Sterke kazematten
genomen
- Verduister
Controle op de
broodprijzen
DAGBLAD VOOR HELDERSCHE EDITIE
86ste Jaargang. No. 11893
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1942
bij Stalingrad
Hoogtestellingen bij Anapa
stormenderhand veroverd
Bommen op Wight en Rarlsruhe
20 mtllioen ton
gezonken
Itafiaansch
Weermachtbericht
Het ontslag van Anchinleck
Herhaalde prijsover-
treding heeft ernstige
gevolgen
Communisten voor
het Obergericht
ek 0.50 uur l.k.
Churchills reis naar
Moskou
Het bevel tot binden
van gevangenen
De Japaascbe
buitenlandsche politiek
Uitg.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureaux:
SCHAGEN: Laan 201. Tel. 444 (2
lijnen. - DEN HELDER: Koningstr.
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9, Tel. 3330.
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 et p. m.m.
Bij contract, binnen een laar te ge
bruiken. belangrijke kortingsprij
zen worden op aanvraag verstrekt
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 3 Sept. Het opperbe
vel van de weermacht maakt be
kend:
„Ten Zuidoosten van Anapa
werden verscheidene taai ver
dedigde hoogtestellingen stor
menderhand veroverd. Voor
Noworossisk werden een mo
torboot en een mijnenveger
door bommen tot zinken ge
bracht. Duitsche motortorpedo-
i booten brachten in de Zwarte
Zee van een convooi twee tank-
schepen, twee schepen en zes
I groote lichters met een geza-
menlijken inhoud van 15.400
I brt tot zinken.
1 Voor Stalingrad wierpen Duit
sche en Roemeensche troepen
in nauwe samenwerking met
de luchtmacht den vijand uit
krachtig versterkte kazemat-
stellingen. Tegenaanvallen
werden afgeslagen. Voor den
oorlog belangrijke installaties
in en rondom Stalingrad, als
mede schepen op de Wolga wa
rén het doelwit van zware
luchtaanvallen.
Ten Zuidwesten van Kaluga en
ten Noordwesten van Medyn wer
den verscheidene vijandelijke aan
vallen- afgeslagen. Ook in het ge
bied van Rzjef mislukten door ster
ke infanterie- en pantserstrijd
krachten ondernomen vijandelijke
aanvallen. Hierbij werden door
formaties van het leger en door
het geconcentreerde optredeiy van
formaties gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers 109 bolsjewis
tische tanks vernietigd.
Ten Zuiden van het Ladogameer
en voor Leningrad stortten her
haalde aanvallen van den vijand
ineen.
Aan het front aan de Noordelijke
lIJszee bestookte de' luchtmacht
bolsjewistische geschutstellingen
op het visschefsschiereilancl, als
mede een steunpunt voor vliegtui
gen bij .Moermamjk. De bolsjewis
tische luchtmacht vferloor op 1 en
2 September in luchtgevechten en
door luchtdoelartillerie 184 vlieg
tuigen. Een ander vliegtuig weid
op den grond vernield. Acht eigen
[Vliegtuigen keerden van een
Vlucht naar den vijand niet terug.
Aan het Egyptische front le
vendige verkenningsactiviteit.
De ve/liezen aan vijandelijke
tanks, waarvan gisteren mel
ding is gemaakt, zijn tot 51
gestegen. Duitsche en Italiaan-
sche jagers schoten gisteren
21 Britsche vliegtuigen neer.
Een Duitsch vliegtuig ging ver
loren.
In den nachF" van 1 op 2
September bombardeerden for
maties' Duitsche gevechtsvlieg
tuigen verscheidene Britsche
vliegvelden ten Noordwesten
en Noordoosten van Cairo.
Na storingsvluchten overdag zon
der eenige uitwerking en op groo
te hoogte boven West-Duitschland
hebben formaties van de Britsche
luchtmacht in den afgeloopen
nacht de stad Karlsruhe aangeval
len. De burgerbevolking leed ver-
,sP|
i...
