Distributie Opplakvellen En wéér vischt Den Helder Stille stad URK in het verleden Dinsdag 5 Augustus 1941 Tweede Blad &acUriieuuM Karper en paling veel gevraagd Wxd ïïliddejnAiandeM den laagsten prijs DRUKKERIJ DE BOER Vischconcours 116 Juttertjes naar Groningen Uit het politie-rapport -v«." Burgerlijke Stand van Den Helder Zout waterkrabbefs^^^, Waar zit Jan Mens f 1 f SCe/xe&LcA nieuuM Ter-aarde-bestelling van HL J* Kraai Zwemwedstrijd bij „De Schans" ^Nieuwediep was, is en zal ook altijd bljjven een stad, waarin de bevolking voor de sportvisscherij een bijzondere belang stelling aan den dag legt. En dat is tenslotte, in een zoo water rijke omgeving, ook niet te verwonderen. Helaas... we zitten nog midden in den oorlog en dat heeft tengevolge, dat menig sportvisscher z'n sport niet ten volle kan uitoefenen, en dat hij genoegen moet nemen met de binnenwatertjes, terwijl de buitenwateren hem lokken. Dit klemt nu des te meer, omdat er in zee zoo bijzonder veel visch zit. Men kan er verzekerd van zijn dat den visscher na den oorlog een goeden tijd wacht. In 't Noordhollandsch Kanaal. Intusschen moeten de Nieuwediepsche sport- visschers het doen met het Noordhollandsch Kanaal. Men boft in zooverre dat in dit Ka naal den laatsten tijd nogal eens snoek gevan gen wordt. Herhaaldelijk ziet men scholen kleine vischjes achtervolgd worden door deze roovers in het kwadraat. Ook baars komt in het Kanaal veelvuldig voor, en dat is merk waardig genoeg als men er rekening mee houdt dat de baars-tijd feitelijk eerst in Sep tember aangebroken is. Tenslotte zit er in het Kanaal dan nog een flinke zooi witvisch en... last but not least, de paling. Dat alles maakt het begrijpelijk dat men de sportvisschers soms mannetje-naast-mannetje ziet zitten en menigeen met een benijdens waardige braad visch huiswaarts ziet tijgen. WANNEER WEER. Foto Verbeij. De Dijk... De groote trekpleister van deze categorie visschers blijft altijd de Dijk. Jammer genoeg is de Dijk voorloopig hermetisch gesloten en moet men zich maar tevreden stellen met de „sterke" verhalen die de ronde doen over enorme vangsten van lieden, die stilletjes te visschen gegaan zijn. Men neme deze verhalen echter niet met een korrel, doch met een pond zout! Het schijnt dat er veel gul, schar en paling aan den Dijk zit en wij geven toe dat het een hard gelag is voor de sportvisschers, om daar nu maar stil van af te moeten blijven. De tijden veranderen echter nog wel eens en dan zal de vreugde over zooveel visch dubbel zijn! LnteAeMzeM, Wij drukten, in groote oplaag, Daaro'tn betaalt U thans bij ons Opplakvellen MD 18(bonnen groot form.): per 100 st 0.16 per 1000 st. 1.50 per 5000 st. 1.45 (per 1000) Opplakvellen MD 268 (bonnen klein form.): per 100 st 0.18 per 1000 st 1.70 per 5000 st 1.65 (per 1000) Uw eerste winst de distributieopplakvellen van Koningstraat - Den Helder En dan zal er weer menig poertje, hetzij van wormen, hetzij van pieren samengesteld, uit hangen tusschen de steenen aan den Dijk. Op de hoofdjes van 't strand. Behoort de Dijk tot het verboden gebied, niet aldus is dit het geval met enkele strand- pieren, vlak voor Huisduinen en verderop bij paal 5. Bij gunstig tjj ziet men hier de visschers als klitten aan elkaar staan, half in het water soms, met alleen oog op het snoer. Op deze hoofden is het