Een bouwmeester gaat heen.
sa R£nhuvn£FS:
De dienst van 2 op 70 man gebracht.
INLEVERING VAN RADIO-ONTVANGTOESTELLEN
WAT BEREIKT WERD VOOR DEN HELDER
EN BLEEF LIGGEN.
Over afbraak en opbouw.
DE WEEK
in feiten en fantasieën.
Het onvoltooid verleden.
SPORT.
PREDIKBEURTEN.
RADIOPROGRAMMA.
Tn snel was "enmS,jSey^:
S5?(5rs- K/Svs?"""*
Bij 't alseheid van den heer Dokter.
Hedenmorgen zal de beer A. Dokter,
directeur van „Gemeentewerken" van
Den Helder, voor de laatste maal zjjn
bureau betreden. Op dien dag besluit
bQ namelijk zijn werk bij de gemeente
Den Helder, in verband met het be
reiken van den pensioengerechtigden
leeftijd.
Hiermede is dan een einde genomen
aan een even succesvolle als wel
bestede carriire, in dienst van onze
stad. die sedert de laatste kwart eeuw
goeddeels door het werk van den heer
Dokter karakter en sfeer verkreeg.
De heer Dokter was al die Jaren de
stuwende kracht bij het bouwen en van
hem kan gezegd worden, dat hij een
bouwmeester was, die inderdaad de
groote lijn zag. De lijn, door bekrom
pen geesten wel eens t i groot geacht,
doch niet door hen, die een open oog
hadden voor de toekomst van onze
stad.
Zoo gezien mag het betreurd wor
den, dat deze directeur heengaat. Juist
nu, nu wellicht voor de zeer nabije
toekomst zulke ingrijpende veranderin
gen met Den Helder op til zijn. Dat
hier een schoone, doch zeer moeilijke
taak ligt op de schouders van hem, die
straks den heer Dokter zal opvolgen,
behoeft wel geen betoog. Moge men
in dit opzicht den julsten man de Juiste
plaats geven.
NAAR DEN HELDER
De, heer Dokter, thans 65 jaar, werd
geboren in Leeuwarden, alwaar hij de
Technische School doorliep en voorts
een opleiding volgde voor den Water
staat. Hij verkreeg het diploma Tech
nisch Ambtenaar en later nog dat voor
Middelbaar Bouwkundig Teekenen.
Z'n eerste praktische werk leverde
hij af in Haarlem en Arnhem, om
daarna, als particulier bouwer, naar
Den Helder te komen, alwaar door hem
verscheidene werken uitgevoerd wer
den. Op 2 April 1900 werd de heer
Dokter aangesteld bij de Genie in Den
Helder, om tenslotte in 1904 als op
zichter van Gemeentewerken bij de
gemeente in dienst te treden.
„Gemeentewerken", staande onder lei
ding van den heer Kastelein, bestond
uit 2 man. De heer Kastelein en de
heer Dokter, Reeds toen begreep de
laatste dat hier mogelijkheden schuil
den, voor iemand, die van dezen dienst
iets zou kunnen maken.
In '21 vond de benoeming tot hoofd
opzichter plaats en in '25 die tot direc
teur, nadat de heer Kastelein als zoo
danig was heengegaan.
BOUW-BLOED.
Het duurde niet lang, of het bleek
dat de heer Dokter inderdaad „bouw-
bloed" had. Hij bezat oog voor de mo
gelijkheden, die Den Helder bood, en
zette zich het ideaal in het hoofd de
stad, voorzoover zulks hem mogelijk
was, zooveel mogelijk te verfraaien.
Dat was niet zoo eenvoudig, in een tijd
dat er zeer zuinig beheerd moest wor
den en ieder dubbeltje niet tweemaal,
doch driemaal omgekeerd werd.
