73 Britsche vliegtuigen
- Verduister -i
DAGBLAD VOOR heldersche éditie
Sociale
vernieuwing
Bunkers en kazematten
liagrad genomen
Duikbootbestrijdincj
87ste Jaargang. No. 11934
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar (Afw.)
EINDE van den
ZOMERTIJD
in Egypte
vetrtield
Bommen op Engeland
Italiaansch
Weermachtbericht
Luchtaanvallen op Engeland
Na de rede van
Smuts
Boodschap van
Kalintn
Tsjocoking ontevreden
over Engeland
Slachtoffers van
Creusbt begraven
240^ 18.30 uur 8Nov
v.M. tot morgenochtend N.M.
l.k o. 20 uur e.k.
Van sterksteo afweer tegen
den vijand verzekerd
Spanning in het
Nabije Oosten
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN-SS EN HET
LEGIOEN
Uitg.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureaux:
SCHAGEN: Laan 201. Tel. 444 12
lijnen. - DEN HELDER: Koningstr
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9. Tel. 3330.
NOORD-HOLLA
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 ct p. tn.m.
Bi) contract, binnen een jaar te ge
bruiken belangrijke korting. Prij
zen worden op aanvraag verstrekt.
4 pagina's
VRIJDAG 23 OCTOBER 1942
(IV).
C EN nieuwe figuur op het ar-
beidstooneel is de Gemachtigde
vöor den Arbeid. Hij vertegen
woordigt het algemeen belang en
bant de splijtzwam uit: -
Het N.A.F., dat alle Nederlandsche
werkers tezamen brengt en van
hun wenschen kennis neemt, geeft
vorm aan wat de verlangens zijn.
De Gemachtigde voor den Arbeid
geeft hieraan wettelijken grond
slag. Hieruit volgt, dat de Gemach
tigde Mie den staat vertegenwoor
digt slechts handelt in overleg met
den leider van het N.A.F. Dit staat
dus diametraal tegenover het staats
socialisme. waarbij de staat alles tot
in details regelt. Om eventueel ver
schillende inzichten te vermijden
of te overbruggen zijn tevens een
Raad van Bijstand en commissies
van deskundigen in hét leven geroe
pen. Spanningen, die zoo dikwijls
in het verleden zijn opgetreden,
worden door de verordening, die
aan de groote gemeenschapszorg
van het Arbeidsfront recht laat we
dervaren. weggenomen of ver
zacht.
Het college van rijksbemiddelaars,
dat zich vroeger met tal van stoor
nissen bemoeide, kon hóógstens
een v e r g e 1 ij k tusschen de par
tijen bewerkstelligen. De Gemach
tigde kan evenwel veel vetder
gaan; hij houdt zich bezig met de
oorzaken en neemt die weg.
Het is begrijpelijk, dat het college
van rijksbemiddelaars in de toe
komst geen reden van bestaan meer
heeft.
Uit een en ander volgt, dat de
Gemachtigde voor den Arbeid een
buitengewoon sterke, maar ook ver
antwoordelijke. positie bekleedt. De
werkelijke waarde, die aan de
grondwet van den arbeid toegekend
moet worden, zal immers in sterke
mate door hem worden bepaald.
De bepaling, dat 'hij bevoegd is
minimumloonen vast te stellen en,
tevens naar boven te begrenzen
duidt erop. dat de loonpolitiek een
eigen en nieuw karakter krijgt. Het
liberalistisch-kapitalistische begrip
„onderhandeling", wordt uitge
bannen: de C.A.O. komt te ver
vallen.
Arbejd is het waardevolste goed
van de volksgemeenschap en mag
derhalve nimmer meer een ob
ject "zijn dat men verhandelt
Eén richtsnoer kan slechts bepalend
zijn en wel het betrachten van so
ciale gerechigheid.
Hieruit blijkt tevens ook. dat de
tegenstelling uit het verleden, werk
gever-werknemer, niet in dezen tijd
gehandhaafd blijft.
