HOLLANDS
r- Verduister
SCHOONHEID TUSSCHEN
FOLIANTEN
DAGBLAD VOOR
BEKENDMAKING
Uitbreiding van
het Driemogendhedenpact?
HELDERSCHE COURANT VAN 1873
SCHAGER COURANT VAN 1855
WAARIN OPGENOMEN
86ste JAARGANG No. 11753
DONDERDAG 19 MAART 1942
v.m. 7.45 uur n.m.
Rittenboek voor
personenauto's
Bij den burgemeester-kunstenaar van Grootebroek
Defensieve krijg in
Australië verwacht
Duifschland strijdt voor Europa
Vijandelijke aanvallen
zonder succes
Buiteolandsche kringen
te Berlijn verdiepen zich
in gissingen
Oproep van Goering aan
de boeren
Uitg.: N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
Hoofdredacteur: A. R. Jonker, Schagen.
Redactie- en Administratiebnreanz:
SCHAGEN, Laan 201. Tel. 444 (2 lijnen).
DEN HELDER, Koningstr. 78, Tel. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR, Langestraat 97, Tel 3332.
BERLIJN 18 Maart. De A.N.P.-
correspondent meldt:
De benoeming van maarschalk
Mac Arthur tot opperbevelhebber
der gezamenlijke geallieerde strijd
krachten in den Zuid-Westelijken
Pacific laat het trekken van ver
schillende conclusies toe, zoo meent
men hier in deskundige kringen.
Vooreerst en voornamelijk wel de
ze, dat het dus in Australië alweer
om een defensieven krijg zal gaan,
vermits. Mac'Arthur zieh vooral
naam gemaakt heeft door zijn ver
dediging van het schiereiland
Bataan bij Manilla, Het roepen om
een offensief in Angelsaksische
kringen heeft dus geen gehoor ge
vonden. Te oordeelen naar het po
tentieel van Australië en daarte
genover de aanvalsterkte der Ja
panners, blijft den Aussies ook niet
veel anders over, meent men en
Mac Arthurs' lot zal wel zijn om
alweer ergens op het Australische
continent een klein plekje te ver
dedigen, gelijk dat óp Luzon is ge
beurd.
Voor do laatste collecte
een dnbbele gift
WINTERHULP
20 en 21 Maart.
MaanMaan
op vanavond om onder
9.02 c/v 22.43
25 Mrt. 1^.50 Ulir 8 Apr
E.K. fot morgenochtend L.K.
1 Apr tm A c 15 Apr
AANMELDING VAN PERSONEN
AUTO'S DOOR RIJKSDUITSCHERS
VERPLICHT.
De hoogere s.s. und Polizeiiilhrer
maakt bekend:
Voor den len April 1942 moeten
in de bezette Nederlandsche gebie
den alle personenauto's, die een
rijks-Duitsch kenteeken dragen en
alle personenauto's, die weliswaar
een Nederlandsch kenteeken dra
gen, doch zich na den 14en Mei
1940 in het bezit van Rijksduit-
schers bevinden, aangegeven wor
den. De aangifte dient voor den
len April 1942 te geschieden bij
den voor de woonplaats (in de
bezette Nederlandsche gebieden)
van den tot aangifte verplichten
persoon bevoegden politie-officier
bij den gevolmachtigde van den
rijkscommissaris. Bij de aangifte
dient een gereed liggend formu
lier te worden ingevuld, dat tege
lijkertijd het verzoek tot uitrei
king van een kenteeken voor de
bezette Nederlandsche gebieden en
het verzoek tot verder gebruik be
vat.
Ook voor wagens met gas-
generatoren.
Met ingang van 1 April 1942 wordt
het bijhouden van een rittenboek
voor alle houders van rijvergunnin
gen, uitgereikt voor personenauto's,
geen taxi's of huurauto's zijnde,
voorzien van een Nederlandsch
nummerbord verplicht gesteld.
Deze rittenboekjes bevatten 25
genummerde kaarten in tweevoud,
waarop voor eiken rit afzonderlijk
verschillende gegevens behooren te
worden ingevuld. Dit invullen dient
dadelijk na het beëindigen van
iederen rit te geschieden, zoodat bij
controle steeds de voorlaatste rit is
ingeschreven. Bij nalatigheid stelt
men zich aan geheele of gedeeltelij
ke intrekking van de brandstoftoe
wijzing of van de rijvergunning
bloot.
