dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Grootste Britsche slagkruiser vernietigd
De verdediging van
Nederlandsch-Indië
BOTSINGEN IN
BOMBAY
- Verduisteren i
9.44 uur
Na zeer moeilijken aanval
Een ei extra!
Meer brood
Zomerkleeding
zonder punten
M A A ND AG
26 M E I 1941
"™VS(KHrt v Peltt
ZAANDAM ZONDER
WETHOUDERS
Lugubere vangst
Dc „Hood" in dc lucht gevlogen
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.29 uur
Oprichting Nederiaodsche
arbeidsdienst
Algemeene dienstplicht
Ierland 1
in
HE LDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, D£N HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Westelijk Kreta in Ouitsche handen
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA, Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAAKCj. No. 5^41
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
Duitsche valschermjagers en uit
de lucht gelande troepen zijn sedert
oe vroege ochtenduren van 20 Mei
op het eiland Kreta in gevecht met
deelen van het Britsche leger.
In een koenen aanval uit de lucht
veroverden zij, gesteund door forma
ties jagers, torpedotoestellen, ge
vechtsvliegtuigen en duikbommen
werpers, tactisch belangrijke pun
ten van het eiland.
Na verdere versterking door forma
ties van het leger zijn de Duitsche
troepen tot den aanval overgegaan.
Het westelijke deel van het eiland is
reeds hecht in Duitsche handen. Het j
Duitsche luchtwapen heeft de po
ging van de Britsche vloot om in te
grijpen in de beslissing om Kreta
neergeslagen, verdreef haar uit het
zeegebied ten noorden van Kreta,
bracht een aantal vijandelijke oor
logsschepen tot zinken of beschadig
de ze en veroverde de heerschappij
In de lucht boven het geheele ge-
vechtsgebied.
Het geheel der operaties verloopt verder
.volgens, het opgestelde plan.
De verklaring van Churchill, dat op- Kre
ta Duitsche troepen afgezet zijn, gekleed in
Nieuw Zeelandsche uniformen, is onwaar.
Mocht zij er aanleiding toe zijn of er een
inotiveering achteraf voor geven, dat Duit
sche valschermjagers niet volgens de regels
van het volkenrecht worden behandeld of
behandeld zijn, dan zal het opperbevel der
weermacht last geven tot overeenkomstige
vergelding jegens het tienvoudige aantal
Britsche krijgsgevangenen.
De landing van Duitsche valschermjagers
op Kreta is ingeleid door aanvallen van
gevechtsvliegtuigen, duikbommenwerpers,
jager-s en torpedovliegtuigen, die in ononder
broken reeks vliegvelden, kazernes, scheeps
doelen, luchtafweerstellingen, en andere be
langrijke doelen op eiland met bommen
bestookten. De vijanrrelijke afweer door af
weergeschut en jagers stortte ineen onder
de lawineachtige bestorming van het Duit
sche luchtwapen, dat sedert ruim twee we
ken den verslagen resten van het Britsche
expeditiecorps dag aan dag harde slagen
heeft toegebracht. Het maakte Kreta storm-
rijp voor de valschermtroepen, die op 20
Mei in bliksemsnellen aanval de belangrijk
ste vijandelijke steunpunten bezetten en in
koen optreden de Britten steeds verder in
het nauw drijven.
Strategisch punt bezet
Duitsche valschermjagers die veilig ge
ëscorteerd door Duitsche duikbommenwer
pers, gevechtsvliegtuigen en torpedovliegtui
gen in de nabijheid van een vliegbeld aan
de Noordkretenische kust waren geland,
hebben in bliksemsnellen opmarsch het be
langrijke steunpunt van de R.A.F. in korten
tijd kunnen bezetten. Terwijl nog honderden
valschermjagers in de lucht zweefden na
men de eerste groepen in stoutmoedigen
aanval reeds de westelijke helft van het
vliegveld in bezit. Met steun van het lucht
wapen gelukte het vervolgens den verbe
ten tegenstand van den vijand, die zich ge
nesteld had in de hangars en vliegtuiglood-
sen, te breken. Een wapenarsenaal, waarin
de tegenstander zich had verschanst, werd
met handgranaaten en vlammenwerpers
vernietigd.
Aanval was bijzonder moeilijk.
