Brabantsche
Brief
't HOEKJE
OUDERS
BLUFT VAREN
Tob nooit
van Ore
De
VOO» DE
Per schip naar
West-Afrika» de U.S.A.
en Argentinië
1939-1940
Late bloei
Ulvenhout, 21 Aug. 1941.
Amico,
De spanning is gebroken. Of, liever gezeed,
de spanning hier in den huis, om Truike mee
heuren Jozef, is lankzamerhand verslapt. Ik
zeg nle, dat 't tusschen ons kleindochterke en
dieën Josef „af" is, maar... om den Josef
wordt gin bordeke meer gebroken. Ons Truike
ziet weer rustig uit de oogen, doet, denkt,
lééft weer normaal kalm, ja, ik heb, na
veertien dagen, den eersten kus al weer van
haar gekregen.,.!
Ook de verhoudingen zijn hier weer gedraaid.
Als ik mee m'n eigen beginnen mag: ik tel
weer 'n bietje mee; den Eeker is 'nen stap
achteruitgeschoven en Truike twee stappen
naar voren b(j m'n Trui; Dré III is veur z'n
zuske weer de groote broer enne... Kiske-van
den-smid, den brievengaarder, spuit heelemaal
ginnen rol meer! Hij wordt, 's mergens onder
't ontbjjt mee z'n brieventasch onder den nat-
geregenden cape, amper gezien, hum wordt
niks meer gevraagd, zelfs nie, als ie wat lank
te teuten staat mee z'n brieven. Want Kiske
snapt de verandering nog nie! Van Trui gin
kommeke koffie, van de kleine Trui gin smeek
oogskes, van allemaal: gin interesse! Hoog
stens 'n scherp oogske van Trui, heel even
maar, als Kiske de brieven of drukwerken mij
aanreikt. En wat plazierig is: grootmoeder en
kleindochter hebben den strijdbijl begraven.
Ja, da's plazierig, want als 't vrouwvolk „iets"
teugen malkaar heeft, dan is dat jn huis bij
leder dingske en elk minuutje te merken.
B.v. zóó: Trui: „allee, meid, eet nou da
bordeke pap leeg,, ge... mot er nog van
groeien." Waarop de kleine Trui de groote
giftig aankekt en zegt: „ik... ik wil niet zoo
dik worden als u."
Trui: „brutaal nest!"
Truike: „W'rom! 't Is toch wéér!"
Trui: „Mors nie, aap, anders zal 'k oe nog
'n slabbeke veur motten doen." Waarop de
kleine Trui bloost van kwaadaardigheid, heur
schouwerkes minachtend optrekt en... mee
'r wijsvingerske aan 't voorhoofd... „krabt"!
Die plagerjjkes zijn nou veurbij. Den Josef
zit niemeer onzichtbaar bij ons aan de tafel.
Hoe dat in z'n werk gegaan is? Ge wist,
den Eeker is op 'nen avond „sjek gaan halen".
Daarna hebben we Josef Fontijn, onder dieën
naam wierd ie in de krant gezocht deur z'n
ouwers, nooit meer verom gezien. De kleine
Trui, die de eerste dagen veul in 't wèèrkaren
zat treurde om den spoorloos verdwenen Josef,
schijnt de verdwijning op te vatten als
desertie! Ze stelt hooge eischen, da's zeker.
Want als ie stond te verregenen en weg te
kleumen onder dieën druipenden boom langs
den weg, als ze op gin stukken na wist, waar
den Kloris 's nachts bivakkeeren moest, in
't drijfnatte bosch of in 'nen hooiberg, dan
was ze tóch plazierig gestemd, veul op 'r ge
mak. Heuren Josef was present en dét was
zat genogt!
Ja, Truike stelt hooge eischen aan heu
ren ridder, da's me duidelijk geworden! Allee,
't is 'n beeldeke, dus!
Maar ermen prul, die dat veroveren mot.