De heer Dokter teekende. Hij teeken-
de dagen en dagen lang. Al die jaren
zat hij achter het teekenbord, en reken
de en mat
Het resultaat ziet men in onze stad:
alle bouwwerken van eenig belang in
Den Helder staan op naam van den
heer Dokter. Aan zjjn brein ontsproot
het nieuwe Raadhuis aan de Kerkgracht,
de Zeevaartschool, de school op Tuin
dorp, het gebouw van den Gem. Ge
neeskundigen Gez. Dienst, de politie
post op de Spoorgracht, het gebouw van
Sociale Zaken op den Kanaalweg, de
Postbrug, de B.L.O.-school, de vlotbrug
de Kooy enz.
Aanschouwt men deze gebouwen,
dan blijkt wel duidelijk welke op
vattingen inzake stijl de heer Dok
ter huldigde. Zonder overdrijving
mag gezegd worden, dat hij Den
Helder inderdaad iets meegaf, dat
ook door het nageslacht met eere
getoond zal mogen worden. Onzes in
ziens de schoonst mogelijke bekro
ning van deze carrière.
NIEUWE WIJKEN.
Maar de bouwer Dokter deed meer.
Hij ontwierp plannen voor den bouw
van verscheidene nieuwe wijken en ook
deze werden uit den grond gestampt.
Men make maar eens een wandeling
aan den buitenkant van deze stad. Wat
men ziet is weer vrijwel alles werk,
waarin de heer Dokter leiding gaf, of
er den grooten stoot toe verleende.
DIVERSE FUNCTIES.
Omdat de heer Dokter een man van
formaat was, vereenigde hij verscheide
ne functies in zijn persoon. Naast het
directeurschap van Gemeentewerken
was hij ambtelijk adviseur van „Woning
stichting". Na den heer Krijnen was hij
het, die tal van plannen ontwierp. In
dit verband moge het plan gememo
reerd worden voor den bouw van wo
ningen voor groote gezinnen, welk plan
door den oorlog echter getorpedeerd
werd. Voorloopig tenminste. Voorts was
de heer Dokter commandant van de
Heldersche brandweer en tevens hoofd
van den Luchtbeschermingsdienst. Later
zijn deze functies op een anderen func
tionaris overgegaan, doch juist in de
critieke oorlogsdagen was het de heer
Dokter, die voor het werk stond. Der
tig jaren gaf hij voorts les aan de
Avondschool, eveneens aan de Avond-
Vakteekenschool.
AFGEBROKEN WERK...
Wij hadden dezer dagen een onder
houd met den heer Dokter. Uiteraard
werden verleden en toekomst bespro
ken. Toekomstmen moet er den
scheidenden directeur over hooren spre
ken. Over zijn plannen en teekeningen,
die voor hem op tafel liggen. Alles af
gebroken door den oorlog. Dat is iets
wat hem leed doet. Hier blijft werk
liggen, dat hij zelf zoo gaarne volbracht
had.
Daar zijn de plannen voor het in
ternaat van de Zeevaartschool, van
een Lyceum aan den Middenweg,
van een nieuwe Openbare Leeszaal,
naast het gebouw van den Gem.
Geneesk. Dienst, van een nieuwe
school aan de Javastraat, van een
aula op de Alg. Begraafplaats
Alle teekeningen liggen klaar. In
enkele gevallen was men zelfs al
veel verder toen kwam de oorlog.
De heer Dokter scheidt noode van
De Helder. Zijn leeftijd verplicht hem
hee,. te gaan. „Was dat niet zoo", aldus
zeide hij ons, „dan bleef Ik, en ging
den opbouw van onze stad mee-beleven.
Nu ga ik dat straks toch doen, ik kom
namelijk terug in Den Helder, doch niet
als bouwer."
43 Jaar werkte de heer Dokter in ón
ze stad, en is het verwonderlijk, dat
zij zijn liefde verwierf? Hij werkte on
der de burgemeesters Stein, Houwing,
Drlessen en Ritmeester, en met alle vier
kon hij het opperbest vinden. Net zoo
goed als met zijn personeel; op het bur.
