Muggen
W
H.W.ZEGEL
TRUUS HOEBE
Wees zuinig op Ow rijwiel
THEEBEURSEN
gezellige Muziek
Advertentiën
Vleesch
FIRMA MOREE
Distributie-nieuws
Vandaag.
Te koop
Diversen
Uit de natuur
door J. K. S.
Arts J» Beeker
geen spreekuur
wanneer U onze zaak bezoekt.
Weest daarom zuinig met Uw punten,
besteedt ze niet aan waardelooze stoffen,
ouds
maar
koopt
degelijke
nu
onze van
nog
kwaliteiten»
Keizerstraat
Tel. 989
1
Laat het nazien door een vakman
vooral in dezen tijd, nu veel van Uw
rijwiel gevergd wordt
's Morgens vanaf 6 uur geopend
Sluisdijkstr. hoek Ruijghweg - Tel. 649
KONINGSBRUGGEN
Trouwcoupé's en
Rijtuigen
v-o-ckI iuj$tLg> jaa/i
voor winkeliers
Ingekomen personen
Vertrokken personen
COR KRIGEE, v. Galenstraat 71.
G. H. VAN GRUNNINGEN
Tel. 265 - KEIZERSTRAAT 54-56
Te huur aangeboden
ged. van Heerenhuis,
Heldersche geëvscueerden
Burgerlijke Stand van Texel
Predikbeurten
Visscherij
A. DOORN, Julianadorp
Zie g' een mug, 't zij klein of groot,
Aarzelt niet, maar slaat hem dood!
Proloog.
Neen, lezer, deze bijdrage is niet ontstaan
na een doorwaakten nacht in een van trei
terend mmjgengegons vervulde slaapkamer,
zooals ge ^vellicht, niet zonder leedvermaak,
tusschen de regels door wilde gaan lezen! De
aanleiding tot het schrijven van dit artikeltje
is de noodkreet, die dezer dagen de Urkers
plus de op dit „eiland" vertoevende vreem
delingen opzonden, toen niet-getelde horden
groene muggen de zon verduisterden. Overi
gens, een jaarlijks weerkeerende jammer
klacht, en niet van Urk alleen. We herinne
ren ons nog levendig, hoe de automobilisten,
die in hun maximum-snelheid over den Af
sluitdijk sterk beknot werden, steen en been
klaagden over de Chirónomus, zooals het
beestje toen nog heette; tegenwoordig zou
het Tendipes zijn. We beginnen dus met deze
beruchte mug,
de groene IJsselmeermug.
Deze horden muggen bevatten genige hon
derden soorten, die bijna allemaal thuis hoo-
ren bij de familie der Tendipedidae, de veder
muggen. Dè IJsselmeermug bij uitnemend
heid is wel Tendipes plumoses L. var. prasi-
nus Meig. Deze vrind is groen met beige
sprieten, die bij het mannetje heel mooi ge
pluimd zijn (plumoses!). Ze dragen <fe voor-
pooten in de rusthouding recht vooruit, zoo
dat ze eigenlijk als sprieten dienst doen. Dit
vormt een belangrijk kenmerk tegenover de
steekmuggen.
Het is een groot geluk, dat deze muggen
alleen maar lastig zijn. Dank zij hun teere
'bouw gaan ze, zelfs bij de geringste aan
raking, dood. Maar ze steken tenminste niet!
Na de massa-bruiloft leggen de wijfjes
eieren in het water, waaruit later de larven
komen, die na enkele maanden verpoppen.
Wanneer de mug kant en klaar in het pop
huidje zit, kruipt hij (of zij) er op een wind
stil oogenblik aan de oppervlakte van het
water uit. Er is een half uur voor noodig
eer de mug vliegklaar is en al dien tijd dob
bert hij op de leege pophuid als een bootje
op het water rond. Steekt de wind op dan
verdrinken ze bij honderden. Maar honderd
duizenden lukt 't.
