f 105.000.000
Russische tegenaanvallen
afgeslagen
Stadsnieuws
Marktberichten
„Sport boven het Y"
Duitsch
weermachtsbericht
AFDEELING I
Zware Russische verliezen
ter zee
hoofdkwartier van den
De gevechten ia het
Kaukasasgebied
Cthurchill's reis naar
Moskou
De strijd bij dc
Salomonseilanden
Boekbespreking
DE MANYTSJ
Café-vriendschap
Men verzoekt ons te willen mede-'
dallen, dat als Heldersehe medewer
kers voor het nieuwe sportblad
„Sport boven het Y", zijn aangewe
zen de heeren Th. Asselman en J.
v. d. Sande Jr.
GESLAAGD.
Onze stadgenoot# H. Lugtenburg
leerlinge van mej. C. Mul, te Scha-
gen, slaagde bij het te* Utrecht ge
houden examen voor coupeuse.
WVERZEKERING MAATSCHAPPIJ*
6CTUT1QD TE 'S-ORATEHHAOf
(RITVUt: l. C. r E VAN MELOEN TOCKER, A.0 éBCttV
M ft. t L «MrriJN, lil. QRQBBEM. DflRf
(Inboedels tot f75Q0.—
aantal verzekerden
38.000
Verzekerd Bedrag:
Gemiddeld verzekerd be
drag per post ruim f2750.
(Herverzekerd bij -Afd. A
met een verzekerd bedrag
van ruim f 4.500.000.000)
Premie 1% per duizend
per 3 maanden.
ZONDER NAHEFFING
SCHADE-UITKEERING
PER 3 MAANDEN.
De meest verstandige ver
zekering voor hen, die
geen zorg over na-heffing
willen hebben.
Ingangsdatum nieuwe 3-,
maandsperiode
15 AUGUSTUS 1942
Vraagt inlichtingen bij Uw
ttu ASSURANTIE-
ff BEZORGER
Burgerlijke Stand van Texel
van 8 t.m. 14 Aug. 1942.
GEBOREN: Sijbrand, z. v. B. van
der Vis en G. Lap; Jacob, z. v.« J.
Kooger en H. K. N. Wichertjes;
Marretje, d. v. J. Kuiper en Th. G.
Hart; Joukje Agatha Johanna, d. v.
H. C. Bakker en H. S. Zeinstra;
Adrianus Yetze, z. v. J. Kalf en A.
P. Alkema; Klazina, d. v. T. Vennik
en A. Daalder; Anna Margaretha, d.
v. D. Witte en H. Witte.
GETROUWD: G. D. Berkenpas en
T. C. Hemelrijk; H. Verijzer en M.
Bugel.
Politie.
Gevonden: een bril, een overall,
een hangslot, een badschoen, een
haarlint, een kinderportemonnaie,
een zilvefbon, een pet, een bös sleu
tels, een haarlint, een rozenkrans,
een jas.
Bevolking Texel
Ingekomen
D. Betsema van Gaasterland, N(je-
mirdum 28, naar O 80.
J. A. van Velzen, v. Bemmel A 184
naar E 50.
T. A. Keijser, van Groot-Ammers
B 52, naar Den Burg, Koogerstr. 31.
M. E. Faber, van Sneek, P. Hen
drikkade 9, naar Den Burg, M. de
Ruyterstraat 6.
W. M. Druif, van Haarlem, Solo
straat 24, naar Oosterend, Peper
straat 36.
G. Bij lama, van Dantumadeel,,
Veenwouden 120, naar Den Burg,
Weverstraat 45.
H. A. Haan, v. Winschoten, Boven
buren 8 naar Den Burg, Warmoes
straat 38.
Vertrókken:
T. Cl. Hemelrijk, van Oudeschild 163
naar Menaldumadeel, Wanserburen
74.
W1ERINGEN
SUCCES—WIERINGERWAARD
2—1.
De vriendschappelijke ontmoeting
SuccesWieringerwaard. Zondag
middag ,op het Succes-terrein ge
speeld. eindigde in een 21 over
winning voor de blauw-zwarten.
O.i. was deze zege wel verdiend,
doch weinig overtuigend.
