Menschen op kamers Intermezzo. Brandnetel als groente Tusschen de wielen Te veel of te weinig menschen Tweede Blad &adónieuw£ Op de bres voor «Winterhulp0 Distributie vaste brand stoffen en/of petroleum Vervoer van aardappelen verboden De aardappel-distributie De Gemeente gaat voetballen Lief en leed Nieuwe prijsregeling voor zeevisch Burgerlijke Stand van Den Helder fyutieAJtjeJ.... 100 procent verkoopswaarde! 2 en 3 Mei a.s.: laatste collecte. Zooals door ons reeds eerder gemeld werd zal de laatste collecte ten bate van „Winterhulp Nederland" georganiseerd worden op Vrijdag en Zaterdag a.s. Het zal een speldjes-collecte worden, waarbij de speldjes bloemmotieven zullen dragen. Zoo zal men een speldje met een tulp, een sneeuwklokje of een narcis kun nen treffen. Evenwel... het is niet zoozeer het bezit van dit aardige speldje, dat de bevolking van Nederland in het algemeen en die van onze stad in 't bijzonder moet animeeren een gave te deponeeren in de bussen van de „Winterhulp"-collectanten als wel het feit dat men zich uit zuiver humane beweeg redenen gedwongen moet gevoelen een of fer te brengen. En hier raakt men dan tevens het kernpunt van de „Winterhulp"- campagne: het brengen van een offer. Het gedachtenloos afdragen van een paar centen, of van een zilverstukje heeft nimmer die waarde, welke een gift bezit welke voor den gever een offer geweest is. Dat deze tijd zwaar is voor vrijwel iedereen... wie zal het ontkennen? Men vergete evenwel niet, dat er tiendui zenden in den lande zijn, voor wie de strijd om het bestaan tienmaal zwaarder is dan voor ons. Voor ons, die nog instaat zijn iets af te zonderen van ons materieel bezit. „Winterhulp Nederland" staat op den bres voor alle behoeftige Nederlanders. Gedenk dit a.s. Vrijdag en Zaterdag' Onjuiste aangifte wordt streng gestraft. In ons nummer van gisteren heeft men het een en ander kunnen lezen over de distributie van vaste brandstoffen en/of petroleum voor kookdoeleinden. Zij, die geen aansluiting hebben aan het gasnet in hun perceelsgedeelte en zij, die niet electrisch koken kunnen, komen in aanmerking voor een bonkaart, waarvan de bonnen recht zullen geven hetzij op het betrekken van vaste brandstoffen voor kookdoeleinden, hetzij op het betrekken van petroleum voor dit doel, dan wel zoowel op het betrekken van vaste brandstoffen als petroleum. Met nadruk wordt er op gewezen, dat uit sluitend die gezinnen of personen, voor deze kookregeling in aanmerking komen, die een zelfstandige huishouding voeren. Indien iemand geen gasfornuis of gaskomfoor bezit, doch zijn perceel wel is aangesloten op het gasnet, dan komt hij niet in aanmerking voor deze regeling. Eveneens werd vermeld op welke dagen men zich aan het Distributiebureau dient te vervoegen. In tegenwoordigheid van den ambtenaar wordt de kaart ingevuld. Het is nuttig hierbij te vermelden, dat via de Gasfabriek een uitgebreide controle zal plaatsvinden van ALLE aanvragen. Men heeft dus geen kans op onrecht matige wijze van een en ander te profi- teeren. Voor hen, die dit desondanks pogen, zjjn strenge maatregelen voorbe reid. Voorts houde men er rekening mede, dat na 6 Mei geen mogelijkheid meer be staat zich deze kaarten aan te schaffen. Den 6den Mei is onherroepelijk de uiterste datum. (Historisch) Gistermorgen, klokslag half elf, op het Distributiebureau. Voor de balie ijsbeeren wat Nieuwe- diep^rs. De een voor d i t en de ander voor dat. Sommigen hebben iets ver geten en komen dat halen, terwijl er weer anderen zjjn, die iets niet goed be grepen hebben. De ambtenaren staan voor