een kunst om goed te visschen. Er wordt veel handigheid vereischt, zoowel met betrekking tot het samenstellen van aas en snoer als inzake de praktische toepassing van het staan op en tusschen de bazaltblok- ken. Gelukkig hij, die over een paar waterdich te laarzen beschikt. Hij heeft een stuk voor bij de anderen. Met de paling wil het echter nog niet vlotten. De wind is daartoe ook nog wat te schraal geweest. Deze moet goed in de Z.W. hoek zitten, zoodat het water „dik" wordt. Dat is het ideale paling-water. Zoolang dat alles zich echter nog laat wachten is de komst van paling in groote hoeveelheden illusoir. In binnenwater. Er is nog een plaats waar men in de avonduren menig visscher aantreft. En dan doelen wij bjj de linie (ter hoogte van Kubbe), waar heel wat baars en witvisch verschalkt wordt en menig braadje naar huis gedragen. Eveneens even voorbij Dirksz Admiraal, op de brug (Nieuwe weg naar Tuindorp) wordt ge- vischt. Hier werden reeds enkele formidabele karpers aan hun element onttrokken, zoodat het begrijpelijk is dat een groot deel der hen gelaars er op uit zijn eveneens karper te van gen. Middels aardappel-aas en brood-deeg poogt men dit, maar het blijft een gelukje zoo'n kanjer boven te brengen. Dat is blijk baar uitsluitend weggelegd voor de uitver korenen. Er wordt, en laat ons daarmede dit vischpraatje besluiten, momenteel inten sief gevischt, ondanks het feit dat een zoo belangrijk deel van het Heldersche vischwater afgesloten is. Er is evenwel des avonds weinig vertier in de stad (prak tisch heelemaal niets) zoodat het te be grijpen is dat de bewoners zich gaan toe leggen op deze sport, die de mogelijkheid biedt dat men nog met een flink braadje thuiskomt bovendien! De Hengelsportvereeniging „Voor ons Ge noegen" heeft Zondag j.1. een vischconcours gehouden. Aan dit concours, dat plaats vond in het N.H. kanaal bij het Westeinde namen 25 leden deel. Het concours had een zeer geani meerd verloop. Er werden in totaal 85 stuks baars gevangen, waarvan echter slechts twee stuks aan de maat voldeden. Na afloop vond de prijsuitreiking plaats in het café van den heer Langendaal. De prijs winnaars zijn Gebr. Blok met 11 en 9 stuks, eerste en tweede prijs, van Dam en Glasbergen 7 stuks, derde en vierde prijs. De prijzen be stonden uit hengelsportartikelen. Het bestuur hoopt binnenkort weer een wed strijd uit te schrijven. Van de800 gegadigden. Wij vernemen, dat van de 800 Helder sche jongens en meisjes, die zich als ge gadigde opgaven voor de vacantie-reis naar Groningen onder auspiciën van de „Groningsche Gemeenschap" 116 uitver koren zijn om a.s. Donderdagmorgen te vertrekken. Deze 116 jongens en meisjes zijn door den directeur van den Schoolartsendienst gekeurd. Veel werk was hieraan verbon den, maar men is met dit omvangrijke karwei nog tijdig klaar gekomen. Men verzoekt ons er met nadruk op te willen wijzen, dat diegenen der jongens en meisjes, die nog geen uitnoodiging hebben ontvangen, niet meer in aanmer king komen mee te gaan. Dat is natuur lijk een teleurstelling, maar daaraan valt helaas niets te veranderen. Wellicht dat deze categorie een volgende maal in aan merking komt voor een dergelijke vacan tie-reis. zonder bel. Door de politie werd iemand bekeurd, ter zake het niet bezitten van een bel op zijn fiets. fiets verdwenen. Een bewoner