Het krachtsverschil was dan ook
niet groot, hoewel S. wel het meest
in den aanval is geweest. Met twee
nieuwelingen in de voorhoede kon
er van den aanval echter weinig
kracht uitgaan! waarbij komt dat de
W.Waard achterhoede een geduchte
versterking had ondergaan door het
opnemen van den ex-Emma-speler
pukers. die de plaats, onder de lat
innam en dezen middag enkele ma
len zijn klasse kon toonen.
In het S.-doel stond de nog zeer
leugdige Wim de Bie. die een uit
stekenden indruk maakte. Ons lijkt
dit een veelbelovende kracht. Ve,&-
achterhoede was dus weer uitste
kend, evenals de middenlinie.
Na een weinig spannende eerste
helft ging de rust met blanco stand
m. Na rust kwam er even meer le
ven in de brouwerii en tiidens een
duidelijk merkbaar S. overwicht,
wist Metselaar de score te openen
door het leer langs den uitloopen
den Dukers te plaatsen. Spoedig
FuHRER, 16 Aug.:
In het gebied van de Kaukasus
braken Duitsche en verbonden troe
pen het verzet van sterke vijande
lijke achterhoeden en blijven steeds
aanvallend optrekken. In de ha
vens van de Zwarte Zee en in de
Straat van Kertsj werd de bestrij
ding van vijandelijke ontruimings
bewegingen en inschepingspogin
gen uit de luclit voortgezet. De
Sowjetvloot verloor daarbij twee
groote transportschepen en twee
kustvaartuigen'. Een ander groot
transportschio en twee bewakings
booten werden zwaar beschadigd.
In den N.O.-hoek van de groote
bocht van den Don braken divisies
infanterie en snelle formatiés in
nauwe samenwerking met de lucht
macht door vijandelijke stellingen
en drongen tot den Don door. Hon-
gaarsclm troeuen vernietigden in
succesvolle gevechten 16 vijande
lijke pantserwagens. In het gebied
van Woronesj had een eigen plaat
selijke aanval volledig succes. Te
genaanvallen van den vijand mis
lukten. Ten Oosten van Wjasma
en bij Rsjew werden herhaalde dan-
vallen van den vijand in zware af-
weergevechten verijdeld. Op ver
scheidene plaatsen gingen eigen
troepen tot tegenaanvallen over.
In deze gevechten verloor de vijand
in het gebied van Rsjew weer 71
pantserwagens.
Ten Z.O. van het Ilmenmeer aan
de Wolchow werden nieuwe aan
vallen van den vijand bloedig af
geslagen.
De Finsche luchtmacht schoot in
luchtgevechten .10 vijandelijke
vliegtuigen, waaronder 9 van het
type Hurricane omlaag. Bij vluch
ten naar de bezette gebieden wer
den gisteren een Briische bommen
werper en 3 jachtvliegtuigen om-
iaag geschoten, 4 andere jacht
vliegtuigen werden door lichte
Duitsche zeèstrijdkrachten en' ma-
rineluchtdoelgèsehut neergehaald.
Na onbeteekenende storingsvluch
ten overdag viel de Britsche lucht
macht in den afgeloopen nacht
eenige plaatsen van West-Duitsch-»
land aan. De bevolking leed ver
liezen. Bovendien ontstond er scha
de aan woongebouwen. Vier der
aanvallende bommenwerpers wer
den door nachtjagérs en luchtdoel
artillerie neergeschoten.
Aah de Zuidkust van Engeland en
in het Oosten van het Britsche ei
land bestookte de Duitsche lucht
macht overdag en in den nacht
van 15 op 16 Augustus belangrijke
militaire inrichtingen met brisant-
en brandbommen. Alle vliegtuigen
keerden terug;.
