HOLLANDS
NEDERLAND GAAT WEER ROOKEN1
Verduister
DAGBLAD VOOR
Een „vergeten burger" schrijft
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1855
Uitreiking van tabakskaarlen
1 April..,.
Al-Indische regee
ring opgericht
Nieuwe bonnen
Felle brand te
Rotterdam
Doode'ijk ongeval
Éfir WAARIN OPGENOMËN
86ste JAARGANG No. 11771
ZATERDAG 11 APRIL 1942
Keuze tusschen tabak
eo versnaperingen
Succesvolle aanvallen aan
het Oostfront
Brochure vao
Oud minister de Geer
verschenen
r\UD-MINISTER Jhr. Mr. D. de
^Geer, de taan'die in Mei 1Ö40
naar Engeland overstak, in Sep
tember, verder voor de eer be
dankte en via Portugal en Duitsch-
land naar ons land terugkeerde,
om daar verder als vergeten bur
ger te leven, heeft thans een bro
chure het licht doen zien, In een
voorwoord zet hij allereerst uiteen,
dat hij het land niet zou hebben
verlaten, wanneer hij geen minister
was geweest, en er dus in terug
keerde, zoodra hij ambteloos bur
ger geworden was.
20.30 uur 30 Apr
e.k. 6.51 uur l.k.
6.49 uur
Vijf Britsche oorlogssche
pen tot zinken gebracht
I
Ui tg.: N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
Hoofdredacteur: A. R. Jonker. Schagen.
Redactie- cn Adminlstratiebnreanxi
SCHAGEN, Laan 201. Tel. 444 (2 lijnen).
DEN HELDER, Koningstr. 78, Tel. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR, Langestraat 07. Tel 3332.
oorderkwar
'MMIMII, V
De secretarissen-generaal van de departementen
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Land
bouw en Visscherij maken hekend, dat in verband met
de invoering van een distributie van tabak, sigaren,
sigarillos en sigaretten en versnaperingen (vnl. cho
colade-artikelen en suikerwerk) de distributiedien
sten gedurende het tijdvak van 26 April a.s. tot en
met 16 Mei a.s. op nader door de distributiediensten
bekend te maken tijdstippen tabakskaarten (voor
mannen van 18 jaar en ouder), sigarettenkaarten (voor
vrouwen van 25 jaar en ouder) of versnaperingenkaar-
ten zuilen-uitreiken.
(Cliohé-archief)
ATn pijp weer vol?
't 11 haast niet te gelooven
V/ ERELDSCHOUW
XX7AT Cripps slecht scheen te
gelukken heeft de persoon
lijke vertegenwoordiger van Roose-
veld tot stand gebracht: tusschen
Engeland en Indië is een overeen
komst bereikt waardoor de eerste
„Al-Indische nationale regeering"
wordt.gevormd. Meer dan het toe
werpen van een kluifje aan het In-
sche volk kunnen wij hierin niet
zien, een kluifje aan een touwtje
bovendien, dat wel weer vlug zal
woi-den ingehaald, wanneer Enge
land den oorlog nog eens zou win
nen. Ongetwijfeld zou dan weer
zeer spoedig Albions ijzeren hand
schoen in de plaate treden van de
fluweelen, waarmede het thans de
ontevredenen tegemoet treedt. Men
kan er ook wel zeker van zijn, dat
het overgroote deel van het Indi-
eche volk, begeesterd door de woor
den van den leider Chandra Bose
en andere vrijheidsstrijders deze op
lossing verre van ideaal vindt. Dit
blijkt wel uit het feit, dat het In
dische nationale congres de voor
stellen van Cripps heeft verworpen.
