„De Gul" is heengegaan
of
UV01
Ifoor het misdeelde kind
Stadsnieuws
De strijd in den
Kaukasus
Marktberichten
«Eens een bekend zeeridder»
daarna een Heldersche bezienswaardigheid
Bedrijfsappèl
bij Gemeentewerken
Uitslag openbare
verkooping
EXTRA
VOORHtTWMMMM*
K. V H.-nieuws
Nieuws uit Urk
De huidige befeekenis van Gibraltar
Amerika leert sparen
DE SCHAGER MARKT
Laatste broer en vriend van „Den Gorrel"
De Gul te heengegaan...
De Gul...
Woensdagmorgen, om 5 uur, sloot
hy, byna 92 jaar oud, voor altijd de
oogen om de laatste en belangrijkste
reize In zijn leven aan te vangen.
Riet „De Gul", want wie hoorde
ooit anders over Cornelis Bakker in
den Ouden Helder gewagen, is een
uitzonderlijke figuur uit dit stads
milieu vertrokken. Een figuur, die
men den laatsten tyd weliswaar niet
zoo veel meer zag, maar die tien
toch zal missen. Vooral als er weer
normaler tijden aangebroken zjjn en
ook het oude stadsdeel van Nieuwe-
diep weer tot zichzelf kan komen.
De Gul was de laatste nog In
leven zijnde broer van den roem-
ruchten Gorrel, en samen hebben
zij, met hun vrienden Jan Bijl. Die
denhoven, Tabbie en vele andere
Ulustre Heldersche blauwe zee
ridders ontelbare malen den strijd
aangebonden met de witte hel op
de Haaksgronden.
De witte hel... als die spreken
kon, daar buitengaats. Als de
noordwester tot razernij gekomen
was en de passeerende schepen in
vroeger jaren belaagde. Dan wa
ren het deze kaerels, die er op uit
trokken, bij nacht en ontij, teneinde
de schipbreukelingen veilig te
stellen.
Een roerig en vreemd leven leef
den deze zeeridders en een van
hen was Cornelis Bakker, de Gul,
geboren en getogen in dit storm
nest en eens een lid van die ver
maarde „vrije ploeg", die gelijk
met de officieele reddingboot uit
placht te varen.
We schreven het hierboven: de
Gul was een bezienswaardigheid. In-
dérdaad... hij was het aanzien waard,
deze stokoude patriarch', met z'n
uniek-geteekenden kop, mat het ver
weerde rood-dooraderde gezicht en
het pittoresque sciiippersbaardje. Hij
was een levend schilderij, zooals hij
daar door dat bochtige oude Nieuwe-
diep ijsbeerde en zeer zeker was hij
het, als»hij daar stond op „het hoe-
kie" bij den Windwijzer, te zamen
met „de jongens" van den Ouden
Helder, turende in de verte, naar de
wazige horizon of daar wellicht geen
schip voorbijging.
De jaren rijden zich aaneen en
allengs werd het steeds stiller om
deze figuur. Alle 'vrienden broers
gingen, hem vóór, totdat er nog maar
twee overgebleven waren: dat waren
„De Gorrel" en „De Gul".
Die twee konden het samen opper
best vinden. De lezers van ons blad
weten dat, want nog niet zoo lang
geleden schreven wij over dit won
derlijke tweetal, dat als de legenda
rische muskettiers onafscheidelijk
was.
Het eerst deed de Gorrel de oogen toe
Iedereen vermoedde, dat De Gul hem
spoedig volgen zou. Niemand had ge
dacht, dat hy het nog zóó lang ma
ken zou. Samen leefden ze in het
kleine hokje in de Renssteeg. Daar,
tusschen vier zwart-berookte wanden
dreven ze hun huishoudentje. Daar
kookten ze hun potje en bakten ze
hun vischje. Daar mopperden ze op
elkaar, zonder dat ze echter elkander
konden missen. Menig journalist
stapte voorheen af bij dat huisje in
de Renssteeg en bezag met verbazing
dit tweetal, dat daar reilde en zeilde,
het niemand lastig maakte en maar
het liefste zag, dat het met rust ge
laten werd.