Gemeentewerken heerschte een frissche
geest, en dat is niet in de laatste plaats
te danken aan de omstandigheid, dat de
heer Dokter zijn menschen zelfstandig
heid gaf.
70 MAN PERSONEEL.
Toen de heer Dokter bij dezen dienst
kwam, telde hij 2 man. Thans, Mei '43
70 man Van vooruitgang gesproken.
Dat de dienst zjjn taak begreep blijkt
ook hieruit, dat diverse andere takken
van dienst hier eveneens ondergebracht
zijn. O.a. Bouw- en Woningtoezicht en
het Grondbedrijf.
Vol sympathie spreekt de heer Dok
ter over zijn personeel. Vertelt hoe dit
hem altijd bijgestaan heeft. En het zijn
oprechte woorden als hi) zegt „Zonder
hèn was dit alles niet mogelijk geweest;
tezamen hebben wij het gedaan, zij
en ik!"
Wat de bombardementen van Den
Helder betreft, behoeft er op gewe
zen te worden dat de verwoestin
gen den heer Dokter evenveel aan
het hart gingen als betrof het zijn
eigen bezit. Vandaar ook dat het
hem zoo onzegbaar spijt, dat het
hem niet gegeven is straks mee te
helpen bij den grooten opbouw. Het
vermaarde plan van Wieger Bruin
staat op stapel en direct na den oor
log vangt men aan met den her
bouw der stad. Grootsche plannen
liggen nu reeds kant en klaar, het
wachten is op materiaal en bou
wers.
Hedenmorgen vindt op Gemeentewer
ken het afscheid plaats. Ongetwijfeld
zullen daar woorden gesproken worden,
die van hart tot hart gaan. Woorden,
die de waardeering en sympathie ver
tolken van het personeel, dat met den
heer Dokter zoovele jaren vruchtbaar
mocht samenwerken.
Met den man, die een groot stuk van
Den Helder bouwde en daarbij meer
dan een millioen gulden verwerkte!
VISSCHERIJ.
Urk. 28 Mei Heden waren de
Drijzen van de visch als volgt: lijn- en
beugaal. 68—1.90: fuikaal 68—1.90
kuilpaling 74 ct. pos 10 ct. spiering
20 ct. per kg en nest, f 0.50 per bak
van 37 K kg.
Toeslagregeling Zuiderzeesteunwet.
In de toeslagregeling A voor de uit
sluitend IJsselmeervischers voor 1943
is de maximum-toeslag voor gehuw
de belanghebbenden of voor hen, die
kostwinner zijn, vastgesteld op 12
per week en voor ongehuwden op
f 10 per week.
De maximum-toeslag wordt ver
hjogd met 1 per week voor elk
kind beneden den 14-jarigen leeftijd,
zoowel als voor ieder kind van 14
jaar of ouder, voor zoover het niet
belanghebbende is, doch uithoofde
van werkloosheid als onmiddellijk
gevolg van de afsluiting van de Zui
derzee niet in staat is, in zijn onder
houd te voorzien, met welks verzor
ging de belanghebbende belast is.
Het aantal kinderen beneden den
14-jarigen leeftijd, dat voor de bere
kening van den toeslag in aanmer
king komt, wordt bepaald naar den
toestand op 1 Januari 1943. Deze ma
ximum toeslag geldt als grondslag.
Volgens de regeling B zal in 1943
gedurende 52 weken 15 van den
grondslag worden verleend.
Toelating tot de regeling B is
slechts mogelijk op verzoek van be
langhebbende die;
a. lichaams- of zielsgebreken
heeft, die hem voor de uitoefening
van de visscherij minder geschikt
maken;
b. om andere redenen meent als
niet geheel volwaardig visscher te
kunnen worden aangemerkt.
Van het uitgekeerde percentage,
dat als maximum geldt, kan naar be
neden worden afgeweken telkens
wanneer de resultaten der IJssel
meervisscherij daartoe aanleiding
geven.
BURGERLIJKE STAND.
26 Mei 1943.
Bevallen: M. G. Scholtens
Leuver. d.
