Groenten en zout beslist
niet op den bon
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
IJsland los van
Denemarken
P. TRAPMAN f
Britsche consuls
moeten Levant-
staten verlaten
Verduisteren
9.37 uur
0 Textielkaart blijft tot de laatste
0 punten geldig
Leeftijdsgrens
jeugdkaarten verhoogd
DR. COLIJN over
Ned. Iodië
Vleesch op bon 16
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
WOENSDAG
21 M E I 1941
Amerikaansche ambassadeur
blijft in Vicby
De oorlog tegen de
Engelsche tankvloot
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.35 uur
Wie is de deugdzaamste 1
HELDERSCHE COURANT
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA, Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAARG. No. 9238
De rijstcultuur op Bali. Sawah-terrassen met pas uitgeplanten rijst. Deze opname maakt deel uit van
de Indische foto-tentoonstelling in het Koloniaal Instituut te Amsterdam (Pax-Holland)
CATEGORISCHE TEGENSPRAAK VAN
GERUCHTEN DOOR DEN Dl-
RECTEUR VAN HET
CENTRAAL DISTRI
BUTIEKANTOOR.
De distributie heeft het de laatste
weken hard te verduren gehad: er
is een ware lawine van booze ge
ruchten uitgestort over de minst po
pulaire van alle oorlogsmaatregelen.
Slechts weinige lezers zullen niets
vernomen hebben van al die onrust
barende nieuwties „uit de beste
bron". De textiëlkaarten zouden on
geldig verklaard worden, de groen
te kwam op den bon en het zout
werd onbruikbaar gemaakt voor con-
serveeringsdieleindenEen redac
teur van de V.P.B. heelt over deze
geruchten, die reeds eerder ernstige
gevolgen gehad hebben, een onder
houd gehad met den directeur van
het centraal distributiekantoor, den
heer S. de Hoo, die gelukkig in de
gelegenheid was, deze geruchten met
den grootsten nadruk tegen te spre
ken en eenige hoopvolle en gerust
stellende verklaringen over de distri
butie af te leggen.
„De distributie is in de afgeloopen week
weer meer dan ooit het slachtoffer ge
weest van booze geruchten" antwoordde de
directeur van het centraal distributiekan
toor, de heer S. de Hoo, op ons verzoek
om een verklaring inzake een aantal praat
jes over nieuwe distributiemaatregelen, die
wil men de lieden, die het zoo goed we
ten, gelooven in de pen zouden zijn. „Ho-
penlijk zijn de woorden van dr. Fischboeck
niet voor doovemans ooren gesproken. Men
moet, er zich eindelijk van bewust worden,
dat hamsteren en sluikhandel ernstige mo-
reele gevaren voor ons volk opleveren
„Kunt u iets zeggen van de volgende drie
geruchten, welke den laatsten tijd zoo hij
zonder harnekkig de ronde hebben ge
daan:
a. De groente zou op den bon komen;
b. Er zouden maatregelen in voorberei
ding zijn om het zout „blauw te maken
opdat het niet meer te gebruiken zou zijn
voor het inleggen van bepaalde ievensmid
delen.
c. De textielkaart zou geheel of gedeel
telijk ongeldig verklaard worden.'
„Ik kan alle drie beweringen met den mees
ten nadruk categorisch tegenspreken al
dus de heer de Iioo in antwoord op onze
vraag.
„Het is volslagen nonsens
Voorziening volkomen veilig.
„Wat de groente betreft: er is zelfe niet
over gesproken om deze te gaan distribu-
eeren. noch door Puitsche. noch door Neder-
landsche instanties. Onze productie is
trouwens gelukkig groot genoeg om ons
volk te voorzien, ongeacht de export Zelts
al zou men nu plotseling in verhoog
onate gaan hamsteren, door het inmaken
van meer groenten, dan gewoonlijk, aan
^vorrlt de voorziening nog niet in gevaar
gebracht. Wat men nu eigenlijk nrec e,
bedoelt met het blauw maken yan het zout.
waardoor het dan niet meer te .gebruiken
zou zijn voor het inleggen, is mij mgerup
niet eens beelemaal duidelijk. Maar m ie
der geval is dit gerucht nog van tamelijk
onschuldiger! aard want het bams er
van zout levert practisch geen enkel
vaar op. F.r is meer dan genoeg zout en er
ïomt regelmatig meer dan genoeg hu.
