nieuwe strijd
DAKAR
unn HeT moeRDS
N1PPER EN PELLE
U0i on
Het koninkrijk
Kroatië
'AKKERTJES
Razende Kiespijn
Vacante gemeenten in
Noord-Holland
Radioprogramma
ontbrandt om
j
THANS ZIJN HET DE AMERIKANEN,
DIE ER HET OOG OP LATEN VALLEN.
De stad zal niet zonder strijd
worden afgestaan.
Geheel Frankrijk is opgeschrikt
door het bericht, dat de Vereenigde
Staten vam Amerika het voornemen
zouden hebben, Dakar, de bekende
haven aan de Westkust van Afrika,
te ijezetten als steunpunt in 't zwar
te werelddeel. Hoewel de mededee-
lingen dienaangaande zich nog
slechts bepalen tot min of meer vage
geruchten, heeft de Fransche regee
ring het toch noodig geoordeeld, ten
sterkste te protesteeren tegen even-
tueele plannen van de V. S. in die
richting.
DAKAR IS EEN PUNT VAN GROOT
BELANG.
Dakar is de hoofdstad van Fransch West-
Afrika en zetel van den gouverneur-gene
raal. De stad is nog betrekkelijk jong: zij
werd gesticht in 1857. Aanvankelijk was zij
van weinig beteekenis, doch tegen het einde
van d.e vorige eeuw nam haar ontwikkeling
een aanvang. Zij ontplooide zich vrij snel; in
1891 telde zij nog slechts 4800 inwoners, voor
het overgroote deel inboorlingen In 1930 was
haar inwonertal echter reeds aangegroeid
tot 40.000 en op het oogenblik bedraagt het
aantal inwoners 70.000. waaronder 6000 Eu
ropeanen.
De voornaamte uitvoerproducten van Da
kar, waar zich de handel van het geheele
gebied van Senegal concentreert, vormen de
rubber en de arachiden (olienootjes of pin
da's). De stad is niet alleen van beteekenis
als politiek en economisch centrum van
Fransch West-Afrika, doch ook als station
voor het verkeer tusSchen Europa en Zuid-
Amerika.
De overigens tamelijk eenvormige
kust van Afrika vormt hier ter
plaatse een vrij smal schiereiland
van zeer bijzonderen vorm. Dit
schiereiland draagt den naam van
„Groen voorgebergte" (Cabo Verder)
naar de 570 kilometer verder Weste
lijk gelegen Kaap-Verddsche eilan
den.
Aan de binnenste bocht van dit schier
eiland. dat een ideale haven vormt, ligt Da
kar ,de Europeesche stad vertoont tal van
indrukwekkende regeeringsgabouwen, mo
derne hotels en schoon aangelegde openbare
parken. Aan den rand van de baai, tegen
over het rotsachtige eiland Goree, dat aan
merkelijk is versterkt, is de Corniche de
Dakar aangelegd, een prachtige zeeboule
vard, die al de haveninrichtingen omsluit.
De inboorlingenwijk, met haar nieuwe, boch
tige straatjes, doet sterk Oostersch-Afri-
kaansch aan. Op het schiereiland zelf zijn
verdedigingswerken aangelegd., die de haven
en de stad beschermen.
5500 KM.
De afstand van New York tot Dakar be
draagt in rechte lijn 5500 K.M.
Dakar vormt het kopstation van de spoor
lijn. die naar het 263 kilometer verwijderde
St. Louis voert. Deze spoorweg, die in 1882
werd vpltooid, is van het allergrootste be
lang voor geheel Fransch West-Afrika. Aan
het feit, dat langs dezen weg al de goederen
worden aangebracht, die in Dakar worden
Feuilleton
Door Monica Hart
16.
Wat is er eigenlijk aan de hand, vader?,
vroeg Philip. Ik heb u ook een massa te
vertellen, maar zegt u my eerst wat er gaan
de is. Zeker met Paillon?
Ja, antwoordde John Arkwright ernstig,
maar de zaak heeft nu een wending geno-
men, die vervelende gevolgen kan hebben.