De laatste jaren waren voor De
Gul niet de prettigste. Ook hem was
het niet vergund bij tijd en wijle de
zee, z'n onafscheidelijke vriendin van
vroeger, te zien.
Hij heeft er nooit over geklaagd,
n -«ar het moet dezen zeerot onge
twijfeld an het hart gegaan zijn.
Ook het huisje in de Renssteeg
moest hij, gedwongen door de ge
beurtenissen in onze stad, verlaten
en hij vond een goed tehuis bij de
familie v. d. Wijk in de Walvisch-
straat.> Het is vandaar uit dat hij
a.s. Zaterdag naar Huisduinen ver
voerd zal worden.
Om half één vindt de begrafenis
plaats. Naar wtf vernemen zal de
garde van „Moed Volharding Zelf
opoffering" niet aanwezig zjjn in
verband met onoverkomelijke moei
lijkheden van org nisatorischen aard.
Wel zal een deputatie van de redders-
vereeniging aanwezig zijn, om Cor
nelis Bakker do laatste eer te be
wijzen.
Den Helder al het heengaan
van deze figuur betreuren. De Gul
was een pes onlijkheid, die cachet
aan het stadsdeel gaf, waarin hij
woonde. Da -tb' behoorde hij tot
de garde, wier oudste leden met
„De Gul" thans praktisch uitge
storven zijn.
Nog slechts enkelen zijn er over
en ook zij yn hoogbejaard.
Rede van den heer Schuur
man van het N.A.F.
Donderdagmorgen waren de em-
ployé's van Gemeentewerken in het
gebouw aan de Kerkgracht bijeen
geroepen op een bedrijfsappèl, alwaar
het woord werd gevoerd door den
heer J. J. Schuurmans van het Ne-
derlandsch Arbeidsfront
De heer Schuurmans:
In zijn vlotte rede zette de heer
Schuurmans, na de opening van
het appèl door den Directeur van
Gemeentewerken, den heer Dok
ter, uiteen wat het Arbeidsfront
eigenlijk is. De gangbare meening
moet worden omvergeworpen, dat
er een organisatie gesticht is en
dat men nu maar af moet wachten
wat dat oplevert. Neen, het Ar
beidsfront dat bént U zelf, aldus
spreker. En het N.A.F. moet nog
op gang komen. Wanneer U niet
medewerkt, bereikt het Arbeids
front niets. Wol heeft het Arbeids
front natuurlijk het karakter van
een organisatie. Zoo zijn er dan
ook verschilende afdeelingen, elk
met een eigen taak. Bijvoorbeeld
de sociaal-economische afdeeling,
de rechtsbescherming, de afdeelin
gen vrouwen, jeugd, pers en propa
ganda, geldzaken, enz.
Een „instrument".
Doch deze organisatorische een
heid is slechts een geraamte. U moet
het leven inblazen. Het is slechts een
Instrument, lat U moet bespelen. De
waarde van dat instrument wordt
Wellicht nu noniet door U beseft.
Ware dat wel het geval, dan zoudt
U zich onmiddellijk scharen in de rij
van werkers, verbonden in het N.A.F.
Spreker gaat dan nog even dieper
ln op den schakel tusschen de werk
nemers uit een bedrijf en het N.A.F.,
de sociale voorman, waarna hy wijst
op de geweldige resultaten, welke
bereikt kunnen worden wanneer de
voorgestelde wijze van streven, be
lichaamd in het N.A.F., volledig ten
uitvoer gelegd wordt.
Werkelijke socialisten ^ebben steeds
geloofd aan een omwenteling, een
revolutie, waardoor het gestelde
Ideaal bereikt zou kunnen worden.
Thans is die mwenteljng gekomen.
De mogelijkheden zijn nu geschapen.