Wat tenslotte het ongeldig verkla
ren van de textielkaarten betreft:
dit gerucht was van heel wat kwaad
aardiger aard. Maar gelukkig heb
ben de feiten al uitgewezen, dat het
volslagen dwaasheid was. U be
grijpt. dat wij al deze geruchten
zeer scherp volgen en nu had de
textielkaart volgens de praatjes Za
terdag jongstleden al ongeldig
moeten worden. Dit is niet gebeurd
en het ligt ook geenszins in de be
doeling om zulks of iets van dien
aard te doen. Het kwaad heeft in
dit geval zichzelf goeddeels ge
straft: de menschen. die zoo dwaas
geweest zijn om hun eigen vertelsel
tjes te gelooven. en hun textielkaart
nog voor Zaterdag opgesoupeerd
hebben, kunnen nu voor September
aanstaande ook niets meer koopen.
Tot de laatste punten.
De directeur van het rijksbureau voor de
distributie van textielproducten door den
handel heeft naar aanleiding van deze
dwaze praatjes dan ook nog eens uitdruk
kelijk bevestigd, dat bij de laatste inventa-
rastie is gebleken, dat de voorraad textiel
producten groot genoeg is om de heele tex
tielkaart tot de laatste punten toe te ge
bruiken.
Wel blijken sommige winkeliers
een fout gemaakt te hebben, door
de oude kwaliteiten vast te houden,
en alleen de nieuwe kwaliteiten aan
de klanten te verkoopen. Dit ver
klaarde o.a. waarom het op een gege
ven oogenblik zoo moeilijk was om
nog katoenen naaigarens te krijgen.
Vanzelf zal er tegen dergelij ke on
maatschappelijke handelingen streng
worden opgetreden en de controle is
op dit punt dan ook inmiddels weer
aanzienlijk verscherpt."
„Bent u in het algemeen overigens wel te
vreden over het verloop van zaken bij de
distributie?"
„Ja. dat wel. Ook bij deze laatste geruch
ten-lawine is de reactie van het publiek erg
meegevallen. Het is gelukkig niet tot een
groote stormloop gekomen, zooals wij het bij
vorige gelegenheden wel hebben meege
maakt. Er zijn tot onze vreugde verschijnse
len, die èr op wijzen, dat men begin in te
zien. hoe veel schade men zichzeif en zijn
medeburgers heeft berokkend door het ham
steren en den frauduleuzen handel in arti
kelen als bijvoorbeeld vleesch en aardap
pelen. Voorts begint het controle-apparaat
met den dag beter op zijn taak berekend te
blijken, terwijl de krasse maatregelen tegen
de hamsteraars en fraudeurs er zeker het
hunen toe bijdragen om de distributie vlot
en zoo rechtvaardig mogelijk te doen ver-
loopen."
Naar wij vernemen is het de directie van
de Nederlandsche Spoorwegen mogelijk ge
bleken, de leeftijdsgrens voor jeugdkaarten
de vroegere z.g. jongeliedenkaarten - met
één jaar te verhoogen. Deze Kaarten zijn
thans n.1. verkrijgbaar voor personen jonger
dan 20 jaar in plaats van jonger dan 19 jaar
Bovendien kan de geldigheid nu op eiken
willekeurigen dag :ngaan, dus niet meer zoo
als vroeger slechts op den eersten of den zes
tienden der maand.
„Ontvoogding der bevolking moet
nagestreefd woerden. Verbonden
heid met het moederland, moet
berusten op Christendom".
Op den „Indischen dag" van het Stu'dten-
tencorps van de Vrije Universiteit te Am
sterdam heeft Dr. Colijn gesproken over
Nederlandsch Indië met het onderwerp:
„Grondslag en doel".
Wij hebben een koloniaal rijk, aldus spr.
volgens het Hsb.. dat naar zijn gebied de
derde plaats en naar zijn economische be-
teekenis de tweede in de wereld inneemt
en met het moederland samen een bevol
king van tachtig millioen inwoners heeft.
