags tot acht uur. Lande
lijke regeling.
Het centraal bureau kruideniersbedrijf te
's-Gravenhage heeft, in overleg met de bij
het bureau aangesloten organisaties van
detaillisten, besloten, dat de kruideniers
zaken voortaan met ingang van 1 April 1941
op de eerste vijf dagen van de week zullen
sluiten om zeven uur n.m. en des Zaterdags
om acht uur. De meeste zaken zullen voorts
volgens het Hsb., een middagsluiting invoe
ren van een uur tot half drie. Deze regeling
zal in de verschillende zaken door middel
van een uniforme aankondiging worden
bekend gemaakt.
Geen slachtrijpe koelen méér.
Naar de A. Ct. meldt, zou ernstig worden
overwogen om een paar maanden de vleesch
voorziening stop te zetten om de boeren de
gelegenheid te geven de koeien in de weide
slachtrijp te maken, omdat men voor de
vleesch- en vetvoorziening meer heeft aan
vijf vette, dan aan zeven niet slachtrijpe
koeien.
Nu de aan de centrale te leveren runderen
nog niet slachtrijp zijn, komt er ook daar
door minder vet voor de bevolking beschik
baar.
Naar wij vernemen is de toestand van den
oud-minister prof. Dr. J. R. Slotemaker de
Bruïne in den laatsten tijd zeer achteruit
gegaan. Gisteren werd de toestand van den
patiënt als /eer ernstig beoordeeld.
Siberië, door het land der Sojoten, Tarta
ren en Basjkiren, door den oeral en het ge
bied van de Wolga naar de Russische hoofd
stad. Na een onderbreking van anderhalven
dag werden de duizend kilometer naar de
Duitsche grens afgelegd. Vervolgens werd
de laatste etappe van den reis, die bijna
drie weken had geduurd, naar Berlijn af
gelegd. Hier eindigde de tocht van 15.000
kilometer, welken Matsoeoka had ge
maakt, zonder gebruik te maken van het
meest moderne verkeersmiddel: de vliegma
chine. Men zal zich kunnen voorstellen; dat
hij blijde was, eindelijk bevrijd te zijn van
het geratel van de wielen.
Volgens geruchten zou de Britsche ambas
sadeur Hoare zich naar Gibraltar begeven
hebben om daar Eden te ontmoeten.
Gistermorgen is te Algech-as kanongebul
der vernomen, dat afkomstig was uit de
Straat van Gibraltar. Een konvooi van tal
rijke eenheden vertrok gistermorgen uit de
haven met onbekende bestemming. Ook de
zeven torpedojagers, die Donderdag geko
men waren, zijn vertrokken.
Het is maar een weet Wanneer de boer een van zijn werktuigen, wagens of schuiten
wil verkoopen, voorziet btj de koopwaar van een bos stroo. Het duurt niet lang of de
gegadigden komen zich melden (Foto Pax-Holland)
De politieke kringen te Agram, de hoofd
stad van het Banaat Kroatië, nemen een af
wachtende houding aan. Tegen hedenoch
tend verwacht men den terugkeer van den
Banus, dr. Sjoebasjitsj, uit Belgrado, die zich
in opdracht van dr. Matsjek daarheen bege
ven heeft om contact te zoeken met de lei
dende figuren en de kabinetszitting heeft bij
gewoond. Op grond van het resultaat dezer
besprekingen zal, naar hier verluidt, dr.
Matsjek het besluit nemen, of hij de hem aan
geboden plaats als perste plaatsvervangende
premier in do nieuwe regeering zal aanne
men of niet.
Kenmerkend voor de afwachtende houding
is, dat zelfs de middagedities van de Agrarn-
sche bladen van Donderdag nog niets over de
gebeurtenissen te Belgrado melden en radio-
Agram eerst gistermiddag om 17.00 uur hier
over iets meedeelde.
Duitsche weermachtsbevelhebber
betuigt zijn tevredenheid.