BERLIJN, 16 Aug. (D.N.B.) Het
opperbevel der weermacht deelt ten
aanzien van de gevechten in het.
gebied van den Kaukasus nog
mede:
Aan den benedenloop van de Koe-
ban hebben Duitsche en Roemeen-
sche formaties een nachtelijken
Sowjetrussischen aanval afgeslagen
en in den loop van den löen Augus
tus den Noordelijken oever van de
Koeban van de uiteengeslagen
bqlsjewistische troependeelen ge
zuiverd. Op andere plaareen aan
den benedenloop van de Koeban
gelukte het Duitsche legerafdeelin-
gen diepe bolsjewistische stellingen
te doorbreken. Verscheidene ver
sterkte bruggehoofden en door den
vijand bezette plaatsen werden na
harden strijd geriomen. Ondanks
hevige stofontwikkeling door "de
droge hitte op de wegen rukten
Duitsche, Roemeensche en Slo-
waaksche troepen verder* op. De
bolsjewisten trokken zich terug op
de naar de Zwarte Zee leidende
toevoerwegen, die verstopt zijn, om
zich in de havens aan de Zwarte
Zee in te schepen of toevlucht te
vindéïi in den Kaukasus.
Duitsche gevechtsvliegtuigen én
duikbommenwerpers hebben in
verscheidene golven de haveninstal
laties van Toeapse gebombardeerd
en aanvallen gericht op scheeps-
doelen in de wateren tusschen
Soechoem en Toeapse. De schepen
der bolsjewistische koopvaardij
vloot, die voor de verscheping ge
bruikt werden, leden opnieuw ge
voelige verliezen. Een koopvaardij
schip van 3000 brt., dat buiten de
havenwerken voor anker was ge
gaan. kreeg midscheeps verschei
dene treffers en zonk in korten
tijd. Een ander vrachtschip, dat
met troepen en materiaal geladen
naar open zee koers zette, werd
door voltreffers aan voor- en ach
terschip tot zinken gebracht. Een
kort daarachter varend geladen
bolsjewistisch koopvaardijschip
vertoonde na bomtreffers sterke
slagzijde en bleef liggen. In de
baai van Tamanskaja hebben
duikbommenwerpers twee geladen
kustvaartuigen tot zinken gebracht
en tvvee wachtschepen zwaar be
schadigd. Jachtkruisers richtten in
den Kaukasus hevige aanvallen
op bolsjewistische achterhoeden,
die zich genesteld hadden in klo
ven en op de wegén in het geberg
te om tegenstand te bieden. Talrij
ke bolsjewistische auto's gingen in
de vlammen op.
Merkwaardige
cijfers
ONVERWACHTE DALING NA
VOORTDURENDE STIJGING.
De hoofdinspectie der volksge
zondheid werkt op volle krachten
om ook in dezen tijd in de eerste
plaats in stand te houden, wat in^
den loop der jaren op het gebied
der kinderhygiëne en met name
der zuigelingenzorg is bereikt, en
verder' te doen, wat thans gedaan
kan worden in het belang van ons
nageslacht.
De omstandigheden, waar
onder gewerkt wordt, zijn
uiterst moeilijk. Daar is na
tuurlijk in de eerste plaats de
oorlog, die voor ieder zijn bij
zondere moeilijkheden mee
brengt, moeilijkheden, welke
zooveel aandacht opeischen, dat
de zorg voor den zuigeling er
noodzakelijk onder lijden moet.
Dan zijn er de koucre winters
van de laatste jaren, welke
geenszins geschikt waren het
bezoeken der consultatiebu-
■eaux en moedercursussen te
stimuleëren. Voeg daarbij het
kolengebrek en de voedings
moeilijkheden, dan krijgt men
een beeld van hetgeen over
wonnen moet worden om op
dit gebied een goed figuur te
blijven maken.
Dankbaar kan echter geconsta
teerd worden, dat de zuigelingen
zorg, zooals die van overheidswege
is geregeld, zelf niet geleden heeft
en dat, ondanks de ongunst der
tijden, hier en daar nog uitbreiding
aan het werk is gegeven.
had W.waard weer gelijk gemaakt
door den rechtsbuiten (11). Suc
ces bleef het meest in den aanval.
Over het algemeen werd er slecht
geplaatst, waardoor W.waard tel
kens gelegenheid kreeg tijdig in te
grijpen. Na een keurige aanval leg
de C. Lont het leer terugspelend,
voor de voeten van Hartman die
zuiver laag in den hoek Dukers pas
seerde. Ook het S.-doel kwam en
kele malen nog in gevaar, o.m. door
de groote activiteit van Klaus doch
in den stand kwam geen verande
ring meer. Het was een nuttige
oefenmatch.
