Hevige gevechten aan
het Finsche front
THEE MUEN VERBRAND
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Engeland en het lot
der kleine landen
Verduisteren
22.00 uur
Duitschers bezetten
drie steden
Engelschen bombardeeren
historische kerken
Nog geen
gaslooze uren
De vernietigende
slag bij Bialystok
Moskou op alles voorbereid
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DONDERDAG
10 JULI 1941
Een opmerke'ijk hoofdartikel
van de Times
De strijdmethoden der
Sovjets
Meer eten voor de
trekkers
Teelt van tabak ia Nederland
DE ONDERHANDELINGEN
TE BATAVIA
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.30 uur
Boerderij in
de asch gelegd
Japanners evacueeren
uit Moskou
DrieHonderd gulden verloren
HELDERSCHE COURANT
Hoofdredacteur: J. BLJLSMA, Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mlj. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAARG. No. 9279
'S-GRAVENHAGE, 9 Juli. Men schrijft
ons van bevoegde zijde:
De Times, het blad van de Engelsche re
geering bespreekt in een hoofdartikel van
Zaterdag j.1. de les, die de huidige oorlog
heeft geleerd, betreffende de reorganisatie
van e wereld na het einde van den oorlog.
Daarbij gaat de Times natuurlijk uit van de
veronderstelling dat Duitschland den oorlog
zal verliezen.
De Times schrijft: „Iedere politieke onaf
hankelijkheid in de traditioneele beteekenis
zal v. de afzonderlijke staten niet meer mo
gelijk zijn. Men moet zelfs toegeven, dat
het kortzichtig is aan te nemen, dat Hitier
slechts gedreven wordt door een grenzeloo-
ze persoonlijke of nationale eerzucht.
De toenemende afhankelijkheid der vol
ken van elkander vormt een niet te veron
achtzamen feit en dit feit zal zelfs door de
nederlaag van Hitier of Duitschland niet
gewijzigd worden. Integendeel men moet
constateeren dat de indeeling van Europa
in zelfstandige en geïsoleerde eenheden riiet
meer kan functioneeren. De zelfstandigheid
der afzonderlijke staten heeft slechts zoo
lang effectief kunnen zijn als het hun moge
lijk was zich neutraal te houden. Door den
modernen totalen oorlog bestaat deze moge
lijkheid niet meer.
Reeds in den vorigen oorlog heeft men
een voorproefje gekregen van een zoodanige
uitbreiding van den oorlog. Practisch zijn
thans de kleine staten verdwenen. De neu
traliteit, zooals die door de kleine neutrale
staten in 1914 werd gehandhaafd, kan, al
dus de Times, niet langer bestaan. Deze
staten hebben nog slechts de keuze tusschen
verovering en afhankelijkheid. Volkomen
onverschillig wat de toekomst zal brengen,
vrijheid en orde kunnen slechts naar mate
van de werkelijke macht veilig worden ge
steld.
Deze les, zoo schrijft de Times, uit den
huidiggn oorlog, ?al eveneens op economisch
gebied geldigheid hebben. Er bestaat name
lijk gevaar, dat zelfs na de nederlaag van
Duitschland Europa zal terugvallen in de
vroegere anarchie.
Uit deze zinnen blijkt helder en duidelijk,
dat Engeland het voornemen heeft om van
Europa ingeval van een Engelsche over:
winnen een van Engeland zoowel econo
misch als politiek afhankelijk koloniaal
iand te maken. In tegenstelling tot de door
den Fuehrer steeds weer naar voren ge
brachte nieuwe ordening van Europa, bin
nen welke alle kleine landen hun onafhan
kelijkheid zullen behouden en als rechtsge-
lijke deelgenooten in het nieuwe Europa zul
len medewerken aan de ontwikkeling van
dit nieuwe Europa en van hun eigen landen
Wanneer men in aansluiting hierop ken
nis neemt van een via New York ontvangen
bericht van United Press uit Batavia, vol
gens hetwelk de verplaatsing van de zetel
der Nederlandsche emigrantenregeering van
Londen.naar Washington ermede gemoti
veerd wordt, dat Washington thans het mid
delpunt der wereldpolitiek vormt en nog
meer zal worden, kan men zich voorstellen
dat niet alleen op politiek gebied, maar voor
al ook in economisch opzicht Europa letter
lijk met worden gemaakt tot slaaf en loon-
koelie van de Angelsaksische landen. Nog
maals, volkomen in tegenstelling met de be
doelingen van Adolf Hitier ten aanzien van
de nieuwe orde in Europa:
Tenslotte moet dan nog de aandacht ge
vestigd worden op de passage in hetzelfde
hoofdartikel van de Times, waarin gezegd
wordt, dat men in Engeland van meening
is dat men in den grootsten omvang de
Sowjetunie en haar belangen wil betrekken
bij de reorganisatie van Europa, dan kan
men zich wellicht een voorstelling er van
maken, wat er van Europa zou worden wan
neer het gegrepen zou worden in den tang
van het zich voor de toekomst afteekenend
Angelsaksische imperium en het bolsjewis
me.
