Oe nieuwe urentabel
voor H.B.S. en Gymnasium
Marktberichten
Door roekeloosheid
verdronken
Vierjarig jongetje verdronken
Utielïennen
Door den lagen gasdruk
van den dood gered
Officieele Publicatie
van het Departement
van Landbouw en
Visscherij
Bijen op school. In de .Hoofdwegschool" te Amsterdam is een bijen-observatiekast
geplaatst, waardoor de leerlingen van nabij het leven dezer nijvere dieren kunnen
volgen (Pax Holland)
's-Gravenhage, 5 Juli:
Dezer dagen heeft de secretaris-generaal
van het departement van opvoeding, weten-
in een radio-vraaggesprek eenige mededeelin-
schap en cultuurbescherming, prof. Van Dam,
gen gedaan in verband met de dezer dagen
afgekondigde nieuwe urentabellen voor
H.B.S. en Gymnasium.
Op een desbetreffende vraag ontwoordde
de secretaris-generaal, dat deze tabel geens
zins alle hervoYmingen omvat, die hij voor
deze tak van onderwijs noodzakelijk acht.
Integendeel, wat thans wordt meegedeeld,
is een eerste sta-p naar een komende hervor
ming, die, naar spr. hoopt, in den volgenden
cursus haar/ beslag zal krijgen, nadat alle
kwesties zorgvuldig met deskundigen zijn
besproken.
De klacht tegen het V.H.M.O., die men het
meeste hoort is die, dat het aantal vakken
te groot en de leerstof van elk er van té
omvangrijk is. Het V.H.M.O. is dus volgens
vele overbelast. Deze overbelasting wordt
door deze tabel nog niet verholpen, want
dat kan alleen gebeuren door veranderin
gen op het gebied van de leerstof, niet op
dat van het aantal uren. Wel geeft de nieu
we tabel al gelegenheid, het al te sterk
intellectualistische van het onderwijs, d.i.
dus het onderwijs, dat vooral gericht is op
het verstand ën op'het geheugen, wat te
verminderen.
In hoofdzaak hebben de thans aangebrach
te wijzigingen betrekking op-drie punten:
(het onderwijs in het Nederlandsch, de ver
houding der drie moderne talen en de iioha-
melijke opvoeding, maar het spreekt vanzelf
dat een vermeerdering van het aantal uren
bij het eene vak een vermindering op een
ander gebied noodzakelijk maakt, zoodat ook
andere vakken in het geding zijn gekomen.
De wijzigingen zijn daar echter met veel
zorg verdeeld, zoodat de schade, als men
dat mag noemen, door velen tezamen, ge
dragen wordt.
Voortgaande zeide spr., dat het wel vanzelf
spreekt, dat de wijziging ten aanzien van
het Nederlandsch de belangrijkste is. De
klachten over het resultaat van het onder
wijs in het Nederlandsch waren legio, maar
tot nu toe is het nooit gelukt, maatregelen
te nemen, die er toe zouden kunnen leiden,
dat deze klachten verminderen.
Nu is naar het oordeel van den secretaris
generaal de tijd daarvoor rijp. Iedereen is
er van overtuigd, dat het onderwijs in het
Nederlandsch het beste middel is, om deze
taal zuiver te houden en aan het opgroeien
de geslacht over te dragen. Vandaar, dat
het aantal uren voor Nederlandsch aan
zienlijk is gestegen, bij het Gymnasium met
5, bij de H.B.S. a, die al een groot aantal
uren had, met 2, bij de H.B.S. b ook met 5!
Dientengevolge zal er b.v. aan het gymna
sium in de 6 klassen in het geheel thans 19
inplaats van 14 uur les gegeven worden,
langen, dat reeds lang leefde in de kringen
Daarmee is tegemoet gekomen aan een ver
langen van het onderwijs zelf, maar ook bij
vele Nederlanders, geen onderwijsdeskundi
gen zijn.
Dat daarmede het doel niet is bereikt,
spreekt wel vanzelf. Het ligt in de bedoeling
door het invoeren van een uitvoerig, maar
soepel leerplan, dat aan alle onderdeden van
het Nederland.sch aandacht besteedt, het on
derwijs in de moedertaal aan onze middel
bare scholen nog doeltreffender te maken.