Het massale optreden wordt verklaard
door het feit, dat ze zich in het verzoetende
IJsselmeer tot in het onbegrensde konden
vermenigvuldigen. Langs de Oostzee-oevers
en langs de buitenlandsche groote meren is
het optreden van deze muggen-wolken een
heel bekend verschijnsel. Men maakt er daar
ook geen drukte meer om...
De larven zijn helderrood gekleurd. In hun
bloed is nl. haemoglobine opgelost, precies
dezelfde kleurstof, die ook ons bloed de roode
kleur -geeft. De larven zijn hierdoor in staat
eventueel ook het laatste restje zuurstof uit
de modder en het water op te nemen. Ze zijn
dus in staat in de meest zuurstofarme omge
ving nog te leven.
Lastige klanten.
Dat is zacht uitgedrukt! Want hiertoe
rékenen we ook Culex pipiens, de steekmug,
de mug van de doorwaakte zomernachten in
een ovenheete slaapkamer. Net ben je in
slaap, of daar komt weer zoo'n eendekker
aan met z'n irriteerende, hooge zoemtoon.
Ten gerieve van de verstokte vrijgezellen zij
nog vermeld, dat het alléén de vrouwtjes-
steekmuggen zijn, die ons het leven dan zoo
zuur maken. De mannetjes zijn zéér vrede
lievende vegetariërs, die zich met wat bloem-
sap tevreden stellen.
Tegen het eind van den zomer komen bij
zonder donkere muggen met wit-gestreepte
pooten de gelederen der steekmuggen nog
versterken. Die zijn nóg feller belust op
menschenbloed en bovendien zeer aanvals-
lustig. Hun steken veroorzaken enorme bul
ten. Ze zijn er ook in het vroege voorjaar
wel, maar dan in gering aantal. Dat zijn de
exemplaren, die overwinterd hebben.
Een mug in de slaapkamer kan een temp
tatie zijn, maar een zomersche tocht in een een
denkooi in het elzenbroekland is nog heel wat
anders! Daar huizen millioenen van die ple
zierige beestjes; verwanten van deze soort
dansen in wolken boven de toendra's in het
hooge Noorden. Bij honderden vallen ze op je
aan en zijn zoo ongegeneerd-gulzig op bloed,
dat ze niet weg zijn te jagen. Ze zijn dan ook
dood te drukken terwijl ze zich vol zitten te
zuigen. Na een zeer onaangename ervaring
in den zomer opgedaan, beperk ik m'n speur
tochten in eendenkooien dan ook uitsluitend
tot het voorjaar!...
Buitengewoon onplezierig is ook het op
treden van heel kleine mugjes, behoorend tot
de familie der Ceratopogonidae. Als je een
tocht door de duinen hebt gemaakt, waar dat
grut voorkomt, weet je eenvoudig geen raad
van de jeuk. En je weet eerst heelemaal niet
waaraan het te danken is, zoodat je ver
moedens in allerlei richtingen gaan, tot zelfs
een zeker klein, bruin insect toe...
Gevaarlijke klanten.
Dat waren dus de lastige klanten. Gevaar
lijk is pas de malariamug, Anopheles. Haar
verwant is de overbrenger van de in de tro
pen zoo gevreesde gele koorts, die onder de
werklieden en ingenieurs bij den aanleg van
het Panamakanaal zooveel slachtoffers maak
te. In onze provincie vooral heeft Anopheles
een slechte reputatie, want hier komt een
brakwater-ras voor, welks levenswijze erg
bevorderlijk schijnt te zijn VQor verbreiding
van de ziekte, die sedert kort bij de besmet
telijke ziekten gerangschikt is. Er gaat geen
jaar voorbij of er zijn nog wel weer enkele
slachtoffers.
Om de mug te herkennen moet men letten
op de houding in den rusttoestand. De steek
mug zit dan heel normaal, houdt het lichaam
gewoon; de malariamug steekt de achterpoo-
ten echter in de lucht en draagt het achter
deel van het lichaam hooger dan den kop.