27 Mei 1943.
Overleden: G. Kansen, m., 49
iaar.
TEXEL.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een boodschappentasch. een cape, 'n
rozenkrans, een kruisje, ketting met
twee sleutels
Burgerlijke Stand.
van 22 tot en met 28 Mei 1943.
Geboren: Klazina H., d. v. Auke
van der Meer en Femmigie Sjonger.
Martha A.. d. v. Cornelis de Graaf en
Maria Kager.
Ondertrouwd: Martin Bakker
en Johanna M. M. Jannes. Hendrik
Getrouwd: Cornelis van Beek
en Agatha Cornejia Bakker.
Stolk en Alida M. Dudink.
Overleden: Lodewijntje Bruin,
oud 82 jaren, ongehuwd.
HIPPOLYTUSHOEF.
Djjbeen gebroken. - De echtgenoote
van den heer A. Wiegman in de Klieft-
straat kwam bij haar werkzaamheden
zoodanig te vallen, dat zij haar dijbeen
brak. Overbrenging naar het ziekenhuis
bleek noodzakelijk.
DE
OPHEFFING VAN TOLLEN.
Er zijn er nog twee in
Noord Holland.
Sedert tal van jaren heeft het prov.
bestuur van Noord-Holland gestreefd
naar opheffing van de in deze pro
vincie nog bestaande tolgeldheffingen
van het landverkeer.
Terwijl in 1928 in deze provincie
nog zestien tollen op wegen en brug
gen voorkwamen, werden in 1941 nog
slechts aan een viertal tollen rechten
van het landverkeer geheven, mede
dank zii aanmerkelijken financieelen
steun uit de provinciale kas.
De ook daarna voortgezette bemoei
ingen werden in den loop van het
iaar 1942 nogmaals met succes be
kroond. toen na langdurige onder
handelingen. door samenwerking van
de gemeentebesturen van Wormer en
Wormerveer. en wederom met finan
cieelen steun der provincie, besloten
kon worden om den tol op de Zaan-
brug met ingang van 1 Januari 1943
op te heffen.
Zooals reeds eerder gemeld, is ook
de tolheffing op den rijweg door de
gemeente Graft opgeheven.
Omtrent de opheffing van de beide
thans nog resteerende tollen op Nd.-
Hollandsch grondgebied zijn bespre
kingen gaande en het provinciaal be
stuur heeft goede hoop. dat binnen
afzienbaren tijd ook deze tollen en
daarmede alle tolheffingen van het
landverkeer in de provincie tot het
verleden zullen behooren.
ONTTREKT U NIET AAN DEN
SCHEURPLICHT.
Er zijn nog steeds boeren in Noord-
Holland, die trachten zich aan den
scheurpiicht te onttrekken. Deze
moeten er rekening mede houden,
dat de Landstand in Noord-Holland
er voor zal zorgen, dat zij streng
worden gestraft. Zij benadeelen im
mers in de eerste plaats hun vakge-
nooten, die w I hun plicht deden, hoe
onaangenaam die in sommige geval
len ook was. Het kan in dezen tijd
nu eenmaal niet worden geduld en
het zou bovendi >n ook zeer onbillijk
zijn, wanneer de eene boer zich be
voordeelt ten koste van den andere.
STREEKLEIDERS EERVOL
ONTSLAGEN.
Bij besluit van den Boerenleiier
van Noord-Holland zijn de z.g.
„Streekleiders" van den Landstand
in Noord-Holland eervol ontslagen.
Het instituut Streekleiders was over
genomen van het Agrarisch Front,
doch de Streekleiders waren reeds
geruim entijd niet -neer actief werk
zaam, daar de Landstand zich op het
standpunt stelt, dat de Buurtboeren-
leiders rechtstreeks onder den Boe
renleider der Provincie staan. Voor
het meerendeel waren de Streeklei
ders inmiddels reeds in andere ver
trouwensfuncties geplaatst.