De Times legt er ten aanzien van de Sow
jetunie in het bijzonder den nadruk op, dat
de fout van 1919, uitsluiting van de Sowjet-
Unie uit de Europeesche reorganisatie in
geen geval zal worden herhaald. Met de ver
wijzing naar dit voor Europa waarlijk vree
selijke perspectief besluit de Times zijn op
helderend hoofdartikel.
Als de aardbei in bet land is. Dan werken de conserveerfabrieken op
voile kracht, om de vruchten .bedrijfsklaar" te maken voor de jam-
fabrlcatie. Het reinigingsproces vormt er een der voornaamste onder-
deelen van en hetwasschen geschiedt met zeer veel zorg (Pax-Holland m)
Ooggetuigeverslag van Duitsche
stoottroepen.
Berlijn, 9 Juli (D.N.B.) Uit een oog
getuigeverslag, dat het D.N.B. heeft ont
vangen van een stoottroep aan he Molda-
vische front blijkt, van welke gevechtsme
thoden de Bolsjewisten zich ook aan dit
deel van het front bedienen. De Duitsche
stoottroep werd. toen hij over een rivier
was getrokken aan de overzijde uit de hoo
rnen beschoten. Nadat de bolsjewisten naar
beneden gehaald waren, vond men bij hen
verscheidene patronen niet afgevulde punt,
dum-dumpatronen dus. Ook lokten de
Sovjets Duitsche soldaten door Duitsch te
spreken naderbij, om hen daarna neer te
schieten. Op deze wijze werden verschei
dene Duitschers gewond. Doch ook door de
ze gluiperige oorlogsvoering kon de Duit
sche aanval niet worden tegengehouden.
MISLUKTE AANVAL DER SOVJETS
AAN HET NOORDELIJKE FRONT.
Berlijn, 9 Juli (D.N.B.)
Aan het Finsche front werd na hevige ge
vechten de zwaar versterkte stad Salla door
de Duitsche troepen bezet.
Aan den noordelijken vleugel van het front
is de poging der Sovjets om aan de grens
tusschen Letland en de Sovjet-Unie nieuwe
defensieve stellingen te betrekken, mislukt.
De bolsjewistische afdeelingen, die tegen de
oprukkende Duitsche troepen in het vuur
waren gebracht, werden verslagen. Bij die
operaties werd Ostrov genomen. Bij hun
verder oprukken naar Estland hebben Duit
sche troepen Fellin en Pernau bezet.
Het opperbevel van de Finsche weermacht
heeft gisteravond het volgende bekend ge
maakt:
Aan de zuidoostelijke grens van het land
voornamelijk verkenningsactiviteit en artille
rievuur. In de richting Lahdenpohja hebben
onze troepen een gebied van tien kilometer
breed van de grens af veroverd en aan buit
acht stukken geschut, een massa machine
geweren en andere wapens.
De poging van den vijand om de grens te
overschrijden, werden overal afgeslagen,
waarbij het groote verliezen leed. Tot gister
avond hadden onze troepwi 41 tanks vernie
tigd.
Aan de oostelijke grens werden de opera
ties stelselmatig voortgezet. O.a. zijn Repola
Vuokkiniemi, Kontikki, Kostames en Oulan-
ka in ons bezit.