Van lijders aan de ziekte zuigen deze mug
gen mèt het bloed ook ziektekiemen op, die
in de muggenmaag (en daar alleen) tot volle
dige ontwikkeling komen. Met het speeksel
worden die bij een volgende steek in het bloed
van een ander slachtoffer gebracht.
Muggenjeugd.
De larven van al deze muggen leven in stil
staand zoet of brak water. In 'n duinplasje is
er dus meer van aan de weet te komen.
Plompe, grauwe beestjes, die af en toe aan
de oppervlakte van het water lucht moeten
tomen happen. Ze steken dan alleen het eind
van hun adembuis aan het achterlijf boven
water uit. Ook in den poptoestand moeten ze
de noodige zuurstof aan de oppervlakte halen.
Via een paar horentjes op het borststuk' wordt
de zuurstof dan verder getransporteerd naar
het adembuisstelsel.
Van deze levenswijze eigenlijk zijn ze
niet 'heelemaal waterdieren, anders dan de
larven van de IJsselmeermuggen wordt ge
bruik gemaakt bij de bestrijding. Men bedekt
dan het water met een dunne laag petroleum
of vloeibare paraffine; hierdoor raken de
adembuizen verstopt. Nu gaat dat wel in duin
plasjes, dakgoten, regentonnen en dergelijke
plaatsen, maar het is overigens vaak bezwaar
lijk, want men doodt niet alleen de muggen-
larven, maar alle leven visschen incluis
in het aldus behandelde water, omdat het op
pervlak niet langer zuurstof uit de lucht kan
opnemen.
Den 16en Februari over
leed te Zwolle en is den
19en Februari aldaar be
graven onze lieve Man,
Vader, Behuwd- en Groot
vader, de Heer
WOLTER JACOB
WOLTERS.
De herbegrafenis op de
Algem. Begraafplaats te
Huisduinen zal plaats heb
ben Maandag 25 Augustus,
n.m. 3 uur.
Den Helder, 23 Aug. 1941.
Van Galenstraat 57.
Uit aller naam,
H. M. WOLTERS—
SCHOLTEN.
wwJi Le.de/izen,!
Geen karbonade'» evenwel.
Naar wij van den secretaris van de Toe
wijzingscommissie vernemen, is er deze week
een zeer behoorlijke aanvoer van consumptie
vee. 22 koeien kwamen disponibel voor onze
stad, een getal dat ruimschooots voldoende is
om iedere gegadigde een portie vleesch te ga
randeeren.
Behalve koeien werden nog 6 kalveren aan
gevoerd. Varkens zijn er niet, zoodat men z'n
verwachtingen op carbonade's en andere dee
len van het zwijn nog eenigen tijd zal hebben
uit te stellen.
Voor de bewijzen van deelne
ming, betoond bjj het overlijden
van onze innig geliefde Vrouw
en Moeder,
MARGARETHA C.ATHARINA
GÜNTHERT, geb. BREET,
betuigen wij onzen Innigen
dank.
Den Helder, Augustus 1941.
Uit aller naam,
G. A. GÜNTHERT.
heeft Donderdag
28 Augustus
gediplomeerd Opticien
KONINGSTRAAT 73
TELEFOON 279
BRILLEN naar leder voorschnn
worden terstond vervaardigd
Barometers „ZEISS" Prisma-
kijkers, „ZEISS" Punktal glazen
Electrlsche Brillen-SitJpertj
en Reparatie-Inrichting
Leverancier aan de meeste
Ziekenfondsen
li/ai u*tycoote e» tnoóie
Cd CC fl4^/
Den Helder
k
0
0
1
voor
„HET STOFZUIGERHUIS"
en Reparatie-inrichting,
Sluisdjjkstr. 84 (hk. Goversstr.)
heeft zoojuist ELEMENTEN
voor Uw Strijkijzers ontvangen.
Oude kwaliteit.
UoncL&te/i uit de.t Vliegend Blaadje
NIEUWEDIEP TELEFONEERT!