Afijn, 'k Wou gezeed hebben g'had: Truike
schijnt heuren Josef, die op 'n kwaje fiets van
Amsterdam naar Ulvenhout kwam gestampt
deur gietenden regen, die daarna 'n paar dagen
stond te treurwilligen in 'nen plas op den
weg. Truike schijnt 'm veur 'n dikke tach
tig percenten te zijn „vergeten".
Zoo'nendesserteur" ook! Enne... daar
loopen nog zooveel... eh... ridders rond. „Echt
leuke knullen."
Ja, ze is mee den Dré de stad in gewist.
Naar de Cinema, naar de lunchroom fjjn voor
't raam gezeten....'
„Wa ze in die zuster-van-me zien," zee den
Dré: „da mag den duuvel weten, maar die
meid hee-d-'n sjans...!"
„Pas maar goed op 'r," gaf Trui te ver
staan; gij bent heur grooten broer, gtj mot
maar 'n oogske in 't zeil houwen, Dré!"
„Ja..., ja...," zee-t-le peinzend: „ja...!"
;,Watte ja?"
„Watteja?! *k Wou da ze wa meer oog
veur m'nen Eeker had, dan...!"
„Watte dan?"
„Wattedan? Dan..., dan... nouja! Dan gaf
Ik 'n groot feest! Déttedan!"
Nou, amico, laten we eerlijk zijn: daar loopt
gin schoonder troeleke rond, dan dat Truike.
En, zoo zacht meugelijk uitgedrukt, gin
lillijker kaereltje dan dieën Sproetenkoning.
Daarbij: den Eeker is dieën avond wel „tabak
gaan halen," maare... 't manneke heeft toch
gaar andere aspiraties, dan vrijen. Deur dat
ons Truike zoo schoon is, beschouwt den
Eeker haar als 'n soortement van heilig beel
deke. Hij zou gèren blommen veur haar voe-
tekes strooien, haar op 'n verguld stoeltje zet
ten of zoo iets, maar als ie vandaag of mer-
gen goed in de gaten krijgt, dat die kleine Trui
„maar 'n gewoon... menschke" is, dan tuimelt
ie vierkant uit z'n vereering!
„Kun je hier „niet zwemmen?" vroeg
Truike 'n paar dagen gelejen.
„Zooveul as ge wilt." riep Dré Hl; „daar
In ons wei, in de Mark."
Den Eeker schrok! „Da... daar in die Me...
Mark...? Maar Dré, toch! In dat eigenste
water, waar onze runders in te drinken
staan...!"
„Nou?! Daar gaan die koeien toch nie dood
van. Eeker? Ik zwem er eiken dag!"
„De... de koeien...? Vaneigens nie! Me...
maar... maar juffrouw Trui... De... de... da's
toch nie meugelijk!"
„Is 't vies water, Eeker," vroeg Truike be-
zurgd: „is 't niet helder?
„Helder? Jawel. Jawel. Da gaat genogt, ge
kunt den bojem zien, me... me...maar..."
„Wat maar?"
Toen kreeg den Eeker 'n kleur tot in z'nen
nek, zee: „kweetnie". Gong dan naar 't ach
terhuis, Truike's schoenen poetsen.
Drie paar. Witte, die hjj blank als sneeuw
mokt, uit 'n fleschke, Blaauwe, die hjj boent
met was. Zwarte, die hij poetst tot ze van lak
scliijnen. Zelfs de zolen krabt ie wit, mee 'nen
scherf glas. Dan zet ie ze op rjj, achter de
plattebuis, 'n krant erover teugen 't stof. Heur
fiets is nuuw geworden onder den Eeker z'nen
oppas. Hij heeft ze afgespoten, afgezeemd, bij-
gelakt, 't nikkel gepoets mee krijt, gesmeerd,
'n nuuw zadeldekske gekocht, de bel sjecuur-
aer gesteld, de remmen nagekeken, de ket-
ti'ngkast geboend, nogeens: nuuwgemokt. Hij
is 't gelukkigst als ie z'n „heiligbeeldeke" op
sieren kan, vereeren!