Onze zeestrijdkrachten hebben de laatste
dagen vijf vijandelijke vaartuigen tot zinken
gebracht, waaronder twee groote transport
vaartuigen en een mijnenveger van om
streeks 5000 ton. Bovendien zijn twee vaartui
gen zwaar beschadigd. Onze kustversterkin
gen hebben voortdurend vijandelijke pa
trouillevaartuigen en forten beschoten, waar
bij in den afgeloopen nacht een groot mu
nitiedepot op een vijandelijk fort werd opge
blazen. In de omgeving van Hanko heeft
zich voortdurende artilleriebedrijvigheid
voorgedaan, waarbij vijandelijke versterkin
gen, pantserwagens en munitieopslagplaat
sen werden vernield.
Ons luchtwapen heeft in verschillende
groote formaties vijandelijke vliegvelden, sta
tions en transporttreinen gebombardeerd en
door voltreffers groote schade veroorzaakt.
Tot gisteravond hebben onze eigen vliegers
en de luchtdoelartillerie in totaal 73 vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten. Van de
eigen toestellen zijn er vier niet teruggekeerd
De bestuurder van één hiervan heeft zich
met zijn parachute in veiligheid gebracht.
De aanvallen op Muenster.-
Berlijn. 9 Juli (D.N.B.) De beroemde
bisschopsstad Muenster in Westfalen is in
de afgeloopen dagen verscheidene malen
hevig door het Britsche luchtwapen aange
vallen. Muenster heeft, zooals oekend, een
bijzonder groot aantal kerken. Vooral de
dom en de Lambertus kerk zijn tot ver over
de grenzen van Duitschland beroemd Twee
dezer heiligdommen werden bij den aanval
van Britsche vliegtuigen in den nacht van
8 op 9 Juli door verscheidene bommen ge
troffen, waardoor zware verwoestingen aan
de cultureel unieke gebouwen en aan de
waardevolle interieurs werden aangericht.
Ondanks de heldere maan en ondanks het
feit, dat zij goed konden zien, bestookten
de Britten in denzelfden nacht ook een zie
kenhuis, tevens krankzinnigengesticht, da'
met een van veraf zichtbaar roode kruis-
teeken was gekenmerkt
G-p het verzoek van de Nederland
sche Jeugdherberg Centrale om
voor de jeugdherbergen gedurende
de zomermaanden grootere hoeveel
heden voedsel beschikbaar te stel
len, heeft het Centraal Distributie
Kantoor thans gunstig beschikt.
Bij het nemen van deze beslis
sing heeft men zich laten leiden
door de overweging, dat vele jeugd
herbergen momenteel gesloten zijn
voor het trekkersverkeer.
Veelbelovende proefnemingen.
Een paar eeuwen lang, zoo van 1650 tot
1850, kwam hier te lande een vrij belang
rijke tabaksteelt voor; doch daarna is zij
allengs verdwenen, op een enkel perceeltje
na. Ongeveer zes jaar geleden nam de toen
malige voorzitter der Ned. Heide Mij., wij
len dr. Lovink, het initiatief, om de oorza
ken daarvan te doen onderzoeken. Er wei
den proefvelden aangelegd onder leiding
van ir. Staf, den tegenwoordigen directeur;
er werd een rapport uitgebracht door ir. M.
B. Smitz, oud landhouwconsulent in Indië,
tevens kenner van de tabaksteelt, in Ameri
ka en Italië en men bracht bezoeken aan
tabakscentra in Duitschland, o.w. het proef
station te Pforsheim.
Uit alles bleek, aldus het Hsb., dat de cul
tuur hier te lande te gronde is gegaan
door drie oorzaken: minder goede soorten
keus, verkeerde bemesting en onvoldoende
zorg bij de verwerking, vooral sorteering en
fermentatie.
Op het proefveld gebruikte* men zaad uit
alle deelen der wereld, in 'totaal een paar
honderd soorten. Thans zijn er nog slechts
vijf rassen over, die inderdaad een belang
rijk betere qualiteit leveren dan de inland-,
sche. V$n die vijf is er een inlandsche.
Men bemestte de tabak vroeger altijd in
het voorjaar en veelal met schapen- en var-
kensmest. Het chloor had dan geen gelegen
heid, om uit te spoelen, waardoor brand en
geur van de tabak sterk leden. Natuurlijk
kan het bemestingsvraagstuk niet in een of
twee jaren tot een oplossing komen, maar
men weet nu. toch al, dat een kunstbemes-
ting, gepaard met een lichte organische be
mesting in den vorm van soyameel, betere
tabak geeft en goedkooper is.