Het komt nu op werkers aan! Zon
der arbeidskracht gaat dat niet. Wij
zyn Noordsche menschen; Menschen
met daadkracht. Wij wachten niet
af maar werke ons vooruit. Daarom
moeten wij ons r.u stuk voor stuk
geven voor wat w(j zijn. Dan zullen
wij topprestatie^ bereiken. Dan zul
len wU het ideaal bereiken, een
ideaal, waarvan wij ons nu nog
nauwelijks kunnen voorstellen, dat
het bereikt kan worden.
Het is moeijijk in enkele woorden
te schetsen, wat er met een groote
organisatie van werkers in Neder
land gewrocht kan worden. Doch ze-
ke.' ligt het peil daarvan op een on
gekende hoogte.
Wanneer wy het zoo zien, dan
er bij ons geen bezwaar meer zijn om
toe te treden. Met toetreden bedoe
len wij niet lid worden en thuis gaan
zitten met geen andere daad dan
het betalen der contributie. Neen, wij
moeten doen wat gedaan moet wor
den en het zou niet zoozeer tot scha
de van onszelf zijn wanneer wij dat
nalieten, doch "eeleer zou het schan
de wezen voor Nederland, wanneer
wij het ons gegeven geschenk onge
bruikt lieten liggen. Hier is iets, wat
wij altjjd gewild hebben. Grijpt het
dan.
Tenslotte wil de heer Schuur
mans nog het misverstand uit den
weg ruimen, dat het N.A.F. iets
met politiek te maken heeft. Neen,
het is slechts een eenheid van
werkers, niets anders. Met de
N.S.B. heeft het N.A.F. niets uit
staande. Door eenzijdige voorlich
ting hebben wij een verkeerden in
druk gekregen omtrent het Duit-
sche Arbeidsfront en dat heeft zijn
invloed op het N.A.F. Na de be
zetting bleek het echter anders te
zijn en thans weten wij, dat wat in
DuitSchland met hgt D.A.F. be
reikt is, ook in ons land met het
N.A.F. bereikt kan worden. Be
schouw het N.A.F. dus uitsluitend
als een beroepen vertegenwoor
digend orgaan.
Na de rede van den heer Schuur
man sluit de heer Dokter met en
kele woorden deze bijeenkomst.
Uitslag der openbare verkooping,
gehouden door Notaris A. M. Engel-
mann, te Den Helder, op Woensdag
14 October in het gebouw „Musis
Sacrum".
Huis en erf aan de Molenstraat no.
121, groot 57 ca; kooper N. Schutte
te Den Helder q.q. voor 1900.
Huis en erf ?.an den Polderweg no.
26, groot 83 ca.; huis en erf aan den
Polderweg no. 27, groot 98 ca; koo
per H. Riemers te Den Helder voor
5832.—.
Huis er erf aan de Jan Evertsen-
straat no. 12, groot 65 ca; koopster
Fa. D. Bethlehem Zonen te Den
Helder voor 1000.
Huis en erf aan de Jan Evertsen-
straat no. 20, groot 57 ca; koopster
Fa. D. Bethlehem Zonen te Den
Helder voor 1040.
Huis en erf aan de Emmastraat
zuiver WOL, ZIJDE ta KUNSTZIJDE.
Niet voor katoenen en
halfkatoenen
etoffen
Per pak 28 cent. Zender boni
no. 28, groot 89 ca; kooper C. J.
Bosch te Den Helder voor 2935.
Hui3 en erf aan de Piet Heinstraat
no. 7, groot 83 ca; kooper C. J.
Bosch te Den. Helder voor 2525.
Woon- en winkelhuis met erf aan
den Brakkeveldweg no. 57, groot 1
are; kooper R. J. Wijma te Den Hel
der voor 3840.
Woon- en winkelhuis met erf aan
den Brakkeveldweg no. 59, groot 1
ar 18 ca; koopster firma Nap te
Bergen voor 3468.
Huis er erf aan de Vijzelstraat no.
77, groot 71 ca; kooper P. Kraakman
te Den Helder voor 1016.
Huis en erf aan de Palmstraat no.
13, groot 60 ca; kooper W. v. d.
Bergh te Breezand voor 1520.
Huis en erf aan de Hoogstraat no.