En Truike...? Die zoo'n hooge eischen stelt,
Truike aanvèèrd alles als 'n prinses, méér...
as 'n edelvrouwe, die stillekes beseft, dat deu-
zen schildknaap eigenlijk ridder is!
Van de week zee ze ineens, kordaat: „Dré
morgen ga 'k met je mee. Zwemmen."
„Best," zee den Dré: „as ge 'r dan maar op
rekent, dat g'om vijf uur opstaat."
Den Eeker wierd bleek. Zee na vijf minuten
zweeten: ,,'t is toch veuls te koud, juffrouw
Truike."
„Pfoe! Koud! Augustus!" En verwonderd,
ook wel 'n bietje spottend, zag ze den Eeker
aan, die ongelukkig wierd onder dieën harden
blik van z'n „heiligbeeldeke." Toen had ie 'n
ingeving. „En as 't nou hard regent," vroeg ie
Dan zwemmen we onder 'n pereplu," schater
de den Dré.
„Welterusten samen," bromde den Eeker
en hij gong naar z'n woonwageltje.
„Motte gin pap meer eten?" vroeg Trui.
„Neeë, vrouw, ikke... ik... kweetnie." Toen
wreef ie over z'nen buik, gong lusteloos naai»
boven.
En den" anderen mergen..., 't góót! Maar
Truike kwam benejen mee 'n naauwsluitend
gummi mutske over heur haren, 't kopke
jongensachtig puilend uit de muts. 't Zwem
pak onder de jurk, zoo gong ze, barrevoets,
mee den Dré de natte wei in, naar 't brugske
over de Mark. Den Eeker en ik, wij trokken
den akker in. En op 'n moment stonden broer
en zus op de leuning van 't ronde brugske, drie
meter boven den stroom, veur den duik! De
armen omhoog, in den gietenden regen, de
jeugdige, welgevurmde lichamen blonken al
van 't water! 't Was 'n schoon gezicht. Den
Eeker stond mee schuinen kop, lijk 'n ouwman-
neke, met open mond en seerjeuze oogen toe
te zien uit de verte. Dan plomp! den Dré
zat in 't schuim van zijnen duik. Hrj riep iets,
lachte deur den mergen dat 't klaterde in de
ruischende stilte, dan... plomp! daar gong
ons Truike!
Sierlijk, lenig lijk 'n nimf zweefde ze deur
God Zijnen buiten.
„Oóó", piepte den Eeker en als ik naar
'm keek, dan stonden z'n oogen nog vast, ver
stard naar 't punt, waar 't nimfelijn zoojuist
gezweefd had. „Hoe vonde 't Eeker?"
„Schoon, baas!" fluisterde-n-ie heesch: ,,'t
schoonste, da 'k van m'n leven gezien heb".
D'n regen liep in stralen over z'nen sproeten-
kop, die glom als gepolitoerd mahonie. „A-a-as
'r toch maar niks aankomt, 't Zou zonde zijn",
zee-t-ie bezurgd, als 'n ouw keareltje. Maar
daar kwém wat aan! Bjj 't veromgaan naar
huis, mot Truike ieverans in getrapt hebben,
den voetzooi geblesseerd. Eterst had ze 't nie
geteld, 'r eigen thuis wijers aangekleed, 'n
tikske gehinkt, 't zou wel beteren na 'n uur.
Maar nadenmiddags, als wij thuiskwamen,
dan zat ze mee één been over 'nen stoel, 't
Loopen gong nie, den voet dee pijn!
Verlejen zomer, ge wit, had m'nen Toeteloe-
ris ook zoo iets aan den voet.
Den Eeker heeft Trui boen eiken avond ge
holpen, verbonden en zoo. Dus er was werk
aan den winkel. „Guilie bleft er mee oew
harde klavieren af", zee Trui teugen mjj en
Dré m: „den Eeker mot 'r maar 'ns helpen,
dat kan ie puik!"
Daar stond ie. Tien zwaet-druppeir op z'n
veurhoofd. Z'n rosse stekels piekten alle kan
ten uit, z'n handen beefden. „Ja, eh... zou
ik den dokter nie halen, juffrouw Truike
Asteblieft?"