Omdat er slechts kleine partijtjes worden
geoogst, heeft men aan sorteering en fermen
tatie nog niet veel kunnen doen.
In de jaren 1937 en 1938 bracht de in
landsche tabak op de Amsterdamsche markt
slechts 10 cents per pond op, maar in 1939,
toen de marktprijs vrijwel nog niet gestegen
was, besomde de tabak van het proefveld,
Groote gemeenten volvoeren hun
plan nog niet
*s-Gravenhage, 9 Juli. In verband
met een beriaht in enkele ochtendbladen
van 8 Juli betrefende de invoering van gas
looze uren in de gemeenten Amsterdam,
Rotterdam en 's Gravenhage, met ingang
van Donderdag 10 Juli wordt ons van de
meestbevoegde zijde medegedeeld, dat deze
aangelegenheid tot nader order is opge
schort.
Josjizawa te Kobe aangekomen.
Tokio, 9 Juli (D.N.B.) De leider der Ja-
pansche delegatie te Batavia, Josjizawa, is
op zijn terugreis te Kobe aangekomen. Hij
verklaarde, dat men geen overeenkomst met
Nederlandsch-Indië tot stand heeft kun
nen brengen, daar de internationale positie
van Japan en die van Nederlandscb-Indië
fundamenteel verschillend zijn. Het heeft,
aldus Josjizawa, geen zin een nieuwe po
ging te doen daar een voortzeting der on
derhandelingen niet kan worden verwacht,
gezien de houding der leidende personen in
Nederlandsch-Indië.
BERLIJN, 9 Juli. De A.N.P.-correspondent
meldt:
In aansluiting op hetgeen wij omtrent den
vernietigingsslag tegen de in het terrein
tusschen Bialystok en Minsk omsingelde
bolsjewisten bereids hebben gemeld, verne
men wij nog van een ooggetuige:
De eigenlijke omvang van de vernietiging
wordt ons eerst duidelijk als wij den groo-
ten weg van Bialystok naar Minsk afrijden.
Wat men hier ziet, is veel en veel erger
dan op de wegen naar Duinkerken. Niet te
tellen pantserwagens liggen langs de straat,
verwrongen verfrommeld, uit elkaar ge
scheurd, als waren zij van papier en niet
van het dikste staal vervaardigd. Zelfs d<e
grootste Sovjet strijdwagens liggen daar
als vertrapt kinderspeelgoed. Kanonnenloo-
nen zijn als stroohalmen doorgeknakt.
Vrachtwagens en auto's van allerlei soort
ziin uitgebrand en liggen daar op nauwe
lijks herkenbare hooppn Renzinetankwaerens
zijn uitgebrand of in de lucht gevlogen. Doo
de paarden liggen nog in het gareel voor
de wagens en het geschut. De lijken der
roode soldaten rijen zich als neergemaaid
langs den weg.
En zoo is het niet alleen op en langs den
weg, doch over een breede strook van hon
derden meters: puin, lijken, lijken en puin.
Een beeld van de meest volkomen vernie
tiging.
HULP KWAM TE LAAT.
Ootmarsum, 9 Juli. Hedenmid
dag brak door onbekende oorzaak
brand uit in de boerderij, bewoond
door den landbouwer H. A. J. Groot
huis te Reutum bij Ootmarsum. De
brand, die in het achterhuis scheen
aangekomen, greep zeer snel om zich
heen, zoodat aan blusschen niet kon
worden gedacht. De Tubbergsche
brandweer verscheen spoedig ter
plaatse, doch kon niet verhinderen,
dat de geheele woning in het ach
terhuis uitbrandde.
Een tweetal kinderen, een jongen
van zeven en een meisje van vier
jaar, zijn jammerlijk in de vlammen
omgekomen. Zij werden geheel ver
koold in het achterhuis aangetroffen.
Derde groep vertrokken.
De Asahi Sjimboen meldt uit Moskou dat
de Japansche ambassade aldaar de derde
groep Japansche staatsburgers uit de Sovjet
Unie evacueert. Onder de Japanners die de
Sovjet Unie verlaten, bevinden zich, vol
gens U. P., acht leden van het ambassade
personeel en emplove's van het bureau van
den militaire attaché.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag,
aldus meldt bet D.N.B. hit Hsingking, zijn
32 uit Moskou terugkeerende buitenlanders
met 120 uur vertraging in Mansjoeli aange
komen.