van de Joubertstraat deed aangifte dat zijn fiets, die hij eenigen tijd on beheerd voor zijn woning had neergezet, spoorloos verdwenen was. Een onderzoek wordt ingesteld. licht op de fiets! Na den officieelen verduisteringstijd be hoort men een licht op z'n fiets te hebben. Zoo niet, dan loopt men kans eenzelfde pro ces verbaal te krijgen als de 3 personen, wien zulks dezer dagen overkwam. Men kijke zijn lantaarn na en steke deze op indien het daar tijd voor is. Ineens is er een vacantie-golf over Nederland geslagen. Men ziet het bjj de treinen men ziet het aan de volle autobussenen men ziet het aan de tallooze fietsende jongens en meisjes, die zich, ondanks de straffe maatrege len inzake kampeeren, niet laten weer houden er op uit te Jrekken en zich ge durende één of twee weken aan den rijkdom der natuur te gaan laven. Het is prettig te zien hoevele men- schen, ondanks den oorlog, nog de vreugde smaken van de vacantie. Het is hun dan ook wèi gegund en wij hopen oprecht, dat de regen gedurende de ge- heele Augustus-maand verstek zal laten gaan, opdat geen enkele vacantie „in het water" valt. Ook onze stad bood gisteren een vacantie-beeld. Maar dat was een beeld, wat niet direct opwekkend te noemen viel. Integendeel, tengevolge van de vrije dagen van onze middenstanders waren er weer meer zaken gesloten, 't Was stil in de stad. En dat viel op, omdat het de laatste weken juist zoo opvallend druk weer is. Nu het zoowel overdag als 's nachts rustig in Den Helder blijft, hebben velen weer moed gevat en zjjn teruggekomen. Hopen wij, dat z(j niet in hun verwach tingen beschaamd worden en dat geen nieuwe onrust zal volgen op deze periode van rust. Een stille stad. Stil, omdat zoovelen met vacantie gegaan zijn. Naar alle windstreken Is men uitgezwermd en eerst over verscheidene dagen zal men weerkeeren, om anderen In de ge legenheid te stellen er op uit te trekken. En daarom kan men er van verzekerd zijn, dat de geheele maand Augustus een extra-stille maand zal blijven. ii Een bezoek aan Urk is ongetwijfeld ten volle de moeite waard. Zeker, er is geen overvloed van bezienswaardigheden, en ook is er geen door schoonheid overweldigende natuur. Maar wel is daar nog de eigenaardige oude kleederkracht, het vreemde dialect, het typische „wereldje op zichzelf". Want door hun eeuwenlang isolement in het midden der baren, hebben de Urkers al dien tijd oude zeden en gewoonten zuiver kunnen bewaren. De kleederdracht, die eenvoudig is en toch mooi, trekt vele vreemdelingen aan. En vele vreemdelingen, die Urk bezoeken, gaan niet weg, vóór ze zich in een Urker costuum heb ben laten vereeuwigen op de gevoelige plaat. Vooral dat van de vrouwen, met haar kanten mutsen, „hullen" genaamd, valt op. Deze hul len sluiten nauw om het hoofd, en de oor einden zijn met gouden of zilveren spelden bevestigd aan de vooruitstekende zilveren knoppen van het oorijzer. Behalve aan het zwart en licht der kleeding, kan een ingewijde ook aan deze hoofdbedekking zien, of een vrouw in de rouw is of niet. De mannen, waar veel stoere figuren onder zijn, hebben z.g. „karrepoesen" op het hoofd. Verder dragen ze pofbroeken en baadjes. Onder de hals is een rood boord, de „beffe", dat onder den keel bevestigd wordt door een paar kunstig be werkte gouden knoopen. Opmerkelijk is het, dat men niet veel kinderen ziet in nationale kleederdracht. 