de balie en helpen hun clientèle. Het gaat alles zakelijk. De ambtenaren weten zoo langzamerhand wel wat hun Pappen heimers zjjn en zoo is het te verklaren dat het werk snel en correct verloopt. Ën zoo zou ook deze, ietwat grauwe en trieste, Maandagmorgen op het Dis tributiebureau zijn verloopen zonder eenige intermezzo van opwekkenden aard, als daar niet plotseling boven de balie een bos verward, blond, krullend haar verschenen was, welke blonde bos, nadat de ambtenaar, die er het dichtst bij stond, naar beneden gekeken had, bleek te behooren bij het hoofd van een ongeveer 8-jarig meisje. De ambtenaar vroeg wat het meisje wilde. Het antwoord kwam niet direct, want tenslotte is het voor zoo'n acht jarige een heele onderneming om zoo maar, moederziel alleen, distributiebu- reauwaarts te tijgen. „Nu...? zeg het maar zus", sprak de meneer aan gene zijde van de balie... „wat zal het zijn...? En schuchter dan het antwoord: „meneer... ik wou van U een extra melk- bonnetje hebben" „Een extra melkbon... op dOKter's advies voor je moeder, beste meid?" „Nee meneer... maar onze poes moet jongen..." Het eerste slachtoffer.. Van 59 Mei in Den Helder. Zooals men in ons nummer van gisteren gelezen heeft, is de aardappel op de bon ge komen. Wat de uitreiking van de aardappelkaarten betreft kunnen wij mededeelen, dat deze zal plaatsvinden van 5 tot en met 9 Mei a.s. Zoo spoedig mogelijk zal hieromtrent nog een of- ficieele publicatie volgen. De leider van den Distributiedienst, de heer Everards, verzoekt ons nog er met nadruk op te willen wijzen, dat men van te voren geen kaarten uitgereikt krijgt. Men valle hiermede dus de ambtenaren niet lastig, aangezien dit onder geen voorwaarde kan geschieden. Geen vervoer meer toegestaan. Teneinde zich te vrijwaren voor onaan genaamheden, vestigt de leider van den Distributiedienst er de aandacht op, dat het niet toegestaan is, dat men thans meer aardappelen vervoert. Waar reeds de eerste overtredingen in dezen zijn achterhaald ljjkt het nuttig hierop speciaal de aandacht te vestigen. DIEFSTAL VAN VLOERZEIL. Een be\ onei van de Herzogstraat kwam, nadat hij eenige dagen niet in zijn woning aanwezig geweest was tot de minder prettige ontdekking, da' onbekenden van de gelegen heid geprofiteerd hadden door een bezoek aan zijn huis te brengen. Vermist werd een vrij groote hoeveelheid vloerzeil. De oolitie steit een onderzoek in. Algemeen bekend mag wel geacht worden het feit dat het thans verboden is aardappe len te vervoeren, hoe verleidelijk dit wellicht thans oog moge zijn. Natuurlijk houdt niet iedereen zich aan dat verbod, daarbij een lang niet malsch proces verbaal riskeerend. Het eerste slachtoffer van het frauduleus vervoeren van aardappelen viel dezer dagen reeds door de mand. De man bleek bezig te zijn met het overbrengen van 1400 kilo. De aardappelen werden in beslag genomen, ter wijl de vervoerder procesverbaal kreeg. Men schrijft ons: Donderdag j.1. heeft op het voetbalterrein van HRC de eerste oefenwedstrijd W. en L.- bedrijven tegen de Gem. Straatmakers plaats gehad, die eindigde in een 41 overwinning voor eerstgenoemden. Morgen, Woensdag 30 April, vindt een revanche wedstrijd plaats om 7.15 uur n.m. De eerste wedstrijd was een prettige wed strijd; wij twijfelen er niet aan of Woensdag avond zal de revanche-wedstrijd weer een vriendschappelijke houding aannemen. Beide partijen komen met een goeden ploeg in 't veld. NOG MEER LICHT! Ook in de Spoorstraat zag de politie een verboden lichtpunt. Op de gebruikelijke ma nier werd aan het uitstralen daarvan een