Van Duitsche zijde wordt met betrekking
tot de operaties rondom Kreta op het vol
gende den nadruk gelegd op:
1. De belangrijke voordeelen. welke de
verdedigers van het eiland Kreta bezitten.
De afstanden hebben een actie van Duitsche
valschermjagers en uit de lucht gelande
troepen bijzonder moeilijk gemaakt Aange
nomen kan worden, dat niet alleen de
eilandbezetting versterkt is, daar de Britten
met een Duitschen aanval rekening moes
ten houden, doch dat ook het geheele eiland
in een vestingachtigen toestand is gebracht.
Terwijl de Duitsohers met moeite onvoorbe
reide landingsplaatsen onder het vuren van
het afweergeschut moesten zoeken, stond
den Britten een aantal goede vliegvelden ter
beschikking. Ook vliegtuigmoederschepen
konden den verdedigers hulp vanuit de
lucht brengen. Tenslotte kon de vloot den
verdedigers van het eiland voortdurend hulp
brengen. De prestatie van de Duitsche ver
overaars kan derhalve niet hoog genoeg
worden aangeslagen.
2. De, beteekenis van het eiland Kreta
voor de strategische positie van de Britten
in de Middellandsche Zee. zooals zij van
Engelsehe zijde wordt opgegeven. In Londen
wordt er op gewezen, dat. in geval Kreta in
Duitsche handen zou vallen. Su-ez reeds
voor de helft bereikt zou zijn. waardoor de
Britsche positie in Irak. Egypte en in het
Nabije Oosten in het algemeen aan ernstige
gevaren zou zijn blootgesteld.
3. In Duitsche militaire kringen verheelt
men deze mogelijkheden niet. Er wordt
echter op gewezen, dat Duitschland nog an
dere pijlen op zijn boog heeft en dat er nog
in het geheel geen zekerheid bestaat over
de vraag of de Duitsche leiding juist waarde
zal hechten aan de door Engeland aange
duide gevolgen van een inneming van Kre
ta. Nog steeds hullen kringen van de opper
ste oorlogvoering zich in een geheimzinnig
zwijgen.
Britsche vloot heeft Kreta verlaten.
De Britsche vloot heeft, naar aan het D.
N.B. gemeld wordt, het gevechtsgebied' rond
om Kreta verlaten. Zii is gevlucht voor het
Duitsche luchtwapen en heeft zich met, de
overblijfselen naar haar steunpunten terug
getrokken.
De Britsche vloot heeft, verliezen geleden,
die binnen afzienbaren tijd niet zijn aan te
vullen en die de strijdvaardigheid van de
Middellandsche Zeevloot aanzienlijk heb
ben verminderd.
FRANSCHE CONSULAAT-GENERAAL TE
JERUSALEM GESLOTEN.
Naar Reuter meldt, uit Jemsalem, is het
Fransche consulaat-generaal aldaar gesloten
en de consul-generaal uitgenoodigd het land
te verlaten.
STRATEGISCHE POSITIE VAN KRETA - Het kaartje geeft een uitstekend beeld
Patina en de omgeving van het Suezkanaal.
De .jongens", die binnenkort in den Noord Oostpolder aan het werk zullen gaan, worden
nu te Wanneperveen opgeleid voor hun taak. Het werk is zwaar, maar na gedanen
arbeid is het goed schaften (Pax-Holland)
De laatste twee bedanken.
Op hun verzoek heeft de regeeringscom-
missaris voor Zaandam aan de beide wet
houders R. Plooyer en L. Kelder per 1 Juni
a.s. ontslag verleend. Zaandam heeft nu
geen wethouders meer. eerder waren een
paar andere functionarissen ontsla,gen.
LIJK IN NET.
Tijdens het paling vissehen kreeg schip
per H. Wakker van de U.K. 38 het lijk van
een man in zijn net. Hij is terstond naar
U>rk opgestoomd om hiervan aangifte aan
de autoriteiten te doen. Het lijk is naar het
Urker lijkenhuis jé overgebracht.
Dienstplicht voor Inheemsche
bevolking?
Volgens een Domei-bericht heeft de regee
ring van Nederlandsch-Indië ter versterking
van de landsverdediging in den volksraad
een voorstel ingediend om den dienstplicht
voor de inheemsche bevolking in te voeren,
daar het systeem van vrijwillige aanmelding
onvoldoende is.
Massa-arrestaties. Aantal dooden
en gewonden.