Van dén kant van de inheemsche bevolkina-
zou het eveneens een ramp zijn. wanneer
de band met Nederland verbroken zou wor
den. Spr. onderschrijft geenszins, het Ara
bische gezegde: „Soort over soort. d.i. gena
de", wat bet,eekent: het is beter minder
soed eeregeerd te worden door een volk van
gelijk ras dan beter door een volk van
hoos-ere ontwikkeling.
Tot in het begin van de 20ste eeuw werd
het recht om de heerschappij te voeren over
de Aziaten niet betwist. Thans is dit ge
heel anders geworden. Dit'is niet alleen aan
de opkomst van Japan, maar ook door de
vruchten van het moderne koloniale beheer
te danken. Men meende het zelf te kunnen
doen met een verwijzing naar Japan!
Elk koloniaal bewind moet zijn verdedi-
gins vinden in een historischen grondslag
en een klare doelstelling. Voor Nederland
beteekent dit een versteviging van de ban
den met Indiër Als voogd heeft het den
Dupil tot gelijkwaardigen partner te maken.
Van een organische eenheid binnen het
groot-Nederlandsche staatsverband zal nim
mer sprake zijn. Dit is in Indië zelf ook
niet het geval, waar tusschen de verschil
lende volksgroepen groote verschillen heer-
schen;
Men streve niet naar een verdere ont
voogding van het Indische bestuur, maar
naar een bestuur, dat direct voeling houdt
met de bevolking, terwijl de ontvoogding
van de bevolking wel nagestreefd moet
worden.
Elke Denetratie van de West-Europeesche
cultpur in de Indische maatschappij werkt
zonder meer verstorend. Het onderwijs bijv.
was technisch voortreffelijk. vernietigde
echter het oude levensbeeld zonder er iets
voor in de plaats te stellen. Dit in tegen
stelling met de zending. Wie de staatsver-
bondenheid tusschen Nederland en Indië
wenscht. zal groote waarde moeten hechten
aan het werk van dé zending.
De verbondenheid tusschen Nederland en
Ned. Indië zal des te hechter zijn. naarmate
ze meer berust op het christendom!
Toestand echter nog onoverzich
telijk.
De Amerikaansche ambassadeur Leahy
heeft Zondag tegenover journalisten de of-
ficieele verklaring afgelegd, dat het bericht
over zijn terugroeping tendentieus was en
dat hij noch zijn post zou verlaten, noch
zijn missie als beëindigd beschouwt.
In politieke kringen te Vichy maakt men
hieruit de gevolgtrekking, dat de verkla
ring van Leahy tot een zekere kalmeering
bij het beschouwen van de FransehAme
rikaansche bterekkingen heeft geleid. Men
is echter van meening. dat met het oog
op de nieuwe rvolitieke positie de regeering
van Washington besloten heeft, af te zien
van alle verdere zendingen levensmiddelen
naar Frankrijk. In dezelfde krineen gelooft
men. dat. wanneer dit juist zou blijken te
zijn. dit bericht onder de Fransche ojvn
hare meening een zekere ongerustheid zou
verwekken.
De toestand in Syrië
Consul-generaal te Beiroet te
ruggeroepen.
Uit Beiroet verluidt, dat 'twee Britsche
bommenwerpers van het type Hurricane
Dinsdagochtend het vliegveld Mizze bij Da-
mascus met bommen hebben bestookt. Van
bevoegde zijde in Vichy wordt in dit verband
verklaard, dat de Fransche regeering op
grond van de beschieting van Syrische
vliegvelden.door Engelsche vliegers besloten
heeft een eind te maken aan het optreden
van alle Engelsche consuls in de Levantsta-
ten Dit besluit is op 19 Mei ter kennis ge
bracht van de in den Levant en in Syrië
functioneerende Britsche consuls. Zij moeten
deze week hun bureaux sluiten en met het
consulaire personeel het land verlaten.
In Turksche politieke kringëp wordt van
zelfsprekend de aankondiging van Eden
over een aanstaande militaire actie tegen
Syrië met de grootste belangstelling be
schouwd. Uit het standpunt, dat door de
bladen wordt ingenomen, blijkt, ,dat men in
Ankara ermede rekent, dat zoowel Frank
rijk als ook de spilmogenciheden tegenmaat
regelen zuilen nemen voor het geval van
een Engelschen aanval op Syrië.