'i* M. Pt - - 111111111*11 DORPSGEZICHT TE URK. Foto Keuter. En dat het eigenaardige dialect! Neen, pro beer niet om te zeggen: „Je kregen een kweeuwk mit sukker van je muutjen", want u wordt uitgelachen, (kweeuwk beschuit, muutjen tante). Op de dialectkaart staat het aangeven als „Flevisch". Het bestaat hoofdzakelijk uit een mengelmoes van Neder- landsche en eigen plaatselijke woorden, met hier en daar een Friesch woord. Typisch doet het aan, dat de „h" totaal genegeerd wordt. De geheele bevolking van Urk is Prote- stantsch. Er staan 3 kerkgebouwen: van de Ned. Hervormde, de Chr. Gereformeerde en de Gereformeerde Kerk. De Herv. Kerk is herbouwd in 1786. Vóór de oorlogsdagen van 1940 golfden reeds des Zaterdagsavonds de kerkklokklan ken over het dorp, ter inluiding van den Zon dag. Op dezen dag noodigden ze de bevolking uit de bedehuizen te betreden. Behalve de gewone Zondagen, worden ook nog als volledige Zondag gevierd: de biddag op den 2en-Woens- dag in Februari, Hemelvaartdag en de dank dag op (31 December. Het aantal inwoners van Urk is in den loop van een eeuw verviervoudigd. Thans bedraagt het ruim 4000. In 1840 bedroeg dit getal 1000. In 1637 heeft een besmettelijke ziekte de be volking van Urk gehalveerd. Van de 300 men- schen, die Urk toen bewoonden, stierven er 149. van 4 Augustus 1941. BEVALLEN: M. Chaudron—van Heiningen, t. J. Reitzemavan Leeuwen, d. Ergens in Nederland, Vrijdag. Ik ben U altijd nog een verklaring schul dig, waarom ik een baantje als duinopzich ter ambieer. Dat zit-zo. De eerste dag de beste, dat wij in ons Zeedorp aankwamen, zijn we de duinen ingetrokken. Zonder enig vermoeden dat we ons op verboden terrein bevonden, baggerden we door het zand, be klommen duintop na duintop, daalden af in ravijnen, verlustigden ons in de toonbare welstand der duinaardappeltjes, aanzagen de bramen en constateerden ze als nog niet rijp en vlijden ons ten leste neder op een schaduwrijk plekje voor het houden van een kleine siësta. Ik zal zo'n tien minuutjes in Morpheus armen hebben gerust, toen Jan mij aan m'n arm trok en mijn dromen vredelijk on derbrak met de uitroep, „dat er 'n man op ons toe kwam!" Wat doe je in zo'n gevalt Je grabbelt je manlijke waardigheid bijeen, trekt een gezicht van: laat maar komen, ik ben niet bang maar intussen denk je na tuurlijk: wat zou d'r nou weer boven m'n hoofd hangenEnfin, de man kwam na der, hij zwaaide met een vervaarlijke knup pel en beduidde ons, dat wij op moesten staan. Nu ben ik onder zulke omstandig heden een zéér meegaande persoon. Ik stond dus overeind, maakte een lichte buiging en zei: „Goeiemiddag, meneer". De knuppelman nam me van onder tot boven op, hy wist blijkbaar niet of hy nu kwaad of vriendelijk moest kijken. Hy be sloot tot een toestand die daartussen zweeft, legde een neutrale trek op zyn gezicht en vroeg beleefd, of hij mijn kaart mocht zien. Nu blyf ik immer een huichelaar. Ik knikte voorkomend, peuterde een knoopje los en overhandigde hem mijn fonkelnagel- nieuw identiteitsbewijs. De man schudde zyn hoofd, doch nam het bewijs in handen. Hij keek me aan, las mijn naam en beroep, keek me nóg 'es aan en toen zag ik een tik keltje eerbied glanzen in zijn scherpe ogen. Of ik die auteur was uit Amsterdam f Ja, dat was ik. O, dan moest ik hem niet