D.N.B. meldt:
In Bombay is het gisteren wederom geko
men tot botsingen. Indische betoogers tracht
ten een Britsch gebouw in brand te steken.
De Britsche politie opende herhaaldelijk het
vuur op de menigte. Het totaal aantal slacht
offers bedraagt 19 dooden en ruim 200 ge
wonden. Ruim 500 Indiërs werden door de
Britsche politie gearresteerd. Ook in Ahmeda-
bad zijn wederom incidenten voorgevallen,
die verscheidene slachtoffers hebben gekost.
De Engelsehe pers tracht deze ongeregeldhe
den voor te stellen als botsingen tusschen
Hindoes en Mohammedanen. In Indische
kringen wordt hierover verklaard, dat dit
steeds dezelfde Britsche manoeuvre is. In
feite leven Hindoes en Mohammedanen
vreedzaam naast elkaar. Het gaat integen
deel bij de ongeregeldheden om anti-Engel-
sche betoogingen in het bestek van Gandhi's
politiek van weigering van gehoorzaamheid.
Het is kenmerkend, dat ook de Britsch-Indi-
sche omroep tot dusver nooit gesproken heeft
van gevechten tusschen Hindoes en Moham
medanen maar van tegen de regeering ge
richte betoogingen.
BEMANNING VAN 1300
KOPPEN OMGEKOMEN.
Zeeslag bil IJsland.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
Een op den Atlantischen Oceaan
opereerende Duitsche gevechtsfor
matie onder leiding van den vloot-
chef admiraal Luetlens heeft In het
zeegebied rondom IJsland zware En
gelsehe zeestrijdkrachten ontmoet.
Het slagschip Bismarck heeft hierbij
den Engelschen slagkruiser
„Hood'' vernietigd. Een tweede En-
gelsch slagschip werd gedwongen
van koers te evranderen. De Duit
sche zeestrijdkrachten zetten zonder
noemenswaardige beschadigingen
hun operaties voort.
De Britsche admiraliteit heeft het Duit
sche bericht bevestigd, en bekend gemaakt
dat de „Hood", door een treffer in de kruit
kamer in de lucht is gevlogen en binnen
enkele minuten is gezonken.
De uit meer dan 1300 koppen bestaande
bemannig is waarschijnlijk om het leven ge
komen.
Met de Hood heeft Groot-Brittannië twee
slagschepen verloren. Tijdens dezen oorlog
zijn er in Engeland twee slagschepen in
dienst gesteld. Vijf andere bevinden zich in
aanbouw.
Met zijn 42.100 ton was de Hood het groot
ste oorlogsschip ter wereld. Het ontwikkel
de een snelheid van 31 zeemijlen en was
met acht 38 cm., twaalf 14 c.m., acht 10 cm.
kanonnen en een overeenkomstige luchtaf
weer. benevens zes torpedolanceerbuizen be
wapend.
Het tweede zeegevecht
De zeeslag bij IJsland vormt het tweede
gevecht, dat Duitsche en Engelsehe slag
schepen in dezen oorlog hebben geleverd.
De eerste ontmoeting, waarbij de Duitsche
slagschepen „Scharnhorst" en „Gneisenau"
hun vuurdoop ontvingen, vond plaats op 9
April 1940 bij het begin van den Noorschen
veldtocht, toen aanzienlijk sterkere Brit
sche vlootstri.idkrachten de Duitsche slag
schepen probeerden af te snijden. In het ge
vecht, dat hierbij ontstond, kwam het tot
een artilleriestriid met den Britschen slag
kruiser „Renown", dat door voltreffers van
het zwaarste kaliber werd beschadigd en
moest omkeeren. Ook deze operaties stonden
onder leiding van vice-admiraal Luetjens
als plaatsvervangend vlootchef.
De indruk in Amerika.
De Londensche correspondent van United
Press spreekt van een „schok voor het Brit
sche rijk", die bijzonder gevoelig aankomt
daar de Hood tot zinken is gebracht oo den
verjaardag van koningin Victoria, die in het
geheele Britsche wereldrijk als empire day
wordt gevierd.
Het verlies van de Hood. zoo vervolgt de
ze correspondent, is slechts te vergelijken
met de Britsche verliezen in het Skagerak
Onverklaarbaar blijft nog hoe de Duitsche
granaat de munitiekamer, die diep in het
binnenste van het schip lag. kon bereiken,
daar de Hood juist hiertegen bijzonder
zwaar gepantserd was.