De leden van de werkcommissie
zouden door de nieuwe verdedi
gingsformule en functies die de
Indiërs zouden krijgen, niet bevre
digd zijn. Men behoeft zich er alzoo
niet over te verwonderen, dunkt
ons, wanneer zich in de naaste da
gen de gebeurtenissen in Indië nog
geheel anders ontwikkelen, dan
Engeland ze ongetwijfeld na het
„succes" met de Al-Indische regee
ring zal voorstellen.
m
IAPAN gaat voort de voedsel
voorziening in O.-Azië veilig te
totellen. Een tienjarenplan is ont
worpen, dat er naar streeft de ger
'bieden, welke thans onder de in
vloedssfeer van Japan zijn geko
men, geheel onafhankelijk te ma
ken. De rijstproductie zal bijvoor
beeld alleen reeds van 55 millioen
Japansche kokoe tot 83 millioen
Japansche kokoe worden opgevoerd
.Verbouwen van veevoeder en ka
toen zal worden bevorderd, naar
Uitbreiding van de productie der
ineststoffen wordt gestreefd.
In het plan is blijkbaar opgeslo
ten de economische ontsluiyng van
Ned. Indië Centraal geleide econo-
mie zal den vrijhandel vervangen.
Volgens de Kóln. Zeitung, verwacht
men dat Ned. Indië pl.m. 8 millioen
ton olie per jaar zal kunnen leve
ren. Aangezien dit nog niét genoeg
wordt geacht, zal de capaciteit der
oliebronnen en raffinaderijen op
fiumatra, Borneo en Java nog aan
zienlijk worden opgevoerd, hoofd
zakelijk om zoolang de oorlog
duurt de Japansche vloot in staat
te stellen haar brandstof in de
„Nanyo" (het Zuidzee-gebied) recht
totreeks te kunnen betrekken.
De veelomvattende plannen wel
ke hierboven zijn geschetst, worden
uitgewerkt door den onlangs te
Tokio opgerichte n „Groot Oost-Azië
Raad", welke onder zijn 37 leden de
knapste staatslieden, economen en
militairen telt.
DOOSEVELT heeft de Paaschda-
gen gebruikt om de laatste res
ten van Nederl. souvereiniteit
in de wereld, weg te vagen. De Ne-
derlandsche opperbevelhebber te
Curacao staat voortaan onder Ame-
rikaansch opperbevel, de Ameri-
kaansche soldaten, voor wie in Ned.
Indië de bodem ongetwijfeld naar
het oordeel van den president te
heet was, hebben zich gehaast de
laatste Nederlandsche koloniën te
bezetten. Ook met- de onafhanke
lijkheid van Equador is het afge-
loopen. Het heeft een marinebezet
ting gekregen omdat Amerika dat
U ET ligt in de bedoeling van 17
Mei a.s. af beschikbaar te stel
len: op de tabakskaart (voor man
nen) per week hetzij 40 sigaretten,
hetzij tien sigaren, hetzij 2)0 cigaril
los, hetzij vijftig gram tabak. Op de
sigarettenkaart (voor vrouwen) per
vier weken: veertig sigaretten. Op
de versnaperingskaart per vier we
ken: 300 gram versnaperingen.
Mannelijke personen van achttien
jaar en ouder en vrouwelijke per
sonen van 25 jaar en ouder hebben
de keus tusschen tabak (resp. siga
retten) of versnaperingen. Zij mpe-
♦en van tevoren goed nagaan, wel
ke van deze kaarten zij wenschen te
ontvangen, daar/één persoon slechts
hetzij een tabakskaart (resp. siga
rettenkaart), hetzij een versnape-
ringenkaart zal ontvangen.
Voor nadere bijzonderheden om
trent het inleveren van bonnen en-
zoovoort zie men de officieele toe
lichting op pagina twee.
Het ruilen van een tabakskaart
of sigarettenkaart tegen een ver-
snaperingenkaart of omgekeerd, is
in geen geval toegestaan. In dit ver
band wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat de thans uit te reiken
tabakskaart, sigarettenkaart en
versnaperingenkaart slechts gedu
rende acht weken gebruikt zullen
worden en daarna nieuwe kaarten
in gebruik worden genomen. Men
zal derhalve, nadat de distributie
acht weken heeft geduurd, op
nieuw eenkeuze kunnen maken
tusschen een tabaks- of sigaretten
kaart eenerzijds en een versnape
ringenkaart anderzijds.