Terwijl het voor de Britsche kon
vooien onmogelijk is de Middelland-
sche Zee over te steken, bereiken de
Italiaarische schepen, begeleid door
eenheden van de marine en het
luchtwapen, zonder verliezen de
Noord-Afrikaansche havens.
Orbis-Luce-Holland-Pax Holland m
BERLIJN, 3 Sept. (D.N.B.)
Van militaire zijde verneemt
het D.N.B.: De balans van de
door de Duitsche weermacht
in de afgeloopen drie oorlogs
jaren tot zinken gebrachte En-
gelsch-Arnerikaansche scheeps-
ruimte sluit met een totaal
van 20.294.353 ton. Het aan
deel van de Duitsche marine
bedraagt ruim 10 millioen ton,
waarvan meer dan 12 millioen
op rekening van de duikboot-
vloot komt.
liezen. Vooral in de binnenstad
ontstond materieele schade en
schade aan gebouwen. Volgens de
tot dusverre ontvangen •rapp orten
werden zes dor aanvallende bom
menwerpers neergeschoten.
Bij aanvallen in scheerviucht
plaatsten gisteren lichte Duitsche
gevechtsvliegtuigen bomtreffers
van zwaar kaliber op industrieeie-
en verkeersinstailaties op het ei
land Wight en aan de Engelsche
Zuidkust.
In den nacht van 2 op 3 Sep
tember werden voor den oorlog
belangrijke doelen in midden-En-
geland gebombardeerd.
Het opperbevel van de weer
macht deelt voorts mede: Een
door het Britsche ministerie van
oorlog verstrekte en door het Reu-
ter-agentschap verspreide verkla-
ring van 2 September des avonds
deelt mede: „In het Duitsche weer
machtbericht wordt gezegd, dat
door de Engelschen bij de onder
neming van Dieppe bevelen zijn
gegeven om de handen van gevan
genen te binden om zoodoende te
verhinderen, dat zij hun papieren
vernietigen. Er wordt een onder
zoek ingesteld, of inderdaad een
soortgelijk bevel is gegeven.
Met nadruk wordt ontkend
dat de handen van eenigen
Duitschen gevangene zijn gebon
den. Ieder soortgelijk bevel zal, in
dien het gegeven mocht zijn, her
roepen worden.
Op grond van deze verklaring
heeft het opperbevel van de weer
macht de op 2 September 1942 des
middags aangekondigde maatrege
len tegen de Britsche krijgsgevan
genen ingetrokken.
De tekst van deze Engelsche ver
klaring zal den Britschen krijgs
gevangenen eveneens worden me
degedeeld.
MILAAN, 3 Sept. (Interinf.)
Inaa-ke de ware motieven van het
I ontslag van generaal Auchinleck
schrijft de correspondent te Istan-
boel van Gazetta del Popoio, dat
Auchinleck door phurchill op ver
zoek van Stalin aan den dijk is
gezet. Stalin zou namelijk, aldus
de correspondent, bij de te Moskon
gevoerde besprekingen een Ei»-
gelschAirierikaansche hulp in
den Kaukasus geëischt hebben,
waarop Churchill zich bereid ver
klaarde het tiende Britsche leger
in Irak en Iran van het commando
in het Midden-Oosten los te maken
en den bolsjewistischen generalen
staf ter beschikking te stelien.
Auchinleck verzette zich echter
tegen dit plan en werd derhalve
ontslagen.
ROME, 3 Sept, Het weermacht-
bericht luidt als volgt:
Intensieve activiteit van verken-
ningsafdeelingen aan het geheele
Egyptische front. Tijdens de ge
vechten, vermeld in het weer
machtbericht van< gisteren, zijn de
verliezen van den vijand gestegen
tot 51 tanks en 20 pantserauto's.
Formaties der luchtmacht van de
As hebben met succes hun aan
vallen op vijandelijke concentraties
hernieuwd. In felle gevechten wer
den 21 Britsche vliegtuigen neer
geschoten (foor Italiaansche en
Duitsche jagers, drie andere door
batterijen luchtdoelartillerie. Vijf
onzer toestelLen zijn niet van de
operaties der beide laatste dagen
teruggekeerd.