Philip. Wij zijn bedrogen door iemand in wien
wy groot vertrouwen stelden.
Het is voor mij ook een verrassing ge
weest, ik heb altijd 'gedacht dat we op Pail
lon bouwen konden.
De man over wien zij spraken was een man
van beteekenis voor de firma. Hij was ver
want aan de overleden vrouw van John Ark
wright en de zoon van een Franschen vader
en een Engelsche moeder. Hij was reeds
jarenlang in de zaak en had zich een groot
vertrouwen weten te verwerven. Hy leefde in
Parijs op grooten voet; men nam evenwel
aan dat hij zelf een aanzienlijk vermogen had
en eigenlijk alleen in de zaak was gekomen
°m zijn liefde voor mooie dingen. Deze man
hu had hen jaren achtereen bedrogen en het
Was nu pas aan het licht gekomen.
Ik dacht eerst aan een vergissing, ging
John Arkwright verder, toen ik merkte
dat de cijfers niet klopten. Maar naderhand
bleek mij, dat hy niet alleen de boeken ver-
valscht had, maar dat hy opdrachten uitvoerde,
die hij niet vermeldde en dat hij ook verkocht
voor belangrijk hoogere bedragen dan hy ver
antwoordde. Het ergste is echter, dr t Paillon
°P groote schaal waardelooze imitaties ver-
bocht, wat hy doen kon door het vertrouwen,
dat men in den naam Arkwright en Zoon
®telde. De schade, de moreele schade vooral,
die hiervan hët gevolg Is, is in cijfers niet uit
te drukken, Philip, en daarom zyn we aan ons
Zelf verplicht Paillon te laten vervolgen.
Is Paillon al gearresteerd?, vroeg Philip.
Nog niet. Ik heb bjj de politie dadelijk
"en klacht ingediend, rra«r toen de politie
181.
Langs onderaardse wegen
terug naar het vasteland.
1. „Nou, dus Zip bleef maar
liever thuis, hy wilde zeker
niet graag mee onder de
grond!"
„Kom mee, het zal wel de
bedoeling zijn, dat men in de
richting van de pyl gaat."
2. „En hier hebben we een
plattegrond van alle onder
aardse gangen, die als een
net alle landen der aarde
met elkaar verbinden, We
zullen eens proberen, met
behulp van de toverbril, de
weg naar het vasteland te
vinden!"
182.
De toverbril.
1. „Kijk eens naar die rots
wand en zeg me dan, wat je
ziet!"
„Wat ik zie? Wat bedoel je
dan?"
2. „Zet de bril maar eens op,
dan heb je de oplossing!"
8. „Er is geen vergissing mo
gelijk, het is de weg naar
het vasteland!"
verscheept, heeft de stad haar opkomst te
danken. De naastbijgelegen stad is de aan
het Oostelijke uiteinde van de baai liggende
Rufisque, op 24 kilometer afstand. Rufis-
que kan worden beschouwd. als een der cen
tra van den handel in arachiden, waaruit de
bekende olie wordt geperst.
Wanneer men bedenk,t dat Dakar in vo
gelvlucht op 5500 kilometer afstand van
New York ligt, klinkt het wel eenigszins
zonderling, dat men in eerstgenoemde plaats
een voorpost in den Atlantischen Oceaan
wil zien. Na de uiteenzetting, die de Brinon
echter voor de Amerikaansohe journalisten
heeft gegeven, kan er aan gene zijde van
den Atlantischen Oceaan geen de minste
twijfel meer bestaan, hoe het Fransche volk
over het plan denkt.
VERSCHILLENDE VRAAGSTUKKEN
OP TE LOSSEN.
De Diplo wijdt een artikel aan het nieuwe
koninkrijk Kroatië, waarin het uitdrukking
geeft aan de sympathie, welke Duitschland
reeds sinds vele eeuwen voor het Kroati
sche volk koestert. Ook Hongarije treedt het
nieuwe koninkrijk met sympathie tegêmoet.
