Strijd
in puin
modder
en
„Geen plaats meer voor
leugens en hersenschimmen
DAGBLAD VOOR HELDÉRSCHE EDITIE
Sociale
vernieuwing
De gemachtigde voor ile
prijzen krijgt meer bevoegdheden
r- Verduister -i
Richt Willkie
nieuwe partij op?
Om fabrieken „Roode Barricade" en
Roode Octoberwordt nog gevochten
ZWARE REGENBUIEN IN STALINGRAD
Italiaansch
Weermachtbericht
Italiaanscö generaal
gesneuveld
britsche benoemingen,
toestand deenschen
koning bevredigend.
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN-SS EN HET
LEGIOEN
—i> ui iiiiiii
Geen inschrijfgelden voor
woningbureaux
Vijf en zeventig jaar
schaapherder
Uitg.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureaox:
SCHAGEN; Laan 201. Tel. 444 f2
lijnen. - DEN, H b'LÜER: Koningstr
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9 Tel. 3330.
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tariel.
Gewone advertenties 11 ct p. m.m
Bij contract, binnen een jaar te ge
bruiken. belangrijke korting. Prij
zen worden op aanvraag verstrekt.
87ste Jaargang. No. 11932
4 Dagina's
Hoofdredacteur: A. R JONKER Alkmaar (Afw.)
WOENSDAG 21 OCTOBER 1942
(li)
n E Grondwet van den Arbeid,
U de inhoud laat het duidelijk
zien, is niet los te maken van het
sociale en, economische gebeuren,
buiten Nederland.
In wezen is de verordening, his
torisch gezien, de consequentie
van de sociale hervorming die
reeds lang in*de wereld gaande
is De grondgedachte hiervoor is
in Duitschland ontstaan en onge
twijfeld zullen velen, die in dezen
tijd niet het nuchtere verstand
willen laten werken en liefst alles
wat thans komt, zonder er kennis
van te nemen afwijzen, ook dit
weer als aanleiding gebruiken om
zich tegen deze sociale verbeterin
gen uit te spreken. Dezulken ver
geten echter, dat wanneer zij dan
„principieel" willen zijn, zij ook
afzijdig moeten staan tegenover
den protestantschen godsdienst
(om niet te zeggen tegenover
i e d e r e n godsdienst), want
ook de Hervorming kwam van
buiten onze grenzen naar liier,
evenals trouwens het Marxisme
en zooveel andere opvattingen, die
zij wèl willen huldigen.
Maar zooals de Hervorming in
ons land een eigen gedaante kon
aannemen, kan ook de nieuwe op
vatting betreffende den arocid,
die den arbeider op een hooger
plan plaatst en afrekent met-alle
machten en krachten die de soci
ale ontwikkeling nog steeds tegen
hielden, naar inhoud en naleving
een vorkomen Nederlandsch ka
rakter krijgen
Daarvoor is echter noodig, dat
ieder positief meewerkt. De
ideeën van den nieuwen tijd zijn
niet te stuiten door afzijdigheid,
zelfs niet door tegenwerking; het
eenige dat door een dergelijke
houding bereikt wordt is, dat juist
dan het specifiek Nederlandsehe
karaikter wel eens teloor kan gaan.
Het is van belang er hier met
nadruk op te wijzen, dat er on
danks het feit dat de grondge
dachte in Duitschland is ontstaan
geen vergelijking te maken is
met de Duitsche ordening van den
aibeid. De Nederlandsehe ordening
brengt voor ons iets beiers, zelfs
iets anders en is nauw aangepast
aan de Nederlandsehe mentaliteit.
Uit een en ander blijkt dus zon
neklaar, dat de e i K e n N e-
d erlandsche •verhou
dingen in de praktijk steeds
sterker tot uitdrukking zullen ko
men.
In het groote verband gezien
verbreekt de verordening vhn d Vi
Rijkscommissaris een isolement,
waarin ons land zich bevond wat
betreft het gebied van den arbeid,
door Nederland principieel te
plaatsen in direct/verband met de
wordende Europeesche gemeen
schap, en, nogmaals, in hoeverre
daaraan ons eigen karakter gege
ven zal worden, hangt af van de
medewerking van ieder onzer.
Voor Nederland is met de in
schakeling in de Europeesche or
dening het beletsel weggenomen
om mee te werken is de groot-
Germaansche gedachte. Jr.