Naar uit Beiroet wordt gemeld, heeft de
leider der Droesen de Fransche autoritei
ten ervan in kennis gesteld, dat de Droesen
van Libanon bereid zijn iederen Engelschen
aanval op Sirië en Libanon af te slaan.
Naar uit Beiroet wordt gemeld, verdeelt
de nationaal-Arabische verdedigingsbond
anti-Engelsche vlugschriften, waarin de be
volking wordt uitgenoodigd om eensgezind
waakzaam te zijn, teneinde de „kwaadwil
lige manoeuvres der Engelschen" te door
kruisen.
Britsche consul-generaal terugge
roepen.
Volgens Reuter is de Britsche consulgene-
raal te Beiroet, Harvard, teruggeroepen.
De onafhankelijkheid uitgeroepen.
Verdrag met Denemarken zal wor
den opgezegd.
Stockholms Tidningen meldt, dat de ÏJs-
landsche zaakgelastigde te Stockholm ver
klaard heeft, dat de nieuwe toestand ge
noopt heeft tot het besluit van het IJsland-
sche Valtting IJsland tot 'n onafhankelijken
staat te verklaren en de Unie met Denemar
ken op te heffen.
De IJslandsche zaakgelastigde in Kopen
hagen heeft gisteren op instructie van zijn
regeering de Deen'sche regeering medege
deeld, dat het IJslandsche Valthing op 17 Mei
met algemeene st&mmen het volgende besluit
heeft genomen:
1. IJsland heeft het recht verkregen tot
definitieve opheffing van den bond met De
nemarken, aangezien Denemarken niet staat
was zijn uit de bondsovereenkomst tusschen
IJsland en Denemarken van 1918 de tegen
over IJsland aanvaarde verplichtingen na te
komen. IJsland is niet voornemens deze
bondsovereenkomst te vernieuwen, al acht
het het op grond van de heerschende om
standigheden niet doelmatig formeel den
bond geheel op te heffen en een nieuwe
staatsorde in te stellen, hetgeen echter niet
langer dan tot het einde van den oorlog ach
terwege mag blijven.
2. Het Valthing maakt als zijn doel be
kend IJsland te maken tot een republiek,
zoodra de bond met Denemarken ook formeel
is opgeheven.
Uit, Deensche politieke kringen verluidt,
dat een dergelijk besluit in strijd zou zijn
niet de bepalingen met het Unieverdrag van
1918, want volgens paragraaf 18 daarvan
heeft het IJslandsche Valthing slechts het
recht te besluiten tot het openen van on
derhandelingen over herziening van dit
verdrag.
De IJslandsche gezant te Kopenhagen,
Svein Bjoernsson, die genoemd wordt ais
canriidaat voor den post yan IJslandse!)
staatshoofd, bevindt zich op het oogenblik
niet in Denemarken.
De schade door vernietiging van
een konvooi.
Ter aanvulling van het huidige weer-
maChtbericht verneemt het D.N.B.:
In tegenstelling tot den wereldoorlog is
tegenwoordig 1. de geheele Engelsche oor
logsvloot en een groot deel van de koopvaar
dijvloot van oliestookinstallatics voorzien.
2. Het olieverbruik van het iuchtwapen is
een veelvoud van dat tijdens den wereldoor
log. 3. Als gevolg van de motoriseering en
de groote behoeften van het pantserwapen
heeft de voorziening van het leger eveneens
onvergelijkelijk veel grootere hoeveelheden
van deze brandstof noodig dan 25 jaar ge
leden. 4. Het olieverbruik van de industrie
is aanzienlijk toegenomen.
In dit licht blijkt de geheele beteckenis
Jer successen van het Duitsche Iuchtwapen
en de duikhooten, die de laatste dagen ten
In den ouderdom van 69 jaar is heden
morgen, in het Centraal Ziekenhuis te Alk
maar, overleden, de heer P. Trapman, com
missaris van de N.V. Uitgeversmaatschap
pij Hollands Noorderkwartier.