Het plaatsen van telefoonpalen en het span
nen der draden gaf ons dezer dagen aanleiding
om eenige informatiën in te winnen omtrent
de vorderingen, die deze zaak in de gemeente
maakt. We zijn daardoor in staat gesteld onze
lezers het volgende mede te deelen:
Een extra pUbliek-telefoonstation, behalve
dan 't welk in de vestibule van het spoorweg
station zal worden aangebracht, zal weldra ge
vestigd zijn bij den Boekhandel Maas aan de
Dykstraat. Reeds zijn drie politieposten en vier
particulieren aangesloten, waarbij gebleken is
dat de toestellen uitstekend voldoen. Het aan
tal opgegeven abonnementen bedraagt thans
15. Er worden, blijkens vroeger gedane aan
kondiging ook abonnementen aangenomen on
der voorwaarde, dat de betaling eerst dan be
gint, wanneer het aantal aangeslotenen min
stens 25 of 30 bedraagt.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de zaak
voortgang maakt, zoodat het te verwachten is,
dat weldra van dit middel van gemeenschap
ook in deze gemeente oen druk gebruik zal
worden gemaakt.
Bloembonnen voor tarwebloem
De aandacht van de detaillisten wordt er op
gevestigd, dat de bloembonnen, waarop tarwe
bloem is afgeleverd, niet elke week, doch na
afloop van een periode van 4 weken kunnen
worden ingeleverd ter verkrijging van een toe
wijzing tarwebloem.
Voor het eerst kunnen de bonnen worden
ingeleverd in het tijdvak-van 7 t/m 11 Septem
ber 1941.
Aardappelhandelaren
In het tijdvak van 25 t/m 28 Augustus kun
nen worden ingeleverd de bonnen 29, 30 en 31
van de aardappelkaart.
De bonnen no. 29 gaven recht op een heel
rantsoen aardappelen en de bonnen 30 en 31
gaven elk recht op een half rantsoen.
In verband hiermede moeten de bonnen 29
op afzonderlijke opplakvellen worden geplakt.
De bonnen 30 en 31 mogen tezamen op een
opplakvel geplakt worden, met dien verstande
dat de bonnen van eenzelfde nummer zooveel
mogelijk bij elkaar moeten worden geplakt.
JjeAieltek rueuuU
INGEKOMEN: Pieter Vlas en gezin van
Den Helder, Prof. Zeemanstr. 29 naar Den
Burg, Warmoesstraat 46.
Klaas J. S. Knol, van Beerta B 528 naar
H 11.
Jan Barhorst van Anna Paulowna, v. Ewgks-
kade 1 naar C 50.
Constance H. 'J. M. Glasmeier van Amster
dam, H. de Grootkade 3 I naar De Cocksdorp 1.
Geertje van der Wal van Den Helder,«Ruygh-
weg 61 naar Den Burg, Schoonoordweg le.
Brans, D. H. (Wed. H. J. Munk) van Den
Helder, Ruyghweg 61 naar Den Burg, Schoon
oordweg le.
VERTROKKEN. G. Braak van De Koog 9
naar Amsterdam, Wilh. Gasthuis.
A. Witte van Den Burg, Schilderend 131 n.
Bloemendaal, Brederodelaan 54. M, Coevert v.
Weet, waf U eeti
Ons kropbrood is, door toevoeging van krachtige
hulpstoften, niet klef of kruimelig, doch zeer smakelijk,
eveneens ons witbrood.
PROBEERT U EENSI
Waterbrood 19 cent
Bruinbrood 19 cent
P.S. Terugkeerende klanten verzoeken wij beleefd, ons
dit even mede te deelen!
ONTVANGEN een mooie collectie
in diverse prijzen.
in Alkmaar, voor echtpaar uit
gegoeden stand, zonder kinde
ren:
gemeub., met vrij gebruik van
keuken. Huurprijs nader over
een te komen.
Br. met uitv. inl. aan Fr.
Stadegaard, Rembrandtstr. 48,
Alkmaar, telef. 2289.
NAGEKOMEN
JUTTERTJES
gevraagd
Prima &e h. Koffergram. met
of zonder platen en losse pla
ten. Brieven met pr.opg. onder
No. 871, Bureau van dit blad.