9, groot 71 ca; werkplaats akn de
Hoogstraat no. 7, groot 14 ca; koo
per P. Uipkes te Den Helder voor
3080.—.
Huis met voortdurend recht van
erfpacht op den grond aan de Jou-
bertstraat no. 46, groot 1 are 67 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. 48, groot 1 are 35 ca;
huis met voortdi. end recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. 50, groot 1 are 36 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den rond aan de Joubert-
straat no. 54, groot 1 are 40 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. 60 groot 2 are 29 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. 66, groot 1 are 40 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. groot 1 are 38 ca;
huis met voortdurend recht van erf
pacht op den grond aan de Joubert-
straat no. 70, g jot 1 are 37 ca;
kooper J. Smit te Den Helder q.q.
voor 26.638.—.
Huis en erf aan de Koningdwars
straat no. 56, groot 50 ca; kooper
E. N. Heijligenberg te Den Heder
voor 595.
K.V.H. S—O.K.V. 5.
Zondag speelt KVH 3 een thuis
wedstrijd tegen OKV 5, om 2 uur op
het terrein aan de Kemphaanstraat.
Daar KVH reed' 8 spelers moet
missen, wegens tewerkstelling elders,
zal in het vervolg verder gespeeld
worden met een gewijzigde opstelling
van het 2e en 3e twaalftal.
Wij zijn benieuvd hoe deze opstel
ling het er afbrengt.
GROOT SPIEGELRUIT
INGEWAAID.
Gistermorgen woei in de Spoor
straat het groote spiegelruit van het
leegstaande Velo-magazijn in en
kwam met stukken en brokken naar
beneden.
DIEFSTALLEN.
Van een bewoner uit de Niasstraat
werd een hoeveelheid waschgoed, be
nevens een fie*" ontvreemd.
WAT MEN .L NT T STEELT.
Het is ongelooflijk wat men tegen
woordig al niet waagt te stelen. Wat
zegt men er n te.vernemen, dat
dezer dagen van een electrisch wa
tergemaal aan de Doggersvaart te
Koegras de motor ontvreemd werd?
De politie heeft de zaak in handen.
VERKEERSOVERTREDINGEN.
Lenige personen gingen op de bon,
terzake het plegen van verkeers
overtredingen.
SLECHTE VERDUISTERAARS.
Een bewoner van de Boerhaave-
straat werd bekeurd terzake slecht
verduisteren. Leert men het dan
nooit
TUSSCHEN 12 EN 4.
Een vrouw, die zich tusschen 12
en 4 uur 's nachts op den openbaren
weg bevond, werd meegenomen naar
het Hoofdbureau en ajsdaar vastge
houden. Proces-verbaal is opgemaakt.
XV1ERINGEN
EEN BUITENKANS
Bij deia hoofdvertegenwoordiger
van de N. V. AmstelstadCombina-
tie, den heer J. Sieslifig, alhier, i/
Donderdag in zijn serie de 100.000
gevallen op een tientje. Het geluk
kige nummer was 7471
GEVONDEN.
Gevonden: een glacé heerenhand
schoen en een heerendas.
Inlichtingen gem. bode.
i
KERKNIEUWS.
Bedankt voor de Chr. Ger. Kerk te
Urk Ds. N. Brandsma te Harderwijk.
URK, 13 Oct.
De pryuei. waren heden: kuil-
paling 74 ct., snoekbaars 68 ct., roo-
de baars 36 ct., voorn 2230 ct., pos
10 ct., ales per kg. Geen aanvoer van
iynaal. Nest 50 ct. p. bak van 37 Va kg
ZWOLLE DE ZETEL VAN HET
OPENBAAR LICHAAM „DE
NOORDOOSTELIJKE
POLDER".
De secr.-gen. van het dep. van
Binnenl. Z. heeft de gemeente
Zwolle aangewezen als zetel van
het openbaar lichaam „De Noord
oostelijke Polder". De landdrost
van dezen polder zal voor de in
woners te spreken zijn des Maan
dags om de beurt te Kampen en
nabij Vollenhove.
