„Productieslag in Europa"
Moord in dc Betuwe
Nieuwe successen bij
TOBROEK
Wij blijven niet
achter
Zijn gewezen patroon
bedreigd
Dc dief had een sfrop*»»
De voedselvoorziening en
bestrijding der smokkelarij
Italiaansch weermachtbericht
Zijn kippenhok in
abattoir veranderd
Amsterdamsche effectenbeurs
SOVJETS ONTVOEREN
GEESTELIJKEN
In een gistermiddag in het gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen te 's-Gravenha-
ge gehouden vergadering, georganiseerd
door de commissie ter ondersteuning van de
maatregelen, getroffen voor de regeling van
de landbouwproductie (commissie Dr. Pos-
thuma), ter gelegenheid van de opening der
groote tentoonstelling ,.De productieslag in
Europa", en bijgewoond door alle leidende
persoonlijkheden op het gebied van land
en tuinbouw in Nederland, heeft de staats
secretaris van het Duitsehe Rijksministerie
voor landbouw en voedselvoorziening, de
heer Backe, een groote rede gehouden over
de plaats en de beteekenis van den land
bouw in het Europa van de naaste toekomst
Deze bijeenkomst werd door tal van hooge
autoriteiten bijgewoond.
Naar aanleiding van een gebeurte
nis als de opening van de tentoon
stelling „De Productieslag in Euro
pa" in Nederland, vraagt men zich
onwillekeurig af, aldus Dr. Backe, of
men hier te lande eigenlijk wel groo-
w
te resultaten mag verwachten van
pogingen tot verhooging van de pro
ductie. Wat de opbrengsten per H.A.
betreft, staat Nederland immers on
der alle landen ter wereld zoo onge
veer bovenaan, tezamen met zijn na-
buurstaten Denemarken en België,
Daarom stelt spr. deze vraag doelbe
wust aan het begin vflfl zijn uiteen
zetting, om van het begin af aan dui
delijk te laten uitkomen, dat bedoeld
feit geenszins over het hoofd gezien
is, maar dat hij er desondanks van
overtuigd is, dat onder den invloed
van de nieuwe economische staat
kunde der groote Europeesche ruimte
het productievermogen van Neder
land nog tot een aanzienlijke uitbrei
ding in staat is.
Onder de omstandigheden, welke de voor
bije wereldhuishouding beheerschten, was
in Nederland het productievermogen van
den landbouw ongetwijfeld tot eén groote
hoogte gestegen, een zoodanige hoogte, dat
zij onder de in die dagen optredende econo
mische verhoudingen wellicht reeds een
topprestatie beteekende. Thans echter zijn
deze omstandigheden principieel gewijzigd
en door deze wijziging zijn de voorwaarden
geschapen voor nieuwe productiemogelijk
heden, welke zelfs in het intensieve Neder
land volledig kunnen en moeten worden uit
gebuit.
Onze landbouw kreeg een zeer bijzondere
structuur, namelijk van een landbouwgebied
waar men veel meer groenten en aardappe
len, gedeeltelijk ook ooft, teelde dan men
zelf noodig had, en waar dierlijke verede
lingsproducten als boter, kaas, vleesch en
eieren in veel grootere mate werden voort
gebracht dan men zelf behoefde. Maar deze
overschotten werden mogelijk, doordat men
steeds meer afhankelijk geraakte van den
iqvoer van levensmiddelen en in de laat
ste tientallen jaren ook van broodgraan.
Een groote klant ging verloren.
Gelijktijdig met de ontwikkeling van En
geland, het voornaamste afzetgebied van
Nederland, dreigde er een tweede gevaar
van de zijde van Midden-Europa.