kwa lijk nemen, hij was de jachtopziener uit Wimmenum. Hy stelde zich voor en vertelde me, dat de toegang tot de duinen verboden was, maar dat ik een kaart kon kopen d een rijksdaalder, waarmee ik tot de opening van de jacht vrij en frank door het duin gebied mocht zwerven. Wat doe je op zo'n moment; ik verzekerde hem, mij aanstonds van een vrijgeleide te gaan voorzien. Waarop wij afscheid namen als goede vrienden. Waarom ik V dit zo uit voerig vertel f Wel, hierom: Met onze kaart hebben wij kris-kras door de duinen ge zworven. En het is ons verscheidene keren gebeurd, dat wij een arbei der of tuinder tegenkwamen, die ons waarschuwde: „Denk d'r om dat u een kaart bij U hebt, de jacht opziener kent geen pardon, hij slingert V beslist op de bon!" En wij zijn den gevreesde 'n paar keer tegengekomen. Doch inplaats ergens naar te vragen, salueerde hij met twee vingers aan het voorhofd, lichtte zijn stok en wenste ons goeiendagEen handeling, welke Jan de opmerking ontlokte, dat het zonde en jammer was, dat we tóch een kaart ge kocht hadden Zo ziet men dat alles betrekkelijk is. En zo kwam ik op de idee, te gaan solliciteeren naar een baantje als opzichter. Want het is maar net hoe je zo'n betrekking opvat, je kan d'r alle kanten mee uit. En ja er is nog iets; ik heb in de gaten gekregen dat het Wimmenumse duingebied vergeven wordt van de konijnen. Als dat zo doorgaat, ziet men spoedig meer konijnen dan zand, en dat vind ik toch jammer. En ik heb zo gedacht, als ik daar nu opzichter ben, dan kan ik er aan meewerken dat de zaak een beetje in evenwicht raakt Want het is toch ongepast dat, nu we het vlees mondjesmaat toegewezen krijgen, de konijnen bij tienduizenden door de duinen fiuppelen. Er zullen, ten aanzien van het jachtrecht, enige veranderingen moeten plaats vinden, zodat het konijnenboutje niet verandert in taai en ongenietbaar vlees. En naar mijn mening zullen de duinen er wel bij varen! Jan Mens. 0 Dezer dagen had in de aula van het crema torium te Driehuis-Westerveld een ontroeren de plechtigheid plaats. Velen waren daar samen gekomen om de laatste eer te bewijzen aan de heer H. J. Kraai, in leven hoofd der 0.L school alhier, die na een langdurig en smartelijk lijden was heengegaan, aldus lezen wjj in de Tex. Crt. Onder de vele belangstellenden konden be halve familieleden o.m. worden opgemerkt Burgemeester Kamp, die het gemeentebestuur Vertegenwoordigde; de heer Chr. v. d. Kolk, waarn. hoofd; mej. M. Brouwer, onderwijzeres en de heer C. Klein, onderwijzer aan de school waaraan de heer Kraai sinds 1928 verbonden was; Dr. Alb. Vis, Doopsgez. predikant te Beverwijk (vroeger op Texel)de heer A. C. Thürkow, collega van de overledene, thans hoofd der school te Heemstede, voorheen in De Koog; de heeren A# van der Meulen, A. Broekman, P. A. de Rode, F. M. Posthuma en andere vrienden van den heer Kraai; Dr. Ver- wey, directeur van het Zoölogisch station te Den Helder en de heer Van der Horst, prae- parateur te Beverwijk, met wie de heer Kraai gedurende een reeks jaren op prettige en vruchtbare wijze samenwerkte en nog vele anderen. Nadat de kist met het stoffelijk overschot onder het spelen van het orgel op het podium was geplaatst en allen gezeten waren, trad Burgemeester Kamp als eerste spreker naar voren. Namens het gemeentebstuur s'-rak hij woorden