EEN ONGELUK KOMT ZELDEN
ALLEEN.
Een ongeluk komt zelden alleeh.
Dit ondervond de fam. V. aan de
Klieftstraat alhier. De jongste der
2 meisjes viel tegen de kachel aan
en liep tamelijke brandwonden op
aan het diibeentje. Hun oudste kind
ging een paar dagen later de ach
terdeur uit en den weg op. terwijl
juist een luxe auto passeerde, be
stuurd door den heer H. G. Het
meisje botste tegen de auto aan én
werd tegen den grond gesmeten.
Met een zware hoofdwonde werd
zii in huis gedragen. Bij informatie
bleek de toestand der beide meisies
tamelijk gunstig te ziin. Wii. wen-
schen de familie V. een spoedig her
stel hunner kinderen toe.
De cijfers der aigeloopen
jaren.
Zien wij nu naar de cijfers, dan
komen merkwaardige dingen aan
het licht. In 1936 bedroeg de sterf
te van kinderen beneden een jaar
per 1000 levend" geborenen 38.9, in
1937 38.1, in 1938 36.5, in 1939 33.7
Tot zoover was er regelmatig da
ling. Dan komt 1940 met 39.6 en
1941 zelfs met 43.6, een groote stij
ging dus, welke zich voornamelijk
afteekent in de maanden Januari
tot en met April.
De aanvankelijke conclusie luid
de, dat de oorlog met daarnaast
de strenge winter en de slechtere
voeding hier de schuldigen waren.
Het jaar 1942 gaf zeker nog veel
slechteren winter te zien en de
voeding was zeker ook minder dan
vorige jaren. Daarbij stonden in
den afgeloopen winter vele ver
keersmiddelen stil, wat een bezoek
aan consultatieibureaux en cursus
sen veelal uitsloot. Dan Vvas er
nog het euvel van bij elkaar wo
nen, hetgeen de kans op infectij
vergroot. Wat zien we nu echter?
De maanden Januari—Mei van dit
jaar leverden plotseling een aan
merkelijk lager sterftecijfer opjdan
de eerste maanden van 1941.
Plotselinge verbetering.
Kijken wij nu weer naar de cij
fers, dan zien wij, dat voor de eer
ste vijf maanden van 1941 de sterL
te heneden een jaar per 1000 le
vend geborenen bedroeg:
Januari 55,5, Februari 61,3, "Maart
05,5, April 50,2, Mei 48,5. terwijl
deze cijfers voor het zeer ongunsti
ge jaar 1942 waren resp. 57,4, 57,1,
45,5, 43,3, 38,2. Vooral voor wat de
laatste maanden betreft, kan men
hier dus spreken van een aanzien
lijke daling. Deze gunstige omstan
digheid komt in hoofdzaak voor re
kening van de kleinere gemeenten
want het cijfer der gemeenten van
hoven de 100.000 inwoners, dat voor
1941 35,9 bedroeg,, was voor de
eerste vier maanden van 1942 37.3.
hetgeen dus een kleine stijging van
het jaargemiddelde van 1941 is. In-
tusschen is de conclusie, dat de
oorlog met al zijn nadeelen en
moeilijkheden de oorzaak der groo-
tere sterfte van de laatste jaren zou
zijn, omvergeworpen/door de cij
fers, welke dit jaar tot heden op
geleverd heeft.
Het bezoeken van consultatie-
buceaux, waarvan er omstreeks
1000 in het land zijn, kan niet sterk
genoeg gestimuleerd worden. In
procenten uitgedrukt ten opzichte
van het aantal levgnd geborenen,
is het aantal kinderen, dat voor
de eerste maal een consultatie
bureau bezoekt, omstreeks 50. Dit
is nog steeds veel te weinig.