Duitschland, door Versailles ver
armd, en door onbekwame regee
ringen steeds meer van het weer-
standsvermogen van zijn volkshuis
houding inboetend, beleefde een nog
nooit gekende werkloosheid. Deze
werkloosheid, welke onder meer tot
uiting kwam, doordat de afzetmoge
lijkheden voor landbouwproducten
voortdurend kleiner werden, had
tot gevolg, dat de prijzen van deze
laatste bleven dalen. Door het ver
armen van Duitschland werden de
afzetmogelijkheden voor NedeFland-
sche tuinbouw- en veeteeltproduc
ten veel geringer en bestond er ge
vaar, dat ook deze natuurlijke af-
zetmSrkt in Midden-Europa vóór
Nederland verloren zou gaan.
Thans, na 10 Mei 1940, staat de Neder-
landsche boer voor de nieuwe ontwikkeling,
welke aanstuurt op verdeeling van agrari
sche productie in het groote Europeesche
ruim, wjaarbij de gespecialiseerde landen
als Nederland en Denemarken zullen on
dervinden, dat hun landbouw op den duur
tot nieuwen bloei zal komen, doordat
Duitschland, als kernland van Europa, alles
kan opnemen tegen stabiele prijzen en on
gehoorde ruilmogelijkheden kan bieden.
De veredelingsstructuur van Nederland
op het gebied van de veehouderij en de in
tensieve groenten- en aardappelteelt is in
een later tot vrede gekomen Europeesche
ruimte niet overbodig, maar in tegendeel
noodzakelijk voor een goede werkverdeeling.
Na Dr. Backe sprak Dr. F. E. Posthuma.
Hij stelt de vraag waarom wij al die
vreemde import van graan en veevoeder
noodig hadden. Kon onze landbouw slechts
aardappelen leveren voor het middagmaal
en kaas voor export, dingen, waardoor wij
een minder vriendelijken bijnaam verwier
ven?
Spreker wees er op, dat de hooge opbreng
sten in den landbouw verkregen werden
door een aanvullende overmatige invoer
van productie-middelen, speciaal voedergra-
nen en veekoeken.
Spr. verklaarde vervolgens hoe wij in Ne
derland, waar de land- en tuinbouw steeds
in den hoek werden gedrukt, toch tot zulke
hooge prestaties zijn gekomen en ging de
oorzaken na, die tot den noodtoestand der
laatste jaren hebben geleid.
Op de wereldmarkt was te verdienen. De
Nederlandsche agrariër richtte zich op die
wereldmarkt, die in de eerste plaats het
Britsche rijk behelsde.
Eigen voedselvoorziening ver
waarloosd.
Al die jaren heeft men geen acht gesla
gen, zoo ging Dr. Posthuma verder, op de
zekerstelling van de voedselvoorziening van
het eigen volk. Dat dit nog zoo was in de
twintiger jaren, toen iedereen sprak van
nooit meer oorlog, volkenbond en verbroede
ring, kan ik nog indenken. Geenszins is dit
echter te verdedigen in den tijd, dat deze be
grippen reeds lang tot waandenkbeelden wa
ren geworden en een ieder wist, dat zij, die
deze woorden het meest op de lippen hadden,
het tegendeel' bedoelden.
Onze „levensruimte".
Spr. kwam hiermede terug op de vraag:
„Kan ons volk zichzelf voeden?" We hebben
een bevolkingsdichtheid van ver over de 250
inwoners per vierkante kilometer, d.w.z. dat
voor iederen Nederlader 40 are oppervlakte
beschikbaar is. Na aftrek van de opper
vlakte voor bebou\Vde kommen, wegen, wa
ter en woesten grond, als duinen en zand
verstuivingen, blijven nog 30 are cultuur
grond per hoofd van de bevolking over.Hier.
van werd 2/5 benut als bouwlanden 3/5 als
grasland. Veel is het niet. In de gematigde
zone hebben slechts onze zuiderburen even
weinig levensruimte. Alle andere volkeren
belangrijk meer.
Taak van den productieslag.
Tot slot van zijn betoog ging Dr. Posthuma
dieper in op de taak en de mogelijkheden van
den productieslag in Nederland. Als eerste
werd genoemd de inrichting van de bedrijven
naar de behoefte van het eigen volk.