Het begroet Kroatië als een actief medelid
in het Europeesche herordeningsproces en
beschouwt het. als een nieuwe band tus
schen zichzelf en de as-mogendheden. De
Diplo constateert, dat Hongarije door deze
uitlating diefïnitief de kunstmatige gircn-
zen4 welke de Westelijke mogendheden des
tijds bij het Parijsche verdrag getroffen
hebben voorgoed heeft uitgewiseht. Het di
plomatieke proces, dat met de stichting van
een nieuw koninkrijk gepaard gaat, is zoo
goed als. beëindigd. Roemenië heeft reeds
een gezant te Agram benoemd en Hongarije
Doe dan twéé dingen Neem
'n "AKKERTJE" om rustig'zon
der pijn te kunnen slapen en i
ga morgen naar Uw tandarts.
Slowakije en Bulgarije hebben diplomatieke
betrekkingen met Kroatië aangeknoopt. In
liet buitenland is de Vraag gesteld, of Kro
atië nu het een prins uit het huis van Sa-
voy tot koning heeft, een invloedszóne van
Italië geworden is. De Wilhelmstrasse ant
woordt op deze vraag, dat het woord in
vloedszóne uit het politieke woordenboek
geschrapt dient te worden. De spilmogend-
heden kennen slechts „levensruimite" en
Kroatië moet beschouwd worden als een
land, met dezelfde belangen als Italië in
deze levensruimte heeft. Bij het afbakenen
der Duitsche en Italiaansche levensruimte
bestaat geen tegenstellingen. De betrekkin
gen tusschen de spilmogendbeden zijn zoo
met elkaar in overeenstemming, dtat elk der
beide staten de volledige vrijheid heeft zijn
levensruimte te organiseeren, ook al loopen
de wegen en de uiterlijke vormen hier en
daar wat uiteen. Zooals bekend heeft
Duitschland slechts economische belangen
in Kroatië liggen. Het koninkrijk Kroatië
is een land.bouwstaat. 83 der bevolking
leeft van landbouw en visscherij. Ongeveer
4 millioen hectaren zijn met tarwe en mals
bebouwd en 3 millioen hectaren met andere
granen. Voorts heeft Kroatië 2 millioen
hectaren weiland, wijnbergen, boomgaar
den en tuinbouw. De veeteelt staat op een
hoog peil. Kroatië bezit ongeveer 2 milli
oen runderen, 1.3 millioen varkens en 3
millioen schapen. Ook de boschbouw is
goed ontwikkeld, want 4 millioen hectaren
zijn beboscht. Kroatië zit met een ernstig
werkloosheidsvraagstuk. Terstond zijn be
sprekingen tusschen Duitsche en Kroati
sche instanties begonnen over de oplossing
van dit probleem. Een transport van 800
arbeiders is inmiddels reeds uit Ag.ram
naar Duitschland vertrokken. Binnenkort
zullen nog meerdere transporten, waarin
vooral de arbeiders uit Bosnië zijn opgeno
men, volgen. Ook heeft Kroatië reeds een
wegenproject in uitvoering genomen, waar
bij vele arbeiders te werk gesteld kuanen
worden.
Verandering en verbetering.
Wij lazen in „Ons Kring-Orgaan":
„Het mag als bekend verondersteld wor
den, dat het aantal vacatures in .de Neder-
landsche Hervormde gemeenten in Noord-
Ilolland boven 't IJ in het algemeen en in
West-Friesland in het bijzonder, de laatste
jaren zeer groot was; vele gemeenten zijn
reeds jaren en jaren onbezet; we noemen er
slechts enkele: Wijdcnes-Ooterleek sinds
1'JIO; Zwaag sinds 1923; Bovencarspel sinds
1929; Lutjebroek sinds 1926; Grootebroek
sinds 1929; Wervershoof sinds 1925. Dit zijn
slechts weinig uit vele. Langzamerhand
komt daar verandering in; men gaat in den
regel tweg of meer gemeenten combineeren
om zoodoende de middelen te vinden, een
predikant te kunnen beroepen. We noemen:
Qoster- en Wester-Blokker met Schellink
hout. hier deed ds. G. van Duyl in Juni 1939
zijn intrede; Venhuizen en Hem, hier deed
dr. K. F. Proost in hët vorige jaar intrede;
Hoogwoud-Aartswoud, waar de plaats be
zet werd door ds. Kreb, terwijl vóór heel
kort Lutjebroek met Hoogkarspel gecombi
neerd werd; de heer J. M. Mentzal, candi-
daat in de theologie, te Amsterdam, heeft
het op hem uitgebrachte beroep aangeno
men. Zoo verdwijnen gaandeweg de onbe
zette predikantsplaatsen.