Ook de praenatale zorg heeft
steeds de volle aandacht van de in
spectie. Ook die zal nog meer aan
gemoedigd dienen te worden in het
belang ook van een goede aanslui
ting op de zuigelingenzorg. Het
aantal consultatiebureaux voor
kleuters hoopt men in de toekomst
tevens te kunnen uitbreide# om,
wat de geneeskundige zorg voor de
jeugd betreft, te eindigen met een
goed georganiseerd geneeskundig
schooltoezicht.
BERLIJN, 16 Aug. (D.N.B.-
Naar het D.N.B. verneemt, bevindt
Ghurchill zich sinds 13 Augustus
te Moskop. in zijn gevolg cevmdi
zich behalve enkele Engelscihe mi
litairen, ook de vertegenwoordiger
van Roosevelt, Harriman. Ook is
de Amerikaansciie ambassadeur te
Ankara, Steinhardt, te Moskou
aangekomen.
Churchill heeft de luchtroute
CairoTeheran gekozen en alles
gedaan om de reis geheim te hou
den. Dat is begrijpelijk, daar
9lechts de grootste bezorgdheid en
radeloosheid over de verdere ont
wikkeling van den oorlog hem
konden bewegen tot een reis naar
Moskou.
Volgens inlichtingen uit diplo
matieke kringen te Bern, onlangs
gepubliceerd in het Zweedsche Af-
tonbladet zijn de volgende aan
leidingen tot Churöhill's reis ge
noemd:
1. Churchill gevoelde dringende
behoefte, veroorzaakt door de ern
stige situatie van de Sowjet Unie
als gevolg van den onophoudelijken
Duitschen opmarsch, om door zijn
persoonlijke aanwezigheid den Rus-
sisohen wil tot tegenstand met al
ie middelen in stand te houden.
2. Churchill achtte het noodig
Stalin persoonlijk zijn opvatting
over de situatie en de aangelegen
heid van het tweede -front uiteen
te zetten.
3. Churchill wilde zich op grond
van eigen waarneming op de hoog
te stellen van. de stabiliteit van
het Sowjet-bewind en reeds thans
omzien naar krachten die in staat
en bereid zouden zijn, indien het
tegen de verwachting in tot een
crisis voor het bewind zou kopaen,
den oorlog van Rusland aan de
zijde van Engeland voort te zetten.
TOKIO, 15 Aug. (D.N.B.): De
groote zeeslag bij de Salomonsei
landen, die geëindigd is met een
overweldigende overwiifning voor
de Japansche marine, heeft aonder
onderbreking drie volle dagen ge
duurd, te beginnen op 7 Augustus.
Slechts enkele vijandelijke eenhe
den zouden er in geslaagd zijn te
ontkomen en wel, .naar het schijnt,
in de richting van Australië.
Intusschen vinden echter, naar
een bericht in de Japan Times and
Advertiser meldt, felle gevechts
handelingen plaats tusschen Ja
pansche strijdkrachten en Ameri-
kaansfhe marine-eenheden, die op
een der Salomonseilanden waren
geland.
In hun commentaren wijzen de
bladen vooral op het. opmerkelijke
feit, dat de vijand door zijn talrijke
verliezen reeds gedwongen was een
z.g. groot offensief uitsluitend on
der bescherming van kruisers en
torpedobpotjagers en andere kleine
eenheden uit te voeren. Dit is het
duidelijkste bewijs voor de zware
verliezen, die de vijand sedert het
begin van de gevechtshandelingen
sleeds opnieuw heeft moeten aan
vaarden.
GEEN VISCH, MAAR WEL EEN
MEISJE.
STOCKHOLM, Aug. (V.P.B.). -
Reeds uren zat de jonge man in
een bootje op het Malarmeer op
zijn dobber te turen. Het weer was
goed en het aas smakelijk, maar
de visschen te voorzichtig. Het hu
meur van den Zondagsvisscher
werd er dan ook niet beter op. Ein
delijk scheen hij beet te hebhpn,
maar op het laatste oogfnblik wist
de visch nog te ontsnappen. Woe
dend wierp hij zijn hengel weg.