Ook de oude wetten en verorde
ningen. die regelingen ten opzichte
van bepaalde onderdeelen, van den
arbeid en de arbeidsverhoudingen
inhielden en in strijd zijn met de
nieuwe opvattingen, treden buiten
werking.
De nieuwe grondwet van den ar
beid heeft de persoonlijke- en
achter
van
welvaarts-
streven gesteld het dienen van
het belang van allen.
Jr.
r*
In den nacht van 1 op 2
November de klok een uur
terug.
In de Staatscourant.van he
den zal een besluit verschijnen
van den secr.-gen. van Binnen-
landsche Zaken, volgéns het
welk de thans geldende zo
mertijd zal eindigen in den
nacht van 1 op 2 November
e.k. In dien nacht zullen de
klokken van 3 op 2 uur wor
den teruggezet, zoodat men als
dan een uur wint.
In den nacht van 28 op 29
Maart 1943 wordt de zomertijd
vteer ingevoerd; dan zullen de
klokken te 2 uur 's nachts op
3 uur worden vooruitgezet.
Bij de gevechten om Stalingrad. Aanvallen van Sovjet-duikbommen
werpers worden door het lichte afweergeschut afgeslagen. Ver achter
in het veld hebben zij hun bommen laten vallen.
PK Opitz-PBZ R-P H m.
"HOOFDKWARTIER VAN DEN'
FüHiRiER, 22 Oct. Het opperbeve]
van de weermacht maakt bekend:
In het Westelijke deel van
den Kauka^us braken Dnltsche
bergtroepen, ondanks regen
buien, die het karakter aan
namen van wolkbreuken, door
vijandelijke veldstellingen heen,
veroverden in felle straatge
vechten twee belangrijke
plaatsen en hakten daarbij een
regiment tirailleurs der
Sowjets in de pan. Er werden
ruim 1200 gevangenen gemaakt
Voorts werden zeven könon-
nen, 127 machinegeweren en
talrijk ander oorlogstuig buit
gemaakt. Ten Zuiden van de
Terek plaatselijke gevechten.
In den strijd om Stalingrad wei
den in hardnekkige afzonderlijke
aanvallen taai verdedigde kaze
matten in den grond en barricade
stellingen genomen. Het zwaarte
punt van de Duitsche luchtaan
vallen lag op de vijandelijke steun
punten in het Noordelijke deel der
stad. Voortdurende ontlastings-
aanvallen tegen het front ten
Noorden van de .<tad werden met
steun van Duitse he-*n Roemeen-
sche luchtstrijdkracPTen volkomen
verijdeld. De vernietiging der
achterwaartsche verbindingen der
Sowjets ten Oosten tam de Wolga
werd door gevechtsvliegtuigen
voortgezet.
Aan het overige deel van het
Oostelijke front vonden buiten
eigen activiteit van stoottroepen
en den afweer van afzonderlijke
vijandelijke aanvallen, geen ge
vechtshandelingen van beteekenis
plaats.
Ten Zuiden van Moermanstk
veroorzaakte een verrassende aan
val van de luchtmacht op een
luchtbasis van de Sowjets ver
woestingen en branden.
In het gisteren vermelde
luchtgevecht van 20 October
aan het Egyptische front
schoten Italiaansche jagers 44
en Duitsche jagers 11, lucht-
Tegen den tijd, dat het polderbe
stuur zi.jn najaarsschouw gaat hou
den zijn de boeren druk bezig met
het schoonmaken der slooten.
J. C. Stevens-Pax Holland m
ROME. 22 Oct. In zijn weer
machtbericht no. 879 maakt het
Italiaansche opperbevel het vol
gende bekend:
44 Vijandelijke vliegtuigen zijn
neergeschoten door Italiaansche ja
gers en elf door Duitsche jachttoe-
stellen tijdens een succesvol lucht
gevecht. dat zich afspeelde aan het
Egyptische front op 20 October.