Naar uit New York gemeld wordt
publiceert de Daily News een be
richt, waarin gezegd wordt, dat
Wendell Willkie het plan heeft om
na de verkiezingen in November
a.s. een nieuwe politieke partij op
te richten onder den naam „Libe
rale Partij". Het plan van Willkie
wordt in verband gebracht met de
bestaande oneenigheden met de
Republikeinsche partij, die de
werkzaamheid van haar vroegeren
candidaal voor het presidentschap
tijdens diens wereldreis als speci-
alen afgezant van Roosevelt ten
scherpste aanvalt en aan critiek
onderwerpt.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUEHRER, 20 Oct, Het opperbe
vel van de weermacht maakt be
kend:
„In het dicht bebosehte terrein
van het West-Kaukasische geberg
te werd in weerwil van ongunstige
weersomstandigheden krachtig vij
andelijk verzet in kazematstellin
gen gebroken. Aan den weg door
den pas naar Toeapse werd de ver
binding tusschen de beide aanvals
groepen, die ten Noordfen en ten
Zuiden den weg al strijdende had
den bereikt, op den weg zelf tot
stand gebracht.
In den sector van den Terek mis
lukten vijandelijke» tegenaanvallen.
In luchtgevechten werden tien bol
sjewistische vliegtuigen neerge
schoten.
In de Noordelijke voorstad van
Stalingrad ontrukten de Duit
sche troepen den bolsjewisten
nieuwe huizengroepen. De ge-
vechten tot zuivering van het
fabrieksterrein van Ue kanon-
nenfabriek „Roode Barricade"
duren nog voort. Vliegende ar
tillerie bombardeerde hoofdza
kelijk de krachtig versterkte
steunpunten van de fabriek
„Roode October". Formaties ge
vechtsvliegtuigen vernietigden
in het ressort van den beneden
loop van de Wolga verscheide
ne transporttreinen, een sleep
boot en zes op den grond staan
de vliegtuigen.
Aan het Donfront sloegen Roe-
meensche troepen vijandelijke aan
vallen af. Aan het front van El Ala-
mein vielen lichte Duitsche en Ita-
liaansche gevechtsvliegtuigen con
centraties van Britsche tanks en
auto's aan. Vergezellende jacht
vliegtuigen en jachtkruisers scho
ten vier Britsche vliegtuigen neer.
De strijd tegen de Britsche vlieg
velden op Malta werd door Duit
sche en Italiaansche luchtstrijd
krachten voortgezet.
In Oost-Engeland heeft de Duit
sche luchtmacht gisteren overdag
uitgebreide aanvallen gedaan op
militaire doelen en voor den oorlog
belangrijke installaties."
BEBLIJN, 20 Oct. (D.N.B.)
Te Stalingrad hebben Maandag
zware regenbuien de straten, die
voor het grootste deel niet gepla
veid zijn, volkomen doorweekt.
Tusschen de puinhoopen der ver
overde wapenfabrieken flakkerde
de vijandelijke tegenstand hier en
daar opnieuw op. Volgens berich
ten van het opperbevel zijn daar
om Maandag de zuiveringsopera
ties tegen de vijandelijke overblijf
selen voortgezet. In de riolen, -af-
wateringsslooten en dergelijke
schuilplaatsen houden zich betrek
kelijk kleine vijandelijke troepjes
verborgen.
Met deze verspreide strijders ont
stonden in het onoverzichtelijke
puinveld op het terrein van de ka-
nonnenfabriek Roode Barricade
hardnekkige gevechten. Ofschoon
de vijandelijke groepjes, die voor 'n
verloren ^taak strijden, gebruik
maakten van ieder voordeel en el
ke dekkingsmogelijkheid temidden
van de vernielde fabrieksgebouwen
werden zij door onze soldaten aan
gepakt en in de pan gehakt.
Grooteren omvang kregen plaat
selijke gevechten om blokken hui
zen in de Noordelijke voorstad. De
bolsjewisten in deze huizen waren
overblijfselen der formaties, die bij
den uitval der Duitsche troepen
van het terrein der tractor- en
1
ROME, 20 Oct. In zijn weer
machtbericht no. 877 maakt het Ita
liaansche opperbevel het. volgende
bekend:
Matige activiteit te land in Egyp
te. De luchtmacht van de as deed
aanvallen op het achterwaartsche
gebied van den vijand en beschoot
met mitrailleurs concentraties ge
motoriseerde voertuigen. Boven To-
broek bond luchtmaarschalk Guer-
riero Agostini alleen den strijd aan
met een formatie viermotorige bom
menwerpers. Hij slaagde erin een
vijandelijke machine brandend neer
te schieten en twee toestellen te
raken. Vier andere Britsche vlieg
tuigen werden vernield in luchtge
vechten door Duitsche jagers.