De gebruikers van rittenboekjes,
geen ambtenaren zijnde, moeten de
origineelen der ingevulde ritten-
kaarten maandelijks bij hun aan
vragen om motorbrandstof aan den
betrokken rijksinspecteur van het
verkeer inzenden.
De duplicaten blijven in het boek
je, hetwelk steeds in de auto aan
wezig moet zijn en op verzoek, van
den controleerenden ambtenaar ge
toond behoort te worden.
De verplichting tot inschrijving
van iederen afzonderlijken rit
geldt niet voor hen, die in de nor
male uitoefening van hun beroep
ritten binnen de bebouwde kom
eener gemeente of aansluitende
bebouwingen moeten uitvoeren.
Houders van personenwagens,
welke voorzien zijn van persgas- of
generatorinstallaties, worde er op
merkzaam op gemaakt, dat het bo
venstaande ook op hen van toepas
sing is.
Slechts vertrouwelijke me-
dedeellngen van het Roode
Kruis.
Het hoofdbestuur van het Neder
landsche Roode Kruis deelt mede:
Ten einde zooveel mogelijk de
bestaande ongerustheid weg te ne
men, welke blijkt uit denstroom
van telefonische en schriftelijke
verzoeken om inlichtingen omtrent
de verwanten in Indië, militairen
zoowel als burgers, welke bij de
Roode Kruis Bureaux binnenko
men, wordt er hierbij de aandacht
van betrokkenen op gevestigd, dat
ieder bericht omtrent overlijden of
vermissing van Nederlandsche mi
litairen of burgers in Indië onver
wijld door het Roode Kruis de naas
te familie wordt medegedeeld, zoo
als tot dusver gebruikelijk. Dit ge
schiedt nimmer telefonisch en even
min rechtstreeks per post. De ont
vangst van een brief van het Roo
de Kruis behoeft dus nooit aanlei
ding te zijn voor directe ernstige
ongerustheid.
Voorts wordt er met nadruk op
gewezen, dat de verlieslijsten, juist
op grond van den hierboven aan
gegeven gang van zaken niet ge
publiceerd worden en evenmin ter
inzage liggen.
Zwaar Duitsch infanteriegeschut
wordt geladen bij de beschieting
der Sovjetstellingen In den midden-
sector van het Oostfront.
(Orbis-Holl.-P.K. Schambortzky
Pax Holland m)
Berlijn over de positie van
generaal Mac Arthur.
EEN RAADHUIS DAT TOT
KUNSTTEMPEL WERD.
(Van onzen specialen verslaggever.)
XJ ET Is niet de schuld van den
x x burgemeester, dat het grootste
deel van de huisjes langs die ééne
lange Grootebroeker straat zoo lee-
lijk zijn dat de nette vitrages stijf
jes voor de ruiten prijken, dat er
een bierhuis staat waaraan de eige
naar den weidschen naam van
„Café du Sport" heeft gegeven
Het is niet de schuld van den bur
gemeester dat klaarblijkelijk nooit
anders dan door bedachtzame lie
den, bedachtzame stapjes worden
gegeven op de keurige paadjes naar
de woningen, waarvan dé klinkers
bedachtzaam in rechte rijtjes zijn
neergevleid.
Die Grootebroeker pastoor moet
wel precies in de roos hebben ge
mikt, toen hij eens zei, dat zijn
parochianen zóóveel Eerstelingen
en Andijker Muizen hebben gedol
ven, dat zij dus zóó vaak met hun
neus op den grond hebben gelegen,
dat ze niet meer zien dat er ook
nog wat Anders bestaat dan kaars
rechte aardappel voren en soppige
greppels daartussohen. Men kan
zich dus ook te verwant met den
bodem voelen
A LS 't aan dien burgemeester
lag, zouden wij zoo zeggen, dan
was er vandaag den dag in Groote
broek meer plezierigs te zien dan
nu het geval is. Dan zou hier een
boom zijn gekapt, omdat het groen
niet kleurde bij het blauw van de
dakpannen, daar een boom zijn bij
gezet om de Al te vlakke horizonlijn
te breken.