„Neen! Dan loop ik in ge-ên veertien dagen!"
„Had toch nie... gezwommen, juffrouw
Truike. 'k Was er zoo... zwo bang veur".
„Wil je me helpen, Eekier? Ja of ja?"
„Tuurlijk! Tuurlijk! As 'k oe maar gin pijn
doei".
„Flauwe kul", zee Truike driftig.
„Eh... wablief...?" schstok den Eeker; hij
knipperde mee z'n oogen.
„Jen!" zee Truike toen.
„Jen" is Amsterdamsen Kennen we hier
nie. Dus den Eeker vroeg weer: „wablief?"
„Zeur, help me nou", commandeerde zij.
„As ge teugen mij zo'nxsn bek opzette", zee
Dré Hl: „dan...: stik hartje!"
Maar den Eeker vatte -djfe karwei aan. Mokte
sodawater gereed. Prachitiig op temperatuur.
Goot telkens nen warmen slok bij. Na 'n kwar
tier gong ie op z'n knieitrt. zitten, den voetzool
bekijken. Dan zee-t-ie: „(.'laar zit iets in. 'Nen
stekel. Van 'nen distel of zoo iets".
„En nou...?" vroeg Truike benauwd.
„Die... die... mot... erf.*. uit. Maar 'k zal 't
zachtjes doen!" Den Eekrtr begost te peuteren,
mee z'n vlemscherpe aalkmes. En werendig,
hij brocht den doorn uetir den dag! Lee 'm
ampart.
„Hebben we kalkwater in huis, vrouw?"
Zacht, veurziohtig, streelend haast, begost ie
te reinigen, te verbinden.
„Mot 'r gin jodium opC" vroeg Dré III
wreed.
„Jodium...ü" zee clen Eeker minachtend.
„Da doet veuls te veul pijn. 'k Krijg 't zóó
wel zuiver, hoor, juffrouw Truike.
Mergenavond kunde weer gewoon loopen".
„Eeker, jij bent de liefste jongen, dien 'k
ken!" zee Truike dtemkbaar.
Den Eeker bloosde. Hoorde „niks".
„Versta je me niet, .Sfjaak?"
„Hij is doof aan dieëtn kant!" kwekte Dré
ni.
„Jawel, jawel, jawel/bes, juffrouw Truike",
zee den Eeker zenuwachtig: „me... me... maar
ik help oe geren, horifé, horre!"
„Ja, hij hee mij ook zoo goed g'ollepen" ver-
peede Trui de idylle: „ook aam m'nen poot".
,t Was efkes stil. Dan riep den Dré: „maar
van Trui kreeg je eükisii avond 'nen kus! Ee?
Eeker?"
„Krjjgt ie van mij oc»k", zee 't vlotte Truike!
„Kom hier, Sjaak!"
„Eh... we... wa... vbablief vroeg ie.
„Kóm hiér!" commandeerde de kleine prin
ses heuren page. MieB z'n handen achteruit,
nogal dwaas om te zien, gehoorzaamde-n-ie,
maar den kus gong er neffen.
„Da mot ie nog le eren", schaterde Dré III:
„Trui, geef 'm maar "ns goed les, hij leert ge
makkelijk, horre!"
Den Eeker smeerde 'm. Mee 't water, den
verbandrommel, handdoeken; alles ruimde-n-
ie prontjes op. Gewasschen en gekamd kwam
ie verom. Mee z'n eigen hoofdkussel. Dat ie
zacht onder Truikes :zeeren voet schikte.
Den anderen da'r gong „juffrouw Truike"
fietsen. Maar teugfcn dat den Eeker thuis
kwam, zat ze weer op twee stoelen!
't Is 'n „nest"! Om oe mee te bedooien!