De oorzaak van het zoo langen tijd onbe
zet blijven ligt in het gebrek aan geldmid
delen der werkelijke gemeenten. Nu kunnen
we ons dat begrijpen van kleine gemeenten,
maar dat welvarende dorpen als Groote
broek, Bovenkarspel e.a. daarin niet kunnen
voorzien, pleit toch zeker niet voor cte groo
te offervaardigheid der leden van de Neder-
landsche Hervormde kerk aldaar.
Lakschheid in het kerkgaan was langen
tijd een Boven-IJsche kwaal. Komt daar nog
bij schrielheid, dan is de kerk ten doode
opgeschreven. Gelukkig derhalve, dat nog
een redmiddel gevonden is."
ZATERDAG 24 MEI 1941.
Hilversum I. 415,5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Gewijde muziek (gr.pl.).
8.45 Gramofoonmuziek.
9.15 Voor de huisvrouw.
10.00 Ernstige muziekprogramma's (opn.).
12.00 Ensemble Bart Ekkers.
12.42 Almanak.
12.45 BNO: Nieuws- en economische berichten.
1.00 Rococo-octet.
1.35 Gramofoonmuziek.
2.00 „Kamerplanten die de liefhebber uit zaad
kan kweeken", causerie.
2.20 Melodisten en solist, het Ensemble Erica
Helen en pianoToli.
4.00 Bijbellezing (Voorbereid door de Christe
lijke Radio Stichting).
4.20 Viool, piano en gramofoonmuizek.
5.15 BNO: Nieuws-, economische- en beursbe
richten.
5.30 Orgelbespeling.
6.00 Gramofoonmuziek.
6.15 Voor den binnenschipper.
kwam was hy gevlucht. Hij is nog in Londen
geweest, nadat ik mijn eerste ontdekking ge
daan had. Je moet namelijk weten, dat ik de
vervalschingen in de boeken al had opge
merkt voor jy met vacantie ging, maar ik
wilde je niets zeggen om je genoegen niet te
bederven. Maar zooals ik zei, Paillon kwam
bij me en smeekte me de zaak niet aan te
geven, vooral terwi]le van zijn vrouw en
dochter. Dat was vóór ik nog iets van zijn
handel in nagebootste antiquiteiten wist. Ik
aarzelde, want je weet, ik ben geen liefheb
ber van harde maatregelen en ik zei hem, dat
ik er nog eens over na zou denken. Ik
wachtte tot ik den heelen omvang van de
fraude kon vaststellen. Ik vroeg hem mij
schriftelijk een overzicht van zijn onjuiste
boekingen te geven en dat beloofde hy. Hij
ging terug naar Parijs en niet lang daarna
ontdekte ik den verkoop van de imitatie en
zag in dat ik hem onder deze omstandigheden
niet meer sparen kón. En toen kreeg ik tot
myn groote verbazing bezoek van Pierce
Ruthven, een man, die, zooals je wel weet,
niet bepaald een vriend van me is.
Hy hield even op en trommelde met zijn
vingers in gedachten op het blad van zijn
schrijftafel.
En wat had Ruthven met de zaak te
maken
Hy wendde eerst voor dat het een zui
ver vriendschappelijk bezoek was, antwoord
de John Arkwright. Hij zei, dat we elkaar
in zoo lang niet gezien hadden, en dat wat
hem betrof, het verleden vergeten was. Dat
durfde hij te zeggen, ofschoon hij de oorzaak
was dat mijn beste vriend de gevangenis is
ingegaan! Ik vertrouw Ruthven nu evenmin
als ik hem tien jaar geleden vertrouwde en
ik begreep heel goed, dat er wel iets meer
achter zou steken. En al spoedig kwam de
aap dan ook uit den mouw. Hij kwam in het
belang van Paillon, die een vriend van hem
scheen te zijn en in Parijs ook voor hem za
ken scheen te doen. Om kort te gaan, toen
ik geen definitief besluit nam ten opzichte
van wat ik zou doen, tartte Ruthven mij een
voudig om rniijn agent te durven vervolgen.