Aan dit gevecht namen ongeveer
200 vijandelijke en even veel
vliegtuigen van de as deel. De lucht
macht van de as verloor elf machi
nes. Tijdens andere vijandelijke be-
üv"„ fcPpi
stellen, terwijl nog 15 machines
drijvigheid verloren wij twee toe-
min of meer ernstig beschadigd
werden. Gisteren heeft de Ita
liaanschDuitsche luchtmacht op
nieuw doeltreffend vijandelijke es
cadrilles aangevallen, die zich naar
onze stellingen begaven. Tijdens
hevige luchtgevechten met den
kern der formatie jagers werden
acht Britsche vliegtuigen vernield
en nog vier andere toestellen door
het luchtdoelgeschut getroffen,
waarna zij neerstortten. Een van
onze machines is niet teruggekeerd.
In den nacht van den 20en op
den 21en October hebben Italiaan
sche bommenwerpers de militaire
doelen van Gibraltar met zichbaar
effect aangevallen. Onze formaties
zetten dag en nacht de actie tegen
het eiland Malta voort,
doelartillerie bovendien nog
zes vijandelijke vliegtuigen
omlaag. Op 21 October werden
door jagers en luchtdoelartil
lerie 12 andere vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten. 12
toestellen der verbonden
luchtstrijdkrachten gingen
verloren. Aanvallen van de
Duitsche en Italiaansche
luchtmacht waren ook gisteren
en vannacht gericht op lucht
bases en andere inrichtingen
der eilandvesting Malta.
Door den aanval van een ge
mengde formatie vijandelijke vlieg
tuigen op West-Fransch gebied
heeft de Fransche bevolking weer
verliezen geleden, terwijl de ma-
terieele schade gering was. Jacht»
vliegers schoten drie viermotorige
bommenwerpers neer. Bovendien
verloor de vijand overdag ten
Westen van Brest en boven het
Zuidelijke deel van het bezette
Fransche gebied telkens een vlieg
tuig.
Lichte Duitsche gevechtsvlieg
tuigen vielen gisteren belangrijke
militaire inrichtingen in Zuid-
west-Engeland met bommen van
zwaar kaltoer, alsmede concentra-
tieè Britsche landingsbooten met
goede uitwerking aan. In den af-
geloopen nacht bombardeerden
gevechtsvliegtuigen militaire doe
len in Oost-Engeland.
In den nacht van 21 op 22 Octo
ber hebben Duitsche gevechtsvlieg
tuigen, naar het D.N.B. verneemt,
bomaanvallen gericht op voor dAi
oorlog belangrijke installaties van
eenige steden in Oost Engeland.
O.m.' is een groote ravitailleerings-
haven aan de Oostkust van Enge
land met bomen bestookt. De ge
vechtsvliegtuigen plaatsten treffers
op de bevolen doelen en keerden
zonder verliezen naar hun start
plaatsen terug.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtui
gen hadden des ochtends de Zuid
westkust van het Britsche eiland
aangevallen. In scheervlucht vie
len zij een station met bommen en
de boordwapens aan. De emplace
menten werden--op verscheidene
plaatsen vernield.
Een groot gebouw stortte door
een bom voltreffer ineen. Tijdens
andere gewapende verkennings
vluchten namen Duitsche gevechts
vliegtuigen in de monding van de
Dart landingsbooten doeltreffend
onder vuur.
In den afgeloopen nacht hebben
Duitsche gevechtsvliegtuigen naar
het D.N.B. verneemt, voor den oor
log belangrijke installaties in en
kele steden in Oost Engeland ge
bombardeerd. Ondanks het hevige
afweervuun vrin de Britsche lucht
doelartillerie konden de gevechts
vliegtuigen hun bommen op voor
den oorlog belangrijke installaties
neerwerpen. Bij het vertrek namen
de gevechtsvliegers verscheidene
zware branden waar. De in den
strijd geworpen Duitsche gevechts
vliegtuigen keerden zonder verlie
zen op hun steunpunt terug.
