Succes voor Dirk Steeman
te Den Oever
later
r II - Alcm. lficlrix II4-1
LANGS DE VELDEN
Een praatje over
parfum
Marktberichten
Stadsnieuws
Bestelling krant
Voor hent
die hun distributiekaarten
niet haalden
De Zweedsche koopvaardij
v Voer enkele plaatsen.
In verband met het uitvallen
van eeni|;e busdiensten op het
platteland er avondbestellingen
van de porterijen in de groote
steden, zal de krant voor de
volgende dorpen en steden niet
meer op den verschijndag be
steld kunnen worden: Burger-
lïrug, Petten, Dirkshorn, St.
Maarten en St. Maartensbrug,
Den Haag, Rotterdam, Dor
drecht en waarschijnlijk nog en
kele andere plaatsen.
Wg roepen du= de clementie
van onze abonné's in en men
grijpe niet "irect naar de pen als
de krant niet op tijd is.
Op Donderdag, 5 November
a.s., allerlaatste gelegenheid.
-Naar wij van den Leider van den
Distributiedienst vernemen, zal men
diegenen, die verzuimden op tijd hun
distributiekaarten der laatste periode
af te halen nog eenmaal de gelegen
heid geven hun verzuim tet herstel
len.
Dat zal *.Jn op Donderdag, 5 No
vember 'i.S.
Men houde er terdege rekening
mede, dat dit in erdaad dé laatste
gelegenheid is om deze kaarten af
te halen.
Snijder scoort driemaal.
Als de scheidsrechter het aan-
vangssein geeft, zien wij de H. spe
lers in het geel verschijnen met in
vallers voor Wieren, Spigt en Pa
ter. Direct is het een levendige
strijd en de doelverdedigers worden
dan ook beproefd. Aanvallen van
H. worden door slecht schieten om
zeep gebracht en aan den'anderen
kant zijn het de beid£ backs die
keurig opruimen. Plotseling komt
er een spannend moment als we
denken dat H. de leiding zal ne-
roeni doch Beekhoven faalt volko
men. Even later is het de A. r. bui
ten die de Helder veste doet beven,
doch zijn keihard schot wordt door
de paal gekeerd. Reeds zijn we met
een gelijken stand voor rust ver
zoend, als er een mooie aanval van
recht wordt opgebouwd. Van den
rechts half gaat het naar Dorlijn
en na diens voorzet is het Snijder
die het leer in de touwen jaagt,
10. Vlak hierna is het rusten.
Na de thee heeft H. het spel ge
heel in handen. Aicm. komt er nu
slechts sporadisch aan toe om voor
het H. doel te komen.'Na 10 min.
is het weer Snijder die den voor
sprong vergroot, een hard schot
van Beekhoven heeft de keeper
ten deele gekeerd en Snijder is er
als de kippen bij om den bal in
het verlaten doel te doen belanden.
Bij een der A. aanvallen ontstaat
in de 25e min. een misverstand in
de gele achterhoede en de A. r.
buiten laat dit dan ook niet onbe
straft, 21.
H. is nu niet meer van het A.
doel af en door schoten van Snij
der en Beekhoven wordt de stand
verhoogd tot 41. Het laatste kwar
tier van den strijd gaaf dan weer
gelijk op en zien wij Burgers nog
een keer als van ouds het gevaar
keeren. Met H. in den aanval komt
het einde van een strijd, die op
goede wijze werd geleid.
/t
lste Lustrum Fröbelschool
Op Zaterdag j.I. vierde de frö
belschool te Den Oever haar eer
ste Lustrum. In den middag werd
De Oevers jeugd vergast op een
extra voorstelling van het „Zonne
kind", zangspel in 4 bedrijveft van
Westra en Straatman. Dat allen
hiervan enorm hebben genoten
blijkt uit het' enthousiasme waar
mede allen huiswaarts togen. Het
was dan ook geen wonder dat de
avondvoorstelling, welke meer
speciaal voor de ouders was be
stemd, werd gegeven voor een uit
verkochte zaal. De belangstelling
was zoo groot, dat velen zich
moesten vergenoegen met een
staanplaats, terwijl talloozen te-,
leurgesteld moesten worden.