Bonverlie* dóór slordigheid
is strafbaar l
Vandaag vindt op Bureau Ge
meentewerken het afscheid plaats
van den heer Dokter, sedert langer
dan een kwart eeuw de bouwer van
onze stad. en het kan wel niet an
ders, of daar zullen woorden' van
waarachtige waardeering geuit wor
den aan het adres van den man, die
onze stad verrijkte met een aantal
gebouwen, die in architectonisch-
aestethisch opzicht aan hooge eischen
voldoen
Vandaag gaat een man heen. die
gedurende langen tijd de teekenin
gen ontwierp van eiken belangrijken
nieuwbouw, en die zijn kennis en
smaak in dienst van onze stad stel
de.
Er zit tragiek in dit heengaan,
méér tragiek, dan in het heengaan
van zoo menig ander ambtenaar.
Het is de tragiek van het onvoltooid
verleden Van het werk. dat niet
klaar gekomen is, van den afgebro
ken arbeid.
De mensch is tenslotte maar een
simpel wezen; vandaag werkt en
ploetert hij, streeft er naar het hoog.
ste en beste te bereiken en morgen
moet hij reeds zijn plaats afstaan
aan een ander, die het werk over
neemt. En hij wordt vergeten, zoo
als iedereen vergeten wordt Snel
ler en volkomener dan men het zich
zelf doorgaans bekennen wil.
Gedurende een lange rij van jaren
bouwde deze bouwer aan zijn stad.
Trotsche gebouwen verrezen. Uit
staal en beton, baksteen en zand,
verrzen de werken. De werken, die
eerst verrezen in den geest van der.
bouwer, die daarna vorm en lijn
kregen op papier, en tenslotte mate
rie werden.
Nu staan ze. er: en het wonder
aanschouwt men, dat de vernietigen
de oorlogsmachten niet in staat ge
weest zijn een dezer groote werken
tot nu toe omver te werpen en te
vernietigen. Als door een onvatbaar
mirakel bleef het gebouwde in stand
en getuigt tot op dezen dag van den
moed, het doorzettingsvermogen en
vertrouwen op de toekomst van de
bestuurderen der stad.
Veel ging teloor. Zwarte voren
trokken de vogels des doods door
deze stad. Waar zij vlogen, bleef een
brok zwarte aarde achter, en verstil
de het leven. Er is veel zwarte aarde
gekomen in Den Helder, zóóveel,
dat straks, als deze nachtmerrie ein
delijk verleden tijd zal zijn, een
nieuwe stad op de ruine's van de
oude verrijzen zal.
En zie is het wonder dat de
grijze bouwer, die thans heengaat,
in het diepst van zijn hart vurig
wenschte betrokken te mogen zijn
bij den herbouw van deze, z ij n,
stad? Is het wonder, dat het hem
verdriet, dat hij straks slechts als
toeschouwer de nieuwe verrijzenis
zal moeten aanschouwen. Dat zijn
brein en teekenstift daarbij niet be
trokken zullen zijn.
In het bureau van den scheiden
den bouwer livt een dossier. Het
bevat de teekeningen, die nooit
werden uitgevoerd. De plannen, die
„plan" bleven en_ niet verwezenlijkt
werden. Ook dat schrijnt.. Want
wie laat gaarne zijn werk onvol
tooid achter
Het is goed daaraan te denken bij
dit afscheid, dat heden plaatsvindt.
Nog beter zich te realiseeren dat in
bijna ieder menschenleven een „on
voltooid verleden" achterblijft. Want
wie onzer kan, als de Engel des
Doods zich aandient, zeggen: „Ja, ik
ben gereed: ik heb mijn werk vol
bracht
VRIJDAG, 11 JUNI 1943, voor hen, wier
naam aanvangt met
a. Vlaar tot Werf tusschen 9 en 2 uur,
b. Werf tot Wijn tusschen 14 en 17 uu
c. Wijn tot en met Z. tusschen inieverings-
Voor bovenstaande groep*" bet postkan-
bureau gevestigd Kanaalweg 85,
in het landelijk deel dezer 