Hij waarschuwde mij, dat als ik het deed de
firma Arkwright en Zoon geruïneerd zou
worden. Hij speelde op een krasse manier te
gen me op. Mijn antwoord was, dat ik hem
de deur wees en onmiddellijk daarop deed ik
aangifte bij de politie. Zoo staan de zaken
en ik ben overtuigd, dat wij tegen een ge
vaarlijken tegenstander zullen te vechten
hebben.
Philip zweeg een poosje en overdacht de
zaak.
Maar wat heeft Pierce Ruthven er in
's hemelsnaam mee te maken?, riep hy ten
slotte uit. En waarom bemoeit hy zich
met onze zaken
Ja, dat is meer dan ik zelf weet, jon
gen, maar ik heb zoo'n idee, dat Ruthven
bang is, dat, wanneer Paillon gearresteerd
wordt, hij dingen zal verklappen, die voor
hem Ruthhven bedoel ik gevaarlijk
kunnen zijn. We moeten den loop der dingen
afwachten, maar het is onze plicht in deze
zaak geen steen op den anderen te laten om
de waarheid aan het licht te brengen!
Dat ben ik volkomen met u eens. stem
de Philip toe. We zullen tot het bittere
einde doorgaan, wat er ook komen mag. En
we zullen hopen, dat Pierce Ruthven, en niet
wij, het loodje erbij zal leggen!
HOOFDSTUK XXIV.
Den volgenden morgen ontvingen Philip en
Harry een uitnoodiging van Lady Kentard
om dien avond bij haar in Grosvernor Square
te komen dineeren. Lady Kentard schreef,
dat zC van Dora gehoord had dat haar broer
en haar verloofde teruggekeerd waren en
daar Dora den volgenden dag naar Wimble-
ton zou teruggaan, zou zij het bijzonder op
prijs stellen, als mijnheer Arkwright en
mijnheer Sherard haar het genoegen zouden
doen aan te zitten aan een dinertje dat ze
voor dien avond had gearrangeerd. Philip
accepteerde de uitnoodiging graag en reisde
in den loop van den morgen naar de stad, om
Harry op te zoeken, die den vorigen avond
zijn eigen kamers in Jermyn Street weer had
betrokken. Zoo gebeurde het, dat dien avond
om acht uur de beide vrienden elkaar weer
ontmoetten in de hall van het groote huis
op Grosvenor Square.
Luister eens, fluisterde Harry, toen zij
door een gepoederden lakei de breede trap
opgeleid werden. Er is vanavond een
vriend van je hiers weet je wien ik bedoel?
Ik heb er geen flauw idee van, fluis
terde Harry terug; wie is het?
Zijn auto stopte juist Vodr myn taxi.
Het is Pierce Ruthven!
Philip fronste de wenkbrauwen. Die
vent schijnt overal te komen, antwoordde hij,
maar ik wist dat hij een vriend van de
Kentards was, want hij was ook op het bal
uitgenoodigd. Toen is hij er niet geweest, dus
daarom is hij vanavond zeker gevraagd.
Philip en Harry waren precies op tijd ge
komen. De gasten waren nog niet allen aan
wezig, maar er waren er toch reeds een stuk
of acht bijeen in den salon, toen Philip en
Harry aangediend werden.
Lady Kentard ontving de beide vrienden
met een hartelijken glimlach.
Ze was een jonge vrouw met een fijn gra
cieus figuurtje, een prachtige rose teint en
'.30 Omroeporkest.
7.00 BNO: Vragen van den dag.
7.15 Omroeporkest.
7.45. Voor den boer.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Spiegel van den dag.
8.30 Het Concertgebouwkwintet en piano.
9.15 Gramofoonmuziek.
9.25 Dagsluiting (Voorbereid door de Christe
lijke Radio Stichting).