In het bouwjaar 1940—1941 is reeds een
eerste bescheiden stap in deze richting ge
zet. In 1941—1942 zal de oppervlakte bouw
grond met 100.000 ha. worden uitgebreid tot
ruim een half millioen ha. Spr. ging na waar
deze 100.000 ha. te vinden zijn en vond het
onverantwoordelijk als we bij evt. emigratie-
plannen daarnevens niet gelijktijdig binnen
onze eigen staatsgrenzen iedere mogelijkheid
uit zouden putten. Daarom mag in Neder
land geen plekje onbenut blijven.
„Nederlanji voedt zich zelf!" is een moei
lijk te vervullen wensch, doch zal ondanks
alle zwarigheden en belemmeringen ernstig
moeten worden nagestreefd. Wanneer in
moeilijke oogenblikkcn een van onze boeren
mocht twijfelen, laat hij zich dan de woor
den eigen maken, die Adm. de Ruijter eens
gebruikt moet hebben tot den Heeren Staten
en welke luiden: „Indien de Heeren Staten
willen, dat ik in het belang van het volk
met deze slechte en slecht uitgeruste sche
pen den slag tegen den vijand winnen zal,
ik zal hem winnen."
,Als je me niet gauw duizend gulden geeft,
sla ik je hersens in". Dat was met nog
enkele dergelijke uitdrukkingen de taal,
die een 31-jarige vertegenwoordiger Zater
dagmiddag j.1., tot zijn gewezen patroon
sprak. De laatste liet zich echter niet door
deze bedreigingen van zijn stuk brengen,
maar belde de politie op, die den aspirant
moordenaar arresteerde. Het bleek een be
kende van de politie te zijn, die het daarom
maar raadzaam achtte, den vertegenwoordi
ger tijdelijk zijn vrijheid en daarmee tevens
de /mogelijkheid om zijn bedreiging uit te
voeren, te ontnemen.
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE
PRIJZEN.
Bericht no. 25.
TRANSPORTKOSTEN VAN GROENTEN EN FRUIT BIJ VERVOER
AFSTANDEN.
OVER GROOTE
Detaillisten, die door hen gekochte groenten en fruit over een afstand van meer
dan 100 km. moeten transporteeren, kunnen bij de Groenten- en Fruitcentrale, Laan
Copes van Cattenburch 62, *s-Gravenhage een gespecificeerde declaratie indienen over
het bedrag, waarmede hun transportkosten fl.— per 100 kg. te boven gaan. Zij zullen
hierop moeten opgeven, op welke veiling werd gekocht, over welken afstand werd ver
voerd, terwijl aangetoond zal moeten worden, dat geen ander vervoermiddel mogelijk
was en dat de kortste route werd gevolgd.
Op grond van deze declaraties zal worden overwogen in hoeverre het mogelijk
zal zijn het meerdere bedrag aan transportkosten te restitueeren.
Zijn kippenhok in abattoir veranderd varkensvleesch in de bedstede lij-
kenhuisje ais slachtplaats heel gewone koppen in de dagbladen tegenwoor
dig. Clandestiene slachtingen onder hoogst onhygiënische omstandigheden.
Het zooveelste veelzeggende plaatje! (Foto Profilti.)
BEDRIJFSONGEVALLEN IN 1939.
Blijkens de dezer dagen verschenen onge
vallenstatistiek bedroeg het aantal verze-
keringsplichtige ondernemingen krachtens
de ongevallenwet 1921 op 31 December 1939
195.025 tegen 193.429 op denzelfden datum
1938. Het aantal type-werklieden (1 type
werkman 300 arbeidsdagen) steeg van
1.327.552 tot 1.384.586 en hun gezamenlijk
loon van bijna 1412 millioen tot ruim 1,480
millioen gulden. Het gemiddlede dagloon
van de verzekerde werklieden voor de ge-
heele industrie was in 1939 f 3.56 tegen
f 3.54 in 1938 en f 1.67 in 1905. Het aantal
ongevallen, waarvoor schadeloosstelling
verschuldigd was, bedroeg in 1939 227.626
tegen 204.145 in 1938, 178.982 in 1937 en
149.682 in 1936.
