Ncd .Indië sluit olietoevoer
V Victorie
naar JAPAN
„Het ergste voor Engeland
nog niet voorbij"
700 huizen
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Japansche
van Europa's
cultuur Verbond
tegen het
bolsjewisme
Verduisteren
21.35 uur
saldi
geblokkeerd
Verboden actie
geconstateerd
Duitsche zeesfrijdkrachteo
vernietigen 19 schepen
voor Heldersche
vluchtelingen
Diplomatieke betrekkingen
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
rDuitschland strijdt voor Europa f
Duitsch weermachtbericht
Verklaringen van Cburcbill
Reorganisatie van het
Fransche kabinet?
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.56 uur
Weer schoenenbonnen
verkrijgbaar
Eogeland-Finlaod afgebroken
HELDERSCHE COURANT
WOENSDAG
30 JULI 1941
Hoofdredacteur: J. BLJLSMA, Den Helder. oonz
Uitgave der Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAAKL*. No. 9296
UITZONDERINGSTOESTAND KAN
GEPROCLAMEERD WORDEN.
Tokio, 29 Juli (D.N.B.) Vol
gens &en UP. en Domei-berioht uit
Batavia heeft de regeering van Ne-
deriandsch-Indië ruime volmachten
verstrekt aan de militaire autori
teiten om ten allen tijde, in geval
van nood. den uitzonderingstoestand
te proclameeren.
Volgens een Domeibericht heeft de
Ned. Indische regeering eenzijdig de
petroleumovereenkomst met Japan
opgeheven.
Naar de Tokio Asahi Sjimboen meldt
heeft Nederlandsch-ïndië het voor
beeld van de Ver. Staten en Enge
land gevolgd en besloten met ingang
van 28 Juli alle Japansche saldi te
blokkeeren. Bovendien zou Neder-
landsch Indië het voornemen hebben
om.
1. Allen export naar Japan, Mands-
joekwo, China en Fransch Indo-Chi-
na afhankelijk te stellen van een
speciale vergunning.
2. De importen uit Japan stop te
zetten en
3. De saldi der Japanners in Ned.
Indië te blokkeeren.
ONTSLAG JHR. Mr. A. M. SNOUCK
HURGRONJE.
's-Gravenhage, 29 Juli. Het rijkscom
missariaat maakt bekend: De rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied
heeft op grond van artikel 1 van zijn ver
ordening 108/40 (vierde verordening over
bijzondere maatregelen op administratief
rechtelijk gebied) aan Jhr. Mr. A. M. Snouck
Hurgronje op zijn verzoek op eervolle wijze
ontslag gegeven als secretaris-generaal van
het ministerie van algemeene zaken, en hem
pensioen verleend.
In zijn plaats heeft de rijkscommissaris
op grond van dezelfde verordening den se
cretaris van het ministerie van binnen-
landsche zaken. Dr. K. J. Frederiks. belast
met de voorloopige waarneming der zaken
van den secretaris-generaal van het minis
terie van algemeene zaken.
De president der Javasche bank heeft, zoo
meldt het blad verder, aan den President
der Yokohama Speciebank medegedeeld, dat
de financieele overeenkomst tusschen bei
de banken van December 1940 wordt opge
heven. Deze maatregel wordt er mede gemo
tiveerd, dat de clearing niet meer, gelijk
in het accoord bepaald is, in Amerikaansche
dollars verrekend kan worden.
S t o c k h o 1 m, 29 Juli (D.N.B.) De En-
gelsche omroep meldt, dat de regeering te
Batavia bepaald heeft, dat geen schepen
meer naar Japan mogen varen en dat de
vrachtschepen moeten worden vastgehou
den. Voorts zou het verdrag betreffende de
levering van olie door Ned. Indië aan Japan
voorloopig worden opgeheven.
Japansch commentaar.
In een commentaar op de actie van Ned.