En dieën goeien Eeker...! Daar is iets in 'm
Voor geloovige ouders geldt, dat het kind in
zonden geboren wordt. De wereld ligt in zonde
en schuld verloren en de kinderen deelen dit
lot. De doop is voor deze menschen van enorme
beteekenis. De kinderen hebben van dat oogen-
blik af „het heilige merk van Gods trouw aan
hun voorhoofd". Voor hen is de opvoeding van
het kind een opvoeding tot tweeërlei bestem
ming: in de eerste plaats „de kinderen te doen
opgroeien tot menschen Gcds", in de tweede
plaats ze klaar te maken voor hun aardsche
Een paedagoog uit dit kamp formuleerde het
eens aldus:
„Want onze kinderen moeten niet alleen
worden toebereid tot het leven in de eeuwig
heid. Moge dat te doen onze hoogste taak zijn,
we hebben onze kinderen ook tot hun aardsche
taak voor te bereiden. Een opvoeding, die te
eenzijdig op het jenseits (het hiernamaals)
op die toekomst gericht is, is evenzeer on
evenwichtig en dies gevaarlijk, als wanneer
ze enkel en alleen op het diesseits (het aard
sche leven), op het heden van allen dag gericht
is. Het einddoel moge gevestigd zijn in den
hemel, onze kinderen zijn kinderen der aarde,
van deze aarde, kinderen van onzen tijd. Ze
zijn door Gods wil in een bepaalden tijd, in
een bepaalde omgeving geboren om te wor
den opgevoed als de dragers van Zijn gedach
ten in een bepaalden tijd, en dikwijls ook in
een bepaalden vorm. Ze zoover te brengen,
ziedaar het doel onzer opvoeding."
Dit is dan een opvoeding naar twee zijden;
naar de goddelijke en de menschelrjke zijde
van het vraagstuk.
Het is altijd moeilijk in een blad, dat lezers
van allerlei geloofsrichtingen kent, over deze
principieele dingen der opvoeding breedvoerig
uit te wijden. Persoonlijk sta ik op het stand
punt, dat op een punt van de opvoeding
allen het wel eens zullen en kunnen zijn:
n.1. op dat, hetweik gelegen is op het terrein
der vorming van het kind voor zijn aardsche
taak. Ik bedoel dit: hoe we ook over geloofs
kwesties denken, vast staat, dat in ons land
met name de Christelijke opvoeding (hier niets
te maken met de opvoeding van een Christe
lijke groepeering) algemeen aanvaard
wordt en dat geheel ons leven beheerscht wordt
door het Christendom.
Al onze wetten,' onze moraal, steunen op het
universeele Christendom.
Er mogen dan vele kerken en kerkgenoot
schappen zijn, er mogen afwijkingen zijn op het
punt van geloofsleer, op een punt vinden
wij elkaar allen: dat Christelijke en maat
schappelijke deugden waarden zijn, welke we
gebeurd, waar ie gin bal van begrijpt.
Ik denk... da 'k dat schoone helleveegske
maar rap naar Amsterdam retour ga sturen.
Witte wat ze me in m'n oor gefluisterd heeft?
„Jammer, Opa, dat 't Eekertje... leelijk is!
Anders...
„Wat anders?"
„Pfoe! Wét anders!" zeit-ie", zoo lachte
ze me uit, dat... „heiligbeeldeke" van den on-
noozelen Sproetenkoning!
Afijn, vandaag of mergen valt deus „heilig"
popke wel van 'r consolleke!
Kom, ik schei er af. Dat jonkgoed! 't Houdt
werendig 'nen ouwen kearel als ik 'nen vollen
brief bezig...!
Veul groeten van Trui, Truike, Dré m, den
Eeker en als altij in horke minder van oewen
t.é.v.
Dré.
HOLLAND
VI.
Even later belden ze ons van de brug af
op en vertelden dat we aangehouden waren
door een onderzeeër, die het signaal „stop
onmiddellijk of ik schiet" had gegeven.
We wachtten nu verder maar af.
Allerlei gedachten gingen door ons heen,
zou het nu afgeloopen zijn, zouden we nu
toch op volle zee getorpedeerd worden en
alles in den steek moeten laten en maar
probeeren met de sloepen den vasten wal te
bereiken?