einde gemaakt Ik weet nog héél goed hoe 'n Crocusje, even plotseling als brutaal, midden in ons grasgason begon te bloeien. Ik weet nog hoe ik toen eiken morgen even ging kijken hoe onze kleurige gast het maakte Ik herinner mij nog het onbestemde gevoel, wat mij bekroop toen datzelfde Crocusje op 'n middag platgetrapt op het gazon lag Ik weet nog precies de makkelijkste manier om mijn fiets door het knarsende tuinhek te draaien en ook nog hoe vreemd ik het vond toen dat hekje plots niet meer knarste en dat ik warempel uitpakte tegen de onbekende die den moed had gehad juist aan mijn hekje te komen Ik weet nog welke tegels er wipten in het straatje en hoe de tuindeur zonder klemmen open moest. Ik zie de vaas nog voor mij waar ik altijd m'n asch in deponeerde en óók, dat mijn vrouw daar met feillooze zekerheid aanmerkingen op maakte En weet U waaróm ik mij dat allemaal pre cies herinnerT Omdat het ons eigen huis was. Ons eigen huis, weet U. Waar wij hebben gelééfd en waar wij ons gelukkig voelden totdat Totdat 'n serie redelooze projectielen, hoog uit de luchtzoo maar neergegooid door 'n medemensch, net als wijzonder een schijn van kans ons te verweren, ons hebben verjaagd en mét ons velen. Hoe wij van plaats tot plaats trokken om ddt te vinden wat wij hadden verlaten. Wij vonden het niet en wij zullen het niet vinden omdat wij 'n THUIS achterlieten. Nu wonen wij op kamers. Nu staat er ook 'n Crocusje in het gazon en dat Crocusje staat even brutaal te bloeien. Het tuinhekje piept hier óók en ook de tegels wippen in het straatje Maar het gaat langs ons heen. Wij voelen ons op visite te lang véél te lang. Hoe lang nog f M'n zoon van anderhalf kruipt juist de trap op. Booze blikken van de hospita. Ik roep hem naar beneden en leid hem af met een 'n prentenboek. Hij drenst. Ik heb hem noodgedwongen uit z'n wereldje gehaald. Wie weet besteeg hij net de trappen van zjjn kasteelt MENSCHEN OP KAMERS... 't Is hard. WIJO. Heide inplaats van thee. SCCHOORSTEENBRAND. Dat men z'n schoorsteen in het oog behoort te houden, werd bewezen door het feit, dat dezer dagen in de Molenstraat brand ont stond in den schoorsteen. De brandweer werd tijdig gealarmeerd en verscheen terstond voor het perceel. Nadat er water gegeven was, en voorts een hoeveelheid zand als bluschmid- del gebruikt was, werd het vuur overmees terd. LICHT IN DE KEIZERSTRAAT. Nog steeds blijken er stadgenooten te zjjn, die er geen acht op geven, dat hun lampen nog branden als ze de woning verlaten heb ben. Dit overkwam ook een bewoner van de Keizerstraat. Surveilleerende politie ontdekte deze, .frau duleuze" lichtbron en waar men niet „thuis" gaf, werd een ruit ingeslagen, waarna men zich toegang tot de kamer verschafte. Later werd procesverbaal tegen den bewo ner opgemaakt. Talrijke jonge in het wild groeiende planten hebben een bizonder hooge voedingswaarde en het is voor een groot deel ongewoonte en meer nog onkunde, dat zij niet meer of slechts zel den worden gebruikt. Want in vroeger tijden werden talrijke planten als voedingsmiddel in de natuur verzameld en vooral in een tijd als de onze verdient een uitgebreider gebruik van de wilde flora voor de menschelijke voeding de aandacht. Voor alle wilde planten geldt de regel: Hoe jonger de te benutten plantendeelen zijn, des te grooter is de waarde als mensche- ljjke voeding. Oude plantendeelen gebruiken heeft in het geheel geen zin, smaak en waarde zijn aanzienlijk minder. De wijze van gebruik is verschillend. Eenzelfde plant kan dikwijls als kool, spinazie, sla of soepgroente worden gebruikt. Het