Tijdens de laatste operaties aan
het Egyptische front heeft de 9le
escadrille van het vierde regiment
jagers zijn 100e vliegtuig neerge
schoten.
Nederlandsche vrijwilligers bij de Waffen-SS. De handgrepen, die op
de binnenplaats van de kazerne zijn beoefend, worden hier practisch
Uitgevoerd. De grootste kalmte is hier de eerste vereischte.
SS PK Fritz-Stapf-Pax Holland m
FILIAALBEDRIJF VOORGOED
GESLOTEN.
Wegens herhaalde grove vergrijpen
tegen de prijsvoorschriften, heeft de
Prijsbeheersching de 20 filialen van
een Dofdtschen schoenenhandel voor
goed gesloten. De in deze zaken in
beslag genomen voorraden schoenwerk
zijn daarbij verbeurd verklaard.
Reeds in April van dit jaar was de
firma J. M. Peelt te Dordrecht, han
delende onder den naam „Hector", we
gens prijsopdrijving met een bedrag
van ongeveer f 100.000 beboet. De firma
had n.1. in 1941 van 12 fabrikanten, die
boven het hun toegestane afleverings
kwantum verkochten, aanzienlijke
hoeveelheden schoenen zonder bon te
gen steeds stijgende prijzen gekocht en
verkocht, waarmede een bedrag van
meer dan een half millioen was ge
moeid. De tijdens het onderzoek in be
slag genomen voorraden werden daar
na weer vrijgegeven, zoodat de filialen
na 3 maanden sluiting konden her
openen.
Dat de firmanten Peels niet veel
hadden geleerd, bleek evenwel toen de
ambtearen van de Prijsbeheersching in
Juni in de Utrechtsche filialen van
„Hector" constateerden, dat er opnieuw
met de prijzen werd geknoeid. Een
partij van 7000 paar in den zwarten
handel gekochte schoenen, die in den
winkel op zijn hoogst f 6.25 mochten
kosten, werden verkocht voor een veel
hoogeren prijs. Aanvankelijk was men
in 'de veronderstelling, dat de filiaal
houders de schoenen uit eièen bewe
ging te duur verkochten, doch het feit,
dat dezelfde overtreding in alle filialen
gelijktijdig werd gepleegd, wees er op,
dat de heeren v.an het hoofdkantoor er
meer van wisten. De extra winst had
den zij dan ook rustig geïncasseerd.
Bij de strafoplegging werd het feit,
dat dit de tweede overtreding binnen
zeer korten tijd was, den vennooten
ernstig aangerekend. Ook dat de over
treding zich heeft voorgedaan bij een
firma, die volkszaken exploiteert, heeft
zwaar gewogen.
De Inspecteur voor de Prijsbeheer
sching heeft nu de in 2? zaken in be
slag genomen gelden en goederen ver
beurd verklaard en de groothandel
zoowel als de circa 20 winkels in
Dordrecht en de rest van het land zijn
voorgoed gesloten. Tevens is nog aan
de firmanten Peels voor den duur van
2 jaar verboden om werkzaam te zijn
in, dgn schoenhandel in den ruimsten
zin. Tenslotte werd openbaarmaking
van dit vonnis gelast en de betaling
van f 10.000 tuchtstraf-proceskosten ge
vorderd.