Overdag en des nachts werden
herhaalde aanvallen ondernomen
door formaties Italiaansche en
Duitsche vliegtuigen op de steun
punten van Malta. Tijdens hevige
luchtgevechten verloren de vijan
delijke jagers twee toestellen, ter
wijl vier andere machines op den
grond in brand geraakten. Twee
vliegtuigen zijn van de krijgsver
richtingen van dien dag niet terug
gekeerd.
In het Oostelijke bekken van de
Middellandsche Zee heeft een van
onze vliegtuigen tijdens een aan
vallende verkenningsactie van ge
ringe hoogte een vrachtschip ge
bombardeerd, dat ernstig bescha
digd werd.
In aanvulling op bovenstaand
weermachtbericht deelt het Itali
aansche opperbevel nog het volgen
de mede: Generaal Federico Ferra
ri Orsi, aanvoerder van een leger
corps aan het Egyptische front, is
gevallen op het veld van eer. Ge
neraal Orsi was een der meest ge
decoreerde officieren van het Ita
liaansche leger. Eenige dagen voor
zijn dood had de Fuehrer hem het
ijzeren kruis eerste klasse verleend
voor de in dezen oorlog bewezen
diensten. Generaal Ferrari Orsi is
gevallen aan het hoofd van zijn
troepen op 18 October j.1. aan de
meest vooruitgeschoven stellingen.
De resten van een verlaadstation in Stalingrad. Hier zou nog oor
logsmateriaal uitgeladen worden, toen de Sovjets door Stuka's werden
verrast PK Plenik-H H-St-P H m.
tankfabriek Dsjersjinskv in Noor
delijke richting, ten Westen van
deze wig waren afgesneden.
De /luchtmacht kon deze zuive-
ringsgevech(ten vrijwel geen steun
verieenen, daar het front zoo gril
lig verloopt. De gevechtseskaders
richtten in de stad hun aanvallen
vooral op de industrieële installa
ties der fabriek Roode October, be
nevens op de hallen en administra
tiegebouwen, die door de bolsje
wisten door de plaatsing van in-
fanteriegeschut en machinegeweren
in vestingen waren veranderd.
In het plaatsje Baarle-Nassau woont
de 77-jarige gobelin-wever, Desiré
Geeraerds, de eenige in ons land. die
dit kunstzinnig ambacht reeds 64
jaar beoefent.
Polygoon-Cagers-Pax Holland m
Kingsley Wood vraagt
een nieuw milliard
De Britsche minister van
Financiën, Kingsley Wood,
heeft in het Lagerhuis een
nieuw oorlogscrediet van een
milliard pond sterling ge
vraagd. Tot dusverre, zoo
zeide hij, heeft Engeland
maal zoo veel voor den oorlog
Uitgegeven, als in de eerste
drie jaar van den vorigen
wereldoorlog, n.1. meer clan
12 milliard ponif sterling.
Daarbij zijn niet begrepen de
Britsche schulden, die bij de
Ver. Staten gemaakt zijn en
worden in het kader van
de Leen- en Pachtwet.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, is ohef-luchtmaarschalk
Sir Wilfred Frceman benoemd tot
chief executieve» in het ministerie
voor vliegtuigproductie. Hij zal
onder leidting van den minister der
productie de afdeeling voor proef
nemingen en ontwikkeling gelijk
schakelen en leiden. Freeman
treedt daarmede uit het Britsche
Iuchtwapen en den raad voor
Luchtvaart. De Staatssecretaris
voor de luchtvaart heeft tot plaats
vervangenden chef van den lucht-
staf, Vicemaarschalk Medhurst
benoemd. In deze kwaliteit zal hij
ook deelnemen aan de zittingen
van den Raad voor de Luchtvaart.
KOPENHAGEN, 20 Oct. (D.N.B.)
De toestand van den koning, die
gisteren tijdens zijn gebruikelijken
ochtendrit bij een val van zijn
paard eenige verwondingen aan
zijn hoofd heeft bekomen, is door
de behandelende geneesheeren he
denochtend opnieuw bevredigend
genoemd. Men verwacht, dat de
wonden aan het achterHoofd, den
onderlip en het linkeroor en de
kleine kwetsuur aan den linker
knieschijf spoedig genezen zullen
zijn, zoodat het verblijf van den
Koning in het ziekenhuis der dia
conessen slechts van korten duur
behoeft te zijn.
Haat en illusies slechte raadgevers
VICHY. 20 Oct. (DNB). La-
val heeft vanavond over alle
Fransche zenders tot de Fran-
sche arbeiders gesproken. Hij
herinnerde aan zijn oproep van
23 Juni. volgens welken Fran
sche afbelders zich bereid moes
ten verklaren in Duitschland te
werken. Hij citeerde de volgen
de woorden uit dezen oproep:
„Frankrijk kan. gezien de ge
weldige offers, welke Duitsch
land brengt om het Europa op
te bouwen, waarin Frankrijk
zijn plaats zal innemen, niet lij
delijk en onverschillig blijven.