Nadat de heer Steeman een
openingswoord had gesproken
gaf de heer Bosker een over
zicht van de ^eerste 5 jaren
fröbelonderwijs. Meermalen-had
het bestuur met financieele
zorgen te kampen, zelfs één
maal dreigde de school daar
door teri onder te gaan. doch
door noesten vlijt en goede
zorgen van enkele bestuyrders,
gestuwd en gesteund door den
geëvacueerden heer Steeman,
mocht het gelukken een goede
basis te verkrijgen voor het
handhaven en verbeteren van
deze zoo nuttige instelling. Een
warm woord van hulde en
dankbaarheid aan deze pio
niers werd met een applaus
door alle aanwezigen onder
streept.
Daarna werd begónnene met de "af
werking van het programma. We
derom werd bovengenoemd Zonne
kind opgevoerd door den Oever's
vrije kindergroep onder leiding van
den heer Steeman. De zelfgemaak
te décors en de keurige costuump-
jes dwongen ieders bewondering
af. Door alle kinderen werd zeer
verdienstelijk gespeeld en de hun
toegewezen rollen werden zoo goed
als zonder uitzondering gevoelvol
vertolkt. Allen waren rolvast en
een aandachtig en dankbaar pu
bliek beloonde dit na ieder bedrijf
met een daverend applaus.
Het was een mopie goedgeslaag
de avond, die voor de fröbelschool
niet alleen van groote moreele
waarde was, maar die ook de fi
nanciën belangrijk verstevigde.
Rest ons nog te vermelden dat
voor de velen die geen plaats kon
den krijgen op Woenslag 28 Octo-
ber een herhaling van deze op
voering zal plaats hebben.
(Boogaard)
GESLAAGD.
Bj) Het op 24 Oct. j.1. te Amster
dam gehouden examen behaalde het
diploma typen de jongeuiffrouw A.
Laan, leerlinge van de Maria-"School
te Den Helder.
BEKEURINGEN IN VELERLEI
I OPZICHT.
Door de politie moesten verschil
lende personen bekeurd worden we
gens het overtreden van een-of ander
voorschrift. Zoo werd wederom een
winkelier op de bon gezet wegens
het gesloten^fcouden van zijn winkel
in de middaguren. Een paling-ver-
kooper kwam in conflict met het
visscherij besluit en werd eveneens
verbaliseerd.
Enkele personen werden wegens
het overtreden van de verkeersveror-
deningen bekeurd.
BURGERLIJKE STAND
DEN HELDER
van 23 en 24 October 19421
Bevallen: D. D. N. van Leeuwen
Verveer, d.; W. P. van Eltenvan
der Blóm, d.; M. J. van der Reep
Hoogervorst, z.; N. LeurGeluk, z.;
D. OttenMakelaar, d.
Overleden: J. Huurman, m., 61 j.
WIERINGEN
POLITIE.
Verloren een gouden trouwring en
een zwart gekleurde vulpen. Inlichtin
gen bij den gemeentebode.
REGISTREEREN VAN PAARDEN
Maandagmorgen werden op het
Kerkplein 50 veulens,- 1 jaarling
en 2 paarden geregistreerd ter
verkrijging van een identiteitsbe
wijs.
DE ZWEEDSCHE INDUSTRIE.
Wat men na den oorlog
denkt te doen.
In kringen van de Zweedsche in
dustrie en van het Voorlichtingsin
stituut voor de Industrie bespreekt
men momenteel levendig de vraag
stukken. welke verband houden met
de productie na den oorlog. Bijzon
dere aandacht besteed men daarbij
aan het feit. dat de toewas aan man
nelijke arbeidskrachten, welke in
de afgeloopen periode van vijf jaar
gemiddeld ongeveer 100.00Ó be
droeg. in de loopende periode van
vijf jaar. van 1940 tot 1945. slechts
50.000 bedraagt, wat te oordeelen
naar de huidige ontwikkeling, zou
kunnen leiden tot een stagnatie in
den aanvoer van mannelijke arbeids
krachten in de industrie- van Zwe
den.
Teneinde het hieruit eventueel
voortvloeiende gebrek aan arbeids
krachten voor de industrie op te
heffen, wordt «en intensiveering
Voord stoomschepen ver
loren g -gaan.