MEVROUW ROOSEVELT ZAL
SMUTS ONTMOETEN.
LISSABON 22 Oct. (Ofi) Uit
Londen wordt gemeld: Dadeliüc na
haar aankomst in- Groot Brittannië
zal mevr. Roosevelt een ontmoeting
hebben met maarschalk Smuts. wien
zli vermoedelijk een persoonlijke
boodschap van den president der
Vereenigde Staten zal overhandi
gen.
DE DUITSCHE MEENING.
De diplomatieke correspondent
van het D.N.B. schrijft: „Bepaalde
begeleidende omstandigheden van
de rede van Smuts zijn ongetwij
feld interessanter dan de „openba
ringen" die hij zijn vrienden wist
te doen. Men mag aannemen, dat
hij -te Londen achter gesloten deu
ren beraadslaagd heeft over plan-
pen, die in meerdere of mindere
mate ten doel hebben den „nood
toestand" op te heffen, waarin
zich de geallieerden volgens over
eenstemmende verklaringen van
Lloyd George en Winston Chur-
ehill bevinden. Of de vage toespe
ling op een „offensieve eindfaze",
■Waarvoor de voorbereidingen ge
troffen zijn de groote massa in
Engeland of zelfs in de Sowjet-
Unie de hoop op de „verlossing uit
de moeilijkheden van dit oogen-
blk" zal vermogen te geven, waar
van Lloyd George gesproken heeft,
of dat de door Churchill geprezen
„versterking van onzen geest" ge
voeld wordt, is een andere kwestie.
Smuts- maakt zich niet de
vermaning het geschikte óogen-
blik niet te laten voorbijgaan
door den wensch van overma
tige voorbereidingen tot pro
pagandist van de door Stalin
verlangde verlichting. Zijn on
derhoud met de Sow.j et-ambas
sadeur te Londen schijnt hem te
hebben overtuigd van het drin
gende karakter van Stalins
wensch. Af te wachten blijft of
Smuts met zijn» vermaningen
meer succes zal hebben dan
Stalin met zijn herhaalde ver-
toogen."
STOCHOLM, 22 Oct. (D.N.B.) -
Uit een bericht van den Britschen
lieuwsdienst uit Moskou blijkt dat
Kalinin in een boodschap heeft
:oegegeven, dat de sowjetverlie-
:en „natuurlijk niet onaanzienlijk"
zijn. De moeilijkste taak, aldus
Kalinin, ligt op het gebied van
den landbouw. Doordat de Duit-
schers de Oekraine en 't Koeban-
gebied bezet hebben, is de „ge-
neele last van den strijd om het
orood" op het Oostelijke gebied
overgegaan. Dat gebied moet een
zoo groot mogelijke opbrengst le
veren. Ieder moet daar „alle spie
ren tot aan de grens van het men-
schelijke prestatievermogen in
spannen."
Uit Londen wordt gameid: Een
speciale correspondent van het
blad News Chronicle, die sedert
den val van Birma in het China
van Tsjoengking heeft vertoefd en
die thans in New Delhi is aan
gekomen, meldt aan zijn blad, dat
Groot-Brittanje's invloed in
Tsjoengking zeer sterk aan het
verminderen is. Dat is in de
eerste plaats te wijten aan het
sluiten van den Birmawej. Hij,
de correspondent, heeft gelegen
heid geliad te spreken met Tsuieng
kineesche soldaten, officieren en
staatslieden
Zij heibfoen er allen op ge
wezen, dat Engeland zijn
prestige in het China van
Tsjoengking slechts kan her
stellen, wanneer het de Birma-
route of den toegang daartoe
herovert, dan wel een nieuwen
verbindingsweg van Indië
naar China opent, waarlangs
oorlogsmateriaal naar Tsjoeng
king kan komen.