Ge moet begrijpen, dat wij eens
over een vrede moeten onder
handelen."
Laval verklaarde, dat deze woor
den thans nog van kracht zijn. Er
zijn Franschen. die meenen. dat
Frankrijks heil uit het buitenland
zal komen. Morgen echter zijn deze
lieden alweer bereid aan iets anders
te gelooven. Laval zeide te moeten
herinneren aan de woorden van Pe-
tain: Nu Frankrijk tot een werke
lijk ongeluk vervallen is. is er geen
plaats meer voor leugens en hersen
schimmen". De geschiedenis leert,
aldus vervolgde Laval, dat Frank
rijk zijn redding altijd slechts in
zichzelf heeft gevonden. De hoogere
belangen van het land eischen dat
Frankrijk op binnenlandsch politiek
gebied streeft naar ontspanning te
genover Duitschland. Men zegt wel
eens. dat deze politiek berust op de
edelmoedigheid van den overwin
naar. Ten aanzien daarvan kan ge
zegd worden, dat er sedert den wa
penstilstand edelmoedige handelin
gen door den overwinnaar zijn ver
richt. Laval herinnerde in dit ver
band aan de vrijlating van meer
dan 600.000 krijgsgevangenen.
Niet minder waar is echter, dat
de betrekkingen tusschen beide vol
ken kunnen berusten op den blij-
venden grondslag van het besef, dat
zij gemeenschappelijke belangen
hebben. Laval zeide. dat zijn poli
tiek niet slechts wordt ingegeven
door de liefde voor zijn vaderland,
maar ook op het verstand berust.
Laval sprak vervolgens over de
Duitsch-Fransche overeenkomst be
treffende de tewerkstelling van ar
beiders. over de uitwisseling der
krijgsgevangenen 'en over de voorr
deelen. die door Duitèchland aan
Frankrijk zijn toegestaan, speciaal
over de mogelijkheden voor de
vrouwen van krijgsgevangenen om
door arbeid in Duitschland aan de
zijde van haar mannen te leven.
Tenslotte waarschuwde Laval het
Fransche volk nogmaals voor de
stemmen van haat en voor de illu
sie. die door vreemde elementen ge
voed worden. Hij deed eep beroep
op het hart. het verstand en de
tucht der Fransche arbeiders. Toen
de oorlog uitbrak, zoo zeide hij.
heeft men degenen, die onder de
wapenen werden geroepen, ook
geen keus gelaten. Thans is de beurt
aan hen. die toen in de fabrieken
Het verordeningenblad bevat een
verordening van den rijkscommissa
ris betreffende de bevoegdheden van
den gemachtigde voor de prijzen.
Daarin wordt bepaald, dat de be
voegdheden van den secretarissen-
gen. van de Nederl. Dep. van Alg.
Bestuur op het gebied van prijs
vorming en prijsbeheersching over
gaan op den gemachtigde voor de
prijzen.
De gemachtigde vaardigt rechts
voorschriften op grond van deze be
voegdheden echter slechts uit in
overeenstemming met den tot dus
ver tot het uitvaardigen daarvan
bevoegden secr.-gen.
Voorts is bepaald, dat de gemach
tigde zijn nieuwe bevoegdheden met
toestemming van den betrokken
secr. gen. kan overdragen aan een
andere instantie.
Al het voorgaande is niet van toe
passing ten aanzien van de bevoegd
heden. welke de secretarissen-gen.
hebben op grond van het besluit,
houdende regelen met betrekking
tot rechtshandelingen ten aanzien
van landbouwgronden, het besluit
ter voorkoming van opdrijving van
hypotheekrenten, het pachtbesluit
of het besluit betreffende het bank
en credietwezen.
Rechtsvoorschriften van den ge
machtigde op grond van zijn nieu
we bevoegdheden worden be
schouwd als prijs voorschriften in
den zi»van het prijsbeheerschings-
besluit. Deze verordening is gisteren
in werking getreden.
Maan Maan
op vanavond om onder
uZ. 18.34 Uur 8Z.
V.M. tot morgenochtend N.M.
INov. Q ,A 15Nov.