De Zweedschi koopvaardijvloot be
schikte op 1 Juli 1942 over 2.106
schepen met eei inhoud van 1.426.875
BRT, d.w.z. 146 schepen of 189,865
BRT minder dan bjj het uitbreken
van den oorlog. De vermindering be
draagt 11,7 van de tonnage en is
voornamelijk een gevolg van oorlogs-
verilezen, zooal in beslagname en
vernieling. Zij zou echter meer dan
tweemaal zoo groot zijn geweeit
(24,4 indien niet 137 vaartuigen
met 289.849 BiiT waren aangekocht
of nieuwgebouwd. Hét aantal nieuw
gebouwde sch .pen bedroeg 88 met
21S.116 BRT. Doordat de Zweedsche
we-ven voor het uitbreken van den
oorlog 6070 van de nieuwge
bouwde schepen aan het buitenland
leverden, was iet mogelijk de ont
stane verliezen door een versterkten
bouw van schepen voor binnenland-
sche rekening ten deele te compen-
seeren. Ondanks niet te onderschat
ten grondstoffenmoeilijkhed<=n bouw
den de Zweedsche werven in 1940
155.000 ..on en in 1941 166.000 ton,
wat ongeveer de gemiddelde produc
tie is van de Jaren 1936 en 1938, de
bouw van oorlogsschepen buiten be
schouwing gel en. Begin 1942 stond
op de Zweedsche werven circa
560.000 BRT koopvaardij tonnage op
stapel.
Doordat het aantal motorschepen
van 457 op 499 is gestegen en de
motortonnage an 691.550 op 733.238
is de samenstelling van de koop
vaardijvloot eenigszins ge*v:|'igd.
Daar de met motoren uitgeruste zeil
schepen slechts gering in tonnage
zij afgenomen, n.1. van 83.676 op
82.120 BRT, en de zuivere zeilsche
pen in het geheël geen gewicht in
de schaal leggen, moet hieruit wor
den geconcludeerd, dat de, oorlogs
verliezen geheel voor rekening zijn
gekomen van stoomschepen, waar-
v de tonnage is verminderd van
838.708 tot 609.002 BRT, zoodat de
motortonnage 124.236 BRT grooter
is dan die der stoomschepen, terwijl
in 1939 de stoomschepen nog een
voorsprong hadder van 147.158 BRT.
Slechts 4 stoomschepen werden
nieuwgebouwd met 5.391 BRT, ter
wijl 22 met 40 389 BRT werden aan
gekocht.
Een ongunstige factor voor de
Zweedsche koopvaardij is het feit,
dat bijna de helft van de vloot bui
ten het Skagerak door "den oorlog
werd verrast en sindsdien buiten het
b' "eik van Zwe,den ligt. Doch ook
de rest van de vloot kan slechts voor
een deel worden gebruikt, daar er
gebrek is aan bedrijfsstoffen en vele
sci.epen, voorai motorschepen, moes
ten worden opgelegd. Des te hooger
moeten echter 1e prestaties van de
nog in de vaarf zijnde schepen wor
den aangeslagen. Binnen het gebied
van de ">ostzev. boekten zij bruto-
vrachtontvangsten van rond 212 mil-
van den landbouw voorgesteld, wel
ke vooral een aaneensluiting' van
kleinere landerijen zou omvatten.
Eenerzijds -zouden hierdoor arbeids
krachten in den landbouw vrijko
men. terwijl aan den anderen kant'
de levensstandaard van de boeren
zou kunnen worden verhoogd en
bovendien de industrie belangrijke
opdrachten zou ontvangen voor het
produceeren van landbouwwerktui
gen en m,achines, voor een rationee-
lere bodembewerking.
Teneinde de toenemende industri-
eele productie te kunnen beheer-
schen en aan de industrie te stellen
eischen te kunnen voldoen, wordt
voorgesteld kleinere industrieelere
ondernemingen stil te leggen of aan
een te sluiten. Ook wordt gewezen
op de mogelijkheden, welke zouden
kunnen voortvloeien uit een nauwe
re samenwerking tusschen de af
zonderlijke bedrijven ten aanzien
van de productie, de standaardisee-
rmg. de specialisatie en de produc-
tieverdeeling. Daarbij steunt men
op de ervaringen, welke men heeft
opgedaan bij de ontwikkeling van
de Zweedsche industrie, onder in
vloed van de huidige bewapenings
orders. welke, ondanks hoogere loo-
nen door doeltreffende maatregelen
hebben geleid tot een belangrijke
verlaging van de productiekosten.
Zondagavond.
De terreinen vielen vanmorgen erg
mee. Bij HRC 't veld aanmerkelijk
beter dan bij Helder. De bestuursleden
van Watervogels en Helder hadden^dat
blijkbaar iggezien en waren vanmorgen
hal[ acht met een man of tien aan t
werk. 't Was er echt gezellig en de
boel knapte fijn op.