Wij vernemen dat de weermachtsbevel
hebber voor het bezette Nederlandsche ge
bied, generaal Christïansen, zijn dank aan
de Hollandsche politie heeft gebracht, in 'i
bijzonder aan de marechaussee voor haar
optreden tijdens den uitzonderingstoestand,
voor de provincie Noord Holland.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
7.21 uur
Accountantskantoor
Leeraar M. O.
Lid Ned. Gen. v. Acc Lid N. L B.
Loodsgracht 72 Tel. 650
Wat in 1939 onneutraal was, is
in 1941 neutraal! Een Duitsche
beschouwing.
Met het onderteekenen van de Leen- en
Pachtwet door president Roosevelt, zoo ver
klaart men in goed ingelichte kringen, zegt
het D.N.B., doet zich de Vraag voor, in wel
ke verhouding dit staat tot de dusver in
Amerika geldende opvattingen van neutra
liteit tot het volkenrecht en tot de door
Amerika onderteekende internationale neu
traliteitsverplichtingen. De Amerikaansche
neutraliteitswet werd reeds voor den oorlog
gepubliceerd, met de nadrukkelijke verkla
ring Amerika uit een oorlog te houden. Deze
wet werd na het uitbreken van den oorlog
in November 1939 op aandringen van de
Amerikaansche'regeering veranderd. Het wa
penuitvoerverbod aan oorlogvoerenden werd
opgeheven. Het Congres echter wist de be
paling af te dwingen, dat de oorlogvoerende
landen de leveranties contant betalen en met
hun eigen schepen moesten afhalen. Deze
clausule had ten,doel zooveel mogelijk te
verhinderen, dat zee-oorlogsincidenten voor
vielen en om zoodoende de Amerikaansche
neutraliteit te bewaren. Bovendien stelde
president Roosevelt op verlangen van het
Congres een verboden gebied voor de Ame
rikaansche scheepvaart in, teneinde ook op
deze wijzè de mogelijkheid van incidenten
uit te schakelen.
Door de leen- en pachtwet wordt
thans de contante betalingsclausule
buiten werking gesteld. De Ameri
kaansche pers kondigt reeds facili
teiten voor verschepingen aan. Het
is duidelijk, dat hetgeen, wat het
Amerikaansche congres en het Ame
rikaansche volk in 1939 zelf voor een
onneutrale handeling hield, in .1941
niet plotseling neutraal kan zijn. De
Amerikaansche pers verzwijgt thans
In het geheel niet meer, dat de leen-
en pachtwet in strijd is met het vol
kenrecht en met den neutraliteit
De Vereenigde Staten hebben zoodoende,
naar zij zelf bekennen, den weg der neutra
liteit verlaten en dragen derhalve evenmin
meer consequenties voor mogelijke gevolgen.
Amerika bekommert zich verder evenmin
meer om het volkenrecht en om de door
Amerika onderteekende internationale over
eenkomsten.
De regeering van president Roosevelt heeft
niet alleen den neutralen geest verworpen,
doch schendt geheel openlijk de letters van
de door de Amerikaansche onderteekening
bekrachtigde neutraliteitsplichten.
Volgens Associated Press heeft de chef
van den marinestaf der V.S.. Stark, te kenr
nen gegeven, dat de Amerikaansche oor
logsschepen, die een bezoek gebracht heb
ben aan Australië en Nieuw Zeeland, moge
lijkerwijs voor onbepaalden tijd in den Stil
len Oceaan zullen blijven.
In antwoord op een vraag legde de ad
miraal namelijk een „ongewoon officieele"
verklaring af. waarin hij zeide. dat in over
eenstemming met de politiek van het minis
terie van marine, dat geen inlichtingen over
scheepsbewegingen gegeven mogen worden,
ook in het geheel niet gezegd kan worden
wanneer de schepen uit Australië en Nieuw
Zeeland in hun thuishaven zouden terug-
keeren. Dit zijn vier kruisers en negen tor
pedojagers.