De vernietiging van de „Hood" heeft oo
de Amerikaansche openbare meening een
buitengewoon sterken indruk gemaakt Voor
al het feit, dat de „Hood" het grootste schip
van de Britsche vloot was. wordt steeds
opnieuw door pers en radio naar voren ge
bracht
Aanvulling van het vleesch-
rantsoen.
Het rijksbureau voor voedselvoorziening
in oorlogstijd maakt bekend, dat ter aan
vulling van het bestaande vleeschrantsoen
gedurende eenigen tijd wekelijks een extra
ei zal worden gedistribueerd.
In de week vóór Pinksteren zal deze ex
tra verstrekking op een nader aan te wij
zen bon voor de eerste maal plaats hebben.
Twee kilo in de vier weken extra.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt
bekend, dat ter aanvulling van het aard
appelrantsoen voor het tijdvak van Maan
dag 26 Mei t.m. Zondag 22 Juni a.s. nog
maals een extra broodrantsoen van 2000
gram beschikbaar wordt gesteld.
In verband hiermede is bepaald, dat ge
durende het tijdvak van Maandag 26 Mei
t.m. Zondag 22 Juni elk der met 24 genum
merde bonnen van de broodkaart recht
geeft op het koopen van 100 gram brood of
een rantsoen gebak.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
bon 24 dus niet zooals met bon 21 het
geval is recht geeft op 200 gram brood of
2 rantsoenen gebak.
De directeur van het rijksbureau Voor de
distributie van textielproducten door den
handel deelt mede, dat met ingang van he
den wordt bepaald, datg ekocht en afgele
verd mag worden zonder inname van tex
tielpunten op bon „k" van de textielkaart
voor vrouwen en meisjes van 15 jaar en
ouder bruine kaart) een zomerjapon van
bedrukte kunstzijde of stof daarvoor, en op
bon „a" van alle textielkaarten een bad-
costuum of zwembroek.
Heden nieuwe verordeningen.
Heden zal het verordeningenblad no. 23 het
licht zien. 't Zal vier nieuwe verordeningen
bevatten. Nr. 97 is de verordening over de
oprichting van een Nederlandschen Arbeids
dienst. Nr. 98 brengt de gelijktijdige ophef
fing van den Nederlandschen Opbouwdienstj
Nr. 99 geeft een aanvulling op verordening
nr. 1081940 over benoeming en ontslag door
den rijkscommissaris. In plaats namelijk van
den commandant van den Opbouwdienst,
wordt de commandant v. d. Arbeidsdienst
in de lijst der door en Rijkscommissaris te
benoemen personen opgenomen. Nr. 100 is
een samenvatting van de tot dusver in twee
verordeningen neergelegde bepalingen over
de beperkingen van de kustvaart en maakt
de mogelijkheid van het hebben van buiten
boordmotoren van officieele toestemming af
hankelijk.
De Valera roept de Dail bijeen.
Iersche minister-president in
Londen.
De eerste minister, Churchill, heeft naar
de Britsche berichtendienst meldt, een be
spreking gevoerd met de regeeringsleden
van Noord-Ierland Andrews en Gordon over
de invoering van den algemeenen dienst
plicht in de zes Ierlandsche graafschappen.
Volgens een bericht uit Dublin heeft de
Valera onverwacht de Dail voor heden bij
eengeroepen. In dit bericht wordt er op ge
wezen, dat de Valera een verklaring zal af
leggen, over het bovengenoemde voornemen
van Londen om in Noord Ierland den dienst
plicht in te voeren. De premier zal verder
een standpunt bepalen ten aanzien van de
verdediging van Ierland en de toenemende
moeilijkheden van zijn land.
De Noord-Iersche minister-president An
drews is, naar de Londensche berichten
dienst meldt, naar Belfast teruggekeerd, na
in Londen met Churchill onderhandelingen
t,e hebben gevoerd over de invoering van
den dienstplicht in Noord-Ierland. De Noord
Iersche ministers van landbouw, handel en
onenbare' veiligheid die Andrews op zijn
reis naar Londen hebben vergezeld, zijn in
Londen gebleven om aan verdere besprekin
gen over den oorlogstoestand deel te ne
men.