Terwijl het aantal type-werklieden van
1936 tot 1939 achtereenvolgens steeg met
7.5%, 4.3% en 4.3%, nam het aantal onge
vallen resp. toe met 19.6%, 14.1% en 11.5%.
In 1939 kwamen 358 ongevallen met doode-
lijken afloop voor. De lasten van de ver
plichte verzekering met inbegrip van de
constante waarde der toegekende renten,
doch met uitsluiting van de administratie
kosten waren in 1939 ruim 13.1 milloen gul
den tegen 11.8 millioen in 1938. Krachtens
de Land- en Tuinbouw Ongevallenwet wa
ren op 31 December 1939 110.114 onderne
mingen verzekeringsplichtig, waarvan aan
gesloten bij de Rijksverzekeringsbank 19.783
ondernemingen met 22.419 type-werklieden
en ruim 15.8 millioen gulden loon.
De heer des huizes waakte.
„Is de naaimachine reparateur er nog"?
kwam Zaterdagmiddag een man vragen in
een woning aan de Zaanstraat te Amsterdam
De vrouw, die hem te woord stond, ant
woordde, dat het bezoek van een zoodanigen
vakman haar totaal onbekend was en even
later vertrok zij, om eenige boodschappen te
gaan doen.
Dat was het moment, waarop de dief ge
wacht had. De deur was niet afgesloten en
hij sloop de woning binnen. Zijn eerste gang
was naar het buffet, doch nauwelijks had hij
zijn lange vingers daarin gestoken, of de
heer des huizes kwam uit de aangrenzende
kamer te voorschijn, bedacht zich geen
oogenblik, maar pakte den dief in zijn
kraag, om hem na korten tijd aan de po
litie over te geven.
Het dorpje Est opgeschrikt.
Zondagavond om ongeveer half twaalf
werd het dorp Est (bij Geldermalsen) op
geschrikt door een moordaanslag. De 24-
jarige Scheffer bleek, op weg naar huis,
komende van een buurtavond, midden in
het dorp door den caféhouder Sloot te zijn
aangevallen, die hem zware steekwonden
toebracht. Het slachtoffer is na ongeveer
een hhlf uur hieraan overleden.
De dader meldde zich zelf bij de politie.
Het lijk werd overgebracht naar het lijken-
huisje op de begraafplaats te Est.
De politie stelt een onderzoek in naar de
oorzaken van dit drama.
Doeltreffende maatregelen in de
grensgebieden.
Ob smokkelerij zooveel mogelijk te voor
komen, heeft de overheid den desibetreffen-
den boeren in de grensgebieden met betrek
king tot het dorschen van graan, peulvruch
ten en tot de aflevering ervan aan de provin
ciale inkoop centrales voor akkerbouwpro
ducten („pica's") bepaaldeverplichtingen
opgelegd.
De getroffen maatregelenheb ben ten doel,
ten eerste met het dorschen te bespoedigen,
ten tweede het toezicht op het dorschen te
verscherpen: en ten derde de telers te ver
plichten hun graan en peulvruchten aan
stonds nadat die zijn gedorsch ter beschik
king van de Pica in 'hun gewest te stellen.
CHURCHILL IN ENGELAND TERUG
GEKEERD.
Stockholm. 18 Aug. (D.N.B.) Te Lon
den is officieel medegedeeld aldus meldt
Reuter, d-at Churchill en zijn medewerkers
Maandagochtend behouden in Engeland zijn
teruggekeerd.
De tentoonstelling .Productieslag in Europa" is Maandag In Pulchri Studio te
den Haag voor het publiek opengesteld. Een hoekje van de expositie met
Westlandsch fruit, groenten en bloemen (Schimmelpenningh)
Goede slag te Ede.