Te koop gevraagd een paar
Dames Schaatsenschoenen.
Maat 3940.
Brieven met prijs onder No.
872, Bureau van dit blad.
Te koop gevraagd een goed
onderh. KINDERWAGEN, bij
J. de Graaf, Burg. Lovinck-
straat 36, Breezand.
er worden ruim 1000 woningen
gebouwd.
U Evacueert!.' maar wü??
Wij vaklui zijn de dupe!!
Want wü zijn afhankelijk van U
„HET STOFZUIGERHUIS"
en Reparatie-inrichting,
Sluisdijkstr. 84 (hk. Goversstr.)
heeft nog eers*-? kwaliteit
stofzuigers tegen vóór-oorlog-
sche prijzen.
Ankers worden gewikkeld in
eigen werkplaats.
M. J. DIRKZEN.
Meisje, kantoor, zoekt net
KOSTHUIS, liefst halte Bree
zand, Anna Paulowna, Oude
Sluis of Schagen.
Brieven onder No. 870, aan
het Bureau van dit blad.
NAAISTER vraagt naaiwerk.
Nieuw en verstel.
Brieven onder No. 869, aan
hoi Bureau van dit blad.
TREIN CLUB 17.32.
Hartelijk dank voor het nieu
we hoofddeksel!
Toch was er gelachen, niet
waar Toon, al zijn je Feiten
niet altijd juist, en sliep jij dien
nacht toch met een groen
hoedje op. JAAP.
Den Burg, Weststraat 4 naar Den Helder, Kor
te Vliet 34 h.
T. van der Ley van De Koog 39 naar Grijps
kerk Visvliet E 104.
J. A. M. Bekkers van De Cocksdorp 1 naar
Amsterdam, Sloterweg 1184.
A. E. en H. M. Hennekam van De Cocksdorp
1 naar Amsterdam, Sloterweg 1184.
J. A. F. van 't Hooft, geh. m. P. J. v. Ouwer
kerk van de Waal 12 naar Doetinchem, Dr.
Hubernoodtstr. 105.
E. F. M. van 't Hooft, geh. m. G. Chr. Foe-
ken van de Waal 12 naar Bladel, NH-pastorie.
GETROUWD: Dirk Boerhorst en Frederika
Johanna Rodijk; Hermanus Johannes Neljens
en Maria Lucia Dernison; Pieter Johannes van
Ouwerkerk en Johanna Antonia Federica van
't Hooft; Gerhardus Christiaan Foeken en
Elisabeth Frederica Maria van 't Hooft; Cor-
nelis Lof en Maria Trijntje Pranger.
POLITIE.
GEVONDEN: een vulpotlood, twee sleutels,
een schot.
Ned. Herv. Gemeente.
Den Burg, v.m. 10 uur, Ds. Visser.
Coll. Gener. Kas.
Oosterend, n.m. 3 uur, Ds. Salm.
Waal, v.m. 10.30, Ds. v. 't Hooft.
Den Hoorn, v.m. 10.30 uur, Ds. Wesseldrjk.
De Cocksdorp, v.m. 10.30 uur, Ds. Salm.
Eierland, n.m. 4 uur, Ds. Saint.
Koog, n.m. 3 uur, Ds. Wesseldrjk.
Oudeschild, v.m. 10 uur, Ds. Tinholt.
Doopsgezinde Gemeente.
Den Hoorn, v.m. 10.30 uur, Ds. Gorter.
Oosterend, v.m. 7.30 uur, Ds. Gorter.
Gereformeerde Kerk.
Den Burg (geb. Fanfare), v.m. 10 uur, Cand.
Wouda, n.m. 7.30 uur, Cand. Wouda.
Oosterend, v.m. 10.30 uur, Leesdienst, n.m.
3 uur, Cand. Wouda.
Geref. Kerk H. V.
Oosterend, v.m. 10.30 uur en n.m. 3.30 uur
Leesdienst.