Het eerste elftal van Watervogels
had den arbeid van 't bestuur dan ook
wel beter mogen waardeeren. Dat is nu
met recht de dubbel-blank ploeg. ]e
weet niet wat je er van zeggen moet.
Ze voetballen vinnig genoeg om een
tegenstander te beletten een overwin
ning te behalen. Elke aanval en elke
speelwijze wordt door de kraaien prima
onderbroken en onmogelijk gemaakt,
maar ffieer krijgen we ook niet te zien.
Dat is erg jammer. Indien men in den
ouden Helder nog 't voornemen heeft
van 't voorjaar een vroolijken avond
te geven, dan zal er veel en onder des
kundige leiding getraind moeten worden.
Onder leiding van den bekenden eerste-
klasse scheidsrechter van den Hoek van
middag de ontmoeting gezien HRC
Zaandijk.
Behoorlijk veel publiek en mede daar
om bijzonder prettig dat we een aat-
digen wedstrijd hebben gezien. Voor
Racing was de aanvang niet zoo plezie
rig. 't Was al gauw 02 en 't werd
zelfs met een gelukje van Zaandijk en
een foutje van Dijkshoorn 1—3. Maar
vanaf dat moment was HRC sterker.
Ja. Sanders was er weer bij en als je
hem nimmer zag voetballen zou je vast
denken, dat is een aardige speler. Maar
wij kennen hem al jaren, uit dén tijd,
dat hij lachend om de backs b éen
danste. Daar hebben we vanmiddag ver
geefs op zitten wachten. Wel raakte
Zaandijk totaal uit haar positieve eigen
spel, maar in haar verdedigend spel kon
HRC haar niet van streek maken. Aan
vankelijk dachten we van wel en met
een kleinere achterstand zou dat ook wel
gelukt zijn, maar de opdracht, drie goals
te maken tegen de knappe verdediging
van Zaandijk bleek te zwaar.
Toch zal HRC in dezej&fdccling een
van de topclubs blijven, voornantelijk
door haar overwinningen in de thuis
wedstrijden. Vanmiddag was weer dui
delijk waar te nemen, dat merkwaardige
contrast dat bestaat tusschen de spelers
en den aanhang. Hoe de aanhang door
zijn toejuichingen de spelers aan die
geestdrift helpt, waartegen de meeste
tegenstanders niet bestand zijn. In uit
wedstrijden moet men dien steun missen,
daar is Racing zuiver aangewezen op
eigen kracht.
Met hockey en korfbal vandaag alles
in de soep. Ja met de weinige terreinen
die we hier hebben begin je al naar
Sinterklaas te verlangen, of de Sport-
commissie misscfiien met een paar be
hoorlijke velden voor den dag zal komen.
HRC en Atlas met al hun elftallen op
één zeer slecht terrein! Inderdaad, in dat
opzicht zijn we echte stief-kinderen.
O ja, dat wou ik U nog vragen.
Vorige week bij den wedstrijd Atlas—
BKC. waarbij het veld door den scheids
rechter werd afgekeurd, werden de
reeds betaalde entrée's terugbetaald. Er
moest echter belangrijk meer terugbe
taald worden dan er ontvangen was!
Eenige zware jongens waren met een
oud kaartje de controle gepasseerd erf
boden toen ook nog dit zelfde oude
kaartje aan poor terugbetaling. Mocht
U onder uw kennissen zoo n sportlief-
hebber jellen vraag hem dan dat trucje
uit te halen bij Ajax en niet bij een
arme vierde klasse club.
Toean Tik-Tik.
lioen kronen, in het convooiverkeer
op overzeesche landen 147 mililoen
kronen. Laatstbedoeld verkeer, dat
sedert het deelnemen van de Ver-
eenigde Staten aan den oorlog be
perkt is tot Argentinië en Chili, om
vat 10 van de waarde van den
geheelen buitenlandschen handel van
Zweden. In 1941 voerden deze sche
pen voot een waarde van circa 200
millioen kronen aan goederen aan en
exporteerden voor een waarde van
rond 100 millioen Zweedsche pro
ducten. In het eerste halfjaar 1942
liepen in de ha.en van Gotenburg 33
Zweedsche convooischepen van over
zee binnen. Z\j hadden in totaal
280.000 ton goederen me\ een waar
de van 208 nillioen kronen aan
boord, waarvan 60.000 ton minerale
olie en bovendien broodgraan, vee
voeder, wol, katoen, rijst, ruwe vet
ten, vleesch, gedroogd fruit, cacao,
koffie, huiden, vellen, ruwe rubber,
lood. De export overzee had daaren
tegen in het eerste halfjaar 1942
slechts een waarde van 87 millioen
kronen, overeenkomend met 15
van den totalen uitvoer des lands.