Men kan niet zeggen, aldus spr., dat de ver
andering in de moderne talen geheel los
staat van die van het Nederlandsch. Deze wij
ziging moet men van twee gezichtspunten be
schouwen. In de eerste plaats moet men uit
de tegenwoordige Europeesche constellatie
de consequentie trekken. Het Duitsch is voor
ons land van ongewone beteekenis geworden
en 't laat zich aanzien, dat na den oorlog
het niet minder zal worden. Al lang verovert
het zich ook een plaats op de wereld als
faal van het economische verkeer, naast het
Engelsch natuurlijk, dat zijn beteekenis
blijft behouden, en daarom heeft het
Duitsch thans in de vdlgorde der vreemde
talen met het Fransch, dat vroeger altijd in
de eerste plaats kwam, van plaats geruild.
'Dat is gebeurd door het aantal uren
Duitsch voor het gymnasium met 4, voor de
H.B.S. met 2 te vermeerderen. Dat het
Fransch daarbii het een en ander heeft moe
ten verliezen, is duidelijk. Ik hoop echter,
aldus spr., dat de vrienden van het Fiansch
troost vinden in liet feit, dat deze taal op
liet programma van alle vormen van het
V.H.M.O. is blijven staan.
Op een desbetreffende vraag zeide de sec
retaris-generaal, dat hij niet wilde overgaan
tot het systeem van twee vreemde talen
bij het V.H.M.O. hij zou graag, onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, het systeem
van drie vreemde talen zooveel mogelijk
willen handhaven. Dit is in overeenstem
ming met de traditie van onze cultuur, en
spr. zeide van harte te hopen, dat ons volk
ook later aan dié drie vreemde talen be
hoefte zal hebben. De secretaris-generaal
is dus niet ingegaan op de suggestie om
het Fransch facultatief te stellen. Wel zal
in de toekomst de leeraar in het Fransch
er .rekening mee moeten houden, dat hij
op de middelbare school met het onderwijs
zal moeten beginnen. De lagere school zal
het Fransch ook in zijn tegenwoordigen, spr'
zou bijna zeegen, clandestienen vorm niet
'kunnen handhaven.
Natuurlijk bestaat er onder de tegen
woordige omstandigheden een zeer nauwe
aanraking tusschen het Nederlandsch en
het Duitsch. Dat heeft voor de zuiverheid
van het Nederlandsch vrij ernstige gevolgen
Wil men onze taal zuiver houden, dan zal
mep niet alleen _het onderwijs in het Neder
landsch, maar ook dat in het Duitsch moe
ten uitbreiden! Hoe beter Duitsch de Neder
lander leert, hoe beter hij in staat is de
beide talen van elkaar te onderscheiden.
Spr. heeft die overtuiging in een lange on
derwijservaring verkregen. Vandaar, dat
volgens zijn meening de vermeerdering van
het onderwijs in het Duitsch ook aan dat in
het Nederlandsch ten goede komt.
Op de vraag, of er nog verdere wijzigin
gen van belang in de urentabel zijn aange
bracht, antwoordde de secretaris-generaal,
dat de lichamelijke oefening op beseheiden
wijze en wel met 3 uren bij het gymnasium
is uitgebreid. De noodzakelijkheid van de
zen maatregel zal wel niemand willen ont
kennen en hij draagt niet alleen bij tot de
gezondheid van onze rijpere juegd, maar
brengt ook een flinke dosis levensvreugde
mee, die de jongelui zeker nu wel noodig
hebben.
Luchtband schoot weg.
Lemmer, 7 Juli De 16-jarigge S. Ree-
kers, wonende te St. Nicolaasga begaf zich
in het Stroomkanaal te Lemmer, waar het
vrij diep is, te water, hoewel bij niet kon
zwemmen.
Wel-had hij een luchtband omgedaan en
dacht daarop te kunnen drijven. De band
schoot evenwel onder hem weg, zoodat hij
zich niet meer boven water kon houden en
verdronk. Hoewel langdurig door de poli
tie van Lemmel' naar het lijk is gedregd,
werd het lijk eerst den volgenden ochtend
geborgen.