Speciaal voor den handel van be
lang zijnde voorschriften zullen per
officieele publicatie worden bekend
gemaakt.
Zooals daaruit blijkt, zullen drie
soorten kaarten worden uitgereikt,
maar dat gebeurt pas na 26 April.
Eerst bestaat er gelegenheid de
goederen die men wenscht, te be
stellen door het inleveren van een
bepaalden bon van de texj-ielkaart.
Hoe de uitreiking van deze kaar
ten zal geschieden wordt binnen
kort in een afzonderlijk bericht be
kend gemaakt.
De bon mag ook worden ingele
verd in café's, restaurants, e.d.,
voor zoover deze een tabaksvergun
ning hebben. Het is natuurlijk
verstandig hiervoor een ontvangst
bewijs te ontvangen.
Voor kinderen beneden de drie
jaar zijn, zooals men weet, geen
bonnen P op de textielkaart aan
wezig. Voor kinderen van 1 en 2
jaar moet daarom bon AA van den
textielkaart worden ingeleverd,
voor kinderen beneden 1 jaar bon
H'H van dien kaart.
Wie al te slim wil zijn komt vast
bedrogen uit. Men houde zich stipt
aan de voorschriften. Bij het ataa-
len van de werkelijke tabak- siga»
retten- of versnaperingenkaart moei
ook een bon van de textielkaar#
worden ingeleverd. Men moet'
van te voren goed weten, - wat
rnen wil hebben en of mén daar
werkelijk recht op heeft. Is de keus
eenmaal gedaan, dan kan men daar
later niet op terug kpmen.
Gebleken is, dat sommige hande
laren reeds bon Q hebben ingeno
men. Wie deze bon heeft ingele
verd, behoeft geen moeite te doen,
deze terug te krijgen. Bon Q van de
textielkaart zal nergens meer voor
worden aangewezen en kan ver
nietigd worden.
Op den eersten April gaf de
Nederlandsche Omroep in den
„Spiegel van den dag" een uit
zending, waarin werd medege
deeld, dat een landbouwer tot
een verbazingwekkende ont
dekking was gekomen en een
revolutie op tabaksgebied h»d
ontketend. Op onverklaarbare
wijze was er tabakszaad uft een
goederenwagon op zijn akker
gewaaid en op zekeren dag, zoo
werd in de uitzending gezegd
had hij ontdekt, dat ook zijn
akker geschikt was voor de
teelt van Nicotinea Rustica
Neerlandit. Binnenkort zou
iedereen in staat gesteld wor
den zelf deze tabak te kweeken
als men maar een stekje tij
den Omroep aanvroeg. Het ge
volg van deze Aprilgrap, want
dat was het, was een stroom
van brieven uit geheel Neder
land. Uit de vele corresponden
tie is wel, gebleken, dat de grap
aan de ♦jisteraars goed besteed
is geweest. Zij, die de ontknoo
ping van deze 1 April reportage
willen hooren, kunneh heden
avond om 19.40 uur luisteren
naar den „Spiegel van den
dag" over den zender Hilver
sum 2.
HERDENKING ONAFHANKELIJK
HEID VAN KROATI8.
Gisterochtend nam de regeering
met den Poglavnik aan het hoofd
deel aan een dankdienst in de ka
thedraal van Agram.
Vervolgens vond een parade
plaats, waaraan ook werd deelge
nomen door een compagnie Duit
sche vliegers en een afdeeling fas
cistische militie.
M Bolsjewistische pantser
wagens vernietigd.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHRER, 10 April (DNB.) Het
opperbevel der weermacht maakt
bekend:
Op het schiereiland Kertsj werd
tegenover krachtige, door pantser
wagens en de luchtmacht gesteun
de aanvallen een volledig afweer-
succes behaald. Naast hooge bloe
dige verliezen van den tegenstan
der zijn volgens tot dusver binnen-
noodig vond met het oog op de Ga-
lapagoseilanden.