Een luide gil weerkldnk Onbe
merkt had een meisje eenigen tijd
zijn vrucht.elooze pogingen om een
vischje te verschalken gevolgd en
nu was de met kracht geslingerde
vischhaak in haar oorlelletje ge
drongen. Verlegen over de pijnlijke
situatie wisselde de jonge man van
bootje en bevrijdde het sierlijke
oortje onder duizend excuses van
den wreeden haak Het „vischje'
dat tenslotte tdch nog aan den
haak was geslagen, bleek bij na,
dere kennismaking buitengewoon
te bevallen, zoodat het visschers
bootje weldra voor' het huwelijks
bootje verwisseld werd.
S.ePieime o-ndeAhandetingen
„De Geheime onderhandelingen
tusschen de Bataafsche en
Fransche Republieken van
1795 tot 1797 door Dr. T.
H. Milo".
Dit omvangrijke en zeer interes
sante werk van Dr. T. H. Milo
behandelt de geheime onderhande
lingen, die tusschen de Bataafsche
en Fransche Republieken in de jaren
1795 tot 1797 zijn gevoerd, in ver
band met het zenden van een eska
der naar onze kolonie, De Kaap de
Goede Hoop, omdat deze door de
Engelschen werd bedreigd, ja, later
zelfs was veroverd. De bedoeling
van deze expeditie zou dan zijn ge
weest om, hetzij de Kaap tegen een
overval der Engelschen te bescher
men, dan wel, indien zij inmiddels
was veroverd, haar weder te her
overen.
Door de Heeren Hoog Mogenden
werd dan besloten een smaldeel, be
staande uit 3 linieschepen, 4 fregat
ten, een brik en een voorraadschip,
onder bevel van den Kapitein ter
zee E. Lucas, derwaarts te zenden.
Tijdens deze expeditie zou de -Kapi
tein ter zee Lucas den rang van
schout-bij-nacht bekleeden.
Natuurlijk was de beschikbare
macht ten eenemale onvoldoende
voor de opgedragen taak, dus war
den onderhandelingen geopend met
den bondgenoot, de Fransche repu
bliek, die na eenig over en weer pra
ten wel genegen was de expeditie
met een eskader en de noodige lan
dingstroepen te versterken, mits de
Bataafsche republiek -,de onkosten,
daaraan verbonden, tot een bedrag
van 3 millioen gulden, betaalde,
Voorwaar, geen onbillijke eisch!
En dan begint het welhaast ge
wone gesjacher om een betrekkelijk
luttel bedrag t.o.z. van de groote
belangen, die op het spel stonden.
1'Histoire se repète! Is het in ons
land niet altijd zoo geweest
doodsbang om geld uit te geven voor
vloot en leger, zelfs wanneer groote
belangen dit eischten?
Dr. Milo heeft op boeiende wijzfe
deze strikt geheime onderhandelin
gen voor onze oogen doen opleven
en bij het lezen van dit uitstekend
gedocumenteerde werk, slaat men
de handen in elkaar over zooveel
geknoei, zooveel wanbegrip van den
ejrnst van den toestand en zooveel
onbekwaamheid en lakscffheid der
Bataafsche (Hollandsche) autori
teiten.
Hoe is het mogelijk, vraagt men
zich af, dat de Advocaat-fiscaal, Mr.
Pieter Paulus den Schout-bij-nacht
Lucas doodeenvoudig met een ^hope
loos onvoldoende macht naar zee
laat gaan, terwijl hij weet, dat de
Fransche hul£> waarschijnlijk in het
geheel niet zal worden verleend en
anders toch te laat; zal komen, dit
laatste dank zij het ongelooflijke ge
zeur en gesjacher over de te beta
len uitrustingskosten. Het lijkt op
verraad, hoewel daar toch geen aan
leiding toe bestaat, dus dan op
ongelooflijke zelfzucht, heerschzucht
en onverschilligheid voor 's Lands
belang.
Ook de Schout-bij-nacht E. Lucas
doet ons afvragen, hoe het toch
mogelijk is, dat men in tijden van
partijstrijd en revolutie zulke grofe
fouten maakte door volkomen' onbe
kwame ambtenaren op hooge leiden
de11 posten te plaatsen, alleen en uit
sluitend, omdat zij tot de bovenlig
gende partij behoorden en willige
werktuigen waren in de handen der
partijleiders. Zoo was het ook het
geval met Lucas. Een dwaas, een
dom en weinig ontwikkeld man, die
slechts een gewillig werktuig bleek
te zijn in de handen van Mr. Pieter
Paulus, teneinde diens wil uit te
voeren. Een man, die volkomen on
geschikt is als vlootvoerder en leider
van zulk een expeditie, iets wat Mr.