ELITETROEPEN DER SOVJETS
GEVANGENGENGENOMEN.
Berlijn. 6 Juli (D.N.B.) Ver opgerukte
Duitsche pantserformaties hebben gisteren
een groot aantal bolsjewistische soldaten
gevangengenomen, die tot de elitetroepen
behoorden. Naar de gevangenen verklaar
den. namens deze troepcnonderdeelen des
tijds aan de groote parades op het Roode
Plein te Moskou deel.
Uit het raam van een ark geval
len, terwijl de moeder het twee
lingbroertje verbond.
Vrijdagavond is het bijna vierjarige zoon
tje Hans van de familie Kroeger aan den
Uiterweg te Aatsmeer in een onbewaakt
oogenblik te water geraakt en verdronken.
De familie die een ark bewoont, exploiteert
de bekende jachthaven ,,'t Drijf huis". Toen
de moeder het tweelingbroertje van Hansje
aan het verbinden was, wist de kleine het
raam te bereiken, waaruit hij voorover in
het water viel. Toen men ten slotte het
slachtoffertje met een haak op het droge
had gebracht, slaagde met er met kunst
matige ademhaling niet meer in de levens
geesten op te wekken.
SLUITING VAN TEXTIELFABRIEKEN
IN ENGELAND.
Genève, 6 Juli (D.N.B.)
De Daily Telegraph meldt, dat de concen
tratie der textielindustrie in Lancashire zoo
goed als voltooid is. Niet minder dan 117 fa
brieken zijn voor den duur van den oorlog
gesloten, terwijl in de komende weken 81
fabrieken zullen moeten sluiten, doordat zij
geen katoen kunnen krijgen.
OPROEP TOT HET VLAAMSCHE VOLK.
Brussel, 6 Juli (D.NB.) De leider
van de Vlaamsche nationale beweging heeft
onder het opschrift „bolsjewisme of natio
naal socialisme" een oproep gericht tot het
Vlaamsche volk. Hij spoort het daarin aan
ondubbelzinnig partij te kiezen tegen het
bolsjewistische gevaar en voor den opbouw
der orde in een nieuw, versterkt Europa.
ENGELSCHE DESKUNDIGEN IN DE
SOVJET-UNIE.
NEW YORK, 6 Juli (D.N.B.). Naar Asso
ciated Press uit Londen meldt, zijn in de
Sovjet-Unie in opdracht van het Britsche
ministerie voor de veiligheid verscheidene
Engelsche deskundigen voor den bouw van
schuilgelegenhcden en voor de brandweer
aangekomen. Zij moeten de Sovjetregeering
in kennis stellen van de laatste Britsche er
varingen.
Volgens te, Londen ontvangen berichten
is de levering van rubber uit Malaya aan
de Sovjet-Unie het eerste practische resul
taat van de samenwerking tusschen Enge
land en de Sovjet-Unie in den oorlog in
Oost-Europa, aldus meldt de Londensche
correspondent van de Dagesns Nyheter. Na
de onderhandelingen met Moskou is een
overeenkomst voor dezen Britschen uitvoer
naar de Sovjet-Unie gesloten. Die overeen
komst voorziet ook in den uitvoer van tin
van de Straits Settlements naar de Sovjet-
Unie. Het vervoer zou over Wladiwostok
geschieden.
HONGAREN AAN DEN DNJESTR.
Boedapest, 6 Juli (D.N.B.):
De chef van den gencralen staf van de
Honved deelt mee:
De Hongaarsche troepen hebben gisteren
de linie van den Dnjestr bereikt. Op vele
plaatsen pogen sterke Sowjet-aehterhoeden
door verbitterden tegenstand den terugtocht
over de rivier te dekken.
VLIEGONGELUK IN ZWEDEN.
STOCKHOLM, 6 Juli (D.N.B.). Bij een ver
kenningsvlucht in dienst van de Zweedsche
neutraliteitswacht is gisteren een vliegonge-
geluk gebeurd, naar T.T. meldt, waarbij een
vaandrg om het leven is gekomen.