Zoo wachtten we een kwartier en we kre
gen geen nader bericht van boven, toen plot
seling de telegraaf weer overging op „volle
kracht vooruit".
Later bleek dat het een onderzeeër was ge
weest, die de noodige inlichtingen over onze
lading, herkomst en plaats van bestemming
had gevraagd en ons daarna weer had laten
doorvaren. Het heele schip was in rep en
roer geweest, want het had ook anders af
kunnen loopen.
We waren nu in de buurt van de Kaap
Verdische eilanden, de gevaarlijkste zóne,
die we moesten doorkruisen.
De hondenwacht bleek geen prettige wacht
te zijn, zoowel de nacht als de dag is steeds
gebroken. We kregen een telegram dat we
na Baltimore naar New York gingen en dan
naar Holland. De stemming leek hierdoor
wel wat beter te worden.
Ondanks het feit, dat de zee nog rustig
was, begon het schip toch al vervaarlijk ie
slingeren en men maakte sombere voorspel
lingen voor dit „mooi weer schip", dat ge
bouwd was voor de rustige reizen naar Afri
ka en dat nu met een zware lading over de
Atlantic moest.
De wasch-Chinees kwam in zijn element,
toen de vliegende visschen met het buiswater
op het dek kvwapnen en daar bleven liggen
en hij er dan rijn heerlijk hapje aan had.
Het was een hfcge, eentonige reis, niets
kwamen we teg tn, ook al omdat we niet pre
cies de norma/ fe route namen.
Het begon pipts na een week iets beter te
worden, maar tjoch hadden we nog een bui
tenboordwater ,van 25° C.
Behalve de lïormale wachten, maakte ik
nu vrij veel toitn to, óf in de machinekamer
óf in mijn hult. om de administratie te ver
zorgen.
Toen we de luelft van de overtocht bereikt
hadden, werd (Re zee wat minder rustig. Het
was een schilt'je-re nd gezicht, die wilde zee
met hooge gniven. Volgens den stuurman
was de zee rti/er ca. 8000 M. diep. 's Avonds
begon het scMp geweldig te stampen en te
slingeren en maakte toen zijn „waterdoop"
door. Wanneet: ik 's avonds op wacht kwam,
kon je je bijn.-» niet staande houden, je gleed
van den eenem kant van de machinekamer
naar de andere.
Het voorsdbép, waar de matrozen hun hut
ten hadden, stond onder water en ook mid
scheeps storuclnn enkele hutten onder water.
Bij een hevigje vlaag werd de stoel vap den
eersten maolifarist uit zijn hut geslingerd en
kwam, tegeFjk met zijn sprei op het sport-
dek terecht Om 4 uur was mijn wacht weer
om en toen ak in mijn kooi lag, hoorde ik
plots een kmttl en een gerinkel. Het bleek dat
mijn wekker' van de tafel met een smak te
gen de dei>c was gevlogen en in de mess-
room waresm.-weer ettelijke borden bezweken.
Tegen deia. morgen werd het weer kalmer.
We waren .itu op de hoogte van de Burmuda-
eilanden.
Vrijdag 2(7 October kwam de Amerikaan-
sche kust ijn zicht en om 3 uur kregen we
de loods aan boord. We vaarden nu een bree
de rivier <y>, zoo breed, dat de oevers ter
nauwernood waren te herkennen. Het was
prachtig ar»cht weer, maar toch verwisselden
we nu ejaflelijk onze tropenkleeding weer
met het Europeesche blauw, 's Avonds kre
gen we een van die schitterende zonsonder
gangen te zien, die hier aan deze kust zoo
veelvuldig voorkomen.
In mijn hondenwacht zouden we in Bal
timore aankomen. Ik ging nog even slapen
en kwam om 12 uur weer op. Om 3 uur la
gen we voor de haven van Baltimore en
gingen hier voorloopig voor anker. Ik zag
alleen de geweldige lichtzee van deze stad
en hier en daar de roode gloed van een
hoogoven.