Uit deze mooie ouwe hoerenka
mer zouden de Old Finish cra-
peauds en stoelen zijn weggesleept
om er soliedé boerenstoelen, schoon
van lijn en vorm neer te zetten, en
gene zeugenboet zou nu precies
niet worden gesloopt omdat wan
neer de eenden er rondscharrelen
in het nabije slootje de sfeer zoo
veel beter is, als t' ding er bij blijft
6 taan.
Burgemeester J. A. Schrijnder is
namelijk dezelfde als Jo Schrijnder
de schilder. De man, die er met
ezel en palet op uittrekt, wegduikt
in een rietschoot van de Groote
broeker Weel en de vogelen des
valds in schoone kleuren maalt.
Jo Schrijnder laat in zijn riet
bosch, alleen met de Natuur den
wind door zijn haren waaien en
dan komt burgemeester Schrijnder
in het raadhuis terug, opgefrischt
én vol nieuwe plannen tot heil der
gemeente.
Hij is juist voor de vierde maal
beëedigd, het is genoeg bekend in
de hoogere regionen, dat het kun
stenaarschap van Jo Schrijnder aan
de werkzaamheid van burgemeester
Schrijnder niets te kort doet.
En als nu die Grootebroekers
maar wat minder Lutjebroeks wa
ren ingesteld zou het belangrijke
Streeker dorp een centrum van
volksche kunst kunnen zijn, zou de
folklore weer' kunnen opbloeien,
zouden de Grootebroekers in een ta
ling meer zien dan een vliegend
vet boutje en in een kievit meer
dan een fabriek van dure spikkel
eieren in het prille voorjaar.
Dat is nu eenmaal zoo niet, ze
vinden het „verlegen aordig" dat
de „burrie" zoo teekent en ze heb-
heb de feest-programma's van zijn
hand, hoewel af en toe misschien
wat „raor", toch „eenig" gevonden,
maar dat in hun omgeving een be
genadigd kunstenaar werkt, die hun
heel veel heeft geschonken en nog
dagelijks schenkt daar hebben
ze geen weet van, de braven.
Burgemeester Schrijnder heeft daar
volkomen vrede mee gekregen en
de dorpsgemeenschap heeft nog
wel zóóveel goede eigenschappen
Al kunt u nog zoo goed fietsen,
toch mag u niet onder het rijder^
het stuur met beide handen los
laten of de voeten van de trappers
nemen! Ar. 22 Wegenverkeersrege
ling. (Polygooa-Seym)
Burgemeester Schrijnder, ar-
tist, van 't zelfgeteekend brief
hoofd op het ambtelijk postpa
pier tot de verfraaiende verf-
strepen op zijn radio-luidspre
ker in zijn huiskamer, om met
een: kleine variant op den Dré
te spreken: een zwarte toove-
néér. Een vreemde vogel in ons
Westfriesche land, uit Gelre
neergestreken, maar zóó vast
genesteld, dat hem het wegvlie
gen zwaar zal vallen.
Dienaar van de gemeenschap
eri dienaar van de kunst.
Een gelukkige kerell
Een der werken van den burge
meester-kunstschilder:
De Tnbalst
Rep.: KuiperGroot
41000 BRT. ONDER DE AME-
RIKAANSCHE KUST TOT
ZINKEN GEBJRACHT.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 18 Maart. Het op
perbevel van de weermacht
maakt bekend:-
„Op het schiereiland Kertsj
werden nieuwe vijandelijke
aanvallen deels afgeslagen,
deels bij de voorbereiding door
artillerievuur en bestrijding
vanuit de lucht verijdeld. Aan
het overige gedeelte van het
Oostelijke front viel de vijand
ook gisteren op enkele plaat
sen met vrij sterke strijdkrach
ten zonder succes aan.
In de periode van 15 tot 17
Maart verloor de vijand aan
het Oostelijke front in totaal
131 pantserwagens. De bolsje
wistische luchtstrijdkrachten
verloren gisteren 89 vliegtui
gen, waarvan 56 in luchtge
vechten. Een eigen vliegtuig
wordt vermist.
Aanvallen overdag en 's nachts
op Malta van Duitsche ge-
veohtsvliegers veroorzaakten
groote branden en hevige ont
ploffingen in vliegveldinstalla
ties en havenwerken.