Zij vertelden, dat zij door „hysterische
Sovjetofficieren" grof waren behandeld. De
Japanners onder hen waren uit den in be
weging zijnden trein geworpen.
Onfortuinlijke treinreis.
Een reiziger, die had plaats genomen in
het op een na laatste rijtuig van den trein,
die Maandag 30 Juli j.1. te 9.24 v.m. uit
Arnhem naar Utrecht vertrokken was.
kwam even voor Ede tot de ontdekking, dat
ziin bruin lederen portefeuille, inhoudende
ongeveer f 1300— alsmede distributiebe
scheiden. foto's en brieven, op het traject
WoifhezeEde uit de W.C., waar hij de
nortpfeuille had laten liggen, was verdwe
nen. In de portefeuille moeten zich hebben
bevonden een bankbiljet van f 500.zeven
van f 100.— alsmede aan klein geld onge
veer honderd gulden.
De commissaris van politie te Ede ver
zoekt dringend inlichtingen over menschen
die op genoemd traject in dien trein van
de W.C. gebruik hebben gemaakt. Een be
looning van f 200. - wordt uitgeloofd voor
de(n)gene die inlichtingen geeft, welke lei
den tot het vinden van de portefeuille met
inhoud.
dank zij de betere soortkeus en bemesting 37
cents.
Bovendien zal op den duur noodig zijn,
dat de verhouwers zich organiseeren, een
uniform product verbouwen en dit centraal
verwerken. Dan kan deze teelt hier een toe
komst hebben. Reeds thans Is een begin ge
maakt met de organisatie: een commissie
van handelaars en verbouwers verstrekt
voorlichting.
De burgemeester van Den Bosch, mr.
F. van Lanschot, heeft de tentoonstel
ling geopend, welke in zijn stad ge
organiseerd is op het gebied van de
edelsmeedkunst (Het Zuiden)
Drastische maatregelen.
V i c h y, 9 Juli (D.N.B.) De Fransche
pers publiceert een van het agentschap
tournier van de Sovjetgrens de dato 8 Ju
li ontvangen bericht over den toestand te
Moskou.
Drastische maatregelen reglementeeren
sinds vijftien dagen het leven der in Mos
kou wonende menschen, zoo wordt in dti
bericht gezegd. De burgerbevolking mag
vanaf het oogenblik, dat het uitgaansver
bod in werking gaat, niet meer op straat
gaan. Alleen personen, die een openbare
functie bekleeden, zijn gemachtigd over
straat te gaan, doch zij moeten voorzien zijn
van een speciale vergunning. Alle reizi
gers die te Moskou aankomen, worden aan
een streng verhoor onderworpen en moeten
ook de redenen van hun reis opgeven. Mos
kou verlaten? Onmogelijk! Alleen de be
zitters van een vergunning, die uitgereikt
wordt door de centrale directie van de Ge-
peoe, hebben het recht de Sovjethoofdstad
te veriaten. Zelfs de buitenlandsche diploma
ten moeten om de stad te kunnen verlaten
van een machtiging zijn voorzien, die zoowel
door het volkscommissariaat van buiten
landsche zaken als door de politie ondertee
kend moet zijn.
Op de stations heerscht een intensief ver
keer. Steeds meer treinen, die volgeladen
zijn met soldaten, tanks en alle soorten
oorlogsmateriaal rijden door de hoofdstad.
De luchtbeschermingsdienst is zeer bijzonder
actief. Er zijn in Moskou weinig bomvrije
ke'ders. Derhalve worden in de ondergrond-
sche stations van Moukou inderhaast on
derkomens gereed gemaakt Het bij zich
hebben van gasmaskers is verplichtend ge
steld en dikwijls worden luchtbeschermings
oefeningen gehouden. De bruggen over de
Moskawa kunnen zoo opgeblazen worden.
Rondom de stad zijn loopgraven en prikkel
draadversperringen aangelegd. Op de stra
tegische punten zijn luchtdoelbatterijen
en mitrailleurs opgesteld, terwijl op de be
tonnen terrassen troepen der luchtdoelar
tillerie koortachtig hun kanonnen opstel
len. Moskou bereidt zich op iedere mogelijk
heid voor.