Dat voor een zooveel hooger bedrag
kan worden ingevoerd dan de export
waarde moet worden toegéschreven
aan de deviezeninkomsten uit de door
de Zweedsche handelsvloot bewezen
diensten.
Naar schatting heeft de netto-op
brengst van de Zweedsche koopvaar
dijvloot in 1941, de ontvangsten uit
scheepsverkoopen aan het buitenland
buiten beschouwing gelaten, 350400
mililoen kronen bedragen, waardoor
het passieve saldo van de handels-
belans meer dan gecompenseerd
wordt.
HAAT VAN OEKRAINERS EN
KAUKASIERS TEGEN BOL
SJEWIEKEN.
HELSINKI, 26 Óct. (ANP) Een
correspondent van het Finsche vrij-
vvilli^ersbataljon aan het Zuidelij
ke front heeft onder het opschrift
„Uit de slavernij naar de Europee-
sche vrijheid" eenige waarnemin
gen gepubliceerd, die hij gedaan
heeft in de gevechtspauze bij de
burgerbevolking in de Oekraine en
later bij den opmarsch in den Kau-
kasus. De Finnen werden door de
Oekrainers overal zeer gastvrij,
vaak zelfs plechtig en met tranen
in de oogen ontvangen. De men-
schen vertelden van de onmetelijke
ellende, die zij onder de bolsjewis
tische heerschappij hebben, moeten
verduren en wisten van Finland
slechts wat hun de roode propagan
da verteld had.
De correspondertt schildert de
Kaukasiers als nog radicaler in hun
haat tegen de bolsjewieken dan de
Oekrainers en haalt tal van voor
beelden aan, waarbij heele regimen
ten overliepen oni zich voor den
strijd tegen het Roode leger ter be
schikking te stellen. Alleen in den
sector, waarin het Finsche bataljon
streed, liepen dagelijks 25 tot 30
roodé armisten over en Bij een aan
val op een dorp aan den voet van
den Kaukasus steeg het aantal de
eerste twee dagen tot bijna hon
derd.
DE BRITSCHE LUCHTAANVAL
LEN IN FRANKRIJK.
In officieele kringen te Virh«
hecht men groote beteekenis aan
het feit, dat de geallieerden bij
hun vluchten naar Frankrijk iuk-
rapk aanvallen en op deze wijze
een reeks zlekenhit'zen ve/.ieid
en vele slachtoffers gemaakt heb
ben. Te Brest heeft men op li
April 1941 onder het puin van een
ziekenhuis 76 dooden gevonden
Op 3 Maart 1942 is het ziekenhuis
t« Boulogne-Vignancourt aange
vallen en op 1 April 1942 te Bou-
logne-sur-Mer een ziekenhuis en
een school getroffen, waarbij 14
kinderen omkwamen. Tijdens den
aanval op le Creusot werd het
ziekenhuis getroffen, dat in een
park gelegen en van een groot,
rood kruis was voorzien.
20STE VERJAARDAG MARSCH
NAAR ROME.
ROME, 26 Oct. (D.N.B.) De
twlitigste verjaardag van den
marsch naar Rome is gisteren in
heel Italië plechtig gevierd. Leden
van de regeering en van den Groo
ten Fascistischen Raad, de Chef
van den Staf der militie "en talrij
ke teden van den Nationalen
Raad der fascistische Kamer van
Corporaties hielden in de steden
toespraken tot de bevolking, die
door een talrijke menigte werden
aangehoord. Op het San Marco
plein in Venetië SDrak in tegen
woordigheid van den Hertog van
Genua onderstaatssecretaris Ja
nelli, die den 28en October 192?
bestempelde als het uitgangspun'
van de alle volkeren omvattende
beweging voor een ware gerech
tigheid in de wereld.
OORLOGSGRWriNDRN.., EERE
BURGERS!