Aanvankelijk was de Heer Trapman me
de-directeur in de nieuwe N.V. waarin, zoo
wel de Heldersche Courant als Schager
Courant werden opgenomen. Mede tenge
volge van zijn zwakkere gezondheid trad
hij het vorig jaar als directeur af en werd
commissaris.
Aan een werkzaam leven is een einde ge
maakt. Ook op politiek terrein heeft de
Heer Trapman zijn sporen verdiend. Jaren
lang was hij lid van den gemeenteraad en
wethouder van Schagen, lid van de Prov.
Staten en aanvoerder der V.D.-lijst in Hol
lands Noorderkwartier.
Meer dan dertig jaar was de Heer Trap
man penningmeester der Schager Paasch-
veetentoonstelling. Hij was een groot
ijveraar voor de West-Friesche Kanaal
plannen.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot heeft plaats a.s. Zaterdagmiddag
te 2 uur op de Alg. Begraafplaats te Scha
gen.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt
bekend, dat onderstaande bonnen van de
vleeschkaart recht ére ven op de daarbij ver
melde rantsoenen vleesch en vleeschwaren.
Bon „16 vleesch" vdn de vleeschkaart:
Per twee bonnen 100 gram vleesch, been
inbegrepen of een rantsoen vleeschwaren.
Bon „16 worst, vleeschwarfen" van de
vleeschkaart:
Per twee bonnen een rantsoen vleesch
waren.
Verbruiksperiode: 23 Mei tot en met 30
Mei a.s.
Kooptijd: 23 Mei tot en met 4 Juni a.s.
Een rantsoen vleeschwaren bedraagt:
75 gram voor gerookt of gekookt varkens-
rund-, kalfs, paarden en schapenvleesch en
voor gerookte worstsoorten, 100 gram voor
gekookte worstsoorten, rolpens en knak
worst, 125 gram voor leverartikelen, ton
genworst en nierbrood, 150 gram voor
bloedworst of 100 gram verduurzaamde
kip, eend, gans of kalkoen, been inbegre
pen.
nadeele van de Engelsche oiievoorziening
bereikt zijn. Na de tankhooten, waarvan
gemeld was. dat zij tot zinken gebracht en
vernietigd waren, maakt het weermachtbe-
richt een nieuw treffend succes van onze
duikhooten bekend in de vernietiging van
oen konvooi tankhooten en het tot zinken
bréngen van 33.000 brt.
Uit een voorbeeld moge blijken welke ge
weldige hoeveelheden stookolie een oorlogs
vloot in actie heden ten dage noodig- heeft.
Een Engelsch slagschip van de Malava-klas-
se, die sedert maanden in de Middelland-
sche zee optreedt, verbruikt op een tocht
zonder maximumsnelheid op het traject
Gibraltar-Malta en terug bij een uurver-
bruik van 12-15 ton ongeveer 1400 ton. Het
verlies nu, dat de Britsche olievookziening
door de vernietiging van dit eene konvooi
tankhooten heeft geleden, blijkt, hieruit, dat
de 46.000 ton olie, die de vernietigde sche
pen konden laden, voldoende zijn voor een
eskader van vijf slagschepen van de Ma-
lava-klasse tijdens een tocht van 15.320 zee
mijlen of 28.342 km. Dit eskader had dus
met deze hoeveelheid olie, die thans ver
loren is gegaan, van Wilhelmshaven naar
kaap Hoorn aan de zuidpunt van Zuidame-
rika en terug kunnen varen.
FRANSCHE SOLDATEN NAAR HUIS.
De minister van oorlog, generaal Huntzi-
ger, heeft besloten nog een contingent van
de lichting 1938 per 10 Juni naar huis te zen
den. In aanmerking komen alle gemobili-
seerden. die in Mei 1919 zijn geboren, bene
vens alle gemobiliseérden van lichting 1932,
die lid zijn van een gezin met vijf kinderen.
Een eigenaardig testament maakt
den burgemeester van een klein
plaatsje in Silezië veel zorg: Hij
moet namelijk ieder jaar de deugd
zaamste bruid vinden, aan die hij
dan het geld moet overhandigen.
Werkelijk een ambt, waarom men
hein niet behoeft te benijden!