Indië. dat in navolging van de Ver. Staten
economische maatregelen tegen Japan heeft
genomen, heeft Yosjizawa, de leider van de
recente economische Japansche missie in
Ned. Indië een verklaring afgelegd aan de
pers, waarin hij o.m. zeide:
„Terwijl het verbod van export en import
Japan eenigszins treft, geloof ik dat, van
een zuiver economisch standpunt bezien,
ook Ned Indië aanzienlijk onder dezen maat
regel zal lijiden." Yosjizawa zeide, dat de
maatregelen de economische bedrijvigheid
der in Ned. Indië wonende Japanners zou
den beperken doch tevens zouden zij ©en
strenge beperking leggen op den handel tus
schen Japan en Ned. Indië.
Yosjizawa achtte het stopzetten van den
uitvoer van olie en andere materialen uit
Ned. Indië ernstig, zeggende: „Het optre
den van Ned. Indië hij deze gelegenheid zal
van invloed zijn bij het vormgeven aan
iedere wijziging van plannen, welk© de Ja
pansche regeering in de toekomst zou kun
nen overwegen ten aanzien van de mobili
satie van materialen."
Er op wijzend, dat de handel tusschen
Japan en Ned. Indië op gunstige wijze was
toegenomen sedert zijn terugkeer uit Ned.
Indië, terwijl zich den laatsten ttijd ook
teekenen hadden voorgedaan voor een toe
nemend begrip en toenemende vriendschap,
sprak Yosjizawa zijn diepe teleurstelling
uit over het optreden van Ned. Indië, dat
„een einde maakt aan den handel tusschen
Japan en Ned. Indië". Voorts sprak hij de
vrees uit, dat de Japansche kooplieden, han
delslui en winkeliers in Ned. Indië groote
moeilijkheden zouden ondervinden in het
voortzetten van hun zaken. Yosjizawa merk
te op, dat' hij deze verklaringen aflegde ter
wijl hij nog geen volledige berichten had
ontvangen omtrent de toepassing van de
genoemde maatregelen, waarbij hij in het
licht stelde, dat de Amerikaansche maatre
gelen met groote snelheid toegepast wor
den. Hij hoopte, dat Ned. Indië op gelijke
wijze tewerk zal gaan om der wille van de
betrekkingen tusschen Japan en Ned. In
dië. Nu de Europeesche markt geheel ge
sloten is, zou voor Ned. Indië de uitsluiting
van Japan alleen Amerika en Australië
overlaten als landen waarmede handel ge
dreven kan worden, „hetgeen een harde
slag voor Ned. Indië zou beteekenen."
's-Gravenhage, 29 Juli. De commissaris-
generaal voor de openbare veiligheid deelt
mede:
Patrouilles der Duitsche politie moesten
op 26 en 27 Juli 1941 (Zaterdag en Zondag)
in het geheele land constateeren, dat groe
pen van de ontbonden padvindersvereeni-
gingen in strijd met de voorschriften haar
onwettige actie voortzetten. Deze Duitsche
polltie-afdeelingen hebben daarom ruim 120
arrestaties verricht. O.a. werd ook een kamp
bij Putten gevonden en ontbonden. De deel
nemers aan dit kamp verzetten zich niet al
leen op onbeschaamde wijze tegen de aan
wijzingen van de politie-patrouilles. doch
beleedigden ook de Duitsche politiebeamb
ten op de grofste wijze, zoodat laatstge
noemden van hun wapens gebruik moesten
maken.
Daarbij werd een 16-jarige jongen ern
stig gewond.
Als commissaris-generaal voor de open
bare veiligheid zie ik mij genoodzaakt de
ouders van deze voorvallen op de hoogte
te stellen, aangezien zij de volledige verant
woordelijkheid voor "■dergelijke gebeurtenis
sen dragen Het is aan de ouders bekend,
dat de vroegere padvindersvereenigingen
ontbonden zijn en dat het ten strengste ver
boden is nog voor deze vereenigingen of bon
den werkzaam te zijn. Afgezien van het feit.
dat in het geval-Putten de verantwoordelijk
heid ten volle op de ouders valt. vestig ik
er de aandacht op. dat de Duitsche veilig
heidspolitie bevel gekregen heeft, bij derge
lijke gevallen in de toekomst de ouders via
de veiligheidspolitie ter verantwoording te
roepen. Bovendien kunnen deze ouders dan
verwachten, dat hun zoons, voor zoover zij
leerlingen zijn aan middelbare of hoogere
scholen, van elk onderwijs aan Nederland
sche leerinstellingen worden uitgesloten.