's Morgens om 7 uur moesten we allen
voor den dokter komen, voor we aan wal
konden gaan, een formaliteit die in alle
Amerikaansche landen gebruikelijk is.
's Middags lagen we goed en wel aan den
wal. Een ander beeld dan in Afrika, hooge
gebouwen rond ons, en overal rails zooals
we dat in Holland zien. Ook hier zijn de ha
venarbeiders ten deele negers, hoewel van
een heel ander type dan de Afrikaansche.
Auto's rijden af en aan.
We gingen nu even met de tram naar de
eigenlijke stad Baltimore en zetten hiermede
de eerste voet op Amerikaanschen bodem.
De stad is druk en vooral zeer veel autover
keer. Ook de'vele reclameplakkaten en licht
reclames vielen me op, vooral in de groote
winkelstraten. Hier en daar zagen we een
wolkenkrabber, maar toch verschilt het beeló
van deze stad niet veel van dat van Euro
peesche steden. Ik deed wat inkoopen, o.a.
een paar smalfilms, daar ik bij het koopen
hiervan in Holland, geen rekening had ge
houden met een bezoek aan Amerika, waar
door ik aanmerkelijk meer te fotografeeren
had.
Om 5 uur kwamen we weer aan boord en
gingen na het eten weer uit en bezochten
enkele dancings. We kenden de stad even
wel nog te weinig, om direct het goede te
vinden en plezier te hebben, maar als ver
kenningstocht had het zijn waarde.
Het was hier nu plotseling verschrikkelijk
koud en wanneer we dat met de vorige dag
vergeleken, was het bijna ongelooflijk, een
winterjas was nu heusoh geen overbodige
luxe, maar niemand had hierop natuurlijk
gerekend.
's Zondags ging ik weer vroeg op weg
naar de stad, om te voet alles rustig te gaan
bekijken. Het viel mij op dat een zeer groot
percentage van de bevolking joodsch is.
Ik maakte wat fotos van de drukste
straten, zooals de Broadwav en de Baltimo
restreet en van enkele wolkenkrabbers.
.Wordt .vervolgd.
in ons allerleven en samenleven moeten
erkennen.
We kunnen dan ook gerust aannemen, dat
de opvoeding van het Nederlandsche kind een
Christelijke is. Dat er daarnaast scholen zijn,
waar men in Bijzonder Protestantsche,
Koomsch-Katholieke of z.g. Neutrale richting
werkt, doet niets af aan het eerstgenoemde
feit.
Een belangrijke vraag is, of we opvoe-
den kunnen.
Ik wees er in een vorige hoekje op, dat de
opvoeding soms weinig vermag. Laat ik er
thans aan toevoegen, dat opvoeden mogelijk
is in dien zin, dat we in staat zijn tot op
zekere hoogte de slechte eigenschappen, welke
het kind in het leven meekreeg, op den ach
tergrond te dringen door de goede eigenschap-
pen te versterken en meer kans tot ontplooiing
te geven.
We kunnen bewust inwerken op de kinder
ziel, of de eindresultaten altijd even gunstig
zijn hangt af van ten eerste het feit, of het
kind in aanleg sterk voorbeschikt is tot het
slechte. Er zijn kinderen, die zoo erfelijk be
last zijn, dat alle opvoeding niets uitwerkt
We kennen dergelijke misdadigerstypen reeds
onder de kinderen; heel tragische gevallen zijn
ons bekend, al moeten we, of beter gezegd, al
kunnen we zeer tot onze verheugenis vast
stellen, dat hun aantal gelukkig beperkt is.
Voor deze misdadigers in den dop, onverbeter
lijke kinderen is slechts een weg: isoleeren.
Uit de maatschappij met hen. Om der wille
van onze kinderen en hunzelf. Om der wille
var.onze kinderen, daar we onze kinderen niet
mogen blootstellen aan besmetting, om der
wille van hunzelf, daar we hen beschermen
moeten tegen de kwaadheid huns hérten.