DE JEUGD VOOR DE JEUGD.
De dagen korten, lang zijn de
avonden en donker, de winter na
dert snel. De derde oorlogswinter.
Met zorg vervuld zien velen de ko
mende maanden tegemoet. Er is
zorg om brandstof, om dekking en
kieeding. Er is zorg in de harten
van ontelbhre huisvaders met een
smalle beurs, er is zorg in de harten
van vele huismoeders. Zorg om de
kinderen, om het gezin
Zorgeloos zijn echter de kleinen,
zorgeloosheid is het groote voorrecht
van de jeugd. December is voor
hen geen barre wintermaand, het
is de grootste feestmaand van het
jaar. de maand van Sinterklaas en
Kerstmis. Nog slechts luttele weken
en overal in het land zullen de jon
ge kinderstemmen de oude Sint Ni
co laasversj es zingen en vol vertrou
wen hun schoentjes onder den
schoorsteen plaatsen. Groot is het
geloof in een kinderhart....
Hoeveel ouders zullen echter het
komende Sint Nicolaasfeest tot een
werkelijk feest voor hun kinderen
kunnen maken? En in hoeveel kin
derharten zal het vertrouwen be
schaamd worden? Speelgoed is
schaarsch en peperduur. Vele gezin
nen zullen geen broodbon kunnen
missen voor ook maar de kleinste
tractatie.
Maar hoeveel gezinnen zijn er ook
waar op zolder, in kasten en koffers
speelgoed wordt bewaard, deugde
lijk speelgoed dat nutteloos ligt op
geborgen? Zeker, er kunnen herin
neringen aan verbonden zijn. Voor
de ouders, wier kinderen uitgevlo
gen zijn. misschien in den vreemde
vertoeven misschien zelfs gestor
ven zijn. voor hen kan dit oude
speelgoed meer zijn dan een nutte
loos gebruiksvoorwerp, het kunnen
reliquien zijn. Voor de jonge vrouw
kunnen de met zorg bewaarde pop
pen. het nog ongeschonden kinder
servies voorwerpen ziin. die haar
terug doen denken aan een blijde
en zorgelooze jeugd.
Doch hoe meer herinneririRen er
aan verbonden zullen zijn, des te
waardevoller wordt het off§r. wan
neer dit speelgoed wordt afgestaan
aan een kind. dat anders dit jaar
niets zou kunnen krijgen.
De Jeugdstorm van den streek
Arnhem heeft het initiatief geno
men voor een speelgoedactie. Huis
aan huis zal speelgoed ingezameld
worden, kleeding. snoepgoed en
geld. ..De jeugd voor de jeugd" is
het motto en dit motto zai overge
nomen moeten worden door de ge-
heele rijpere jeugd van ons land.
De geheele Nederlandsche jeugd
kan en moet medewerken om deze
actie voor de Nederlandsche jeugd
te doen slagen. Nog slechts luttele
weken en het feest van den grooten
kinderheilige is aangebroken. Voor
de winkelruiten zullen ook dit jaar
talrijke kleuters de neusjes plat
drukken en bewonderend staren
naar hetgeen nog uitgestald ligt.
Vol vertrouwen zullen des avonds,
in de donkere stille straten gedemp
te kinderstemmen door de gesloten
luiken hoorbaar zijn. die de oude
versjes zullen zingen. Zorg zal zijn
in de harten van vele ouders.
Laten wij het vertrouwen van
deze kinderen niet beschamen.
En evenmin het vertrouwen, dat
de rijpere ieugd die zich spon
taan heeft ingezet voor het
misdeelde kind, in ons heeft ge
steld.
Het motto is: ..De jeugd voor de
jeugd", maar de steun|van de
ouderen is onmisbaar. (VPB).
BERLIJN, 15 Oct. (D.N.B.) - Aan
de successen aan het Kaukasus-
front, vermeld in het weermacht-
bericht van heden, liegen twee
vrij omvangrijke aanvalsacties der
Duitsche en verbonden troepen
ten grondslag.