AFGHANISTAN BLIJFT NEUTRAAL.
KABOUL, 6 Juli (D.N.B.). Koning Tsahir
Sjach heeft de vierde zitting van het Af-
giiaansche parlement geopend ep bij die ge
legenheid met klem gewezen op het besluit
van Afghanistan om tijdens dezen oorlog
volstrekt netraal te blijven. De koning ver
klaarde, dat Afghanistan hoopt zijn vriend
schappelijke politieke en economische be
trekkingen met alle mogendheden te hand
haven, waarbij het aan zijn rechten en be
langen wenscht vast te houden.
DE JODEN EN DE OORLOG.
New York, 6 Juli (D.N.B.) De presi
dent der Nieuw-Sionistische organisatie in
de Vereenigde Staten, Mendelsohn, die op
het oogenblik in Zuid-Afrika vertoeft, heeft
naar Associated Press uit Kaapstad meldt,
verklaard, dat, wanneer Engeland het sein
geeft, minstens 50.000 Amerikaansche Jo
den gereed zullen staan om de kern te vor
men van een Joodsch leger, dat aan de zijde
der geallieerden zou strijden.
DE RONDE VAN PURMEREND.
Purmerend, 6 Juli. De Ronde van Pur-
merend mocht zich in een groote belangstel
ling zoowel van de zijde van de renners als
van het publiek verheugen. De uitslagen
luidden als volgt:
Nieuwelingen: 21 km: 1. J. de Groot (Lei
den), 43 min. 28 sec.; 2. J. J. Markus; 3. B
de Korte; 4 J. Kuiken; 5. B. Verlaan-(allen
Amsterdam).
Amateurs. 42 km: 1. M. C. Segaar (Lei
den), 1 uur 20 min. 26 sec.; 2. J. Laan (Haar
lem); 3. H. Keizer (Amsterdam); 4. W. Rijs
'bergen (Leiden); 5. P. van Meetelen (Scheve-
ningen).
•Profs en Onafhankelijken: 100 km: 1. M
Jansen (Eindhoven), 2 uur 59 min. 35 sec.;
2. G. Saes (Weert); 3. J. Braspenninx (Prin-
cenhage); 4. G. J. Sprekkelink (Hengelo),
SCHORN KAMPIOEN VAN DUITSCHLAND
Braunsweich, 6 Juli (A.N.P.):
Jean Schorn is er te Braunschweig in ge
slaagd zijn titel van Duitsch kampioen op de
sprint met succes te verdedigen. Nadat hij
in den halven eindstrijd de Weener Dusika
geslagen had, kwam hij tegen Lorenz, die
daar voor van Marklewitz gewonnen had.
In de eerste rit van den eindstrijd verweer
de Lorenz zich hardnekkig en wist te win
nen. In de beide volgende ritten liet Schorn
zich echter van zijn beste zijde kennen en
hoewel Lorenz zich hevig verzette, bewees
Schorn op duidelijke wijze, zijn meerderheid.
De strijd om de derde plaats werd ten voqr-
deele van Dusika beslist.
ZWAKKE BRITSCHE STRIJDKRACHTEN
BOVEN WEST DUITSCHLAND.
Berlijn, 7 Juli (D.N.B.) In den nacht van Zon
dag op Maandag heeft 't Britsche luchtwa-
Pen met vrij zwakke strijdkrachten in West
Duitschland brisant- en brandbommen neer
geworpen. Er ontstond slechts weinig om
vangrijke schade in woonwijken. De bevol
king leed geringe verliezen.
Bij den afweer yan de reeds gemelde vijan
delijke aanvallen op West-Duitschland wer
den in den loop van den nacht van Zondag
op Maandag door nachtjagers zes vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten.
COMMUNISTISCHE CENTRALE TE PARIJS
ONTDEKT.
Parijs, 6 Juli (D.N.B.) De Parijsche po
litie heeft gisteren een vertakte comimvinis-
tische propaganda-organisatie ontdekt. Zij
heeft 31 communisten gearresteerd. Bij huis
zoekingen in 42 communistische propagan-
dabureaux is veel ophelderend materiaal
gevonden, zóoals copieermachines, schrijf
machines. 300.000 pamfletten en 200.000 agl
tatiegeschriften. Dit alles is in beslag ge
nomen.