Uit het hoofdkwartier van den Führer, 29
Juli (D.N.B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt het volgende extra-bericht
bekend.
Duitsche duikbooten hebben in den slag
op den Atlantischen Oceaan opnieuw een
groot succes behaald. Door torpedojagers,
korvetten, duikhootvallen en hulpkruisers
belaagd, hebben zij dagenlang een Britsch
convooi bestreden en in totaal negentien
schepen met een gezamenlijken inhoud van
116.500 brt. tot zinken gebracht Verder
werden van de beveiligingsvaartuigen een
torpedojager en een korvet vernietigd.
ELF BRITSCHE KOOPVAARDERS
TOT ZINKEN GEBRACHT.
Berlijn. 29 Juli (D.N.B.) Duitsche
duikbooten hebben bij haar jongste opera
ties op den Atlantischen Oceaan een groot
Britsch convooi waargenomen. Ondanks de
krachtige bescherming door Britsche tor
pedojagers en bewakingsvaartuigen nader
den de Duitsche booten de zwaar geladen
koopvaardij- en tankschepen.
Volgens tot dusver ontvangen berichten
werden elf Britsche schepen met een tota
len inhoud van 69.000 brt tot zinken ge
bracht
Op de vlucht krijgsgevangen gemaakte Sovjet-soldaten worden
met opgeheven handen achter de Duitsche linies gebracht
(Atiantic-Holland)
Uit het hoofdkwartier van den Fueh-
rer, 29 Juli (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Roemeensche troepen hebben het uit-
mondingsgebiëd van de Dnjeetr bereikt.
Ressarabie is daarmede volkomen van
den vijand gezuiverd. In de Oekraine
worden de operaties gestadig voortgezet.
De strijdkrachten van den vijand,
welke bij. den doorbraak van de Stalin-
linie in de richting Smolensk achter
haald waren, zijn thans voor het belang
rijkste deel in de pan gehakt. De laatste
groep oostelijk van Smolensk gaat haar
ondergang tegemoet. Hooge cijfers aan
gevangenen en buit kunnen als resultaat
van dezen egweldigen vernietigenden slag
binnen enkele dagen gemeld worden.
Ten westen van het Peipus-meer zijn
vijandelijke strijdkrachten door de for
maties welke belast zijn met de zuive
ring van Estland eveneens ingesloten en
staan voor haar vernietiging. Sterke for
maties gevechtsvliegtuigen bestookten
in den afgeloopen nacht met goede uit
werking wapenfabrieken, ravitaillee-
ringsbedrijven en verkeerswerken van
de stad Moskou met bommen.
In den strijd tegen Engeland bracht
het luchtwapen ten noordwesten van de
Shetiand-eilanden een koopvaardijschip
van duizend brt. tot zinken. Voor de En-
geische zuidoostkust kreeg een groot
koopvaardijschip een bomvoltreffer. An
dere luchtaanvallen waren vannacht ge
richt op havenwerken aan de Noord-
oost- en zuidoostkust van het eiland
Een patrouilleboot schoot een Britsch
vliegtuig omlaag.
Noch overdag noch des nachts vonden
gevechtshandelingen van den R.A.F.
plaats boven het gebied van het Duit
sche rijk.
WAARSCHUWING AAN HET
ENGELSCHE VOLK.
Berlijn, 29 Juli (D.N.B.)f
Churchill heeft heden in het Lagerhuis
bestreden, dat er, zooals onlangs door ver-
schillende afgevaardigden is beweerd bij de
Britsche bewapeningsproductie, chaotische
toestanden zouden heerschen. Hij gaf echter
toe, dat zich bij het uitvoeren van het be
wapeningsprogram „zekere kwesties hebben
voorgedaan, daar de drie bewapeningsdepar
tementen een gebrek aan energie hebben
getoond, of zich hebben schuldig gemaakt
aan het maken van ruzie of hun bevoegdhe
den te buiten zijn gegaan." Vervolgens gaf
Churchill een overzicht van de werkzaamhe
den van de bewapeningsindustrie, waarbij
hij opnieuw beweerde, dat Engeland reeds
de superioritèit in de lucht op Duitschland
heeft behaald. Met zijn Noord-Amerikaansche
vrienden heeft Engeland een nauwkeurig
omlijnde overeenkomst gesloten. „Zij verlan
gen natuurlijk", zoo ging Churchill verder,
„zeer complete opgaven over hetgeen ge
beurt met de door hen geleverde goederen.