Pieter Paulus heusch wel zal heb
ben geweten. Persoonlijke belangen
en persoonlijke heerschzucht, teza
men met partijbelang, gingen voor
het belang van het vaderland.
Het zijn toestanden, die dit hoogst
belangwekkende maritiem-historische
werk openbaart, die onze volle be
langstelling waard zijn. Wel duide
lijk toont het boek aan, dat met een
flinke, bekwame en voortvarende re
geering, althans bij die gelegenheid,
de Kaap de Goede Hoop voor ons
behouden had kunnen blijven. De
stemming onder de Kaapsche bur
gerij was gunstig voor het slagen
van de onderneming. Een vMdoende
sterke macht, onder leiding van een
bekwamer man, dan Schout-bij-
nacht Lucas, was welhaast zeker
geslaagd in de herovering van deze
voor ons en ook voor de Fransche
Republiek zoo belangrijke kolonie.
Maar daarvoor had men geen 3 mil
lioen gulden over.
De onderhandelingen en de ge-
heele uitrusting en reis van het es
kader zijn zeer interessant om te
lezen en werpen een schel licht op
de weinig bekwame staatslieden,
die door de Patriotten-partij- aan het
bewind waren gebracht. Men vraagt
zich af, konden zij wel lezen?
De behandeling van de zaak Lu
cas voor den Hoogen Zeekrijgsraad
is een staaltje van politieke ge
meenheid om het eigen veege lijf te
.redden, zoo schandelijk, dat men
niet veel respect kan hebben voor
onze voorouders uit dien tijd;
daarentegen helaas moet men con-
stateeren, dat er weinig veranderin
gen in 's menschen mentaliteit plaats
vinden.
Het boek van Dr. Milo is een zeer
waardevolle aanwinst voor de ge
schiedenis van öns vaderland en
voor hen, die daarvan houden, een
uiterst belangwekkende lectuur, die
met warmte door mij wordt aanbe
volen.
Misschien wil Dr. Milo zijne ver
klaring van het Tui-anker op bldz.
59, in een eventueel volgenden druk
nog eens herzien. Deze is niet ge
heel juist.
J. H. Coolhaas.
Verschenen bij Uitgeverij v/h.
C. de Boer Jr., te Den Helder.
Een rivier zonder water.
In berichten omtrent den strijd
ten Z.den van den Don wordt vaak
de Manytsj vermeld, die men zich
wellicht als een zijrivier van den
Don voorstelt. De Manyts js echter
een langgerekte laagte, die welis
waar, toen de waterspiegel van de
Kaspische Zee nog 80 meter hoo-
ger was dan thahs, een smalle wa
terweg tusschen Zwarte en Kaspi
sche Zee vormde, thans evenwel
bijna geen water bevat. In het
voorjaar stroomt het smeltwater
van een vage waterscheiding in het
midden zoowel in Westelijke als
Oostelijke richting. De stroom naar
't Westen mondt uit in den Don,
terwijl die naar het Oosten bij
Olon-Choedoek in de zandige step
pe vervloeit, 's Zomers wordt uit
het stilstaande water ind e meren,
die dan overblijven, zout gewon
nen.
De Manytsjlaagte wordt door ve
le geleerden als de natuurlijke
grens van Europa en Azië be
schouwd. Er zijn plannen gemaakt
opi de Manytsj en de naar de Kas
pische Zee stroomende Koema tot
een korten waterweg tusschen de
Zwarte en Kaspische Zee te ont
wikkelen. De benedenloop vanaf
het Groote Limanmeer tot den Don
is reeds gekanaliseerd, terwijl ook
aan een kanaal tusschen Olon-
Choedoek en Machmoed aan de
Koema gekerkt scheen te worden.
EEN MELKBOER, DIE GOED IN
ZIJN KLEIN GELD ZAT.