MEXICO EN ENGELAND.
Genèvé, 6 Juli (D.N.B.):
Volgens de Financial News zijn de regee
ringen van Mexico en Engeland nog niet tot
overeenstemming gekomen in het petroleum-
conflict. De diplomatieke betrekkingen zijn
niet hervat, heeft de onderstaatssecretaris
Butler in het Lagerhuis verklaard.
GROOTE BRAND TE NEW YORK.
New York, 6 Juli (D.N.B.) Bij een groo
ten brand in een warenhuis op Broadway
kwam een brandweerman om 'en 29 anderen
werden gekwetst door een zeer hevige ont
ploffing tijdens den brand.
ALKMAAR
Bij Frederik Muller te Amsterdam wordt 8 Juli een veiling gehouden, waarop
een merkwaardig schilderij voorkomt, nl. .Gezicht op den Dam" van Cornelis
de Bie. Daarop ziet men den hoogen toren van de Nieuwe Kerk, zooals die
door Jacob van Campen was geprojecteerd (Pax-Holland)
Vrouw was reeds bewusteloos.
De wereld is vol merkwaardigheden en
de familie K. aan de Westerweg te Alkmaar
zal stellig niet hebben vermoed, dat de ver
laagde gasdruk gedurende den nacht die
enkele dagen geleden in verband met dé
rantsoeneering werd ingevoerd - haar ver
moedelijk van een. wissen dood heeft gered.
Men had in de keuken wel de kraantjes
van het gasfornuis gesloten, niet echter de
kraan van de eigenlijke leiding. De daar-
tusschen liggende gasslang begaf het gedu
rende den nacht en het gas begon uit te
stroomen. Het vide de keuken en ten slotte
de geheele woning.
De heer des huizes werd 's morgens wak
ker door het gehuil van het kind en be
merkte. hoewel zelf reeds eenigszins be
dwelmd. wat er aap de hand was. Hij wist
de deuren te openen en zijn vrouw, die
reeds geheel buiten kennis was. naar bui
ten te brengen. Deze moest naar het zie
kenhuis woéden vervoerd, haar toestand
was echter later bevredigend.
Wanneer alles een kwartier langer had
geduurd, zou redding vermoedelijk onmoge
lijk zijn geweest. En ook zou dit het geval
zijn geweest, wanneer de gasdruk normaal
was geweest. Zoo redde de bestaande nood
toestand drie menschenlevens.
Voor anderen echter valt uit het geval ook
iets te leeren: Volsta niet. met het sluiten
der kranen van het fornuis, sluit ook de
eigenlijke gaskraan!
BROEK OP LANGENDIJK. 7 Juli.
Aanvoer: 182.500 Kg. aardappelen: Schot-
sche muizen f 7.50. kleine f 2.50. 1400 bos
rabarber f 8.70—9.10. 1050 Kg. roode kool
f 14.1015.10. 100 st. bloemkool f 11.5700
■Kg. tomaten: A B. C en CC f 31.—. De
eerste roode k°°' werd aangevoerd door C.
Boon en J- Tamis te St. Pancras.
NOORDSCHARWOUDE. 7 Juli.
Aanvoer: 52.600 Kg .aardappelen: Schot-
sche muizen 7.50, kleine 2.50.
DISTRIBUTIE VAN JAM,
STROOP E.D.
De Secretaris-Generaal van
het Departement van Land
bouw en Visscherij maakt ten
aanzien van de voorgenomen
distributie van jam, stroop e.d.
nog het volgende bekend:
Ten einde de detaillisten in
staat te stellen zich te voor
zien van voldoende voorraad
jam e.d., om gedurende de
eerste distributieperiode aan de
vraag van het publiek te vol
doen,. zullen zij op aanvraag
een voorschottoewijzing van
den plaafselijken distributie-
dienst ontvangen. Zij kunnen
zich ongeacht hun codenum
mer op den door den plaat
selijken distributiedienst na
der bekend* te maken tijdstip
pen tot dezen dienst wenden,
ter verkrijging van voorschot-
toewijzigingen.