Het is onze plicht hun de verzekering te ge
ven, dat zij voor hun geld de overeenkomsti
ge tegenwaarde ontvangen.
De volksvoedinq.
In het verdere verloop van zijn uiteenzet
tingen in het lagerhuis heeft Churchill zijn
aandacht gewijd aan de verandering, die de
oorlog in de Enpelsche volksvoeding heeft
teweeggebracht. Hij verklaarde, dat de En-
gelschen in aanzienlijke mate van vleesch-
eters planteneters zijn geworden. Men heeft
vooral vleesch noodig voor de arbeiders in
de mijnen en gieterijen en ook meer kaas.
Voorts moet terwille van de handhaving
van het uithoudingsvermogen een week
vacantie per jaar worden verleend.
Churchill sprak vervolgens over het
„doodleijke gevaar", dat als gevolg
van de Duitsche luchtaanvallen is
ontstaan voor de Britsche vliegtuig
productie en andere takken van de
bewapeningsindustrie. De buitenge
woon hevige bliksemaanvallen op
de havens en industriecentra, het
verlies aan werkuren ten gevolge
van verduistering en onderbrekingen
benevens vertragingen bij het trans
port. hebben alle hun deel bijgedra
gen tot het oponthoud en de wanor
de in de productie.
Churchill verklaarde daarop, dat hij het
zijn plicht achtte, als hij het onrustige too-
neel van dezen oorlog overzag, die zich
steeds meer uitbreidt, het Lagerhuis en het
land ernstig te vermanen, zich zoowel voor
pessimisme alsook voor optimisme te hoe
den. Men mag zich geen oogenbiik laten
verleiden tot het vermoeden, dat het ergste
ai voorbij is. In dit verband sprak Chur
chill van de „ontzaglijke macht" van
Duitschland en zei, dat het waanzin zou
zijn aan te nemen, dat de Sovjet-Unie of de
Ver. Staten dezen oorlog voor Engeland
zouden winnen. Wij krijgen deze situatie
slechts onder de knie, aldus eindigde Chur
chill, als wij ons voortaan met de laatste
vezels van onze kracht op de gemeenschap
pelijke zaak werpen en zoo noodig onzen
laatsten druppel hartebloed ten offer bren
gen.
Een productie-ministerie?
Omtrent het voorstel tot instelling van
een productieministerie heeft Churchill in
het Lagerhuis verklaard, dat hij hiervan
niet alleen geen hulp zou krijgen bij de ver
vulling van zijn taak. maar dat nog meer
verwikkelingen zouden ontstaan. Als de
ministers als hoofden der departementen
het hun opgelegde program niet kunnen
uitvoeren, dan kon Churchill zich niet voor
stellen hoe een sunerminïster van elders dit
voor hen tot stand zou kunnen brengen.
Churchill stelde aan de afgevaardigden de
vraag, waar deze „super-persoonlijkheid" te
vinden is. „Als u omtrent dezen man een
beslissing hebt genomen, laat u mij zijn
naam dan weten", zoo vervolgde de premier.
In het verdere verloop van zijn verkla
ring wees Churchill op het feit. dat na de
ineenstorting van Frankrijk de Fransche
opdrachten in Amerika door het Britsche
ministerie van vliegtuigproductie overgeno
men waren. Hij noemde dit een „onver-
wachten meevaller" en deelde mede. dat
aan de door de Franschen bestelde vliegtui
gen na aankomst in Engeland talrijke wij
zigingen waren aangebracht. De speciale
gedelegeerde der Vereenigde Staten, Harry
Hopkins. heeft met Amerikaanscihe des
kundigen van het luchtwapen de moeilijk
heden onderzocht, die voortsproten uit de
wijziging van de vliegtuigen, die de Fran
schen hadden besteld.