UTRECHT, 3 Sept. Het Duitsche
Obergericht heeft gistermorgen in het
gerechtsgebouw alhier een aanvang
met een proces gemaakt tegen acht
personen, die zich hebben schuldig ge
maakt aan het vervaardigen, vermenig
vuldigen en verspreiden van commu
nistische pamfletten en manifesten,
welke met name de arbeidende klasse
ophitsten tegen de bezettende Duitsche
overheid in ons land. Te verantwoor
den hebben zich de 38-jarige metaal
bewerker F. A. Kolder, de 57-jarige
loodgieter W. E. Th. Fallentin, de 24-
jarige metaalbewerker K. den Braven,
de 25-jarige wagenlichter der Neder
landsche Spoorwegen N. S. G. Schuur
man, de 27-jarige schilder F. Greefkes,
de 23-jarige joodsche bakker Levie
Roodenburg, de 33-jarige bouwvakar
beider P. D. Verstraeten, allen wonen
de te Amsterdam en de 21-jarige me
taalbewerker M. van der Steen uit
Utrecht-
Schuurman, die het eerst'werd ge
hoord, zag niet in, dat hij zoo erg veel
kwaads had gedaan. Hij had o.a. mee
geholpen stencils te maken, de papier-
voorraad op peil te houden en het
tweemaal per maand verschijnende il
legale blad „de Waarheid" te versprei
den. Beklaagde scheen overigens van
meening te zijn geweest, dat het heele-
maal met tot straf zou komen, omdat
Duitschland wel spoedig vernietigd zou
zijn.
K. den Braven, uit Duitsche krijgsge
vangenschap ontslagen, was zeer
Duitsch-vijandig geworden na zijn te
rugkeer in Nederland. Ook hij had in
verbinding gestaan met „de Waarheid",
die hij verkocht in het bedrijf van de
droogdokmaatschappij. Hij zeide overi
gens niet zoozeer communist te zijn dan
wel strijder voor een vrij Nederland.
Het laatst werd op de ochtendzitting
gehoord de arbeider Kolder, die even
eens krijgsgevangene was geweest en
die zich, na zijn terugkeer, had be
moeid met communistische actie.
De joodsche bakker L. Roodenburg,
die het blad „de Waarheid" af en toe
had verspreid, had deel uitgemaakt
van een „werkgroep", die werkte voor
de nagelaten betrekkingen van slacht
offers, die gevallen waren voor de vrij
making van Nederland. Daarnaast ech
ter waren b.v. affiches vervaardigd
met leuzen als: „Mussert kraken, mor
gen staken" of „Nederland vrij, sabo
teer zooals wij".
Bij Fallentin waren geschriften van
compromiteerenden aard aangetroffen,
die hij zei te hebben verstopt om ze
zijn kinderen niet te laten lezen.
De schilder Greefkes. die den vol
genden morgen werd gehoord, wilde
een lijvig dossier over zijn werk in de
communistische partij voorlezen. Al
spoedig bleek, dat aan verdachte's
brein zooveel onzin was ontsproten,
dat er geen touw aan v«sf te knoopen
was. Toch was hij zeer actief geweest
voor de communistische partij. Op het
oogenblik echter zei hij er niet meer
in te gelooven. In zijn cel had hij over
„Mein Kampf" gewaagd. Want alvo
rens daartoe te kunnen besluiten, dien
de hij van het fascisme iets af te we-
ten.c
Verstraeten zei weinig met de com
munistische agitatie te doen te hebben
gehad, doch hij werd niet recht geloofd.
Nog niet zoo dom
MADRID. 3 Sept. (Stefani).
Een interesant geval van le-
thargischen slaap doet zich
voor te Alcarex bij Albacete
waar de advocaat Segismondo
Rodrigo Encina sinds 23
April j.1, slaapt.
Tal van medici hebben hem
bezocht zonder de oorzaken
van deze lethargie te kunnen
vaststellen want hij vertoont
geen enkel ziektesymptoom.
Van der Steen tenslotte bleek, vol
gens zijn mededeelingen, herhaaldelijk
het communisme den rug te hebben
willen toedraaien. Hem was o.a. opge
dragen hetze-affiches te maken, hij
kreeg dikwijls te hooren, dat hij het
niet goed deed en wilde juist met het
communisme breken, toep hij werd
gearresteerd.
Het verhoor der verdachten was
daarmee ten einde. De president
schorschte tot hedenmorgen, de Staats-
anwalt zal dan zijn requisitoir nemen.
Maan Maan
op vanavond om onder
047 20 21 tuil* 1646
10Sept UUr^sept
N.M. tot morgenochtend V.M.