ïn de Middellandsche Zee viel
een Duitsche duikboot ten Oos
ten van Tobroek een krachtig
beschermd convooi aan en
bracht een tankschip van 8000
brt. tot zinken. Aan de Ameri-
kaansche kust brachten Duit
sche duikbooten vijf vijandelij
ke koopvaardijschepen met een
gezamenlijken inihoud vg|n
41.000 brt. en een kustwacht
schip van de Amerikaansche
marine tot zinken. Hierbij heeft
de duikboot onder bevel van
luitenant-ter-zee 1ste klasse
Rostin zich bijzonder onder
scheiden.
Een enkel Britsch vliegtuig
heeft overdag onder bescher
ming van de laaghangende
wolken een militair nutteloo-
zen aanval op West-Duitsch
gebied gedaan.
NATION AAL-SOCIALISTISCH
AMBTENARENKORPS OPGE-
RICHT.
•let hoofd van de afdeeling be
stuurszaken, van het hoofdkwartier
der N.S.B. deelt mede, dat de leider
der Ï4.S.B. het besluit heeft geno
men tot de oprichting van een na-
tionaal-socialistisch ambtenaren
korps.
Tot leider van het korps natio
naal socialistische ambtenaren is
benoemd de burgemeester van
Delft. F. W. van Vloten.
dat ook de artist Jo Schrijnder zich
er deel van voelt.
Waar hij heer en meester is, in
het raadhuis, heeft hij bewezen dat
stugge zakelijkheid van een ambts
huis getemperd kan worden door
speelsche wisseling van boog en
rechthoek en overal doorgevoerd
glas in lood, zonder dat soliditeit
en practische waarde worden aan
getast.
Het is het vierde raadhuis. Er is
er een geboutvd in 1393, in 1570, in
1758 en in 1930. Hoe de vroegere ge
bouwen er hebben uitgezien weten
wij niet, het gebouw dat er thans
staat en waarvan de burgemeester-
artist de ontwerpen maakte voor
glas en lood en meubilair vervaar
digde en 't mozaïek en beeldhouw
werk voor zijn rekening nam, heeft
een cachet van schoonheid en har
monie.
w
\K7ANNEFR de ooievaar over het
*T huis heeft gevlogen en 'n bo
reling zich gemeld, bakt de bakker
warme bollen ter verhooging van
de feestvreugde in het gezegende
gezin.
Bij de acte van huwelijk plegen
de duiven, te koeren.
Wanneer de schaduw over het
huis ligt,"de zwarte kraaien rond
dein schoorsteen vliegen/ wanneer
een doode zal worden uitgedragen,
dan zet de Roomsche Grootebroeker
een zwart kruis op zijn damhek.
De vogelsymboliek, ooievaar, dui-
venpaar en kraaien en de fol
klore van den bakker met zijn
bollen en het zwarte kruis is ver
werkt in de glas- en loodramen
van de secretarie.
In de fraaie burgemeesterskamer
zijn in triptiek de gewenschte bur
gemeesterlij ke deugden, kracht,
trouw en energie uitgebeeld als
leeuw, hond en eekhoorn. Natuur
lijk zetelde de wijsheid ip de vroe
gere raadzaal, het uilmotief vindt
men terug op de gebeeldhouwde
'stijlen der rustbanken in de hallen.
De heer Jo Schrijnder.
(Familiefoto.)
Den vroeden vaderen heeft de bur
gemeester met gulle hand nog meer
deugden toegekend: de vogelsym
boliek in het glas en lood in de pui
toonen de valk (ridderlijkheid), de
pelikaan (waakzaamheid), specht
(arbeidzaamheid) efi ook de ekster
(welsprekendheid
In de eiken lambrizeering van de
raadzaal zijn uitgebeiteld de karak
teristieke koppen der oude Westfrie
zen,' en verwonderd blikken de
voorgangers van burgemeester
Schrijnders vanuit hun lijsten neer
op alles wat tot stand kwam en zij
wel nooit hadden kunnen droo-
men.