Voorts gaf Churchii te kennen, dat de
Engelsche bewapening vooral op het gebied
der vliegtuigproductie „een aantal onver
mijdelijke tegenvallers en slagen" te boven
had moeten komen. Het was een tijd lang
niet te vermijden geweest, zoo verklaarde
hii. de productie te onderbreken, daar een
vliegtuigtype als verouderd verlaten en een
nieuw in bewerking genomen moest wor
den.
Parijs, 29 Juli (D.N.B.):
De Paris Soir meldt uit Vichy, dat in wel
ingelichte kringen een nieuwe reorganisatie
van het kabinet wordt verwacht. Waarschijn
lijk zullen nog deze week beslissende onder
handelingen over een algemeene reorganisa
tie van de regeering worden gevoerd.
tusschen Den Helder en Alkmaar
Duizenden bewoners van Den Hel-
der zien zich nog steeds genoodzaakt
buiten de gemeente in onmogelijke
gelegenheden huisvesting te zoe
ken. Om hieraan paal en perk te
stellen is er een Provinciale Commis
sie ingesteld, die bevoegd is voor
de huisvesting van deze menschen
leegstaande woningen in ons gewest
te vorderen.
Door het gebrek aan materialen
staat bovendien de woningbouw ge
heel stil, waardoor het woningtekort
steeds nijpender Wordt.
Om hierin te voorzien, besloot, vol
gens de Al km. Courant, de regeering
in gemeenten tusschen Alkmaar en
Den Helder 700 woningen te bonwen.
Te Bergen zullen er een 40-tal ge
bouwd worden en in Alkmaar een
400.
Maandag bracht de gemachtigde voor
den wederopbouw, ir. dr. Ringers,
een bezoek aan Alkmaar om
naar daarvoor geschikte terreinen
om te zien, aangezien de bouw van
de woningen snel ter hand genomen
zal moeten worden. Gedacht wordt
aan de terreinen aan de Verlengde
Uitenboschstraat en aan die rechts
van den Bergerweg.
Schriftelijk aanvragen.
Gedurende de maand Augustus zullen er
wederom in beperkte mate schoenenbonnen,
beschikbaar worden gesteld. Degenen, die
volgens eerder gepubliceerde richtlijnen voor
een schoenenbon in aanmerking komen, kun
nen voor 10 Augustus a.s. schriftelijk aan den
plaatselijken distributiedienst om toezending
van een aanvraag formulier verzoeken. Dit
formulier dient eveneens voor 10 Augustus
weer bij den distributiedienst te zijn inge
leverd.
Formulieren, die na 10 Augustus worden
ontvangen, kunnen niet meer in behandeling
worden genomen.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd,
dat degenen, die een afwijzend antwoord op
hun aanvraag hebben ontvangen, niet direct
bij de volgende gelegenheid deze aanvraag
dienen te herhalen, daar dan toch ook de
volgende maal afwijzend zal worden ge
schikt. Een en ander bezorgt den distributie
diensten slechts noodeloos werk en werpt
geen resultaat af.
FINSCHE GEZANTSCHAP TE LON
DEN MOET ZIJN WERKZAAMHE
DEN TOT NADER ORDER STAKEN
Helsinki, 29 Juli (D.N.B.) Het ministerie
van buiteniandsche zaken deelt mede, dat
het Finsche gezantschap te Londen zijn
werkzaamheden tot nader order moet sta
ken op grond van den veranderden toe-
tand.
De Finsche regeering zou, zoo wordt ten
slotte in het communiqué medegedeeld,
dankbaar zijn indien zij mocht vernemen,
in hoeverre de Britsche regeering met be
trekking tot de werkzaamheden van het
Britsche gezantschap te Helsinki deze op
vatting deelt.
BIOSCOPEN IN BONN BON AF.
Berlijn, 29 Juli. De A.N.P.-corre'spondent
meldt:
Met 24.6 bioscoopbezoeken per inwoner
in het jaar 1940 staat Bonn aan de spits
van filmlevend Duitschland.
Berlijn komt met 20,8 eerst op de zesde
plaats.