van dankbaarheid wegens hetgeen de heer Kraai als hoofd der school én als verzorger van het Museum voor Texel is ge weest. Wat het Museum is geworden, danken we aan de heer Kraai; hjj legde zijn heele ziel in het werk, voor dit museum. Zeer moedig heeft hij zich tijdens zijn ziekte getoond; met geduld heeft hij zijn lijden gedragen. Vervolgens sprak de heer A. van der Meulen, die door nauwe vriendschapsbanden met den heer Kraai verbonden was. Hij sprak mede namens de vrienden van de overledene en getuigde van de hartelijke kameraadschap, waardoor de omgang met de nu overledene zich altoos kenmerkte. Mede sprak de heer van der Meulen uit naam van de leden van de Rederlijkerskamer U.D.I., die zoo vaak met den heer Kraai in aanraking kwamen door hun optreden voor de Nutsbewaarschool en die hem leerden kennen als 'n goed paedagoog, een echt kindervriend. Namens het personeel der o.l. school en namens de kinderen sprak de heer Chr. van der Kolk. Daarna sprak de heer A. C. Thürkow eenige woorden ten afscheid. De heer Kraai zoo zeide spr., leerde ik kennen als een vriend met een nobele inborst, als een mensch met een fijne geest. Hij kenmerkte zich door een groote innerlijk,e beschaving. Ik ben er van overtuigd, zoo besloot spr., dat de vele vrien den van de heer Kraai zijn nagedachtenis in hooge eere zullen bewaren. Ten slotte sprak Dr. Alb. Vis. Langzaam daalde toen de kist; onderwijl zong de bekende sopraan-zangeres Di Moorlag die een nicht was van de overledene, „Scheidén", van Mendelssohn BartKöldy. Een zwager van den overledene, de heer A. P. Bouman, uit Amsterdam, dankte voor de betoonde belangstelling, in het bijzonder voor de zang en het gesproken woord. Voor den zwemwedstrijd, die Zondagmiddag bij het Zwembad „De Schans" te Oudeschild werd gehouden, bestond groote belangstelling. Er werden ruim 1000 entréebewijzen afge geven. De uitslag was als volgt: 50 m schoolslag (jongens 1215 j.). 1. N. Eelman, 51% sec.; 2. W. Koorn 54%; 3. S. v. Koningsveld 55%. 50 m schoolslag idem (meisjes). 1. Cath. de Boer 55 sec.; 2. J. v. Maldegent 1.10%; 3. T. v. Maldegem 1.11. Estafette Heeren (4 maal 50 m). Ie groep Tex. Zwemvereen. 3 min. 6sec. Aug. Zegel, F. v. Inge-Schenau, C. Gomes en B. Weijdt. 50 m rugslag (heeren). 1. S. v. Inge-Schenau, 50% sec.; 2e. Jac. Koorn 52%; 3. F. v. Inge-Schenau 53. 50 m rugslag (dames). 1. Nelie Boon 1.5% sec.; 2e Annie Keijser 1.8%; 3. Cath. de Boer 1.15. 50 m schoolslag (heeren). 1. H. Mus 47% sec.; 2e Aug. Zegel 47%; 3. B. Weijdt 49%. Vrjje slag (meisjes). 1. Cath. de Boer 53% sec.; 2. Truida Kikkert 1 min.; 3. Annie Keijser 1.2%. 100 m vrije slag (heeren). 1. Aug. Zegel 1.39% sec.; 2. Jac. Koorn 1.45% 3. B. Boks 1.52%. Dames Estafette (4 maal 50 m). 1. 4 min. 1% sec., W. Lagerveld, Tr. Kikkert, Annie Keijser en C. Schoorl. 100 m rugslag jongens (15—20 jaar). 1. C. Gomes 1.47% sec.; 2. F. v. Inge-Schenau 1.52%; 3. Aug. Zegel 1.52%. Schoolslag dames 50 m. 1. Nelie Boon 55 sec.; 2. C. Schoorl 55%; 3. Nellie Room 59%. 50 m vrije slag jongens (1520 jaar). 1. F. v. Inge-Schenau 40% sec.; 2. Aug. Zegel 41%; 3. H. Mus 42. Gemengde Estafette. 1. Cath. de Boer, Douwie Blom, C. Gomes en B. Weijdt, 3.27 sec. TEMPERATUUR ZEEWATER. Temperatuur zeewater om 8 uur hedenmorgen 17.6 graden CL

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 5