De opmarsch ten Oosten van
Noworossisk leidde tot de ver
overing van twee ruggen, van
waaruit de bolsjewisten met hut
zware wapens den Duitschen op-
ma rsch weg beiheerschten. Terwijl
de luchtmacht den vijand in zijn
borgstellingen in bedwang hield
drongen pioniers ondanks het he
vige vuur^ op en maakten brecdr
openingen in de prikkeldraadver
sperringen.
Toen stormde de infanterie
aan en veroverde in zware
gevechten de links en rechts
van den weg gelegen gevechts
stellingen. Bij de achtervol
ging van den terugtrekkend-m
viiand drongen zij tot de als
vestingen ingerichte fabriek*
gebouwen aan den uitgang
van het dal door, waag de
strijd nog woedt.
Infanteristen wisten de vijande
lijke stellingen binnen te dringen
namen stormenderhand 320 kaze
matten en versloegen in een ver
bitterd handgemeen twee holsje
wistische regimenten.
Verder naar het Westen stonden
Slowaaksche troepen schouder aan
schouder met divisies Duitsche
bergtroepen en japrrs. Ook hier
moesten eerst vijandelijke afdee
lingen worden bedwongen. On
danks de voorafgaande vermoei-
Over de Straat Nan Gibraltar
rollen dagelijks de doffe ontplof
fingen van dynamietpatronen en
tot diep achter La Linea weer
galmt de echo. Vliegtuigen cirke
len om de rots, <^ie als een gigan
tische driehoek ver in zee uitsteekt.
Zes kilometer is deze rots lang, de
breedte bedraagt op sommige
plaatsen slechts acht honderd me
ter. De stad Gibraltar zelf ligt aan
den Westelijken flank van den 240
meter hoogen rots, op een smal
terras. Donker zijn de huizen, nau
welijks afgeteekend tegen de grijze
rotsmassa. In het Noorden waar
zich vroeger de renbaan bevond,
ligt het vliegveld, tegen een lood
rechten 150 meter hoogen rots
wand aan.
Hier zijn de Engelschen in koorts
achtige haast bezig het vliegveld
uit te breiden. Hier ratelen de
rotsboren, dreunen de ontploffin
gen en zwoegen Engelsche en
Spaansche arbeiders tusschen gruis
en puinwolken. Hangars worden
in de rotsen gehouwen, werkplaat
sen en munitiekelders. Hier zullen
de startbanen moeten komen voor
de zwaarbèladen transportvlieg
tuigen, die men naar Egypte wil
sturen. Maar zelfs wanneer men
de kerkhoven laat verdwijnen, al
le huizen in den omtrek met den
grond gelijk maakt en het prachti
ge park, tevens botanische tuin,
de Alema-Garden, in een rolveld
veranderd, dan heeft men wel een
vliegveld van 850 meter lengte en
meer dan 500 meter breedte, maar
nog geen luchtsteunpunt.
Meteorologisch immers ligt Gi
braltar buitengewoon ongunstig. Uit
het Oosten waait de „Levante",
een krachtige wind, langs de stei
le berghellingen en ook de Weste
lijke winden botsen tegen het brrg
massief en vormen gevaarlijke
wervelstroomingen, de doodsvijand
van alle luchtverkeer op Gibraltar
De talrijke omlaaggastorte vlieg
tuigen bewijzen het nog dagelijka.
De Engelschen hebben ingezien,
dat Gibraltar als vlootsteunpunt
veel van zijn waarde heeft verlo
ren en zijn thans in koortsachtig
tempo bezig de rotsvesting tot
een luchtsteunpunt te maken.
Men kan echter wel stukken rots
opblazen, onderaardsche hangars
aanleggen en duizenden kazemat
ten in de rotsen uithouwen, maar
men kan de winden niet dwingen,
de onverbiddelijke elementen niet
corrigeeren.
Ondanks alle krachtsinspanning
kan niets aan het feit veranderen
dat Gibraltar geen vlootsteunpunt
in de werkelijke beteekenis van het
woord meer is, geen veilige verza
melplaats van trotsche armadas.