Minister Dr. Goebbels heeft in
een rede voor leiders van bureaux
voor oorlogsslachtoffers der N.S.D.
A.P. de gedachtengang uiteengezet,
did de nationaal socialistische staat
aanleiding heeft gegeven tot de
nieuwe wetten inzake de zorg voor
oorlogsgewonden. De staat ziet. de
dragers van den oorlog de keur
van ons nationale leven, die naar
beste krachten moet worden onder
houden. Het op een nieuwen grond
slag plaatsen van de wetgeving
voor de oorlogsgewonden kan
slechts worden gezien als delging
van een materieele schuld van
dankbaarheid en moreele ver
plichting.
Het begrip, ^at oorlogsgewonden
..eereburgers van het volk" zijn.
moet vooral tot uitdrukking komen
in een gevoel van groote hoogach
Ging" voor <ie offers van deze reus
achtige worsteling om ons volks
bestaan.
Parfum verdeelt de menschen om
zoo te zeggen in twee groepen: de
eene houdt er hartstochtelijk veel van,
vooral van het parfum, dat speciaal
bij het eigen „type" past en de andere
vindt het verschrikkelijk, het beiee-
digt hun" neus, al is het nog zoo duur
en kostbaar.
En toch is het gebruik van welrie
kende stoffen ongeveer zoo oud als de
menschheid zelve. En niet alleen in
Indië. en het Oosten, waar de welrie
kende bloemen in de tuinen groeien,
maar ook in landen, die niet zoo be
voorrecht zijn door de .natuur.
Bij het begraven der dooden ver
brandde men geurige harsen, men
eerde de levenden met Zalvingen en
men bracht gsurenoffers aan de god
heden.
Egyptenaren, Grieken en Romeinen
kenden en hielden van welriekende
zalfjes. Een der bekoorlijkste afbeel
dingen uit de oudheid, die wij kénnen
st^lt het jonge koningspaar Toet-
anch-Ammon eri zijn jonge gade op de
troonzetel voc.Aan den achterkant
van den troonzetel, die in de graf
kamer van Toet-anch-Ammon gevon
den werd, bevindt zich de voorstelling
van een kleine huiselijke scène van
oneindige beko ing: de jonge koning
zit op den zetel, zijn lieftallige ge
malin houdt een schaal in de hand,
terwijl ze met een teeder gebaar zijn
schouder zalft.
Niet altijd kan men uit de voorlief
de van menschen voor de geuren een
beginnende aftakeling concludeeren.
Houden plattelandsvrouwen, die toch
heusch niet overgevoelig zijn, er niet
van om geurende bloemen in hun
tuintje te hebben en 's Zondags als ze
naar de kerk gaan, eau de cologne op
heur zakdoek te sprenkelen
Het is echter zoo, dat bij verschil
lende volken, die het toppunt van hun
macht overleefd hadden, het gebruik
van parfum overdadige vormen aan
nam. Solon verbood in een wet den
verkoop van parfums aan mannen.
Ook te Rome werd, onder Licinius
Crassus een wet tegen het onzinnig
parfumeeren uitgevaardigd. De Athe-
ners hadden voor ieder lichaamsdeel
aparte geurtjes. Volgens onze begrip
pen zullen zij naar een apotheek ge
roken hebben.
Ondanks alle wetten heerschte er
te Rome ten tijde van het verval een
overdreven luxe in welriekende oliën,
tot deze liefhebberij met den onder
gang van het volk in vergetelheid
raakte.
Eerst veel later komt het in een
ander land weer in zwang en wel in
Frankrijk. Nog heden ten dage staat
Frankrjjk, wat parfums betreft aan
de spits. Onder Lodewijk den Veer
tienden kwam deze industrie tot bloei;
toen kregen de parfums namelijk een
diepere beteekenis. Zooals ten tijde
van de troubadours de ridders de kleu
ren van hun dames droegen, zoo ge
bruikten in dien tijd de ridder het par
fum, dat de dame hunner keuze de
voorkeur gaf. Wanneer de dame in
kwestie dus meer aanbidders had,
maakte dit troepje zich door een ver
raderlijk wolkje kenbaar.