Een harde plicht, voorwaar. Maar een nood
zakelijke!
Het is van belang, dat we gelooven in de
opvoeding. Al weten we, dat opvoeding niet
alles vermag, anderzijds weten we ook, dat
we de plicht hebben het kind in aanraking te
brengen met het goede, zoo vaak en zoo regel
matig, dat zijn slechte neigingen geen kans
krijgen door te breken.
Men bemerkt, dat ik de opvoeding dus zie
als bewuste beïnvloeding van de kinderziel om
te komen tot de gunstigste omstandigheden
voor het goede in iedere kinderziel.
Onze taak moet steeds daarop gericht
zijn!
OVEEKA.
De bloei van den nazomer is anders dan
bloei van den midzomer, maar niet minder
mooi. Wie in een tuin of een park de warme
kleurschakeeringen ziet van bloeiende
dahlia's wit en in verscheidene teere en
warme kleuren, van zachtrose en theeroos-
kleur tot dieprood en donker violet, naast
bloeiende asters, gladiolen en dwergastertjes,
zal toegeven, dat hier voor het oog evenveel
te genieten valt als in den rozentuin toen
daar eenige maanden geleden alles in bloei
stond.
En de uitbundige weelde van de warme
kleuren van juist dien laten bloei, vraagt al
onze aandacht, zoodat er geen tijd overblijft
voor gepeinzen over den naderenden winter,
waarin de Natuur oogenblikkelijk weinig
geeft, maar zich voorbereid op het nieuwe
leven van de toekomende Lente
Ook in een menschenleven kan een late
bloei voorkomen, die wellicht dieper door
leefd en inniger gewaardeerd wordt juist om
dat die zoo laat is.
Omdat geluk in den herfst van het leven
door een mensch niet meer vanzelfsprekend
verwacht wordt, en zeker meer gewaardeerd
dan op 18- of 20-jarigen leeftijd.
De Jeugd verwacht het geluk even van
zelfsprekend als een kind zijn boterham. Een
kind van 6 jaar uit een gegoed gezin heeft
nog geen begrip ervan, dat er andere kinde
ren zijn voor wie er niet altijd een boterham
is. Zoo gaat het de Jeugd met betrekking tot
het geluk. Zij verwachten het als iets dat
natuurlijkerwijs zal komen. Komt het geluk
niet, dan gevoelt zij zich te kort gedaan,
achteruit gezet.
Eenige tijd lang hoopt zij nog misschien
komt het bij hen wat later dan bij anderen.
Maar in den herfst van het leven, als de
eerste grijze haren komen en de fijne merk-
teekenen van den tijd zich in het gelaat be
ginnen te groeven, verwacht de mensch over
het algemeen geen levensbloei meer. Het
geluk ging hem voorbij. Waarom? HH weet
het met. Sommigen worden bitter, anderen
berusten maar allen krijgen iets van het
d,at men gevoelen kan om een
hebben verlePt 13 zonder ooit gebloeid te
da? komt 3°ms toch nog de bloeitijd
dm w v, ,6", het en warme geluk
et har' d°et kloppen zooals dat van een
ipnfsf161180- ,en dat het gelaat een stralend-
i^en mc*ruk doet maken in spijt van
rimpels en witte haren.
m,ü1SSChifnis dat wel een van de mysteri
euze aantrekkelijkheden van het geluk: dat
n00lt weten, wanneer het komt.
laatkonrt V°°r de" 8en vroeg' voor een ander
v, het is een Plant die zon en warmte
behoeft en die zeer moeilijk gedijen kan in
steenachtigen bodem van een hart vol
bitterheid.
Houdt de biterheid uit uw wezen! Denkt
nooit: „het komt niet meer!". Want dat weet
ge nooit, evenmin als vanwaar het zal komen.
Houdt uw levenswarmte op peil met het
vuur van de Hoop, en vergeet niet dat het
meermalen is voorgekomen, dat zelfs een
roos nog bloeide in November.
Nadruk verboden.
Dr. Jos de Cock.