- Brazilië is het volgende slacht
offer. In dit geheel van Euro-
peesche begrippen doordrenkte
land worden inwoners met Duitsch
of Italiaansch bloed in de aderen
op minderwaardige wijze vervolgd.
Het toppunt was wel het doorzoe
ken van het Duitsche consulaat in
San Paolo. Dat dit zonder meer
werd toegestaan wijst er wel op,
dat het met de onafhankelijkheid
van het koffielandfeitelijk reeds
gedaan is. Met alle middelen tracht
Amerika nu eenmaal invloed in
Centraal-Amerika te krijgen. Het
recht van den sterkste geldt nog
slechts.
gekomen berichten 56 vijandelijke
pantserwagens vernietigd en nog 26
door beschieting onklaar gemaakt.
In verscheidene andere sectoren
van het Oostelijke front hadden»
eigen aanvalsacties succes. Aan de*
Wolchow werd een formatie der
bolsjewisten ingesloten en vernie
tigd.
In Noord-Afrika werden bij ge
vechten tusschen verkenningsafdee
lingen verscheidene Britsche pant-
serverkenningswagens en kanon
nen vernietigd of buitgemaakt.
De aanvallen op het eiland Mal
ta werden overdag en des nachts
door Duitsche gevechtsvliegtuigen,
duikbommenwerpers en jagers
voortgezet. Aan de staatswerven en
de haven- en dokinstallaties, als
mede aan de vliegveldinstallaties
werden door bomvoltreffers op*
nieuw zware beschadigingen toege1
bracht.
Aan de Engelsche Zuidkust'
plaatsten lichte gevechtsvliegtui
gen voltreffers op een gasfabriek.
Door de ontploffing van een gas
houder ontstonden zware bescha
digingen in de omliggende fabrieks
installaties.
Boven de Duitsche bocht schoot
marineartillerie 3 Britsche bommen
werpers neer.
De Obergefreiter Feld, van een af
deeling pantserjagers heeft bij de
gevechten op 't schiereiland Kertsj
op 9 April ondanks een verwon
ding 7 vijandelijke pantserwagens
stukgeschoten.
De Fflhrer tijdens een bespreking bij de stafkaart in gezelschap van
Rijksmaarschalk Hermann Görlng en generaal-veldmaarschalk Keitel
Hoffmann-Stapf-Pax Holland m
PLEIDOOI VOOR SYNTHESE.
Belangrijk is, dat hij in de bro
chure zelf een pleidooi houdt voor
oplossing der bestaande tegenstel
lingen in de wereld door synthese,
het omzetten van het enkelvoudige
in het samengestelde dus en duide
lijk aangeeft, hoe ook volgens zijn
meening, de Führer in' zijn groote
rede vap 19 Juli '40 de andere partij
een basis voor samenspreking heeft
gelegd. Jhr. de Geer meent nu,
dat ook thans de beide strijdende
grootmachten in één richting den,
ken, namelijk dat na den oorlog,,
onverschillig hoe deze afloopt, „sa
menbinding der staten inschakeling
in een grooter geheel, zonder dat
dit aan hun vrijheid en gelijkge
rechtigdheid binnen dat geheel zal
behoeven te kort te doen" nood
zakelijk is. Wanneer bedoelde een
heden zich vormen, meent de
schrijver, zal binnen die eenheden
de vrede verzekerd zijn. Hij ont
veinst zich niet, dat de volstrekte
souvereiniteit der afzonderlijke sta
ten niet zal kunnen worden ge
handhaafd, doch meent ook, dat
wie om deze reden afwijzend zou
willen staan, moet bedenken, om
welke hoogst ernstige dingen het
gaat.