9.30 Berichten (Engelsch).
9.45 Gramofoonmuziek.
10.00 BNO: Engelsche berichten, sluiting.
Hilversum H. 301,5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding (Voorbereid door het
Vrijzinnig Protestantsch Kerkcomité).
10.20 Mei-programma (opn.)
12.00 Berichten.-
12.15 Omroeporkest.
12.45 BNO: Nieuws- en economische ber.
1.45 Voor de rijpere jeugd.
2.00 Rotterdamsch Pbilharmonisch orkest en
solist.
2.45 Samenspraak „Land en landschap: Wy
trokken over de Veluwe".
3.00 Rotterdamsch Philharmonisch orkest en
solist.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.15 Orkest Eloward.
5.00 Bijbelvertellingen (Voorbereid door het
Vrijzinnig Protestantsch Kerkcomité).
5.30 Ensemble Bandi Baloga.
6.00 Gramofoonmuziek.
6.15 Gemengd koor „Pro Musica" en gramo
foonmuziek.
6.45 Reportage.
7.00 BNO: Groningsch praatje.
7.15 Nieuws van de platenmarkt.
7.30 Werkers ontmoeten elkaar.
7.45 Nieuws van de platenmarkt.
8.00 BNO: Spiegel van den dag of gramo
foonmuziek.
8.30 Vaudeville-programma.
10.00 BNO: Nieuwsberichten.
lichtblond haar. Maar haar ferme kin en
rechte mond drukten wilskracht uit en er
was een schittering in haar heldere oogen.
Toen Lady Kentard zich verwijderde om een
nieuwen gast te begroeten, liep Dora op hen
toe.
Dora Arkwright was Ongeveer twintig
jaar. Een fijn gebouwd meisje, wier oogen
tintelden van levenslust. Ze was haar heele
leven gewoon geweest verwend te worden.
Haar vader was eenvoudig haar slaaf en
haar broer eveneens. Er was een zeker iets
aan haar, dat haar zoowel in de oogen van
een man als van een vrouw •aantrekkelijk
maakte. Er ging iets innemend vriendelijks
van haar persoonlijkheid uit; ze was met
iedereen dadelijk op haar gemak en wist te
genover menschen van den meest uiteenloo
penden stand en geaardheid den juisten toon
te treffen. Ze was middelmatig groot, maar
sierlijk in haar bewegingen en over haar
hoogblond haar lag een koperroode gloed.
Het was geen wonder dat ze tijdens haar
verblijf op Grosvenor Spuare aller aandacht
had getrokken, maar Harry had aanleiding
noch neiging tot jaloezie.
Ik geloof, dat het hoog tijd werd, dat
we terugkwamen om op jou te passen!
Ik zorgde er voor, dat zij allemaal wis
ten dat ik verloofd was, antwoordde Dora
naief. Ik dacht, 'dat dit hen op een af
stand zou houden, maar het hielp niet bij
zonder.
Is dat een van je bewonderaars?
Harry trok het meisje terzijde daar Philip
nu in beslag genomen was door zijn gast
vrouw, om voorgesteld te worden aan zijn
tafeldame. Harry maakte met zijn hoofd een
beweging in de richting van mr. Staunton
Heath.
Ja, antwoordde Dora. dat is de meest
vasthoudende van allemaal, maar hy is wer
kelijk heel aardig. Hij heeft me ten huwelijk»
gevraagd, maar dat was voordat hy wist, dat
ik verloofd ben. Hy logeert hier ook en gaat
morgen weg. Hij heeft allerlei moeilijkheden
en daar beeft hij me gen heeleboel van ver
teld.
Je moet al die jongelingen niet zooveel
over zichzelf laten vertellen, protesteerde
Harry glimlachend. Het is gevaarlijk
maar het doet er niet toe. nu je weer onder
mijn hoede bent. Ik heb je een massa te ver
tellen. Laten we hier of daar een zitje zoe
ken. Ik veronderstel, dat ik de eer zal heb
ben je tafelheer te z'ïn,
■Wordt vervolgd.