Ook overigens is men ontevre
den over de Engelschen, wien
men vooral verwijt, dat hun ge-
heele oorlogsinspanning veel te
verward is. Men heeft den in
druk, dat Engeland pochend over
zijn oorlogsinspanning spreekt,
maar zoo goed als in het geheel
niet handelend optreedt, tenmin
ste echter niets bereikt heeft.
STOCKHOLM. 22 Oct. (DNB).
De voorzitter der vlootcommissie
van het Amerikaansche huis van af
gevaardigden. Vinson. constateert
in een artikel, verschenen in Col
liers Magazine, dat er geen ..trucs"
ter bestrijding van de duikbooten
bestaan.
Vinson wiist er op. dat een mo
derne duikboot op zee buitengewoon
moeilijk tot zinken kan worden ge
bracht. zelfs wanneer zij aan de op
pervlakte verrast wprdt.. Hii keert
zich tegen de „zeer verbreide mee
ning". volgens welke men met klei
ne booten en vliegtuigen van ieder
type op duikbooten kan jagen.
Goede Nederlanders weten,
dat zij hun volk dienen, door
lid te worden van den Neder-
landschen Volksdienst.
M
j'
Over een warklomp van rotsblok
ken. op meer dan 2000 mqjter hoogte
in den Kaukasus, wordt door man
nen van den berichtendienst een
kabel gelegd.
PK Feldle-We-Po-P H m.
REDE VAN DE BRINON.
PARIJS, 22 Oct. (D.N.B.) Bij de
uitvaartplechtigheid voor de 57 slacht
offers van den Engelschen luchtaanval
op Le Creusot heeft als vertegenwoor
diger der Fransche regeering de alge
meen-gemachtigde voor het bezette ge
bied, staatssecretaris de Brinon, het
woord, gevoerd.
Hij verklaarde met bijzonderen na
druk, dat bombardementen, zooals de
Britsche luchtmacht op Fransche ste
den toepast, in geen enkel opzicht ge
rechtvaardigd zijn. Geen mensch, die
den naam fatsoenlijk soldaat waard wil
zijn, kan iets dergelijks, dat niet te
verontschuldigen valt, toelaten.
Het zwaar bezochte Frankrijk ver
wacht stellig van zijn vroegeren bond
genoot niets meer. Maar het kan niet
nalaten de huichelachtige en cynische
aanmatiging, waarmee de vliegtuigbe
stuurders der R.A.F. beweren goed te
mikken en volgens welke de aanval op
Le Creusot ook nog kort, scherp en na
drukkelijk is geweest, zoogenaamd óm
daardoor Fransch bloed te sparen, met
verachting te straffen.
De Brinon eindigde met de woor
den: „Ik bid tot God den dooden de
eeuwige rust te schenken en met al
zijn kracht allen te straffen, wier be
velen dergelijke -wandaden veroorza
ken".
Maan-Maan
op vanavond om °?d«r
18.42
7.U5
INov. Q nn 15Nov.
Inspectieries van den weer
machtsbevelhebber door
het Nederlandsche kustge
bied.
..'s-GRAVENHAGE; 22 October.
De weermachtsbevelhebber in Ne
derland, de generaal der vliegers
Fr. Christiansen, heeft deze week
een inspectiereis van verschillende
dagen ondernomen door het verde
digingssysteem aande Nederlandsche
kust. dat door het inbouwen van
nieuwe zware afweerwapens op de
krachtigste wijze is versterkt en
waarvan de versterking nog wordt
voortgezet. De weermachtsbevel-
hebber overtuigde zich hierbij van
de paraatheid van alle onderdeelen
der weermacht die in de diep ge-
echelonneerde verdedigingswerken
zijn ongesteld alsmede van de doel
treffendheid der afzonderlijke, ver
sterkingen.
Deensche prins geboren
KOPENHAGEN, 22 Oct. (D.N.
B.) Prinses Caroline-Mathilde,
le echtgenoote van prins Knud,
tweeden zoon van koning Chris-
;iaan en koningin Alexandrine
fan Denema/ken, heeft heden
ochtend het leven geschonken
aan een zoon. Moeder en kind
naken het goed.