De Edesche politie sloeg door de aanhou
ding van R. en K„ beiden te Ede. een goe
den slag. Eerstgenoemde, die ten stelligste
ontkende zich aan frauduleuze slachting te
hebben schuldig gemaakt, had zijn kippen
hok in een abattoir veranderd. De politie
vond als bewijs daarvan een touw met een
lus en een stuk pees en ook een ijzeren
haak met overblijfselen van varkensvleesch
en in de plaats van kippenvoeren varkens
haar. Roverdien trof de politie op 1 M
diepte nog varkensdarmen aan en een bos
varkenshaar. R. bekende toen en gaf toe 44
pond varkensvleesch te hebben verkocht
maar ook jle laatste paar maanden' ongeveer
40 varkens en 8 schapen te hebben geslacht
en verkocht. Vooral in Amsterdam had men
daarvoor een afzetgebied gevonden.
Tegen beide mannen is proces-verbaal op
gemaakt.
ERNSTIG ONGELUK IN DE ZWITSER-
SCHE BERGEN.
Bern, 18 Aug. (D N.B.) De Neue Zueri
cher Zeitung meldt, dal in de Mischahel
berggroep een ernstig ongeluk is gebeurd
Dertien» bergbeklimmers zijn neergestort.
Totdusvei' is een doodc geborgen. Vier Al
pinisten zouden gered zijn. Van acht toeris
ten heeft men nog geen bericht ontvangen.
Rome, 18 Aug. (Stefani) Het 440ste
communicTue van het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
„In Noord-Afrika heeft de DuitschItali
aansche luchtmacht nieuwe successen be
haald. Duitsehe toestellen hebben opslag
plaatsen en havenwerken van Tobroek aan
gevallen en branden teweeggebracht. Men
constateerde dat een eerder getroffen schip
van 1000 ton gezonken is. Italiaansche
vliegtuigen hebben installaües te Mersa Ma
troeh met sn^es gebombardeerd en tus-
<rhrn Mersa Matroeh en Sidi Barrani een
koopvaarder die door oorlogsschepen bege
leid werd. tot zinken gebracht. Bij den aan
val op Rardia. waarvan in bet weermacht-
herichi van gisteren melding werd gemaakt,
verd?n twee vijandelijke vl iegtuigen tot 'r
'mdinsr gedwongen: de bemanningen wer-
'en door Duitsehe detachpmentnn trevancn
T»nornen. Britsche vliegtuigen hebben aan
vallen gedaan on Renghazi en op een voor-
'litn-esehoven vl'pgveld. waar een viiandeliiV
vliegtuig door afweergeschut werd neerge
haald.
Tn Oost-Afrika heeft de vijand nieuwe aan
vallen ondernomen op Gondar en de voor-
nitaechoven stellingen in dezen sector. Vij-
andeüike elementen, die onze stellingen Ie
WoMofit en Koelkwaher trachtten te nade
r-n-er-'m! verstrooid pn leden verliezen.
Tn de Middpllandscbe Zee werd een onzer
verkenniri-rcvupa-tnigen door vijf Spitfires
nnnpavalten. F.r nntsnon zich pan gevecht
-vaarlui bet verkenningstoestel hoewel bet
hosehadWI werd en gewonden aan boord
had er in slaagde een vijandelijk toestel
neer te schieten en op zijn basis terug te
keeren."
Vaste stemming. Hooger koersen
Opgewekte markt. Nederland,
sche beleggingen kalm.
OBLIGATIES
STAATSLEENINGEN.
V K.
L.K.
Nederland 1941 I 4
Nederland 1940 I 4
Nederland 1940 II 4
Idem met bel. fac.
Nederland 1938 3.3%
Oost Indië 1937 3
Oost Indië 1937 A 3
100-100 3/16
99%-100
100 15/16 100 9/16
99 15/16 99 15/16
100 15/16 100 9/16
93i/8-93 1/16
93-9314,
94% 94%
9314 93 5/16
PROVINCIALE EN GEM. LEENINGEN.