En wat de waarde van deze ves
ting als luchtsteunpunt betreft;
de natuurlijke voorwaarden om
hier een steunpunt van de eerste
orde te vestigen ontbreken ten
eenen male. De Engelschen mogen
hun nerveusiteit nog zoo goed ver
bergen, ift Spanje weet men thans
wel beter.
en.de nachtmarschen zagen onze
soldaten kans de vijandelijke stel
gen op te rollen. In de vaart van
Hun aanval schoten zij de over
blijfselen der bolsjewisten, die zich
in het rotsachtig terrein hadden
vastgezet, voorbij en namen
krachtig versterkte bergruggen,
ver achter hun doel voor dien dag
gelegen. Bij de uitbreiding van
een doorbraak vernietigden jagers
alleen in den sector van hun divi
sie meer dan 200 vijandelijke ge
vechtsstellingen.
MADRID. Oct. (VPB.) Een
Spaansche correspondent in New-
York betitelt zijn bericht met de
veelzeggende woorden: De bewo
ners van de Vereenigde Staten moe
ten afstand doen van de kleine ge
noegens van het leven! Overal wor
den kookscholen voor huisvrouwen
opgericht, waarin zuinig koken
wordt onderwezen. Spaart gas ben
zine. brandstof en kleeding is ook
in Amerika het parool geworden-.
De hooge belastingen en de sterk
gestegen prijzen dwingen de Ame-
rikaansche bevolking thans tot zui
nigheid. Zoo wordt een steno-typiste
met een maandelijks salaris van 150
dollar thans gedwongen haar flat op
te zeggen en in een pension te gaan
wonen. De week-end tochtjes in de
steden gaan tot het verleden behoo-
ren. Voor de doorsnee Amerikaan-
sche zijn een eigen auto. dienstbo
den en het bezoek aan schoonheids
instituten onvervulbare wenschen
gewórden.
Aan den anderen kant verlangt
de secretaris van de schatkist. Mor-
genthau nieuwe astronomische'cre-
dieten. dezar dagen weer zes mil-
liard dollar. Hierbij verklaarde hij.
dat het Amerikaansche volk bin
nenkort een jaarliiksche belasting-
last van dertig milliard dollar te
dragen zal krijgen.
„PAALDORPTHEORIE" EEN
DWALING?
Nieuwe conclusies van
Duitsch geleerde.
BERLIJN, Oct. (V.P.B.) - Sedert
in de vorige eeuw langs vele Al-
penmeren resten van voorhistori
sche nederzettingen zijn gevonden,
is op deze vondsten een algemeen
aanva%de theorie opgebouwd. Vol
gens dezè „paaldorptheorie" zou
het opvallend groote aantal palen,
dat men bij opgravingen' aantrof,
wijzen op het feit, dat de huizen op
palen in het water gebouwd waren
Dit denkbeeld vond overal ingang
In elk museum zijn thans modellen
van paaldorpen opgesteld en in
Unter-Uhldingen aan het Boden-
meer is zelfs een geheel dorp gere
construeerd, dat jaarlijks duizen
den bezoekers trekt.
Dr. Oskar Paret, conservator van
het museum van oudheden te
Stuttgart, verdedigt den laatsten
tijd een gehejel nieuwe zienswijze.
Op grond van opgravingen aan het
Federmeer tracht hij het bewijs te
leveren, dat paalwoningen in het
voorhistorische Europa niet be
staan hebben. Aanvankelijk was
Dr. Paret eveneens een aanhanger
van de „paaldorptheorie", maar hij
begon te twijfelen, toen hij eens
een onderzoek instelde naar de
technische uitvoerbaarheid van de
paalwoningen. De palen moeten
zeer lang geweest zijn wegens de
jaarlijksche wisseling van den wa
terspiegel, die b.v. in het Boden-
meer thans nog twee a drie meter
bedraagt. Bovendien heeft een
paal, die boven het water uitsteekt
slechts een levensduur van tien
jaar. De gaaldorpen hebben echter
eenige eeuwen bestaan, zoodat de
bewoners de pale*i telkens niesten
vernieuwen hetgen met hun primi
tieve hulpmiddelen nauwelijks mo
gelijk was. Ook de dikte der ge
vonden palen, gemiddeld 12 15
cm., is in verband met de te dra
gen last opmerkelijk gering.