Een melkslijter uit Amsterdam,
die nogal goed in zijn „kleingeld"
zat, maakte gisteravond ruime ver
teringen in eenige café's en knoop
te in een dier gelegenheden kennis
aan met een grondwerker, die niet
ongenegen bleek, diverse glaasjes
op 'de gezondheid van den melk
slijter te ledigen. Helaas noopte
het sluitingsuur afscheid van el
kaar te nemen, maar de vriend
schapsbanden zouden een volgen
den keer opnieuw worden aange
knoopt.
Toen echter de melkboer thuis
kwam. sloeg zijn stemming plotse
ling om want hij miste zijn porte
feuille met f600 en hij was snood
genoeg, zijn nieuwen vriend van
diefstal te verdenken. De politie
kwam eraan te pas en met behulp
van het door den gedupeerde ver
strekt^ signalement gelukte het
haar, den grondwerker op te spo
ren. die een bedrag van vierhon
derd gulden op zak bleek te heb
ben. inderdaad iets meer, dan over
het algemeen gebruikelijk is.
De man werd daarom voorloopig
op het bureau Stadhouderskade on
dergebracht. Maar of de melkslij
ter zijn geld zal terugzien?
Urk. Door 45 vaartuigen werd aan
den Gem. Vischafslag aangevoerd:
3850 kg aal en paling van 30 tot
f70 kg per vaartuig, prijs van 68 tot
154 ct. per kg; 45 kg baars, 36 ct.
per kg; 150 kg. voorn, 22 tot 30 ct.
per kg; 40 manden nest, 50 ct. per
mand, 1150 kg pos, 10 ct. per kg.
ZWAAG, 14 Aug.
Vèilingsvereen. „Bangert en Om
streken". Aardappelen f 4.80,
spinazie f 810, postelein f 13, uien
f 6, bieten f 4, Chin. kool f 3.50,
Savoye kool f 4.50, witte kool f 3,
roode kool f 4.50, slaboonen f 16.
sr.ijboonen f 16, ,tuinboonen f 6,
doperwten f 12—16, peulen f 12—16,
tomaten f 1317, augurketi f 10
27, waschpeen f 3.50—7^ bospeen
f 5, radijs f' 1.80, rabarber f 45,
andijvie f 7. Sla f 1.602, bloemkool
f 10—14, komkommers f 5.50—13.50,
perziken, f 830, selderie f 2.503,
frambozen f 40—50, blauwe prui
men f 21—25, witte druiven f 80.
Alicante f 70, Frankenthaler f 75.
witte bessen f 22.50. roode bessen
f 1822.50, prolefic f 22.50—30,
kruisbessen f 16, zwarte bessen
f 42, meloenen f 2232, Yellow
f 15—35, Perzik app. f 15—35, Earlv
Victoria f 12—20, Kruideniersneer'
f 10—35, Jan Baas f 10—15, Suiker
peer f 10—15, koolrabi f 3.
WARMENHUIZEN, 15 Aug.
Aanvoer: 112.600 Kg. aardappelen:
Schotsche muizen f 4.90. Eigenhei
mers f 4.90, Bintjes f 4.90, 8900 Kg.
roode kool L 4.50. 4100 Kg. gele
kool f 4.50, 19.200 Kg. witte kool
f 3, 550 Kg. slaboonen f 16. 450 Kg.
tuinboonen f 6, 1050 Kg. rabarber
f 4.
BR. OP LANGENDIJK, 18 Aug.
Aanvoer: 22300 Kg. aardappelen
f 4.90, 435 st. perziken f 816, 5600
Kg. witte ko°' f 5' 12250 Kg. gele
kool f 4.50, 145.000 Kg. roode kool
f 4.50 800 st. bloemkool f 14.
NOORDSCHARWOUDE, 17 Aug.
Aanvoer: 63.800 Kg. aardappelen:
Schotsche muizen, Eigenheimers,
hl idem, Bevelanders en Koopmans
blauwe f 4.00, 9800 Kg. roode kool
f 4.50, 345 Kg. spercieboonen f 16, I
23500 Kg. witte kool f 3.