A'dam '37 I 3%
's Grav. '37 I 31/2
N. Holl. '38 3
N.-Holl. '38 II (3%) 3
R'dam *37 I III 3%
Z.-Holland 1937 3
94 93%
971/4 96%
89 88i/„
92% 92 3/
921/2 92%
95
HYPOTHEEKBANKEN.
Ned Hyp b. Veendam 3% 98 98 3/16
AANDEELEN.
BANK- EN CRED.-INST.
Binnenland.
Koloniale Bank A 194% 194%
Ned. Ind. Handelsb. A 131 134%
Ned Handel Mij. c.v. A 144% 148
INDUSTRIEELE ONDERNEMINGEN.
Binnenland.
A.KU. 14214-143%
144%-146%
Centr. Suiker Mij. 224% 225
Fokker g. A. 229 225
Lever Bros en Unilever cv.A 138-139%
13934,-142
Ned. Ford 340 341
Philips G B.V.A. 243-246%
245%-249
Philips pref. A. 15834, 160
PETROLEUMONDERNEMINGEN.
Binnenland.
Kon. Petr. 261%-267%
268%-274
SCHEEPV AART-MAATSCHAPPIJEN.
Holland Amerikalijn A. 128%-130%
132%-137
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
nat bez. v. A. 183-185 183-185
Kon. Paketvaart A. 252 260
Ned Scheepv. Unie A. 192-194% 194-199!
SUIKER-ONDERNEMINGEN.
HVA. 445-452 456-462
Javasche Cultuur 265
N.I.S.U. 244 24334,
TABAKSONDERNEMINGEN.
Déli Batavia Mij. 233-236%
238%-241%
Deli Mij. cv. A. 290-292 291-295
Senembah 233-235 23734
RUBBER-ONDERNEMINGEN.
Amsterd. Rubber 287-291 291-293
Deli Batavia Mij. A. 223 232-231
In den geweldigen slag, die in het
Oosten van Europa woedt, vallen
slachtoffers. Aan beide zijden zijn
gewonden te betreuren, gewonden
die dringend hulp en verzorging
noodig hebben. Menschen voor wie
een snelle hulpverleening de red
ding van hun leven beteekent.
Vlak achter de linies zijn de laza
retten, veldhospitalen, noodverband
plaatsen, hulpposten, waar doktoren
en verpleegsters hun heilzamen ar
beid verrichten, veelal onder zeer
moeilijke omstandigheden.
Straks zullen daar ook Nederland
sche doktoren en verpleegsters bij
zijn.
Want Nederland blijft niet achter
als het gaat om de hulpvereleening
aan oorlogsgewonden.
Nederland zendt een eigen Neder
landsche ambulance naar het Oost
front. Daar is geld voor noodig,
veel geld, maar dat geld zal er ko
men. Duizenden stortten reeds hun
bijdrage ,op het bekende gironum
mer
8—7—6—0—0
Uw bijdrage wordt ook verwacht.
Maak het vandaag nog in orde.
Stort op gironummer
87—600
NEDERLANDSCHE AMBULANCE.
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Ontdekking in de Baltischc landen
BERLIJN, 18 Aug. (D.N.B.) Dc onder
zoekingen in de vroegere Baltische staten
hebben aan het licht gebracht, dat de Sov
jets 24 geestelijken, allen uit Kauen en
Wilna, hebben gearresteerd en ontvoerd,
omdat zij geprobeerd hadden het vaticaan.
inlichtingen te verschaffen over de positie
der katholieke kerk in Littauen en I^etland.
Bij drie pogingen om over de grens in het
buitenland te komen, werden vier geeste
lijken doorgeschoten. Slechts een wist te
ontkomen. Of hij evenwel in Rome is aango
komen, staat nog niet vast. In ieder ge
val heeft het vaticaan hierover tot dusver
re geen enkele mededeeling gedaan.