17 Sept A CA 20ct'
800 kinderen uit de provincie Noord-Holland zijn uit Amsterdam ver
trokken voor een vacantie in Württemberg onder leiding van den Ne-
derlandschen Volksdienst. Een overzicht tijdens het vertrek van den
trein. Polygoon-Noske-Pax Holland m
GENEVE, 3 Sept. (D.N.B.) De
„Daily Tedegraph" kondigt aan,
dat Churcill waarschijnlijk na de
zomervacantie van het \parlement
een kort overzicht zal geven over
zijn reis naar Moskou en het Mid
denoosten. Echter waarschuwt de
Daily Telegraph reeds thans zich
ten aanzien van deze verklaringen
illusies te maken. De beslissingen,
zegt het blad, die tijdens de reis
van Churchill genomen zijn, heb
ben hoofdzakelijk een militair ka
rakter gedragen en kunnen derhal
ve niet onthuld worden. Churchill
zal zich er waarschijnlijk toe moe
ten beperken te spreken over het
moreel van de troepen, die hij heeft
bezocht en over hun tevredenheid
over de bewapening.
BERLIJN, 3 Sept. (Interinf).
Te Berlijn heeft men den indruk,
dat met de publicatie van het
Reuterbericht betreffende ,de in
trekking van het bij Dieppe buitge
maakt Engelsche bevel ot het bin
den van gevangenen, deze kwesie
afgehandeld is. Intussohen ves
tigt men er de aandacht op, dat
het Engelsche bevel practisch geen
beteekenis had, daar de Engelschen
geen gevangenen konden maken.
Toch is het bevel teekenend voor
de verwarring bij het Engelsche
commando, dat voor de tweede
maal hooge militaire instanties, n.1.
brigade- en divisiestaven moest
desavoueeren, zoo zegt men hier.
De Nederlandsche Volksdienst
telt reeds 35.000 vrijwillige me
dewetkers en duizenden leden.
Blijft geen buitenstaander,
sluit U ook aan.
1
TOKIO, 3 Sept. (D.N.B.) Het
aftreden van den minister van Bui
tenlandsche Zaken zal op geen en
kele wijze een verandering bren
gen in 'de buitenlandsche politiek
van Japan aldus minister-president
Tojo in een welkomstrede voor de
ambtenaren van het ministerie
van Buitenlandsche Zaken naar
aanleiding van het aanvaarden
van de portefeuille van Buiten
landsche zaken door Tojo.
's-GRAVENHAGE, 4 Sept. Een
brood, dat te licht van gewicht is,
is te duur. Was dit een stelling,
die vroeger reeds door ieder aan
vaard werd, in de huidige omstan
digheden en bij de thans geldende
vastgestelde prijzen geldt dit nog
meer. Door den keuringsdienst
voor waren wordt op het wettelijk
gehalte aan droge stof een regel
matige controle gehouden, maar
uitsluitend van het standpunt van
de Warenwet. De overtreders ko
men er «dan ook in het algemeen
voor den kantonrechter met een
betrekkelijke lage boete af, daar bij
de beoordeeling uitsluitend reke
ning wordt gehouden met het op
gemaakte proces-verbaal, zoodat
het vergrijp tegen de distributie-
en prijsvoorschriften niet in ^et
geding komt. Daarom is de dienst
van den gemachtigde voor de prij
zen er in de afgeloopen maanden
toe overgegaan de brooden in het
geheele land te controleeren op
het juiste gehalte aan droge stof,
dat minimaal 210 gram en maxi
maal 264 gram moet bedragen. Bij
1164 bakkers werden steekproeven
genomen en na een zorgvuldig on
derzoek door het Station voor
Bakkerij en Maalderij te Wagenin-
gen bleek, dat 672 voldeden aan de
eischcn, 227 iets heneden het ge
wicht waren ^n als twijfelachtig
werden aangemerkt, terwijl 265 als
onvoldoende moesten worden af
gekeurd. Hiervan kwamen 44 met
het gewicht aan droge stof zelfs
beneden de 225 gram. Wat dit be-
teekent, begrijpt rpen als men weet,
dat een gezin met 2 kinderen i>ij
een tekort van 5 gram aan droge
stof per brood per 5 a 6 weken een
heel brood te weinig ontvangt.