is interessant om na te gaan welke planten hiervoor in aanmerking komen. Het aantal overtreft alle verwachting. Wie wist, dat hij 's middags brandnetel kon eten En toch vormt deze een voedzaam spinaziege- recht afs het met speenkruid wordt gemengd, want brandnetel is een van de aan voedings stoffen rijkste en waardevolste wilde planten Melde- en ganzevoetsoorten, die in tuinen, langs wegen en akkers als onkruid voorkomen, leveren een jonge fijne groente. Als soep groente kan speenkruid al vroeg in het voor jaar worden gebruikt. Ook doovenetel, knop pen en jonge bloemen incluis, vormt een licht verteerbaar gerecht, evenals smeerwortel, mits jonge teere deelen worden benut. Paardebloemblad konijnenblad in den volksmond genoemd zijn evengoed te eten als welke andere gekweekte groente ook. Zelfs distel is bruikbaar als de stekels ver wijderd zijn. En dit zijn nog maar enkele van de meest voorkomende soorten. Er zjjn nog talrijke, minder bekende. Koffie- en theeplanten. Als koffieplanten kunnen rogge en lupine worden genoemd. Van beiden worden de kor rels gebruikt, nadat ze geroosterd zijn. Als theeplanten heide en lindebloesems. Van de heide worden de jonge looten gebruikt. Men verzamelt in Juli en Augustus de jonge scheutjes, waaraan zich juist de eerste bloempjes openen. Ze worden dan in stukjes van één tot twee centimeter geknipt en op een frissche, zonnige plaats gedroogd. Na en kele dagen kunnen ze verpakt worden en blij ven dan jaren goed. Bij de bereiding van thee moeten de plantendeelen ongeveer 10 h 15 minuten koken. De smaak van heidethee komt de smaak van echte thee nabij. Ze zat heelemaal in den hoek van den coupé Een pittig kind. Een aardig figuurtje, een paar levendige oogen, een ondeugend, wat begce- rig mondje, tanden, die ze lachend graag liet zien. Ze was wat klein van stuk. Hij was een hoofd grooter, had een perma nent wave of echte golf in zijn blonde haar, een goed gevormd gezicht, zjj het wat onbe- teekenend. Zoo op het oog „een mooie jongen" Wij stapten gedrieën in, terwijl zrj er al zaten, dicht bij elkaar. In den anderen hoek van den spoorcoupé zat een meneer, verdiept in een krant. Twee van ons kwamen tegen over het paartje te zitten, een ernaast. We waren van plan te lezen of te praten, ik weet het niet meer. We keken met vrij onverschil ligen blik naar het aardige meisje en den mooien jongen. Zij zag ons niet. Ze zag alleen maar „hem en die zag ze niet met haar oogen, maar met haar hart en dat meisjeshart klopte warm en fel. Misschien was het haar eerste liefde. Haar oogen glansden niet, die aten hem op. Telkens weer boog ze haar kopje naar voren, lachte, straalde, lonkte en sprak een 'aal zonder woorden, die niet mis te verstaan „'as. De mooie jongen was er wel door gev e:d, maar hjj was nuchterder, geneerde zich wat tegenover de andere passagiers, die voor zijn meisje volkomen lucht waren. Hij gaf ver stolen blikken terug. Ze spraken nie\ het was alleen oogenspel, amusant en vermake- jn n, Scharwoude stapten ze uit. zonder c-roet, zonder ons verder op te merken. Ze liepen innig, hoe kon het anders, van net perron. „Twee wezens in eenzelfde wezen De trein zette zich weer in beweging. De meneer met de krant keek eens even op. „Ik ken het stel" zei hij, „dat gaat iedere dag Z°Later toen we den mooien jongen weer in Den Helder tegenkwamen, waren we geneigd om te vragen hoe het met hem ging en of het meisje hem nog niet had .opgegeten Kannibalisme in onzen modernen tijd. T In een anderen coupé stapten we binnen. Je kon den rook wel snijden. Inderdaad, het was een „rookcoupé" en dus hadden de heeren het recht dien gasaanval te doen. Maar eén van de passagiers, die meende, dat een weinig spiuen geen kwaad zou kunnen, opende voor zichtig het raampje op een kier. Toen sprong een van de rookers met drif- tigen haast op en trok het raampje dicht. Hij snauwde: „Het is hier rooken en dan gaat u maar in niet-rooken zitten". Een andere passagier, ook niet van gisteren maakte dien boozen meneer er op attent, dat iedere passagier dezelfde rechten had. Ads hij dus rooken wilde, dan was daar geen bezwaar tegen, maar als een ander wat spuien wilde, dan kon hij daar toch ook geen bezwaar tegen maken. En meteen liet hjj het coupé-raampje weer zakken. „Ja, maar het tocht hier verrin dit hoekje", mopperde Nurks. „Gaat u hier dan maar zitten", opperde een andere passagier. „Ja, zeker, ik zal m'n hoekplaatsje afstaan", repliceerde Nurks weer. „Kom meneer, maak geen herrie", zoo mengde een derde zich in het gesprek. „Er is al heibel genoeg op de wereld". De booze passagier zweeg, keek onwillig naar buiten en wachtte zijn tijd. In Anna Paulowna stapte de man, die reso luut aan het onvriendelijk optreden van meneer Nurks een einde had gemaakt, uit. Toen meen de Nurks zjjn kans weer schoon te zien. Sprong op en gaf een verwoede ruk aan het raam, dat dichtsmakte. Maar nu brak het verzet eerst los. Met de zelfde vaart ging het coupéraam weer naar be neden. En Nurks, die dacht bjj verschillende collega's in den coupé steun te zullen vinden, vroeg een stemming aan „open of dicht". Maar z'n vrienden zwegen en hij verloor glansrijk. Hjj mopperde nog wat na, doch berustte. Hij was er zich blijkbaar nog niet van bewust, dat hij zeer onverstandig handelde en hjj dacht er op dat oogenblik evenmin aan. dat vele niet rookers, in niet rookcoupé's geduldig de rook- aanvallen van hun mede-passagiers doorstaan, om de eenvoudige reden, dat we in evacuatie tijd leven en de treinen meestal zoo overvol zjjn, dat je niet altijd de coupé treft, die je graag zou willen hebben en die met je „smaak" over eenkomt. Prysljjsten verplicht. De Gemachtigde voor de Prijzen deelt mede, dat met ingang van morgen een nieuwe prjjs- regegling voor zeevisch in werking zal treden. Deze regeling heeft ten doel een einde te ma ken aan de misbruiken, welke zich bij den ver koop van zeevisch veelvuldig plachten voor te doen, wat betreft de bepaling van den verkoop- Prijs- Grossiers en detaillisten zullen voortaan brj het vaststellen van hun verkoopprijs alleen de in de nieuwe prijsregeling vermelde geldbe dragen op hun inkoopprijs mogen leggen. Deze maximum-marges voor de verschilelnde visch- soorten worden in een afzonderlijke publicatie bekend gemaakt. In het algemeen hebben deze vastgestelde maximum-marges betrekking op niet-schoon- gemaakte visch. Voor het schoonmaken, filee ren en bezorgen van de visch zal de detaillist aan den consument dus alleen die kosten in rekening mogen brengen, welke hij vóór 9 Mei 1940 gewoon was te berekenen, wanneer het op dien datum zjjn gewoonte was voor het schoonmaken, fileeren en bezorgen geen extra vergoeding te vragen, mag hjj dit ook thans niet doen. Voorts bevat de nieuwe regeling de bepa ling, dat de handelaren, die direct aan het publiek verkoopen en afleveren, verplicht zijn prijslijsten op te hangen op voor de koopers duidelijk zichtbare plaatsen. Deze prijslijsten moeten flink van afmeting zjjn, zij zullen door den winkelier in den win kel en de étalages en door den venter aan zjjn voertuig moeten worden opgehangen. van 28 April 1941. BEVALLEN: A. M. Slikkervan den