Jhr. de Geer acht het thans de
hoogste tijd om tot bezinning te
komen, iedere dag uitstel van een
overleg dat tenslotte tóch zal moe
ten komen, zegt hij, verkleint de
kans uit de rookende puinhoopen
iets te redden, waarop een nieuwe
toekomst kan worden opgebouwd.
Id de tomatenkassen zijn op het
oogenblik „alle hens aan dek". De
jonge plantjes, die zorgvuldig wa
ren opgekweekt, worden nn op re
gels uitgezet.
Pax Holland-De Haan m
Q NGETWIJFELD woorden, wel-
ke een overdenking waard zijn.
Jammer .alleen, dat de héér de
Geer niet tot zijn conclusie geko
men is in den tijd toen hij als mi
nister de Geer meer invloed op ons
staatsbestel had dan thans.
Van Duitsche zijde heeft men
zich over de brochure niet uitge
laten, het is ons echter bekend,
dat geen enkele censuur is uitge
oefend en men den heer de Geer
zóo heeft laten schrijven als hem
goeddunkte. Dit ruime standpunt
geeft alweer blijk, hoe rustig en
zelfverzekerd onze Oosterburen den
loop der gebeurtenissen onder
oogen zien.. Zij weten naar eer en
geweten hun tegenstanders de hand
der verzoening te hebben gereikt,
toen dat nog mogelijk was. Ook in
Duitschland verlangt men ongetwij
feld naar vrede, doch men moet
voor oogen houden, dat in de ge
schiedenis zelden die menschen de
wereld hebben vooruit gebracht,
die steeds wilden lijmen wat gebro
ken was, doch bijna steeds de
strijders voor een idéé en de idea
listen een omwenteling ten goede
teweeg hebben gebracht.
En dat het Duitschland voor
alles om ideëele dingen gaat, zal
ook zijn grootste tegenstander
moeilijk kunnen ontkennen.
Voor de verwezenlijking van dat
ideaal vecht het jonge Duitschland,
als^ het kan ,Iangs vredelievenden
weg, als het moet met de wa
penen*.
Bij alle goede bedoelingen van
Jhr. de Geer moét men 't recht niet
uit het oog verliezen. En Jhr. de
Geer juist is een dier mannen,
die voor den tienden Mei van eenig
recht van Duitschland niets wil
den weten. Had hij toen gesproken
zooals hij nu doet, had hij ons wel
licht n u met meer recht „Gaat nu
rustig slapen" kunnen toevoegen,
dan hij en minister Colijn toen
deden
Maar er blijven haken
en oogen.
SJANGHAI, 10 April (D.N.B.
Naar uit Delhi gemeld wordt is
tusschen Engeland en Indië een
overeenkomst bereikt, waardoor de
eerste *A1-Indische nationale regee
ring wordt gevormd.
De overeenkomst .bepaalt, dat een
Indische minister belast wordt met
de landsverdediging. Uitgezonderd
zijn de strategie en de tactiek, dié
in handen worden gelegd van een
Britschen opperbevelhebber.
Naar verluidt, heeft de persoon
lijke vertegenwoordiger van Roo-
sevelt in Delhi, kol. Johnson, een
belangrijke rol gespeeld bij de tot
standkoming van het aecoord.
Werkcommissie Nat Con
gres verwerpt voorstellen
van Cripps.
De Britsche berichtendienst meldt
uit New Delhi, dat de werkcommis
sie van het Indische Nationale Con
gres met algemeene stemmen een
motie heeft aangenomen, waarbij
de voorstelen van Cripps worden
verworpen.
Hét besluit zal aan Cripps wor
den medegedeeld.
(De toestand in Indië blijft met
dat al vrij onduidelijk. Het meest
waarschijnlijk is, dat het bericht
Van de Al-Indische regeering wat
voorbarig is, en. vast staat wel, dat
de Al-Indische Nationale regeering
werd gevormd zonder medeweten
of toestemming van het Indische
Nationale Congres).