Dat met dergelijke tekorten in
deze tijden een aardige bijverdien
ste gemaakt kan worden, zal ieder"
een duidelijk zijn. Met deze extra
winsten is bij de beoordeeling door
den inspecteur voor de prijsbeheer
sching dan ook terdege rekening
gehouden. Veelal werden boeten
van f 100.tot f 750.— opgelegd,
in enkele .gevallen zelfs boeten
van f 2500.—.
Merkwaardig was. dat de ver
schillen tussohen de provincies on
derling vaak zeer groot waren. On
ze Noordelijkste en onze Zuidelijk
ste provincie stonden hier wel lijn
recht tegenover, elkaar. In Friesland
was slechts 19 pet. van de gecontro
leerde bakkers goed. 17 pet. was
twijfelachtig en 64 pet. was kenne
lijk in overtreding, terwijl Limburg
71 pet. van de gewogen brooden
goed, 22 pet. twijfelachtig en slechts
7 pet. fout waren. De cijfers voor de
overige provincies zijn:
Groningen en Drente: 72 pet. goed
10 pet. twijfelachtig. 18 pet. fout:
Overijssel: 53 pet. goed. 21 pet. twij
felachtig. 26 pet. fout:
Gelderland: 60 pet. goed. 21 pet.
twijfelachtig. 19 pet. fout;
Noord-Holland: 58 pet. goed. 17
pet. twijfelachtig. 25 pet. fout:
Zuid-Holland: 54 pet. goed. 23 pet
twijfelachtig. 23 pet. fout;
Zeeland: 70 pet. goed. 18 pet. twij
felachtig. 12 pet. fout;
Utrecht: 66 pet. goed. 22 pet. twij
felachtig. 12 pet. fout;
Noord-Brabant: 61 pet. goed. 29
pet. twijfelachtig. 10 pet. fout.
Totaal gemiddelde: 58 pet. goed.
19 pet. twijfelachtig. 23 pet. fout.
De radio-omroeper Karei Nort, die
ook in sportkringen groote bekend
heid geniet, trad te Hilversum in 't
huwelijk met mej. Ank Teriet.
Sportvrienden van een roeivereeni-
ging vormden een eerehaag voor 't
bruidspaar.
Stevens-Pax Holand m.
Bij deze controle zijn alle maatre
gelen genomen om een onbillijke
beoordeeling te voorkomen. De op
sporingsambtenaren. die door mede
werking van het centraal distributie
kantoor over broodbonnen beschik
ten. hadden tot taak uit den winkel
voorraad 3 willekeurige exemplaren
te nemen en deze ter plaatse te we
gen. Een van deze brooden werd
voor het onderzoek in beslag geno
men en. gewikkeld in het proces
verbaal. waarop de gewicht van alle
3 waren genoteerd, aan het station
vopr bakkerij en maalderij toege
zonden. Hier werd met de grootste
nauwkeurigheid het gehalte aan
droge stof bepaald.
Met het gemiddelde gewicht van
de 3 brooden is eveneens -rekening
gehouden om de toevalkans, dat
luist een te licht brood zou zijn in
beslag genomen, terwijl de rest aan
de eischen voldeed, practisch uit te
schakelen.
Als bijzonderheid kan nog ver
meld worden, dat geen van de in
beslag genomen brooden het maxi-
mumigewicht te boven ging. Na dit
uitvoerig onderzoek dat ongetwijfeld
zal worden herhaald, is wel geble
ken, dat een groot deel van de baki
kers zich niet houdt aan de prijs
voorschriften gn de bevolking in
deze moeilijke tijden een gedeelte
van de eerste noodzakelijke levens
behoeften onthoudt, teneinde zich
extra winsten te verzekeren.
i