L.K. 0.10 UUr EK.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons
mede. dat vrijwilligers voor de Waf-
fen-SS en het legioen zich op on
derstaande data bij de genoemde
adressen kunnen vervoegen tenein
de gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op
gevestigd en wel speciaal voor hen.
die er Dezwaar tegen hebben hun
dienst buiten Nederland te vervul
len. dat thans de mogelijkheid be-,
staat om dienst te nemen in een)
speciaal wachtbataillon. De oplei-1
ding vindt in Nederland plaats, ter
wijl de inzet van dit bataillon ook'
in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor dei,
Waffen-SS en het legioen kunnen
zich ook diegenen melden, die tof
de Germaansche SS Nederland (Ne
derlandsehe SS) willen toetreden.
22.10.42 10.00 uur Amsterdam,
school Iepenweg 13.
22.10.42 17.00 uur Utrecht. Wehr-
machtneim. Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur Den Haag. Café
Den Hout. Bezuidenhout-
scheweg.
24.10.42 11.00 uur Amersfoort.
Dienstgebouw Kapelweg.
Bij onze vrijwilligers. In een prettige en goede kameraadschap wordt
de vrije tijd doorgebracht. Gezonde kerels, gezond van lichaam en geest
SS PK Altstadt-Bi H-P H m
Uit veelvuldig voorkomende
klachten is gebleken, dat verschil
lende woningbureaux van het wo
ning-tekort misbruik hebben ge
maakt door adspirant-huurders in
schrijfgelden te laten betalen., Veel
al beperken de bemoeiingen van
deze woningbureaux zich tot het
incasseeren van de inschrijfgelden,
terwijl van een serieuze bemidde
ling geen sprake is.
Bij de bemiddelingsdiensten van
woningbureaux moet nog steeds
het prijspeil van 9 Méi 1940 wor
den gehandhaafd. In enkele plaat
sen van ons land was het op dien
datum gebruikelijk bij het tot
standkomen van een huurovereen
komst, zoowel van huurder als
verhuurder een provisie te vragen.
Waar dit zoo was, mag dit zoo
blijven. In het algemeen kwam
echter de provisie ten laste van
den verhuurder en hierin mag on-,
der geen beding verandering ko
men. Een inschrijfgeld werd ech
ter nimmer door een bona fide
woningbureau gevraagd. De Ge
machtigde voor de Prijzen deelt
daarom mede, dat, indien zulk een
inschrijfgeld toch wordt geheven,
daartegen strenge maatregelen zul
len worden genomen.
STENCILS, STENCILINKT EN
CARBONPAPIER AANGEWEZEN
ALS DISTRIBUTIEGOEDEREN.
Bij besluit van den secretaris
generaal van het dep. van H., N.
fen Sch. zijn stencils, stencilinkt en
carbonpapier aangewezen als dis
tributiegoederen in den zin van
artikel 4 der distributiewet.
mochten blijven. Geheel Frankrijk
moet deel hebben aan de lasten van
het oogenblik.
„Arbeiders van Frankrijk" zoo
riep Laval uit, „denkt over mijn
woorden na. De proef, die ons land
doormaakt, is beslissend. Het is
zaak het egoïsme te overwinnen.
Het is u gegeven met uw werktui
gen te herwinnen, wat Frankrijk
met de wapenen heeft verloren. Aan
de bevelen der regeering moet om
der wille van uzelf, van de gevange
nen. van het heil van Frankrijk ge
volg worden gegeven!"
Op Vrijdag 23 October a.s. zal
het vijf en zeventig jaar geleden
zijn, dat H. de Wit te Bruntinge,
gemeente Westerbork, als jongen
van negen jaar begon de schapen
te hoeden.
Al die jaren heeft hij gezworven
over de wijde Drentsohe heidevel
den, in de omgeving van Schoon
oord, Meppen, Mantinge, Wijster,
Kralo, Smilde, Orvelte, Koehoorn
en Bruintinge.
Nog iederen dag trekt de krasse
84-jarige baas er met zijn kudde
op uit en hij leidt 'ze uren ver
over de eenzame vlakten van het
oude landschap, hierbij geholpen
door zijn hond.
Der traditie getrouw, staan zijn
handen niet stil, doch is hij gere
geld in de weer met het verrich
ten van breiwerk, hoewel dat, \*i
verband met de huidige garen-
schaarschte, wel eenige moeilijk
heid begint op te leveren.
Scheper de Wit is nog geheel
het type van den Drentschen
schaapherder, zooals die eeuwen
aaneen werd aangetroffen, dodli
geleidelijk begint uit te sterven.
De zware boschgevechten ten Zuid
westen van Kaluga. Door kreupel
hout, dicht struikgewas en over ge
vallen oude boomen gaat het voor
waarts.
PK Kraayvanger-PBZ-R-P H m
V