In een tijdperk, dat een badkuip een
onbekend voorwerp was, dat zelfs de
beschaafdste nenschen nooit het
lichaam waschten, maar hoogstens
's morgens de vingertoppen even in
geurig water staken, zal het look In
derdaad wel noodig geweest zijn, de
lichaamsgeuren te cambufleeren met
sterke parfums. Van Lepnitz, den
grooten filosoof en vriend van twee
koninginnen, zegt men, dat men hem
slechts uit de verte kon verdragen,
daar hij zich nooit waschte. Een ma
nierenboekje uit het jaar 1782 ver
biedt juist het gebruik van water,
daar het zeer schadelijk is voor de
huid en raadt aan gezicht en handen
eenmaal dan^s met parfum te betten.
Deze wat -vrees is gelukkig in de
loop der eeuwen overgegaan, niet
echter de voorliefde voor parfum. Een
fijqe onopvallende geur heeft altijd
GESCHIEDENIS WESTER-
WOLDSCH RAAIGRAS.
Een van de belangrijkste voeder
grassen in ons land is het Wester-
woldsch raaigras. De zaadteelt voor
deze grassoort vindt in hoofdzaak
plaats in de provincie Groningen.
Centra zijn de Woldstreek en het
Oldambt. In De Nieuwe Veldbode
vertelt de heer H. de Haail te Wa-
geningen nu het volgende over de
geschiedenis van deze belangrijke
grassoort: In £e vorige eeuw maak
te in sommige streken van ons land
het Italiaansche raaigras opgang. De
vroegere burgemeester Borgesius
van Oude-Pekela. een voorman op
het gebied van den Veenkolonialen
landbouw, verbouwde het als voe
dergras. Vermoedelijk hebben nabu
rige Bli) hamster landbouwers dat
voorbeeld gevolgd en hebben zij
een deel van het tweede jaar voor
zaadwinning bestemd. Door toeval is
waarschijnlijk van eenige planten
het eerste jaar reeds zaad geoogsl
en is op die wijze onbewust geselec
teerd in de richting van een éénja
rig voedergras. Dit moet omstreeks
1890 hebben plaatsgevonden. Vol
gens den heer Heidema was ten
minste in 1893 in Westerwolde een
variëteit van Italiaansch raaigras in
cultuur, die zich onderscheidde door
een snelle ontwikkeling en die toen
reeds Westerwoldsch gras werd ge
noemd. In 1900 werd in het Zuid
oostelijk deel der provincie Gronin
gen de cultuur van deze nieuwe
grassoort reeds druk beoefend Win-
schoter tuiniers, die als zaadhande
laren Westerwolde bezochten, heb
ben het graszaad opgekocht en ver
der verhandeld. Als eerste noemt de
schrijver den heeT J. L. Tobertus
Sr. In de volgende jaren breidde de
verbouw van Westerwoïdsch raai
gras voor de zaadteelt zich sterk uit
vooral door de stuwende kracht
van den heer Hommo ten Have te
Scheemda. Deze verbouwde toch in
1908 30 in 1910 75 en in 1913 zelfs
250 hectare., Tot ver over onze gren
zen werd het Westerwoldsch raai
gras bekend.
iets verzorgds. Alleen weten niet alle
menschen parfum goed te gebrui
ken en ze besprenkelen haar, kleeding
en huid overdadig. Ook zullen de
meesten niet weten, hoe parfums
samengesteld worden. In tegenstelling
met vroeger leveren bloemen thans de
minste grondstoffen voor de bereiding
van parfums.
De chemische industrie heeft hier
een uitgebreid arbeidsterrein gevon
den en er ontstaan telkens nieuwe
geuren. Ook dieren leveren hun deel.
Het muskusdier, dat voorkomt in
Achter-Indië, China en Tibeth draagt
aan den built een huidplooi, die vroe
ger de basia was van ieder parfum.
Keizerin Josephine was een gloeien
de vereerster van muskus en gebruik
te er dan ook heel veel van. Het
kasteel Malmaison, waar ze na de
scheiding met Napoleon haar dagen
doorbracht, was zoo doordrenkt met
dit parfum, dat de latere eigenaar,
dertig jaar ha Josephines dood, de
geur, ondanks verwijdering van de
stoffeering, niet verbannen kon. Zelfs
het leggen van nieuwe vloeren hielp
niet.
Een andere geur, amber, is ook van
dierlijke herkomst, n.1. uit het gal van
walvischachtige dieren. Vele dames
zouden het griezelig vinden, als ze
wisten, dat ze een darmgeur bij zich
droegen. Tot troost zij hier vermeld,
dat het reinigingsproces, dat dit pro
duct ondergaat, alle bacteriën doodt.