De grossiers zullen, ten ein
de hen in staat te stellen aan
de vraag van hun afnemer»
gedurende de eerste distribu
tieperiode te kunnen voldoen,
op basis van hun omzet wor
den bevoorraad door de fabri
kanten. In verband hiermede
is gedurende de week van 7
Juli tot en met 13 Juli a.s. het
betrekken van jam e.d. door
grossiers van fabrikanten nog
toegestaan, zonder dat daarbij
/toewijzingen worden ingele
verd. De nadruk wordt er in
dit verband op gevestigd, dat
deze faciliteit uitsluitend
geldt voor de aflevering door
fabrikant aan grossier, doch
n i e t voor de aflevering door
fabrikant aan détaillist of door
grossier aan détaillist. Met in
gang van Maandag 14 Juli mag
ook aan grossiers uitsluitend
tegen afgifte van toewijzingen
jam e.d. worden afgeleverd.
ïjotels, café's, restaurants e.
d., welke bij het centraal distri
butiekantoor zijn ingeschreven,
dienen zich te wenden tot den
plaa(gelijken distributiedienst
ter verkrijging van een aan
vraagformulier. Op het formu
lier, dat uiterlijk 12 Juli a.s.
naar waarheid ingevuld bij
den plaatselijken distributie
dienst moet worden ingeleverd,
moet opgave worden verstrekt
van het verbitük van jam,
stroop, honing en dergelijke
boterhamsmeersels over het
.jaar 1939. Indien de instelling
in dat jaar nog niet .bestond,
moet opgave worden gedaan
omtrent het verbruik van de
bedoelde artikelen over de laat
ste drie maanden van het jaar
1940.
Cantines, dineruitzenders en
z.g. broodjeswinkels komen
niet in aanmerking voor een
toewijzing jarh. Deze behoeven
dus geen aanvrage in te die
nen.
De instellingen 'welke niet bij
het Centraal distributiekantoor
zijn ingeschreven, dienen een
aanvrage ter verkrijging van
rantsoenbonnen voor 'jam, e.d.
te richten tot den plaatselijken
distributiedienst.
Ziekenhuizen, kindertehuizen,
sanatoria en voorzoover noodig
gevangenissen, zullen toewij
zingen' van het Centraal distri
butiekantoor ontvangen zon
der dat daarvoor aanvragen
behoeven te worden ingediend.
Banketbakkers en jamver-
werkende industrieën dienen
zich ter verkrijging van jam
tot de Nederlandsche Meelcen
trale, Riouwstraat 176 te 's-Gra
venhage te wenden.
Voor de aankoopen door de
leden van de Duitsche Weer
macht zullen speciale „Wehr-
machtmarken" in gebruik wor
den gesteld. Deze bonnen, wel
ke geelgekleurd zijn, dragen in
zwarten opdruk het opschrift:
Deutsche Wehrmacht
Marmelade
125 gram
Marke/Niederlande.
Deze „Wehrmachtmarken",
welke recht geven op het koo-
pen van 12a gram jam e.d.,
mogen niet op opplakvellen'
worden geplakt, maar moeten
door de winkeliers, die deze in
ontvangst genomen hebben,
bij den plaatselijken distribu
tiedienst worden ingewisseld
tegen Nederlandsche rantsoen
bonnen voor jam.
DISTRIBUTIE VAN AARD.
APPELEN.
's-Gravenhage. 6 Juli
De Secretaris-Generaal van
het Departement van Land
bouw en Visscherij maakt be
kend, dat de plaatselijke distri-
hutiediensten in het vervolg
in verhand met de verhooging
van het aardappelrantsoen van
anderhalf kilogram op twee
kilogram, één rantsoen bon
voor aardappelen zullen uitrei
ken per acht Wehrmachtsmar-
-~ken, in plaats van per zes
Wehrmarhtsmarken; zooals
tof dusverre het geval was. De
Wehrmachtsmorken blijven
recht geven op het koopen van
een kwart kilogram aardappe
len.