Maan Maan
- op vanavond om onder
5.23 15.53
15 Apr
N.M. tot morgenochtend V.M.
23 Apr. C| 7 Mei
Zondagavond om
Maan 20.32 UUT Maan
op onder
552 tot Maandagochtend 17.08
's-GRAVENHAGE, 10 April.
Op de bonnen 19 zullen de volgen
de week de gebruikelijke rantsoe
nen brood, vleesch en aard
appelen verkrijgbaar zijn.
Voorts is voor het kopen van
boter of margari n,e, in d»
periode van Zondag 12 tot en met
Maandag 20 April eveneens bon 19
aangewezen.
Nog groote operaties der Ja
pansche zeemacht te wach
ten.
TOKIO, 10 April (D.N.B.) Naar
het Japansche hoofdkwartier mee
deelt, zijn den lOen April in de wa
teren rond Trinkomali aan de Oost
kust van Ceylon tot zinken ge
bracht: een Britsch vliegkampschip
van de Herrnes-klasse, twee lichte
kruisers van het type Birmingham
en Emarald, een torpedojager en
een patrouillevaartuig.
Bovendien werden zeer zwaar be
schadigd: een lichte kruiser en zes
koopvaardijschepen.
Neergeschoten werden 56 vlieg
tuigen.
De eigen verliezen der Japanners
bedragen tien vliegtuigen. Er zijn
geen eigen verliezen aan oorlogs
schepen.
Kapitein Hiraide, chef van de
marine-persafdeeling van het Ja
pansche hoofdkwartier, heeft gis
teravond een radiorede gehouden,
waarin hij zeide, dat Engeland
Voor-Indië zeker zal verliezen,
doordat de Japanners den Indi-
schen Oceaan zullen gaan beheer-
schen.
Het verlies van Indië, aldus zei-
de hij, staat vrijwel gelijk met de.
ineenstorting van het Britsche rijk.
De Japansche marine opereert-
thans over een ongekend groot ge
bied, van de Westkust der Ver-
éenigde Staten tot aan den Indi-
sohen Oceaan en van de Aleoeten
tot Australië. De Japansche posi
tie wordt als een muur van staal
tengevolge van volkomen heer
schappij ter zee en in de lucht en
van de ineenstorting der vijande
lijke steunpunten. De aanvallen op
Ceylon en.de vernielende vlootope-
raties bewijzen de groote reserve
aan gevechtskracht welke Japan be
zit. De tegenwoordige vlootoperaties
op den Indischen Oceaan zijn ech
ter slechts een begin.
Een zeer felle brand heeft Don
derdagavond, aangewakkerd door
den serken wind, een aan de Per
soonshaven te Rotterdam gelegen
pakihuis vrijwel vernield.
De begane grond van dit pakhuis
was in gebruik bij de Vereenigde
Zuivelbereiders en diende als op
slagplaats voor eieren en melkpoe
der. De drie bovenverdiepingen
dienden als opslagplaatsen voor
graan en zaden. De Duitsche en de
Rotterdamsche brandweer zagen
zich in haar taak door den wa
ren wind ernstig belemmerd. Te
gen middernacht kon men zeggen,
dat men den brand bedwongen had.
Op het terrein van den brand wa
ren onder anderen aanwezig de
burgemeester, de heer ir. F. E. Miil-
ler en majoor Wemer van de Duit
sche politie.
Gistermiddag is op den Bergweg
te Rotterdam een ernstig ongeval
gebeurd, dat aan den 58-jarigen
kantoorlooper C. van Wattum het
leven heeft gekost. Hij reed op zijn
rijwiel tusschen een vrachtauto en
den bijwagen van een tramstel der
R.E.T. en kwam te vallen. Hij iiep
een gapende wonde aan den lin
kerslaap op en een hersenschud
ding en is naar het ziekenhuis aan
den Bergweg overgebracht, waar hij
in dan loop van den nacht is over
leden.