De liefde voor welriekende essences
zal er niet door verminderen.
Uaet&at
Texel I-Wieringerwaard I 0-3
Zondagmiddag speelde speelde het
eerste elftal der sportvereeniging
Texel zijn derden thuisedstrijd, dit
maal tegen Wieringerwaard 1. De
wedstrijd werd door een talrijk pu
bliek bijgewonod. Het Texel-veld was
uitstekenden toestand.
Texel bracht hetzelfde elftal in het
veld als vorige ;ek. De thuisclub
begon heel goed, aanvankelijk was
van een sterke veldmeerderheid
sprak» en Dukers, die zoo langen tijd
voor Texel heeft gespeeld, werd 't
door zijn vroegere clubgenooten in 't
Wieringerwaard-doel lastig gemaakt.
Er Werd over he' algemeen forsch
gespeeld, waar:eg->n de scheidsrech
te. niet voldodende optrad, wat tot
gevolg 1 ad, dat al spoedig enkele
spelers geblesseerd werden. A. Key-
se_ moest eers* hit veld veriaken,
maar kwam weer terug; na de rust
viel Witvliet gebeel uit.
Na eenigen -ijd zonk het spel der
Texelaars meer en meer in en ont-
st nden enkele gevaarlijke situaties
voor de vesf e -n Beumkes. Toen de
wedstrijd een ^a'f uur oud was, kwam
't eerste doelpunt voor de gasten;
de snelle midvoor wikt zich los te
werken en zijn doorbraak met een
goed schot te bëloonen. 10 voor
Wieringerwaard.
Ttexel kreeg na dit doelpunt nog
eenige kansen, doch de aanvallen
stuitten meestal op den W.waard-
back, die zeer veel .werk verzette. De
thuisclub had een paar maal pech.
De rust kwam daardoor met 10
voor de bezoekers.
Na de pauze zonk het spel van
Texel leelijk in. W.waard was nu zeer
veel in den aanva Al spoedig wist
de linksbuiten den voorsprong te ver-
grooten, 20 oc W.waard. Na dit
punt bracht Texel een wijziging in de
voorhoede en uette alles op alles om
den achterstand h tt halen; wel be-
gor het nu en dan voor het doel der
gasten te spannen, doch de verdedi
gd hield stand. Let derde doelpunt
kwam door een penalty die toege
kend werd, omdat een speler van
Texel den mjdvoor van W.waard te
forsch aanviel. Na deze penalty was
het pleit beslecht en had het spel
een onopvallend verloop. W.waard
heeft deze mat<*h verdiend gewonnen.
KOEGRAS-NIEUWS.
Zondagmiddag kwam Callantsoog I
op bezoek bij Koegras I. Voor de rust
was het een gelijk opgaande strijd.
Met de rust leidde Koegras met 10.
Daarna was Koegras overwegend ster
ker. De einduitslag was 50 voor Koe
gras. Hiervan maakte onze schutter
er 4 en Sam Kos één. Het was een
aardige, vlot gespeelde wedstrijd en
de leiding was bij den scheidsrechter
in goede handen.
TEXELCHE MARKT.
Het marktbezoek was Maandag
gering. De veeaanvoer bestond voor
namelijk uit oude schapen en uit
lammeren, waarvan de prijzen zeer
hoog waren. Hoogste prijs f 80 voor
schapen en f 42 voor lammeren. In
totaal werden aangevoerd: 2 koeien
f 250—275; 7 pinken f 120—250 2
graskalveren f 75125; 6 rammen
f 100—175 43 schapen f 65—83. 22
lammeren f 38—42. 12 biggen f 40
—50. 40 kippen f 36.
PURMEREND, 27 Oct.
'N
Koeien, totaal 1148 stuks: 700
vette koeien voor de levering, gel-
dekoeien f 360470, melkkoeien
f 500—610, 36 stieren voor de leve
ring, 15 veulens 400550, 145
pinken f 11—260. 95 nuchtere kal
veren voor de levering, 14 vette
varkens voor de slarht v. d. leve
ring. 185 biggen f 1640, 1780
schapen f 70—140. 211 bokken en
geiten f 25—110.
URK, 23 Oct.
De prijzen waren heden: kuilpaling
74 ct., l(jnaal 0.681.90, snoekbaars
68 ct., roode baars 36 ct., voorn
2230 ct., pos 10 ct., alles per kg;
nest 50 ct. per bak van 37% kg.