De „paalwoningen" werden vol-
MAN ONDER KANTELENDE
AUTO GERAAKT EN GEDOOD.
Gisterochtend om kwart voor ze
ven is te Amsterdam op den Zee-
burgerdijk nabij de Joodsche be
graafplaats een vrachtauto, waar
van de chauffeur verblind werd
door een tegenligger, van den dijk
gereden en in de naastliggende
sloot gekanteld. Van de drie inzit
tenden in de cabine werd een.
man uit den wagen geslingerd,
waardoor shij in de sloot onder de
auto terecht kwam. Toen men na
geruimen tijd erin geslaagd was,
den wagen te lichten, bleek het
slachtoffer, 27 jaar oud, overleden
te zijn. Zijn lijk werd naar het
binnengasthuis vervoerd.
De chauffeur, die bekneld was
geraakt, moest worden uitgezaagd,
doch bleek geen letsel te hebben
bekomen, evenmin de derde inzit
tende.
Veel gehruiksvee was er Don
derdag j.1. aangevoerd. 423 stuks.
De groote aanvoer deed zich gelden
op den handel. De handel was in
kalfkoeien zeer matig, stug, no
teering f 650. Toch blijft het vee
prijshoudend de laatste weken
Geldekoeien tot f 400 met een
flauwen handel. Bij de pinken
was de handel er ook niet op
vooruitgegaan, tot f 275. Voor de
Centrale werden 514 stuks aange
voerd, koeien, pinken. Voorts 180
graskalveren, 20 nuchtere kalve
ren en 208 vette schapen. De han
del in veulens was iets stug. doch
duur, hoogste noteering f 800. Op
de wolveemarkt was niet veel
drukte, de aanvoeren waren min
der voor de fokkerij, iets kalmer.
De prijzen bleven echter hoog, tot
f 120. Matig was de handel in
overhouders. Ooien tot f 75. Er
waren tamelijk veel geiten aan
gevoerd: deze golden van 2080
g!d„ handel goed. Met de biggen
gaat het de laatste weken niet
naar den zin, lagere prijzen en
slecht te verkoopen. Konijnen
prijshoudend, gewone handel,
kippen evenzoo.
SCHA GEN 15 Oct.
Aanvoer: 18 veulens f 500800,
338 geldkoeien (magere) f 250—
400, 514 idem (vette) voor de Cen
trale, 15 kalfkoeien f 450—650, 79
pinken f 110—275, 180 graskalve
ren voor de Centrale, 20 nuchtere
kalveren voor de Centrale, 20
magere schapen f 80—120, 208 vet
te schapen voor de Centrale, 71
overhouders f 50—75, 22 bokken
en geiten f 20—80, 29 bigeen f 12
—20, 160 konijnen f 1—7, 18 kippen
f 2.50—3.50.
gens Dr. Baret dan ook normaal
langs de oevers der meren gebouwd
en de palen zijn niets anders dan
palen, die door de bouwers in den
grond werden geslagen om aan de
wanden en het dak steun te geven.
Toen omstreeks 800 v. Chr. door een
klimaatswijziging de waterspiegel
steeg, moesten de dorpen verlaten
worden. Zij kwamen onder water,
zooals men hen ook nu nog aan
treft.
Als de nieuwe theorie den toets
der wetenschappelijke critiek kan
doorstaan, zal de „vervlogen tijd
«Ier paaldorpromantiek", zooals Br.
Paret het reeds uitdrukt, tot het
verleden behooren. Ook allerlei an
dere problemen, die de voorhisto
rie van ons werelddeel stelt, zou
den in een nieuw licht komen te
staan. Voorloopig moet echter wor
den afgewacht of de nieuwe hypo
these werkelijk de oude voorstel
ling van zaken zal kunnen ver
dringen.