ïlieuuM uil lOik
Urk, 21 Augustus.
Door 55 vaa.rtuigen werd heden aan den
vischafslag alhier aangevoerd:
5367 kg kuilpaling, van 45 tot 442 kg per
vaartuig, prijs 74 ct.; 432 kg lijn- of beug
aal, 68154 ct.; 595 kg snoekbaars 68 ct.;
89 kg baars, 36 ct. per kg; 120 kg voorn,
14 tot 20ct. per kg en 350 manden nest,
prijs 33 V2 ct. per mand.
UITGESTELD.
Wegens omstandigheden is de sportdag,
die Zaterdag te Urk gehouden zou worden
uitgesteld. Binnen niet al te korten tijd hoopt
men toch op Urk zulk een sportdag te houden
waaraan verschillende voetbalvereenigingen
deel zullen nemen.
POLDERNIEUWS.
In de sluisput wordt nog gestadig gewerkt,
ondanks het gebrek aan materiaal. Doordat
er momenteel geen cement aanwezig is kan
de bovenbouw van de sluisput niet worden af
gewerkt. Bij Urk zakt het water momenteel
nog maar zeer weinig. Dit zal eerst aanmerke
lijk meer worden ais het Urker Gemaal zelf
in werking gaat. Wanneer dit echter precies
zal gebeuren kan niet met zekerheid worden
vastgesteld.
OUDE GARDE GAAT HEEN.
Een zeer bekende Urker is dezer dagen plot
seling overleden. Het is de oude vischkooper
J.Brouwer, welke voorheen met wijlen P.
Brouwer een groote firma te Urk had in het
verhandelen van haring, ansjovis, garnalen,
enz.
Ook in het buitenland was deze firma be
kend. Onder groote belangstelling is het stof
felijk overschot ter aarde besteld.
BRAND.
In de noodwoning van den heer T. ten Napel,
bewoond door eenige werklieden bij de Zuider
zeewerken, ontstond door het omvallen van
een kacheltje brand. De brand werd echter
door bewoners en buren krachtig aangepakt,
zoodat uitberiding werd voorkomen.
Zondag a s 24 Augustus,
bg:
Langs een omweg, door A. M. Nachenius
Roegholt. Verschenen bij Gebr. Kluitman te
Alkmaar (serie boeken voor oudere meisjes).
Het kan welhaast niet anders of vele jonge
meisjes, en dan in het bijzonder onze oudere
meisjes, zullen steeds weer blij-verrast zijn
te vernemen, dat er een nieuw boek is ver
schenen van mevr. Nachenius Roegholt.
Want zij toch bezit, behalve het talent tot
het schrijven van een boelend boek, ook de
gave datgene te verwoorden, wat In het hart
van menige Jonge vrouw leeft. En zoo wer
den deze boeken paedagogische boeken, zon
der dat evenwel d:t etiket er op geprikt werd.
In dit boek leest men van een meisje, dat
wil doorzetten, dat iets bereiken wil in het
leven. Daar is haar verloving, die uitraakt en
daar zijn de overige moeilijkheden. In Zwit
serland ontmoet de hoofdpersoon een ande
ren jongeman, maar tenslotte komen beide
jongemenschen toch tot en bij elkaar. Dit is,
heel in 't kprt, de groote lijn van dit boek.
Het werd, zooals men dat gewend is, prima
geschreven en kreeg van den uitgever een
zeer geslaagd uiterlijk mede.
A. C. van Kampen.
„Schoonheid van den arbeid in
Duitschland" heet het zesde boekje, dat
door den Duitschen inlichtingendienst over
het Duitschland van heden werd uitgegeven
en waarin geïllustreerd met tal van goede
foto's een en ander verteld wordt over de
kentering in de arbeidswereld, over gemeen
schapszalen en kameraadschapshuizen, over
goed ingerichte werkplaatsen en orde en
netheid, die daar heerscht. Een boekje waar
in ons eenlg idee gegeven wordt over het
leven en werken in Duitschland, door de
arbeiders en arbeidsters.