Berg, 2 z.; H. BoederMet, d. OVERLEDEN: C. J. BuisZonderhuis, 62 jaar. NA 12 UUR OP STRAAT. Door de politie werd een vrouw aangehou den, die zicil na het middernachtelijk uur op straat bevond. Men nam haar mede naar het Bureau, alwaar naar tot 4 uur 's-morgens onderdak verleend werd. Eveneens werd pro cesverbaal opgemaakt. FIETS GEVONDEN. Iemand liet zjjn fiets onbeheerd in de Paardenstraat staan. De politie nam het ve hikel mee en deponeerde dit op het Hoofdbu reau. Aldaar kan de rechtmatige eigenaar zich komen melden. EEN HOUT-,JKAMSTERAAR" AAN HET WERK. Hout bljjkt steeds meer een f el-begeerd product te zjjn. Dit werd bewezen door iemand die zjjn kans schoon zag en de schotten en planken die door een bewoner van de Djjk- straat voor zjjn pand aan den Ruyghweg ge spijkerd waren, laconiek wegnam en zich toeeigende. De politie stelt een onderzoek in. FI.TS GENEPT. Iemand begaf zich op het Koningsplein in een café en liet zijn rijwiel onbeheerd buiten staan. Er bleek een ander te zjjn die zich ovei de fiets ontfermde en deze meenam. De gedupeerde deed aangifte bjj de politie Bevolkingsvraagstukken hebben zich reeds in de klassieke oudheid in groote belangstel ling mogen verheugen, zoo lezen wjj in de „Haagsche Post". In de moderne sociale we tenschap is de studie er van zelfs een speciaal vak geworden. Tallooze v erken zijn er ver schenen, waarin getracht wordt de verschijn selen van groei, ontwikkeling en achteruit gang van een bevolking toe te lichten, waarin getracht wordt deze verschijnselen in ver band te brengt met andere vraagstukken van socialen aard. Het is niet verwonderlijk, dat de statistici, die over de gegevens be schikken, bjjzondere aandacht aan de vraag stukken hebben besteed. Ook in ons land dankt men aan hun activiteit belangrijke kennis. Zonder statistiek was men zich ech ter reeds oudtijds van de beteekenis van toe neming en achteruitgang van de bevolking in haar verschillende leeftijdsgroepen zeer wel bewust, en men nam van staatswege maat regelen om veronderstelde gevaren te be strijden. Zelfs in primitieve maatschappijen werden, en worden nog, door bepaalde me thodes, zooals het dooden van grijsaards en zuigelingen, maatregelen getroffen tegen een gevreesde overbevolking. Merkwaardig is het nu, dat in onze mo derne wereld, waarin een ongekende totale bevolking van omstreeks 2 milliard men schen wordt geteld, meer van het dreigende gevaar eener onderbevolking dan van een overbevolking wordt gesproken. Als een spookbeeld schijnt het met name tal van Westersche staten, vooral Frankrijk en Zwe den, ook Duitschland en Engeland, te be- heerschen. Nederland maakt alleen een uit zondering. Hier wordt nog voor de komende halve eeuw op een uitbreiding gerekend van ongeveer 9 tot 11 12 millioen. Over de vraag of dit een gunstig of ongunstig ver schijnsel met betrekking tot het welzijn van het geheele volk kan worden genoemd, kan men zich in dezen tijd wel heel moeiljjk uit laten. Sterke groei van een bevolking be hoeft niet tot overbevolking te leiden, wan neer een reeks van sociale, economische en psychologische voorwaarden is vervuld. Nederland niet overbevolkt. In een Interessante publicatie, no. 1 der uit gave „Boeiende Statistiek", heeft de Neder- landsche Stichting voor Statistiek de vraag, of Nederland met zjjn 265 bewoners per vier kante kilometer overbevolkt is, ontkennend beantwoord, en dat op vele goede gronden, hoewel elders met een veel geringere bevol kingsdichtheid wél van overbevolking ge sproken kan worden. Dit wijst er op, dat overbevolking een betrekkelijk