DE BRITSCHE AANVAL OP
LE CREUSOT.
PARIJS. 22 Oct. (DNB). In Le
Creusot is het aantal dooden tenge
volge van den Engelschen bomaan
val gestegen tot 57. In totaal zijn
270 personen gewond, waarvan 90
zwaar. De bijzetting der slachtof
fers zal hedenmiddag geschieden.
BERLIJN, 21 Oct. (V.P.B.)
Verschillende feiten wijzen er op,
dat de spanning in het naburige
Oosten de laatste dagen is toege
nomen .In verband hiermede wordt
de aandacht gevestigd op een
nieuw decreet van den Gaullisti-
schen hoogen commissaris voor
Syrië en de Libanon, generaal
Catroux. In dit decreet worden ge
vallen van sabotage in het ver
keerswezen, het telefoonbedrijf e.
d. voortaan .met de doodstraf be
dreigd. Uit Bagdad wordt verder
gemeld, dat er een aanslag ris ge
pleegd op den Britschen gezant
Bighop, die daarbij zwaar gewond
werd. Typeerend voor de spanning
in Irak is voorts een verordening
van militaire zij do, dat de solda
ten van het tiende' leger, dat daar
gestationneerd is, uitsluitend nog
in groepen van 5 of meer man op
straat of in lokalen mogen verkee-
ren.
Te Arnhem is dezer dagen de première van „Een muziekavond ten
huize van Frederik de Groote" gegeven. Dit concert op oude instru
menten en in historisch costuum is georganiseerd door den heer Dirk
Balfoort, waarnemepd directeur van het Haagsche gemeentemuseum
voor de Nederlandsch-Duitsche Kuituurgemeenschap en wordt in ver
schillende plaatsen van ons land opgevoerd. Tijdens de uitvoering
van een sonate in F groot van Carl Ph. Em. Baeh voor clavichord. ge
speeld door André Rodenhuis. VNP-Bouvet-Pax Holland m
DE TOESTAND VAN DEN
DEENSCHEN KONING.
KOPENHAGEN. 22 Oct. (DNB).
In het hedenmiddag uitgegeven bul
letin over den toestand van den ko
ning na zijn val van het paard wordt
gezegd, dat er gisterenmiddag een
achteruitgang viel waar te nemen.
Een hernieuwd onderzoek bracht
echter geen complicaties aam het
licht. Vannacht trad er echter weer
een verbetering in. De temperatuur
daalde tot 38.2 en de krachten van
den patiënt waren weer toegeno
men.
BOMMEN OP GIBRALTAR.
MADRID. 22 Oct. (DNB). Naar
uit La Linea gemeld wordt, hebben
Woensdagavond opnieuw twee .vlieg
tuigen van onbekende nationaliteit
over de vesting Gibraltar gevlogen
en bommen neergeworpen. Tijdens
de 20 minuten, dat het luchtalarm
duurde trachtte het afweergeschut
zonder 'succes de aanvallende toe
stellen neer te schieten. Na de ver
vulling van hun taak vlogen de ma
chines weg in de richting van de
Middellandsche Zee.
Het SS-Ersatzkommando deelt oni
mede. dat vrijwilligers voor de Waf-
fen-SS en het legioen zich op on
derstaande data bij de genoemde
adressen kunnen vervoegen tenein
de gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op
gevestigd en wel speciaal voor hen.
die er bezwaar' tegen hebben hun
dienst buiten Nederland te vervul
len. dat thans de mogelijkheid be
staat om dienst te nemen in een
speciaal wachtbataillon. De oplei
ding vindt in Nederland plaats, ter
wijl da inzet van dit bataillon ook
in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de
Waffen-SS^n het legioen kunnen
zich ook diegenen melden, die tot
de Germaansche SS Nederland (Ne
derlandsche SS) willen toetreden.
24.10.42 Ï1»00 uur Amersfoort.
Dienstgebouw Kapelweg.