Tien van zijn beste doeken schonk
Jo Schrijnder aan de gemeente,
groote forsohe stukken. Er zijn na-
tuurtafereelen bij, een prachtige
oude Westfriesche vrouw, een
forschgestreken studie van een tu-
baist en een schilderij van den
bouw van het raadhuis, dat met
zijn drie plans Breugheliaansch
aandoet.
Wilhelmstrasse zwijgt
BERLIJN, 18 Maart. De ANP-
correspondent meldt: op vragen
naar de juistheid van geruchten
over een binnenkort te verwachten
uitbreiding van het Driemogend
hedenpact" waarmee de toetre
ding van een of meer staten-leden
bedoeld is werd van bevoegde
zijde geantwoord, dat men niet zou
weten, waarop deze geruchten
slaan. Daarom kon men ook geen
standpunt ten aanzien dier geruch
ten formuleeren.
Van dezelfde zijde weigert men
zich uit te laten over geruchten in
zake een aanstaand bezoek aan
Berlijn van hooge Bulgaarsche per
soonlijkheden.
In het algemeen doen hier in
buitenlandsche kringen ver
wachtingen betreffende een ver
hoogde diplomatieke activiteit
veel van zich spreken en men
gebruikt daarbij veel het woord
„diplomatiek offensief". Van
bevoegde zijde werd in dit ver
band verklaard, dat het ken
merk van een offensief steeds
de uiterste geheimhouding is,
zoodat men moeilijk kan ver
wachten, dat men van Duitsche
zijde van te voren mededeelin-
gen hierover aan de pers ver
strekt.
Turkije?
Vorschingen in de richting van
Turkije leverden geen succes op.
Slerhts kon men omtrent Edens
beweerde voornemen eener reis
naar Turkije vernemen, dat men
sinds de, eerste berichten daarover
niets meer gehoord heeft. Men ziet
hier ook geen aanleiding voor zulk
een reis, noch eenige hoop op suc
ces voor Engeland, Misschien zou
de Britsche minister gaarne het
komende proces inzake den aan
slag op von Papen bijwonen, ver
klaarde men lachend.
Wat dit incident betreft, zoo
deelde men heden mede, dat de
Duitsche rijskregeering thans het
materiaal van het vooronderzoek
ontvangen heeft. Van het trekken
eener conclusie daaruit is voor de
Duitsche rijksregeering geen spra
ke, dat is de taak der Turksche
overheid.
Men twijfelt er hier niet aan.
dat de uitkomst daarvan weinig
aangenaam voor de Engelsch-Bol-
sjewistische aanstichters zal we
zen. De bomaanval op het stadje
Milas heeft intusschen de stem
ming tegen Engeland in Turkije
nog slechter gemaakt. Volgens de
laatste berichten heeft men in Lon
den, gezien het overstelpende over
tuigingsmateriaal, de schuld aan
dezen luchtaanval niet langer meer
kunnen en durven loochenen.
SCHIP MET TARWE GEZONKEN.
Gistermorgen is, tengevolge van
de mist, het schip Anovo, schipper
Boersma, en afkomstig van Wor-
merveer, op den berm van den Bu-
renpolder bij Ierseke geloopen en
gezonken. De geheele lading tarwe
(151 ton) is verlorep gegaan. Per
soonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
BERLIJN, 18 Maart (DNB.)
Rijksmaarschalk Hermann Goe
ring heeft heden in een oproep tot
de Duitsche boeren, hun namens 't
geheele Duitsche volk zijn dank
uitgesproken voor de geweldige
volbrachte prestatie ter waarbor
ging van de voedselpositie. Voorts
riep de minister het boerenvolk op
tot onvermoeiden arbeid, om dit
jaar nog grootere prestaties te vol
brengen. In de dringende behoefte
aan arbeidskrachten voor den land
bouw zal voorzien worden door het
betrekken van bruikbare hulparbei
ders uit de bezette gebieden in het
Oosten en door het inschakelen van
vreemdelingen en krijgsgevangenen
Uw arbeid, .aldus minister Goe
ring, is even belangrijk voor de be-
sslissing van den oorlog als de strijd
en overwinning van den Duitschen
soldaat ginds tegenover den vijand.
Vervult derhalve uw taak met volle
toewijding en den grootsten ijver,
opdat ook voor de toekomst de voe
ding van het Duitsche volk gewaar
borgd is.