begrip is, en tevens, dat de oorzaken van die positieve be volkingsbeweging zeer verborgen zijn, het geen weer aanleiding geeft om tegen een zijdige practische maatregelen in de een of andere richting te waarschuwen. Immers, in een samenleving treden vele sociale krachten van beweging op, en het gevaar bestaat, dat men da geboorte van bepaalde misstanden of verschijnselen alleen gaat wijten aan over- of onderbevolking. Hetgeen niet wil zeggen, dat de overheid in alle omstandigheden afzijdig moet blijven. Integendeel, op grond van velerlei regelingen, noodig om het volk brood, arbeid en verbljjf te verschaffen, kan een bevol kingspolitiek onontbeerlijk worden. Wij moe ten ons troosten met de gedachte, dat daarbij het goede streven voorzit; volkomen zeker weten is nog niet mogelijk. Dit hebben de internationale bevolkingscongressen en wer ken van „bevolkingsdeskundigen", zooals het wel ietwat subjectieve „Worldpopulation" van A. M. CarrSaunders, wiens standaard werk over „The Population Problem" in de heele wereld bekend is geworden, duidelijk bewezen. En wij mogen ons ten aanzien van het oplossen der bevolkingsvraagstukken van de verschillende landen niet opsluiten in de nationale ruimte; men moet de groote con tinentale ruimte, ia zelfs wereldproblemen op dit gebied ernstig en wetenschappelijk onder de oogen zien. Deze tjjd is natuurlijk niet geschikt om de studie op de juiste wijze voort te zetten.. Zij zal echter blijvend de ernstige aandacht vra gen. Verbazingwekkend is het aantal onder zoekers, dat getracht heeft het verband op te sporen tusschen aantal en dichtheid eener bevolking en allerlei sociale verschijnselen, zooals de emigratie, den oorlog, de revolutie, en de economische conjunctuur of liever de productie. Men heeft gemeend samenhang te bespeuren met bezitsverhoudingen, met de sociale geledingen van een samenleving, met de organisatie van het familieleven, met het aantal geniale mannen, dat geboren werd. Dit laatste punt is zeker niet een der minst belangrijke. Een Amerikaan heeft eens na gegaan in welke milieu's uitvinders en groote mannen werden geboren, en hem bleek, dat het grootste aantal uit de groote steden afkomstig was. Treffend zijn in het algemeen de verschijnselen tusschen stad en land: het grootestadsleven verandert de menschen in vele opzichten. En in verband met deze onderzoekingen (en vele andere) is van vele zijden betoogd, dat vooral meer zorg moet worden besteed aan de kwali teit der menschen. Is de kwantiteit een uiterst gewichtige aangelegenheid voor een volk, minstens even belangrijk, zoo niet be langrijker, is de kwaliteit. Men weet het, psychologen en eugenetici in verschillende landen hebben zich moeite gegeven middelen aan de hand te doen om de besten te selec- teeren en hun opvoeding te bevorderen door uitkeeringen aan begaafde families, die niet over de noodige fondsen beschikken. Het ligt niet in onze bedoeling wenken op dit ge bied te geven, maar dat het hier een der ernstige vraagstukken voor de toekomst be treft, is wel zeker te achten. En zulks geheel onafhankelijk van de vraag in welke mate omvang en dichtheid der bevolking van in vloed kunnen zijn op den levensduur van naties. Er is stelig reden om de groote be volkingsbeweging van onzen tijd, de conti nentale in de Europeesch, Aziatische en Ame- rikaansche ruimten goed te volgen met een critisch-wetenschappelijk oog. Want het is van het allergrootste belang waar de meeste en bekwaamste menschen wonen en werken, voor alle volken en landen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 5